Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Lech-Kirstein, Danuta" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Przemianki, czyli miana towarzyskie jako znak inicjacji w polskich cechach rzemieślniczych
    Przemianki, that is social names as a sign of initialization in Polish guilds
    Autorzy:
    Lech-Kirstein, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475646.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwy osobowe
    nazwy towarzyskie
    inicjacja
    cechy rzemieślnicze
    społeczeństwo polskie XVIII i XIX wieku
    personal names
    social names
    initiation
    guilds
    Polish society of the eighteenth and nineteenth
    centuries
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są tzw. przemianki, czyli miana towarzyskie, które zostały wyekscerpowane z opolskiej księgi cechowej garncarzy z lat 1727-1820 znajdującej się w Archiwum Państwowym w Opolu. Temat ten jest ważnym uzupełnieniem ustaleń dotyczących polskiej antroponimii, gdyż jak twierdzą historycy, nazwy te, mające charakter przezwiskowy (np. Płaczybabka, Marionek, Fiolla, Goniwiecha), stawały się w późniejszym okresie oficjalnymi nazwiskami. Nazwy osobowe pokazane są na tle funkcjonowania grupy społecznej XVIII-XIX-wiecznych rzemieślników, w szczególności ukazana jest rola cechów w szkoleniu młodych fachowców oraz związane z tym zwyczaje. Przemianki są bowiem dowodem istnienia obrzędów przejścia w polskich cechach rzemieślniczych oraz reliktem dawnych obrzędów inicjacji.
    The subject of the paper are the so-called przemianki (social names), which were excerpted from the Opole guild book of potters from 1727–1820 available in the State Archives in Opole. This topic is an important supplement to the findings concerning the Polish anthroponymy, because, as historians claim, these names, which have a nickname character (e.g. Płaczybabka, Marionek, Fiolla, Goniwiecha), later became official surnames. The personal names are shown in the context of the functioning of the social group of the eighteenth- nineteenth-century craftsmen, in particular, the role of guilds in the training of young professionals and the associated customs are shown. The social names are the proof of the existence of rites of passage in Polish guilds and a relic of ancient rites of initiation.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2019, 33; 231-242
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    NAZWY DRZEW W ŚLĄSKIEJ TOPONIMIINAZWY DRZEW W ŚLĄSKIEJ TOPONIMII
    THE NAMES OF TREES IN SILESIAN TOPONYMY
    Autorzy:
    LECH-KIRSTEIN, DANUTA
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971698.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    onomastyka kulturowa
    etnolingwistyka
    toponimia
    baza motywacyjna
    kategoryzacja
    cultural onomastics
    ethnolinguistics
    toponymy
    motivational base
    categorization
    Opis:
    The paper deals with geographical names in Silesia deriving from the names of tree species. An analysis of the names derived from appellatives, allows for a reconstruction of the categorization methods of the world, anthropological conceptualization, and a popular image of reality. Name creators choose names derived from the appellatives which are for certain reasons important and valuable for them, from the existing collection of names. For example, the following names of trees and shrubs become a productive toponymic base: oak, birch, alder; they belong to the basic categorization level and are important for the rural community due to their usable and practical significance (in construction and economy), as well as medicinal and ritual-religious significance. Suffixes, fulfilling the function of creating new words and names, indicate the methods of categorization; they draw attention to categories such as collectivity (e.g. Dębie, Buken), size (Brzezinke, Grabinka), description of the object (Lipica, Birkberg), place and direction (Na Jedlinie, Do Dęba).
    Źródło:
    Onomastica; 2015, 59; 223-239
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Śląskie nazwy geograficzne motywowane nazwami kolorów
    Silesian geographical names motivated by colour terms
    Autorzy:
    Lech-Kirstein, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992271.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwy geograficzne
    nazwy kolorów
    Śląsk
    geographical names
    names of hues/colours
    Silesia
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są nazwy geograficzne Śląska z elementem kolorystycznym. Analizie zostały poddane polskie i niemieckie nazwy odapelatywne obiektów zamieszkanych i  niezamieszkanych, a także oronimy i hydronimy. Użyty w tytule termin element kolorystyczny rozumiany jest szeroko jako każdy element nazywający kolor, pochodzący od nazwy koloru czy uruchamiający asocjacje z nazwą koloru. W części analitycznej opisane są poszczególne nazwy kolorów będące podstawami nazw własnych wraz z ich znaczeniami, konotacjami i prototypami. Następnie przedstawione są nazwy geograficzne, w których określenia kolorów są elementami zestawień, zrostów i złożeń, a także podstawami nazw derywowanych. W celu uwypuklenia pewnych zjawisk wzięto też pod uwagę nazwy spolszczone i przejściowe. Poza podstawowymi kolorami określającymi Śląsk (takimi jak: czarny, zielony, biały, czerwony) bazami nazw własnych mogą być barwy niepodstawowe, jak złoty, srebrny, miedziany, rudy a także rzadsze: purpurowy, krasny, krwawy, lazurowy, szary, siwy czy szady.  Analiza pozwala wyciągnąć wnioski, że elementy kolorystyczne są ważnymi określeniami właściwościowymi: nie tylko ukazują rzeczywistą paletę barw, lecz także zachowują obraz ukształtowania powierzchni, hydrografię i naturalne cechy krajobrazu wraz z występującymi na tym terenie minerałami, kruszcami i glebami, a także mogą być nośnikami wartościowania i emocji.
    The subject of the paper is Silesian geographical names motivated by colour terms. The analysis comprised Polish and German appellative-derived names of inhabited and uninhabited buildings as well as oronyms and hydronyms. The term colour appearing in the title is broadly understood as every element naming a colour, deriving from a colour term or evoking associations with a colour term. The analytical part contains a description of particular colour terms constituting the basis for proper names, with their meanings, connotations and prototypes. It is followed by a presentation of geographical names in which colour terms are elements of juxtapositions, simple compounds and closed compounds, as well as bases for derived names. Polonised and transitional names were also considered in order to emphasize certain phenomena. Apart from the basic colour referring to Silesia (such as black, green, white, red) the bases for proper names can be non-basic colours, such as golden, silver, copper, ginger as well as more rarely used: purple, azure, grey, greyish. It can be concluded from the analysis that colour names motivated by colours terms not only present a real colour palette but also preserve the image of surface formation, hydrography and the natural characteristics of the landscape, with the minerals, metals and soils in the area, and they can be carriers of valuation and emotion as well.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 1; 177-191
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świat wartości w śląskich nazwach geograficznych
    The world of values in Silesian geographical names
    Autorzy:
    Lech-Kirstein, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1110913.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    onomastics
    toponymy
    valuation
    axiological analysis
    onomastyka
    toponimia
    wartościowanie
    analiza aksjologiczna
    Opis:
    Celem artykułu jest aksjologiczna analiza nazw geograficznych Śląska i pokazanie jej przydatności w dydaktyce szkolnej. Kształcenie i wychowywanie ucznia za pomocą nazw własnych integruje treści językowe, kulturowe, historyczne i polityczne. Rozmowa o nazwach i ich motywacjach uczy tolerancji i patriotyzmu, wskazuje podstawowe wartości, jak rodzina, praca, ojczyna i religia, zwraca uwagę na tradycje i przywiązanie do swej „małej ojczyzny”. Problematykę onomastyczną można włączać do nauczania języka polskiego i innych przedmiotów, poruszać na kółkach zainteresowań, fakultetach, a także wykorzystywać w grach terenowych czy tworzeniu minibiografii swoich miejscowości. Lekcje z onomastyki pomogą przyjrzeć się odmianom gwarowym i regionalnym polszczyzny, odkryć dawne znaczenia wyrazów i odszukać różnice między wyrazami pospolitymi a nazwami własnymi. Bliższa analiza toponimów pozwoli poznać sposoby kategoryzowania świata, a także odtworzyć potoczny obraz rzeczywistości.
    The objective of the article is an axiological analysis of the Silesian geographical names and the justification of its usefulness in school didactics. Educating pupils by means of proper names integrates linguistic, cultural, historical and political contents. Discussions on names and their justification teach tolerance and patriotism, highlight fundamental values such as family, work, homeland and religion, and emphasize traditions and attachment to one’s “little homeland”. Onomastic aspects can be included in the teaching of the Polish language as well as other subjects, discussed in special interest groups or facultative classes, and used in field games and in mini-biographies of one’s place of living. Classes in onomastics can offer an opportunity to study local and regional dialects of the Polish language, discover the old meanings of certain words and find the differences between common words and proper names. A more detailed analysis of toponyms makes it possible to learn the methods of categorizing the world, as well as reconstruct the popular image of reality.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2015, 2; 103-114
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Onomastyka literacka a onomastyka stylistyczna
    Literary onomastics and stylistic onomastics
    Autorzy:
    Lech-Kirstein, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/615549.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Opis:
    The paper deals with the state of research on literary/stylistic onomastics as an auxiliary science of stylistics. The typology of styles allows the inclusion of research on stylistic nomenclature within the research on text style, an author’s individual style, as well as type styles. Post-modern changes in the understanding of literariness, the interest of literary onomastics in para-literary genres, and the functioning of names in the modern media, religious and political discourse make it necessary to think about the appro- priateness of further use of the term literary onomastics. The use of the original name of the field of research on names in texts would be more precise: the term stylistic onomastics might refer to the functioning of the sphere of proper names in a particular style of the Polish language. It would not exclude a literary or artistic text from the sphere of interest, and it would introduce proper names characteristic for other styles of the Polish language, such as political, media, religious, scientific and advertisement styles, in the stream of research.
    Źródło:
    Stylistyka; 2016, 25; 457-466
    1230-2287
    2545-1669
    Pojawia się w:
    Stylistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwa własna a nazwa pospolita – dylematy z pogranicza chrematonimii
    Autorzy:
    Lech-Kirstein, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607796.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    onomastics
    onym
    chrematonymy
    product names
    proper name and common name
    onomastyka
    onim
    chrematonimia
    nazwy produktów
    nazwa własna
    nazwa pospolita
    Opis:
    The subject matter of the paper is the names of confectionery products which, as chrematonyms, belong to the category of proper names. The objective of the deliberations is to provide an answer to the questions in the area of onomastics: where is the borderline between proper names and common names and is it possible to determine this precisely? The properties of onyms, the specification of their (marketing-persuasive) function, as well as grammatical tests (a predicative and pronominal test) which the particular entities have undergone lead to the division of the product names into three groups: common names, common names with a differential marker, and proper names. There exist, however, borderline elements which can denote individual products in specific contexts, and a group of products with identical characteristics in other contexts.
    Przedmiotem artykułu są nazwy produktów cukierniczych, które jako chrematonimy sytuują się na pograniczu nazw własnych. Materiał wyekscerpowany został z różnych blogów kulinarnych, dostępnych w latach 2017–2018. Cel rozważań to odpowiedź na pytania z zakresu onomastyki, gdzie jest granica między nazwą własną a pospolitą i czy jest możliwe precyzyjne jej wyznaczenie. Analiza semantyczna onimów, określenie ich funkcji (marketingowo-perswazyjnej) i testy gramatyczne (test orzecznikowy i zaimkowy), którym poddano poszczególne jednostki, prowadzą do podziału nazw produktów na trzy grupy: nazwy pospolite, nazwy pospolite z członem dyferencjalnym i nazwy własne. Istnieją jednak elementy pograniczne, które w określonych kontekstach mogą oznaczać produkty indywidualne, a w innych grupę produktów o takich samych zespołach cech.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2019, 37, 2
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwrot kulturowy w badaniach onomastycznych
    A cultural turn in onomastic research
    Autorzy:
    Lech-Kirstein, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911176.pdf
    Data publikacji:
    2015-02-05
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    cultural onomastics
    cultural turn
    a linguistic image of the world
    Opis:
    In the recent years, a turn towards interdisciplinary research in which proper names are presentedas an interpretation of reality and a mirror of historical, political, social and cultural processes has been observed in onomastics. Names can reflect a popular vision of the world presenting its anthropocentric conceptualization reconstructed on the basis of knowledge, beliefs, valuation systems and cultural experiences of people. Thus the cultural analysis of onyms comprises notions of a linguistic image of the world, point of view, profiling, conceptualization and categorization of ideas, valuation, stereotype and prototype, connotation, metaphor and metonymy. Special attention is also paid to the secondary functions of proper names which, apart from indicating and identifying objects, can also perform metaphorical, expressive, ludic, pragmatic and marketing functions. The so-called cultural onomastics focuses on the study of proper names in this aspect. The analysis of onyms is shifted in it towards the creator and interpreter, presenting the manner of conceptualizing a selected fragment of reality in the categories of a consolidated mental pattern. Interdisciplinary research develops in many directions, making use of the methods and notions of such sciences as sociology, psychology, folk medicine, cognitivism, ethnology, folkloristics, anthropology, religious studies, neurology. Cultural onomastics concentrates on a variety of proper names belonging to the fields of anthroponymy, toponymy, media onymy and chrematonymy. Furthermore, the new research fields necessitate changes in the traditional methodology as well as consideration of a broad social and cultural context within a particular system of values.
    Źródło:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2015, 30
    2082-9825
    2450-0259
    Pojawia się w:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies