Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Hernik, A." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Związki halogenoorganiczne – stare i nowe zagrożenia dla ludzi
Organohalogen compounds – new and old hazards for people
Autorzy:
Goralczyk, K.
Hernik, A.
Czaja, K.
Strucinski, P.
Korcz, W.
Snopczynski, T.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877065.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:
Związki halogenoorganiczne (pestycydy chloroorganiczne, PCB, PBDE) są trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi (TZO) szeroko rozpowszechnionymi w środowisku. Ich stabilność fizyko-chemiczna i lipofilność są odpowiedzialne za kumulowanie się tych związków w organizmach ludzkich. Żywność, zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego, jest głównym źródłem narażenia populacji generalnej na pestycydy chloroorganiczne i PCB. Natomiast podstawowym źródłem narażenia człowieka na PBDE jest również żywność, ale także kurz lub frakcja respirabilna powietrza w pomieszczeniach zamkniętych. Trwałe zanieczyszczenia organiczne należące to tej grupy związków są obecne w różnych stężeniach w tkance tłuszczowej, wątrobie, łożysku, a nawet we krwi i mleku kobiecym. Związki halogenoorganiczne mogą zakłócać homeostazę układu hormonalnego i wchodzić w reakcje jako antagoniści lub agoniści z receptorami androgenowymi, estrogenowymi lub progesteronowymi. Większość z tych związków wykazuje właściwości antyandrogenne, estrogenne i antyestrogenne.
The organohalogen compounds (OCs, PCBs, PBDEs) are persistent organic pollutants (POPs) that have a widespread distribution in the environment. Their chemico-physical stability and lipophylic properties are responsible for their accumulation in the human body. The general human population is exposed to PCBs and OCs through foodstuffs, mainly food of animal origin. However, the main source of the human exposure to PBDEs are also food and inhalation of dust or respirable phase of the indoor air. The POPs from this group are present on different levels in human tissues (fat tissue, liver, placenta), and even in human blood and breast milk. The organohalogen compounds may cause endocrine disrupting (ED) effects as they have been shown to interact as antagonists or agonists with androgen, progesterone, and estrogen receptors. Most of them shows antiandrogenic, estrogenic and antiestrogenic activity.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany wybranych parametrów elektrycznych akumulatorów kwasowo-ołowiowych w okresie ich długotrwałego przechowywania
Variations of selected electrical parameters of the lead acid batteries during long-term storage period
Autorzy:
Górski, K.
Hernik, A.
Lotko, W.
Longwic, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/316540.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
akumulator kwasowo-ołowiowy
parametry elektryczne
długotrwałe przechowywanie
lead-acid battery
electrical parameters
long-term storage
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące oceny zmian wybranych parametrów elektrycznych akumulatorów rozruchowych wykonanych w technologii Ca/Ca. Ocenie poddano dynamikę procesu samowyładowania akumulatorów w ich standardowej wersji, przeznaczonej do pojazdów z tradycyjnym silnikiem spalinowym i podstawowym wyposażeniem elektrycznym. Badania przeprowadzono dla dwóch, nowych akumulatorów o pojemności 50 i 70Ah oraz częściowo zużytego akumulatora o pojemności 74Ah. Uzyskane wyniki potwierdziły, że akumulatory w których zastosowano wapń jako dodatek stopowy do ołowiu charakteryzują się niewielką intensywnością procesu samowyładowania, niezależnie od ich początkowego stanu technicznego.
Paper presents research results of the internal resistance, open circuit voltage as well as maximum current of selected SLI type starting Ca/Ca batteries. In particular the self-discharging phenomenon has been study for a such batteries designed for vehicles equipped with conventional internal combustion engines and base electric equipment. The study was conducted for two new batteries with a capacity of 50 and 70Ah as well as for a one partially spent battery with a nominal capacity of 74Ah. The results of the investigation confirmed that the self-discharge phenomenon is significantly reduced for batteries with a reduced content of Antimony and with addition of calcium to the grid.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 12; 963-966
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metody QuEChERS w połączeniu z chromatografią gazową z detektorem wychwytu elektronów (GC-ECD) w analizie pozostałości pestycydów w żywności
Application of the QuEChERS method coupled with gas chromatography with electron capture detection (GC-ECD) in analysis of pesticide residues in food
Autorzy:
Snopczynski, T.
Strucinski, P.
Goralczyk, K.
Czaja, K.
Hernik, A.
Korcz, W.
Kucharska, A.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/873620.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:
Anastassiades i Lehotay w 2003 roku, opisali „szybką, prostą, tanią, efektywną, odporną i bezpieczną” (QuEChERS) metodę pozwalającą oznaczyć pozostałości wielu pestycydów w warzywach i owocach. Metoda QuEChERS pozwala uzyskać prawidłowe wyniki przy minimalnej liczbie etapów pracy laboratoryjnej i niewielkim zużyciu odczynników oraz szkła laboratoryjnego. Metoda QuEChERS polega na ekstrakcji i podziale w układzie ciecz–ciecz składników próbki z użyciem acetonitrylu, a następnie oczyszczeniu ekstraktu z wykorzystaniem metody dyspersyjnej ekstrakcji do fazy stałej (SPE). Celem badań było sprawdzenie przydatności metody QuEChERS w połączeniu z chromatografią gazową z detekcją wychwytu elektronów (GC-ECD) w badaniach pozostałości pestycydów w żywności. W badaniach zastosowano dostępne na rynku gotowe zestawy do ekstrakcji i dyspersyjnej SPE oraz analogiczne zestawy przygotowane we własnym zakresie. W badaniach odzysku dla 15 wybranych pestycydów wykorzystano, zgodnie z wymaganiami dokumentu SANCO/10684/2009 i PN-EN 15662:2008, trzech przedstawicieli różnych grup matryc: marchew (wysoka zawartość karotenoidów), maliny (niskie pH) i pomidory (wysoka zawartość wody). Dla poziomu wzbogacenia wynoszącego 0,5 mg/kg odzysk dla 14 związków mieścił się w przedziale 70–120%. Jedynie w przypadku jednego związku (trifluraliny w próbkach malin), odzysk był mniejszy od 70%. Uzyskana powtarzalność była zadowalająca - RSD było mniejsze niż 20%, z wyjątkiem trifluraliny w malinach (27,16%).
In 2003 Anastassiades and Lehotay described the “quick, easy, cheap, effective, rugged and safe” (QuEChERS) method for the multi-class, multiresidue analysis of pesticides in fruit and vegetables. The QuEChERS method allows to obtain high quality results with a minimum number of steps and a low solvent and glassware consumption. The QuEChERS method based on liquid–liquid partitioning with acetonitrile followed by a cleanup step with dispersive-SPE (Solid Phase Extraction). The aim of this study was to check the usefulness of the QuEChERS method coupled with gas chromatography with electron capture detection (GC-ECD) in analysis of pesticide residues in food. Ready-to-use QuEChERS reagents kits and own-weighed reagents have been applied. In recovery experiment for 15 selected pesticides, three matrices belonging to different groups – carrots (high carotenoids content), raspberry (highly acidic matrix) and tomatoes (high water content) – have been used, according to the SANCO/10684/2009 guideline and PN-EN 15662:2008 requirements. Fourteen compounds showed a recovery in the range of 70–120% and only one compound (trifluralin in raspberry) presented a recovery lower than 70% at the 0.5 mg/kg fortification level. The repeatability was satisfying with a RSD lower than 20% apart from trifluralin in raspberry (27.16%).
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metod statystycznych w badaniach chemicznych
The application of statistical methods in chemical experiments
Autorzy:
Korcz, W
Goralczyk, K.
Czaja, K.
Strucinski, P.
Hernik, A.
Snopczynski, T.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876956.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
badania chemiczne
metody statystyczne
zastosowanie
analiza skladowych glownych
chemia analityczna
dane pomiarowe
statistical method
application
principal component analysis
analytical chemistry
measurement data
Opis:
Jakość danych pomiarowych ma zasadniczy wpływ na uzyskanie wiarygodnych wyników. Stosując metody statystyki matematycznej możliwe jest ograniczanie wybranych etapów pracy chemika np. przy klasyfikacji liczebnego zbioru wyników pomiarowych. Metody statystyczne są również wykorzystywane przy wstępnej ocenie jakości uzyskanych danych. W tym przypadku należy sprawdzić czy dane otrzymane z pomiarów nie zawierają tzw. błędów grubych lub wyników znacząco odbiegających od pozostałych, mogących zafałszować wynik doświadczenia. Analiza danych, które podlegają przetwarzaniu technikami chemometrycznymi, polega na ujawnieniu cech najbardziej ze sobą powiązanych. Chemometria stosowana jest w celu stworzenia matematycznego modelu zależności między badaną cechą i licznym zbiorem zmiennych objaśniających. Przy modelowaniu należy dokonać identyfikacji modelu, zbadać jego istotność i adekwatność oraz określić zdolność prognostyczną. Uzyskany model zależności można wykorzystywać do optymalizacji układu, prognozowania wartości zmiennych zależnych na podstawie znanych zmiennych opisujących. Metody statystyczne znalazły zastosowanie w badaniach chemicznych do gromadzenia i przetwarzanie informacji o związkach chemicznych w celu sprawniejszego zarządzania przepływem informacji. Pozwalają przewidywać fizykochemiczne i biologiczne właściwości związków. Metody statystyczne są również wykorzystywane do zarządzania jakością w analizie chemicznej zanieczyszczeń np. pozostałości pestycydów w żywności.
Quality of the analyzed data has a major impact on reliability of the results. Application of statistical methods allows to reduce some stages of chemist's work, for example classification of the numerous data sets. The statistical methods are applied for preliminary evaluation of the data quality. In this case it is necessary to verify that the raw data base does not include large errors or outliers, which could influence the result of experiment. Data analysis, which is performed by chemometric techniques, rely on finding the most correlated attributes. Chemometry is used towards creation of the mathematical model of relation between analyzed property and numerous sets of described variables (parameters which affect measure). Modeling requires calculations towards model identification, checking its relevance, evaluation of the adequacy and determination of model's prognostic ability. The obtained model of relation could be used for the system optimization in the technological process, forecasting the values subsidiary conditioned upon known values described, also for control of the analytical system. The statistical methods are applied in chemical studies for data collection and analysis of chemical compounds for more efficient management of flow of the information. They allow to foreseen physical and biological properties of chemical compounds. The statistical methods are also applied for quality management in chemical analysis of contaminants including pesticide residues in foodstuff.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 2; 177-129
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie haloizytu i zeolitu syntetycznego w sorpcji metali ciężkich
The use of halloysite and synthetic zeolite in heavy metals sorption
Autorzy:
Skawińska, A.
Owsiak, Z.
Baran, T.
Hernik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/392294.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
zeolit syntetyczny
haloizyt
modyfikacja
metal ciężki
sorpcja metali ciężkich
pojemność sorpcyjna
synthetic zeolite
halloysite
modification
heavy metal
heavy metal sorption
sorption capacity
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań zeolitu typu A otrzymanego z haloizytu. Na podstawie rentgenowskiej analizy dyfraktometrycznej (XRD) i zmian mikrostruktury po poddaniu haloizytu działaniu NaOH stwierdzono zeolit 4Å. W artykule porównano pojemność sorpcyjną haloizytu oraz zeolitu syntetycznego. Do badań wykorzystano wodne roztwory soli [Pb(NO3)2; Zn(NO3)2; Cr(NO3)3 · 9H2O] o stężeniu 15 mM/dm3. Na podstawie otrzymanych wyników badań stwierdzono, że haloizyt charakteryzuje się pięciokrotnie niższą pojemnością sorpcyjną w porównaniu do zeolitu 4Å w odniesieniu do kationów cynku oraz ołowiu. Analiza składu chemicznego w punkcie (EDS) potwierdziła obecność metali ciężkich w haloizycie oraz zeolicie syntetycznym.
The paper presents studies results of zeolites 4Å obtained from halloysite. The presence of zeolite 4Å was confirmed by X-ray diffraction analysis (XRD) and microstructure changes after activation of halloysite by NaOH. Halloysite and synthetic zeolite sorption capacities properties were compared in the paper. Water solutions of salts [Pb(NO3)2; Zn(NO3)2; Cr(NO3)3 · 9H2O] in concentration of 15 mM/dm3 were used in studies. Based on obtained results, it was stated that halloysite has 5-fold lower sorption capacity compared to zeolite 4Å for zinc and lead cations. X-ray microanalysis in point (EDS) confirmed heavy metals presence in halloysite and synthetic zeolite.
Źródło:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2017, R. 10, nr 30, 30; 117-126
1899-3230
Pojawia się w:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wszechobecne związki perfluorowane
Ubiquitous perfluorinated compounds
Autorzy:
Kucharska, A.
Goralczyk, K.
Czaja, K.
Strucinski, P.
Hernik, A.
Korcz, W.
Snopczynski, T.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876262.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:
Związki perfluorowane są pochodnymi węglowodorów, w których wszystkie bądź część atomów wodoru zostały zastąpione atomami fluoru. Ze względu na ich właściwości, są one powszechnie wykorzystywane w różnych gałęziach przemysłu. Związki perfluorowane znalazły się w centrum zainteresowania z powodu licznych doniesień na temat ich toksyczności i niekorzystnego wpływu na zdrowie człowieka, jak również wielu sprzecznych doniesień na temat ich kancerogenności. Znajdują się one w wielu powszechnie stosowanych produktach codziennego użytku, między innymi w takich handlowych produktach jak Gore-Tex®, Teflon®, Stainmaster®. Najbardziej prawdopodobnymi sposobami przedostawania się związków perfluorowanych do organizmu człowieka jest droga pokarmowa, inhalacyjna i w mniejszym stopniu kontakt ze skórą. Perfluorooktanosulfonian (PFOS) został wpisany na listę Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych (TZO).
Perfluorinated compounds are derivatives of hydrocarbons, in which all or most of hydrogen atoms are substitiuted by fluorine atoms. These compounds are commonly used in many branches of industry. Perfluorinated compounds are in the limelight because of numerous reports concerning their toxicity and negative effects on human health as well as contradictory information about their cancerogenic effect. The above compounds are used in production of many commonly used products including such brand names as Gore-Tex®, Teflon®, Stainmaster®. The most common ways of penetrating these compounds into a human organism are: via food, inhalation and skin contact. Perfluorooctanesulfonate (PFOS) has been added to the list of Persistent Organic Pollutants (POPs)
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zmian temperatury akumulatora kwasowo-ołowiowego na jego wybrane parametry elektryczne
Impact of the lead-acid battery temperature variation on its selected electrical parameters
Autorzy:
Górski, K.
Hernik, A.
Lotko, W.
Longwic, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/310623.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
akumulator kwasowo-ołowiowy
temperatura
parametry elektryczne
lead-acid battery
temperature
electrical parameters
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu temperatury na zmianę wybranych parametrów elektrycznych akumulatorów kwasowo-ołowiowych, wykonanych w technologii wapniowej i stosowanych w układach rozruchowych silników. Szczególną uwagę skupiono na ocenie następujących wielkości: napięcie spoczynkowe, maksymalny prąd rozruchowy oraz rezystancja wewnętrzna akumulatora. Pomiary tych parametrów wykonano w temperaturze od -20 do +65 ºC. Uzyskane wyniki potwierdziły znaczący wpływ zmian temperatury na parametry elektryczne akumulatorów, a szczególnie tych o większym zasiarczeniu płyt. Zauważono, że zmiana temperatury akumulatora poniżej 5 °C prowadzi do największego przyrostu zmiany jego rezystancji wewnętrznej, co wyraźnie ogranicza dostępną wartość maksymalnego prądu rozruchowego.
Paper contains results of the research on lead - acid batteries. In particular the temperature effect of the battery on variation of the selected parameters such as: internal resistance, open circuit voltage, state of charge and maximum current have been described. Measurements of these parameters were carried out for various temperatures in range of -20 up to 65 °C. Results confirmed a significant influence of the temperature on the variation in the electrical parameters of the lead-acid batteries, especially for these which were more sulfated.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 12; 959-962
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw ftalanu di-n-butylu [DBP] na komorki somatyczne myszy laboratoryjnych
The effects of di-n-butyl phthalate on the somatic cells laboratory mice
Autorzy:
Dobrzynska, M M
Tyrkiel, E.J.
Hernik, A.
Derezinska, E.
Goralczyk, K.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877951.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
ftalany
ftalan dibutylu
komorki somatyczne
myszy
zwierzeta laboratoryjne
bioakumulacja
mikrojadra
phthalate
dibutyl phthalate
somatic cell
mouse
laboratory animal
bioaccumulation
Opis:
Ftalany są powszechnie stosowane przy produkcji tworzyw sztucznych oraz jako rozpuszczalniki w środkach higieny; w kosmetykach i preparatach farmaceutycznych. Ftalan dibutylu (DBP) stosowany jest jako plastyfikator, a także jako środek do impregnacji tekstyliów i jako rozpuszczalnik w farbach drukarskich. Celem badań była ocena uszkodzeń DNA w komórkach wątroby i szpiku kostnego oraz ocena stężenia DBP w krwi obwodowej w następstwie przedłużonej ekspozycji na ftalan dibutylu. Badania wykonano na samcach myszy Pzh:Sfis. Zwierzęta otrzymywały przez 8 tygodni, 3 razy w tygodniu, per os DBP w postaci zawiesiny w oleju jadalnym w dawkach 500 mg/kg m.c. (1/16 LD50) i 2000 mg/kg m.c. (1/4 LD50). Kolejne grupy myszy zabijano po 4 i 8 tygodniach od rozpoczęcia podawania oraz po 4 tygodniach od jego zakończenia. Wykazano zmniejszenie masy ciała myszy, istotnie statystycznie obniżenie masy wątroby oraz relatywnej masy wątroby w następstwie 8-tygodniowego podawania DBP w dawce 2000 mg/kg m.c. W tym samym czasie notowano większy, choć nieistotny statystycznie poziom uszkodzeń DNA w komórkach wątroby mierzony testem kometowym. DBP nie indukowało zwiększonego powstawania uszkodzeń DNA w komórkach szpiku kostnego. W wyniku 8-tygodniowego podawania DBP w dawce 2000 mg/kg m.c. obserwowano znaczne podwyższenie stężenia DBP we krwi obwodowej utrzymujące się również po 4 tygodniach od zaprzestania podawania związku. Wyniki badań potwierdziły, że DBP jest słabym mutagenem w stosunku do DNA komórek somatycznych. Wydaje się jednak, że związek ten w następstwie przedłużonej ekspozycji może być wolniej metabolizowany i czasowo kumulowany w krwi obwodowej.
Phthalates are widely used as a plasticizers in manufacture of synthetic materials and as solvents in sanitary products, cosmetics and pharmaceutical products. Dibutyl phthalate (DBP) is used as a plasticizers and as a textile lubricating agent and as solvent in printing ink. The study aimed the evaluation of the magnitude of DNA damage in liver and bone marrow cells and estimation of dibutyl phthalate (DBP) concentration in peripheral blood following prolonged exposure to DBP. Experiments were conducted on the Pzh:Sfis male mice. Animals were exposed 8 weeks, 3 days per week per os to DBP suspension in oil in doses of 500 mg/kg bw (1/16 LD50) and 2000 mg/kg bw (1/4 LD50). Following groups of mice were sacrificed 4 and 8 weeks after the start of exposure and 4 weeks after the end of exposure. Decreased body weight of mice and statistically significant decreased liver and relative liver weights were observed following 8-weeks exposure to 2000 mg/kg bw DBP. In the same time higher, however not statistically significant level of DNA damage measured by Comet assay in liver cells were noted. DBP did not induce enhanced frequency of DNA damage in bone marrow cells. Following 8-weeks exposure to the dose of 2000 mg/kg bw DBP the increased level of DBP in peripheral blood was observed. Enhanced levels of DBP were still noted 4 weeks after the termination of exposure. Results confirmed that DBP acts as a weak mutagen for DNA of somatic cells. However, following prolonged exposure this compound seems to undergo slower metabolism and was reaching temporarily higher levels in peripheral blood
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 1; 13-19
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Validation of the analytical method for the simultaneous determination of selected polybrominated diphenyl ethers, polychlorinated biphenyls and organochlorine pesticides in human blood serum by gas chromatography with micro-electron capture detector
Autorzy:
Matuszak, M.
Minorczyk, M.
Goralczyk, K.
Hernik, A.
Strucinski, P.
Liszewska, M.
Czaja, K.
Korcz, W.
Lyczewska, M.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876207.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
environment contamination
human health
validation
analytical method
simultaneous determination
polybrominated diphenyl ether
polychlorinated biphenyl
organochlorine pesticide
blood serum
gas chromatography
Opis:
Background. Polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) as other persistent organic pollutants like polychlorinated biphenyls (PCBs) and organochlorine pesticides (OCPs) pose a significant hazard to human health, mainly due to interference with the endocrine system and carcinogenetic effects. Humans are exposed to these substances mainly through a food of animal origin. These pollutants are globally detected in human matrices which requires to dispose reliable and simple analytical method that would enable further studies to assess the exposure of specific human populations to these compounds. Objective. The purpose of this study was to modify and validate of the analytical procedure for the simultaneous determination of selected PBDEs, PCBs and OCPs in human blood serum samples. Material and Methods. The analytical measurement was performed by GC-μECD following preparation of serum samples (denaturation, multiple extraction, lipid removal). Identity of the compounds was confirmed by GC-MS. Results. The method was characterised by the appropriate linearity, good repeatability (CV below 20%). The recoveries ranged from 52.9 to 125.0% depending on compound and level of fortification. The limit of quantification was set at 0.03 ng mL-1 of serum. Conclusions. The modified analytical method proved to be suitable for the simultaneous determination of selected PBDEs, PCBs and OCPs in human blood serum by GC-μECD with good precision.
Wprowadzenie. Obecność w środowisku polibromowanych difenyloetrów (PBDE), podobnie jak innych trwałych zanieczyszczeń organicznych, do których zaliczane są polichlorowane bifenyle (PCB) i pestycydy chloroorganiczne stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Substancje te mają m.in. zdolność do zaburzania równowagi układu hormonalnego i wywoływania efektów nowotworowych. Głównym źródłem narażenia ludzi na te substancje jest żywność, głównie pochodzenia zwierzęcego. Związki te wykrywane są w wielu matrycach biologicznych, co stwarza potrzebę dysponowania wiarygodną i prostą metodą analityczną, która umożliwiłaby ocenę narażenia różnych populacji na te związki. Cel badań. Celem pracy była modyfikacja i walidacja metody analitycznej przydatnej do jednoczesnego oznaczania stężeń wybranych kongenerów PBDE i PCB, a także pestycydów chloroorganicznych w surowicy krwi u ludzi. Materiał i metody. Oznaczanie stężeń wybranych związków prowadzono za pomocą GC-μECD po uprzednim przygotowaniu próbki surowicy (denaturacja, kilkukrotna ekstrakcja, usunięcie tłuszczu). Potwierdzanie tożsamości związków wykonywano z zastosowaniem GC-MS. Wyniki. Metoda charakteryzuje się odpowiednią liniowością, dobrą powtarzalnością (CV poniżej 20%). Uzyskane wartości odzysków mieściły się w zakresie od 52,9 do 125% w zależności od badanej substancji i poziomu fortyfikacji. Granica oznaczalności dla wszystkich badanych związków wynosi 0,03 ng mL-1 surowicy. Wnioski. Zaprezentowana metoda analityczna została uznana za odpowiednią do jednoczesnego oznaczania wybranych kongenerów PBDE, PCB oraz pestycydów chloroorganicznych w surowicy krwi metodą GC-μECD.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2016, 67, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effects of di-n-butyl phthalate on the germ cells of laboratory mice
Wpływ ftalanu di-n-butylu na komórki płciowe myszy laboratoryjnych
Autorzy:
Dobrzynska, M.M.
Tyrkiel, E.J.
Hernik, A.
Derezinska, E.
Goralczyk, K.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/873422.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
germ cell
laboratory animal
mice
mouse
di-n-butyl phthalate
plasticizer
DNA damage
micronucleus
phthalate residue
sperm quantity
sperm quality
Opis:
Phthalate are found in the environmental samples due to their wide use in the industry as plasticizers. Di-n-butyl phthalate (DBP) is mainly used in nitrocellulose and polyvinyl acetate products as well as in personal-care products. This study was performed to investigate the influence of exposure to DBP on the quantity and quality (motility, morphology) and DNA damage (induction of micronuclei and DNA strand breaks) of male mice gametes. The estimation of DBP residues was also done. Eight weeks exposure to DBP (500 mg/kg bw and 2000 mg/kg bw) did not significantly affect testes and epididymes weights as well as sperm count. DBP clearly diminished sperm motility, enhanced frequency of abnormal sperm heads and not significantly increased DNA strand breaks in germ cells as well as frequency of micronuclei in spermatids. There were no bioacumulation of DBP in mice. Results suggest that DBP may affect the male mice germ cells.
Ftalany są powszechnie wykorzystywane w przemyśle jako plastyfikatory, dlatego też często występują w próbach środowiskowych. Ftalan di-n-butylu (DBP) jest składnikiem produktów nitrocelulozowych i poliwinylowych, jak również produktów do higieny osobistej. Celem pracy było zbadanie wpływu podawania DBP na ilość i jakość gamet męskich myszy (ruchliwość, morfologia) oraz na występowanie uszkodzeń DNA (indukcja mikrojąder oraz pęknięć nici DNA). Zbadano także stężenie pozostałości DBP w gametach. Ośmiotygodniowe narażanie na DBP (500 mg/kg mc i 2000 mg/kg mc) nie powodowało istotnych zmian w ciężarze jąder i najądrzy ani w liczebności plemników. Narażenie na DBP, zwłaszcza w dawce 2000 mg/kg mc wpływało wyraźnie na zmniejszenie ruchliwości plemników i zwiększenie odsetka plemników o nieprawidłowej budowie morfologicznej. Powodowało też nieznaczne zwiększenie pęknięć nici DNA w gametach oraz zwiększenie częstości występowania mikrojąder w spermatydach. Nie wykazano bioakumulacji DBP w gonadach samców myszy. Uzyskane wyniki sugerują, że DBP może oddziaływać niekorzystnie na męskie komórki rozrodcze myszy.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2009, 60, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Smoke emission of AD3.152 engine fuelled with rapeseed oil/diethyl ether blends
Zadymienie spalin silnika AD3.152 zasilanego mieszaninami oleju rzepakowego i eteru dietylowego
Autorzy:
Lotko, W.
Hernik, A.
Stobiecki, J.
Kosmanis, T.
Górska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363331.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
Tematy:
diethyl ether
rapeseed oil
biofuels
renewable fuels
diesel engine
eter dietylowy
olej rzepakowy
biopaliwa
odnawialne paliwa
silnik diesla
Opis:
The paper presents research results on smoke emission from AD3.152 diesel engine fuelled with rapeseed oil (RO) and its blends with diethyl ether (DEE). All necessary tests were carried out in stationary condition for selected rotational speeds of the crankshaft i.e.1000, 1500 and 2000 rpm as well as engine loads of 40, 80 and 120 Nm. Results of the research confirmed, that diethyl ether added in volumetric ratio of 40 % to rapeseed oil reduces smoke opacity even by 50% compared with the engine fuelled with neat rapeseed oil.
W artykule przedstawiono wyniki badań zadymienia spalin silnika o zapłonie samoczynnym AD3.152 zasilanego olejem rzepakowym (OR)oraz jego mieszaninami z eterem dietylowym (DEE). Wszystkie niezbędne badania wykonano w warunkach ustalonych dla wybranych prędkości obrotowych wału korbowego tj. 1000, 1500 i 2000 obr/min oraz obciążeń 40, 80 i 120 Nm. Uzyskane wyniki potwierdzają, że dodatek eteru dietylowego w objętości 40% do oleju rzepakowego zmniejsza zadymienie spalin nawet o ok. 50% w stosunku do silnika zasilanego olejem rzepakowym.
Źródło:
Archiwum Motoryzacji; 2018, 80, 2; 65-76
1234-754X
2084-476X
Pojawia się w:
Archiwum Motoryzacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola i zadania krajowego laboratorium referencyjnego w zakresie pozostałości pestycydów w żywności
The role and tasks of the national reference laboratory in the scope of pesticide residues in food
Autorzy:
Goralczyk, K.
Strucinski, P.
Hernik, A.
Czaja, K.
Korcz, W.
Snopczynski, T.
Kucharska, A.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875901.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
krajowe laboratorium referencyjne
zywnosc
analiza
zanieczyszczenia zywnosci
pestycydy
pozostalosci pestycydow
Opis:
Państwa Członkowskie Wspólnoty Europejskiej zobowiązane są do stworzenia systemów i programów kontrolnych gwarantujących bezpieczeństwo żywności znajdującej się w obrocie. W tym celu laboratoria urzędowej kontroli żywności działające w strukturach Państwowej Inspekcji Sanitarnej prowadzą badania żywności pod kątem obecności różnych zanieczyszczeń, w tym pozostałości pestycydów. Laboratoria te otrzymują wsparcie merytoryczne ze strony Krajowych Laboratoriów Referencyjnych (NRL), które ściśle współpracują ze Wspólnotowymi Laboratoriami Referencyjnym (CRL).
The Member States are obliged to establish the specific programmes and the control systems ensuring that food products placed on the market are safe for the consumer. In Poland, the official food control laboratories of the State Sanitary Inspection carry out the analysis of food contaminants, including pesticide residues. Those laboratories closely cooperate with the National Reference Laboratories (NRLs). They are also receiving necessary technical assistance from NRLs.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Risk assessment for pesticides’ MRL non-compliances in Poland in the years 2011-2015
Autorzy:
Strucinski, P.
Ludwicki, J.K.
Goralczyk, K.
Czaja, K.
Hernik, A.
Liszewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877714.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
risk assessment
pesticide
maximum residue level
dietary intake
food safety
Polska
2011-2015 period
Opis:
Background. Human exposure to trace levels of pesticide residues present in food of plant origin is inevitable as long as pesticides continue to be applied in agriculture. Since Maximum Residue Levels (MRL) are not toxicological endpoint values, their violation is not by default equivalent to health risk for consumers. However, its essential to provide a healthbased risk assessment for each case of MRL non-compliance reported during monitoring and official control of foodstuffs. Objective. To assess the potential short-term risk associated with consumption of food products of plant origin containing pesticide residues above MRL values based on notifications forwarded by the National Contact Point for RASFF in Poland during 2011-2015. Material and Methods. 115 notifications including 127 analytical results non-compliant with respective MRL values were forwarded to provide risk assessment. An internationally accepted deterministic approach based on conservative model assumptions for short-term exposure assessment was applied. The risk was characterized by comparing an estimated dietary intake with respective acute reference dose (ARfD). Results. Black currant, tea, lettuce, Chinese cabbage and carrot were among the most frequently notified products in years 2011-2015. Among pesticides exceeding respective MRL values, over 90% belonged to fungicides and insecticides/acaricides such as acetamiprid, chlorpyrifos, dimethoate, imidacloprid, dithiocarbamates and procymidone. For 15 and 6 results noncompliant with respective MRL value, a predicted short-term intake exceeded ARfD for children and adults, respectively. Conclusions. Residue levels that could potentially pose a health threat are found incidentally. The science-based and transparent risk assessment process with regard to the data, methods and assumptions that are applied is essential to risk management authorities.
Wprowadzenie. Narażenie człowieka na śladowe poziomy pozostałości pestycydów obecnych w żywności pochodzenia roślinnego jest nieuniknione tak długo jak środki ochrony roślin są stosowane w rolnictwie. Ponieważ wartości najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności (NDP) nie są toksykologicznymi wartościami odniesienia, ich przekroczenie nie jest równoznaczne z zagrożeniem dla zdrowia konsumentów. Jednakże dla każdego przypadku niezgodności z NDP stwierdzonej w monitoringu i urzędowej kontroli żywności należy dokonać naukowej oceny ryzyka zdrowotnego. Cel badań. Ocena potencjalnego ryzyka związanego z krótkoterminowym narażeniem na pozostałości pestycydu na poziomie powyżej wartości NDP na podstawie powiadomień przekazywanych przez Krajowy Punkt Kontaktowy system RASFF w Polsce w latach 2011-2015. Materiał i metody. Do oceny ryzyka przekazano 115 powiadomień zawierających 127 wyników powyżej wartości NDP. W celu oszacowania wielkości narażenia krótkoterminowego zastosowano model deterministyczny wykorzystujący konserwatywne scenariusze najgorszego przypadku. Ryzyko charakteryzowano porównując oszacowaną dawkę pozostałości pestycydu z odpowiednią wartością ostrej dawki referencyjnej (ARfD). Wyniki. W latach 2011-2015 najczęściej zgłaszanymi produktami z powodu przekroczenia wartości NDP były czarna porzeczka, herbata, sałata, kapusta pekińska i marchew. Ponad 90% przypadków przekroczenia NDP dotyczyło fungicydów oraz insektycydów/akarycydów takich jak np. acetamipryd, chlorpiryfos, dimetoat, imidaklopryd, ditiokarbaminiany czy procymidon. W przypadku 15 przekroczeń NDP, oszacowane krótkoterminowe pobranie pozostałości przekraczało wartość ARfD dla dzieci. Dla dorosłych odnotowano 6 takich przypadków. Wnioski. Poziomy pozostałości pestycydów, które mogą teoretycznie zagrażać zdrowiu konsumentów stwierdza się bardzo rzadko. Transparentny i oparty na wynikach badań naukowych proces oceny ryzyka dostarcza niepodważalne argumenty urzędom odpowiedzialnym za zarządzanie ryzykiem.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Risk assessment for infants exposed to furan from ready-to-eat thermally processed food products in Poland
Ocena ryzyka dla niemowląt narażonych na furan obecny w utrwalanych termicznie daniach gotowych do spożycia w Polsce
Autorzy:
Minorczyk, M.
Goralczyk, K.
Strucinski, P.
Hernik, A.
Czaja, K.
Lyczewska, M.
Korcz, W.
Starski, A.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875869.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
human nutrition
risk assessment
infant
furan
human exposure
exposure assessment
thermal process
food product
Polska
Opis:
Background. Thermal processes and long storage of food lead to reactions between reducing sugars and amino acids, or with ascorbic acid, carbohydrates or polyunsaturated fatty acids. As a result of these reactions, new compounds are created. One of these compounds having an adverse effect on human health is furan. Objective. The aim of this paper was to estimate the infants exposure to furan found in thermally processed jarred food products, as well as characterizing the risk by comparing the exposure to the reference dose (RfD) and calculating margins of exposure. Materials and methods. The material consisted of 301 samples of thermally processed food for infants taken from the Polish market in years 2008 – 2010. The samples included vegetable-meat, vegetables and fruit jarred meals for infants and young children in which the furan levels were analyzed by GC/MS technique. The exposure to furan has been assessed for the 3, 4, 6, 9 ,12 months old infants using different consumption scenarios. Results. The levels of furan ranged from <1 μg/kg (LOQ) to 166.9 μg/kg. The average furan concentration in all samples was 40.2 μg/kg. The estimated exposures, calculated with different nutrition scenarios, were in the range from 0.03 to 3.56 μg/kg bw/day and exceeded in some cases RfD set at level of 1 μg/kg bw/day. Margins of exposure (MOE) achieved values even below 300 for scenarios assuming higher consumption of vegetable and vegetable-meat products. Conclusions. The magnitude of exposure to furan present in ready-to-eat meals among Polish infants is similar to data reported previously in other European countries but slightly higher than indicated in the recent EFSA report. As for some cases the estimated intake exceeds the RfD, and MOE) values are much lower than 10000 indicating a potential health concern, it is necessary to continue monitoring of furan in jarred food and estimate of its intake by infants.
Wprowadzenie. Procesy cieplne, a także długie przechowywanie żywności powodują, że zachodzą w niej reakcje pomiędzy aminokwasami i cukrami redukującymi, oraz procesy z udziałem kwasu askorbinowego, węglowodanów i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. W wyniku tych reakcji powstają nowe związki chemiczne. Jednym z tych związków, wykazujących niekorzystne działanie na zdrowie człowieka, jest furan. Cel badań. Celem pracy było oszacowanie wielkości narażenia niemowląt na furan występujący w utrwalanych termicznie przetworach, a także scharakteryzowanie ryzyka przez porównanie narażenia z wartością dawki referencyjnej (RfD) oraz obliczenie marginesów narażenia. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiło 301 próbek przetworów dla niemowląt pobranych w latach 2008 – 2010 z obrotu handlowego na terenie całego kraju. Wśród próbek znajdowały się dania warzywno-mięsne, warzywne oraz owocowe przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci, w których zawartość furanu oznaczano metodą GC/MS. Narażenie na furan szacowano dla niemowląt w wieku 3, 4, 6, 9 i 12 miesięcy wykorzystując różne scenariusze żywienia. Wyniki. Oznaczona zawartość furanu mieściła się w zakresie od <1 μg/kg (LOQ) do 166,9 μg/kg. Średnia zawartość furanu we wszystkich próbkach wynosiła 40,2 μg/kg. Oszacowana wielkość narażenia, przy założonych różnych scenariuszach żywienia, mieściła się w granicach 0,03 – 3,56 μg/kg m.c./dzień i przekraczała dla niektórych przypadków wartość RfD. Marginesy narażenia (MOE) wyniosły nawet poniżej 300 dla scenariuszy zakładających większe spożycie produktów warzywnych i warzywno-mięsnych. Wnioski. Oszacowana wielkość narażenia niemowląt w Polsce na furan pobierany z daniami gotowymi do spożycia jest zbliżona do wcześniejszych danych pochodzących z innych państw europejskich, lecz nieco wyższa od wyników najnowszego raportu EFSA. Biorąc pod uwagę, że w niektórych przypadkach oszacowane narażenie przekraczało wartość RfD (1 μg/kg m.c./dzień), a także fakt, że wartości MOE były znacznie mniejsze od 10000 wskazując na istnienie potencjalnego zagrożenia dla zdrowia, konieczne jest kontynuowanie badań monitorowych zawartości furanu w żywności dla niemowląt i szacowanie narażenia na ten związek.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał krajobrazów kulturowych podstawą kreacji przestrzeni rekreacyjnej
Potential of cultural lanscapes in the creation of tourist and recreation areas
Autorzy:
Jaszczak, A.
Hernik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61044.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
krajobraz wiejski
krajobraz kulturowy
przestrzen rekreacyjna
przestrzen turystyczna
ksztaltowanie przestrzeni
turystyka wiejska
agroturystyka
Opis:
Obecnie coraz częściej spotykany jest pogląd o nowym podejściu do krajobrazów kulturowych. Z jednej strony stanowią one przedmiot ochrony w ujęciu historycznym, środowiskowym, z drugiej zaś warunkują rozwój lokalny i regionalny. Krajobrazy kulturowe decydują także o atrakcyjności turystycznej obszarów wiejskich. W pracy podano przykłady kształtowania przestrzeni turystycznej tych obszarów z kraju i za granicy, które są lub mogą stanowić istotny produkt turystyczny wspomagający rozwój lokalny i regionalny. Wskazano przy tym możliwości aranżacji przestrzeni rekreacyjnej obszarów wiejskich uwzględniając ich potencjał kulturowy, a także rozwój społeczno-gospodarczy. Przy kreacji przestrzeni rekreacyjnej duże znaczenie ma aktywizacja społeczna oraz możliwość współpracy wielu instytucji. Przestrzeń powinno się kształtować w oparciu o autentyzm miejsca, odniesienie do warunków środowiskowych, kulturowych i społecznych. Szczególna uwaga powinna być skierowana na te elementy krajobrazu kulturowego, których obecność wyrobiła w sposób trwały wizerunek krajobrazów kulturowych danego obszaru, regionu, kraju.
Current approaches to cultural landscapes are more and more often emphasising that these landscapes should be protected not only because they embrace objects of historical and environmental value, but also due to their potential for local and regional development. Cultural landscapes have influence on tourism attractiveness. The paper presents examples of cultural landscapes in Poland and abroad that have been shaped to become tourist products supporting local and regional development. It particularly demonstrates the way rural space could be developed to create tourist and recreation areas taking into consideration local cultural potential as well as possibilities of social and economic growth. What is particularly important in the development of tourist and recreation areas is active participation of local communities and possibilities of cooperation between many institutions. Space could be shaped based on local authenticity values and also in relation to environmental, cultural and social conditions. Particular attention should be drawn to those elements of cultural landscape, which are seen as the dominant factors shaping the perception of a particular landscape, region or country.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/II
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies