Autor: Hamulka, J - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Zawartość wybranych składników mineralnych we włosach jako kryterium oceny stanu odżywiania
SODERZHNIE IZBRANNYKH MINERAL’NYKH KOMPONENTOW W BOLOKAKH KAK KRITERIJJ OCENKI SOSTOJANIJA PITANIJA
THE CONTENT OF CERTAIN MINERAL COMPONENTS IN HAIR AS A CRITERION FOR EVALUATION OF NUTRITIONAL STATUS
Autorzy:: Hamulka, J.
Brzozowska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/875320.pdf
Data publikacji:: 1988
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: zdrowie czlowieka
stan odzywienia
odzywianie
wlosy
normy zywieniowe
skladniki mineralne
mikroelementy
zelazo
cynk
miedz
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1988, 39, 4
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Analiza porównawcza spożycia wybranych karotenoidów z wykorzystaniem metody częstotliwości spożycia oraz 4-dniowego bieżącego notowania
Comparative assessment of carotenoids intake by food frequency questionnaire and 4-day dietary food records method
Autorzy:: Wawrzyniak, A.
Hamulka, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/875855.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:: Celem pracy była ocena porównawcza spożycia beta-karotenu, likopenu i luteiny dwoma metodami: częstotliwości spożycia i 4-dniowego bieżącego notowania. W badaniu przeprowadzonym w 2005 roku w okresie wiosenno-letnim wzięło udział 130 studentek SGGW w wieku 18-25 lat Spożycie beta-karotenu (3,62 vs. 3,49 mg/dzień/osobę), likopenu (4,54 vs. 4,05 mg/dzień/osobę) i luteiny (2,50 vs. 2,12 mg/dzień/osobę zależnie od metody) ocenione tymi metodami nie różniło się istotnie statystycznie, osiągając nieco większe wartości przy zastosowaniu metody częstotliwości spożycia (odpowiednio o 3,7; 12,1 oraz 17,9%). Przy użyciu współczynników korelacji Pearson, stwierdzono silną zależność między spożyciem badanych karotenoidów odnotowując dla beta-karotenu r=0,82; dla likopenu r=0,75; dla luteiny r=0,73, przy p < 0,001. Źródłami beta-karotenu były warzywa (90% tego karotenoidu, w tym marchew 54%.) Przetwory pomidorowe i pomidory wnosiły odpowiednio 60-61% i 30% likopenu. Warzywa świeże dostarczały 54-60% luteiny, w tym warzywa liściaste 25-30%.
The aim of the work was comparative assessment of beta-carotene, lycopene and lutein intake by two methods: food frequency questionnaire and 4-day dietary food records. Subjects were 130 female volunteers, aged 18 to 25 years, Warsaw University of Life Sciences students. Data were collected in spring/summer 2005. Intakes of beta-carotene (3.62 vs. 3.49 mg/day per person), lycopene (4.54 vs. 4.05 mg/day per person) and lutein (2.50 vs. 2.12 mg/day per person, respectively) estimated these methods were not statistically significant. The mean differences in intakes assessed were higher for food frequency questionnaire (respectively 3.7% for beta-carotene; 12.1% for lycopene; 1.9% for lutein). Statistically significant Pearson correlations were observed between estimation of carotenoids intake by two methods (r=0.82 for beta-carotene, r=0.75 for lycopene, r=0.73 for lutein; p<0.001). Main sources of beta-carotene were vegetables supplied 90% of this carotenoid (therein carrot 54%). Tomato products and fresh tomatoes contributed 60-61% and 30% of lycopene/day respectively. Sources of lutein were fresh vegetables contributed to diet 54-60% of lutein (therein leafy vegetables 25-30%).
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2009, 60, 1
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Uwarunkowania spozycia luteiny wsrod wybranej grupy mlodziezy szkolnej
Determinants of lutein intake in the selected group of adolescents
Autorzy:: Hamulka, J
Slifierska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/876131.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: mlodziez szkolna
spozycie zywnosci
luteina
zrodla luteiny
plec
nawyki zywieniowe
aktywnosc przeciwutleniajaca
student
food consumption
lutein
lutein source
sex
nutritional habit
antioxidative activity
Opis:: Celem pracy była ocena spożycia luteiny wśród 110 osobowej grupy nastolatków, uczęszczających do liceów ogólnokształcących w Warszawie oraz w Iłży: Badania przeprowadzono wiosną 2007 roku, wśród 56 dziewcząt i 54 chłopców, w wieku 16-20 lat, z użyciem metody trzydniowego bieżącego notowania. Średnie spożycie luteiny wynosiło 1,87 mg/dzień i było uzależnione od płci respondentów. Dziewczęta spożywały średnio 1,67 mg luteiny, natomiast chłopcy 2,07 mg/dzień. Wskaźnik BMI, miejsce zamieszkania, miejsce nauki, aktywność fizyczna, aktywność zawodowa matki oraz liczba rodzeństwa nie miały istotnego wpływu na wielkość spożycia luteiny przez badaną grupę młodzieży. Głównymi źródłami badanego związku w diecie nastolatków były warzywa (64%), w tym ciemnozielone warzywa liściaste (40%),jaja (12%) oraz produkty zbożowe (12%). Mniejszych ilości luteiny dostarczały natomiast ziemniaki (5%), owoce (3%) oraz soki (3%).
The aim of this work was evaluation of lutein intake in group of 110 adolescents from big city (Warsaw) and little town (Iłża). The group consisted of 56 girls and 54 boys, high school attending persons, aged 16-20. The study was carried in the spring of 2007, with the use of three-days dietary food records method. The mean intake of lutein was 1,87 mg/person/ day and it was dependent on respondents sex. Girls consumed 1,67 mg per day of lutein, while boys consumed 2,07 mg per day. Index of BMI, place of dwelling, place of study, physical activity, mother occupation as well as amount of siblings did not have an impact on the intake of lutein. The main sources of lutein in adolescents food rations were vegetables (64%), including dark-green leafy vegetables (40%), eggs (12%) and cereal products (12%). Potatoes (5%), fruit (3%) andjuices (3%) did not contribute significant amount to dietary intake of lutein.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 1; 57-63
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Ocena dostępności oraz składu suplementów diety zawierających ksantofile - luteinę, zeaksantynę i astaksantynę
Assessment of availability and composition of dietary supplements containing xanthophylis - lutein, zeaxanthin and astaxanthin
Autorzy:: Rewucka, A.
Hamulka, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2129672.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:: suplementy diety
ksantofile
luteina
zeaksantyna
astaksantyna
zawartość w suplemen-
tach
dostępność na polskim rynku
Opis:: Luteina, zeaksantyna i astaksantyna zaliczane są do ksantofili, czyli hydroksylowych pochodnych ka- rotenów – związków o silnych właściwościach prozdrowotnych. Wpływają one na prawidłowe funkcjo- nowanie wielu układów i narządów. Z uwagi na brak możliwości syntetyzowania wymienionych ksantofili przez organizm człowieka oraz stosunkowo małe ich spożycie z żywnością powstaje coraz szersza gama suplementów umożliwiających uzupełnianie niedoborów tych związków. Celem pracy był przegląd suplementów diety zawierających luteinę, zeaksantynę oraz astaksantynę, dostępnych od 5 lipca do 31 października 2019 roku na polskim rynku. Charakterystykę suplementów diety przygotowano na podstawie informacji zamieszczonych na opakowaniach, ulotkach dołączonych do tych opakowań, jak również znajdujących się na stronach internetowych aptek, sklepów zielarskich i sklepów z odżywkami. W badanym okresie stwierdzono obecność 233 takich preparatów, w tym 72 z luteiną, 2 z zeaksantyną, 42 z astaksantyną, 105 z luteiną i zeaksantyną, 6 z luteiną i astaksantyną oraz 6 zawierających wszystkie 3 karotenoidy. Zawartość omawianych związków w zalecanej dziennej dawce zależała przede wszystkim od wskazań do stosowania tych preparatów i wahała się w zakresie 0,02 ÷ 40 mg luteiny, 0,032 ÷ 9 mg zeaksantyny oraz 0,005 ÷ 40 mg astaksantyny. Suplementy diety zawierające luteinę (62 % preparatów) i zeaksantynę (84 % preparatów) były przeznaczone do stosowania w celu zapewnienia prawidłowego widzenia. W przypadku preparatów z astaksantyną wskazywano działanie kompleksowe oraz z przeznaczeniem dla osób ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego (po 28 %).
Źródło:: Żywność Nauka Technologia Jakość; 2020, 27, 3; 87 - 99
1425-6959
Pojawia się w:: Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Ocena oraz charakterystyka suplementow diety zawierajacych luteine i zeaksantyne obecnych na polskim rynku farmaceutycznym
The assessment and characteristic of dietary supplements with lutein and zeaxanthin on the Polish pharmaceutical market
Autorzy:: Hamulka, J
Nogal, D.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/872503.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: Polska
rynek lekow
suplementy diety
luteina
zeaksantyna
zawartosc luteiny
zawartosc zeaksantyny
preparaty leczniczo-profilaktyczne
ocena
Polska
drug market
diet supplement
lutein
zeaxanthin
lutein content
zeaxanthin content
assessment
Opis:: W pracy dokonano oceny suplementów diety zawierających luteinę i zeaksantynę, dostępnych na polskim rynku. Stwierdzono obecność ok. 50 takich suplementów, w tym 12 zawierających także zeaksantynę. Oceniane preparaty charakteryzowały się zróżnicowaną zawartością luteiny od 0,25 do 20,0 mg w 1 tabletce/kapsułce oraz zeaksantyny od 0,02 do 0,50 mg/dawce, formą występowania, ceną oraz zróżnicowanym kosztem proponowanej przez producenta kuracji. Główną przyczyną zakupu tych preparatów było zalecenie lekarza.
Lutein and zeaxanthin, two xanthophylls supposed to delay formation eye's disease (AMD, cataract), and found in numerous new dietary supplements appearing on market also in Poland. In the observed period on polish pharmaceutical market was evaluated presence about 50 supplements with lutein and 12 contained zeaxanthin as well. The lutein concentration ranges from 0.25 to 20.0 mg/serving size and zeaxanthin from 0.02 to 0.50 mg. Most of them were multicomponent (multi-vitamin products) in form of capsules or tabs for adults, advised for the eyes' protections or supply of nutritional components with various contents of lutein and zeaxanthin and various costs of daily treatment.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 1; 47-57
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Ocena pobrania azotanow [V] i azotanow [III] z zywnoscia w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 1996-2005
Evaluation of nitrates and nitrites food intake in Polish households in years 1996-2005
Autorzy:: Wawrzyniak, A
Hamulka, J.
Pajak, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/875691.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: Polska
zywienie czlowieka
gospodarstwa domowe
azotany
pobranie azotanow
zywnosc
zanieczyszczenia zywnosci
zanieczyszczenia srodowiska
Polska
human nutrition
household
nitrate
nitrate uptake
food
food contaminant
environment contamination
Opis:: W pracy dokonano szacunkowej ocena pobrania azotanów(V) i azotanów(III) z żywnością w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 1996–2005. Wykazano, że pobranie azotanów(V) i azotanów(III) z żywnością w badanych typach gospodarstw domowych było stosunkowo niskie i nie przekraczało ustalonej wartości ADI, wynosząc 132–190 mg NaNO3/osobę/dzień (56,8% ADI), oraz od 3,0 do 3,5 mg NaNO2/osobę/dzień (58% ADI). Głównym źródłem azotanów(V) były warzywa, które wnosiły do diety średnio 89% ogólnej ich ilości, azotany(III) w blisko 69% pochodziły z mięsa i przetworów mięsnych.
The studies on nitrates and nitrites food intake in years 1996-2005 were curried out in six types of households. Using household budget data and literature mean values of nitrates and nitrites contents in food products food intakes of these compounds were calculated and compared to acceptable daily intake (ADI) taking into consideration main sources of them. The obtained results indicated that the mean nitrate and nitrite food intakes did not exceed ADI and were relatively low 132-190 mg NaNO3/per person/day (56,8% ADI), and 3,0 to 3,5 mg NaNO2/per person/day (58% ADI). Nitrate and nitrite food intakes depended on type of household being highest at pensioners and retired persons and farmers. The main sources of nitrates were vegetables and their products supplied 89% of nitrates whereas meat and meat products supplied 69% of nitrites.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 1; 9-18
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Ocena spożycia witamin i składników mineralnych z suplementami diety wśród kobiet karmiących
Assessment of vitamins and minerals intake with supplements during breast-feeding
Autorzy:: Wawrzyniak, A.
Hamulka, J.
Gorzel, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/875708.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:: Celem pracy była ocena spożycia suplementów diety wśród kobiet karmiących piersią. Badaniem objęto 73 kobiety w przedziale wiekowym 19-42 lata pochodzące z województwa lubelskiego. Informacje na temat stosowania suplementów diety w trakcie karmienia piersią uzyskano na podstawie badania ankietowego. Uzyskane wyniki posłużyły do obliczeń spożycia witamin i składników mineralnych pochodzących z suplementów diety. Stwierdzono, iż podczas karmienia 48% ankietowanych kobiet przyjmowała suplementy diety. Średnie spożycie witamin B2 (113%), B6 (120%), folianów (144%) oraz witaminy D (166%) z suplementów wynosiło powyżej 100% wartości dopuszczonych normą. Najwyższe średnie spożycie, które wynosiło 229% wartości zalecanego dziennego spożycia uzyskano dla żelaza, natomiast najniższe na poziomie 10-35% wartości normy dla witaminy A (33%), wapnia (11%), selenu (12%) i magnezu (20%). Blisko 100% realizację normy spożycia z suplementów diety uzyskano w przypadku witaminy C (93%), E (102%), PP (105%), B1 (107%) oraz cynku (99%).
Assessment of supplements intake during breast-feeding was aim of the work. Seventy three women were examined in age 19-42 years coming from the Lublin province. The information about applying supplements during breast-feeding was obtained using questionnaire method. Achieved results served for calculations of taking vitamins and minerals coming from supplements. During breast-feeding 48% women accepted supplements. Average intakes of vitamin B2 (113%), B6 (120%), folic acid (144%) and vitamin D (166%) from supplements were above 100% recommended values. The highest average consumption was noted for iron (229 % of recommended value), however the lowest on level 10-35% recommendations for vitamin A (33%), calcium (11%), selenium (12%) and magnesium (20%). Nearly 100 % of the norm realization was obtained in case of the vitamin C (93%), E (102%), PP (105%), B1 (107%) and zinc (99%).
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2009, 60, 4
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Ocena sposobu żywienia dzieci i młodzieży z wybranego domu dziecka
Assessment of children and teenagers daily food rations in one the orphanages
Autorzy:: Wawrzyniak, A.
Hamulka, J.
Brenk, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/876302.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:: Celem pracy była ocena zawartości podstawowych składników pokarmowych, wybranych składników mineralnych i witamin w całodziennych racjach pokarmowych dzieci i młodzieży w wieku 7-18 lat, w czterech porach roku, zamieszkujących jeden z poznańskich domów dziecka. Badaniami objęto okres od lipca 2007 roku do maja 2008 roku. Sposób żywienia oceniano w oparciu o raporty magazynowe (jadłospisy dekadowe). Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono nieprawidłowy rozkład energii dostarczanej wraz z poszczególnymi składnikami. W badaniach stwierdzono zbyt wysoką podaż energii (o 24%), białka (o 102%), tłuszczu (o 28%) i cholesterolu (o 45%) oraz cynku (o 47%), miedzi (o 71%), witaminy A (o 102%) i witamin z grupy B (od 44% do 163%). Zbyt niskie spożycie dotyczyło potasu i wapnia (o 20%) oraz witaminy C (o 19%). Badania nie wykazały istotnych statystycznie zależności pomiędzy zawartością poszczególnych składników pokarmowych w diecie a porą roku.
The studies on content of basic nutrients, selected minerals and vitamins in daily food rations among children and teenagers aged 7 to 18, living in one of the Poznań orphanage, in four seasons were carried out in the period between July 2007 and May 2008. The eating habits were assessed on the basis of stock reports (ten-day menu). On the basis of the obtained findings the improper distribution of energy provided with individual components was stated. The content of energy differed from the recommended values (about 24%), proteins (about 102%), fat (about 28%) and cholesterol (about 45%). The study showed too high intake level of zinc (about 47%), copper (about 71%), vitamin A (102%), B-group vitamins (44% to 163%) and too low intake of potassium, calcium and vitamin C (about 20%). The research did not find any statistically significant relationships between the consumption of individual nutrient elements and seasons.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 2
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Ocena pobrania azotanów(III) i azotanów(V) w grupie studentów
Evaluation of nitrites and nitrates food intake in the students’ group
Autorzy:: Wawrzyniak, A.
Hamulka, J.
Pankowska, I.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/876692.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: zywienie czlowieka
studenci
zywnosc
pobranie azotynow
azotyny
osoby dorosle
calodzienne racje pokarmowe
kobiety
mezczyzni
Opis:: W pracy dokonano oceny pobrania azotanów(III) i azotanów(V) z żywnością w grupie studentów w 2008 roku. Badania wykonano z wykorzystaniem kwestionariusza spożycia żywności, tj. trzydniowego bieżącego notowania oraz dostępnych danych literaturowych dotyczących zawartości azotanów(III) i (V) w produktach spożywczych. Wyliczone średnie pobranie tych związków odniesiono do dopuszczalnego dziennego pobrania (ADI). Wykazano, że pobranie azotanów(III) wynosiło średnio 1,7 mg NaNO2/osobę/dzień, co stanowiło 28,0% wartości ADI, a w przypadku azotanów(V) 77,3 mg NaNO3/osobę/ dzień, co stanowiło 25,1% dopuszczalnych ilości. Największe pobranie azotanu(III) sodu odnotowano z przetworów mięsnych, które wnosiły do diety 56,5% tych związków oraz produktów zbożowych (20%). Azotan(V) sodu głównie pochodził z warzyw i przetworów warzywnych, wnoszących do diety 76,1% ogólnej jego ilości, w tym ziemniaki dostarczały 17,1%, kapusta 15,5%, buraki 13,7% ich ilości. Mężczyźni pobierali z całodzienną racją pokarmową 2,4-krotnie więcej azotanów( III) w stosunku do kobiet. Pobranie azotanów(V) nie różniło się istotnie statystycznie u kobiet i mężczyzn.
The aim of study was to determine the intake of nitrites and nitrates in daily food rations of the students’ group in 2008 using 3-day dietary food records method and literature mean values of nitrates and nitrites in food products. Intakes of these compounds were calculated and compared to acceptable daily intake (ADI). The average intake of nitrites was 1.7 mg NaNO2/per person/day (28.0% of ADI), nitrates 77.3 mg NaNO3/per person/day that means 25.4% of ADI. The largest nitrites food intake was noticed for meat products supplied 56.5% of nitrites and cereals (20%). Whereas vegetables and their products supplied 76.1% of nitrates: potatoes 17.1%, cabbage 15.5%, beetroots 13.7%. Calculated nitrites intake for men was 2.4 higher than for women. There were no significant differences of nitrates intake between men and women groups.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 4
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Dietary sources of lutein in adults suffering eye disease (AMD/cataracts)
Autorzy:: Sulich, A.
Hamulka, J.
Nogal, D.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/877859.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: dietary source
lutein
adult
eye disease
cataract
age-related disease
age-related macular degeneration
dietary supplement
Opis:: Background. Epidemiological studies indicate that by consuming 6-14 mg lutein daily, the risk of acquiring eye diseases like age-related macular degeneration (AMD) or cataracts becomes reduced. Their symptoms can also by such means be alleviated and treatment improved. Objectives. To estimate dietary intakes of lutein obtained from foodstuffs and supplements along with determining its main sources in selected groups of adults suffering from eye disease and healthy controls. Material and Methods. The study was performed in Warsaw and its neighbourhoods during 2008-12. Subjects were 375 adults aged 50-97 years, of whom half had been diagnosed with AMD and/or cataracts; constituting the test group. Dietary intakes of lutein were assessed by Food Frequency Questionnaire Method whilst interview questionnaires assessed the intake of supplements. Results. Overall, the average dietary intake of lutein from foodstuffs was 2.5 mg daily, with the test group being significantly higher than healthy controls (2.9 vs 2.1 mg daily). Women’s intakes were also higher than in men (2.9 vs 2.1 mg daily), as were those possessing higher or secondary education compared to the others with primary or vocational education (2.7 vs 2.3 mg daily). Fresh vegetables were found to be the main dietary sources of lutein that included green leafy vegetables and frozen vegetables, constituting respectively 63% and 13% of the dietary intake. Dietary supplements containing lutein were taken by 109 subjects of whom most had eye disease (over 80%); where the average daily consumption of lutein from this source was 6.5 mg. Conclusions. For older people, the dietary intake of lutein from foodstuffs may be insufficient to prevent eye disease. Taking daily dietary supplements would thus be indicated to make up such deficiencies of lutein.
Wprowadzenie. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują, że spożycie luteiny w ilościach od 6 do 14 mg na dzień zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób oczu typu AMD (zwyrodnienie plamki żółtej związanej z wiekiem) oraz zaćmy, jak również łagodzi ich objawy i wspomaga leczenie. Cel badań. Oszacowanie spożycia luteiny z żywnością i suplementami oraz wskazanie jej głównych źródeł w diecie wybranej grupy osób dorosłych, w kontekście współwystępowania chorób oczu. Materiał i metody. Badanie przeprowadzono w latach 2008-2012 w Warszawie i okolicach. Badaną grupę stanowiło 375 osób dorosłych w wieku 50-97 lat, przy czym połowa to osoby ze zdiagnozowanymi chorobami oczu tj. AMD i/lub zaćmą. Wielkość spożycia luteiny z produktów spożywczych określono za pomocą metody częstotliwości spożycia zaś z suplementów diety na podstawie wywiadu ankietowego. Wyniki. Średnie spożycie luteiny z żywności w badanej grupie ogółem wynosiło 2,5 mg/dzień i było istotnie wyższe w grupie osób ze zdiagnozowaną chorobą oczu w stosunku do osób zdrowych (2,9 vs. 2,1 mg/ dzień), u kobiet w stosunku do mężczyzn (2,9 vs. 2,1 mg/ dzień) oraz u osób z wykształceniem średnim lub wyższym niż podstawowym lub zawodowym (2,7 vs. 2,3 mg/ dzień). Głównymi żywieniowymi źródłami luteiny były warzywa świeże, w tym: zielone warzywa liściaste, z których pochodziło łącznie 63% tego związku oraz warzywa mrożone (13%). Stosowanie suplementów diety będących źródłem luteiny zadeklarowało 109 respondentów, przy czym były to głównie osoby z chorobami oczu (80%). Średnie spożycie luteiny z suplementów diety wynosiło 6,5 mg/dzień. Wnioski. W grupie osób starszych spożycie luteiny z żywności może być niewystarczające w prewencji chorób oczu. Stąd też, zasadne jest włączenie do ich całodziennej racji pokarmowej suplementów diety będących źródłem luteiny w celu wyrównania jej niedoborów.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 1
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Ocena spozycia blonnika pokarmowego oraz jego frakcji w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 1996-2005
Evaluation of dietary fibre, soluble and insoluble fibre food intake in Polish households in years 1996-2005
Autorzy:: Hamulka, J
Wawrzyniak, A.
Sosinska, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/873113.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: Polska
gospodarstwa domowe
spozycie zywnosci
blonnik pokarmowy
ocena spozycia
blonnik pokarmowy rozpuszczalny
blonnik pokarmowy nierozpuszczalny
produkty zbozowe
owoce
warzywa
Polska
household
food consumption
dietary fibre
consumption assessment
soluble dietary fibre
insoluble dietary fibre
cereal product
fruit
vegetable
Opis:: Celem pracy było oszacowanie spożycia błonnika pokarmowego ogółem oraz jego frakcji rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej z żywnością w latach 1996-2005 w sześciu typach gospodarstw domowych. Wykorzystując dane o budżetach gospodarstw domowych dotyczących spożycia produktów spożywczych oraz dostępne dane literaturowe, dotyczące zawartości błonnika pokarmowego wyliczono średnie pobranie tych związków oraz porównano jez zaleceniami żywieniowymi. Ponadto obliczono główne ich źródła z żywności. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, iż średnie spożycie błonnika pokarmowego ogółem w badanym okresie wynosiło 23,7 g/osobę/dzień, wahało się w szerokim zakresie od 19,9 do 28,5 g/osobę/dzień i było uzależnione od typu gospodarstwa domowego, natomiast w niewielkim stopniu od analizowanego roku. Średnie spożycie rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego wynosiło 8,8 g/dzień/osobę (7,2-10,5 g/dzień/osobę), natomiast frakcji nierozpuszczalnych 14,9 g/dzień/osobę (12,1-18,0 g/dzień/osobę). W badanym okresie odnotowano niewielki wzrost spożycia błonnika rozpuszczalnego w wodzie, natomiast spadek spożycia frakcji nierozpuszczalnego. Głównym źródłem błonnika pokarmowego ogółem oraz jego frakcji były produkty zbożowe, w tym głównie pieczywo, przy czym w przypadku rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego większy udział odnotowano dla warzyw i owoców oraz ich przetworów.
The aim of the study was food intake of dietary fibre and soluble and insoluble fibre intake in years 1996-2005 in six types of households. According to the households budget data, and literature mean values of dietary fiber and its fraction in food products food intakes of these compounds were calculated and compared to recommendations taking into consideration main sources of them. The obtained results indicated that the mean dietary fibre intake was 23.7 g/per person/day (19.9— 28.5 g/per person/day). Dietary food intake depended on type of household, and was less dependent on year. The mean soluble fibre intake was 8.8 g/per person/day (7.2-10.5 g/per person/day) and insoluble fibre was 14.9 g/day/person (12.1-18.0 g/per person/day). In researched period we observed small increase soluble fibre intake, however decline insoluble fibre intake. The main food sources of dietary fibre were cereals, especially bakery, but in case of soluble fibre vegetables and fruit and their products.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 2; 211-221
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Ocena spożycia beta-karotenu, likopenu i luteiny w wybranej grupie osób dorosłych
The assessment of beta-carotene, lycopene and lutein intake by selected group of adults
Autorzy:: Hamulka, J.
Wawrzyniak, A.
Sulich, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/873333.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: zywienie czlowieka
beta-karoten
likopen
luteina
spozycie zywnosci
osoby dorosle
karotenoidy
calodzienne racje pokarmowe
human nutrition
beta-carotene
lycopene
lutein
food consumption
adult
carotenoid
daily food ration
Opis:: Wprowadzenie. Karotenoidy jako związki biologicznie czynne, występujące w produktach pochodzenia roślinnego, wpływają korzystnie na zdrowie człowieka chroniąc go przed rozwojem wielu chorób. Ludzie i zwierzęta nie posiadają zdolności syntetyzowania tych związków de novo, dlatego też muszą być one dostarczane systematycznie wraz z pożywieniem. Cel badania. Celem pracy była ocena spożycia wybranych karotenoidów oraz wskazanie głównych ich źródeł w całodziennej racji pokarmowej osób dorosłych. Materiał i Metoda. Badania przeprowadzono w sezonie jesienno-wiosennym, w latach 2010-2011, wśród 512 osób dorosłych, w wieku 18-97 lat, ze środowiska miejskiego z centralnej Polski. Do oceny spożycia karotenoidów z żywnością zastosowano metodę częstotliwości spożycia wybranych produktów. Wyniki. Średnie dzienne spożycie β-karotenu, likopenu i luteiny wynosiło odpowiednio 6,3; 7,0 i 2,7 mg na osobę. Osoby o wyższym wykształceniu spożywały istotnie więcej wszystkich ocenianych karotenoidów w stosunku do osób o wykształceniu podstawowym. Stwierdzono również istotnie statystycznie wyższe, spożycie β-karotenu przez kobiety oraz wyższe spożycie likopenu przez osoby ze stwierdzoną nadwagą lub otyłością. Głównymi źródłami β–karotenu w diecie respondentów były warzywa świeże (62%), w tym marchew (37%). Największych ilości likopenu dostarczały przetwory pomidorowe (50%) oraz pomidory świeże (32%). W przypadku luteiny ponad 80% tego związku pochodziło z warzyw ogółem, w tym ponad 55% z warzyw świeżych. Wnioski. Głównym źródłem karotenoidów w diecie osób dorosłych były warzywa i ich przetwory, a czynnikiem najbardziej różnicującym wielkość ich spożycia okazało się wykształcenie respondentów.
Background. Carotenoids as biologically active compounds, found in products of plant origin, have a beneficial impact on human health by protecting it against the development of many diseases. People and animals do not have the ability to synthesize these compounds de novo, they must be regularly supplied with food. Objective. The aim of this study was to evaluate intake of selected carotenoids and indicate their main sources in the daily food ration in adults. Material and method. The study was conducted in autumn and spring season, in 2010-2011, among 512 adults, aged 18- 97 years, from the urban environment of the central Poland. Food frequency questionnaire method was used to assess the intake of carotenoids. Results. The mean intake of β-carotene, lycopene and lutein was respectively 6.3; 7.0 and 2.7 mg/person/day. Level of education was a factor which significantly influenced on all carotenoids intake. Persons with higher level of education consumed significantly higher amounts of carotenoids in relation to persons with primary level of education. It was also found statistically significantly higher β-carotene intake by women when compared to men. Persons with evidence of overweight or obesity consumed significantly more lycopene. The main sources of β-carotene were fresh vegetables (62%), including carrot (37%). The largest amounts of lycopene came from processed tomato (50%) and fresh tomatoes (32%). Sources of lutein were total vegetables which contributed to diet over 80%, including fresh vegetables (55%). Conclusions. The main source of carotenoids in the diet of Polish adults were vegetables and their products, and the level of education was the most differentiating factor in the their total intake.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 2
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Family influences on breakfast frequency and quality among primary school pupils in Warsaw and its surrounding areas
Autorzy:: Zielinska, M.
Hamulka, J.
Gajda, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/876599.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: human nutrition
family influence
child
adolescent
breakfast
second breakfast
consumption determinant
consumption rate
foodstuff type
frequency
quality
primary school
student
Warsaw city
Warsaw area
Opis:: Background. Regular consumption of a well balanced breakfast is a pre-requisite for normal growth and child development, along with the acquisition of proper eating habits. The family environment is crucial place where children learn such patterns of behaviour that form the basis for their development. Objectives. To determine how family factors affect the regular eating of breakfast and types of foodstuffs consumed in primary school pupils, including food purchases made from vending machines and school tuck shops. Materials and methods. Subjects were 836 pupils (435 girls and 401 boys, aged 6 - 13) from Warsaw and the surrounding areas. Appropriate socio-demographic data and relevant eating habits were obtained from direct interviewing of the subjects by means of a custom designed questionnaire. Statistical analyses were performed by the Kohonen type cluster analysis model and Chi-square test (Chi2); (p≤0.05). Results. Three clusters of pupils were identified by their differing socio-demographics and eating habits (eg. rates of breakfast consumption, buying from vending machines or school tuck shops). The first and third clusters were mainly pupils from two-parent families with parents proportionally spending similar times at work, where respective breakfast (87% and 91%) and second breakfast (77% and 72%) consumption rates were also similar together with food shopping rates during school time (respectively 69% and 63%). Pupils with single-parents, multi-generation families or if both parents were professionally active, predominated in the second cluster. These ate breakfast (73%) and second breakfast (67%) more rarely, but more frequently shopped for food at school (84%). A small number of pupils had a packed second breakfast from home, rarely ate sandwiches, fruit and/or vegetables and dairy products but ate more sweets, sweet rolls and savoury snacks. However, a large number of subjects bought sandwiches, fresh fruit and/or vegetables and fast-food at school. Conclusions. Family factors were found to affect eating habits in children and adolescents regarding how often breakfast was eaten and the type of foodstuffs consumed. High consumptions of unhealthy food items for second breakfast were also observed. Single-parent pupils, those in multi-generation families or if both parents are employed rarely brought second breakfasts from home but frequently bought food from vending machines and school tuck shops. The results of the presented findings are significant towards planning an appropriate educational campaigns and health programmes targeted at children, adolescents and their families.
Wprowadzenie. Regularne spożycie zbilansowanych śniadań warunkuje wzrost i rozwój dzieci oraz kształtuje prawidłowe nawyki żywieniowe. Środowisko rodzinne jest pierwszym i najważniejszym miejscem, z którego dziecko czerpie wzorce i podstawy do ich wykształcenia. Cel pracy. Ocena rodzinnych uwarunkowań częstości spożywania śniadań oraz asortymentu spożywanej żywności przez uczniów szkół podstawowych oraz dokonywania przez nich zakupów w automacie i/lub sklepiku szkolnym. Materiał i metody. Badaniami objęto 836 uczniów (435 dziewcząt i 401 chłopców), w wieku 6 – 13 lat, z Warszawy i okolic. Dane dotyczące sytuacji socjo-demograficznej uczniów oraz wybranych składowych sposobu żywienia zebrano metodą bezpośredniego wywiadu ankietowego. Do statystycznego opracowania uzyskanych wyników wykorzystano analizę skupień metodą modelu sieci Kohonena oraz test Chi2 (p≤0,05). Wyniki. Wyodrębniono trzy skupienia uczniów różniące się między sobą cechami socjo-demograficznymi oraz częstością spożywania śniadań i dokonywania zakupów w sklepiku szkolnym i/lub automacie (p≤0,05). W skupieniu 1 i 3 dominowali uczniowie z pełnych rodzin o podobnym odsetku aktywności zawodowej rodziców; uczniowie z podobną częstością spożywania śniadań (I – 87% i 91%; II – 77% i 72%) oraz dokonywania zakupów w szkole (69% i 63%). W skupieniu 2 przeważali uczniowie z rodzin niepełnych lub wielopokoleniowych oraz z obojgiem rodziców aktywnych zawodowo. Charakteryzowali się oni niższą częstotliwością spożywania śniadań (I - 73%; II - 67%) oraz wyższą dokonywania zakupów w szkole (84%). Mniejszy odsetek uczniów zabierał z domu II śniadania, rzadziej spożywali kanapki, owoce i/lub warzywa oraz przetwory mleczne, a częściej słodycze, słodkie bułki oraz słone przekąski. Większy odsetek uczniów kupował w szkole kanapki, świeże owoce i/lub warzywa oraz dania typu fast-food. Wnioski. Struktura rodziny wpływała na zachowania żywieniowe dzieci i młodzieży dotyczące częstości spożywania śniadań oraz asortymentu spożywanej żywności. Dzieci z rodzin niepełnych lub wielopokoleniowych oraz z wyższym odsetkiem obojga pracujących rodziców rzadziej spożywały I i II śniadania, rzadziej zabierały II śniadania z domu oraz częściej dokonywały zakupów w sklepiku szkolnym i/lub automacie. Ponadto na II śniadania częściej spożywały produkty niewskazane. Uzyskane wyniki wskazują na potrzebę planowania i wdrażania odpowiednich kampanii edukacyjnych i programów zdrowotnych skierowanych do dzieci i młodzieży oraz ich rodzin.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 2
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Ocena spożycia witamin i składników mineralnych z suplementami diety przez kobiety w ciąży
Assessment of vitamins and minerals intake with supplements in pregnant women
Autorzy:: Hamulka, J.
Wawrzyniak, A.
Pawlowska, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/872557.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: zywienie czlowieka
sposob zywienia
kobiety ciezarne
poziom spozycia
witaminy
skladniki mineralne
suplementy diety
ocena spozycia
human nutrition
nutritional habit
pregnant woman
consumption level
vitamin
mineral component
diet supplement
Opis:: Celem pracy była ocena stosowania suplementów diety oraz spożycia witamin i składników mineralnych z preparatami farmaceutycznymi. Badaniami objęto 60 kobiet w ciąży w wieku 19-40 lat, zamieszkałych na terenie województwa mazowieckiego. Informacje dotyczące spożycia suplementów diety uzyskano na podstawie wywiadu ankietowego. Przyjmowanie preparatów witaminowo-mineralnych przed zajściem w ciąże zadeklarowało 55% kobiet, natomiast w czasie ciąży 98,3% badanych. Średnie spożycie witamin i składników mineralnych z suplementami diety, w czasie ciąży, powyżej zalecanych wartości odnotowano w przypadku witaminy D (157%), folianów (128%), witaminy B2 (125%), witaminy C (121%) oraz żelaza (120%), jodu i cynku (po 113%). Na poziomie rekomendowanych wartości (95-105% normy) odnotowano spożycie dla witaminy B1 В12 i B6. Najniższe spożycie stwierdzono w przypadku witaminy A (60%) oraz wapnia i magnezu (10-12%). Kobiety mieszkające na wsi charakteryzowały się niższym średnim spożyciem witamin i składników mineralnych pochodzącym z preparatów, przy czym różnice istotne statystycznie odnotowano dla witaminy A i E, magnezu, miedzi, jodu i manganu.
The aim of the work was to assess the application of diet supplements in pregnant women, as well as the intake of vitamins and minerals with pharmaceuticals. Sixty women in age 19 - 40 years coming from the Mazowsze district were examined. The information about applying supplements was obtained using questionnaire method. The intake of vitamin and mineral supplements before and during pregnancy was declared on the level of 55% and 98.3% respectively. The average intake of vitamin D (157%), folic acid (128%), vitamin B2 (125%), vitamin C (121%), iron (120%), iodine and zinc (113%) from supplements was above recommended values. The average intake of vitamin B1, В12 and B6 from supplements was about 95-105% of RDA. The lowest average consumption was noted for vitamin A (60%) as well as calcium and magnesium (10- 12% of recommended value). Pregnant women who have lived in country consumed less vitamins and minerals from supplements, however differences were statistically significant in case vitamin A, E, magnesium, cooper, iodine and manganese.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 3
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Astaksantyna – budowa, właściwości i możliwości zastosowania w żywności funkcjonalnej
Astaxanthin – structure, properties, and application possibilities in functional food
Autorzy:: Pogorzelska, E.
Hamulka, J.
Wawrzyniak, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/826083.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:: astaksantyna
ksantofil
karotenoidy
zywienie zwierzat
zywienie czlowieka
barwniki naturalne
zywnosc funkcjonalna
suplementy diety
przeciwutleniacze
dodatki paszowe
produkcja zywnosci
wlasciwosci prozdrowotne
Opis:: Astaksantyna jest ksantofilem naturalnie występującym w przyrodzie. Nadaje charakterystyczne różowo-czerwone zabarwienie tkankom ryb, takim jak łosoś i pstrąg, a także skorupom skorupiaków. Zwierzęta i ludzie nie przejawiają zdolności syntetyzowania astaksantyny de novo. Zdolność tę wykazują niektóre algi, drożdże, bakterie i rośliny. Dzięki budowie chemicznej astaksantyna charakteryzuje się silnymi właściwościami antyoksydacyjnymi. Jest uważana za jeden z najsilniejszych naturalnych antyoksydantów. Jak wynika z dotychczasowych badań, astaksantyna przyjmowana w dużych dawkach nie wykazuje właściwości prooksydacyjnych i toksycznych. Stąd też stosowana jest jako składnik suplementów diety, a ponadto jako dodatek do pasz dla ryb i, w mniejszym stopniu, dla drobiu. Coraz częściej znajduje również zastosowanie jako składnik żywności funkcjonalnej. W pracy przedstawiono szczegółową charakterystykę astaksantyny: jej budowę chemiczną, występowanie, bezpieczeństwo stosowania oraz możliwości jej zastosowania do produkcji żywności funkcjonalnej.
Astaxanthin is a naturally occurring xanthophyll. It gives the tissues of fish, such as salmon or trout, as well as the shells of crustaceans a characteristic pink-red colour. Animals and people do not have the ability to synthesize astaxanthin de novo. Some algae, yeast, bacteria, and plants possess this ability. Owing to its chemical structure, astaxanthin is characterized by strong antioxidant properties. It is considered one of the most powerful natural antioxidants. Scientific studies carried out so far have proven that astaxanthin, if taken in large doses, does not exhibit any prooxidative and toxic properties. Hence, astaxanthin is used as an ingredient in dietary supplements and, moreover, as a feed additive for fish and, to a lesser extent, for poultry. More and more frequently, it is also applied as a functional food component. The paper presents a detailed characterization of astaxanthin in terms of its chemical structure, occurrence, application safety, and potential applications thereof to produce functional food.
Źródło:: Żywność Nauka Technologia Jakość; 2016, 23, 1
1425-6959
Pojawia się w:: Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Hamulka, J" wg kryterium: Autor

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język