- Tytuł:
-
Od akademii do akademii. Zabiegi o kształcenie górników w Krakowie (do początków XX wieku)
From the Academy to the Academy. Efforts to ensure education of miners in Cracow - Autorzy:
- Krawczyk, Jerzy
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/442002.pdf
- Data publikacji:
- 2019-03-01
- Wydawca:
- Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
- Tematy:
-
historia szkolnictwa wyższego
górnictwo
Akademia Górnicza w Krakowie - Opis:
-
W artykule przedstawiono wieloletnie zabiegi, by utworzyć w Krakowie wyższe studia
górnicze. Pierwsze próby sięgają jeszcze przełomu XVIII i XIX w., kiedy to Hugo Kołłątaj
w projekcie reformy Akademii Krakowskiej proponował umieszczenie nauki górnictwa w programie
nauczania. W pierwszej połowie XIX w. powstał projekt instytutu górnictwa przy Szkole
Głównej Krakowskiej (1816), a później katedry górnictwa w Instytucie Technicznym (1848).
W 1867 r. projektowano nawet utworzenie przy Instytucie Technicznym osobnego wydziału górnictwa.
Wszystkie późniejsze pomysły upadły po reorganizacji Instytutu Technicznego i utworzeniu
na jego bazie średniej Państwowej Szkoły Przemysłowej. Pewną namiastką studiów górniczych
był organizowany od 1885 r. w politechnice lwowskiej „kurs przygotowawczy dla kandydatów
zawodu górniczego”, którego jednak nie udało się przekształcić w pełnoprawny wydział
górniczy. Na początku XX w. zabiegi o założenie w Krakowie wyższej szkoły górniczej, przy
wielkim poparciu Rady Miasta Krakowa oraz zaangażowaniu środowiska polskich inżynierów
górniczych z inż. Janem Zarańskim na czele, znów przybrały na sile. Ukoronowaniem wieloletnich
zabiegów było najwyższe postanowienie cesarza Franciszka Józefa z 31 maja 1913 r. o utworzeniu
Akademii Górniczej w Krakowie. Nowo powołana uczelnia miała rozpocząć działalność w październiku
1914 r., niestety wybuch wojny przesunął ten moment na rok 1919.
The article presents many years’ efforts to set up university level education for miners. The first attempts reach as far back as the turn of the 18th and the 19th century, which is when Hugo Kołłątaj suggested including mining science in the education syllabus in the Cracow Academy reorganization project. School (1816) (at present the Jagiellonian University) was set up, and later, of a chair of mining at the Technical Institute (1848). In 1967 it was even planned to established a separate mining department at the Technical Institute. All subsequent projects were dropped after the reorganization of the Technical Institute and founding the middle-level State Industrial School on its basis. A certain substitute for mining studies was „a preparatory course for mining profession candidates” organised at the Lviv Polytechnic from 1885, however the efforts of its transformation into a full mining faculty failed. At the beginning of the 20th century efforts to establish a university level mining school in Cracow, with great support of the Cracow City Council and the involvement of Polish mining engineers’ community under Eng. Jan Zarański’s leadership, increased. The ultimate achievement of many years efforts was the highest resolution of Emperor Franciszek Józef of May 31, 1913 on the establishment of a mining academy in Cracow. The newly founded university was to begin its activity in October 1914, unfortunately the outbreak of the war moved this moment to 1919. - Źródło:
-
Galicja. Studia i materiały; 2018, 4: "Codzienność w Galicji"; 194-226
2450-5854 - Pojawia się w:
- Galicja. Studia i materiały
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł