Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Jelonek, Tomasz" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 37
Tytuł:
Biblijne pojęcie wolności
Autorzy:
Jelonek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/673584.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Opis:
-
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 1988, 41, 4
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
XIII Kongres Biblistów Polskich
Autorzy:
Jelonek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/670429.pdf
Data publikacji:
1975
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Opis:
-
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 1975, 28, 6
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapliczki i krzyże przydrożne w nazwach terenowych (na przykładzie mikrotoponimów gminy Wręczyca Wielka w powiecie kłobuckim)
Roadside shrines and roadside crosses in geographical names (as exemplified by the microtoponyms of gmina Wręczyca Wielka near Kłobuck in the north of Silesian voivodeship)
Autorzy:
Jelonek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928114.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwa terenowa
mikrotoponim
onomastyka kulturowa
kapliczka
krzyż przydrożny
field name
microtoponym
cultural onomastics
a roadside cross
a roadside shrine
Opis:
Głównym celem artykułu jest próba określenia roli kapliczek i krzyży przydrożnych w nazwach terenowych. Przykładowy materiał badawczy stanowi ponad 1000 mikrotoponimów zgromadzonych w trakcie prowadzenia badań terenowych (2011-2017) na obszarze gminy Wręczyca Wielka w powiecie kłobuckim, w województwie śląskim. Do analizy włączono również uzasadnienia nazwotwórcze poszczególnych onimów oraz podania, historie i legendy, które uzyskano podczas prowadzenia nieoficjalnych rozmów z przedstawicielami średniego i najstarszego pokolenia mieszkańców eksplorowanej gminy. W artykule wykorzystano narzędzia badawcze onomastyki kulturowej. Małe obiekty architektury sakralnej, które pojawiają się w nazwach terenowych, pełnią często po kilka ról. Najczęściej krzyże i kapliczki przydrożne są lokalizatorami, względem których desygnuje się pola, łąki, lasy, dukty itp. Ponadto „dane przyjęzykowe” zawarte w uzasadnieniach nazwotwórczych mikrotoponimów dokumentują związek małych form architektury sakralnej z okolicznymi obiektami fizjograficznymi i uwypuklają rolę tych form w kulturze ludowej. I tak krzyże i kapliczki przydrożne upamiętniają dawne wydarzenia oraz utrwalają elementy wiejskiej obyczajowości. Małe obiekty architektury sakralnej wpisane w mikrotoponimy potwierdzają również to, że dla najstarszego pokolenia mieszkańców współczesnej wsi religia wciąż stanowi jedną z najwyższych wartości.
The main purpose of this article is an attempt at the description of the role of roadside shrines and crosses in geographical names. The study encompasses more than 1,000 microtoponyms collected in the years 2011–2017 in the area around the village of Wręczyca Wielka near Kłobuck (Silesian voivodeship). The analysis also offers a justification for the onyms, as well as stories and legends elicited during informal conversations with the middle and the oldest generation of inhabitants of the explored area. The author uses the research tools of cultural onomastics.The objects of sacral architecture which appear in geographical names frequently have a number of functions. Mostly, roadside shrines and crosses help to locate or mark fields, meadows, forests and paths. Furthermore, the data that shed light on the motivation of microtoponyms document the relationship between the abovementioned examples of sacral architecture with the surrounding physiographic objects, highlighting the role of these forms in folk culture. Both roadside crosses and shrines commemorate past events and preserve the elements of rural customs. The few specimens of sacral architecture functioning as the motivation for microtoponyms also confirm the fact that, for the oldest generation of village inhabitants, religion is still one of the most important values.
Źródło:
Onomastica; 2020, 64; 69-82
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy terenowe jako czynnik utrwalający gwarę
Field Names as A Factor Preserving Dialect
Autorzy:
Jelonek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971881.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
kultura mieszkańców wsi
słownictwo gwarowe
mikrotoponim
the culture of the village inhabitants
dialectal vocabulary
microtoponym
Opis:
The main purpose of this article is to present how geographical names (microtoponyms) acquire slang names. The site of inquiry is the area of Wręczyca Wielka, which contains the names of different physiographic objects, e. g. fields, meadows, forests, paths. The data was collected from 2011 to 2015 during the informal utterances of the oldest and middle generations of the inhabitants of the area. The analysis also contains the justifications for the microtoponyms. The linguistic material was collected in the area near Kłobuck in the north of the Silesian Province. The first part of this article is devoted to the main transformation of the Polish rural areas after 1945. The latter parts of the text present e.g. the fact that microtoponyms sustain phonetic slang features which do not exist in contemporary slang, and the fact that geographical names are one of the elements of folk culture, as well as the link between the former and contemporary folk image.
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 263-271
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania leksyki gwarowej w dobie przemian i globalizacji
Researches of subdialectal vocabulary in time of transformations and globalisation.
Autorzy:
Jelonek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854244.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
subdialectal vocabulary
civilisation and cultural transformations
globalisation processes
contemporary rural areas
field research
dialectological research
leksyka gwarowa
przemiany cywilizacyjno-kulturowe
procesy globalizacyjne
współczesna wieś
badania terenowe
badania dialektologiczne
Opis:
Główny cel artykułu stanowi próba zarysowania problemów związanych z gromadzeniem leksyki gwarowej w dobie przemian językowo-kulturowych i globalizacji. W opracowaniu wykorzystano m.in. wnioski z eksploracji terenowej, którą autor prowadzi od roku 2011 w gminie Wręczyca Wielka na północy województwa śląskiego w powiecie kłobuckim. W pierwszej części tekstu omówiono pokrótce wpływ przemian cywilizacyjno-kulturowych i procesów globalizacyjnych na słownictwo mieszkańców współczesnej wsi. Przybliżono także specyfikę badań terenowych z pierwszej połowy XX w. W drugiej części przedstawiono natomiast trudności, na jakie napotyka współczesny badacz gwar. Zaproponowano również kilka rozwiązań metodologicznych, które mogą ułatwić gromadzenie materiału leksykalnego.
The main purpose of this article is a description of research into subdialectal vocabulary in time of changes and globalization. The article contains conclusions of geographical research carried out by the author since 2011 in the area of Wręczyca Wielka community near Klobuck in the north of Silesia. The first part of the article provides a short description of the impact of civilization and cultural transformations coupled with globalization processes on the vocabulary in the language spoken in rural areas. The specificity of field research from the first half of the 20th century has also been shown. In the second part of the article, the author shows the difficulties faced by contemporary researchers and suggests a few methodological solutions which can simplify collection of the lexical material.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 139-151
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prorocy - głosiciele słowa
Autorzy:
Jelonek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553674.pdf
Data publikacji:
2006-12-31
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
prorocy
proroctwo
głoszenie słowa Bożego
ewangelizacja
Opis:
Artykuł omawia misję proroka w perspektywie głoszenia słowa Bożego.
Źródło:
Sympozjum; 2006, 1(15); 19-40
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy kapliczek i krzyży przydrożnych na tle kultury ludowej
The Significance of Names for Shrines and Roadside Crosses towards Folk Culture
Autorzy:
Jelonek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37515358.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
nazwy kapliczek
nazwy krzyży przydrożnych
polszczyzna mówiona mieszkańców wsi
Truskolasy
gmina Wręczyca Wielka
kultura ludowa
names of roadside crosses
oral Polish of village inhabitants
Wręczyca Wielka community
shrines chapels
folk culture
Opis:
Głównym celem niniejszego artykułu jest próba charakterystyki funkcjonujących w polszczyźnie mówionej nazw kapliczek i krzyży przydrożnych. Materiał badawczy stanowi ponad 60 określeń małych obiektów architektury sakralnej, które zgromadzono w latach 2021–2022 podczas prowadzenia rozmów z najstarszym i średnim pokoleniem mieszkańców Truskolas i wsi okolicznych w gminie Wręczyca Wielka, w powiecie kłobuckim (województwo śląskie). Do analizy wspomnianej grupy nazw własnych włączono również różnego rodzaju dane etnograficzne, np. podania, przekazy, historie i legendy. W pierwszej części artykułu przedstawiono założenia metodologiczne oraz stań badań. Przybliżono również specyfikę funkcjonowania kapliczek i krzyży przydrożnych na tle kultury ludowej (np. motywacje fundacji, wygląd, kontekst floralny). W drugiej części tekstu skupiono się na analizie nazw małych form architektury sakralnej. Stwierdzono, że najliczniejszą grupę propriów stanowią określenia kapliczek i krzyży utrwalające dane na temat lokalizacji względem innych obiektów. Ponadto pojawiają się motywacje związane z historią regionu, dawnymi mieszkańcami lub fundatorami form sakralnych. Niewielka liczba nazw utrwala także patronów kapliczek. Nazwy małych obiektów architektury sakralnej nie mają charakteru oficjalnego, funkcjonują głównie w polszczyźnie mówionej. Charakterystycznym zjawiskiem dla omawianej grupy propriów jest występowanie dubletów nazwowych. Podstawowa funkcja nazw kapliczek i krzyży polega na identyfikacji form małej architektury sakralnej. Ponadto mogą one w prosty sposób lokalizować, upamiętniać lub informować o specyfice obiektu.
This article endeavors to explore the names attributed to shrines and roadside crosses within Polish oral tradition. Drawing from a collection of over 60 names gathered between 2021 and 2022 through informal dialogues with elderly and middle-aged residents of Truskolasy and neighboring villages in the Wręczyca Wielka community, located in the Kłobuck county, of the Silesian Province, the study incorporates ethnographic data, including narratives and legends. The introductory section outlines the methodological framework and previous surmises and researches, while also elucidating the unique role of these small sacred structures within folk culture, including their motivations for establishment, physical characteristics, and contextual significance, such as floral adornments. The subsequent analysis focuses on dissecting the nomenclature attributed to these objects. It is propounded that the majority of proper names pertaining to shrines and crosses denote their spatial linkage with other landmarks, while others are correlative to regional history, former inhabitants or founders. A smaller subset of names is associated with the patrons of these holy sites. The names attributed to small objects of sacred architecture are informal and lack official designation, predominantly existing within the realm of oral Polish discourse. Characteristic feature for discussed group of propria is presence of names’ doubles. A notable characteristic of this corpus of names is the existence of duplicates. The primary function of names bestowed upon roadside shrines and crosses is to facilitate the identification of these small structures within the realm of sacred architecture. Moreover, they serve as luculent means of locating, commemorating, or conveying the character of these objects. The primary function of names bestowed upon roadside shrines and crosses is to facilitate the identification of these small structures within the realm of sacred architecture. Moreover, they serve as luculent means of locating, commemorating, or conveying the character of these objects.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 443-462
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem ubóstwa w biblijnej koncepcji człowieka
The Problem of Poverty in Biblical Concept of Man
Autorzy:
Jelonek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571238.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
ubóstwo
bogactwo
Księga Hioba
Księga Koheleta
Księga Tobiasza
hierarchia wartości
poverty
wealth
the Book of Job
the Book of Ecclesiastes
the Book of Tobit
hierarchy of values
Opis:
Wszystkie przypadki braków, jakie są udziałem ludzi, określamy terminem „ubóstwa”, mówiąc bardziej szczegółowo o ubóstwie materialnym, fizycznym lub duchowym. Jednak termin „ubóstwo” ma także szersze zastosowanie i w sensie moralnym może oznaczać postawę wewnętrznej wolności względem posiadanych lub nieposiadanych dóbr materialnych, a w sensie religijnym oznacza wewnętrzne uzależnienie od Boga w odniesieniu do wszystkich potrzeb życiowych. W myśli biblijnej obserwujemy bardzo charakterystyczną zmianę poglądów na przyczynę ubóstwa i jego znaczenie. W początkowych etapach dziejów zbawienia bogactwo człowieka uważano za przejaw szczególnego błogosławieństwa Bożego, a zatem ubóstwo było oznaką braku tego błogosławieństwa, co wiązało się z karą Bożą za grzechy. Zatem człowiek ubogi to człowiek grzeszny, zasługujący na gniew Boży. Myśl ta bardzo dobitnie została wyakcentowana w niezwykłej medytacji na temat ludzkiego cierpienia i nędzy, jaką jest biblijna Księga Hioba. Księga ta jest ważnym etapem rozwoju myśli biblijnej na ten temat. Ubóstwo nie musi być wyrazem kary Bożej, a człowiek ubogi nie musi być grzesznikiem. Materialne bogactwo, a także materialne ubóstwo nie stanowią istotnej sprawy w życiu człowieka. Jego prawdziwą wartością, która liczy się wobec Boga i decyduje o osiągnięciu ostatecznego celu, jest ubóstwo duchowe, które ustanawia poprawną hierarchię wszystkich wartości. Naczelną jest Bóg, któremu należy całkowicie zaufać, a to zaufanie zawsze będzie busolą, która może tak poprowadzić człowieka wobec bogactwa lub ubóstwa, aby jedno i drugie mogło mu służyć w odpowiadaniu na skierowany ku niemu Boży plan zbawienia.
All the cases of deprivation which people suffer from are called poverty. To be more specific, there is material poverty, physical poverty and spiritual poverty. However, the term poverty has also a broader use, and in a moral sense can mean the attitude of internal freedom towards material possessions. In a religious sense it is internal dependence on God when it comes to all necessities of life. In Biblical thought one can observe a very characteristic change of views on the reason of poverty and its meaning. At the beginning stages of history of salvation wealth of a man was considered as a sign of God’s special blessing, whereas poverty was the indication of lack of such a blessing, which was connected with God’s punishment for sins. A poor man therefore, is a sinful man deserving God’s wrath. This thought was very clearly accentuated in the biblical Book of Job, which is an extraordinary meditation on human suffering and poverty. This book is a very important stage in the development of the biblical thought concerning this matter. Poverty does not necessarily have to be an indication of God’s punishment and a poor man does not have to be a sinner. Material wealth as well as material poverty do not have significant meaning in man’s life. Its true value is spiritual poverty, which counts for God and which determines the right hierarchy of all the values. The ultimate value in this hierarchy is God who is to be totally trusted in. This trust is a kind of lodestar which can lead man through life in such a way that both wealth and poverty will serve him to follow God’s salvation plan.
Źródło:
Polonia Sacra; 2016, 20, 1(42); 111-124
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 37

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies