Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Ilnicki, P." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Emissions of nitrogen and phosphorus into rivers from agricultural land – selected controversial issues
Ładunki azotu i fosforu wprowadzane do rzek z terenów rolniczych – wybrane dyskusyjne problemy
Autorzy:
Ilnicki, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292545.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
emission
load
MONERIS model
nitrogen
phosphorus
point/non-point sources
retention
river eutrophication
azot
emisja
eutrofizacja rzeki
fosfor
ładunek
model MONERIS
retencja
źródła punktowe i powierzchniowe
Opis:
The research methodology for determining the sources of nutrients responsible for the eutrophication of rivers and seas, as well as the extent of their load in particular drainage basins, has for many years been at the centre of vigorous discussion. In the Oder and Vistula river basin, apart from the calculation of monthly and annual loads of nitrogen and phosphorus, based on the discharge and chemical monitoring data of waters, the MONERIS (Modeling Nutrient Emissions in River Systems) model has also been applied in determining nutrient sources. This article, on the basis of a comprehensive review of the professional literature, shall cast a critical eye over six issues that have been at the centre of past robust discussion: 1) determining the balance of N and P in agriculture, 2) the effects of a significant improvement in sewage treatment, 3) impact of technology on agriculture, 4) determination of nutrient retention in drainage basins, 5) impact of tile drainage practices on the leaching of nutrients, 6) as well as the accuracy of calculations made according to the MONERIS model. It would appear that for practical purposes it is sufficient to determine given loads of N and P from the drainage basins of particular rivers, as well as to adjust the above mentioned model, or indeed – resign from the unproven methodology of determining nutrient sources in rivers.
Sposób określania źródeł pochodzenia składników biogennych powodujących eutrofizację rzek i mórz oraz wielkości ich ładunków w poszczególnych zlewniach od lat wywołuje liczne dyskusje. W zlewni Odry i Wisły – poza obliczaniem miesięcznych i rocznych ładunków azotu i fosforu na podstawie przepływów i wyników monitoringu wód – stosowano również model MONERIS określający źródła pochodzenia składników biogennych. Na podstawie obszernego przeglądu literatury w artykule w sposób krytyczny przedstawiono sześć dyskusyjnych problemów dotyczących: obliczenia bilansu N i P w rolnictwie, skutków znacznej poprawy w zakresie oczyszczania ścieków, wpływu technologii stosowanych w rolnictwie, określania retencji składników biogennych w zlewni, wpływu drenowań na wymywanie tych składników oraz prawidłowości obliczeń wykonywanych z użyciem modelu MONERIS. Do celów praktycznych wystarczające wydaje się określenie jednostkowych ładunków N i P odprowadzanych corocznie ze zlewni poszczególnych rzek oraz skorygowanie wymienionego modelu lub zrezygnowanie z niepewnego określania źródeł pochodzenia biogenów w rzekach.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2014, 23; 31-39
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Peatlands and their protection: select landscape parks of the Wielkopolska region
Torfowiska i ich ochrona: Wybrane parki krajobrazowe Wielkopolski
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Lewandowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292911.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
landscape park
management plan
Natura 2000 site
nature protection
peatland
utilisation
Wielkopolska region
obszar Natura 2000
park krajobrazowy
plany ochrony
torfowiska
Wielkopolska
zanikanie torfowisk
Opis:
In the context of five significantly different landscape parks in Wielkopolska (30,413 ha) 243 peatlands have been presented in terms of their characteristics, stratigraphy, change in means of utilisation and localisation. Thus trends in the change of peatland utilisation means in the period 1970–2016 were established and the resulting negative effects indicated. For this purpose the process of peatland protection established was analysed in the context of management plans carried out for both the protection of landscape parks and Natura 2000 sites within their territory. The above management plans, however, do not provide information as to localisation data, stratigraphy and to what purpose peatlands are used, which in all cover 2,690 ha – 4.2% of parks’ area. Most often this means there are no formal applications for their protection. This could be said to be a biproduct of a lack of discussion as to the major threat to the environment presented by the increasing disappearance of peatlands – a result of the mineralisation and moorsh process of peat soils. To a large extent the former has resulted from a lack of scientific expertise in respect to soils, peats and land reclamation in research teams preparing landscape management plans.
Na przykładzie pięciu różniących się istotnie parków krajobrazowych Wielkopolski (30 413 ha) przedstawiono charakterystykę, stratygrafię, zmianę sposobu użytkowania i lokalizację 243 torfowisk. Określono trend zmiany sposobu użytkowania torfowiska w latach 1970–2016 i wskazano wynikające z tego negatywne skutki. Analizowano sposoby ochrony torfowisk ustalone w ramach ostatnio sporządzonych planów ochrony parków krajobrazowych i wchodzących w ich skład obszarów Natura 2000. We wszystkich istniejących planach brak danych o lokalizacji, stratygrafii i sposobie użytkowania torfowisk, które zajmują łącznie 2690,1 ha, czyli 4,2% powierzchni parków. Skutkuje to najczęściej brakiem wniosków na temat ich ochrony. Nie wspomina się o głównym zagrożeniu, którym jest stale postępujące zanikanie torfowisk w wyniku mineralizacji i murszenia torfu. W znacznej mierze jest to wynikiem braku gleboznawców, torfoznawców i meliorantów w zespołach autorskich przygotowujących plany ochrony.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2016, 31; 53-61
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Accelerated peatland disappearance in the vicinity of the Konin brown coal strip mine
Przyśpieszone zanikanie torfowisk w sąsiedztwie Kopalni Odkrywkowej Węgla Brunatnego Konin
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Szczepański, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292632.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
brown coal mining
lakes degradation
landscape park
peatland utilization change
peatlands disappearance
degradacja jezior
kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego
obszar Natura 2000
park krajobrazowy
zanikanie torfowisk
zmiana użytkowania torfowisk
Opis:
In the Powidzki Landscape Park, there are 150 peatlands of a total area of 1,250.2 ha. On its edge, brown coal strip mines are in operation, causing deep land drainage that resulted in a drastic (up to 5 m) lowering of the water table in lakes and accelerated peatland disappearance. To determine the extent of the process, a comparison was made of the types of surface soil layers and their ash content in 20 peatlands determined in 1957–1965 and in 2017. They are located in the farmland lying the closest to the strip mine, Jóźwin IIB, and in woodland lying further away. The results were compared with those for a peatland in Skulsk, which was not affected by the negative impact of the strip mine. Fen peat, occurring there about 55 years ago has largely turned into grainy moorsh. In the 20–50 cm layer, an ash content has grown almost twofold, while in part of the peatlands organic soils have changed into mineral and organic-mineral ones. The greatest changes have occurred in the farmland. In all Park peatlands, grasslands have contracted threefold, while the area of forests and woodlands has grown fivefold. Today, about 10% of the peatland area is taken up by arable land of which there was none before.
W Powidzkim Parku Krajobrazowym znajduje się 150 torfowisk o obszarze 1250,2 ha. Na jego obrzeżu prowadzona jest odkrywkowa eksploatacja węgla brunatnego powiązana z głębokim odwodnieniem terenu. Spowodowała ona drastyczne obniżenie lustra wody (do 5,0 m) w istniejących tu jeziorach i przyśpieszyła proces zanikania torfowisk. W celu ustalenia jego zakresu porównano określone w latach 1957–1965 i w 2017 r. rodzaje i popielność powierzchniowych warstw gleby w 20 torfowiskach. Leżą one najbliżej odkrywki Jóźwin IIB położonym regionie rolniczym i w dalej położonym regionie leśnym. Wyniki porównano z torfowiskiem w Skulsku, na które kopalnia negatywnie nie oddziałuje. Występujące ok. 55 lat temu torfy niskie w większości przekształciły się w mursz ziarnisty. W warstwie 20–50 cm nastąpił blisko dwukrotny wzrost popielności, a w części torfowisk gleby organiczne przekształciły się w gleby mineralne i organiczno-mineralne. Największe zmiany wystąpiły w regionie rolniczym. We wszystkich torfowiskach na terenie Parku trzykrotnie zmalał obszar użytków zielonych i pięciokrotnie wzrosła powierzchnia lasów. Obecnie 10% ich powierzchni zajmują grunty orne, których uprzednio nie było wcale.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2017, 35; 83-93
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Long-term air temperature and precipitation variability in the Warta River catchment area
Wieloletnia zmienność temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w zlewni rzeki Warty
Autorzy:
Ilnicki, P.
Farat, R.
Górecki, K.
Lewandowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293361.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
precipitation totals
air temperature
trend analysis
Polska
Warta River basin
analiza trendów
opady atmosferyczne
Polska
temperatura powietrza
zlewnia rzeki Warty
Opis:
The variability of the mean annual air temperature and precipitation totals in three periods: 1848–2010, 1951–2010 and 1981–2010 was investigated in the large Warta River basin, being the area with lowest rainfall in Poland. For the purposes of research, nine meteorological stations with the longest measurement series were selected. Air temperature increase in this river basin was similar than in neighbouring countries. In the last 30 years this trend kept increasing. The precipitation in the whole studied period was slightly increasing in the northern part of the Warta River basin, but decreasing in the southern part. The mean annual precipitation totals in the catchment area did not change visible. In the period 1981–2010, the precipitation totals show a small increase in the winter and spring and a decrease in summer. A negative influence of this climate change was not visible in the Warta River discharge. The main objectives of this study were the collection long-term records of air temperature and precipitation in the Warta River basin, and the statistical analysis of climate variability.
W zlewni rzeki Warty, położonej w rejonie o najniższych w Polsce opadach atmosferycznych, analizowano zmienność średnich rocznych wartości temperatury i sum opadów w latach 1848–2010, 1951–2010 i 1981–2010. W tym celu wykorzystano dane z dziewięciu stacji meteorologicznych dysponujących najdłuższymi seriami pomiarowymi. Głównym celem tych badań było zebranie wieloletnich danych dotyczących temperatury powietrza i sumy opadów atmosferycznych w zlewni Warty i statystyczna analiza ich zmienności. Temperatura powietrza wzrastała w tej zlewni w podobny sposób, jak w sąsiednich krajach. W ostatnich 30 latach zaobserwowano nasilenie się tego trendu. Opady atmosferyczne w całym badanym okresie nieco wzrosły w północnej i zmalały w południowej części zlewni, ale średnia roczna suma opadów w całej zlewni nie zmieniła się istotnie. W latach 1981–2010 roczna suma opadów nieco wzrastała zimą i wiosną oraz malała latem. W średnich rocznych przepływach Warty negatywny wpływ tych zmian nie był widoczny.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2015, 27; 3-13
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doskonalenie procesu projektowania melioracji
Autorzy:
Ilnicki, P.
Lewandowski, B.J.
Los, M.J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/810096.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
melioracja
odwodnienie
nawodnienie
siedliska wodne
hydrogeologia
gleboznawstwo
hydrologia
sieci drenarskie
badania geomorfologiczne
uzytki zielone
bilans wodny
efektywnosc ekonomiczna
deszczownie
ekspertyzy
zagospodarowanie pomelioracyjne
ochrona srodowiska
prace projektowe
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1989, 375
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanieczyszczenie rzeki Warty przez zrodla punktowe w latach 1993-1998
Autorzy:
Ilnicki, P
Kaleta-Wieckowska, M.
Marciniak, M.
Mikolajewska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/794120.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
ochrona srodowiska
rzeki
rzeka Warta
zanieczyszczenia punktowe
zagrozenia srodowiska
zanieczyszczenia wod
Opis:
Określono wielkość zrzutu ścieków z 50 źródeł punktowych znajdujących się bezpośrednio nad rzeką Wartą. Celem wykazania występujących tendencji badania obejmowały lata 1993-1998. Ustalono umiejscowienie i wielkość głównych zrzutów ścieków, wydzielono ścieki komunalne i przemysłowe oraz określono sposób ich oczyszczania.
The sewage discharge from 50 point sources into Warta river were analysed the period 1993-1998. The location and amounts of the sewages, their division into industrial and municipal sewage were presented; functioning of sewage treatment plants was also analysed.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 476; 125-131
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania hydromorfologii cieków nizinnych za pomocą metody MHR
Hydromorphological survey of lowland rivers with the MHR method
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Grzybowski, M.
Krzemińska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339609.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
hydromorfologia
metoda MHR
rzeki nizinne
hydromorphological survey
lowland rivers
MHR method
Opis:
Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60 wymaga wykonania monitoringu hydromorfologicznego rzek. Kraje członkowskie we własnym zakresie opracowują metodyki, zapewniające dokonanie oceny stanu i potencjału ekologicznego w przedziale 5 klas jakości. Przedstawiono wyniki badań pilotowych, wykonanych w Polsce za pomocą nowej metody MHR (Monitoring Hydromorfologiczny Rzek). Obejmowały one 11 jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) o łącznej długości 358,2 km, znajdujących się w różnych częściach kraju. Badania obejmowały jednolite części wód, głównie nizinne cieki naturalne. Określone współczynniki jakości ekologicznej (WJE) umożliwiają ocenę stanu ośmiu i potencjału ekologicznego trzech jednolitych części wód powierzchniowych. Wskazują również, które z 4 elementów i 16 wskaźników w największym zakresie wpływają na wynik oceny.
The Water Framework Directive 2000/60 obligates to realize the monitoring of hydromorphological elements of rivers. Member states should establish methodology for the assessment of the state and ecological potential within the 5 quality classes. In this article the results of pilot studies carried out in Poland using a new MHR (River Hydro-morphological Monitoring) method are presented. The studies involved 11 water bodies, mainly lowland rivers in different parts of the country, with a total length of 358.2 km. The Ecological Quality Ratios (EQR) established during the study allow for assessing the state of eight and the ecological potential of three water bodies. They also indicate which of the 4 elements and 16 indices exert the largest influence on results.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 1; 97-112
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Principles of hydromorphological surveys of Polish rivers
Podstawowe zasady monitoringu hydromorfologicznego polskich rzek
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Grzybowski, M.
Krzemińska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292993.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
metoda
ocena hydromorfologii rzek
ramowa dyrektywa wodna
monitoring
hydromorphological method
river survey
Water Framework Directive
Opis:
This paper presents the key principles of the new Polish methodology for hydromorphological river surveys which is consistent with the provisions of the Water Framework Directive. This method proposes to investigate only the main watercourse of the water body. The assessment is based on cartographic maps, satellite images and the existing databases. Field surveys are limited to selected stretches of the water body. The classification of the river's ecological status and ecological potential is based on a hierarchical system comprising four elements: hydrological regime, river continuity, channel morphology and floodplain. They are evaluated in view of features characterized by selected attributes. The method is the same for natural and heavily modified water bodies, while a simplified methodology is used to investigate artificial water bodies. It does not account for differences in abiotic type, landscape or size of the catchment area. The results are presented in abridged and field protocols. The attributes are evaluated on a five-point grading scale or through a descriptive approach which supports the calculation of ecological quality ratios for quality elements, hierarchical system elements and the water body. The usefulness of the proposed method has been tested on 11 pilot water bodies. The presented approach enables to perform hydromorphological surveys of Polish rivers by 2015, as required under the Water Framework Directive.
W pracy przedstawiono podstawowe założenia nowej, polskiej metodyki monitoringu hydromorfologicznego rzek (MHR), dostosowanej do wymogów Ramowej Dyrektywy Wodnej. Zgodnie z nią przewiduje się badanie jedynie całego głównego cieku jednolitej części wód. Ocena opiera się na materiałach kartograficznych i teledetekcyjnych oraz istniejących bazach danych. Prace terenowe wykonuje się w ograniczonym zakresie. Do oceny stanu i potencjału ekologicznego stosowany jest system hierarchiczny. Zakłada on dokonanie oceny czterech elementów: reżimu hydrologicznego, ciągłości rzeki, morfologii koryta i doliny zalewowej. Są one oceniane na podstawie licznych wskaźników charakteryzowanych przez wybrane atrybuty. W analogiczny sposób bada się cieki naturalne i silnie zmienione, w uproszczony cieki sztuczne. Sposób ten nie różni się dla wydzielonych typów biotycznych, krajobrazów i wielkości zlewni cieku. Wyniki oceny są prezentowane w protokołach kameralnych i terenowych. Atrybuty podlegają ocenie punktowej lub opisowej, która umożliwia obliczenie współczynników jakości ekologicznej wskaźników, elementów oraz jednolitej części wód. Przydatność metody MHR została sprawdzona w 11 pilotowych jednolitych częściach wód. Stwarza ona możliwość przeprowadzenia wymaganej oceny hydromorfologii cieków w Polsce do końca 2015 r., czego wymaga Ramowa Dyrektywa Wodna.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2010, 14; 3-13
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ecological quality classes of river hydromorphology in Poland
Hydromorfologia rzek w Polsce - klasy jakości stanu ekologicznego
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Grzybowski, M.
Krzemińska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292997.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
hydromorfologia rzek
potencjał ekologiczny
stan ekologiczny
wartości graniczne klas jakości
współczynnik jakości ekologicznej
class boundaries
classification of ecological status
ecological potential
ecological quality ratio
hydromorphological river survey
Opis:
This work presents rules and results of classifications of hydromorphological status of watercourses used presently in Europe. The Water Framework Directive introduced an obligation to monitor hydromorphological elements of rivers, which include hydrological regime, river continuity and bed morphology. European standards require somewhat different quality indicators and the way of their assessment for such investigations. Classification of status and ecological potential shall include categories and types of rivers, however, the methods existing so far do not provide such a distinction. Assessment of much differentiated features and attributes, as well as the requirement of presenting the outcome in EQR form, within limits from zero to one, cause that all the studied parameters, which are very diverse, must be conveyed to numerical form. The MHR method takes into account the above conditions and proposes a classification which includes limit values for five classes of status and four classes of ecological potential. It assumes limit values of classes lowering from natural watercourses through heavily modified to artificial.
W pracy przedstawiono zasady i wyniki stosowanych dotychczas w Europie klasyfikacji stanu hydromorfologicznego cieków. Ramowa Dyrektywa Wodna wprowadziła obowiązek monitorowania elementów hydromorfologicznych rzek, do których zaliczono reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki oraz morfologię koryta. Normy europejskie określają wymagane w takich badaniach nieco odmienne wskaźniki jakości i sposób ich oceny. Według klasyfikacji stanu i potencjału ekologicznego powinny być uwzględnione kategorie i typy rzek, natomiast według dotychczasowych metod nie ma takiego rozróżnienia. Ocena bardzo zróżnicowanych wskaźników i atrybutów oraz wymóg prezentowania wyniku w formie EQR w granicach od zera do jedności powoduje, że wszystkie badane parametry, które są bardzo zróżnicowane, muszą być doprowadzone do formy liczbowej. W metodzie MHR uwzględnia się powyższe uwarunkowania i proponuje klasyfikację, zawierającą wartości graniczne pięciu klas stanu oraz czterech klas potencjału ekologicznego. Zakłada się w niej, że wartości graniczne klas zmniejszają się od cieków naturalnych poprzez silnie zmienione do sztucznych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2010, 14; 15-27
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowe uwarunkowania metodyczne oceny stanu ekologicznego cieków wodnych na podstawie elementów hydromorfologicznych
Methodical conditions of the ecological status assessment of rivers on the basis of their hydromorphological elements
Autorzy:
Ilnicki, P.
Goreski, K.
Grzybowski, M.
Krzeminska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59864.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
stan ekologiczny
stan hydromorfologiczny
Ramowa Dyrektywa Wodna
monitoring hydromorfologiczny
metodyka oceny
zrodla informacji
Opis:
Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60 wymaga od krajów członkowskich dokonania oceny stanu ekologicznego cieków naturalnych oraz potencjału ekologicznego cieków silnie zmienionych i sztucznych. Ocena obejmuje elementy biologiczne, właściwości fizykochemiczne wody oraz elementy hydromorfologiczne (reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki, morfologia koryta i dolina). W roku 2009 Główny Inspektorat Ochrony Środowiska zaakceptował przygotowaną przez autorów nową metodę MHR (Monitoringu Hydromorfologicznego Rzek). Jej opracowanie wymagało dokonania przeglądu badań wykonanych w Polsce i w innych krajach Europy w latach 1980-2008. Metoda MHR zakłada badanie warunków hydromorfologicznych głównych cieków wszystkich wydzielonych w kraju 4508 jednolitych części wód powierzchniowych o łącznej długości około 75 000 km. Należało przy tym uwzględnić liczne istniejące przepisy unijne i krajowe, dostępność materiałów kartograficznych oraz innych baz danych o ciekach wodnych. Przeanalizowano możliwość sporządzenia odrębnych metodyk dla rzek o różnej powierzchni zlewni, w różnych krajobrazach, kategoriach i typach abiotycznych. Stwierdzono, iż metodyki stosowane przy badaniach elementów biologicznych nie dostarczają informacji potrzebnych dla oceny hydromorfologii rzek. Wynikiem przeprowadzonych prac jest nowa metodyka, która uwzględnia ocenę czterech podstawowych elementów opartych na licznych wskaźnikach i atrybutach. Jej wynik podaje się w formie współczynnika jakości ekologicznej, którego wartość waha się w granicach 0-1,0. Powyższe liczne i różnorodne uwarunkowania stworzyły podstawę dla koncepcji nowej metodyki o małej praco- i kosztochłonności.
The Water Framework Directive requires all member states to make an assessment of the ecological status in natural, heavely modified and artificial water bodies. The evaluation includes biological elements, physico-chemical compounds of the water and hydromorphological elements (hydrological regime, river continuity, river morphology and valley). In 2009 the Central Inspectorate of Environment Protection in Warsaw accepted a new method of monitoring of the hydromorphological elements in rivers (MHR), prepared by the authors. The MHR method involves the investigation of main rivers in all Polands (4508) identified water bodies, with a total length of about 75 000 km. This required a review of the investigation methods developed by polish and other member states in 1980-2000. Many international and local regulations, the accessibility of topographic and thematic maps in different scales, as well as data bases for rivers and canals were analysed. The possibility of preparation of different methods for rivers with different catchment areas, in different landscapes, categories and substrate types were studied. The methods used for the assessment of biological elements was examined and shown not to provide adequate information for the investigation of the hydromorphological elements. The assessment was based on the characterization of four elements which were defined by many parameters and attributes. The result is presented as an ecological quality ratio, which fluctuate between 0 (bad status) to 1,0 (very good status). These many-sided analyses were the basis for the preparation of a detailed, small labour and cost consuming method.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyka prowadzenia monitoringu stanu hydromorfologicznego polskich rzek
Monitoring and assessment of hydromorphological elements in Polish rivers
Autorzy:
Ilnicki, P.
Gorecki, K.
Grzybowski, M.
Krzeminska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62444.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
Ramowa Dyrektywa Wodna
rzeki
stan hydromorfologiczny
metodyka oceny
metoda MHR
rezim hydrologiczny
ciaglosc cieku
morfologia koryt
doliny zalewowe
Opis:
W artykule przedstawiono podstawowe założenia nowej metodyki MHR (Monitoring Hydromorfologiczny Rzek), która spełnia zalecenia Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60 oraz normy europejskiej PN-EN 14 614. Metodyka ta uwzględnia również kompatybilność z wymogami dyrektyw dotyczących raportowania, systemów informacyjnych, jak i rozporządzeń Ministra Środowiska. W trakcie tworzenia metodyki MHR bazowano na doświadczeniach zebranych w ostatnich 25 latach w krajach środkowej Europy przy badaniu warunków hydromorfologicznych rzek, przy czym oparto się na dotychczasowych pracach zmierzających do wdrażania w Polsce Ramowej Dyrektywy Wodnej. MHR przewiduje dokonanie oceny warunków hydromorfologicznych w systemie, hierarchicznym, umożliwiając tym samym określenie liczbowej wartości współczynnika jakości ekologicznej. Podstawę systemu stanowią cztery elementy: reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki, morfologia koryta i dolina zalewowa. Każdy element jest charakteryzowany przez kilka wskaźników, a te przez wybrane atrybuty. Taka forma oceny wskaźników i elementów pozwala na określenie parametru powodującego nieuzyskanie dobrego stanu lub potencjału ekologicznego. Ocenę jednolitej części wód powierzchniowych uzyskuje się poprzez ocenę średnią z poszczególnych elementów. Zaproponowana metoda ma swoje oparcie na istniejących mapach topograficznych, ortofotomapach, danych IMGW oraz na danych od administratorów cieków. Z założenia badania terenowe powinny obejmować co najmniej 10% długości badanej jednolitej części wód. Stwierdzona znaczna zmienność badanych wskaźników wzdłuż biegu rzek wskazuje na konieczność objęcia monitoringiem całej wydzielonej jednolitej części wód powierzchniowych. Nieracjonalne jest ograniczenie się wyłącznie do wybranych krótkich odcinków rzeki lub ustanowionych punktów pomiarowo kontrolnych monitoringu fizykochemicznego wody rzecznej, zaś stosowanie zasady analogu może prowadzić do błędnych wyników. Ponieważ w licznych jednolitych częściach wód połączono cieki główne i ich drobne dopływy, racjonalne jest badanie jedynie głównego cieku, co ogranicza zakres monitoringu do około 75 000 km polskich rzek.
The main ideas of a new MHR method for hydromorphological river survey and assessment were presented. It is a combination of the substance of the Water Framework Directive 2000/60 and the European standard EN 14614. It takes into account the existing polish data basis, regulations from the Minister of Environment, the Inspire and Reporting directives and the existing experience completed in the Central European countries by the monotoring and assessment of hydromorphological elements in the last 25 years. The method is strength on the works done in Poland for the implementation of the Water Framework Directive. The hydromorphological river assessment uses a hierarchic system which allows for the calculation of the ecological quality index. The system’s basis is built by four elements: hydrological regime, river continuity, river morphology and the valley. Every element is described by some parameters and these by selected attributes. The separately calculated ecological quality index of elements and parameters allows to discover why the good ecological status was not obtained. The average index for all elements is the index of the water body. The investigations are based on existing topographical and orthophoto maps, data basis of the Institute for Meteorology and Water Management and the river authorities. Field investigations would be done on minimum 10% of the investigated water body length. A large variability of parameters and attributes along the river bed in investigated rivers show the absolute necessity to include the full water body into the monitoring. Investigations only on a short sections or station points of the water quality monitoring were wrong and the way of analogy of water bodies leads to false results. Because in many water bodies the main stream and their small tributaries are connected, it is rational to concentrate investigations only on the main river. In this way the monitoring include about 75 000 km of polish rivers.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany sposobu użytkowania torfowisk Wielkopolski
Changes of land use on peatlands in Poznań region
Autorzy:
Ilnicki, P.
Dardas, J.
Sikora, K.
Tadrowska, A.
Trzaskowska, L.
Woźniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339070.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
sposób użytkowania
teledetekcja
torfowiska
land use
peatlands
remote sensing
Opis:
Celem badań było ustalenie zmian w sposobie użytkowania torfowisk Wielkopolski. Badania, wykonane w 2002 r., prowadzono na 124 torfowiskach o łącznej powierzchni ok. 4000 ha. Prace realizowano za pomocą badań terenowych oraz interpretacji zdjęć lotniczych i satelitarnych, stosując programy komputerowe do prac graficznych w celu określenia obszaru zajmowanego przez poszczególne użytki. Wydzielano łąki jedno- i dwukośne, łąki niekoszone, łąki zakrzewione, ekstensywne pastwiska, szuwary trzcinowe, wody stojące, grunty orne oraz lasy i zadrzewienia. Potwierdzono znaczne zmiany w sposobie użytkowania obiektów w stosunku do stanu z lat: 1957-1969, określonego na podstawie dokumentacji geologicznej torfowisk, 1993-1998 na podstawie zdjęć lotniczych oraz 1989-1991 na podstawie zdjęć satelitarnych. Przy opracowaniu wniosków, obok omawianych badań, wykorzystano wcześniej publikowane wyniki badań własnych [Restoration ..., 2002]. Ustalono, iż na torfowiskach dużych (śr. 2 524 ha) łąki niekoszone i częściowo zakrzewione zajmują 23,3% ich powierzchni na obiektach średnich (śr. 34 ha) - 10,2% i małych (śr. 8,4 ha) - 10,7%. Udział powierzchni gruntów ornych w tych grupach torfowisk odpowiednio: 2,4, 6,7 i 18%. W dolinach rzek Cybina i Główna zmiany sposobu użytkowania są największe. Wynikają one z wyłączenia z użytkowania dużej powierzchni podmokłych łąk, pokrytych obecnie szuwarami trzcinowymi i rzadkimi zadrzewieniami, oraz z budowy dużego zbiornika retencyjnego. Wykazano małą przydatność archiwalnych zdjęć lotniczych i satelitarnych do określenia aktualnego sposobu użytkowania torfowisk.
The objective of studies carried out in 2002 was to determine changes in the peatland use in Poznań region. The studies included 124 peatlands covering a total area of 4000 ha. The work was accomplished by field studies and by interpretation of aerial and satellite images using graphical computer programmes to determine particular areas. The following land use types were distinguished: meadows mown once, meadows mown twice, not mown meadows, meadows with shrubs, extensive pastures, reed rushes, stagnant waters, arable lands, forests and thickets. Significant changes in the land use were found when geological documentation of peatlands made in the years 1957-1969, aerial photographs (1993-1998) and satellite images (1989-1991) were compared. Apart from the mentioned studies, earlier publications were used (Ilnicki, 2002) when formulating conclusions . It was found that on large peatlands (mean area 2524 ha), not mown meadows and meadows partially covered by shrubs occupied 23.3 % of the total area; in medium size objects (34 ha) and in small peatlands (8.4 ha) they covered 10.2 and 10.7 %, respectively. The share of arable land increased from 2.4 to 6.7 and 18 %, respectively. In the valleys of the Cybina and Główna rivers, the changes in land use were the greatest. They resulted from abandoned land use on large areas of wet meadows, currently covered by reed rushes and thickets and from the construction of a large retention reservoir. The archival aerial and satellite photographs proved to be of little value for the determination of peatland use.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 357-371
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contribution of liquid-and gas-side mass transfer coefficients to overall mass transfer coefficient in Taylor flow in a microreactor
Autorzy:
Sobieszuk, P.
Ilnicki, F.
Pohorecki, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/185639.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Taylor flow
mass transfer coefficients
microreactor
CFD simulations
przepływ Taylora
współczynnik przenikania masy
mikroreaktor
symulacje CFD
Opis:
Gas-liquid microreactors find an increasing range of applications both in production, and for chemical analysis. The most often employed flow regime in these microreactors is Taylor flow. The rate of absorption of gases in liquids depends on gas-side and liquid-side resistances. There are several publications about liquid-side mass transfer coefficients in Taylor flow, but the data about gas-side mass transfer coefficients are practically non existent. We analysed the problem of gas-side mass transfer resistance in Taylor flow and determined conditions, in which it may influence the overall mass transfer rate. Investigations were performed using numerical simulations. The influence of the gas diffusivity, gas viscosity, channel diameter, bubble length and gas bubble velocity has been determined. It was found that in some case the mass transfer resistances in both phases are comparable and the gas-side resistance may be significant. In such cases, neglecting the gas-side coefficient may lead to errors in the experimental data interpretation.
Źródło:
Chemical and Process Engineering; 2014, 35, 1; 35-45
0208-6425
2300-1925
Pojawia się w:
Chemical and Process Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Julianna pegmatite vein system at the Piława Górna Mine, Góry Sowie Block, SW Poland – preliminary data on geology and descriptive mineralogy
Autorzy:
Szuszkiewicz, A.
Szełęg, E.
Pieczka, A.
Ilnicki, S.
Nejbert, K.
Turniak, K.
Banach, M.
Łodziński, M.
Różniak, R.
Michałowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060610.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
rare-element pegmatite
mixed (NYF + LCT) signature
granitic pegmatites
Piława Górna
Góry Sowie Block
Sudetes
Opis:
The newly discovered Julianna pegmatitic system from the Piława Górna Quarry (the Góry Sowie Block, Sudetes Mts., NE margin of the Bohemian Massif) is described in terms of geological setting, petrography and descriptive mineralogy. The system represents the largest pegmatitic occurrence in the Polish Sudetes and consists of a complex network of cogenetic rare-element granitic pegmatites that intruded into tectonized amphibolite as discordant dikes. The pegmatites range from barren and weakly zoned to texturally well-differentiated ones that are composed of a fine-grained border zone, coarse-grained wall zone, graphic and blocky feldspar intermediate zones and a quartz core. Unidirectional and skeletal solidification textures are well-developed. The Julianna pegmatites consist of rock-forming plagioclase (ŁAn39), microcline, quartz and biotite accompanied mostly by accessory to minor muscovite, tourmaline, garnet and beryl. They crystallized from anatectic melt of hybrid NYF (niobium-yttrium-fluorine) + LCT (lithium-cesium-tantalum) geochemical characteristics. Pegmatites with a low to moderate degree of fractionation, that dominate in the Julianna system, bear NYF-signature accessory minerals, such as allanite-(Ce), columbite-, euxenite- and samarskite-group minerals, fergusonite-(Y) and gadolinite-(Y). However rare dikes that attained a very high degree of fractionation contain typical minerals of LCT-signature including tourmalines of the elbaite-olenite-rossmanite series, lepidolite, lithiophilite, spodumene, Cs-rich beryl and pollucite.
Źródło:
Geological Quarterly; 2013, 57, 3; 467--484
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies