Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kuryłowicz, Beata" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 27
Tytuł:
Pole semantyczne CIAŁO CZŁOWIEKA w słowniku tykocińskim Zygmunta Glogera
The semantic field THE HUMAN BODY in Zygmunt Gloger’s Tykocin Dictionary
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20679058.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
gwara Polski północno-wschodniej
leksyka dotycząca ciała człowieka
leksykografia gwarowa
pole semantyczne
relacje semantyczne
the dialect of north-eastern Poland
lexis regarding the human body
dialect lexicography
semantic field
semantic relations
Opis:
Przedmiotem artykułu jest leksyka gwarowa tworząca pole semantyczne CIAŁO CZŁOWIEKA, wyekscerpowana z XIX-wiecznego słownika gwary ludowej Zygmunta Glogera (Słownik gwary ludowej w okr. tykocińskim). Autorka opisuje strukturę pola, pokazuje znaczenie leksemów tworzących to pole, ustala miejsce wyrazów w jego obrębie, prezentuje relacje semantyczne (synonimię, polisemię, hiponimię i meronimię) między wyrazami. Z przedstawionej analizy wynika, że Gloger zanotował 298 leksemów dotyczących ciała człowieka, najwięcej nazw grupują podpola 1. ciało, jego części, cechy fizyczne, wygląd (110) i 4. czynności i stany fizjologiczne, sprawność i wydolność organizmu, zmysły, choroby, leczenie (98), a najczęstszym typem relacji semantycznej jest synonimia.
The subject of the article is the dialect lexis forming the semantic field CIAŁO CZŁOWIEKA (The Human Body), extracted from the 19th-century dictionary of folk dialect by Zygmunt Gloger (Słownik gwary ludowej w okr. tykocińskim). The author describes the structure of the field, shows the meaning of the lexemes forming this field, determines the place of the words within it, presents the semantic relations (synonymy, polysemy, hyponymy and meronymy) between the words. The analysis shows that Gloger recorded 298 lexemes referring to the human body, with the largest number of names grouped in subfields 1. body, its parts, physical features, appearance (110) and 4. physiological activities and states, fitness and efficiency of the body, senses, diseases, and treatment (98), and the most frequent type of semantic relation is synonimy.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2022, 56; 351-365
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nominacja a językowy obraz roślin w dziewiętnastowiecznych słowniczkach gwarowych
Nomination and the Linguistic Picture of Plants in the 19th-Century Dialectal Dictionaries
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953536.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nominacja
językowy obraz świata
gwara
XIX wiek
nomination
linguistic picture of the world
dialect
19th century
Opis:
The paper discusses the names of plants from two 19th-century dialectal dictionaries: Z. Gloger’s Dictionary of the Folk Dialect in the Tykocin Region and A. Osipowicz’s Dictionary of Augustów Dialect, reconstructed on the basis of the contents of J. Karłowicz’s Dictionary of Polish Dialects. The paper sought to show how the world of plants fixed in names was perceived and understood. It resulted from the analysis of the material that the basis for botanical vocabulary, contained in the two dictionaries, was the outward appearance of plants perceived by the senses, especially the sense of sight. This manner of perceiving the surrounding reality is in accord with the naive knowledge about the world.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 45-56
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zygmunt Gloger jako językoznawca
Zygmunt Gloger as a Linguist
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953860.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Zygmunt Gloger
językoznawca
dialektologia
historia języka
onomastyka
linguist
dialectologist
language historian
onomastics
Opis:
The paper present the achievements of Zygmunt Gloger in the area of linguistics. It follows from numerous works of this Podlesie inhabitant from Jeżew that language was for him an important part of culture, a safeguard of national identity. This relationship to the Polish language made Gloger devote many studies and much effort to linguistic research. Zygmunt Gloger – an ethnographer, archaeologist, historian – fully deserved to be called a linguist: dialectologist, language historian, and onomast.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 6; 61-80
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tekst poetycki jako materiał źródłowy do poznania modernistycznych sposobów konceptualizacji świata (na przykładzie analizy semantycznej leksemu dziewanna)
Poetic text as a source material in understanding modernist means for the world’s conceptualisation, with an example of a semantic analysis of the lexeme dziewanna (mullein)
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045651.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetic text
Young Poland
significance of lexical item
mullein
Opis:
The present article discusses the role of poetic texts in recreating and reestablishing modernist means for the conceptualization of the world. The article has been divided into two parts. The first part is to present the theoretical considerations on the participation of poetic materials in revealing the meaning of lexical units and the world’s conceptualization generated by a language lexicon. The other part includes a semantic analysis of the lexeme dziewanna (mullein), whose conceptual model has been reconstructed on the basis of modernist poetic texts. The analysis of artistic texts has made it possible to demonstrate conceptually the fundamental, though not attested in systemic facts, special features of the lexeme: [dziewanna] “has golden and yellow leaves”, “has a long and straight stem”, “is tall” and “blooms in summer”. Poetic texts also attest to the attribution “grows on barren land”, which has been preserved in the Polish proverb: Gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna (literally: [homestead] where mullein grows is where a portionless maid lives) All considerations done so far also indicate that the most important place within the conceptual framework of the word is occupied by the elements that belong to the domain: PHYSICAL FEATURES, and the range of colour characteristics in particular. These elements form a strong part of the semantic core of the name and determine numerous connotations such as: “beauty”, “perfectness”, “brightness”, “purity”, “joy”, “vitality”, “biological determination”, “joy of living”, “youth” and “health”, “fertility of nature”, “fertility”, “abundance”, “richness”, “eroticism” and “sexual appeal”. The conventionalized character of the elements of the sub-framework: PLACE OF GROWTH – “grows on sands, waste grounds”, “grows in desolate places” influences the relatively well-developed structure of this section of the conceptual model of the word. The environmental features of the name justify, in turn, the following connotations: “penury”, “loneliness” and “abandonment”. Its locative characteristics also includes the image of the flower in which the connotations such as “heroic loneliness”, “perseverance despite the odds” come into the foreground.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 2; 65-85
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konotacje tekstowe a pojęciowy model słowa (na przykładzie wyrazu bluszcz w poezji młodopolskiej)
Textual connotations and the lexical conceptual model of the word
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375206.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
The present sketch attempts to provide a semantic description of the word bluszcz [ivy] in “Young Poland” literary period in order to present and prove the importance and the place of the vast array of textual connotations in the conceptual model of the word. The concept of an open-ended definition and the principle of internal motivation have all made it possible to reveal the textual connotations of the word bluszcz within the scope of its different degree of establishment and precision. These are the features that, though weak and fleeting, still perform very important functions because they introduce order into the semantic structure of the word and bond it together. Each and every distinctive feature has a strictly defined place in the structure. To reveal these various semantic components would not be possible with the application of traditional methods of semantic analysis.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2010, 17; 81-100
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartości i antywartości w osiemnastowiecznych przysłowiach
The Values and Anty-Values in the 18th Century Proverbs
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882840.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aksjologia lingwistyczna
XVIII wiek
paremiologia
leksykografia
Michał Abraham Trotz
linguistic axiology
the 18th century
paremiology
lexicography
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą lingwistycznego opisu wartości występujących w osiemnastowiecznych przysłowiach, wyekscerpowanych z Nowego dykcjonarza Michała Abrahama Trotza. Autorka omawia preferencje aksjologiczne, odzwierciedlone w paremiach, ukazuje, które kategorie i jak licznie eksponowane są w prowerbiach, jakie środki językowe i stylistyczne służą wyrażaniu wartości i ich waloryzowaniu, a także jakie aspekty wartości uobecnione są w planie semantycznym przysłów.
This article is an attempt to linguistically describe the values occurring in the 18th century proverbs excerpted from Nowy dykcjonarz by Michł Abraham Trotz. The author discusses the axiological preferences reflected in the proverbs, shows which categories and how many of them are emphasized in the proverbs, what linguistic and stylistic means are used to express and estimate of the values, and what aspects of the values are present in the proverbs semantic plan.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 263-275
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizja afrykańskiego czasu w reportażach Ryszarda Kapuścińskiego
Autorzy:
KURYŁOWICZ, BEATA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/615252.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
R. Kapuścińsk
reportage
Africa
time
the means of artistic expression
Opis:
Time is one of the main categories that affect human life. Various communities, nations or tribes perceive and understand time in a different way. In every case understanding of time determines the character of a particular culture.The purpose of this article is an attempt to show the concept of time as a part of the African reality revealed in the literary reportages by R. Kapuściński. The author of “Ebony”, through linguistic and stylistic material, creates a conception of time characteristic of the residents of the Black Continent. Understanding of time is one of the elements of reality in Africa which Kapuœciñski wanted to convey in the most accurate manner. But he knew that the reproducing of the African world is not possible,therefore, the image of time presented on the pages of “Ebony” was his personal perception of the phenomenon, the artistic creation where an objectively existing fragment of reality was filtered through the imagination of the author, his cognitive, intellectual and psychophysical abilities. Kapuściński, by means of linguistic and stylistic expressions, gave literary form to what he saw, heard and read about the African concept of time. First of all, in descriptions of time, the most prominent feature is the author’s tendency to build opposition. Kapuściński confronts two concepts of time: the African and the European. In this way he emphasizes the differences in understanding of the concept of time in both aforementioned cultures, and, at the same time, he highlights the characteristics of time typical to African culture. The accumulation of stylistic devices, unique use of words, selection of appropriate lexis and emphasizing the connotative value of words serve one purpose – to express difficult to convey aspects of African time.Thus, the individual author’s style contributes to the vision of African time, affects modeling of its meaning and imprints a profound, special influence on the actual image of time which is used as a base for a creative play both with imagination and a matter of language.
Źródło:
Stylistyka; 2015, 24; 199-210
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola racjonalności w kształtowaniu poetyckiego obrazu świata (na przykładzie modelownia znaczenia paproci w tekstach Młodej Polski)
A role of rationality in shaping the poetic vision of the world (exemplified by the modeling of the meaning of fern in Young Poland’s texts)
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119792.pdf
Data publikacji:
2012-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
racjonalność baśniowa
poetycka wizja świata
racjonalność kreatywna
fabulous rationality
creative rationality
a poetic vision of the world
Opis:
This article is an attempt at showing how various rationalities, fabulous and creative, influence the organization of the content in a work of poetry, how they intermingle and shape an informative value of a word and how, on a higher level, they decide about the form of a cognitive model. Moreover, the article shows how a change in the perspective of the vision of reality in a poetic work enriches senses whereas the coexistence of the two types of rationality and semantic tensions resulting from this coincidence generates new meanings determined by a special context that a word is used in. The impact of various types of rationality on shaping the meaning of a word in the text has been discussed following the example of the semantics of fern in Young Poland’s poetry.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 99-114
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elżbieta Umińska-Tytoń, Polszczyzna dziewiętnastowiecznych salonów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011, ss. 262
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2124673.pdf
Data publikacji:
2011-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
recenzja
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2011, 11; 317-324
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metaforyczne sposoby ujmowania Boga i relacji Bóg – człowiek w przysłowiach polskich
Metaphoric Ways of Presenting God and The Relation Between God and Man in Polish Proverbs
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950562.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
przysłowia
Bóg
metafora
obrazowanie
językowy obraz świata
proverbs
god
metaphor
imaging
language image of the world
Opis:
The aim of the author is an attempt to show metaphoric ways of presenting God and the relations God-man in Polish proverbs. The analysis of the research material shows that figurative images of God are strictly related to everyday life and daily occupations of an average user of Polish, especially trade, craft, construction, medicine, finances, education. It is not odd that these branches of life, generally acknowledged and respected, have become a basis for depictions of God as the highest value. It is also vital that metaphorical images of God and His relations to man are identical with the Christian idea of the Creator. What is more, almost all the metaphors of God present in the research material have their equivalents in the quotations from the Scriptures. Thus, we observe both the influence of the Bible on common images of the nature of God and the impact of the original (dating back to the times when the Bible was coming into existence), ‘naïve’ and commmon-sense vision of the world on biblical images of the Creator.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 2
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapomniany świat obrzędowości weselnej w dawnej Polsce (na podstawie słowniczka Nazwy weselne... Zygmunta Glogera)
The forgotten world of wedding rites in old Poland (on the basis of the glossary Nazwy Weselne... by Zygmunt Gloger)
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117877.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dialect lexicography
19th century
thematic vocabulary
wedding rites and customs
linguistic image of the world
Opis:
The article depicts former, regionally diversified wedding lexis and helps to reconstruct rich nuptial rites hidden behind words, which were still very common in the second half of the 19th century and are now nearly completely forgotten. The resource material used as a basis of considerations herein is a nineteenth century glossary by Z. Gloger Nazwy weselne, wyrażenia i przedmioty używane przy godowych obrzędach ludu na przestrzeni byłej Rzplitej. The set of words recorded by Gloger mostly includes archaisms which not only show a fragment of a historical reality of the language but also reflect an important segment of a family and social life that does not exist anymore in the same old form.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 173-190
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anna Kozłowska "Od psalmów słowiańskich do rzymskich medytacji. O stylu artystycznym Karola Wojtyły" Warszawa 2013, ss. 358
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118277.pdf
Data publikacji:
2014-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
recenzja
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2014, 14; 299-303
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura znaczeniowa słownictwa anatomicznego w Nowym dykcjonarzu M.A. Troca
Semantic structure of anatomical vocabulary in Nowy dykcjonarz by M. A. Troc
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109367.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
anatomical vocabulary
multilingual lexicography
lexical field
lexis of the 18th century
Opis:
This article is an attempt to perform a semantic analysis of anatomical vocabulary collected by Michał Abraham Troc in Nowy dykcjonarz, published in Lipsk in 1764. The aim of individual analyses based on the lexical field theory is to demonstrate the meaning of lexemes, to determine their place within a field, as well as to disclose semantic relationships: synonymy, polysemy and hyponymy. The semantic analysis presented in this article clearly demonstrates abundance and differentiation of 18th century anatomical vocabulary, as well as prevalence of native over borrowed words. Among 250 names, only eleven units are borrowings from foreign languages: seven Latin and four German ones. This provides evidence there is a fundamental role of native lexis, especially colloquial vocabulary, in the formation of Polish anatomical terminology, and, more extensively, also medical terminology, in the first phase of its development which continued until the end of the 18th century. Of note is also the non-uniform arrangement of lexemes in individual fields and asymmetry in their number. Selected lexical fields are characterised by non-uniform size, different level of semantic stratification and differentiated degree of generality of words they contain. On the other hand, semantic relations observed in the analysed anatomical vocabulary, especially synonymy and polysemy, confirm there is a differentiation of anatomical lexis, on the other hand, they indicate lack of precision in expressing content by the discussed lexical units.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 119-133
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konrad Kazimierz Szamryk, Język rękopiśmiennych kazań Krzysztofa Kluka, Białystok 2016, ss. 315
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109918.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2018, 18; 345-350
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 27

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies