Autor: Leszczyńska, Krystyna - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Maria Marczewska-Rytko, Edward Olszewski (red.), Myśl społeczna wielkich religii świata, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013, ss. 345.
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2032707.pdf
Data publikacji:: 2013-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:: Krakowskie Studia Małopolskie; 2013, 18; 471-473
1643-6911
Pojawia się w:: Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Maria Skłodowska-Curie – Woman, Wife and Mother
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2025324.pdf
Data publikacji:: 2011-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Polish scientist
biography
Maria Skłodowska-Curie
Opis:: On May 20, 1921 during the ceremony of presenting a gram of radium to Maria Skłodowska-Curie, the President of the United States, Warren Harding, called the Polish scientist “the most noble of human beings, the best wife and a loving mother who could combine all the woman’s duties with the immense effort of her fabulous work.” It is unquestionable that scientific research in the field of experimental physics was the main aim and sense of Maria Skłodowska-Curie’s life. But this field of science, which a two-time Noble laureate has chosen, was, at those times, “exclusively male.”
Źródło:: Polish Political Science Yearbook; 2011, 40; 314-329
0208-7375
Pojawia się w:: Polish Political Science Yearbook
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Przyczyny i polityczne skutki wyborów uzupełniających do Senatu RP
Reasons and political consequences of by-elections to the Polish Senate
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/616625.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Senate of the Republic of Poland
by-elections
expiry of mandate
political forecast
Senat RP
wybory uzupełniające
wygaśnięcie mandatu
prognoza polityczna
Opis:: In the opinion of Polish politicians, by-elections to the Senate of the Republic of Poland have a barometer function, reflecting the political climate in the society. The objective of the present article is to indicate the reasons for and political consequences of mid-term expiry of senators’ mandates. In comparing the research results obtained by analyzing the topic of this article we attempted to answer the following research questions: 1) what factors influence the expiry of senators’ mandates in Poland?; 2) what is voter turnout in these elections, when compared to the ordinary elections to the Polish parliament (Sejm and Senate)? 3) to what extent do the by-elections to the Senate influence the change in its political composition?; 4) do they form a credible barometer of the political climate in the society? The research methods applied (institutional-legal, statistical, and comparative) allowed us to formulate our conclusion. So far, 44 senators’ mandates (4.9%) have expired. The main reasons for that have been death (36.4%), appointment to high public offices (22.8%), or being elected EMP (15.9%). The Senate by-elections have been conducted 37 times, and they have usually generated limited interest of voters (usually around 7%). Nevertheless, in several cases their results signalled the upcoming political change (by-elections in the IV, V and VIII terms) or the continuation of the existing political arrangement (by-elections in the VI term of office). The general efficiency of this forecast is rather elusive; it turned out to be correct in four out of seven terms of Senate.
Wybory uzupełniające do Senatu RP w ocenie polskich polityków spełniają funkcję barometru odzwierciedlającego nastroje polityczne społeczeństwa. Celem artykułu jest wskazanie przyczyn i politycznych skutków wygasania mandatu senatora w trakcie kadencji. Porównując wyniki badań, uzyskane w rezultacie analizy zagadnienia określonego w tytule artykułu, podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: 1) jakie czynniki wpływają na wygaśnięcie mandatu senatora w Polsce?; 2) jak kształtuje się frekwencja w tych wyborach na tle frekwencji w wyborach do Sejmu i Senatu?; 3) w jakim stopniu wybory uzupełniające do Senatu wpływają na zmianę jego kompozycji politycznej?; 4) czy stanowią one wiarygodny barometr nastrojów politycznych społeczeństwa? Zastosowane metody badawcze (instytucjonalno-prawna, statystyczna, porównawcza) pozwoliły sformułować wnioski. Dotychczas wygasło 44 mandaty senatorskie (4,9%). Głównymi przyczynami były: śmierć (36,4%), objęcie ważnych stanowisk publicznych (22,8%) i wybór na posła do PE (15,9%). Przeprowadzone 37 razy elekcje uzupełniające do Senatu z reguły wywoływały niewielkie zainteresowanie wyborców (najczęściej około 7%). Jednak zdarzało się, że ich wyniki sygnalizowały nadchodzącą zmianę polityczną (elekcje uzupełniające w IV, V i VIII kadencji) lub kontynuację istniejącego układu politycznego (elekcje uzupełniające w VI kadencji). Skuteczność tego prognostyka jest dość zawodna; okazała się trafna w czterech z siedmiu kadencji Senatu.
Źródło:: Przegląd Politologiczny; 2018, 2; 139-152
1426-8876
Pojawia się w:: Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Struktura i skład legislatywy w pozaparlamentarnych projektach Konstytucji RP ogłoszonych w latach 1997–2017
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/624688.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: parliament, the Sejm of the Republic of Poland, the Senate of the Republic of Poland, draft constitutions, the structure of the parliament, the size of the parliament
parlament, Sejm RP, Senat RP, projekty konstytucji, struktura parlamentu, liczebność parlamentu
Opis:: The coming in force of the provisions of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 undoubtedly affected the silencing of the discourse maintained since 19901 [Dokumenty programowe…] on the need for the reform of the parliament, including, first of all, its structure (one or two chambers?) and limiting the number of parliamentarians as a guarantee factor – according to the authors of these demands – for improvement of its operation or savings in public finances. However, disputes over the above-mentioned issues, calculated first of all for short-term political effects, were still going on, albeit with varying intensity and distribution of accents. The result of the discourse were various concepts included in party programs, election programs and constitutional projects. Eleven draft constitutions published in the years 1997–2017, but never brought to parliament, were presented by political parties and politicians several months before parliamentary and presidential elections in 2005 and 2015 and before presidential elections in 2010 and also one year before parliamentary elections in 2011. Three draft constitutions were presented on the May 3rd Constitution Day.
Wejście w życie postanowień Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. wpłynęło niewątpliwie na wyciszenie dyskursu (prowadzonego od 1990 r.12) na temat potrzeby reformy parlamentu, w tym przede wszystkich jego struktury (jedna czy dwie izby?) oraz ograniczenia liczby parlamentarzystów jako czynnika gwarantującego – w założeniu autorów tych postulatów – usprawnienie prowadzonych przez niego prac lub zwiększenie oszczędności w finansach publicznych. Jednak spory wokół wyżej wymienionych kwestii, obliczone przede wszystkim na doraźne efekty polityczne, toczyły się nadal, choć z różnym natężeniem i rozłożeniem akcentów. Efektem prowadzonego dyskursu były różnorodne koncepcje zawarte w programach partyjnych, programach wyborczych oraz projektach konstytucji. Jedenaście projektów konstytucji ogłoszonych w latach 1997–2017, ale nigdy niewniesionych do parlamentu, przedstawiły zarówno partie polityczne, jak i politycy na kilkanaście lub kilka miesięcy przed wyborami parlamentarnymi i prezydenckimi 2005 i 2015 r. oraz przed wyborami prezydenckimi w 2010 r. i zarazem na rok przed wyborami parlamentarnymi 2011. Trzy projekty dokumentu przedstawiono w święto Konstytucji 3 maja.
Źródło:: Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2018, 13, 1
1896-8279
Pojawia się w:: Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Polska elita rządowa po 2005 roku
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2159441.pdf
Data publikacji:: 2014-03-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Opis:: In the years 2005 – 2012, the representatives of Polish governing elite were mainly in their 40s and 50s (71%). In this period, the proportion of women in the Council of Ministers has increased to reach 18%. However, the female representatives did not have any significant influence on political decisions made by the Cabinet. Following the Parliamentary elections in 2005, the number of highly educated figures in the Council of Ministers has significantly decreased (to 31%). Despite the fact that the education level of the governing elite was very high, some of the Ministers proved to be unqualified to act in the appointed positions. Promotion from the positions of “pawns” to the position of “pieces” resulted mainly from political factors. Over one third of the Ministers had governing experience in Local Governments. The biographies of 108 members of the Cabinets, which were compiled aft er the Parliamentary elections in 2005, revealed 87 nominations for positions in the Council of Ministers and Government administration.
Źródło:: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2014, 41; 193-211
1505-2192
Pojawia się w:: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: The 2015 Elections to the Senate of the Republic of Poland
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/594679.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Senate
election campaign
single member constituencies
deformation of election result
overrepresentation of the winning party
Opis:: The discussion about justification for the very existence of Senate, as it was the case in previous years, also took place prior to the 2015 parliamentary elections. Postulates for the second chamber of parliament to be abolished are the inseparable element of election campaigns in Poland. Announcements of total abolishment or change of: form, competencies or number and the election principles for members of Senate, although they found their expression in the 2015 election programs of some of the political parties, but they were never applied after elections. The single member Senate constituencies secured seats almost exclusively for candidates supported by one of the two strongest political parties, that is the Law and Justice (PiS) and the Civic Platform (PO). Even if in the result of 25 October 2015 elections four independent candidates were elected for senators, three of them used support of political parties, using a rule well proven four years earlier: there is not senator without a political party protector. The 40% support for PiS which turned into 61% of seats indicates that the election system for Senate leads to overrepresentation of election winners.
Źródło:: Polish Political Science Yearbook; 2016, 45; 205-218
0208-7375
Pojawia się w:: Polish Political Science Yearbook
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Udział obywateli w wyborach i referendach w Polsce po 1989 roku
Citizens’ engagement in elections and referendums in Poland after 1989
Участие граждан в выборах и референдумах в Польше после 1989 года
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/691471.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: выборы
референдум
политическая партиципация
политическое участие
абсентеизм
election
referendum
political participation
political involvement
political absence
Opis:: Необходимо отметить, что несмотря на то, что выборы и референдумы отличаются друг от друга по своему характеру, источник факта политического абсентеизма граждан в обоих случаях находится в одинаковом наборе факторов. В целом поляки не выражают высокого доверия демократии и настроены скептически к тому, что их голос имеет какое-либо значение. Несмотря на то, что избирательная партиципация поляков является предметом многих исследований, тема все еще нуждается в дальнейшем анализе и дискурса. Целью статьи является конфронтация результатов явкиво всех видах общепольских голосований в 1989–2015 гг., а также выделение главных причин относительно низкого уровня активности избирателей в выборах и референдумах.
Although elections and referenda are different in their character, the absence at the vote is promoted by many similar factors.Poles generally lack faith in democracy and the belief that their vote really counts. The turnout in only 35% of national elections held since 1989 till present day exceeded 50%. There are two types of absence ballot, “intentional” absences resulting from the voter’s inner conviction that this is what they want to do, and abstention forced by a random event (sudden illness, death of a loved one, an accident) or non-random event (disability, chronic illness).The main reasons for the planned non-participation in elections in principle do not change with each vote, but are accented with varying frequency.
Źródło:: Eastern Review; 2018, 7; 49-71
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:: Eastern Review
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Krystyna Leszczyńska, Recenzja: Longin Pastusiak, Kontynuacja i zmiana. Polityka prezydentów Stanów Zjednoczonych od Waszyngtona do Obamy, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „ADAM”, Warszawa 2016, ss. 582.
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/647691.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: -
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2017, 24, 2
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Senat jako efekt kompromisu politycznego
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/969858.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:: Senat RP
kompromis polityczny
struktura parlamentu
dwuizbowość
jednoizbowość
Opis:: CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest opis przebiegu dyskusji oraz analiza rezultatów osiągniętych kompromisów dotyczących włączenia Senatu RP do polskiego porządku konstytucyjnego w latach: 1921, 1989 i 1997. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem publika¬cji jest analiza uwarunkowań politycznych, które przesądziły o istnieniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia. Zastosowano następujące metody badawcze: wybrane metody historyczne, metodę systemową, metodę instytucjonalno-prawną, metodę porównawczą. PROCES WYWODU: Wywód składa się z trzech zasadniczych części przed¬stawionych w sposób chronologiczny. Zaprezentowano przebieg sporów doty¬czących przywrócenia Senatu w okresie prac nad konstytucją z 1921 r., rozmów przy okrągłym stole oraz prac nad konstytucją z 1997 r., a następnie wyekspo-nowano polityczne i konstytucyjne rezultaty osiągniętych kompromisów. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Decyzja o włączeniu Senatu do pol¬skiego porządku konstytucyjnego w 1921 r. miała charakter kompromisu, który pozwolił w ogóle na uchwalenie konstytucji marcowej, oraz była częścią konsen¬susu umożliwiającego zawarcie porozumienia przy okrągłym stole, a następnie uchwalenia konstytucji w 1997 r. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Żaden inny organ władzy publicznej w naszym państwie nie był tak mocno jak Senat kontestowany. Mimo że izba druga wpisała się w polski system polityczny, to nadal pojawiają się wątpliwości dotyczące zasadności jej funkcjonowania w kształcie ustalonym po 1989 r. Określenie roli Senatu „na nowo” wymaga zmiany konstytucji.
Źródło:: Horyzonty Polityki; 2018, 9, 27; 159-173
2082-5897
Pojawia się w:: Horyzonty Polityki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Participation of the Presidents Wojciech Jaruzelski and Lech Wałęsa in the Process of Cabinet Formation in Poland
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2025277.pdf
Data publikacji:: 2011-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: political transformation
political system
Polish politics
Opis:: From this short, synthetic review of participation of Presidents in cabinet formation in 1989 – 1995 results that W. Jaruzelski was fully loyal towards processes of democratic changes in Poland. The position of the first, in the history of third RP, head of state was weakened by fiasco of C. Kiszczak mission of government formation; the politician indicated by the President appeared ineffective. But W. Jaruzelski accepted C. Kiszczak failure with dignity and he engaged himself in the process of formation of T. Mazowiecki cabinet although he had constitutional instruments to block it. “President Jaruzelski, Siwicki (Ministry of Defence) and I spread a protective umbrella over this Cabinet against »hardliners« in Poland and abroad.”. L. Wałęsa, benefiting from social consent, very actively took part in the process of formation of solidarity cabinets both before and after he became the head of state. He, with the substantive help of his closest and most trusted associate – prof Lech Falandysz – forced through a favourable for himself interpretation of art 61 of Small Constitution. Because of this, ministers from MoD, MIA, MFA in Pawlak and Oleksy’s Cabinets were appointed by the head of state. It should be stressed that L. Wałęsa helped to promote two prominent politicians: J.K Bielecki and W. Pawlak.
Źródło:: Polish Political Science Yearbook; 2011, 40; 43-65
0208-7375
Pojawia się w:: Polish Political Science Yearbook
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Kobiety w jednomandatowych okręgach wyborczych do Senatu RP
Women in single member constituencies to the Senate of the Republic of Poland
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22444337.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Senate of the Republic of Poland
elections to the Senate of the Republic of Poland,
single member constituencies to the Senate of the Republic of Poland
gender disparity in elections to the Senate of the Republic of Poland
women in the Senate of the Republic of Poland
Senat RP
wybory do Senatu RP
jednomandatowe okręgi wyborcze do Senatu RP
dysproporcja płci w wyborach do Senatu RP
kobiety w Senacie RP
Opis:: Celem artykułu jest identyfikacja i ocena dysproporcji płci w elekcjach do Senatu RP w jednomandatowych okręgach wyborczych (JOW) w latach 2011, 2015, 2019. W literaturze przedmiotu funkcjonuje opinia, iż JOW wykluczają kobiety z organów władzy ustawodawczej, ponieważ jest o wiele mniej prawdopodobne, że zostaną wskazane jako kandydatki w zdominowanych przez mężczyzn strukturach partyjnych. Brak danych empirycznych odnośnie do dysproporcji płci w trzech elekcjach do Senatu RP skutkował przeprowadzeniem badań w tym zakresie. W artykule przedstawiono wyniki analizy udziału kobiet w wyborach do Senatu RP po „okrągłym stole”, które odbyły się dziesięciokrotnie, ze szczególnym uwzględnieniem kampanii wyborczych i ich rezultatów w latach 2011, 2015 i 2019, czyli po wprowadzeniu JOW.
The objective of the present article is to identify and assess gender disproportions in elections to the Senate of the Republic of Poland in single member constituencies (SMC) in 2011, 2015 and 2019. The subject literature expresses an opinion that SMCs exclude women from the bodies of the legislative power, because it is much less likely that they will be appointed candidates in the party structures dominated by men. The lack of empirical data regarding gender disparities in three elections to the Senate of the Republic of Poland prompted us to conduct research in this area. The article presents the results of the analysis of the participation of women in the Polish Senate elections, which were held ten times since the "round table" talks, with particular emphasis on the election campaigns and their results in 2011, 2015 and 2019, i.e. after the introduction of the SMCs.
Źródło:: Polityka i Społeczeństwo; 2022, 20, 3; 92-107
1732-9639
Pojawia się w:: Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Magdalena Musiał-Karg, Elekroniczne głosowanie w opiniach Polaków. Postawy i poglądy na temat e-voting, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2020, ss. 252
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2025678.pdf
Data publikacji:: 2021-12-22
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Źródło:: Studia Wyborcze; 2021, 32; 157-161
1898-0082
Pojawia się w:: Studia Wyborcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Senat RP jako efekt kompromisu "okrąłego stołu"
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2050155.pdf
Data publikacji:: 2022-01-20
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Senate of the Republic of Poland
Polish round table talks
political compromise
structure of the parliament
bicameralism
Senat RP
„okrągły stół”
kompromis polityczny
struktura parlamentu
dwuizbowość
Opis:: Celem artykułu jest usystematyzowanie wiedzy na temat uwarunkowań politycznych, które w 1989 r. przesądziły o przywróceniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia. Wywód składa się ze wstępu, dwóch zasadniczych części ujętych w sposób chronologiczny oraz zakończenia. W artykule zaprezentowano koncepcje reaktywacji izby drugiej parlamentu, które pojawiały się zazwyczaj w latach polskich kryzysów społeczno-politycznych, a następnie ukazano polityczny i konstytucyjny efekt negocjacji w sprawie Senatu przy "okrągłym stole". Głównym rezultatem przeprowadzonych badań jest fakt, że decyzja w kwestii Senatu w 1989 r., będąca częścią konsensusu umożliwiającego zawarcie porozumienia przy „okrągłym stole" skutkowała w pełni demokratycznymi wyborami do izby drugiej, w których opozycja polityczna zdobyła 99 ze 100 mandatów senatorskich. Sukces "Solidarności" nie oddziaływał w realny sposób na praktykę rządzenia, ponieważ (poza wyborem prezydenta) Senat nie miał większego wpływu na istniejący wówczas układ władzy. Jednak bezprecedensowe zwycięstwo opozycji w tej elekcji niewątpliwie dało impuls do podjęcia działań związanych z utworzeniem gabinetu Tadeusza Mazowieckiego – pierwszego niekomunistycznego premiera, który rozpoczął proces polityczny ustanawiający demokrację i gospodarkę wolnorynkową. Wstęp Istotny powód przywrócenia Senatu w 1989 r., poza odwołaniem się do tradycji parlamentarnych I Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiło jego uczestnictwo w procesie ustawodawczym. Nie przyznano jednak równej pozycji obu organom legislatywy. Odtworzono ukształtowany model dwuizbowości nierównoprawnej nazywany także dwuizbowością niesymetryczną lub dwuizbowością nierównorzędną. Powtórzyła się więc historia sprzed prawie siedemdziesięciu lat, gdy w wyniku kompromisu umożliwiającego w ogóle uchwalenie Ustawy zasadniczej w dniu 17 marca 1921 r., reaktywowano Senat o bardzo ograniczonych kompetencjach. Po wyborach parlamentarnych w 1989 r. zdominowany przez „Solidarność” (w 99%) Senat I kadencji okazał się być przeciwwagą dla wyłonionego na podstawie „kontraktu politycznego” Sejmu X kadencji. Izba druga mogła w zasadzie odrzucić każdą ustawę uchwaloną przez izbę pierwszą, ponieważ obalenie jej sprzeciwu 2/3 głosów (307 mandatów) w zasadzie było niemożliwe bez zgody solidarnościowych posłów, którzy dysponowali 166 mandatami w Sejmie. Wybory z 1989 r. dały więc Senatowi wyposażonemu w niewielkie kompetencje konstytucyjne stosunkowo silną legitymację polityczną. Jednak już w niespełna rok od pierwszego posiedzenia izby drugiej zaczęto podważać sens jej istnienia. Koncepcje likwidacji Senatu reaktywowanego w 1989 r. lub przeprowadzenia jego reformy nie były wyłącznie hasłami politycznymi formułowanymi w okresie kampanii wyborczych. One istniały, i tylko przed kolejnymi elekcjami do Sejmu i Senatu akcentowane były ze zdwojoną siłą, ponieważ wiele ugrupowań określony model parlamentu (jednoizbowy lub dwuizbowy) włączyło do swoich programów politycznych. Wprawdzie izba druga wpisała się w polski system polityczny, ale nadal pojawiają wątpliwości dotyczące zasadności jej funkcjonowania. W artykule podjęto weryfikację hipotezy badawczej, w której założono, iż reaktywacja Senatu nie była wynikiem starannie przygotowanej koncepcji tylko efektem kalkulacji politycznej. Rozstrzygnięciu tak sformułowanego problemu służą pytania badawcze: - czy istnieje powiązanie między dwuizbowością parlamentu a suwerennością państwa polskiego w jej tradycyjnym rozumieniu? - czy "Solidarność" w latach 1980-1981 opracowała program zakładający reaktywowanie "Senatu", jak np. w odniesieniu do samorządu terytorialnego? - czy w sprawie Senatu tożsame były rozwiązania koncepcyjne (ustalone przy "okrągłym stole") i legislacyjne (uchwalone przez Sejm PRL IX kadencji)? Zastosowano następujące metody badawcze: wybrane metody historyczne, metodę systemową, metodę instytucjonalno-prawną. Przy ich pomocy przeprowadzono analizę uwarunkowań politycznych, które w 1989 r. przesądziły o przywróceniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia, z perspektywy celów określonych w artykule oraz dokonano przeglądu i konsolidacji rozproszonych danych pochodzących z różnych źródeł (akty prawne, dokumenty źródłowe, opracowania naukowe, publicystyka czasopiśmiennicza, raport z badań Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS), relacje i konsultacje autorów rozwiązań systemowych w 1989 r.).
The objective of the present article is to systematize the knowledge about the political conditions that in 1989 were decisive for the restoration of the Senate with quite limited powers. The reasoning consists of an introduction, two main parts listed in chronological order, and a conclusion. The article presents the concepts of reactivation of the second chamber of parliament, which usually appeared in the years of Polish socio-political crises, and then goes on to present the political and constitutional effect of negotiations on the Senate at the "Polish round table". The main result of the research carried out is the fact that the 1989 Senate decision, part of the consensus enabling the "Polish round table" agreement to be reached, resulted in fully democratic elections to the Second House, in which the political opposition won 99 out of 100 senatorial seats. The success of "Solidarity" did not have any real impact on the practice of governance, because (apart from the election of the president) the Senate had no major influence on the then existing system of power. However, the unprecedented victory of the opposition in this election undoubtedly gave an impulse to take steps to establish the cabinet of Tadeusz Mazowiecki - the first non-communist prime minister, who initiated the political process of establishing democracy and a free market economy.
Źródło:: Polityka i Społeczeństwo; 2021, 19, 4; 79-93
1732-9639
Pojawia się w:: Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Międzynarodowy Dzień Kobiet - relikt socjalizmu czy symbol walki o równouprawnienie płci?
International Women’s Day - a relic of socialism or a symbol of the struggle for gender equality?
Международный женский день - пережиток социализма или символ борьбы за гендерное равенство?
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2043268.pdf
Data publikacji:: 2022-03-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: International Women’s Day
8 March
Women’s Day in Poland
International Women’s Year
Women’s Rights and International Peace Day
women’s rights
human rights
fight for gender equality
Международный женский день
8 марта
Женский день в Польше
Международный год женщин
День прав женщин и мира
права женщин
права человека
борьба за гендерное равенство
Opis:: March 8 as International Women’s Day is the consequence of the work of labor movements in North America and Europe. The holiday, established in 1910 during the 8th Congress of the Second International in Copenhagen, was to promote the idea of women’s rights and build support for universal suffrage of women. The first celebration of the International Women’s Day was held on 19 March 1911 in Western Europe to commemorate the 1848 March Revolution. In Russia, and then the USSR, it was decided to organize it on the anniversary of women’s participation in the demonstration in Petrograd (now St. Petersburg) on 8 March (23 February - according to the Julian calendar) 1917. In the interwar period in Poland (on the initiative of the PPS) Women’s Day was celebrated on 19 June, commemorating the abolition of slavery in the United States. In 1972, the UN General Assembly, on the wave of efforts to change its policy towards women, proclaimed 1975 the International Women’s Year. Until 1977 - when the UN General Assembly recognized 8 March as the International Day of Women’s Rights and International Peace, which could be celebrated on a day chosen according to the tradition of a given country - this holiday was mainly celebrated in socialist countries.
8 Марта, как Международный женский день - это результат рабочего движения в Северной Америке и Европе. Праздник, учрежденный в 1910 году во время 8-го Конгресса II Социалистического интернационала в Копенгагене, был предназначен для пропаганды идей прав женщин и для оказания поддержки для получения ними всеобщих избирательных прав. Впервые Международный женский день отмечался 19 марта 1911 года в Западной Европе в ознаменование мартовской революции 1848 года. В свою очередь в России, а в последствии в СССР, было принято решение отмечать его в годовщину участия женщин в демонстрации в Петрограде (сегодняшнем Санкт-Петербурге) 8 марта (23 февраля по юлианскому календарю) 1917 года. В межвоенный период в Польше (по инициативе PPS) Праздник женщин отмечался 19 июня, то есть в день памяти об отмене рабства в Соединенных Штатах Америки. В 1972 году Генеральная Ассамблея ООН, на волне своих усилий по изменению политики в отношении женщин, объявила 1975 год Международным годом женщин. До 1977 года, когда Генеральная Ассамблея ООН признала 8 марта Международным днем прав женщин и мира во всем мире, который можно праздновать в любой день, выбранный в соответствии с традициями данной страны, этот праздник отмечался в основном в социалистических странах.
Źródło:: Nowa Polityka Wschodnia; 2022, 1(32); 9-30
2084-3291
Pojawia się w:: Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Prezydent RP w procedurze tworzenia Rady Ministrów w latach 1996–2005
President of the Republic of Poland in the procedure of creating the Council of Ministers in 1996–2005
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22446550.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: President of the Republic of Poland
Council of Ministers
actual participation of the President of the Republic in the procedure for appointing the Council of Ministers
Aleksander Kwaśniewski
Prezydent RP
Rada Ministrów
faktyczny udział Prezydenta RP w procedurze powoływania Rady Ministrów
Opis:: Celem artykułu jest usystematyzowanie wiedzy na temat faktycznej roli Prezydenta RP w procedurze tworzenia Rady Ministrów w latach 1996–2005, czyli w okresie obowiązywania ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. zwanej powszechnie Małą Konstytucją i Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. W literaturze przedmiotu konstytucyjne kompetencje Prezydenta RP w procesie formowania Rady Ministrów zostały poddane dogłębnej analizie i ukierunkowane na ich wszechstronne wyjaśnienie. W związku z tym, że tworzenie rządu stanowi połączenie czynności prawnych i faktycznych, z których część tych drugich ma charakter działań poufnych (konsultacje personalne w sprawie obsady stanowisk ministrów oraz założeń programowych), przeprowadzono analizę wpływu Aleksandra Kwaśniewskiego jako głowy państwa na personalną konstrukcję gabinetów Włodzimierza Cimoszewicza, Jerzego Buzka, Leszka Millera, Marka Belki (dwukrotnie) i Kazimierza Marcinkiewicza.
The objective of the present article is to systematize knowledge about the actual role of the President of the Republic of Poland in the procedure of creating the Council of Ministers in the years 1996–2005, i.e. during the period of the Constitutional Act of 17 October 1992, commonly known as the Small Constitution and the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. We performed a thorough analysis constitutional competences of the President of the Republic of Poland in the process of forming the Council of Ministers, as described in the subject literature, and explained them comprehensively. Due to the fact that the formation of the cabinet is a combination of legal and factual activities, some of which are of confidential nature (personal consultations on the staffing of ministerial positions and program assumptions), we carried out an analysis of the impact that Aleksander Kwaśniewski as the head of state had on the panel of the cabinets of Włodzimierz Cimoszewicz, Jerzy Buzek, Leszek Miller, Marek Belka (twice) and Kazimierz Marcinkiewicz.
Źródło:: Polityka i Społeczeństwo; 2023, 22, 2; 80-96
1732-9639
Pojawia się w:: Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Rząd Jerzego Buzka: geneza, pozycja, skład i funkcjonowanie (1997 - 1999)
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna.
Powiązania:: Zeszyty Naukowe PSW 2000, z. 1, s. 35-48
Data publikacji:: 2000
Tematy:: Buzek, Jerzy (1940- )
Rząd (organ państwowy)
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: Konstytucyjna gwarancja równości a faktyczna równość płci w Radzie Ministrów w latach 1989–2019
The Constitutional General Guarantee of Equality and Actual Gender Equality in the Polish Council of Ministers in 1989–2019
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27177675.pdf
Data publikacji:: 2023-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Rada Ministrów
konstytucyjna gwarancja równości
kobiety w rządach w Polsce po 1989 r.
faktyczna równość płci
Council of Ministers
constitutional general guarantee of equality
women in Polish governments after 1989
actual gender equality
Opis:: The objective of the article is to analyze equal access of women and men to positions in the Polish Council of Ministers after 1989. The percentage of women in the Councils of Ministers established between 1989 and 2019 was at the level of 12.55%. Only in the office of Kopacz, the female ratio reached the value of 31.58%, i.e. the level of the so-called critical mass of 30%, which may constitute the threshold of the real influence of women on political decisions. The governments of Morawiecki (1st government) and Szydło were composed of 27% and 25% women, respectively. However, only 13% of women were in the subsequent (2nd) cabinet of Morawiecki. This proves that in the coming years in Poland, the perspective of gender balanced governments, which were created, among others: by the Prime Ministers of Sweden in 2014–2021 and of Canada since 2015, is unlikely to be realized.
Celem artykułu jest analiza równego dostępu kobiet i mężczyzn do stanowisk w Radzie Ministrów po 1989 r. Wolumen kobiet w Radach Ministrów funkcjonujących pomiędzy 1989 a 2019 kształtował się na poziomie 12,5%. Jedynie w gabinecie Ewy Kopacz współczynnik kobiet osiągnął wartość 31,6%, czyli poziom tzw. masy krytycznej wynoszącej 30% i mogącej stanowić próg rzeczywistego wpływu kobiet na decyzje polityczne. W skład rządów Mateusza Morawieckiego (I. rząd) i Beaty Szydło Kobiety wchodziło odpowiednio 27% i 25% kobiet. Natomiast w kolejnym gabinecie Morawieckiego (II. rząd) znalazło się zaledwie 13% kobiet. To świadczy, że w najbliższych latach w Polsce raczej nie zarysuje się perspektywa rządów zrównoważonych pod względem płci, które zostały utworzone m.in.: przez premierów Szwecji w latach 2014–2021 oraz Kanady od 2015 r.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 137-150
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki