Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kapusta, Franciszek" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Direction and pace of changes in rural areas of highly and less urbanized regions – a case study
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952116.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    region
    change
    pace
    direction
    infrastructure
    Opis:
    The purpose of this study was to characterize the scope, direction and pace of the evolution taking place in the rural part of highly and less urbanized regions, including without limitation changes to the territorial distribution and percentage of the rural population in the voivodeships covered by this study; the levels of the technical and social infrastructure; the condition of agricultural productive inputs and the level of the farms’ commercial production; the development level of non-agricultural activities in rural areas. The source of information were books, magazines and publications of the Central Statistical Office (GUS). Once collected, the information was processed and interpreted with the use of a vertical and horizontal comparison method, the statistical method and the relative valuation method. It was found that: a) the rural population grows (and so does its share in the country’ population) though rural areas become smaller in size, b) more and more rural areas are transformed into residential areas, improving the level of technical and social infrastructure, c) the Śląsk region is characterized by a slower evolution of the general and rural infrastructure compared to Świętokrzyskie voivodeship, d) the regions covered by this study demonstrate a high decrease rate of agricultural land resources, accompanied by the growth of other productive inputs and of agricultural commercial production, e) rural areas are increasingly engaged in economic activities covered by the REGON register. The characteristics and consequences of entrepreneurship are diversified across the rural areas under consideration. The most positive effects can be noted in Śląsk region.
    Źródło:
    Journal of Agribusiness and Rural Development; 2017, 46, 4; 771-778
    1899-5241
    Pojawia się w:
    Journal of Agribusiness and Rural Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeobrażenia rolnictwa polskiego w latach 2003-2013
    Transformations of Polish agriculture in the years 2003-2013
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/569874.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    agriculture
    Common Agricultural Policy
    support
    subsidies
    productivity
    self-sufficiency
    Opis:
    It has been 10 years of Polish membership in the European Union, and the acquisition of Polish agriculture rules of the Common Agricultural Policy. Such an anniversary induces us to reflect on the changes taking place in agriculture. The aim of the study was to: a) show the amount of funds paid to farmers under the Common Agricultural Policy and the sources of their origin, b) the presentation of changes in agriculture in terms of: inputs, crop area and production of major crops in total and per capita, livestock farming and the production of major animal products in total and per capita, productivity (land, labor and fixed assets), marketability and profitability (land and labor), self-sufficiency in the production and consumption: basic cereals, potatoes, cow’s milk, hen eggs, and meat and offal. As the base period for comparison one adopted the years 2001-2003, i.e. three years before the Polish accession to the European Union, and the last period is 2011-2013, due to the availability of validated statistical data. In agriculture, there are variations in the cultivation of various crops, animal husbandry and productivity of plants and animals caused by natural factors and economic considerations. There are also variations in the prices of means of production and the production itself. The adoption of three-year periods allows for the elimination of annual fluctuations and provides a more comparable performance. Poland moving to a market economy in the nineties of the twentieth century did prepare its whole economy to join the EU, especially in rural areas and agriculture. With the adoption of the EU there were Polish institutions and legal solutions allowing for the adoption of appropriate management and financial support directed to the country and to agriculture. This support contributed to the need to increase investment in agriculture also from national resources (co-financing). Finally, funding for agricultural production increased from less than 9% in the pre-accession period to 60% in 2009-2010. Appropriations for direct payments and complementary targeted at farmers account for about 61% of all funds directed to rural areas by the EU. In addition, Poland obtained without tariff barriers an access to the EU market, resulting in increasingly higher volumes of products and an increase in trade surplus. Obtained funding for farmers, the organization of the agricultural market and legal infrastructure stimulate multiple transformations in Polish agriculture, and the main ones are: –– Changes in the factors of production; reduction of arable land resources and the increase in capital assets and the change of their structure (reducing the share of buildings and structures and increase the share of machinery, equipment and means of transport). Labor resources have a high degree of stability to the amount due to the low possibility of their use in non-agricultural activities, while changes to the structure of these resources: increase the participation of young people, women and those with higher education. –– Changes in acreage of individual crops, harvest and production of plant products per capita. These changes are shaped by the market: demand and profitability of production, –– Changes in the size of herds of livestock (cattle, pigs, sheep, horses, poultry) and meat animal production. Here, too, very much evident operation of the market: demand and profitability of production. –– Increased economic efficiency: increase in productivity of all factors of production, –– Increased food self-sufficiency: food self-sufficiency ratios improved with increasing trade flows in agricultural products abroad. In conclusion, after encompassing Polish agriculture in the Common Agricultural Policy of the EU, there were a lot of structural changes in the factors of production, the organization of production, management efficiency and food self-sufficiency.
    Źródło:
    Ekonomia XXI Wieku; 2015, 3 (7); 82-99
    2353-8929
    Pojawia się w:
    Ekonomia XXI Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rynek owoców w Polsce w okresie przedakcesyjnym i po akcesji do Unii Europejskiej
    Fruit market in Poland duringthe pre-accession period and afterthe accession to the European Union
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/569990.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    fruit
    consumption
    exchange
    area
    harvest
    yields
    Opis:
    Fruit market in Poland is covered by the regulations of the Common Market Organization for Fruit and Vegetables, which was established in 1996 in the European Union. The regulation covers fruit quality issues and the protection of the internal market by defining the rules of international trade. The support for fruit growers was emphasized on the internal market. The aim of the study was to show: the importance of fruit in human nutrition, changes in the level of consumption and production and development of directions of usage. The paper covers the period 1995-2012 in terms of acreage, crops and fruit, and 2001-2012 in terms of the production of processed fruit. In turn, the trade turnover with fresh fruit and milk are presented for the years 2009-2012. By 2003, it was a pre-accession period, and later − post-accession to the European Union. Such periods of study have been sanctioned by the availability of statistical data. The chemical composition of fresh fruit and berries varies greatly; water predominates (80-85%), while in the dry matter (15-20%) there are sugars, organic acids, pectins, tannins and aromatic substances that impart characteristic taste to them. In addition, fruit are a valuable source of vitamins C, B, provitamin AP , E, K and folic acid. The consumption of apples is particularly recommended, because they are rich in biologically active compounds reducing the risk of asthma, diabetes, obesity and other diseases. In addition their daily intake of at least 110 g reduces by 49% the probability of myocardial infarction in men. So far, the consumption of fruit and their products (in terms of fresh fruit) is in the range of 50-60 kg per person per year and this level is too low. Growing fruit in Poland in 2012 accounted for 2.3% of agricultural land and provided 5.2% of global production and 6.0% of the production of agricultural goods. The area is changing as well as yields. The process of concentration of production and the modernization of specific fruit trees and a change in production technology takes place. As a result, a smaller number of manufacturers provide higher and higher quality fruit. The area of growing apples, apricots, peaches and walnuts grows, while of pears, plums and cherries decreases. In the scope of shrubs and berry plantations there is an increasing area of planted raspberries, currants, chokeberry, high-bush blueberry, hazelnut and vines, and the decreasing area of strawberries and gooseberries. Fruit production is seasonal while consumer needs are constant. Hence, the role of storage, processing and trading of foreign fruit is important. From year to year there is an increasing trade turnover of fresh fruit and their processed products. Often, the same products are imported and exported. There are variations in the trade balance of fresh fruit and processed fruit. In total, in the years 2009, 2011 and 2012, Poland had a positive balance of foreign trade, while in 2010 negative.
    Źródło:
    Ekonomia XXI Wieku; 2014, 3(3); 9-22
    2353-8929
    Pojawia się w:
    Ekonomia XXI Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przemysł spożywczy w Polsce i jego baza surowcowa
    Food industry in Poland as a raw material base
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/570104.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    food industry
    material resources
    production
    purchase
    cooperation
    processing
    Opis:
    The aim of the study was to characterize the changes in the way of obtaining food by man, showing the development of food industry and the specific nature of its actions, to define renewable raw materials base, to characterize the volume of production and purchasing basic agricultural products in 1990, 2000 and 2010, to show the changes in the sizes of concentration the production of basic agricultural products in 2002 and 2010 and to characterize changes in the forms of food industry supply of agricultural raw materials. The paper is based on the literature compact and continuous research and statistical information. The satisfaction of human needs has a long history, and food is among these needs in the first place. The invention of methods of food preservation formed the basis for the development of food industry. The food industry is an economic activity involving the processing of agricultural products into finished or semi-finished food products and fodder using industrial production methods. According to the European Classification of Activities it is Chapter 15, “Manufacture of food products and beverages” which includes nine groups (industries) of activities. The beginnings of the development on Polish lands date back to the turn of the eighteenth and nineteenth centuries. Previously, farmers and artisans dealt with the processing of agricultural raw materials. Today, the food industry produces approx. 20% of sold production of industry, employs approx. 14% of the staff and participates in approx. 10% of investment. It is subject to transformations in which the number of micro, small and medium-sized entities is reduced, and the number of large entities is increased. Similar changes occur in the number of employees: the value of the total production sold and from small, medium and large entities increases, and from micro-entities decreases. Agriculture is a source of renewable raw materials used for different purposes, while their use by food industry to produce food is at the forefront. Relatively stable demand for food products is accompanied by the variable supply of raw materials. In addition, these materials are characterized by a diverse durability. Therefore there is a need to develop various forms of cooperation between primary producers and processors to ensure their rhythmic delivery, because this ensures efficient processing. The various branches of the processing industry develop various forms of cooperation with the manufacturers of raw materials. There are spatial, organizational, technological and economic ties between processing units and primary producers. The production of raw materials is subject to fluctuation and concentration: the number of manufacturers of individual products is reduced and the scale of production is increased. All this is aimed at attracting more better quality and easier accessible resources to processors. In terms of supplying processing plants with raw materials, in principle there are three forms: free-market purchase, buying from regular suppliers (often contractual), and own production organized by plants.
    Źródło:
    Ekonomia XXI Wieku; 2015, 2 (6); 9-27
    2353-8929
    Pojawia się w:
    Ekonomia XXI Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpieczeństwo żywnościowe Polski i jej mieszkańców w okresie przedakcesyjnym i po akcesji do Unii Europejskiej
    Food security of Poland and its inhabitants during the pre-accession and after accession period to the European Union
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/570172.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    bezpieczeństwo żywnościowe
    samowystarczalność
    struktura
    poziom
    spożycie
    Opis:
    Celem badań było określenie stanu i kierunku zmian bezpieczeństwa żywnościowego Polski i jej mieszkańców w okresie przedakcesyjnym i po akcesji do Unii Europejskiej, a w szczególności: zdefiniowanie pojęcia, rodzajów bezpieczeństwa żywnościowego i warunków jego spełnienia, scharakteryzowanie poziomu spożycia podstawowych produktów żywnościowych w latach 2000-2014 oraz określenie poziomu samowystarczalności żywnościowej wybranych produktów, dokonanie oceny ekonomicznej dostępności do żywności i zróżnicowania społeczności polskiej pod tym względem, ustalenie poziomu spożycia energii, jej struktury oraz podstawowych składników odżywczych dla poszczególnych grup społeczno- ekonomicznych gospodarstw w latach 2001-2003 i 2012-2014 [...]
    Źródło:
    Ekonomia XXI Wieku; 2016, 4 (12); 68-86
    2353-8929
    Pojawia się w:
    Ekonomia XXI Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rzepak w rolnictwie i gospodarce Polski
    Rape in Polish agriculture and economy
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034120.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-14
    Wydawca:
    Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
    Tematy:
    rośliny oleiste
    rzepak
    nasiona
    zbiory
    plony
    samowystarczalność
    oil plants
    rape
    seeds
    harvest
    yields
    self-sufficiency
    Opis:
    Celem opracowania było ukazanie zmian miejsca i roli rzepaku w rolnictwie i gospodarce Polski ze szczególnym uwzględnieniem lat 2000-2020, tj. początku XXI wieku, ale również okresu preakcesyjnego i poakcesyjnego Polski do Unii Europejskiej. Przedstawiono: – poziom i strukturę spożycia tłuszczów w Polsce w latach 1965-2020, – zmiany powierzchni uprawy, zbiorów i plonów roślin oleistych ogółem, w tym rzepaku ozimego i jarego od okresu przed II wojną światową do 2020 r., – udziału rzepaku w strukturze zasiewów w wyżej wymienionym okresie oraz zbiorów nasion rzepaku w ogólnych zbiorach nasion roślin oleistych, – bilans nasion rzepaku i samowystarczalność Polski w latach 2000/2001-2019/2020, – bilans handlu zagranicznego surowcami i produktami roślin oleistych w latach 2007-2020, – bazy surowcowej w zakresie: zmiany liczby plantatorów, powierzchni uprawy rzepaku w latach 2002 i 2020. W opracowaniu wykorzystano takie źródła wiedzy jak: publikacje naukowe zwarte i ciągłe, materiały statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) – roczniki oraz analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ – PIB). Do oceny samowystarczalności w zakresie nasion rzepaku wykorzystano metodę Kapusty wyodrębniając samowystarczalność techniczną i ekonomiczną. Wzrastająca produkcja nasion roślin oleistych, a szczególnie rzepaku, służy rozwojowi przemysłu olejarskiego. W ujęciu bilansowym wzrasta poziom spożycia tłuszczów, tym głównie roślinnych. W Polsce uprawia się małą ilość roślin oleistych, a rzepak stanowi ponad 97% ich całkowitych zbiorów. Wzrasta powierzchnia uprawy roślin oleistych, wzrastają również ich zbiory i plony. Polska eksportuje i importuje nasiona oleiste oraz produkty ich przerobu, ale bilans obrotów handlowych w euro jest dla kraju ujemny i wciąż powiększający się. Saldo obrotów rzepakiem, olejem i śrutą rzepakową jest dodatnie, chociaż w ostatnich latach Polska stała się importerem netto rzepaku i oleju rzepakowego.
    The aim of the study was to show the changes in the place and role of rape in the agriculture and economy of Poland, with particular emphasis on the years 2000-2020, i.e., the beginning of the 21st century, but also the period of Poland's pre-accession and post-accession to the European Union. So presented: – the level and structure of fat consumption in Poland in the years 1965-2020, – changes in the cultivation area, harvests and total yields of oilseeds and winter and spring rape from the period before World War II to 2020, – the share of rape in the structure of crops in the above-mentioned period and the harvest of rape seeds in this period in the total harvest of oilseeds, – balance of rape seeds and self-sufficiency of Poland in the years 2000 / 2001-2019 / 2020, – balance of foreign trade in raw materials and oilseed products in 2007-2020, – raw material base in terms of: changes in the number of growers, rapeseed cultivation area in 2002 and 2020. The study uses sources of data such as: compact and continuous scientific publications, statistical materials of the Central Statistical Office (GUS) – yearbooks, market analyzes of the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute (IERiGŻ – PIB). To assess the self-sufficiency in the field of rape seeds, the Cabbage method was used, distinguishing technical and economic self-sufficiency. The production of oilseeds, especially rapeseed, is increasing, and they serve the development of the oil industry. The consumption of fats, especially vegetable fats, increases dynamically. In Poland, a small amount of oilseeds are cultivated, and rapeseed accounts for over 97% of the harvest of their seeds. The cultivation area of oilseeds is increasing, and their crops and yields also increase. Poland exports and imports seeds and oilseed.
    Źródło:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2022, 107, 1; 65-83
    1232-3578
    2719-8901
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    FIFTEEN YEARS OF POLISH AGRICULTURE IN THE EUROPEAN UNION
    PIĘTNAŚCIE LAT ROLNICTWA POLSKIEGO W UNII EUROPEJSKIEJ
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2130423.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-23
    Wydawca:
    Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    wspólna polityka rolna
    dopłaty
    produktywność
    samowystarczalność
    plasowanie
    common agricultural policy
    subsidies
    productivity
    self-sufficiency
    position
    Opis:
    The aim of the study was to characterize: a) financial aid paid to farmers under the Common Agricultural Policy and sources of funds from 2004-2018; b) changes in agriculture in terms of: factors of production, cultivation area and production of the main crops in total and per capita, livestock farming and production of the main animal products in total and per capita, productivity (land, labor, and fixed assets), marketability and profitability (land, labor, and fixed assets), self-sufficiency in the production and consumption of: cereals, potatoes, cow’s milk, hen eggs, as well as meat and offal. The period of 2001-2003 was adopted as the base period for comparisons, i.e., three years before Poland’s accession to the European Union, while the last period was 2016-2018, due to the availability of verified statistical information; c) position of Polish agriculture in the EU from 2004-2005 (EU-25), as well as 2010 and 2019 (EU-28). The analysis showed positive changes in all the discussed issues, except for land management, whose exclusion from agricultural production requires urgent state interference to reduce the pace of this process. The position of Polish agriculture in the EU generally ranks proportionally to land resources or higher. However, it is weaker in the case of animal production compared with crop production. Trade turnover in agri-food products and a positive trade balance are systematically growing.
    Celem opracowania było scharakteryzowanie: a) pomocy finansowej wypłacanej rolnikom w ramach wspólnej polityki rolnej i źródeł pochodzenia środków w latach 2004-2018; b) przemian w rolnictwie w zakresie: czynników produkcji, powierzchni upraw oraz produkcji głównych ziemiopłodów ogółem oraz na 1 mieszkańca, chowu zwierząt gospodarskich oraz produkcji głównych produktów zwierzęcych ogółem oraz na 1 mieszkańca, produktywności (ziemi, pracy i środków trwałych), towarowości i dochodowości (ziemi, pracy i środków trwałych), samowystarczalności w zakresie produkcji i zużycia: zbóż, ziemniaków, mleka krowiego, jaj kurzych oraz mięsa i podrobów. Jako okres bazowy do porównań przyjęto lata 2001-2003, tj. trzylecie przed akcesją Polski do Unii Europejskiej, natomiast ostatni okres to lata 2016-2018, ze względu na dostępność zweryfikowanych informacji statystycznych; c) plasowania się rolnictwa polskiego w UE w latach 2004-2005 (UE-25) oraz 2010 i 2019 (UE-28). Stwierdzono pozytywne zmiany we wszystkich omawianych zagadnieniach, z wyjątkiem gospodarowania ziemią, której wyłączanie z produkcji rolniczej wymaga pilnej ingerencji państwa w celu zmniejszenia tempa tego procesu. Pozycja polskiego rolnictwa w UE na ogół plasuje się proporcjonalnie do zasobów ziemi lub wyżej. Słabsza pozycja jest w produkcji zwierzęcej niż w roślinnej. Systematycznie wzrastają obroty handlowe produktami rolno-żywnościowymi oraz dodatnie saldo handlowe.
    Źródło:
    Zagadnienia Ekonomiki Rolnej; 2021, 369, 4; 5-24
    0044-1600
    2392-3458
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkoła Rolnicza w Czernichowie – 150 lat w służbie Polsce i jej wsi
    The Agricultural School In Chernichov - 150 years of service for Poland and its countryside
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2232310.pdf
    Data publikacji:
    2009-07-20
    Wydawca:
    Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
    Tematy:
    Szkolnictwo rolnicze
    kształcenie zawodowe młodzieży
    Centrum Kształcenia Rolniczego
    Agricultural education
    vocational training of young people
    Center of Agricultural Education
    Opis:
    Szkolnictwo rolnicze w Polsce przeszło długą ewolucję, a Szkoła Rolnicza w Czernichowie jest tego najlepszym przykładem. Powstała w 1860 r. z inicjatywy oraz dzięki organizacyjnej i finansowej pomocy Krakowskiego Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego i z krótkimi przerwami w czasie I i II wojny światowej, prowadzi działalność do dzisiaj. Szkoła zwielokrotniła liczbę przyjmowanych uczniów oraz liczbę absolwentów, z jednego kierunku kształcenia przeszła do kształcenia wielokierunkowego, na różnych poziomach. Umożliwia kształcenie młodzieży w systemie dziennym i zaocznym, a do kształcenia praktycznego wykorzystuje gospodarstwo szkolne. Z pierwszego naboru w 1860 r. - 19 uczniów szkołę ukończyło tylko 4, współcześnie co roku kończy ją ponad stu absolwentów. Szkoła początkowo zatrudniała 3 pracowników, obecnie 60, w tym 44 nauczycieli. Wykształciła około 7 tysięcy absolwentów, którzy zasilili kadry we wszystkich dziedzinach działalności, a szczególnie na wsi i w rolnictwie. Wnieśli oni ogromny wkład w rozwój życia naukowego, gospodarczego i kulturalnego kraju.
    Agricultural teaching in Poland has undergone long evolution and Agricultural School in Chernichov is the best example of it. It was established in 1860 by Krakowskie Towarzystwo Gospodarczo-Rolnicze [Krakow Business and Agricultural Society] and with short breaks for the first and the second World War it has been operating till today. The School multiplied number of pupils and graduates and transformed itself from one-direction into multiple-direction teaching on various levels. It provides teaching in both systems and for practical teaching own farm is used. Out of 16 pupils starting learning in 1860 only 4 graduated and nowadays about 100 graduates is leaving the School annually. At its beginning there were only 3 teachers and now 60 staff including 44 teachers. About 7 thousand pupils graduated over those years and populated all areas of activity and especially countryside and agriculture. They brought huge input in development of scientific, business and cultural life of our country.
    Źródło:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2009, 57, 2; 72-87
    1232-3578
    2719-8901
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zboża jako składnik rolnictwa i gospodarki Polski
    Cereals as a component of agriculture and Polish economy
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/569868.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    cereals
    area
    production
    structure
    balance
    self-sufficiency
    Opis:
    The aim of this study was to: a) show the place and role of cereals in the Polish economy in the early twenty-first century; b) analyze changes in the area of cereal crops and their share in the structure of crops in the years 1938-2013; c) analyze trends in the size and structure of grain production in the years 1938-2013; d) perform balance of cereals and determination of Polish self-sufficiency in this product; e) characterize trends in destiny cereals; f) present state intervention in the grain market. The analysis is based on sources such as scientific publications, reports of the Institute of Agricultural and Food Economics − National Research and statistical materials. The collected material was developed and interpreted using the methods: a comparison in the horizontal and vertical form, statistical form and determine the Polish self-sufficiency in grain production in terms of technical and economical Kapusta method. Cereals are an important component of agriculture and Polish economy since they are grown by 89.5% of farms, occupy almost three quarters of crop area and are an essential component of crop rotation (2013). 19.1% of global agriculture production and 35.5% of plant production and 13.1% of the agricultural commodity production and 29.1% of crop production form an important source of nutrients, the basis of the food pyramid and a basic component of food security, cereals and their derivatives are the subject of foreign trade and a source of increasing surplus in the trade balance (2012/2013 + 1 150 thousand euros). Already in pre- WWII Poland the position of grain was high, and in post-war Poland variable with a tendency to increase their role in plantings and agricultural production. Under the influence of various factors, mainly economic and natural there are changes to the total cereal cultivation area and the individual species. The universality of cereal crops makes difficulties in disseminating biological and technological progress. Although in the post-war period there was a decrease in areas planted with cereals, their collections are on the rise; also changes its structure in favor of more intensive species at a higher value in use (wheat, barley, triticale, corn). The production is realized in order to satisfy human needs, and therefore a good measure of the production of goods per 1 inhabitant, in this case the grain. From the pre-war years to modern years grain production has increased from 404 kg per capita to 739 kg. In the balance sheet of cereals at the beginning of the twenty-first century, we have two different situations; relatively stable internal consumption is accompanied by high volatility on the production side (changes in acreage and yields), which generates the need for imports in the years of crop failure. In Poland, cereals consumed (average of the years 2000 / 01-2012 / 13, for 13 years) are as follows: grazing − 60.5%, consumption − 22.2%, sowing (reproduction) − 7.2%, industrial processing − 4.5%, other (loss defects) − 3.7%. At the same time Poland exported 15,676 thousand tons of grain, and imported 16, 530 thousand tones, i.e. 854 thousand tons more. In subsequent years, however, there were changing trends in the balance of foreign trade in grain. In the period of Polish membership in the European Union we observe the increased foreign sales of grain and milk (both exports and imports). As a result of well-developed grain processing and export of its products Poland has achieved positive balance of trade with increasing surplus with foreign countries in terms of value for several years. The cereals market in Poland − as in other European Union countries − is regulated, and this action is led the Agricultural Market Agency on behalf of the state.
    Źródło:
    Ekonomia XXI Wieku; 2016, 2 (10); 121-137
    2353-8929
    Pojawia się w:
    Ekonomia XXI Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determinanty rozwoju wsi polskiej na początku XXI wieku
    Determinants of Polish rural development at the beginning of the XXI century
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/569938.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    countryside
    areas
    co-financing
    support
    infrastructure
    multi-functionality
    Opis:
    Countryside, as an area and place of living of the increasing number of people undergoes numerous changes, including: the reduction of the area of countryside, the increase of the number of rural population and the level of infrastructure, the deepening of diversification of activity and of main sources of living of the population. These processes take place under the influence of internal (domestic) and external factors. The European Union supports activation and renewal of rural areas. For the years 2007- -2013 there was developed the program which became a design supporting four priority axes. The first axis is of a commercial nature and its aim is to improve the competitiveness of the agricultural and forestry sector. The second axis is associated with ecological and environmental considerations and focuses on the improvement of environment. The third axis contains social values and directs efforts to improve the quality of life of population in rural areas and at the same time aspirations to diversify the rural economy. The fourth axis applies to local community. The program defines the scope and forms of rural support for the years 2007-2013. It is financed both from the EU and the national public funds. The aim of the study was to: identify change trends within the Polish countryside in terms of territory and population, to state if the membership of Poland to the European Union contributes to the development of rural areas and agriculture as well as if there is deepening of diversification of activities in rural areas and progress in the country evolution from agricultural to multifunctional. The collected material was developed and interpreted using comparative methods (comparisons) in the form of vertical and horizontal, statistical and relative valorization of infrastructure elements. The range of rural areas in Poland is isolated by the register called TERYT and in the years 2003-2011 shows the reduction of rural area and its share in the area of Poland while increasing the number of residents and increasing their share in the total population of the country. With a view to integrate the Polish countryside with the areas of the European Union the series of political and economic decisions were taken both at EU and national level. Poland, including rural areas, began to benefit from the EU funds (such as SAPARD, PHARE and ISPA) before its accession to the EU. After the accession, the scale of these funds multiplied, which served the changes in the countryside economically and socially. The effect of these changes is the increased level of technical and social infrastructure in rural areas, making up for delays in this area and the acceleration of the transition towards the multilateralism. The result is an increase in employment of the rural population in the activities of non-agricultural nature and the assimilation of structure of the rural population in terms of the main sources of income to the national average.
    Źródło:
    Ekonomia XXI Wieku; 2014, 1(1); 9-28
    2353-8929
    Pojawia się w:
    Ekonomia XXI Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza i rola gospodarstw rodzinnych w rolnictwie polskim
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/434655.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    origin
    family farm
    area
    non-agricultural
    transformation
    development
    Opis:
    The concept of the family farm operates in everyday speech since the emancipation of peasants. Its definition introduces first the Act of 11 April 2003 on shaping of the agricultural system, which provides that a family farm is an entity that is maintained by an individual farmer and the total area does not exceed 300 hectares of agricultural land. Family farms in Poland have come a long and deep transformation under the influence of political, economic and demographic factors. The aim of this paper is to present the origins and role of family farms with particular emphasis on years 2003-2009, i.e. in times of the European Union. The development is based on literature research and statistical information. The collected material was developed and interpreted by a number of methods, and in particular: a compa- rative method in the form of horizontal and vertical, and statistical analysis. Family farms in agriculture in Poland emerged as a result of the emancipation of peasants in the feudal period of transition to a capitalist economy. This process took place in the period of the partitions, and on the principles established by the partitioning powers. Enfranchisement began early in the Prussian partition (1808), followed by Galicia (1848), and by the Polish Kingdom (1863). After World War I Polish parliament voted three times a law on agrarian reform: 1919, 1920 and 1925, resulting in the further shift of land from private to peasant estates and the emergence of new family farms. Further development of family farms followed after World War II as a result of the Land Reform decree of 6 September 1944, and Land Use of the Recovered Territories of 13 November 1945. Overall it can be stated that until 1949 the shaping of agricultural system took place and the foundations of the agrarian structure in Poland followed. Year 1950 as a result of the Census provides us with information about the state of family farms to which we can make a comparison of their further development. Subsequent changes in family farms happened as a result of non-uniform state policy towards them; decline in years 1950-1956, the recovery in years 1956-1960, the weakening economy until 1970, and then the reconstruction of these households until 1989. Large changes in the functioning of these farms occurred at the beginning of the nineties of the twentieth century as a result of: the transition from a centrally planned economy to a market economy, solution of State Farms and the flow of resources to family farms and reduction of the range of co-operatives in agriculture. New impetus to the economy brought pre-accession and post-accession period to the European Union: agricultural subsidies, production quotas for certain agricultural products, increase in competitiveness through the opening of agricultural markets to foreign products. In these conditions the economic development of family farms progresses coupled with the decreasing number of farms, simplification of the investment and production, and the development of specialized production. There are variations in the share of family farms in the production of various products; increased role in the production of most products is observed. The exception is: potato, pigs number, the production of animals for slaughter and production of chicken eggs, in which areas family farms decrease their share. Today’s economy is undergoing a process of adaptation to the conditions of the Common Agricultural Policy and the EU Rural Development, adjusted by national circumstances.
    Źródło:
    Ekonomia - Uniwersytet Ekonomiczny we Wroclawiu; 2013, 2 (23); 151-167
    2080-5977
    Pojawia się w:
    Ekonomia - Uniwersytet Ekonomiczny we Wroclawiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pięćdziesięciolecie koncepcji zrównoważonego gospodarstwa rolnego
    50 anniversary of the sustainable farm concept
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2223765.pdf
    Data publikacji:
    2010-11-19
    Wydawca:
    Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
    Tematy:
    Gospodarstwo
    równowaga
    zrównoważony rozwój
    mierniki
    wskaźniki
    Farm
    balance
    sustainable growth
    measure
    ratio
    Opis:
    Zrównoważony rozwój gospodarki to umiejętne łączenie celów ekologicznych i ekonomicznych dla zabezpieczenia człowieka teraz i w przyszłości w niezbędne dla jego życia dobra. W przypadku podmiotu gospodarczego chodzi o takie gospodarowanie, które zapewni mu trwanie i rozwój. Kopeć swoją koncepcję zrównoważonego gospodarstwa opublikował 50 lat temu, natomiast kolejne koncepcje ujmowania zrównoważonego gospodarstwa ukazują się znacznie później. Jest więc rzeczą uzasadnioną określenie Kopcia prekursorem w tej dziedzinie. Zastosowane przez Kopcia w swej metodzie mierniki i wskaźniki zrównoważenia gospodarstwa wykazują dużą zbieżność z miernikami i wskaźnikami stosowanymi we współczesnych metodach [Kapusta 2009]. Istniejące różnice dotyczą głównie szczegółowości oceny gospodarstwa. Dużą zaletą metody Kopcia jest możliwość wyrażenia liczbowego równowag cząstkowych oraz całego gospodarstwa. Metoda Kopcia pomimo upływu czasu nie straciła na aktualności i może być przydatna do oceny współcześnie zrównoważenia gospodarstwa. Ponieważ Kopeć te same mierniki i wskaźniki stosował w analizie makroekonomicznej więc jego metoda jest również przydatna do analizy zrównoważenia rolnictwa w rejonie, jednostce administracyjnej, w tym w kraju.
    Sustainable growth of economy means wise merger of ecological and economic goals to secure a man now and in the future in necessary goods. In case of an economic entity it means such operation as to secure development. Mr. Kopeć published his concept of sustainable farm some 50 years ago and further concepts of the same kind were published much later. Therefore we can correctly call Mr. Kopeć as precursor. Kopeć used measures and ratios of sustainable farm show similarities with those used in modern methods [Kapusta 2009]. The differences pertain mainly level of detail of analysis. The advantage of Kopeć’s method is presentation of partial balance and for the whole farm. The Kopeć’s method despite time that passed is still valid and may be used nowadays In assessment of sustainable growth. Since Kopeć used the same measures and ratios in macro-economic analysis therefore his method is useful in sustainability analysis of a region, an administrative unit or even a country.
    Źródło:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2010, 61, 3; 78-87
    1232-3578
    2719-8901
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola roślin strączkowych w rolnictwie polskim
    The role of legume in polish agriculture
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2054810.pdf
    Data publikacji:
    2017-02-24
    Wydawca:
    Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
    Tematy:
    nasiona strączkowych
    tendencje
    zmiany
    uprawa
    zbiory
    plony
    handel
    legume seeds
    trends
    developments
    cultivation
    harvest yields
    trade
    Opis:
    Celem opracowania było przedstawienie: a) podziału, właściwości i roli roślin strączkowych w rolnictwie, b) zmian powierzchni upraw, zbiorów i plonów roślin strączkowych w latach 1949-2013, c) samowystarczalności Polski w nasionach strączkowych w latach 2001/02-2013/14 w ujęciu ilościowym. Opracowanie powstało w oparciu o literaturę tematu badań zwartą i ciągłą oraz materiały statystyczne GUS z wykorzystaniem metody porównawczej w formie wertykalnej i bilansowej oraz metody statystycznej. Pomimo rozlicznych zalet rośliny strączkowe są uprawiane w niewielkiej ilości, chociaż pierwsze lata drugiej dekady XXI w. charakteryzują się wzrostem ich upraw. Jedną z przyczyn małej ilości uprawy strączkowych są niskie plony i mały postęp w tym zakresie. Stwierdzono zmienne tendencje w uprawie, zbiorach i plonach roślin strączkowych. W latach 1950-1955 i 2006-2010 plony nasion strączkowych jadalnych wzrosły z 9,9 dt/ha do 19,7 dt/ha, tj o 98,0%, natomiast pastewnych z 9,2 do 20,8 dt/ha, tj. o 126,1%. Nasiona roślin strączkowych są przedmiotem obrotu handlowego z zagranicą i pomimo niskich obrotów Polska ma bilans ujemny.
    The aim of the study was to present: a) the distribution, properties and role of legumes in agriculture, b) changes in crop area, harvest and yields of leguminous plants in the years 1949-2013, c) self-sufficiency of legume seeds in the years 2001/02-2013/14. Development is based on research literature of the topic both compact and continuous and statistical materials of GUS using the comparative method in the form of vertical and balance sheet and statistics. Despite many advantages of legumes they are grown in small quantities, although the first years of the second decade of the twenty-first century are characterized by the growth of their crops. One reason for the small amount of cultivation of legumes are low yields and little progress in changing them. It was found changing trends in the cultivation, harvesting and crop of legumes. In the years 1950-1955 and 2006-2010 yields of edible seeds of legumes increased from 9.9 dt / ha to 19.7 dt/ha, i.e. by 98.0%, while the fodder from 9.2 to 20.8 dt/ ha, i.e. by 126.1%. Pulses are the subject of trade with foreign countries, and despite the low turnover Poland has a negative trage balance.
    Źródło:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2017, 87, 1; 68-78
    1232-3578
    2719-8901
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja cukrownictwa polskiego i jego stan na początku XXI wieku
    Evolution of Polish sugar industry and its position at the beginning of 21st century
    Autorzy:
    Kapusta, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731644.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-21
    Wydawca:
    Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
    Tematy:
    cukrownictwo
    cukrownie
    burak cukrowy
    baza surowcowa
    lokata
    postęp
    sugar industry
    sugar factories
    sugar beet
    raw material base
    investment
    progress
    Opis:
    Celem opracowania było ukazanie ewolucji cukrownictwa na ziemiach polskich od chwili powstania cukrowni po pierwsze dekady XXI w. oraz współzależności funkcjonowania cukrowni jako fabryk cukru i bazy surowcowej - produkcji buraka cukrowego przez producentów rolnych, a szczególnie ukazanie zmian: - liczby pracujących cukrowni i współczesnej organizacji ich funkcjonowania wraz z mocą produkcyjną cukru, - bazy surowcowej w zakresie: powierzchni uprawy buraka cukrowego, zbiorów i plonów w latach 1934-1938 do 2021 r., liczby plantatorów buraka cukrowego ogółem, liczby plantacji przypadających średnio na 1 cukrownię oraz przeciętnej powierzchni plantacji u 1 producenta buraków cukrowych w latach 1981-2021, - zróżnicowania bazy surowcowej cukrownictwa w przestrzeni (według województw); natężenie uprawy buraka cukrowego, zbiory oraz plony buraka cukrowego; ustalono również lokaty województw w tym zakresie, - produkcji i przeznaczenia cukru; zużycie krajowe i eksport w latach 2000-2021. W opracowaniu wykorzystano takie źródła wiedzy i danych, jak: publikacje naukowe zwarte i ciągłe, materiały statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) – roczniki, analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ-PIB). Zgromadzony materiał został opracowany i zinterpretowany za pomocą metody porównawczej w formie horyzontalnej i wertykalnej oraz wybranych elementów statystyki opisowej. Uzyskane wyniki zostały przedstawione w postaci tabelarycznej w połączeniu z opisem słownym. Cukrownictwo polskie podlega ciągłym zmianom zarówno pod względem bazy surowcowej jak i cukrowni. Ogólnie należy stwierdzić, że w obu dziedzinach działalności zachodzą procesy koncentracji. Wyprodukowany cukier przeznaczony jest na potrzeby krajowe, a nadwyżka na eksport. Tylko w latach 2003-2021 Polska wyeksportowała 6782,5 tys. ton cukru o łącznej wartości 2690,1 mln euro. Cukrownictwo zabezpiecza z nadwyżką zapotrzebowanie kraju na cukier i dostarcza dewiz.
    The aim of the study was to show the evolution of the sugar industry in Poland from that moments of the establishment of first sugar factores up to the first decades of the 21st century and the interdependence of the functioning of sugar factories and the raw material base - sugar beet production by agricultural producers, and in particular to show the changes regarding: – the number of working sugar factories and the modern organization of their operation together with the sugar production capacity, – raw material base in terms of sugar beet cultivation area, crops and yields in the years 1934-1938 until 2021, the total number of sugar beet growers, the average number of plantations per 1 sugar factory and the average area of plantations per sugar beet producer in the years 1981-2021, – geo-diversification of the raw material base of the sugar industry (by voivodeships); intensity of sugar beet cultivation, crops and yields of sugar beet; the positions of voivodeships in this respect were also determined, – production and intended use of sugar; domestic consumption and exports in years 2000-2021. The study uses such sources of knowledge as: scientific publications, compact and continuous, statistical materials of the Central Statistical Office (GUS) – yearbooks, market analyzes of the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute (IERiGŻ-PIB). The collected material was developed and interpreted using the comparative method in the horizontal and vertical form and selected elements of descriptive statistics The obtained results were presented in a tabular form with appropriate comments. The Polish sugar industry is subject to constant changes both in terms of the raw material base and sugar factories. In general, it should be stated that concentration processes are taking place in both fields of activity. The sugar produced is intended for domestic needs, and the surplus for export. Only in the years 2003-2021, Poland exported 6,782.5k t of sugar with a total value of EUR 2,690.1 million. The sugar industry provides a surplus of the country's demand for sugar and provides foreign currencies.
    Źródło:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2023, 114, 4; 67-82
    1232-3578
    2719-8901
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies