- Tytuł:
-
Zamek lubelski w XVI i pierwszej połowie XVII wieku
The Lublin Castle in the 16th Century and in the First Half of the 17th Century - Autorzy:
- Jakimińska, Grażyna
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1953696.pdf
- Data publikacji:
- 2005
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
Lublin
Zamek
inwentarz
lustracje
castle
inventory of the monuments of the past - Opis:
-
Obecne budowle wzgórza zamkowego w większości powstały w początku XIX wieku. Do najstarszych związanych z funkcjonowaniem grodu kasztelańskiego należą XIII – wieczna baszta – wieża obronno – mieszkalna i kaplica św. Trójcy, której budowę wiąże się z działalnością Kazimierza Wielkiego. Zamek, wybudowany również przez tego króla, rozbudowany jako rezydencja renesansowa w czasach Zygmunta I Starego i ulegający modernizacjom w kolejnych stuleciach ma znikomą dokumentację ikonograficzną. O wyglądzie w czasach piastowskich można mieć pewną orientację na podstawie zachowanych fundamentów, tylko częściowo odkrytych. Pewne domniemanie o rozkładzie budowli na wzgórzu zamkowym mamy na podstawie ostatnio odkrytego malowidła ściennego w kamienicy Lubomelskich w Rynku. Renesansową sylwetę ukazuje miedzioryt kolorowany zamieszczony w VI księdze dzieła „Civitates orbis terrarum”, wydanej w Kolonii w 1618 roku. Bardziej dokładne informacje o układzie budowli zamkowych, ich połączeniach – funkcjach, częściowo wyposażeniu posiadamy ze źródeł pisanych. Głównym jest inwentarz starostwa lubelskiego, zawierający także inwentarz zamku, sporządzony w 1564 roku. Kolejne zmiany funkcji i niewielkie stosunkowo przebudowy są opisane w dwóch lustracjach starostwa z lat 1602 i 1616. Dzięki tym źródłom jest możliwe poznanie wyglądu zamku w czasach jego świetności. Wynika z analizy tych źródeł, że nie bez powodu cudzoziemcy i przybysze spoza Lublina byli zauroczeni nie tylko położeniem zamku, ale także jego budowlami, wyposażeniem. Ponieważ całkowitą zagładę zamkowi przyniosły wojny połowy XVII wieku, nasze wyobrażenie o jego świetności jest ukształtowane tylko na podstawie źródeł.
The present buildings on the castle hill were erected mostly at the beginning of the 19th century. The 13th century donjon and the Trinity Chapel the building of which is associated with Casimirus the Great belong to the oldest ones, connected with the functions of the castellan’s town. The castle, built by Casimirus, and developed as a Renaissance residence in the times of Sigismund the Old and modernized in the subsequent centuries, has very few iconographie records. We can get some idea of what it looked like in the Piast times on the basis o f the preserved foundations that have only partially been excavated. We can make guesses about the distribution of buildings on the castle hill also basing on the mural that has recently been discovered on a wall in the Lubomelskis’ house in the Lublin Market Square. The Renaissance silhouette of the castle is shown in the co lo red copperplate from the 6th book of “Civitates orbis terrarum ” published in Cologne in 1618. More detailed information about the arrangement of the castle buildings, their connections and functions, and partly also about their furnishing comes from written sources. The main one is the inventory of the Lublin starosty including also the inventory of the castle from 1618. The successive changes of the function and relatively small re constructions are described in the records of two inspections of the starosty of 1602 and 1616. Owing to these sources it is possible to learn about the look of the castle in the period of its splendor. From analysis of these sources it appears that foreigners and other visitors were impressed not only with the position of the castle but also with its buildings and furnishing. Since the wars of the middle of the 17th century completely destroyed the castle our image of its splendor is formed only on the basis of the sources. - Źródło:
-
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 4; 241-254
0035-7707 - Pojawia się w:
- Roczniki Humanistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł