- Tytuł:
-
Zmiany w wyposażeniu architektoniczno-rzeźbiarskim klasztoru czerwińskiego w pierwszej połowie XVI wieku
Changes to the architectural and sculptural furnishings of monastery in Czerwińsk in the first half of the XVI century - Autorzy:
- Korpysz, Ewa
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/560361.pdf
- Data publikacji:
- 2016-12-31
- Wydawca:
- Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
- Tematy:
-
klasztor w Czerwińsku
rzeźba renesansowa
sakrarium
Giovanni Cini
monastery of Czerwińsk
Renaissance sculpture
sacrarium - Opis:
-
Wzniesiony przed połową XII wieku kościół i klasztor Kanoników Regularnych Lateraneńskich w Czerwińsku został przebudowany w latach 1524–1538 z inicjatywy opata Jakuba Kuli. Założono wówczas sklepienia w kościele, powstała polichromia w prezbiterium i dekoracja żeber sklepiennych w refektarzu klasztornym. Okna i portale otrzymały kamienne, profilowane obramienia o formach przejściowych, gotycko-renesansowych. Z tego czasu pochodzą też, bardzo już dziś zniszczone, pozostałości kamiennej oprawy sakrarium – relikty pilastrów dekorowanych delikatnie i precyzyjnie rzeźbioną arabeską kandelabrową oraz fragment tympanonu z motywem Baranka leżącego na księdze i zbierającego krew do kielicha. W odróżnieniu od innych detali i obramień dekoracja sakrarium jest zaawansowana stylowo i bliska wzorom włoskim, znanym z Krakowa. Wysoka klasa obiektu, widoczna pomimo szczątkowego zachowania, wskazuje na biegłego artystę. Wspólne motywy ornamentów kierują naszą uwagę w stronę innego podobnego obiektu, sakrarium w Gdowie, wykonanego prawdopodobnie w drugiej ćwierci XVI wieku w warsztacie Giovanniego Cini ze Sieny, zatrudnionego wcześniej w kaplicy Zygmuntowskiej.
Prace budowlane w Czerwińsku zbiegły się w czasie z budową katedry w Płocku, prowadzonej przez Bernardina de Gianotis, Giovanniego Cini i Filipa z Fiesole. W 1532 roku Cini wrócił do Polski z trzyletniego pobytu w Sienie i mógł podjąć się realizacji nowych zamówień. Niewykluczone, że opat Kula, dokonując w tym samym czasie remontu klasztoru, uwzględnił obecność Włochów w Płocku i skorzystał z ich doświadczeń w zakresie zaprojektowania wzoru, doboru motywów ornamentalnych i samego wykonania dzieła.
The church and the monastery of the Canons Regular of the Lateran in Czerwińsk was erected before the first half of the XII century and rebuilt in the years 1524–1538, on the initiative of the abbot Jakub Kula. Following the reconstruction, the church gained vaults and polychrome decoration in the chancel, windows and portals received profiled stone frames with transitional Gothic-Renaissance forms, while the refectory of the monastery was decorated with rib vault. The remains of the stone framing of the sacrarium, today in a badly damaged state, originate from this period as well. They include the relics of finely decorated pilasters, precisely carved arabesque candelabra and a part of the tympanum with the motif of the lamb lying on the book and collecting the blood into the cup. Unlike other details and framings, the decoration of sacrarium is advanced in terms of style and close to the Italian motives and patterns, known from Kraków. Such elements are a proof of the high class of the monument, visible despite its damaged state, and show the expertise of the artist. Similarities of the ornament direct our attention toward another object, the sacrarium in Gdów, built probably in the second quarter of the XVI century, in the workshop of Giovanni Cini of Siena, employed earlier in the constructions of Sigismund Chapel in Kraków (kaplica Zygmuntowska). Renovation works in Czerwińsk coincided with the construction of the cathedral in Płock, led by Bernardino de Gianotis, Giovanni Cini and Filippo of Fiesole. In 1532, Cini returned to Poland after a three-year stay in Siena, and could take on new orders. It is possible that the abbot Kula, who commissioned the renovation of the monastery at this time, aware of the presence of Italians in Płock, took advantage of their experience in design, selection of ornamental motifs and their expertise in the execution of the work itself. - Źródło:
-
Folia Historica Cracoviensia; 2016, 22; 157-172
0867-8294 - Pojawia się w:
- Folia Historica Cracoviensia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł