Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Koschany, Rafał" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Zerwany film. „Crux interpretum” jako problem teorii i praktyki interpretacji (na przykładzie „Persony” Ingmara Bergmana)
Broken Film: “Crux interpretum” as a Problem of the Theory and Practice of Interpretation (on the Example of Ingmar Bergman’s “Persona”)
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850575.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Ingmar Bergman
interpretation
theory of interpretation
film theory
interpretacja
teoria interpretacji
teoria filmu
Opis:
Persona (1966) Ingmara Bergmana jest uznawana za jeden z najbardziej tajemniczych i wielowymiarowych filmów wszech czasów, na co bez wątpienia wpłynął także słynny moment zerwania i spłonięcia taśmy filmowej. Czy jest to moment wpisany w opowiedzianą historię, czy też zewnętrzny wobec niej? Znak dany od reżysera, narratora czy może jeszcze innej instancji? To tylko nieliczne i przykładowe pytania spośród tych zadawanych przez interpretatorów, udzielających następnie niejednokrotnie szczegółowych, wyczerpujących i logicznych odpowiedzi, ale także zdających sprawę z trudności w ich formułowaniu. W artykule nie tyle (czy nie tylko) referowane są istniejące już wykładnie, ile przede wszystkim formułowany jest związany z nimi teoretycznie ważki problem interpretacji, która nie ma szansy na zadowalające rozstrzygnięcie. Crux interpretum to bowiem nieinterpretowalne miejsce w tekście, a jednocześnie miejsce zapalne dla teorii interpretacji w ogóle.
Ingmar Bergman’s Persona (1966) is considered one of the most mysterious and multidimensional films of all time, which was undoubtedly influenced by the famous moment of tearing and burning of the film reel. Is that moment inherent in the story or external to it? Is it a sign given by the director, narrator, or some other instance? These are just a few examples of questions asked by the interpreters, who then often give detailed, exhaustive, and logical answers, but also report difficulties in formulating them. The paper presents not only the existing interpretations, but above all the theoretically important problem of interpretation which has no chance to be satisfactorily resolved. Crux interpretum is an uninterpretable place in the text, and at the same time a trigger for the theory of interpretation in general.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 119; 136-152
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Po co i jak interpretować filmy? Propozycja Jacques’a Aumonta
Why and How to Interpret Movies? Jacques Aumont’s Proposal
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850896.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jacques Aumont
interpretacja
analiza
teoria filmu
interpretation
analysis
film theory
Opis:
Tłumaczenie książki Jacques’a Aumonta Interpretacja filmów jest dla polskiego czytelnika okazją do zmierzenia się ze współczesną problematyką analizy i interpretacji dzieła filmowego w perspektywie francuskiej teorii filmu. Recenzowana książka stanowi przykład autorskiego wykładu na temat interpretacji filmu, której fenomen polega na tym, że jest ona i codziennością widza, i sztuką realizowaną profesjonalnie. Metodę pisania Aumonta można określić jako metodę jukstapozycji: zestawiania istniejących modeli interpretacji w celu weryfikacji ich skuteczności, żywotności czy uniwersalności.
The translation of Jacques Aumont’s book Interpretation of Films is an opportunity for the Polish reader to face the contemporary problems of analysing and interpreting a film work from the perspective of French film theory. The book is an example of an original lecture on film interpretation, whose phenomenon lies in the fact that it is both the viewer’s everyday experience and a professionally performed art. Aumont’s writing method could be defined as the method of juxtaposition: putting existing interpretations side by side in order to verify their effectiveness, viability or universality.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 117; 217-223
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genealogie polskiego filmoznawstwa: od Juliusza Kleinera do Bolesława W. Lewickiego
Genealogies of Polish Film Studies: From Juliusz Kleiner to Bolesław W. Lewicki
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24963402.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Bolesław W. Lewicki
Juliusz Kleiner
historia teorii filmu
filmoznawstwo
komparatystyka
history of film theory
film studies
comparative studies
Opis:
Tekst stanowi komentarz do artykułu Bolesława W. Lewickiego Teoria badań humanistycznych Juliusza Kleinera w zastosowaniu do nauk o sztuce filmowej. Lewicki wraca do ważnej wypowiedzi Kleinera z 1929 r., uznając ją za wówczas odosobnioną i progresywną. Wskazuje na nobilitację filmu w jego rozważaniach – zarówno w kontekście refleksji akademickiej, jak i w życiu społecznym – oraz na podkreślenie nowych zasad tworzenia w dotychczasowym systemie dziedzin sztuki. W dalszej części artykułu filmoznawca sięga do pozostałego dorobku Kleinera i uznaje za możliwe oraz konieczne przeniesienie metodologii badań literaturoznawczych na grunt myśli filmowej. Niniejszy komentarz obejmuje rekapitulację tych dwóch wątków z perspektywy współczesnego filmoznawstwa, a jednocześnie stawia pytania o możliwość dalszych inspiracji tezami i Kleinera, i Lewickiego (na przykład w odniesieniu do problematyki pamięci i – szerzej – badań komparatystycznych). (Materiał nierecenzowany).
The text is a commentary on Bolesław W. Lewicki’s article “Teoria badań humanistycznych Juliusza Kleinera w zastosowaniu do nauk o sztuce filmowej” [“Juliusz Kleiner’s Theory of Humanistic Research as Applied to Film Studies”]. Lewicki returns to Kleiner’s important statement from 1929, which he considers separate and progressive for its time. He points to the ennobling of film in the context of both academic reflection and social life and the emphasizing of new principles of creation within the existing system of art fields. In the later part of the article, the film scholar takes inspiration from Kleiner’s other works and considers it possible and necessary to transfer the methodology of literary research to film studies. This commentary includes a recapitulation of these two themes from the perspective of contemporary film studies and, at the same time, raises questions about the possibility of further inspiration from the theses of both Kleiner and Lewicki (e.g., concerning the issue of memory and, more broadly, comparative research). (Non-reviewed material).
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 124; 203-218
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto-palimpsest. Semiotyczna interpretacja Czerniowiec
City-Palimpsest. A semiotic interpretation of Chernivtsi
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075941.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
interpretation
semiotics
literary tourism
literary festivals
interpretacja
semiotyka
turystyka literacka
festiwale literackie
Opis:
Artykuł stanowi próbę semiotycznej interpretacji fenomenu ukraińskich Czerniowiec. Kontekstem metodologicznym jest zarówno tradycja semiotyki kultury (zwłaszcza tartusko-moskiewska szkoła semiotyczna), jak i współczesne jej kontynuacje (np. socjosemiotyka czy studia wizualne). Dzięki połączeniu tych perspektyw analiza miasta jako systemu znaków nie ogranicza się wyłącznie do jego historii, ale także do zupełnie współczesnej sytuacji miasta, które chciałoby odgrywać na nowo rolę ważnego ośrodka wielokulturowej Europy i angażuje w tym celu rozmaite podmioty (politycy, artyści, mieszkańcy, turyści, ale także badacze miasta). Pojęcie centralne rozważań stanowi palimpsest, rozumiany jako wielowarstwowy tekst miasta, ale przede wszystkim jako tekst żywy. Semiotyczna analiza miasta-palimpsestu polega bowiem na odczytywaniu znaków jego przeszłości, ale także na interpretacji ciągłego pisania znaków nowych, widocznych zarówno w przestrzeni miejskiej, jak i w narracjach o mieście tworzonych dzisiaj – turystycznych, marketingowych, politycznych czy literackich (ze szczególnym uwzględnieniem Międzynarodowego Poetyckiego Festiwalu Meridian Czernowitz). Miasto-palimpsest jest zatem miastem rozumianym jako swoiste dzieło sztuki, które – z jednej strony – wymaga interpretacji zaszyfrowanych w nim sensów, z drugiej – w rozmaity sposób aktualizuje te sensy w procesie ponownego budowania swej marki.
The article is an attempt of a semiotic interpretation of the phenomenon of Ukrainian city, Chernivtsi. The methodological context is the tradition of the cultural semiotics (especially the Tartu-Moscow school of semiotics), as well as its current continuations (e.g. sociosemiotics or visual studies). Thanks to the combination of these perspectives, the analysis of the city as a sign system is not limited to its history, but also to the completely contemporary situation of the city, which would like to play anew role of an important multicultural center of Europe and engage various entities for this purpose (politicians, artists, inhabitants, tourists but also city researchers). The central concept of considerations is palimpsest, understood as a multi-layered text of the city, but above all as a vivid text. The semiotic analysis of the city-palimpsest is based on reading the signs of its past, but also on the interpretation of the continuous writing of new signs, visible both in urban space and narratives about the city created today – touristic, marketing, political or literary (with particular emphasis on The International Poetry Festival “Meridian Czernowitz”). The city-palimpsest is thus a city understood as a work of art, which on the one hand requires the interpretation of senses encoded in it, and on the other hand it updates these senses in a different way in the process of rebuilding its brand.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 9; 65-82
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomenologia i filmoznawstwo. Stefana Morawskiego komentarz do koncepcji Romana Ingardena
Phenomenology and Film Studies: Stefan Morawski’s Commentary on Roman Ingarden’s Theory
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38625050.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Roman Ingarden
Stefan Morawski
historia teorii filmu
filmoznawstwo
fenomenologia
estetyka
history of film theory
film studies
phenomenology
aesthetics
Opis:
Stefan Morawski w artykule Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej analizuje dwie wypowiedzi wielkiego filozofia poświęcone filmowi: z 1931 i 1947 r., umieszcza je na tle ówczesnej światowej myśli filmowej i zadaje pytanie o ich oryginalność. Z jednej strony prace Ingardena w dużym stopniu pokrywają się z intuicjami innych badaczy, z drugiej – stanowią ważną część badań porównawczych (między filmem a innymi dziedzinami sztuki). Przede wszystkim jednak refleksje te odegrały ogromną rolę w rozwoju polskiej myśli filmowej oraz w próbie zastosowania założeń estetyki fenomenologicznej do badań nad ontologią dzieła filmowego i procesami jego odbioru.
In the article “Ingarden’s Concept of Film Art,” Stefan Morawski analyses two texts devoted to film, written by the great philosopher in 1931 and 1947. He places them in the context of the world film theory of the time and asks questions about their originality. On the one hand, Ingarden’s works largely coincide with the intuitions of other scholars, but on the other hand, they are an important stage in the field of comparative studies (film vs. other arts). Above all, however, they played a huge role in the development of Polish film thought and in the attempt to apply the assumptions of phenomenological aesthetics to research on the ontology of the film work and the processes of its reception.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 225-240
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura jako fabuła. O „Parasite” Bong Joon-ho
Architecture as Plot. „Parasite” by Bong Joon-ho
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341113.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kino koreańskie
architektura
narracja filmowa
przestrzeń filmowa
Bong Joon-ho
Korean cinema
architecture
film narrative
filmic space
Opis:
Film Parasite Bonga to jedna z częściej nagradzanych i najlepiej ocenianych przez recenzentów premier 2019 r. Większość dziennikarzy podkreślała w swych opiniach krytyczny i satyryczny wydźwięk utworu wymierzony przeciw rozwarstwieniu ekonomicznemu społeczeństwa Korei Południowej (i nie tylko). W proponowanej interpretacji jest jednak zaakcentowany zupełnie inny wymiar filmu, zasygnalizowany w tytułowej formule „architektura jako fabuła”. Artykuł składa się z trzech części. Część pierwsza obejmuje wstępne ustalenia teoretyczne związane z kategorią przestrzeni filmowej oraz relacją miasta (architektury) i filmu. Rozdział drugi to analiza semiotyki miasta oraz architektury domu, w którym rozgrywa się większa część akcji. Część trzecia jest poświęcona rozważaniom na temat architektury jako generatora kolejnych zdarzeń, które ostatecznie można interpretować jako rodzaj udawania na scenie bądź gry planszowej. W ramach konkluzji pojawia się propozycja, by ostatecznie potraktować film Bonga jako wypowiedź autotematyczną, której precyzyjna struktura jest nie tyle celem, ile tematem.
Bong’s Parasite is one of the most frequently awarded and best-reviewed films of 2019. Most journalists emphasized the critical and satirical tone of the work, directed against the economic stratification of South Korean society (and beyond). In this interpretation, however, a completely different dimension of the film is foregrounded, as signalled in the title formula “architecture as plot”. The article consists of three parts. The first part includes preliminary theoretical findings concerning the category of film space and the relationship between the city (architecture) and film. The second part is an analysis of the semiotics of the city and the architecture of the house in which most of the action takes place. The third is devoted to reflections on architecture as a generator of subsequent events, which ultimately can be interpreted as a kind of pretending on stage or as a board game. As a conclusion, the author proposes to treat Bong’s film as an autothematic statement, whose precise structure is not so much a goal, but a crucial topic.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 109; 23-34
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Trzeci sens” – pomiędzy potencją znaczenia a teorią interpretacji
“The Third Meaning” – between potency of meaning and theory of interpretation
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520972.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
semiotics
interpretation
photography
perception
senses
Opis:
The reflection on the theory of interpretation described in this article is based on the text “The Third Meaning” by Roland Barthes. Analyzing photographs from the Eisenstein’s films Barthes tries to name a moment of surprise, which cannot be verbalized. It is possible to find a similar moment of astonishment in every act of interpretation of an artwork. That is the pre-reflective and preverbal level of interpretation, connected to the sphere of emotions, intuition and sensual perception. That is the “third sense” (significance), a special quality of the contact between the work and its viewer. The recipient is located between the direct (aesthetic) experience and (impossible to describe) cognition.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2011, 2; 6-14
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co to jest dokument i czy pytanie to ma jakiekolwiek znaczenie? (Na marginesie Pięciu nieczystych zagrań Larsa von Triera i Jørgena Letha)
What is a document and does this question have any significance? (In the context of The Five Obstructions by Lars von Trier and Jørgen Leth)
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923110.pdf
Data publikacji:
2018-04-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
documentary
fiction
self-reference
intertextuality
Lars von Trier
Jørgen Leth
Opis:
The article is an attempt to interpret The Five Obstructions, a film by Lars von Trier and Jørgen Leth that is a documentary record of a real meeting between the two directors, and of the project they undertook. According to plans, Leth was supposed to make five new versions of his film The Perfect Human from 1967. The result of Trier and Leth’s cooperation represents a hybrid of genres, difficult to classify by means of standard categories. Most of all, however, the film is self-referential, and therefore, the article discusses different aspects of documentary work in general, including the originality of a work of art, the issue of difference and repetition, the situation of the creator, and the concept and status of a work of art. Ultimately, the interpreted film provides a potential starting point for formulating a thesis on the documentary as a set of artistic conventions and rules for creatively engaging art and reality. 
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2017, 21, 30
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The category of accident in narratives about salvation of extermination
Kategoria przypadku w narracjach o ocaleniu z Zagłady
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042926.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
W artykule autor przedstawia przykłady polskich współczesnych narracji poholokaustowych (twórczość m.in. H. Krall, I. Fink, M. Głowińskiego, W. Dichtera, B. Wojdowskiego, świadectwa dzieci Holokaustu), ze szczególnym uwzględnieniem w nich kategorii przypadku. W większości tych tekstów przypadek rozpatrywany jest jako punkt zwrotny w narracji, zrywający fabułę wbrew wszelkim regułom – światopoglądowym czy historycznym, ale akceptowany ze względu na ocalający charakter. Głównym celem jest interpretacja owego egzystencjalnego i narracyjnego przypadku w świetle strukturalnej teorii narracji oraz próba odpowiedzi na pytanie o etykę takiej interpretacji. Z jednej bowiem strony, w narracjach ocalonych przypadek rzeczywiście powtarza się niemal jak refren, z drugiej – każda z tych narracji jest jednak zapisem pojedynczego losu, a samo zdarzenie ocalenia wymyka się wszelkiemu dyskursowi.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein; 2012, 9; 289-299
1895-2984
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elegia jako gatunek filmowy. Adaptacja — inspiracja — sugestia
Elegy as a film genre. Adaptation — inspiration — suggestion
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1534654.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
elegiac mood
film adaptation
film and literature
movie genre categorization (genology)
literary genre categorization (genology)
Isabel Coixet
Paweł Komorowski
Aleksander Sokurow
Zoltán Huszárik
Joseph Feltus
Rainer Maria Rilke
Wiktor Zaleski
P
Opis:
The question that this is article is concerned to answer is how the position of the film elegy can be best formally established — with its artistic representations, as well as its functioning in the genology of the genre. An attempt to provide definitive answers that emerge from interdisciplinary, film and literary discourse brings a number of substantial threads. Firstly, there is, indeed, no theoretical description of the elegy as a film genre, though the very name does appear in many titles. Secondly, it seems that a juxtaposition of available examples of film ad-aptations of elegies does not lead to any consistent conclusion, since, apart from the suggestion proposed by the author, they are different in terms of formal and thematic elements involved. Thirdly, any attempt at a genological profiling has to, somehow, refer to a more or less fixed literary genre and the relevant theory behind it. In a most general way, one can state, albeit with a number of reservations, that the elegiac film is characterized by a distinguishable style, often simply called the elegiac style, and the theme, very broadly associated with time and the theme of passing.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2011, 18; 175-188
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od retoryki ekfrazy do antropologii kina. Współczesna poezja filmowa a „opowiadanie filmów”
From Ekphrasis Rhetoric to Cinema Anthropology. Contemporary Film Poetry and “Telling Films”
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395641.pdf
Data publikacji:
2021-07-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Film poetry
ekphrasis
intersemiotic translation
film telling
cinema anthropology
poezja filmowa
ekfraza
przekład intersemiotyczny
opowiadanie filmu
antropologia kina
Opis:
W artykule podjęta została próba zgromadzenia oraz interpretacji kilkunastu wierszy filmowych, m.in. S. Grochowiaka, K. Rodowskiej, A. Kuśniewicza, B. Zadury, K. Hoffmana, J. Oszeldy, G. Olszańskiego. Spośród rozmaitych przykładów relacji transmedialnych (film – literatura) wyróżniono te przykłady, które można by – zgodnie z tradycją retoryczną – nazwać ekfrazami. Fenomen poetyckich ekfraz dzieł filmowych uzupełniony został o kontekst kulturowy związany z odmiennymi tradycjami opowiadania filmów, traktowanych jako powszechna praktyka (amatorska, profesjonalna, artystyczna) i ujmowanych w ramach antropologii kina.
The paper attempts at collecting and interpreting a dozen or so film poems, by authors such as S. Grochowiak, K. Rodowska, A. Kuśniewicz, B. Zadura, K. Hoffman, J. Oszelda, G. Olszański. Out of numerous cases of transmedia relations (film – literature), examples which could be classified as ekphrases according to the rhetorical tradition are distinguished. The phenomenon of poetic film ekphrases has been completed with a cultural context, related to the different traditions of film telling, treated as a common practice (amateur, professional, artistic) and conceptualized with the framework of cinema anthropology.
Źródło:
Forum Poetyki; 2021, 23; 72-91
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mentalne kino wyobraźni. Poezja filmowa i kwestia „filmowych” sposobów widzenia
Mental Cinema of the Imagination. Film in Poetry and the Issue of “Film” Ways of Seeing
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902769.pdf
Data publikacji:
2021-07-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
Punktem wyjścia i jednocześnie materiałem badawczym, który chciałbym poddać analizie, jest polska poezja filmowa. Już sama ta formuła wskazuje na konkretną relację intersemiotyczną, jednakże poza kwestiami oczywistymi (jak obecność w poezji filmowych tematów i struktur) równie ciekawe wydają się językowe metafory filmowe, które powracają w tekstach poetyckich i stają się swoistymi oznakami wyobraźni. Poezja filmowa stanowi ciekawe świadectwo zapisu trwałej zależności między doświadczeniem kina a doświadczaniem rzeczywistości. Przede wszystkim jednak chodzi tu o wspólnotę językową, w ramach której intersubiektywnie zrozumiały jest komunikat, że coś może być „jak w kinie” lub „filmowe”. Zakładam dodatkowo, że badanie poezji i używanych w niej schematycznych formuł może podpowiedzieć coś o filmowym postrzeganiu rzeczywistości w ogóle. Tak jak film zmienił ludzkie postrzeganie świata, sposób percepcji, rozumienia zasad opowiadania, śnienia i „wyobrażania sobie”, tak ślady owych przeobrażeń znajdujemy w tekstach pisarzy, którzy podlegali tym samym, wspólnym oddziaływaniom, a jednocześnie szukali ich językowych ekwiwalentów.
The starting point and, at the same time, research material that I would like to analyze is Polish film poetry. The formula itself indicates a specific intersemiotic relations, but apart from the obvious issues (such as the presence of film themes and structures in poetry), the linguistic film metaphors that repeat in poetry and become specific signs of imagination seem equally interesting. Film poetry is an interesting testimony of a long-lasting relationship between the experience of cinema and the experience of reality. Above all, however, it is a linguistic community within which the message that something can be “like in the cinema” or “film-like” is universally understandable. I additionally assume that the study of poetry and the schematic formulas used in it may suggest something about the cinematic perception of reality in general. Just as the film changed the human perception of the world, the way of perception, understanding the principles of storytelling, dreaming and “imagining”, we find traces of these transformations in the texts of writers who were subject to the same common influences, and at the same time sought their linguistic equivalents.
Źródło:
Porównania; 2021, 28, 1; 237-283
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomenologia obrazów filmowych. Wideoesej jako krytyka tematyczna i sztuka interpretacji
Phenomenology of Film Images: Video Essay as a Thematic Criticism and Art of Interpretation
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341075.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
fenomenologia
wideoesej
Kogonada
phenomenology
video essay
Opis:
Tekst jest próbą zaadaptowania tradycji francuskiej krytyki tematycznej na potrzeby analizy podstawowych technik i poetyk wideoeseistyki filmowej. Część wspólna porównywanych dyskursów to zainteresowanie autorów poszukiwaniem „tematu” charakterystycznego dla całościowo traktowanej twórczości poety/reżysera. Ów „temat” jest tu specjalnie definiowany, głównie przez pryzmat jego obsesyjnej intensywności i policzalnych powtórzeń w danej twórczości poetyckiej/filmowej. W części artykułu poświęconej samemu wideoesejowi (jako gatunkowi interpretacyjnej wypowiedzi na temat filmu/twórczości reżysera) został poruszony wątek związany z problemem interpretacji filmu w ogóle: jak jest możliwa jej niewerbalna (czyli filmowa) postać? Analizowane w tekście przykłady to przede wszystkim wybrane wideoeseje Kogonady.
The text is an attempt to adapt the tradition of French thematic criticism to the needs of the analysis of basic techniques and the poetics of film essays. The common part of the compared discourses is the authors’ interest in searching for the “theme” characteristic of the poet/director’s work treated as a whole. This “theme” is specially defined here, mainly through the prism of its obsessive intensity and countable repetitions in a given poetic/film creativity. In the article devoted to film essay (as a genre of interpretative statements about a film/director’s work), the topic connected with the problem of film interpretation was raised: how is its non-verbal (that is film) form possible? The examples analysed in the text are mainly selected video essays by Kogonada.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2018, 104; 24-34
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sfilmować/opowiedzieć śmierć. „Grabarz” Sándora Kardosa jako film „przyliteracki”
Filming/Telling of Death: Sándor Kardos’ “Gravedigger” as a “Literary-Related” Film
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341434.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Sándor Kardos
adaptacja
Rainer Maria Rilke
kino węgierskie
adaptation
Hungarian cinema
Opis:
Punktem wyjścia szkicu jest kwestia filmowych adaptacji poezji i prozy poetyckiej. Nie zdarzają się one w kinie zbyt często, a jeśli już, to w formie animacji lub dzieła eksperymentalnego. Grabarz (A sírásó) Sándora Kardosa w tym sensie – jako pełnometrażowy film fabularny – jest więc dziełem wyjątkowym. Koschany skupia się w interpretacji przede wszystkim na zaproponowanej przez reżysera formie opowiadania jako próbie znalezienia filmowej ekwiwalencji dla opowiadania Rainera Marii Rilkego. Dzięki zastosowaniu kamery szczelinowej oraz dalszym odkształceniom obrazu, dzięki uwypukleniu warstwy audialnej (tekst Rilkego, wraz z reżyserskimi amplifikacjami, został tu niemal w całości odczytany przez aktorów), wreszcie dzięki licznym sygnałom podobieństwa filmu czy taśmy filmowej do książki uzyskał Kardos swoisty efekt „przyliterackości” i „archaiczności”, a jednocześnie stworzył dzieło na wskroś nowoczesne. W ten sposób odwieczny w kulturze temat miłości i śmierci, tak ważny w twórczości Rilkego, został opowiedziany jeszcze raz, ale za pomocą formy przekraczającej granice wyobrażenia o tym, czym jest film.
The starting point of this essay is the issue of film adaptations of poetry and poetic prose. They do not happen in the cinema too often, and when they do, it is in the form of animation or experimental work. In this sense, Sandor Kardos’ Gravedigger (A sirasó) - as a full-length feature film - is a unique work. Koschany, in his interpretation, focuses mainly on the director’s storytelling as a film equivalent of Rainer Maria Rilke’s story. Thanks to the slit camera and further deformation of the image, with the emphasis on the auditory layer (Rilke’s text, with directorial amplifications, was here almost entirely read by the actors), and thanks to numerous similarities of film or film tape to the book, Kardos obtained an “archaic” and “literary-related” effect, while at the same time creating a thoroughly modern work. In this manner the eternal theme of love and death, so important for Rilke, has been told again, but in a form that surpasses the limits of what is usually considered to be a film.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2017, 97-98; 241-249
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies