Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Joanna, Getka," wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 24
Tytuł:
Faszyzacja antyfaszyzmu. Kulturowe kody wojny Rosji
Fascistization of Anti-Fascism: Cultural Codes of Russia’s War
Autorzy:
Getka, Joanna
Darczewska, Jolanta
Harasym, Yaroslav
de Lazari, Andrzej
Los, Yosyp
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/28763295.pdf
https://bibliotekanauki.pl/books/28763295.epub
https://bibliotekanauki.pl/books/28763295.mobi
Data publikacji:
2024-03-14
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Opis:
Książka, będąca kontynuacją refleksji zawartych w książce „Ruś porwana? Rosyjska wojna o tożsamość Ukrainy”, w przystępny sposób wyjaśnia skomplikowane mechanizmy walki informacyjnej Rosji z Zachodem, jej metody wykorzystywane w przestrzeni wirtualnej i fizycznej. Obnaża także mechanizmy władzy w Rosji, zwłaszcza jej stałe dążenie do wywoływania konfliktów zbrojnych i wojen. Jest to proces długiego trwania, wymagający ciągłej odnowy i korekty stereotypowych scenariuszy konfrontacji, czego przejawem są kolizje znaczeń, związanych z imperialnym porządkiem symbolicznym naginanym do aktualnych potrzeb.
This book, which builds upon our previous volume „Rus’ Abducted? Russia’s War over the Identity of Ukraine”, offers a clear explanation of complex mechanisms of Russia’s war against the West, along with its methods used in both the virtual and physical spaces. The book also lays bare the mechanism of power in Russia, especially her constant eagerness to provoke armed conflicts and wars. This longue durée process requires a continuous renewal and adjustment of stereotypical confrontation scenarios, which results in collisions of meanings, associated as these are with the imperialist symbolic order being bent to fit the moment’s needs.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Ruś porwana? Rosyjska wojna o tożsamość Ukrainy
Rus’ Abducted? Russia’s War over the Identity of Ukraine
Autorzy:
Getka, Joanna
Darczewska, Jolanta
Moisiienko, Viktor
Olejnik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/2151998.pdf
https://bibliotekanauki.pl/books/2151998.epub
https://bibliotekanauki.pl/books/2151998.mobi
Data publikacji:
2022-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Opis:
W zderzeniu z praktyką agresywnych działań i brutalną rzeczywistością wojny rosyjskie idee są kompletnie niezrozumiałe. Rosyjską inwazję trudno wytłumaczyć w ramach koncepcji realizmu czy pragmatyzmu politycznego. Są one również całkowicie nieprzydatne do zrozumienia mentalności Rosjan. Od ponad trzystu lat kultywują oni mit o wspólnocie, braterstwie krwi i nierozerwalnej więzi narodów wschodniosłowiańskich, w większości nie akceptują istnienia odrębnych tożsamości ukraińskiej i białoruskiej, Ukraińców i Białorusinów uważają za podgrupy narodu rosyjskiego, a języki białoruski i ukraiński – za dialekty rosyjskiego. Milcząco akceptują też argumenty Kremla o konieczności obrony rosyjskojęzycznych mieszkańców ziem ukraińskich przed „faszystowskim przewrotem” i „denazyfikacji” Ukrainy. Celem pracy jest analiza przyczyn tego stanu rzeczy z perspektywy lingwokulturowej.
In the face of the military aggression and the brutal realities of war, Russian ideas are utterly incomprehensible. The Russian aggression is hardly explained by the concepts of political realism or pragmatism. These concepts are also completely useless when it comes to understanding the Russian mentality. For over three hundred years, the Russians have cultivated a myth of a community or brotherhood of blood and an inseverable bond uniting all East Slavic peoples. A majority of today’s Russians do not recognize separate Ukrainian and Belarusian identities, consider Ukrainians and Belarusians subgroups of the Russian nation, and deem the Ukrainian and Belarusian languages dialects of Russian. They also tacitly accept the Kremlin’s arguments about the necessity to defend the Russian-speaking population of the Ukrainian lands from a “fascist coup” and to “denazify” Ukraine. The aim of this work is to analyze the reasons for this state of affairs from a linguo-cultural perspective.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Na drodze do wolności. Białoruska partyzantka kulturowa w przestrzeni publicznej i Internecie
The Way to Freedom. Belarusian Cultural Guerrilla Movement in Public Space and on the Internet
Autorzy:
Getka, Joanna
Darczewska, Jolanta
Barszczewska, Nina
Olejnik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/2156574.pdf
https://bibliotekanauki.pl/books/2156574.epub
https://bibliotekanauki.pl/books/2156574.mobi
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Opis:
Masowe protesty po wyborach prezydenckich 2020 roku w Białorusi unaoczniły wszystkie słabości oficjalnej machiny propagandowej. W monografii scharakteryzowano narzędzia kulturowego protestu (transparenty, muzyka, sztuka uliczna, cyfrowe formy oporu), dzięki którym obnażony został deficyt prawdy w relacjach władza–społeczeństwo. Dezawuują one i ośmieszają zarówno podejmowane przez ośrodek prezydencki wysiłki organizacyjne, jak i długoterminową strategię propagandy oficjalnej. Niezależnie od politycznego rozstrzygnięcia kryzys 2020 roku będzie miał trwałe konsekwencje polityczne, społeczne, kulturowe. Jest to ważny element budowania współczesnej tożsamości białoruskiej.
Mass protests in Belarus after the presidential election in 2020 showed all weaknesses of the official propaganda. The monograph characterises the tools of the cultural protest (banners, music, street art, digital forms of resistance), which exposed a deficit of truth in the relations between the government and society. They undermine and ridicule the actions undertaken by the presidential centre as well as the long-term strategy of the official propaganda. Regardless of the political outcome, the 2020 crisis will have long-lasting political, social and cultural consequences. It is an important factor in building the contemporary Belarusian identity.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
A Discontinuation or a Preservation of the (Old) Belarusian Writing Tradition in the 18th Century? Contributions to the Discussion on the Development of the Literary Belarusian Language as Applied to Publications of the Basilian Printing Oices in Supraśl and Vilnius
Przerwanie czy przetrwanie (staro)białoruskiej tradycji piśmienniczej w XVIII wieku? Przyczynki do dyskusji nad rozwojem literackiego języka białoruskiego na materiale wydań bazyliańskich drukarni z Supraśla i Wilna
Autorzy:
Getka, Joanna Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837726.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
simple speech
Ruthenian language
Old Belarusian language
the 18th century
break in the writing tradition
prosta mowa
język ruski
język starobiałoruski
XVIII wiek
przerwanie tradycji piśmienniczej
простая мова
руская мова
старабеларуская мова
XVIII стагоддзе
разрыў пісьмовай традыцыі
Opis:
The article presents elements of simple speech, the 18th century Ruthenian language, the testaments to which are the religious texts of that period published by the Basilian printing office in Supraśl (Sobranije pripadkov, 1722, Kratkoje soslovije, 1759, Pouczenije o obrjadach, 1788). The analysis of the Supraśl texts is supplemented by an analysis of a text published by the monastic printing office in Vilnius (Ecphonemata Liturgiey Greckiey 1671) in the Church Slavonic language but using the Latin script. Due to a variety of factors: whether political ones or scholarly stereotypes, religious texts were omitted in language research (on simple speech, Ruthenian language) and the Belarusian writing of the 18th century. The linguistic features recorded therein point to the necessity of revising the axiom, popularised in the 1960s by prominent researchers of the Belarusian language: Arkadz Zhurausky and Ivan Kramko and upheld by other researchers, regarding the disappearance of the Old Belarusian language in the 18th century. Their thesis was constructed on the basis of an analysis of the following factors: graphic, grammatical, orthographical, lexical, and those relating to genre. The crowning argument for the break in the continuity of tradition was an enumeration of specific features of the Old Belarusian writing which are absent in modern literary Belarusian. In accordance with the data obtained from the analysed Basilian publications, one ought to speak of an evolutionary character of the development of the literary Belarusian language.
W niniejszym artykule zaprezentowano elementy prostej mowy, ruskiej mowy XVIII wieku, świadectwem której są teksty o charakterze religijnym z tego okresu wydane w bazyliańskiej drukarni w Supraślu (Sobranije pripadkov, 1722, Kratkoje soslovije, 1759, Pouczenije o obrjadach, 1788). Analiza języka tekstów supraskich została uzupełniona analizą tekstu, wydanego w drukarni zakonnej w Wilnie (Ecphonemata Liturgiey Greckiey 1671), w języku cerkiewnosłowiańskim, jednak z zastosowaniem czcionki łacińskiej. Ze względu na różnego rodzaju czynniki: polityczne czy stereotypy naukowe teksty o charakterze religijnym były pomijane w badaniach nad językiem (prostą mową, ruską mową) i piśmiennictwem białoruskim XVIII wieku. Zarejestrowane w nich cechy językowe świadczą o potrzebie rewizji upowszechnionego w latach 60. XX wieku przez wybitnych badaczy języka białoruskiego: Arkadzia Żurauskiego i Iwana Kramko i podtrzymanego przez innych badaczy, aksjomatu na temat zaniku języka starobiałoruskiego w XVIII wieku. Swoją tezę skonstruowali oni na podstawie analizy czynników: graficznego, gramatycznego, ortograficznego, leksykalnego oraz gatunkowego. Koronnym argumentem za zerwaną ciągłością tradycji było wyliczenie specyficznych cech piśmiennictwa starobiałoruskiego, nieobecnych we współczesnym literackim języku białoruskim. Zgodnie z danymi z analizowanych druków bazyliańskich należy mówić o ewolucyjności procesu rozwoju białoruskiego języka literackiego.
У дадзеным артыкуле прадстаўлены элементы старабеларускай мовы XVIII ст., якія выступаюць у рэлігійных тэкстах гэтага перыяду, выдадзеных у базыльянскіх тыпаграфіях Супрасля (Sobranije pripadkov, 1722, Kratkoje soslovije, 1759, Pouczenije o obrjadach, 1788). Аналіз мовы супрасльскіх тэкстаў быў дапоўнены аналізам тэксту, надрукаванага ў манастырскай друкарні ў Вільні (Ecphonemata Liturgiey Greek 1671) на царкоўнаславянскай мове, аднак з выкарыстаннем лацінскага шрыфта. З-за розных фактараў (палітычных і навуковых стэрэатыпаў) творы рэлігійнага характару ігнараваліся пры вывучэнні беларускай мовы і пісьменнасці XVIII ст. Даследаванне пісьмовай спадчыны гэтага перыяду не былі прадметам актыўнага навуковага зацікаўлення з-за падтрыманага Аркадзем Жураўскім, Іванам Крамко і іншымі мовазнаўцамі тэзіса пра заняпад у XVIII ст. старабеларускай пісьмовай традыцыі. Галоўным аргументам для разрыву пераемнасці традыцыі быў погдяд, што спецыфічныя асаблівасці старабеларускай літаратуры (графічныя, граматычныя, арфаграфічныя, лексічныя і жанравыя) адсутнічаюць у сучаснай беларускай літаратурнай мове. Праведзены аналіз мовы старадрукаў вядзе да змены аксіёмы наконт развіцця беларускай літаратурнай мовы. Тэзіс пра разрыў у моўна-пісьмовай традыцыі прапануецца замяніць тэзісам пра эвалюцыйны характар развіцця беларускай літаратурнай мовы.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 279-295
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka głosek [t] i [d] w wydaniach teologii moralnej z XVIII wieku (na materiale tekstów z Supraśla, Uniowa i Poczajowa). Przyczynek do dyskusji na temat prostej mowy xviii wieku
The characteristics of sounds [t] and [d] in editions of moral theology of the 18th century from Suprasl, Uniev and Pochayiv. A contribution to the discussion on the “prosta mova” of the 18th century
Autorzy:
Getka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594348.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
drukarstwo
prosta mowa
język białoruski
język ukraiński
literatura religijna
XVIII wiek
printing
“prosta mova”
Belarusian language
Ukrainian language
religious literature
the 18th century
Opis:
Artykuł prezentuje analizę graficznych realizacji głosek [t] i [d] w kolejnych edycjach bazyliańskiej, ruskojęzycznej teologii moralnej, które ukazały się w drukarniach bazyliańskich w Supraślu, Uniowie i Poczajowie w XVIII wieku. Wyniki analizy prowadzą do wniosku o występowaniu w XVIII wieku dwóch odrębnych tradycji ortograficznych – białoruskiej i ukraińskiej. W odniesieniu do analizowanych głosek potwierdza je zaznaczenie zjawisk dziekania, ciekania czy ukraińskiego stwardnienia [d] i [t]. Tym samym podważona zostaje teza o przerwaniu tradycji piśmienniczej na ziemiach białoruskich i ukraińskich w XVIII wieku i odrodzenia się białoruskiego i ukraińskiego języka literackiego na nowej – ludowej – bazie. W proponowanym ujęciu tezę tę należy zastąpić tezą o ewolucyjnym rozwoju literackich języków białoruskiego i ukraińskiego.
This article presents an analysis of the implementation of the graphic sounds [t] and [d] in subsequent editions of Ruthenian language moral theology, which were published Basilians printing houses in Suprasl, Uniev and Pochayiv in the 18th century. The results of the analysis lead to the conclusion about the occurrence in the eighteenth century of two separate literary traditions – in Belarusian and Ukrainian languages. In relation to the analyzed sounds, this is confirmed by the marking of the phenomena (for Belarusian language): dzekannya or tsekannya or (for Ukrainian language): the process of hardening [d] and [t]. The thesis on the breaking of the literary tradition on the Belarusian and Ukrainian lands in the eighteenth and the revival of the Belarusian and Ukrainian literary language on the new – folk – base is thus undermined. In the proposed approach, this thesis should be replaced by a thesis about the evolutionary development of Belarusian and Ukrainian literary languages.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 85-103
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marek Olejnik, Antroponimia starostwa grabowieckiego (XVI–XVIII w.), Wydawnictwo UMCS, Kraków 2019, 348 s.
Autorzy:
Joanna, Getka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902305.pdf
Data publikacji:
2019-11-13
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Opis:
-
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 12; 219-223
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola tekstów o charakterze religijnym XVIII wieku w poznaniu żywego języka ruskojęzycznej ludności dawnej Rzeczypospolitej (na materiale tekstu Bohosłowija nrawouczytelnaja, Poczajów 1751)
The role of religious texts in learning the common Ruthenian Language of the people of the former Commonwealth of the Two Nations (based on the text Bohoslowija nrawouczytelnaja, Pochyaev 1751)
Autorzy:
Getka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481170.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Basilian’s printings
religious tekst
XVIIIth century
Ruthenian language
moral theology
Opis:
The purpose of this article is to present the role of religious texts in the analysis of common language of the people of the former Commonwealth of the Two Nations. The subject of the analysis is the text Bohoslowija nrawouczytelnaja... published in the basilian’s printing house in Pochayev in 1751. Textual features of living Ukrainian language (approximation of articulation [i] and [y], hardness [t] and [d], morphological features) are common tendencies, and can be a testimony of the state of the Ukrainian language of the eighteenth century. The analysis supports the thesis of evolutionary development of Ukrainian written language.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2019, 2, XXIV; 69-86
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie poczajowskich druków o charakterze religijnym dla poznania żywego języka ruskojęzycznej społeczności unickiej dawnej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Getka, Joanna Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681573.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
basilians printings, 18th century, ruska mova, Ukrainian language, Ukrainian culture
drukarstwo bazyliańskie, XVIII wiek, ruska mowa, język ukraiński, kultura ukraińska
Opis:
The purpose of this article is to present the role of religious texts for the understanding of the spoken Ruthenian language in the former Commonwealth of the Two Nations (Rzeczpospolita). The books published by the Basilian printing house in Pochaiv during the 18th century reveal the features of the common Ukrainian language (the approximation of the articulation of [i] and [y], [u] and [y], the hardening of [t] and [d]), which support the thesis that it is a testimony of the state of the Ukrainian language of the 18th century.
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie roli tekstów o charakterze religijnym w poznaniu żywego języka ludności dawnej Rzeczypospolitej. Przedmiotem analizy są druki poczajowskie wydane w drukarni bazyliańskiej w ciągu XVIII stulecia. Odwzorowane na piśmie cechy żywego języka ukraińskiego (rozwój dawnego jać w [i], ikanie, zbliżenie artykulacji [i] i [y], zbliżenie artykulacji [u] i [y], stwardnienie [t] i [d]) mają charakter upowszechniających się tendencji, co przemawia za tezą, iż jest to świadectwo stanu języka ukraińskiego w XVIII wieku. Druki te, wydane w tzw. prostej mowie stanowią zarazem dowód na ewolucyjność rozwoju literackiego języka ukraińskiego od czasów najdawniejszych do współczesności.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2019, 8
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Z dodaniem wyraźniejszego morału, dla łatwiejszego ludzi prostych i nieuków zrozumienia...”. Ruskojęzyczne adaptacje tekstów o charakterze dogmatyczno-moralizatorskim w ukraińskiej kulturze literackiej (na materiale wydań drukarni bazyliańskich XVIII wiek)
Autorzy:
Joanna, Getka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902261.pdf
Data publikacji:
2018-11-07
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Basilians
typography
prosta mova
18th century
literary culture
Opis:
The source for research in this article are adaptations of dogmatic and moralizing texts printed in Basilians typography in 18th century. Examined texts have Polish, Latin and Orthodox Church language origin. Their role in shaping the Ukrainian literary language and style typical of Ukrainian religious literature was studied. Analyses of their influence on the formation of recipients, and in this context the process of shaping the identity of the Uniates, shows Eastern and Western influences.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 11; 154-173
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język białoruski XVIII w. – postulaty badawcze
Autorzy:
Getka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624851.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
„prosta mova”, literary analysis, Belarusian language, Cyrillic alphabet, Cyrillic printings
„mowa prosta”, analiza literacka, literatura białoruska, alfabet cyrylicki, druki religijne
„простая мова”, літаратурны аналіз, беларуска мова, кірылічны алфавіт, рэлігійная літаратура
Opis:
This article offers an analysis of religious texts published in the 18th century by a Basilian printing house in Supraśl (Sobranije pripadkov korotkoje, 1722, Kratkoje sosłowie nauki christijanskija, 1759). Works of religious nature used to be omitted in the study of Belarusian language and literature of the 18th century due to political factors, as well as scholarly stereotypes belittling their significance. The texts analyzed, written in the Belarusian language known as “prosta mova”, constitute a proof of the vivacity of the latter, and contradict the theories about the disappearance of the Belarusian written language in the 18th century. The phonetic features of the Belarusian language described in the article and reflected in these texts serve as a pretext to put forward several research postulates. Namely: a) the need for a detailed linguistic analysis of religious texts printed in Cyrillic alphabet (albeit not in the Orthodox Slavic language, but rather in prosta mova/Ruthenian) and a search for other literary works in order to analyze the language of this period; b) the need for an analysis of printed texts which reflect a certain usus rather than the language of individual authors; c) a thorough linguistic analysis of texts to indicate their dialectal basis and to define the trends (if any) affecting the subsequent formation of Belarusian language standards in its literary variety.
W artykule zaprezentowano druki religijne wydane w bazyliańskiej drukarni w Supraślu w XVIII w. (Sobranije pripadkov korotkoje, 1722 oraz Kratkoje sosłowie nauki christijanskija, 1759). W badaniach nad językiem i literaturą białoruską XVIII stulecia teksty o charakterze religijnym były pomijane ze względów politycznych, a także funkcjonujących w środowisku naukowym stereotypów umniejszających ich znaczenie. Analizowane teksty, napisane tzw.-prostą mową, językiem Białorusinów, stanowią świadectwo żywotności języka i przeczą teoriom o zaniku języka białoruskiego w XVIII w. Opisane w artykule cechy fonetyczne języka białoruskiego,-odzwierciedlone w badanych tekstach, stanowią pretekst do wysunięcia postulatów-badawczych. Są to: a) konieczność szczegółowej analizy językowej tekstów o charakterze religijnym,-drukowanych alfabetem cyrylickim (jednak nie w języku cerkiewnosłowiańskim, ale-prostym/ruskim) oraz poszukiwanie innych utworów literackich do analizy języka tego okresu;-b) konieczność analizy tekstów drukowanych jako odzwierciedlających pewien uzus, nie zaś-język poszczególnych autorów; c) analiza językowa tekstów w celu wskazania ich podłoża-dialektalnego oraz ukazania tendencji (jeśli były) mających wpływ na późniejsze formowanie-się norm języka białoruskiego w odmianie literackiej.
У артыкуле аналізуюцца рэлігійныя тэксты, надрукаваныя ў базыльянскай друкарні ў Супраслі ў ХVІІІ ст. (Собранїе прыпадковъ краткое.., 1722, Краткое сословіе науки-хрістіанскія.., 1759). Рэлігійныя тэксты ХVІІІ ст. ігнараваліся даследчыкамі беларускай-мовы і літаратуры па палітычных прычынах, а таксама з прычыны існавання навуковых-стэрэатыпаў, якія змяншалі іх значэнне. Тэксты, што разглядаюцца ў дадзеным-артыкуле, надрукаваныя на „простай мове” – мове маўлення беларусаў, сведчаць пра-жывы стан мовы і супярэчаць тэорыі пра заняпад беларускага пісьменства ў ХVІІІ ст. Беларускія фанетычныя асаблівасці, адлюстраваныя ў тэкстах і разгледжаныя ў межах-артыкула, з’яўляюцца аргументам вылучэння канкрэтных пастулатаў даследавання, а менавіта: а) неабходнасць падрабязнага аналізу рэлігійных тэкстаў, надрукаваных-кірыліцай (не на царкоўнаславянскай мове, а на „простай” / „рускай” (старабеларускай) мове) і пошук іншых літаратурных твораў для даследавання мовы гэтага перыяду; б) неабходнасць аналізу друкаваных тэкстаў з пункту адлюстравання ў іх моўнага ўзусу(моўнай практыкі), а не з перспектывы разгляду мовы асобных аўтараў; в) дакладны-лінгвістычны аналіз згаданых тэкстаў з мэтай выявіць дыялектную аснову мовы твораў,-а таксама тэндэнцыі (калі такія былі), якія паўплывалі на пазнейшае фарміраванне-нормаў беларускай літаратурнай мовы.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Василіяни у світі: минуле і сьогодення. Bazylianie w świecie: przeszłość oraz teraźniejszość, o. dr Wasyl Parasiuk (red.) OSBM, Wydawnictwo „Bazyliada”, Warszawa 2017
Autorzy:
Joanna, Getka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902233.pdf
Data publikacji:
2018-11-14
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Wasyl Parasiuk
Bazylianie
Opis:
-
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 11; 322-325
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prosta mowa w tekstach o charakterze religijnym XVIII wieku (Czyn jerejskogo nastawljenija, Poczajów 1776)
„Prosta mova” in texts of religious nature from XVIII ct. (Чинъ Іерейскаго наставленїя, Pochayev 1776)
Autorzy:
Getka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973212.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
printing
“prosta mova”
religious literature
the 18th century
drukarstwo
prosta mowa
literatura religijna
XVIII wiek
Opis:
“Prosta mova” – colloquial language of population of the eastern lands of the former Republic of Poland only occasionally appears in the printed texts in the eighteenth century. It is especially rare in texts of religious nature. In this regard, Basilian typography is an exception. “Prosta mova” as the language of printing, can be seen in texts and fragments of prints published by definition in other languages. This type of text is the subject of the analysis set out in this article. Numerous features of a living language that are visible at the level of phonetics and vocabulary are reflected in the analyzed Чинъ Іерейскаго наставленїя. Analysis of these features brings to the conclusion that the dominant element in the text, is the Ukrainian dialect. Of course, due to the different articulation of selected graphemes on the Belarusian and Ukrainian-speaking territories (eg. grapheme ѣ) editors left the pronunciation to the decision of their readers in accordance with the local tradition.
Prosta mowa, czyli potoczny język mieszkańców ziem ruskich dawnej Rzeczypospolitej, jako język o nieuznanym statusie tylko sporadycznie pojawia się w tekstach drukowanych w XVIII wieku jako środek wypowiedzi literackiej, zwłaszcza w tekstach o charakterze religijnym. Pod tym względem drukarstwo bazyliańskie stanowi wyjątek. Bazylianie wydawali teksty w tym języku, prosta mowa pojawiała się również we fragmentach tekstów drukowanych z założenia w innych językach. Tego typu tekst stanowi źródło badań przedstawionych w niniejszym artykule. Proponowana analiza ma wskazać elementy prostej mowy na różnych poziomach języka w wydaniu poczajowskim z 1776 roku: Czyn jerejskogo nastawljenija. Tekst kierowany był do kapłanów w celu ułatwienia sprawowania posługi duchownej również wśród niewykształconych wiernych, co wyjaśnia przyczynę pojawienia się w nim elementów ruskojęzycznych. Prosta mowa wspólna dla przodków dzisiejszych Białorusinów i Ukraińców w postaci opracowanej była oczywiście w pewnym stopniu tworem sztucznym, ale jednak zróżnicowanym ze względu na jej „nasycenie” cechami miejscowej wymowy. W kontekście druków poczajowskich należy stwierdzić, że pierwiastkiem dominującym są tu gwary ukraińskie. Oczywiście, ze względu na różnice w czytaniu wybranych grafemów na białoruskim i ukraińskim obszarze językowym (na przykład grafemu ѣ) redaktorzy pozostawiali swoim czytelnikom furtkę do wymowy zgodnej z ich lokalną tradycją.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 73-85
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowanie młodzieży w ruskojęzycznych drukach bazyliańskich
Education problems Basilian’s prints in prosta mova (18 ct.)
Autorzy:
Getka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482327.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
basilians printings
prosta mova
education
Pochayev
Uniev
Suprasl
Opis:
Printing was one of the elements of various missionary activities of the Basilians. Their typographies were functioning in the 18th century at monasteries in Vilnius, Suprasl, Uniev, Pochaiev and Lvov. They printed texts written in Polish, Latin, Orthodox Church language, but also in prosta mova, which was the basic means of communication of the Uniate faithful. In that language, not only religious but also secular texts were printed. In both types of texts, you can find elements related to the upbringing of young people. The analysis of those texts leads to the conclusion that they should be considered in terms of social didactics. They shaped the social culture (issues of civil society, shaping social justice, etc.) and personal culture of the Ruthenians (savoir vivre rules) in 18 ct.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2017, 3, XXII; 21-35
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Prosta mowa” w tekstach o charakterze religijnym XVIII wieku (na podstawie wydań trebników w drukarniach bazyliańskich)
“THE PROSTA MOVA” IN TEXTS OF A RELIGIOUS NATURE IN THE 18TH CENTURY (BASED ON EDITIONS OF “TREBNYKS” IN THE BASILIANS’ PRINTING HOUSES)
Autorzy:
Getka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444380.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Basilians
prosta mova
18th century
trebnyk
Opis:
This article analyzes fragments of texts written in the prosta mova found in trebnyks printed by the Basilians. These fragments testify to the presence of the prosta mova in the church. They also confirm the opinions concerning the faint understanding of the Church Slavonic language by ordinary followers. In order for the faithful to able to consciously participate in various sacraments, the texts contained in the trebnyks were adapted to local language reality. The Basilian trebnyks that are subject to analysis in this article (except for the one printed in Supraśl) are very similar to the Orthodox Trebnyk by P. Mohyla, referred to here as relevant to the context of the problem. The fact that the Basilians followed Mohyla’s pattern so eagerly contradicts the emerging theories that the Basilian Order was engaged solely in the Polonisation activities.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2016, XVIII/2; 129-139
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katalog druków cyrylicznych XVI–XVIII wieków w zbiorach biblioteki klasztoru oo. Bazylianów w Warszawie, opracował Roman Lepak OSBM, Wydawnictwo Bazyliada 2013, Bazyliańskie Studia Historyczne, t. 3
Autorzy:
Joanna, Getka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902256.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Opis:
-
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2016, 9; 223-226
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 24

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies