- Tytuł:
-
Przymiotnik piękny i jego derywaty jako klucz do hierarchizacji wartości w prozie artystycznej Cypriana Norwida
Adjective beautiful and its derivatives as a key to hierarchization of values in artistic prose of Cyprian Norwid - Autorzy:
- Hurkała, Ewelina
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/665657.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
- Tematy:
-
Cyprian Norwid
proza artystyczna
piękny i jego derywaty
wartościowanie
aksjologia
artistic prose
beautiful and its derivatives
valuation
axiology - Opis:
-
The aim of this paper is to present the meaning of the adjective beautiful and its derivatives in artistic prose of Cyprian Norwid and to establish how the author approaches the semantic field of the word beautiful. Cyprian Norwid through the use of the adjective beautiful and its derivatives, evaluates the elements of described world in different ways, which allows one to see the hierarchy of values. At the top of the hierarchy there are transcendent, moral and cognitive values, followed by aesthetic and vital values and then finally perceived and instrumental values. The poet also emphasizes the interdependence between these values. The most commonly used method of valuation of various objects and phenomena is to put them together in a way that comparison and evaluation is possible. Within the created hierarchy of values, there can be observed various displacements, which consist in raising the rank of some, and lowering other beings. These shifts usually result from the confrontation of the hierarchy of values of the narrator and the general public. Over the years Cyprian Norwid in all of his works develops a coherent concept of beauty, based on the belief that beauty has its source in God, is associated with truth, and is born of love, and thus becomes immortal.
Celem artykułu jest zaprezentowanie znaczeń leksemu piękny i jego derywatów w prozie artystycznej Cypriana Norwida oraz przyjrzenie się temu, w jaki sposób autor ustosunkowuje się do znaczeń pola wyrazowego piękna. Cyprian Norwid poprzez użycie przymiotnika piękny i jego derywatów w różny sposób wartościuje elementy opisywanego przez siebie świata. Pozwala to na odczytanie wyrażanej w ten sposób hierarchii wartości. Na jej szczycie znajdują się wartości transcendentne, zaraz po nich wartości moralne, poznawcze, następnie estetyczne, i wreszcie wartości witalne, odczuciowe i wartości instrumentalne. Poeta podkreśla również współzależność między tymi wartościami. Najczęściej stosowanym przez poetę sposobem wartościowania różnych przedmiotów i zjawisk jest zestawienie ich ze sobą w taki sposób, aby były możliwe ich porównanie i ocena. W obrębie powstałej hierarchii wartości zachodzą różne przemieszczenia, które polegają na podniesieniu rangi jednych, a obniżeniu innych bytów. Przesunięcia te wynikają najczęściej z konfrontacji hierarchii wartości narratora i ogółu społeczeństwa. Norwid na przestrzeni lat w całej swojej twórczości rozwija spójną koncepcję piękna, która opiera się na przekonaniu, że piękno ma swoje źródło w Bogu, związane jest z prawdą i rodzi się z miłości, a przez to staje się nieśmiertelne. - Źródło:
-
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 16; 51-74
1731-8025
2353-9623 - Pojawia się w:
- Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł