Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kruk, Maria" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
100 lat państwowości czechosłowackiej i polskiej. Podobieństwa i różnice
100 Years of Statehood of Czechoslovakia and Poland. Similarities and Differences
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965953.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
konstytucjonalizm
aksamitna rewolucja
transformacja ustrojowa
constitutionalism
Velvet Revolution
transformations
Opis:
100-lecie konstytucjonalizmu dwu sąsiednich państw europejskich – Czechosłowacji a potem Republiki Czeskiej i Polski – skłania do rozważań o drodze rozwoju ich konstytucji, etapach historycznych i kolejnych zmianach ustrojowych, nie tylko w kontekście własnego konstytucjonalizmu każdego z nich, ale także podobieństw i różnic. Temu właśnie poświęcone jest niniejsze studium. Począwszy od wspólnego losu odrodzenia obu państw po I wojnie światowej, poprzez międzywojenne budowanie demokratycznego ustroju konstytucyjnego i przeszkody, jakie na tej drodze napotykały, poprzez okres po II wojnie światowej, kiedy pozostawały w warunkach realnego socjalizmu, a wreszcie po czas transformacji i stabilizacji demokratycznego państwa prawa. W tekście śledzi się zarówno wszystkie podobieństwa, zarówno co do kwestii generalnych, jak np. nawiązywania do europejskiej tradycji rządów parlamentarnych, jak i w niektórych szczegółowych rozwiązaniach, jak przykładowo różnice w koncepcji dwuizbowości parlamentów. Ale pokazuje się też specyficzne sytuacje, właściwe tylko jednemu z tych państw, np. federalizację Czechosłowacji czy powstanie oddzielnych państw Czechów i Słowaków albo różnice w przebiegu i chronologii transformacji demokratycznej w każdym z państw w latach 80. (stan wojenny w Polsce i aksamitna rewolucja w Czechosłowacji), aby ostatecznie wskazać, że – mimo wszelkich różnic – bliskość obu systemów konstytucyjnych była bardzo znaczna.
100 years of constitutionalism of two neighbouring European states – Czechoslovakia, later becoming the Czech Republic, and Poland – encourage a reflection on the paths of development of their respective constitutions, on the historical stages and successive political transformations, not just in the context of individual constitutionalisms of each of those states but with an emphasis on the similarities and differences in this domain. And this is what this study focuses on. Starting from the common fate of rebirth of both states after WWI through the inter-war efforts to establish democratic constitutional systems and the obstacles found on the way, followed by the post-WWII period of real socialism ending with the era of transformations and stabilisation as democratic states of law. The text explores all the similarities found in both general aspects – like the references to the European tradition of parliamentary governance – and in certain specific solutions – like the differences in the concept of the two-chamber parliament. But there are also situations occurring in only one of the states, e.g. the federalisation of Czechoslovakia, the emergence of two separate states of the Czechs and Slovaks, or the differences in the course and sequence of events of democratic transformations in each of the states in the 1980s (martial law in Poland and the Velvet Revolution in Czechoslovakia), which brings us to the conclusion that despite all the possible differences, the two constitutional systems have actually been very similar to each other.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 191-214
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
100 Years of Statehood of Czechoslovakia and Poland. Similarities and Differences
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965950.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
constitutionalism
Velvet Revolution
transformations
Opis:
100 years of constitutionalism of two neighbouring European states – Czechoslovakia, later becoming the Czech Republic, and Poland – encourage a reflection on the paths of development of their respective constitutions, on the historical stages and successive olitical transformations, not just in the context of individual constitutionalisms of each of those states but with an emphasis on the similarities and differences in this domain. And this is what this study focuses on. Starting from the common fate of rebirth of both states after WWI through the inter-war efforts to establish democratic constitutional systems and the obstacles found on the way, followed by the post-WWII period of real socialism ending with the era of transformations and stabilisation as democratic states of law. The text explores all the similarities found in both general aspects – like the references to the European tradition of parliamentary governance – and in certain specific solutions – like the differences in the concept of the two-chamber parliament. But there are also situations occurring in only one of the states, e.g. the federalisation of Czechoslovakia, the emergence of two separate states of the Czechs and Slovaks, or the differences in the course and sequence of events of democratic transformations in each of the states in the 1980s, which brings us to the conclusion that despite all the possible differences, the two constitutional systems have actually been very similar to each other.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 215-237
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A few visions of Europe. A rough sketch of the current literature
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619321.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Opis:
The article presents the reflection on current propositions regarding new ideas of the European integrity in the social and political literature of the last years. Having assumed that the present economic crisis concerning especially the common currency – euro, therefore the crisis touching the European Union member states directly, has provoked the serious identity problem of the European Union itself, many authors are looking for other visions and there is a whole range of them: from the Union breaking-up (“Good-bye Europe”), through the social contract (as with Rousseau), and the neo-empire (revival of the medieval empire), the post-national democracy (without national states, without Westphalian states) to close federation. As they do not have the character of realistic projects ready to be applied, one cannot omit them, because they are building the excellent doctrinal background to the European integration.
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2014, 22
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opinion internationale. Polska: Konstytucja, Trybunał Konstytucyjny i obawy opinii miedzynarodowej
Poland: The constitution, the Constitiutional Tribunal and the anxiety of the international opinion
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2005113.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
polskie sądownictwo konstytucyjne
kryzys konstytucyjny w Polsce 2015–2016
Trybunał Konstytucyjny
opinia międzynarodowa o polskim Trybunale Konstytucyjnym
ustawy o Trybunale Konstytucyjnym RP
sędzia TK
orzecznictwo TK
Constitution of the Republic of Poland
Constitutional Court
Polish constitutional law
constitutional crisis in Poland 2015–2016
Act on the Constitutional Court of the Republic of Poland
Judge of the Constitutional Court
case law of Constitutional Court
Opis:
Inspiracją i tłem dla podjętych w artykule rozważań były wydarzenia, jakie miały miejsce w Polsce w latach 2015/2016 r., związane z wielokrotnym podejmowaniem przez nową większość parlamentarną zmian w zakresie składu, trybu postępowania i podstaw prawnych sądownictwa konstytucyjnego (ustawy o Trybunale Konstytucyjnym). Artykuł omawia trzy główne wątki funkcjonowania w Polsce Trybunału Konstytucyjnego (TK). Pierwszy ukazuje jego genezę, jeszcze w okresie realnego socjalizmu (1982), co jest o tyle istotne, że jego ówczesna koncepcja, mimo konstytucyjnej deklaracji o niezawisłości sędziów, zakładała pewien stopień jego pozostawania pod „nadzorem” parlamentu (czyli hegemonicznej partii politycznej), co tym bardziej uwrażliwia na wszelkie analogiczne przejawy politycznej interwencji już w państwie demokratycznym. Pokazuje też, jak mimo to TK umiał w tamtym czasie zdobyć niezależność i utrwalić swój autorytet, a także jak ukształtowała ten organ – już zaliczony do władzy sądowniczej – Konstytucja RP z 1997 r. Drugi wątek przedstawia w skrócie „kronikę wydarzeń”, w tym pięć kolejnych ustaw (nowelizacji lub nowych ustaw o TK) i sposób, w jaki usiłują one, nawet niekiedy fortelem prawniczym, zmienić na politycznie „korzystniejszy” skład tego sądu, zablokować jego swobodę orzekania lub unieważnić wyrok, z ostatecznym uchwaleniem trzech nowych ustaw: o organizacji i trybie postępowania przed TK oraz statusie sędziów TK (a także ustawę zawierającą przepisy wprowadzające), których negatywne konsekwencje pojawiają się na bieżąco. Równolegle ukazano opinie instytucji międzynarodowych (Komisji Weneckiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej) zaniepokojonych sytuacją w Polsce z punktu widzenia europejskich standardów rule of law. Trzeci wątek dotyczy kwestii może najważniejszej, a mianowicie konsekwencji doktrynalnych i konstytucyjnych oraz problemów, jakich polskiej nauce prawa konstytucyjnego oraz praktyce konstytucyjnej i politycznej wydarzenia te przysporzą.
The events that took place in Poland 2015 and 2016, concerning the actions taken by the new parliamentary majority, including changes in the composition, procedure and legal basis of the Constitutional Court (Constitutional Court Act) were an inspiration to the reflections presented in this paper. Discussed in the paper are three main points of the functioning of the Constitutional Tribunal (CT) in Poland. The first outlines the genesis of CT, starting with the period of real socialism (1982). This is quite important as the original concept of CT, despite the constitutional declaration of independence of the judges, assumed some degree of parliamentary supervision (i.e. a hegemonic political party). The text also describes how CT at the time able was to achieve independence and consolidate its authority, illustrating how this body – already included in the judiciary – was constituted in the Constitution of the Republic of Poland in 1997. The second point consists of a short chronicle of events, including the adoption of the five successive legal acts (amendments or new Constitutional Court Acts), and the way in which attempts were made, sometimes even by legal tricks, to change the composition of this court to a politically more favourable and to block its freedom or to revoke the court’s ruling. With the final passing of three new laws on the organisation and the procedure of the Constitutional Tribunal and the status of its judges, whose negative consequences continue to appear. At the same time, international institutions (the Venice Commission, the European Parliament and the European Commission) announced their opinions, expressing concern about the situation in Poland from the point of view of European standards of Rule of Law. The third point touches probably the most important issue – the doctrinal and constitutional consequences, as well as the problems brought by these events to the Polish constitutional law science and the constitutional and political practice.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2017, 9, 1; 32-62
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le système de gouvernement dans la Constitution de République de Pologne du 2 avril 1997
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43435874.pdf
Data publikacji:
1997-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
government
Republic
Polska
Constitution
political party
regime
pluralism
power
parliament
constitutionalism
democratic state
Źródło:
Droit Polonais Contemporain; 1997, 1-4; 25-45
0070-7325
Pojawia się w:
Droit Polonais Contemporain
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les Sources du droit d’après la jurisprudence du Tribunal Constitutionnel. Les lois et règlement
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43462753.pdf
Data publikacji:
1990-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
sources of law
Polish Constitutional Court
Źródło:
Droit Polonais Contemporain; 1990, 3-4(87-88); 45-57
0070-7325
Pojawia się w:
Droit Polonais Contemporain
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model integracji europejskiej: adaptacja koncepcji klasycznych czy nowa formuła? Rozważania ustrojowo-prawne
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391451.pdf
Data publikacji:
2016-09-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
European Union system
federalism
European federalism
new model of the European
integration
discussion on the European Union reform
future of the European Union
ustrój Unii Europejskiej
federalizm
federalizm europejski
nowy model integracji europejskiej
dyskusja o reformie Unii Europejskiej
przyszłość Unii Europejskiej
Opis:
Artykuł stanowi przyczynek do dyskusji o modelu integracji europejskiej, towarzyszącej funkcjonowaniu Wspólnot i Unii od początku ich powstania, ale szczególnie ożywionej po kolejnych kryzysach od Grexit do Brexit. Odnotowując, że integracja europejska od początku oscylowała między realistyczną współpracą ekonomiczną a ideałem demokracji ponadnarodowej, co powodowało swoistą nierównowagę między instrumentami ekonomicznymi a politycznymi, autorka przedstawia różne diagnozy i propozycje, jakie się w polityce i literaturze europejskiej pojawiały w sprawie ostatecznego ukształtowania ustroju Unii – w tym analizuje przyczyny nieudanych prób ustanowienia konstytucji europejskiej i podejmując krytyczną analizę nurtu postulującego federalizację Unii lub przyrównującego obecną strukturę Unii do federacji. W artykule omawia się podstawowe strukturalne i funkcjonalne cechy państwa federalnego wskazując, że samo zastosowanie niektórych uniwersalnych mechanizmów federacji (np. podział kompetencji) to za mało, aby jako federację kwalifikować aktualny model integracji. Co więcej – nazwanie UE federacją („Stany Zjednoczone Europy”), choć fascynujące, może powodować interpretowanie jej struktury i funkcjonowania w takim duchu. A być może nie są na to gotowe społeczności państw narodowych. Tym bardziej, że – jak wskazuje na to obserwacja sytuacji politycznej – miejsce dawnego „deficytu demokratycznego” zajął obecnie „deficyt komunikacji społecznej” między szczeblem unijnym i narodowym.
The article is a contribution to a discussion on a model of the European integration that has accompanied the Communities and the Union since they came into being, especially lively after the successive crises from Grexit to Brexit. Having noted that the European integration has always oscillated between realistic economic cooperation and ideal supranational democracy, which resulted in specific imbalance between economic and political instruments, the author presents various diagnoses and proposals that have appeared in the European policy and literature as far as the final development of the Union system is concerned and analyses the reasons of unsuccessful attempts to establish a European constitution, and presents a critical analysis of the current calling for federalization of the Union or comparing the present structure of the Union to a federation. The article discusses basic structural and functional features of a federal state and points out that just the use of some universal mechanisms of a federation (e.g. distribution of competence) is not enough to classify the present integration model as a federation. Moreover, calling the EU a federation (The United States of Europe), although fascinating, may result in the interpretation of its structure and functioning in such spirit. And the communities of national states are probably not ready for that, especially as now “social communication deficit” between the Union and national tiers has substituted for the former “democracy deficit”, which can be observed in the current political situation.
Źródło:
Ius Novum; 2016, 10, 3; 7-30
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish constitutional court: to change or not change?: a few reflections on the new Constitutional Tribunal Bill
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395522.pdf
Data publikacji:
2014-06-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Opis:
Od połowy 2013 roku w Sejmie trwają prace nad projektem nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. W ekspertyzach wobec tego projektu zwraca się uwagę, iż korzystniejsza byłaby równoczesna lub uprzednia zmiana niektórych przepisów Konstytucji RP z 1997 r., określających koncepcję, sposób wyboru i kompetencje tego „sądu prawa”. Jednak takiej zmiany nie przewidziano. W tej sytuacji powstaje pytanie, na ile można się spodziewać, że nowa ustawa sprosta wszystkim postulatom reformy Trybunału Konstytucyjnego? Na ile pożądane zmiany będą się mieścić w ramach konstytucji? Artykuł jest próbą krótkiej konfrontacji projektu z propozycjami wysuwanymi pod adresem konstytucyjnej koncepcji Trybunału nie tylko w literaturze prawno-konstytucyjnej i opiniach ekspertów, ale także w środowisku prawników i w opinii publicznej. W tym kontekście porusza istotne nierozwiązane dotychczas problemy, jak zwłaszcza sposób wyboru sędziów (tylko przez Sejm, tylko na wniosek posłów, bezwzględną większością). W artykule wysuwa się tezę, że ten sposób petryfikuje stary system, wywodzący się z lat 80., czyli z okresu, kiedy także poprzez wybór sędziów partia hegemoniczna zapewniała sobie wpływ na Trybunał. I choć inne ograniczenia TK zostały w systemie demokratycznym usunięte, to jedno pozostało bez zmian. Co gorsza – w nowych warunkach demokratycznych sprzyja konkurencyjnej walce partii politycznych w parlamencie o miejsca dla „swoich” sędziów i w efekcie pozwala na zarzut upartyjnienia sądu. Projekt ustawy, inspirowany opinią organizacji pozarządowych, proponuje w tym zakresie pewne zmiany, ale spotyka je zarzut niekonstytucyjności. To kolejny powód, aby nie ograniczać zmian tylko do ustawy
Since mid-2013, the Sejm has been working on the Bill on the Constitutional Tribunal. Expert opinions on that project highlight that, at the same time, it would be better to amend the Constitution of the Republic of Poland of 1997 with respect to the regulations defining the conception, electoral proceeding and the competence of this “court of law”. However, such a solution has not been taken into account. In such a situation a question arises: To what extend can we expect the new Act to meet all the demands to reform the Constitutional Tribunal? How will the desired changes be accommodated within the scope of the Constitution? The article is an attempt to confront the Bill with the demands with regard to the constitutional conception of the Tribunal expressed in the legal-constitutional literature and experts’ opinions as well as by the legal circles and the public. In that context, the article discusses essential problems that have not been solved so far, especially the way of electing judges (only by the Sejm, only after the designation by the MPs, by absolute majority vote). The article presents a thesis that this solution strengthens the old system originating from the 80s, i.e. the period when the dominating party ensured its influence on the Tribunal by appointing its judges. And although other TK limitations were removed in the democratic system, this one remains. What is worse, in the new democratic conditions, it creates favourable circumstances for political parties’ competition in the parliament in order to win seats for “their” judges and, as a result, lets the Tribunal be accused of being involved in politics. The Bill, inspired by non-governmental organizations’ opinions, proposes some changes but they meet with objections that they will be unconstitutional. This is another reason why changes should not be limited to the Act.
Źródło:
Ius Novum; 2014, 8, 2
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siła i słabość Konstytucji RP z 17 marca 1921 r.
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1335847.pdf
Data publikacji:
2021-07-21
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
konstytucja marcowa
Konstytucja RP z 17 marca 1921 r.
Rzeczpospolita
uchwalenie konstytucji marcowej
odzyskanie niepodległości Polski a dylematy wyboru ustroju konstytucyjnego
parlamentaryzm – absolutyzm parlamentarny
krytyka konstytucji marcowej
dziedzictwo konstytucji marcowej
March Constitution
Constitution of the Republic of Poland of 17 March 1921
Republic of Poland
adoption of the March Constitution
restoration of Poland’s sovereignty versus the dilemmas of choosing a constitutional system
parliamentary system – parliamentary absolutism
criticism of the March Constitution
March Constitution legacy
Opis:
Motywem podjęcia problematyki polskiej Konstytucji z 17 marca 1921 r. była 100. rocznica jej uchwalenia. Chodziło jednak nie tylko o rocznicowe przypomnienie jednej z historycznych polskich ustaw zasadniczych, ale o zwrócenie uwagi – przy okazji tej rocznicy – na wiele szczególnych okoliczności towarzyszących jej uchwaleniu, na konsekwencje polityczne jej wejścia w życie i – ostatecznie – jej znaczenie dla polskiego konstytucjonalizmu.Z jednej strony była to konstytucja, która stała się widomym znakiem, wręcz symbolem renesansu państwa polskiego, które po ponad 100 latach braku niepodległości (od końca XVIII w. pod władaniem Prus, Austrii i Rosji), po I wojnie światowej, nie bez dodatkowych trudności (wojna z Rosją bolszewicką), odzyskiwało swą niepodległość. Z drugiej – konstytucja ta uchwalana była w sytuacji stuletniej przerwy własnej ewolucji konstytucyjnej, oderwana odwłasnej tradycji i pozbawiona własnego doświadczenia w funkcjonowaniu nowoczesnego na owe czasy konstytucjonalizmu. Wzory trzeba było czerpać z zewnątrz. I był to podstawowy, istotny dylemat, bo dokonać wyboru należało na dwu zasadniczych płaszczyznach: monarchia czy republika, system prezydencki (amerykański) czy parlamentarny (anglo-francuski)? I na tym tle wybuchły zagorzałe spory doktrynalne i polityczne, bo ani doktryna nie była całkiem własna, ani system polityczny ostatecznie ukształtowany i wypróbowany. Ale zarazem panował ogromny „głód konstytucji”, intensywnie odbudowywane państwo nie mogło jej nie mieć. Upowszechniona w Polsce kultura francuska przesądziła o wyborze modelu III Republiki francuskiej, a swoista idealizacja parlamentu, jako organu przedstawicielstwanarodowego, spowodowała wybór systemu z silną władzą ustawodawczą. I w konsekwencji – ze słabą egzekutywą. Tym bardziej że rozbicie polityczne nie pozwoliło na ukształtowanie większości parlamentarnej, a tym samym na efektywność i stabilność rządów. I znowu pojawiły się zagorzałe spory. Ale wtedy podjęto już zmiany konstytucji – w ich rezultacie została zastąpiona aktem z 1935 roku, który nie kontynuował demokratycznej linii ustrojowej, raczej dopasowując ją do trendów lat 30. w Europie. Konstytucja marcowa, upragniona i oczekiwana, ale krytykowana „przed, w trakcie i po” swego istnienia, pozostała symbolem demokratycznej polskiej myśli konstytucyjnej. I nadal krytykowanej.W tekście przedstawione zostały okoliczności i atmosfera towarzysząca uchwaleniu aktu, przebieg uchwalenia, podstawowe zasady i treści konstytucji, a ponadto wiele towarzyszących temu poglądów, słów krytyki, postulatów ówczesnej polskiej doktryny konstytucyjnej.
The motive for discussing the issue of the Polish Constitution of 17 March 1921 is the centenaryof its adoption. But the aim is not just to remind the anniversary of one of the historic Polishbasic laws but also to draw attention, by the way, to a series of specific circumstancessurrounding its adoption, political consequences of its entry into force and, eventually, itsimportance for the Polish constitutional system.On the one hand, it was a constitution that became an apparent sign, even a symbolof the revival of the Polish state, which, after over 100 years’ lack of independence (beingunder the rule of Prussia, Austria and Russia from the late 18th century) and World War I,was really striving to regain its independence (the Polish-Soviet War). On the other hand, theConstitution was adopted during a hundred years’ discontinuity in its own constitutionalevolution, separated from its own tradition and deprived of its own experience in thefunctioning of the then modern constitutionalism. Patterns had to be derived from outside.And it was a real, fundamental dilemma because it was necessary to make a choice betweentwo basic options: a monarchy or a republic, a presidential (American) or parliamentary(Anglo-French) system? And, against that background, fierce doctrinal and political disputesbroke out because neither the doctrine was really the country’s own nor the political systemwas ultimately developed and tested.Nevertheless, there was an enormous ‘appetite for a constitution’; an intensively restoredcountry could not lack it. The French culture, which was popular in Poland, played a decisiverole in the choice of the model of the French Third Republic, and the specific idealisation ofa parliament as a body of national representation resulted in the choice of a system with stronglegislative power and, in consequence, with weak executive power. What is more, the politicalbreakup did not allow for the formation of a parliamentary majority and, therefore, theefficiency and stability of the government. Again, that led to fierce disputes. But amendmentsto the Constitution were already adopted then and, as a result, a new act substituted for it in 1935. However, it adjusted to the trends of the 1930s in Europe instead of continuinga democratic route in the political system.The desired and long-awaited March Constitution, but criticised “before, during and after”the time it was in force, remained a symbol of the Polish democratic constitutional thought,which is still criticised.The article presents the circumstances and atmosphere accompanying the adoption ofthe act, the course of its adoption, basic principles and content of the Constitution, anda series of accompanying opinions, criticism, and proposals of the then contemporary Polishconstitutional doctrine.
Źródło:
Ius Novum; 2021, 15, 2; 5-24
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some remarks about the conception of executive power in the 1997 Polish Constitution
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43353688.pdf
Data publikacji:
2002-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Polish Constitution
Enacting Laws
President
Goverment
Opis:
This text is about Polish Constitution from 1997 and the division of powers (legislature, executive, judiciary). Also, Executive system have got division on President and Prime Minister. Sometimes these divisions can involve conflicts, but they are necessary. In article author also make comparisons between polish and french political system. This article i san updated verion of a text published in: Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa prof. Józefa Filipka, Kraków 2001.
Źródło:
Droit Polonais Contemporain; 2002, 125-132; 53-61
0070-7325
Pojawia się w:
Droit Polonais Contemporain
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół zasady pomocniczości. Kilka uwag o jej znaczeniu i gwarancjach w Unii Europejskiej
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391121.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
zasada pomocniczości
zasada subsydiarności
podział kompetencji w UE
żółta kartka
pomocniczość a parlamenty narodowe
pomocniczość a struktura Parlamentu
Europejskiego
principle of subsidiarity
division of competences in the EU
yellow card
subsidiarity
vs. national parliaments
subsidiarity vs. the European Parliament structure
Opis:
Autorka porusza kilka kwestii związanych z adaptacją zasady pomocniczości w prawie traktatowym Unii Europejskiej, analizując kolejno: rolę pomocniczości w kształtowaniu stosunków między Unią a państwami członkowskimi, zwłaszcza w kontekście podziału kompetencji, sposób jej wyrażenia i gwarancji w traktatach, jej relacji z innymi zasadami, zwłaszcza zasadą proporcjonalności, oraz jej skuteczność w praktyce. Doceniając znaczenie i potencjał zasady pomocniczości w strukturze tak szczególnej jak Unia, gdzie zarazem osiągane muszą być interesy wspólnotowe, jak i respektowane interesy narodowe, autorka dostrzega pewną słabość jej rzeczywistego oddziaływania w wewnętrznych relacjach UE i państw członkowskich. Krytycznie zatem ocenia funkcjonowanie tej zasady w trybie ex ante (żółta kartka), jak i ex post (orzecznictwo TS UE), wskazując, iż warte przemyślenia byłoby wprzężenie oddziaływania zasady w toku procesu legislacyjnego, ale wymagałoby to uruchomienia odpowiednich mechanizmów proceduralnych i strukturalnych. Może więc ponownie porozmawiać o drugiej izbie PE lub innej analogicznej strukturze, która pozwoliłaby na pilnowanie zasady pomocniczości przez dedykowaną szczególnie tej kwestii instytucję parlamentarną?
The article discusses a few issues relating to the adaptation of the principle of subsidiarity in the law of the European Union and analyses the role of subsidiarity in the development of relations between the EU and the Member States, especially in the context of the division of competences, the way of its implementation and guarantees in the treaties, its relation to other principles, especially the principle of proportionality, and its efficiency in practice. Acknowledging the importance and potential of the principle of subsidiarity in such a special structure as the EU, where common interests must be safeguarded and national interests must be respected, the author notices a certain weakness of its real influence on the internal relations between the EU and its Member States. Thus, she critically assesses the functioning of this principle ex ante (a yellow card) as well as ex post (rulings of the Court of Justice of the EU) pointing out that it is worth considering the possibility of including the influence of the principle in the course of the legislative process but this would require launching appropriate procedural and structural mechanisms. So, we should probably talk about another chamber of the European Parliament or another similar structure that would enable a dedicated parliamentary institution to supervise the principle of subsidiarity.
Źródło:
Ius Novum; 2016, 10, 4; 28-51
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres władzy prezydenta
The scope of the President’s power
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693197.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
2
Opis:
The article deals with the problem of the President’s power analysed in two dimensions. First traditional conceptions of the presidency in Polish democratic constitutions (the Constitution of 1921, the Constitution of 1992 termed ‘Small Constitution’, and the Constitution of 1997) were examined to determine how in the generally accepted parliamentary system of government the position of the head of state was shaped. This analysis took into account the decision of 1990 to hold direct universal presidential elections. Then, and this was the main focus of the analysis, all the constitutional channels through which the President can influence the legislative and executive decisions of the state were analysed. Contrary to the belief that the President’s power is limited, the findings of the study conducted do not lead to such a conclusion. On the contrary, the president’s activity may manifest itself in balancing power, arbitration, consultation, cooperation, compliance with the law (this is compulsory), initiative, etc. The Constitution does not contain any rigid provisions in this respect: the President may also accept a more passive attitude, one of a mere observant if he considers that his intervention is not necessary. Such an approach will also constitute a form of monitoring of the country’s affairs.
W artykule podejmuje się problem zakresu władzy prezydenta na dwu płaszczyznach. Z jednej – wstępnie – na płaszczyźnie tradycyjnych koncepcji prezydentury w polskich demokratycznych konstytucjach (Konstytucji z 1921, tzw. Malej Konstytucji z 1992 oraz Konstytucji RP z 1997). Analiza pokazuje, jak na gruncie generalnie przyjętego parlamentarnego systemu rządów kształtowano pozycję głowy państwa, uwzględniając decyzję z 1990 r. o powszechnych bezpośrednich wyborach prezydenta. Z drugiej strony – i na tym problemie analiza się głównie koncentruje – poddano oglądowi wszystkie konstytucyjne kanały, którymi prezydent może wpływać na decyzje ustawodawcze i wykonawcze państwa. Wbrew pewnemu przekonaniu, że te możliwości prezydenta są niewielkie, ich podsumowanie nie prowadzi do takiego wniosku. Przeciwnie, aktywność prezydenta może się przejawiać w zakresie równoważenia władz, arbitrażu, konsultacji, współdziałaniu, przestrzeganiu prawa (to nawet obowiązkowo), inicjatywy itd. Ale Konstytucja jest elastyczna i nie wymaga wszystkiego: prezydent może też godzić się na bardziej bierną postawę, tylko obserwującą, jeśli uzna, że jego interwencja nie jest niezbędna. To będzie też swoisty rodzaj czuwania nad sprawami państwa.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 187-204
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada państwa prawa w Konstytucji Republiki Czeskiej (kilka uwag z punktu widzenia doświadczenia polskiego)
Principle of a state governed by the rule of law in the Constitution of the Czech Republic (a few comments from the point of view of Poland’s experience)
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/686223.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zasada państwa prawa
Konstytucja Republiki Czeskiej z 1992 roku
Konstytucja RP z 1997 roku
prawo do oporu
obywatelskie nieposłuszeństwo
principle of a state governed
Constitution of the Czech Republic of 1992
Constitution of the Republic of Poland of 1997
right to resist
civil disobedience
transitional provisions
Opis:
The present considerations are devoted to the principle of a democratic state governed by the rule of law laid down in the Constitution of the Czech Republic of 1992: the way the principle is presented, its guarantees and protection that the Constitution provides for the essence of the state of law and the consequences of this regulation for both social and political life as well as for the development of the doctrine of constitutional law with respect to that issue. It is especially important that, apart from the declaration that the Czech Republic is a democratic state governed by the rule of law (Article 1 (1)), there is an additional reservation stipulating that any amendments violating this principle are impermissible (the eternity clause) and legal norms may not be interpreted in the way allowing such changes (Article 9 (2) and (3)). Moreover, other provisions of the Constitution connected with the principle are analysed, especially the rule that the majority decision-making shall take into consideration the interests of the minority (Article 6) and the citizens’ right to resist formulated expresis verbis (Article 23 Charter of Fundamental Rights and Freedoms).
Niniejsze rozważania poświęcone są zawartej w tekście Konstytucji Republiki Czeskiej z 1992 roku zasadzie demokratycznego państwa prawnego: sposobowi konstytucyjnego ujęcia tej zasady, jej gwarancjom i ochronie, jaką konstytucja udziela istocie państwa prawnego oraz konsekwencjom takiej regulacji, zarówno dla życia społecznego i politycznego, jak i dla rozwoju doktryny prawa konstytucyjnego w tym zakresie. Szczególne znaczenie ma bowiem – obok deklaracji, że Republika Czeska jest demokratycznym państwem prawa (art. 1, ust. 1) – dodatkowe zastrzeżenie, iż w konstytucji nie mogą być dokonywane zmiany naruszające istotę tej zasady (tzw. klauzula wieczności), ani w tym kierunku interpretowane normy prawne (art. 9 ust. 2 i 3). Ponadto poddane zostały analizie także współgrające z tą zasadą inne przepisy konstytucji, zwłaszcza zastrzeżenie, iż podejmując decyzje większość respektuje prawa mniejszości (art. 6) oraz wyrażone expressis verbis obywatelskie prawo do oporu (art. 23 Karty podstawowych praw i wolności).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2018, 84; 47-62
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena mieszańców BC1 (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L. pod względem stabilności cytogenetycznej i wybranych cech ilościowych
Estimation of BC1 hybrids (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L. regarding cytogenetic stability and some quantitative traits
Autorzy:
Chrząstek, Maria
Kruk, Katarzyna
Okoń, Sylwia
Paczos-Grzęda, Edyta
Wójtowicz, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/42823638.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Tematy:
Avena sativa L.
Avena maroccana Gdgr.
cechy ilościowe
mejoza
mieszańce wsteczne
żywotność pyłku
BC1
interspecific hybrids
meiosis
quantitative traits
pollen viability
Opis:
Przedmiotem pracy były mieszańce BC1 (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L. oraz formy rodzicielskie. Na podstawie analizy wybranych stadiów mejozy i żywotności pyłku określono stabilność cytogenetyczną testowanych roślin. W mieszańcach obserwowano więcej zaburzeń w koniugacji i segregacji chromosomów niż w komponentach rodzicielskich. Mieszaniec (Góral × Clav 8330) × Góral wyróżniał się spośród wszystkich badanych form najwyższą frekwencją mikrojąder w tetradach (0,134/KMP). Analizowane kombinacje mieszańcowe charakteryzowały się wysoką żywotnością pyłku wahającą się od 96,90 do 99,68%. Mieszańce były zróżnicowanie pod względem większości cech plonotwórczych. Najdłuższą wiechę obserwowano u mieszańca (Dragon × CN39621) × Dragon natomiast najwięcej kłosków wytwarzała wiecha kombinacji (Chwat × CN43136) × Chwat (82,00). Średnia liczba ziarniaków w wiesze głównej mieszańców wahała się od 45,55 do 201,43. Płodność kłoska u mieszańców była mało zróżnicowana i zbliżona do odmian matecznych. Mieszańce różniły się natomiast istotnie od siebie pod względem masy tysiąca ziarniaków oraz zawartości białka w ziarniakach. MTZ kombinacji mieszańcowych była niższa średnio o 5,8 g w porównaniu z komponentami matecznymi. W ziarniakach form mieszańcowych stwierdzono więcej białka niż u odpowiednich odmian matecznych. Pod względem większości analizowanych cech ilościowych pozytywnie wyróżniał się mieszaniec (Chwat × CN43136) × Chwat.
The hybrids BC1 (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L and their parental forms were subject of research. Cytogenetic stability of the tested plants was determined after studying some meiosis stages and pollen viability. Conjugation and segregation of chromosomes were more disturbed in hybrids than in the parental forms. The highest frequency of micronuclei (0.134/PMC) was noted in tetrads of the Góral × Clav 8330 × Góral hybrid. Hybrid combinations showed high pollen viability, ranging from 96.90 to 99.68%. The tested hybrids were much differentiated regarding majority of quantitative traits. The longest main panicle was observed in the (Dragon × CN 39621) × Dragon hybrid while in the combination (Chwat × CN43136) × Chwat (82.00) panicle consisted of the highest number of spikelet. Mean number of kernels per panicle in the hybrids ranged from 45.55 to 201.43. Fertility of spikelet among the hybrids was not much differentiated and similar to the maternal cultivars. Significant differences among the hybrids were noticed for 1000 kernels weight and protein content. Weight of thousand kernels in the hybrid combinations was about 5.8 g lower than in the maternal forms but kernels contained more protein than the oat cultivars. The hybrid Chwat × CN43136 × Chwat was positively distinguishable, regarding most of the analyzed quantitative traits.  
Źródło:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2009, 253; 193-203
0373-7837
2657-8913
Pojawia się w:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies