Autor: Kaliszewski, Andrzej. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Z klasyki polskiego reportażu wojennego: „Drogą Czwartaków od Ostrowca na Litwę” Władysława Orkana (1916)
Autorzy:: Kaliszewski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/643283.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:: Orkan Władysław, reportage, war reportage, Czwartacy, „Drogą Czwartaków”, 4th Infantry Legion Regiment, Polish Legions, military art, Piłsudski Józef, Roja Bolesław
Opis:: The classics of war reportage: Following the way of the “4th Infantry Regiment (Czwartacy) from Ostrowiec to Lithuania” by Władysław Orkan (1916) “4th Infantry Regiment (“Czwartacy”) way from Ostrowiec to Lithuania” by Władysław Orkan is one of the most valuable and interesting war reportages showing Polish war efforts in World War I, the legend of Polish Legions and commandant Piłsudski. Orkan was himself a flagbearer in the 4th Infantry Regiment called “Czwartacy”, and this experience allowed him to present a part of the successful Austro-German military campaign (with the participation of Polish Legions) against the Russian army in 1915. The battles of Majdan Borzechowski and Jastków marked this campaign. This extensive reportage surprises us with the dynamic and diverse structure of battle scenes, realistic presentation of the everyday army life (i.e. in the spirit of human interest) as well as a careful and piercing observation of war effects concerning civilians, towns and villages, with their architecture and nature particularly. A disadvantage of the work is its excessive language dependence on Young Poland (Polish Neoromanticism) style.
Źródło:: Zeszyty Prasoznawcze; 2013, 56, 2
0555-0025
2084-3836
Pojawia się w:: Zeszyty Prasoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Liryka Herberta − między klasycyzmem a poetyką faktu
Herberts Lyric Poetry − between Classicism and Poetics of Fact
Autorzy:: Kaliszewski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1955925.pdf
Data publikacji:: 1999
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:: The author places Herbert's poetry between classicism and poetry of fact. Their mutual relations are defined as opposition of the centripetal structure of classicism and the centrifugal structure that is realised by poetics of fact. The article is another attempt at summing up the relations between Herbert's work and a broadly understood classicism. The author sees the relations in the spheres of meta-poetical and thematic reflection, on the plane of the relation to the transcendentalia, as well as in genology. However, this „centrifugal” movement is also the subject of reflection, which as a result allows pointing to the peculiarity of Herbert's individual style.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 1999, 47, 1; 179-215
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Czerwone imperium. Obraz Związku Radzieckiego w reportażach polskich klasyków gatunku (M. Wańkowicz, K. Pruszyński, H. Krall, R. Kapuściński)
The Red Empire. The Image of the Soviet Union in the Reporting by the Polish Classics of the Genre (M. Wańkowicz, K. Pruszyński, H. Krall, R. Kapuściński)
Autorzy:: Kaliszewski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1198021.pdf
Data publikacji:: 2021-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: reportaż
Melchior Wańkowicz
Ksawery Pruszyński
Hanna Krall
Ryszard Kapuściński
ZSRR
stalinizm
komunizm
człowiek radziecki
pierestrojka
reporting
socio-cultural reporting
USRR
Stalinism
communism
Soviet man
perestroika
Opis:: Powodem podjęcia tematyki opisu Związku Radzieckiego w polskich reportażach była chęć zbadania, jak najwięksi polscy reportażyści zmagali się z tak ważnym polityczno-społecznym problemem. Radziecki komunizm stanowił dla pisarzy i historyków trudne wyzwanie, które stawiało przed nimi wiele pytań: jak ustrzec się czarnych i białych stereotypów, presji historycznych zaszłości czy nacisków cenzury okresu PRL. Jak nie dołączyć do naiwnego chóru niektórych zachodnich intelektualistów oczarowanych sowiecką propagandą (z czym borykali się Wańkowicz i Pruszyński)? W artykule pokazano wykorzystanie indywidualnych technik reporterskich i środków artystycznych w podjętych obserwacjach i formułowanych refleksjach.Materiał badawczy uporządkowany został chronologicznie. Napisane z artyzmem reportaże Wańkowicza z lat 30. XX w. utrwalają fascynację nowo powstającym państwem robotników, ale odnotowują też wiele niepokojących zjawisk, kontrastów, kłamstw. Szczególnie krytyczne spostrzeżenia musiał potem pisarz usuwać bądź łagodzić w powojennych wydaniach. Te interesujące, autocenzorskie zmiany zbadano szczegółowo w niniejszym artykule. Teksty Pruszyńskiego stanowią cenny suplement do skomplikowanych relacji rządu Sikorskiego i głównych aliantów z państwem Stalina. Przedstawiają też budowanie polskiej armii na terenie ZSRR. Jest to zarazem pełen kunsztu i ekspresji obraz dzielnego narodu kierowanego przez charyzmatycznego dyktatora (teksty powstały przed odkryciem zbrodni katyńskiej!). Hanna Krall – reporterka z państwa satelickiego – choć zależna od swoich partyjnych szefów, zdołała swym stylem „małego realizmu” i techniką mikroanaliz przekazać autentyczny obraz życia jednostek w państwie radzieckim. Nie udało jej się jednak uniknąć obowiązkowego wtedy optymizmu w odniesieniu do całego systemu (zwłaszcza reform rozpoczynanych przez Chruszczowa i Breżniewa). Ryszard Kapuściński podejmował tematy radzieckie w licznych utworach na przestrzeni wielu lat, szczególnie ciekawe są jego reportaże z egzotycznych, azjatyckich republik i pokazanie całego tygla kulturowego byłego ZSRR. Dane mu było też opisywać pierestrojkę i ostateczny upadek czerwonego imperium, budowanie fundamentów nowej Rosji.Artykuł opiera się na następującej tezie: najwybitniejsi a dysponujący zróżnicowanym warsztatem reportażyści natrafiali na poważne – obiektywne i subiektywne – trudności w ukazaniu dynamicznego spektrum przeobrażeń i perspektyw, jakie dla samego ZSRR, ale także dla Polski, niósł komunizm. Efekty prac reporterskich są więc zróżnicowane, widać na nich odciśnięte piętno czasów.Tekst sytuuje się w obszarach: nauki o komunikacji społecznej i mediach, literaturoznawstwa i historii współczesnej. Metodologie zastosowane w artykule to analiza i interpretacja tekstu, analiza stylistyczna, genologiczna i porównawcza, badania tematologiczne i historyczne.
The motivation for discussing representations of the Soviet Union in Polish reporting has been the desire to examine how the greatest Polish reporters grappled with such an important political and social problem. For writers and historians, Soviet communism posed a difficult challenge, which raised many questions: how to avoid stereotyping, shoulder the burden of the past, and navigate the constraints of censorship of the communist period. How not to join the naïve voices of some Western intellectuals enchanted by Soviet propaganda (a problem faced by Wańkowicz and Pruszyński)? The article presents the use of individual reporting techniques and artistic devices visible in the observations and the reflections formulated by Polish reporters.The research material has been arranged chronologically. Written with artistry, Wańkowicz’s reports from the 1930s record his fascination with the newly emerging workers’ state, but they also document many disturbing phenomena, contrasts and lies. His particularly critical observations had to be later removed or mitigated by the writer in the post-war editions. These interesting self-censoring changes are examined in detail in this article. Pruszyński’s texts are a valuable supplement to the complicated relations between, on the one hand, Sikorski’s government and the main Allies, and on the other hand, Stalin’s state. They also present the creation of the Polish army in the USSR. At the same time, they are an artful and expressive picture of a brave nation led by a charismatic dictator (the texts were written before the discovery of the Katyń massacre!). Although dependent on her party bosses, Hanna Krall, a reporter from a satellite state, managed to construct an authentic representation of the life of individuals in the Soviet state. She achieved this thanks to her style of ‘mundane realism’ and the use of microanalysis as a technique. However, she did not manage to avoid the optimism that was obligatory at the time with regard to the entire system (especially the reforms initiated by Khrushchev and Brezhnev). Ryszard Kapuściński took up Soviet themes in numerous works over many years; his reports from ‘exotic’ Asian republics and his depiction of the cultural melting pot of the former USSR are particularly interesting. He was also given the opportunity to describe perestroika and the final collapse of the red empire; he reported also on how the foundations of the new Russia were built. The article is based on the following claim: the greatest reporters, who employed a variety of writing techniques, encountered serious – objective and subjective – difficulties in representing the dynamic spectrum of transformations and perspectives which communism brought about for the USSR itself and also for Poland. The effects of their reporting work are thus varied, and the imprint of the times is visible in them.The text is situated within the disciplines of social communication and media studies, literary studies and modern history. The methodologies used in the article include text analysis and interpretation, stylistic, genre and comparative analysis, thematic and historical research.
Źródło:: Postscriptum Polonistyczne; 2021, 27, 1; 309-342
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:: Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: From ‘mundane realism’ to ‘a grand metaphor’: A portrait of 1970s and 1980s Poland in the reportages by Hanna Krall
Od „małego realizmu” do „wielkiej metafory”. Obraz czasów PRL-u w reportażach Hanny Krall
Autorzy:: Kaliszewski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2058425.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polish journalism in the later 20th century
genre of reportage in Poland
varieties of reportage
representations of Polish society under socialism
Hanna Krall (b. 1935)
Hanna Krall
reportaż
reportaż społeczno-obyczajowy
reportaż sądowy
reportaż produkcyjny
PRL
Opis:: Hanna Krall is an acclaimed journalist and author, whose books were translated into multiple languages. However, relatively little critical attention has been given since her rise to world fame to her early work as a journalist. This article revisits this unjustly neglected part of her biography, when she made her name by reportages portraying the realities of life in Poland in the 1970s (the Edward Gierek's decade) and registering the tensions that led to the political earthquake of 1980 and culminated in the collapse of the communist system in 1989.
Stosunkowo zaniedbany naukowo i krytycznie jest wczesny okres twórczości Hanny Krall, wybitnej i szeroko znanej reporterki. Chodzi zwłaszcza o teksty obrazujące życie społeczno-polityczne w epoce Edwarda Gierka oraz rejestrujące coraz silniejsze niepokoje na przełomie lat 70. i 80., prowadzące w konsekwencji do ustrojowej transformacji. Autor artykułu pragnie wypełniać tę lukę.
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 3; 77-103
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki