Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Krzemińska, K." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Fazy stacjonarne do chromatografii cieczowej z wbudowanymi grupami polarnymi : synteza i właściwości powierzchniowe
Chemically bonded stationary phases with incorporated polar groups for liquid chromatography : the synthesis and surface properties
Autorzy:
Bocian, S.
Krzemińska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171968.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
chromatografia cieczowa
fazy stacjonarne
wbudowane grupy polarne
właściwości powierzchniowe
procesy solwatacyjne
liquid chromatography
stationary phases
polar embedded stationary phases
surface properties
solvation processes
Opis:
In recent years high performance liquid chromatography (HPLC) has gained a dominant position in the life sciences. The widespread use of this technique allows to perform an analysis of compounds which are used in various areas of human life. Currently, there are wide and fully untapped opportunities for synthesis of chromatographic packings with chemically bonded stationary phases. Some of the liquid chromatographic analyses needs the application of water-rich mobile phases (more than 85% water or a buffer). In such condition the performance of hydrophobic stationary phases indicate that the bonded ligands might be collapsing. This problem could be solved by increasing of organic content in the mobile phase which should improve solvation and bring bonded ligands back to the original conformation. To avoid this procedure, which reduces the retention and selectivity of the separation, it is possible to apply stationary phases with incorporated polar groups mixed with the original alkyl ligands (polar embedded stationary phases). Another possibility is to add some polar groups during endcapping procedure (polar end-capped stationary phases). This produces variation in the bonding. Chemically bonded stationary phases which include both hydrophobic and hydrophilic ligands are so-called mixed mode stationary pahses. These materials can be used in reversed phase liquid chromatography (RPLC) and there is also a possibility to use them in hydrophilic interaction liquid chromatography (HILIC). They allow to separate polar and non-polar analytes. Following the idea of green chemistry, especially green analytical chemistry, a series of stationary phases was synthesized. The obtained materials connect polar and hydrophobic groups in the structure of bonded ligands. These specific surface properties provide the stability of the stationary phase in pure water as a mobile phase. Surface properties of novel material were analyzed using various instrumental and chromatographic methods. Finaly, the mixtures of various compounds were applied to test the separation selectivity of stationary phases in various chromatographic system, including purely aqueous conditions.
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2018, 72, 9-10; 685-701
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chromatograficzna analiza związków budujących kwasy nukleinowe
Chromatographic analysis of nucleic acids constituents
Autorzy:
Studzińska, S.
Rola, R.
Łobodziński, F.
Krzemińska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/172180.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
nukleozydy
nukleotydy
oligonukleotydy
chromatografia cieczowa
czułość
selektywność
nucleosides
nucleotides
oligonucleotides
liquid chromatography
sensitivity
selectivity
Opis:
Understanding the characteristics, role and structure of nucleic acids allowed to answer questions about the disease processes. Today, nucleic acids and their constituents are tools, which are used by molecular biology in medicine and biotechnology. Antisense and gene therapy are intensively developing methods for possible treating or preventing disease. They use short fragments of DNA or RNA - oligonucleotides to silence the genes expression. They are not the only ones that allow analytical chemists to obtain information about the state of our body. Determination of modified nucleoside allows detection of cancer, while analysis of nucleotides allows the estimation of strengthening the immune system. There is a great need of sensitive, selective and precise methods of separation of nucleosides, nucleotides and oligonucleotides and their qualitative and quantitative analysis. Consequently liquid chromatography (LC) is the most commonly used for analysis of nucleic acid constituents. The most widely used modes of LC include Ion Exchange Chromatography (IEC) and Reversed Phase High Performance Liquid Chromatography (RP HPLC). Both techniques have their advantages and disadvantages in the analysis of nucleosides, nucleotides and oligonucleotides. In the case of IEC it is necessary to use high concentrations of the salt in the mobile phase or concentration gradients, which considerably limits the possibility of using MS detection. RP HPLC can be coupled with MS detection but only when volatile salts are mobile phase components. On the other hand there is a significant problem is the lack of sufficient selectivity for the most polar nucleosides and nucleotides. RP HPLC MS is still most often used in the determination of nucleosides and nucleotides, due to its high sensitivity and a comprehensive qualitative analysis. Another system used for the HPLC analysis of oligonucleotides is Ion Pair Reversed Phase High Performance Liquid Chromatography (IP RP HPLC). These compounds can not be analyzed by RP HPLC due to their high polarity. The advantage of IP RP HPLC is selectivity, achieved by a suitable choice of mobile phase composition and the possibility of using MS. A disadvantage of IP RP HPLC in the analysis of oligonucleotides is however lower sensitivity compared to RP HPLC. During the last few years Hydrophilic Interaction Liquid Chromatography (HILIC) was applied for the separation of mixtures of nucleosides, nucleotides, oligonucleotides extracted from a biological or food samples. The presented results demonstrate the usefulness of this method, however, the resolving power is limited due to the asymmetric peak shape. On the other hand proper selection of the mobile and stationary phase can lead to a high selectivity in the analysis of the most polar nucleosides, nucleotides and oligonucleotides, which can not be separated by RP HPLC.
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2016, 70, 9-10; 633-656
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian szerokosci slojow rocznych drewna debow szypulkowych Quercus robur L. pozyskanych z zamierajacego drzewostanu nadwarcianskiego
Analysis of changes in annual ring width of common oaks Quercus robur harvested from the dying stand at the Warta river
Autorzy:
Czerniak, A
Kayzer, D.
Gorna, M.
Krzeminska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/881481.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
lesnictwo
Nadlesnictwo Konstantynowo
drzewostany debowe
zamieranie drzew
dab szypulkowy
Quercus robur
sloje przyrostu rocznego
zmiany szerokosci
czynniki srodowiska
zbiorniki retencyjne
opady atmosferyczne
Opis:
Jedną z przyczyn zamierania dębów nadwarciańskich upatruje się w zmianach warunków wodnych wynikających z regulacji przepływów Warty po wybudowaniu zbiornika Jeziorsko. W pracy przyjęto, że indykatorem stanu zdrowotnego dębów może być szerokość słojów rocznych drewna. Celem pracy było określenie ewentualnych zmian szerokości słojów rocznych drewna dębów szypułkowych, które mogły wynikać z oddziaływania zbiornika retencyjnego oraz wielkości opadów atmosferycznych w okresach wegetacyjnych. Ocenę różnic w przyrostach słojów drewna dokonano używając narzędzi dwukierunkowej analizy wariancji. Szczegółową analizę przeprowadzono przy użyciu kontrastów testujących interakcje. Przeprowadzona analiza wykazała, ze prawdopodobną przyczyną osłabienia kondycji badanego drzewostanu dębowego w Nadleśnictwie Konstantynowo były mniejsze od średniej z wielolecia opady atmosferyczne w okresach wegetacyjnych: 2003–2005.
Changes in water conditions resulting from the regulation of the Warta flows following the construction of the Jeziorsko reservoir are considered to be one of the causes for the dying of oaks growing at the Warta River. It was assumed in the study that annual ring width may be the indicator of health state of oaks. The aim of the study was to determine the effect of possible changes in annual ring width in common oaks, which could have resulted from the impact of the storage reservoir and the precipitation totals in the vegetation seasons. Differences in ring increments were assessed using the tools of the two-way analysis of variance. Detailed analysis was conducted with the use of contrasts testing interactions. The analysis showed that a probable cause of the deteriorated health state of the investigated oak stand in the Konstantynowo Forest Division were precipitation levels lower than the multiannual means, recorded during vegetation seasons 2003–2005.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 2[18]; 305-315
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of surface and structural properties on the initial release of risperidone from polymeric drug carriers
Autorzy:
Turek, A.
Kasperczyk, J.
Jelonek, K.
Dobrzyński, P.
Walichiewicz, J.
Krzemińska, K.
Smola, A.
Musiał-Kulik, M.
Marcinkowski, A.
Libera, M.
Gębarowska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/284323.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:
risperidone
implantable drug carriers
poly(L-lactide-co-glycolide)
poly(DL-lactide-co-glycolide)
initial release
Opis:
In this work, implantable drug formulation with risperidone on the basis of poly(L-lactide-co-glycolide) (L-PLGA) and poly(D,L-lactide-co-glycolide) (D,L-PLGA) as drug carries was developed. The influence of surface and structural properties on the initial release of risperidone during the first twenty four hours was determined. In this aim, high-performance liquid chromatography, nuclear magnetic resonance spectroscopy, scanning electron microscope and atomic force microscope were used. Significant differences between L-PLGA and D,L-PLGA matrices in all analyzed data were noted. The burst effect was not revealed for any of the studied polymers, however the released drug was almost five times larger for D,L-PLGA matrices. The L-PLGA copolymer revealed a significantly longer average length of the lactidyl and glycolidyl blocks than D,L-PLGA. Moreover, various characters of surface for analyzed matrices were shown, i.e. in case of L-PLGA the surface was porous and in case of D,L-PLGA it was nonporous. Undoubtedly, there were dependences between risperidone's initial release and the topography and the structure of polymeric matrices. We suppose that the larger drug release for L-PLGA was more associated with surface properties and thus structure of matrices. The obtained results showed the great potential of both polymers and possibility to choose the optimal polymer.
Źródło:
Engineering of Biomaterials; 2012, 15, no. 116-117 spec. iss.; 144-146
1429-7248
Pojawia się w:
Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola powierzchni i struktury w początkowym uwalnianiu rysperydonu z matryc L-PLGA i D,L-PLGA
Role of surface and structure in the initial release of risperidone from L-PLGA and D,L-PLGA matrices
Autorzy:
Turek, A.
Kasperczyk, J.
Jelonek, K.
Dobrzyński, P.
Walichiewicz, J.
Krzemińska, K.
Smola, A.
Musiał-Kulik, M.
Marcinkowski, A.
Libera, M.
Gębarowska, K.
Janeczek, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/284922.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:
rysperydon
implantacyjne nośniki leków
poli (L-laktyd-ko-glikolid)
poli(D,L-laktyd-ko-glikolid)
początkowe uwalnianie
risperidone
implantable drug carriers
poly(L-lactide-co-glycolide)
poly(DL-lactide-co-glycolide)
initial release
Opis:
W niniejszej pracy była opracowywana implantacyjna postać leku zawierająca rysperydon wytworzona z poli(L-laktydo-ko-glikolidu) (L-PLGA) oraz poli(D,L- laktydo-ko-glikolidu) (D,L-PLGA) zastosowanych jako nośniki leku. Ustalano wpływ właściwości powierzchniowych i strukturalnych na początkowe uwalnianie rysperydonu podczas pierwszych 24 godzin inkubacji. W tym celu zastosowano wysokosprawną chromatografię cieczową, spektroskopię magnetycznego rezonansu jądrowego, skaningową kalorymetrię różnicową, skaningowy mikroskop elektronowy oraz mikroskop sił atomowych. We wszystkich analizowanych danych zaobserwowano różnice pomiędzy matrycami wykonanymi z L-PLGA, a matrycami sporządzonymi z D,L-PLGA. Nie wykazano efektu wyrzutu dla żadnego z badanych polimerów, jakkolwiek ilość uwolnionego leku w przypadku matryc D,L-PLGA była prawie pięciokrotnie wyższa. Kopolimer L-PLGA charakteryzował się znacząco większą średnią długością blokówlaktydylowych iglikolidylowych niż D,L-PLGA. Co więcej, zaobserwowano inny charakter powierzchni analizowanych matryc, to znaczy w przypadku L-PLGA powierzchnia była porowata, podczas gdy w przypadku D,L-laktydu nie obserwowano perforacji. Niewątpliwie istnieje zależność między początkowym uwalnianiem rysperydonu, a topografią i strukturą matryc polimerowych. Przypuszcza się, że większe uwalnianie leku z L-PLGA było bardziej związane z właściwościami powierzchniowymi niż ze strukturą matryc. Otrzymane wyniki wskazują na ogromny potencjał obu tych polimerów i możliwość wybrania optymalnego materiału.
In this work, implantable drug formulation with risperidone on the basis of poly(L-lactide-co-glyco- lide) (L-PLGA) and poly(D,L-lactide-co-glycolide) (D,L-PLGA) as drug carries has been developed. The influence of surface and structural properties on the initial release of risperidone during the first 24 hours has been determined. In this aim, high-performance liquid chromatography, nuclear magnetic resonance spectroscopy, differential scanning calorimetry, scanning electron microscope and atomic force mic¬roscope were used. The differences between L-PLGA and D,L-PLGA matrices in all analyzed data were noted. The burst effect was not revealed for any of the studied polymers, however the released drug was almost five times larger for D,L-PLGA matrices. The L-PLGA copolymer revealed a significantly longer average length of the lactidyl and glycolidyl blocks than D,L-PLGA. Moreover, various characters of surface for analyzed matrices were shown, i.e. in the case of L-PLGA the surface was porous and in the case of D,L-PLGA it was nonporous. Undoubtedly, there were dependences between risperidone's initial release and the topography and the structure of polymeric matrices. We suppose that the larger drug release for L-PLGA was more associated with surface properties than with structure of matrices. The obtained results show the great potential of both polymers and possibility to choose the optimal material.
Źródło:
Engineering of Biomaterials; 2013, 16, 118; 30-36
1429-7248
Pojawia się w:
Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie reakcji Fentona do wspomagania biologicznego oczyszczania ścieków z przemysłu mleczarskiego
Application of Fenton Reaction for Supporting Biological Wastewater Treatment from the Dairy Industry
Autorzy:
Krzemińska, D.
Neczaj, E.
Parkitna, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819268.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
reakcja Fentona
biologiczne oczyszczanie ścieków
wastewaters
Fenton reaction
Opis:
The dairy industry is one of the most polluting of industries, not only in terms of the volume of effluent generated, but also in terms of its characteristics as well. The composition of waste water produced in the milk processing plants depends primarily on the type of production (such as fluid milk, butter, cheese, buttermilk, whey, yogurt, condensed milk, flavored milk, milk powder, ice cream, etc.). The factors influencing the composition and charge of waste water are the raw materials used, level of technology plant, cleaning and disinfection processes and the amount of water used. Still increased pollution, combined with increased industrial activity and increasingly restrictive laws concerning discharges, focuses on the problem of optimal industry wastewater treatment. High concentration of organic matter in dairy wastewater causes problems with their removal in biological methods. Combining advanced oxidation process (AOP) and biological process has received attention in recent years as a promising alternative for industrial wastewater treatment. Among biological treatment processes the sequencing batch reactor (SBR) have been widely applied for treating dairy wastewater. The advantages of this technology can include high flexibility and ease of adaptation of operating parameters. Sequencing batch reactor is the name given to wastewater treatment systems based on activated sludge, operated on a sequence changes of anaerobic and aerobic conditions in one reactor. Using AOP pretreatment is important to improve the biodegradability and produce an effluent that can be treated biologically These processes involve the generation of highly free radicals, mainly hydroxyl radical (HO) via chemical, photochemical and photocatalytic reactions. One of the most important AOP process is Fenton reaction. Effectiveness of Fenton reaction has been confirmed in the case of pharmaceutical wastewater, treatment of brines or treatment of paper pulp manufacturing effluents. The oxidation system based on the Fenton’s reagent (hydrogen peroxide in the presence of a ferrous salt under acidic conditions) has been used for the treatment of both organic and inorganic substances of the wastewater stream. The present study was aimed to treat the dairy wastewater by Fenton’s process and an aerobic sequencing batch reactor. The first part of this study examined the effect of operating conditions on Fenton`s process pretreatment of dairy wastewater. The effectiveness of the AOP pretreatment was assessed by evaluating wastewater biodegradability enhancement (BOD5/COD), as well as monitoring major pollutant concentrations (COD) with reaction time. The optimum dose Fe2+ and H2O2 was found to be 1.2 and 2.0 g/L, respectively. In a single biological treatment the average removal efficiencies of COD, and NH4+ were 67%, and 61%, respectively. Integration of Fenton`s process and biological treatment resulted in 93% removal of COD and 79% NH4+ from the dairy wastewater. The results indicated that the combined process would be a promising alternative for the treatment of dairy wastewater.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 3; 2381-2397
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Absorption Enhancement in Si Solar Cells by Incorporation of Metallic Nanoparticles: Improved COMSOL Numerical Study Including Quantum Corrections
Autorzy:
Kluczyk, K.
Krzemińska, Z.
Jacak, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033865.pdf
Data publikacji:
2017-08
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
solar cells
solar energy harvesting
surface plasmons
metallic nanoparticles
Opis:
One of the crucial parameters affecting the solar cell efficiency is the absorption rate versus solar spectrum. Metallic nanoparticles deposited on the cell surface can mediate this process. Main mechanisms of absorption enhancement due to metallic nanoparticle plasmons were proposed: (1) the scattering of incident solar light causing increase of the optical path length inside active layer and local enhancement of the electric field; (2) near field coupling between plasmon and semiconductor and the direct generation of electron-hole pairs in the semiconductor. The field concentration effect can be described by classical electrodynamic theory, the coupling between metallic nanoparticle plasmons and band electrons in semiconductor substrate must be captured upon quantum mechanics. In this paper we took the challenge to develop fast and reliable method for calculation of device optical properties by application of COMSOL system appropriately configured to take into account these quantum effects, via the quantum modification of the dielectric function of semiconductor substrate and metallic components. The presented results indicate that the efficiency of energy transfer due to near field coupling of metallic nanoparticle plasmons with semiconductor substrate is much more effective than the absorption increase due to metallic nanoparticle plasmons scattering only.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2017, 132, 2; 393-397
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana ilości wprowadzonej energii ultradźwięków do osadów ściekowych w zależności od zawartości w nich suchej masy
Change of Ultrasound Energy Amount Put Into Sewage Sludge Depending on their Content of Dry Mass
Autorzy:
Parkitna, K.
Kowalczyk, M.
Krzemińska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819203.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
energia ultradźwięków
osady ściekowe
waste activated sludge
anaerobic digestion
disintegration
pretreatment
biodegradability
dewaterability
flocs
Opis:
Despite of many studies on the use of ultrasonic disintegration for sewage sludge conditioning, have not yet been generally accepted indicators to choose the best parameters of used ultrasound to assist in the process of dewatering sludge. Still the most important issue is to adjust proper quantities of introduced energy depending on the characteristic parameters of sewage sludge. The publication presents the results of studies which purpose was to determine the relation of ultrasound energy introduced during sonification of sewage sludge with variable contents of their dry mass. Based on the survey and after analysis of the results, we can conclude that the amount of ultrasound energy introduced into the sewage sludge depends strictly on the content of their dry mass. Together with the increase of dry matter content, grows the amount of energy introduced into sludge. Regardless of the used disintegrator’s power for sonification, for each analyzed amplitude, together with increasing exposure time, density of energy increased nonlinearly. For sludge treated sonification at a specific time, value of this parameter was also changing nonlinearly to the size of used amplitude. The greater the value of the amplitude, the quantity of energy introduced had higher values.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 3; 2039-2053
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Środki ochrony indywidualnej stosowane w rolnictwie
Autorzy:
Krzemińska, S.
Szczecińska, K.
Makowski, K.
Pościk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/179537.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
środki ochrony indywidualnej
rolnictwo
pestycydy
odzież ochronna
substancje chemiczne
personal protective equipment
agriculture
pesticides
protective clothing
chemical substances
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2001, 7/8; 35-38
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka i zróżnicowanie parametrów hydromorfologicznych w rzece nizinnej na przykładzie Smortawy
Charakteristic and diversity hydromorphological parameters on lowland river for example Smortawa river
Autorzy:
Adynkiewicz-Piragas, M.
Krzeminska, A.
Tarnowski, K.
Wroblewski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62120.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki nizinne
rzeka Smortawa
hydromorfologia
parametry hydromorfologiczne
Ramowa Dyrektywa Wodna
Opis:
Rzeka Smortawa, prawobrzeżny dopływ Odry jest typową rzeką nizinną, której źródła położone są na wysokości 175 m n.p.m. na południowy wschód od Namysłowa. Do Odry uchodzi ona w 223+350 km jej biegu, powyżej Wrocławia koło Jelcza, na wysokości 124 m n.p.m. W górnym i dolnym biegu jest uregulowana, natomiast w środkowym zachowuje naturalny charakter. Obecnie zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej i Prawa Wodnego zobligowani jesteśmy do oceny stanu ekologicznego cieków wodnych. Jednym z elementów tej oceny jest analiza zmienności parametrów hydromorfologicznych jako parametrów wspierających ocenę biologiczną. Artykuł poświęcony jest charakterystyce ocenianych parametrów hydromorfologicznych rzeki wg metody Ilnickego i Lewandowskiego oraz ich zmienności na badanym odcinku rzeki. Ponadto za pomocą analizy skupień metodą Warda zostanie ocenione podobieństwo pomiędzy badanymi parametrami hydromorfologicznymi.
The Smortawa River, the right-hand sided tributary of the Odra River, is a typical lowland river which sources are located at 175 m a.s.l. south-east from town Namysłów. The mouth is located in km223–350 of Odra River, on 124 m a.s.l. near town Jelcz. In the lower and upper course the river is improved and in the middle course it has kept its natural character. At present according to Water Frame Directive and Polish Water Law we are obliged to create an assessment of ecological state of rivers. One of elements of this assessment is the analysis of hydromorphological parameters variability as supporting parameters for biological assessment. In the article the characteristic of hydromorphological parameters by polish methods of Ilnicki and Lewandowski are are introduced. They describe the changes of these parameters on every separete research section. Moreover with the help of the probability analysis by the Ward method, the similarity is estimated among studied hydromorphological parameters.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/3
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania hydromorfologii cieków nizinnych za pomocą metody MHR
Hydromorphological survey of lowland rivers with the MHR method
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Grzybowski, M.
Krzemińska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339609.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
hydromorfologia
metoda MHR
rzeki nizinne
hydromorphological survey
lowland rivers
MHR method
Opis:
Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60 wymaga wykonania monitoringu hydromorfologicznego rzek. Kraje członkowskie we własnym zakresie opracowują metodyki, zapewniające dokonanie oceny stanu i potencjału ekologicznego w przedziale 5 klas jakości. Przedstawiono wyniki badań pilotowych, wykonanych w Polsce za pomocą nowej metody MHR (Monitoring Hydromorfologiczny Rzek). Obejmowały one 11 jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) o łącznej długości 358,2 km, znajdujących się w różnych częściach kraju. Badania obejmowały jednolite części wód, głównie nizinne cieki naturalne. Określone współczynniki jakości ekologicznej (WJE) umożliwiają ocenę stanu ośmiu i potencjału ekologicznego trzech jednolitych części wód powierzchniowych. Wskazują również, które z 4 elementów i 16 wskaźników w największym zakresie wpływają na wynik oceny.
The Water Framework Directive 2000/60 obligates to realize the monitoring of hydromorphological elements of rivers. Member states should establish methodology for the assessment of the state and ecological potential within the 5 quality classes. In this article the results of pilot studies carried out in Poland using a new MHR (River Hydro-morphological Monitoring) method are presented. The studies involved 11 water bodies, mainly lowland rivers in different parts of the country, with a total length of 358.2 km. The Ecological Quality Ratios (EQR) established during the study allow for assessing the state of eight and the ecological potential of three water bodies. They also indicate which of the 4 elements and 16 indices exert the largest influence on results.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 1; 97-112
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Principles of hydromorphological surveys of Polish rivers
Podstawowe zasady monitoringu hydromorfologicznego polskich rzek
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Grzybowski, M.
Krzemińska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292993.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
metoda
ocena hydromorfologii rzek
ramowa dyrektywa wodna
monitoring
hydromorphological method
river survey
Water Framework Directive
Opis:
This paper presents the key principles of the new Polish methodology for hydromorphological river surveys which is consistent with the provisions of the Water Framework Directive. This method proposes to investigate only the main watercourse of the water body. The assessment is based on cartographic maps, satellite images and the existing databases. Field surveys are limited to selected stretches of the water body. The classification of the river's ecological status and ecological potential is based on a hierarchical system comprising four elements: hydrological regime, river continuity, channel morphology and floodplain. They are evaluated in view of features characterized by selected attributes. The method is the same for natural and heavily modified water bodies, while a simplified methodology is used to investigate artificial water bodies. It does not account for differences in abiotic type, landscape or size of the catchment area. The results are presented in abridged and field protocols. The attributes are evaluated on a five-point grading scale or through a descriptive approach which supports the calculation of ecological quality ratios for quality elements, hierarchical system elements and the water body. The usefulness of the proposed method has been tested on 11 pilot water bodies. The presented approach enables to perform hydromorphological surveys of Polish rivers by 2015, as required under the Water Framework Directive.
W pracy przedstawiono podstawowe założenia nowej, polskiej metodyki monitoringu hydromorfologicznego rzek (MHR), dostosowanej do wymogów Ramowej Dyrektywy Wodnej. Zgodnie z nią przewiduje się badanie jedynie całego głównego cieku jednolitej części wód. Ocena opiera się na materiałach kartograficznych i teledetekcyjnych oraz istniejących bazach danych. Prace terenowe wykonuje się w ograniczonym zakresie. Do oceny stanu i potencjału ekologicznego stosowany jest system hierarchiczny. Zakłada on dokonanie oceny czterech elementów: reżimu hydrologicznego, ciągłości rzeki, morfologii koryta i doliny zalewowej. Są one oceniane na podstawie licznych wskaźników charakteryzowanych przez wybrane atrybuty. W analogiczny sposób bada się cieki naturalne i silnie zmienione, w uproszczony cieki sztuczne. Sposób ten nie różni się dla wydzielonych typów biotycznych, krajobrazów i wielkości zlewni cieku. Wyniki oceny są prezentowane w protokołach kameralnych i terenowych. Atrybuty podlegają ocenie punktowej lub opisowej, która umożliwia obliczenie współczynników jakości ekologicznej wskaźników, elementów oraz jednolitej części wód. Przydatność metody MHR została sprawdzona w 11 pilotowych jednolitych częściach wód. Stwarza ona możliwość przeprowadzenia wymaganej oceny hydromorfologii cieków w Polsce do końca 2015 r., czego wymaga Ramowa Dyrektywa Wodna.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2010, 14; 3-13
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ecological quality classes of river hydromorphology in Poland
Hydromorfologia rzek w Polsce - klasy jakości stanu ekologicznego
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Grzybowski, M.
Krzemińska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292997.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
hydromorfologia rzek
potencjał ekologiczny
stan ekologiczny
wartości graniczne klas jakości
współczynnik jakości ekologicznej
class boundaries
classification of ecological status
ecological potential
ecological quality ratio
hydromorphological river survey
Opis:
This work presents rules and results of classifications of hydromorphological status of watercourses used presently in Europe. The Water Framework Directive introduced an obligation to monitor hydromorphological elements of rivers, which include hydrological regime, river continuity and bed morphology. European standards require somewhat different quality indicators and the way of their assessment for such investigations. Classification of status and ecological potential shall include categories and types of rivers, however, the methods existing so far do not provide such a distinction. Assessment of much differentiated features and attributes, as well as the requirement of presenting the outcome in EQR form, within limits from zero to one, cause that all the studied parameters, which are very diverse, must be conveyed to numerical form. The MHR method takes into account the above conditions and proposes a classification which includes limit values for five classes of status and four classes of ecological potential. It assumes limit values of classes lowering from natural watercourses through heavily modified to artificial.
W pracy przedstawiono zasady i wyniki stosowanych dotychczas w Europie klasyfikacji stanu hydromorfologicznego cieków. Ramowa Dyrektywa Wodna wprowadziła obowiązek monitorowania elementów hydromorfologicznych rzek, do których zaliczono reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki oraz morfologię koryta. Normy europejskie określają wymagane w takich badaniach nieco odmienne wskaźniki jakości i sposób ich oceny. Według klasyfikacji stanu i potencjału ekologicznego powinny być uwzględnione kategorie i typy rzek, natomiast według dotychczasowych metod nie ma takiego rozróżnienia. Ocena bardzo zróżnicowanych wskaźników i atrybutów oraz wymóg prezentowania wyniku w formie EQR w granicach od zera do jedności powoduje, że wszystkie badane parametry, które są bardzo zróżnicowane, muszą być doprowadzone do formy liczbowej. W metodzie MHR uwzględnia się powyższe uwarunkowania i proponuje klasyfikację, zawierającą wartości graniczne pięciu klas stanu oraz czterech klas potencjału ekologicznego. Zakłada się w niej, że wartości graniczne klas zmniejszają się od cieków naturalnych poprzez silnie zmienione do sztucznych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2010, 14; 15-27
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowe uwarunkowania metodyczne oceny stanu ekologicznego cieków wodnych na podstawie elementów hydromorfologicznych
Methodical conditions of the ecological status assessment of rivers on the basis of their hydromorphological elements
Autorzy:
Ilnicki, P.
Goreski, K.
Grzybowski, M.
Krzeminska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59864.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
stan ekologiczny
stan hydromorfologiczny
Ramowa Dyrektywa Wodna
monitoring hydromorfologiczny
metodyka oceny
zrodla informacji
Opis:
Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60 wymaga od krajów członkowskich dokonania oceny stanu ekologicznego cieków naturalnych oraz potencjału ekologicznego cieków silnie zmienionych i sztucznych. Ocena obejmuje elementy biologiczne, właściwości fizykochemiczne wody oraz elementy hydromorfologiczne (reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki, morfologia koryta i dolina). W roku 2009 Główny Inspektorat Ochrony Środowiska zaakceptował przygotowaną przez autorów nową metodę MHR (Monitoringu Hydromorfologicznego Rzek). Jej opracowanie wymagało dokonania przeglądu badań wykonanych w Polsce i w innych krajach Europy w latach 1980-2008. Metoda MHR zakłada badanie warunków hydromorfologicznych głównych cieków wszystkich wydzielonych w kraju 4508 jednolitych części wód powierzchniowych o łącznej długości około 75 000 km. Należało przy tym uwzględnić liczne istniejące przepisy unijne i krajowe, dostępność materiałów kartograficznych oraz innych baz danych o ciekach wodnych. Przeanalizowano możliwość sporządzenia odrębnych metodyk dla rzek o różnej powierzchni zlewni, w różnych krajobrazach, kategoriach i typach abiotycznych. Stwierdzono, iż metodyki stosowane przy badaniach elementów biologicznych nie dostarczają informacji potrzebnych dla oceny hydromorfologii rzek. Wynikiem przeprowadzonych prac jest nowa metodyka, która uwzględnia ocenę czterech podstawowych elementów opartych na licznych wskaźnikach i atrybutach. Jej wynik podaje się w formie współczynnika jakości ekologicznej, którego wartość waha się w granicach 0-1,0. Powyższe liczne i różnorodne uwarunkowania stworzyły podstawę dla koncepcji nowej metodyki o małej praco- i kosztochłonności.
The Water Framework Directive requires all member states to make an assessment of the ecological status in natural, heavely modified and artificial water bodies. The evaluation includes biological elements, physico-chemical compounds of the water and hydromorphological elements (hydrological regime, river continuity, river morphology and valley). In 2009 the Central Inspectorate of Environment Protection in Warsaw accepted a new method of monitoring of the hydromorphological elements in rivers (MHR), prepared by the authors. The MHR method involves the investigation of main rivers in all Polands (4508) identified water bodies, with a total length of about 75 000 km. This required a review of the investigation methods developed by polish and other member states in 1980-2000. Many international and local regulations, the accessibility of topographic and thematic maps in different scales, as well as data bases for rivers and canals were analysed. The possibility of preparation of different methods for rivers with different catchment areas, in different landscapes, categories and substrate types were studied. The methods used for the assessment of biological elements was examined and shown not to provide adequate information for the investigation of the hydromorphological elements. The assessment was based on the characterization of four elements which were defined by many parameters and attributes. The result is presented as an ecological quality ratio, which fluctuate between 0 (bad status) to 1,0 (very good status). These many-sided analyses were the basis for the preparation of a detailed, small labour and cost consuming method.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyka prowadzenia monitoringu stanu hydromorfologicznego polskich rzek
Monitoring and assessment of hydromorphological elements in Polish rivers
Autorzy:
Ilnicki, P.
Gorecki, K.
Grzybowski, M.
Krzeminska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62444.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
Ramowa Dyrektywa Wodna
rzeki
stan hydromorfologiczny
metodyka oceny
metoda MHR
rezim hydrologiczny
ciaglosc cieku
morfologia koryt
doliny zalewowe
Opis:
W artykule przedstawiono podstawowe założenia nowej metodyki MHR (Monitoring Hydromorfologiczny Rzek), która spełnia zalecenia Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60 oraz normy europejskiej PN-EN 14 614. Metodyka ta uwzględnia również kompatybilność z wymogami dyrektyw dotyczących raportowania, systemów informacyjnych, jak i rozporządzeń Ministra Środowiska. W trakcie tworzenia metodyki MHR bazowano na doświadczeniach zebranych w ostatnich 25 latach w krajach środkowej Europy przy badaniu warunków hydromorfologicznych rzek, przy czym oparto się na dotychczasowych pracach zmierzających do wdrażania w Polsce Ramowej Dyrektywy Wodnej. MHR przewiduje dokonanie oceny warunków hydromorfologicznych w systemie, hierarchicznym, umożliwiając tym samym określenie liczbowej wartości współczynnika jakości ekologicznej. Podstawę systemu stanowią cztery elementy: reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki, morfologia koryta i dolina zalewowa. Każdy element jest charakteryzowany przez kilka wskaźników, a te przez wybrane atrybuty. Taka forma oceny wskaźników i elementów pozwala na określenie parametru powodującego nieuzyskanie dobrego stanu lub potencjału ekologicznego. Ocenę jednolitej części wód powierzchniowych uzyskuje się poprzez ocenę średnią z poszczególnych elementów. Zaproponowana metoda ma swoje oparcie na istniejących mapach topograficznych, ortofotomapach, danych IMGW oraz na danych od administratorów cieków. Z założenia badania terenowe powinny obejmować co najmniej 10% długości badanej jednolitej części wód. Stwierdzona znaczna zmienność badanych wskaźników wzdłuż biegu rzek wskazuje na konieczność objęcia monitoringiem całej wydzielonej jednolitej części wód powierzchniowych. Nieracjonalne jest ograniczenie się wyłącznie do wybranych krótkich odcinków rzeki lub ustanowionych punktów pomiarowo kontrolnych monitoringu fizykochemicznego wody rzecznej, zaś stosowanie zasady analogu może prowadzić do błędnych wyników. Ponieważ w licznych jednolitych częściach wód połączono cieki główne i ich drobne dopływy, racjonalne jest badanie jedynie głównego cieku, co ogranicza zakres monitoringu do około 75 000 km polskich rzek.
The main ideas of a new MHR method for hydromorphological river survey and assessment were presented. It is a combination of the substance of the Water Framework Directive 2000/60 and the European standard EN 14614. It takes into account the existing polish data basis, regulations from the Minister of Environment, the Inspire and Reporting directives and the existing experience completed in the Central European countries by the monotoring and assessment of hydromorphological elements in the last 25 years. The method is strength on the works done in Poland for the implementation of the Water Framework Directive. The hydromorphological river assessment uses a hierarchic system which allows for the calculation of the ecological quality index. The system’s basis is built by four elements: hydrological regime, river continuity, river morphology and the valley. Every element is described by some parameters and these by selected attributes. The separately calculated ecological quality index of elements and parameters allows to discover why the good ecological status was not obtained. The average index for all elements is the index of the water body. The investigations are based on existing topographical and orthophoto maps, data basis of the Institute for Meteorology and Water Management and the river authorities. Field investigations would be done on minimum 10% of the investigated water body length. A large variability of parameters and attributes along the river bed in investigated rivers show the absolute necessity to include the full water body into the monitoring. Investigations only on a short sections or station points of the water quality monitoring were wrong and the way of analogy of water bodies leads to false results. Because in many water bodies the main stream and their small tributaries are connected, it is rational to concentrate investigations only on the main river. In this way the monitoring include about 75 000 km of polish rivers.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies