Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Gut, Przemysław" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Za co Leibniz krytykował Kartezjański pogląd na wolną wolę?
    Autorzy:
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2103011.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    wolność
    wolna wola
    determinizm
    Kartezjusz
    Leibniz
    Opis:
    Problem wolności człowieka stanowi jedno z głównych zagadnień filozoficznych, które znalazło się w polu uwagi Leibniza. Jego stanowisko w tej sprawie jest wynikiem polemiki z funkcjonującymi wówczas teoriami wolności. W artykule omawiam jedną z tych polemik, mianowicie polemikę Leibniza z Kartezjańską wizją woli i jej wolności. Osią tej polemiki są dwie kwestie. Pierwsza z nich dotyczy tego, czy wewnętrzne doświadczenie dostarcza nam niezbitego dowodu istnienia wolnej woli. Druga związana jest z pytaniem, czy wolność zakłada całkowity brak zdeterminowania (libertas indifferentiae). Przenalizowanie tych zagadnień pozwala wyjaśnić, po pierwsze, powody, dla których Leibniz utrzymywał, że Kartezjusz nie dostarczył satysfakcjonującego rozwiązania kwestii ludzkiej wolności, oraz, po drugie, skąd biorą się trudności w ustaleniu, jaki rodzaj teorii reprezentował Leibniz: czy broniona przez niego koncepcja wolności jest rodzajem teorii, którą zwykło się współcześnie nazywać mianem kompatybilizmu, czy raczej opowiadał się za koncepcją, którą można by zaliczyć do teorii typu libertariańskiego. Przyjęcie pierwszej interpretacji oznaczałoby, że Leibniz nie uważał determinizmu, a przynajmniej jakiejś jego postaci, za zagrożenie dla wolności ludzkiej. Przyjęcie natomiast interpretacji drugiej oznaczałoby, że wolność w ujęciu Leibniza zakłada nieobecność zdeterminowania w ogóle. Jedna i druga interpretacja ma swoich zwolenników.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 371-386
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Epistemic Significance of Current Clear and Distinct Perceptions in Descartes’ Epistemology
    Znaczenie epistemiczne aktualnie jasnych i wyraźnych ujęć w epistemologii Kartezjusza
    Autorzy:
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791072.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    jasne i wyraźne ujęcia
    wiedza
    Kartezjańskie koło
    current clear and distinct perceptions
    knowledge
    Cartesian Circle
    Opis:
    W niniejszym artykule omawiam kwestię dotyczącą roli, jaką Kartezjusz wyznaczył w budowie gmachu wiedzy pewnej temu, co można określić mianem aktualnie jasnych i wyraźnych ujęć (sądów poznawanych obecnie jasno i wyraźnie). Powyższa kwestia jest od dawna przedmiotem ożywionej dyskusji wśród komentatorów epistemologii Kartezjusza. W współczesnej literaturze historyczno-filozoficznej spotkać można dwie zasadnicze interpretacje na temat funkcji jaką pełnią w systemie Kartezjusza aktualnie jasne i wyraźne ujęcia. Pierwszą można nazwać interpretacją psychologiczną, drugą zaś normatywną. Ta ostatnia głosi, że aktualnie jasne i wyraźne ujęcia są całkowicie odporne na wątpienie zanim jeszcze dowiedzie się istnienia Boga i ustali ogólną regułę prawdy. Z tego względu ich pewność nie ogranicza się u Kartezjusza jedynie do pewności psychologicznej, lecz ma charakter normatywny. Opowiadam się za interpretacją normatywną. Przemawiają za nią – moim zdaniem – liczne racje. Ale rodzi ona także pewne trudności. Dlatego po przedstawieniu argumentów przemawiających na jej rzecz i niewątpliwych zalet wynikających z jej przyjęcia, omawiam szczegółowo pewne trudności zarówno tekstowe, jak i merytoryczne, którym musi sprostać ta interpretacja, jeśli mamy ją utrzymać.
    In this article, I discuss the epistemic role that Descartes believed was played in knowledge construction by current clear and distinct perceptions (the ideas or propositions which appear most evident to us when we are attending to them). In recent literature, we can find two interpretations about the epistemic status and function of current clear and distinct perceptions in Descartes’ epistemology. The first may be called the psychological, the second normative. The latter states that current clear and distinct perceptions are utterly immune to all doubt, even before God’s existence is proven and the general rule of truth is established. Thus, their certainty is for Descartes not merely psychological, but normative. I endorse the normative interpretation for a number of what I believe to be cogent reasons. However, there are also some difficulties with it. Therefore, after presenting positive arguments for the interpretation (sections I–IV) I discuss the difficulties of textual and substantive nature that the normative interpretation needs to address if it is to be upheld (sections V–VI).
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 2; 87-118
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spinozjańska koncepcja wolności jako działania rozumnego, zgodnego z naturą i cnotliwego
    Spinoza’s Proposal of Freedom as Reason’s Driven Activity in Conformity with Nature and Virtue
    Autorzy:
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012944.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Spinoza
    wolność
    wolna wola
    determinizm
    rozum
    cnota
    freedom
    free will
    determinism
    reason
    virtue
    Opis:
    The main goal of submitted paper is to present the crucial trains of Spinoza’s conception of freedom. The focal point of undertaken analysis aims to demonstrate the originality and uniqueness of Spinoza’s proposal. In first step the different aspects of definition of freedom is examined. Next, the Spinoza’s arguments concerning the rejection of free will are scrutinized. Finally, the connection between freedom and reason is presented. In conclusion, the distinguished characteristics of free person are spelled out.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2010, 58, 1; 51-70
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spinoza’s Critique of Religious Intolerance
    Spinozy krytyka nietolerancji religijnej
    Autorzy:
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232575.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Spinoza
    religia
    nietolerancja
    uprzedzenie
    zabobon
    klerykalizm
    religion
    intolerance
    prejudice
    superstition
    clericalism
    Opis:
    This article presents a new interpretation of Spinoza’s account of religious intolerance. According to Rosenthal and Steinberg Spinoza explains the origins of religious intolerance in two ways. The first is in the Ethics, which is grounded on the affect of ambition; the second in the Theological-Political Treatise, which is based on the opposed affects of fear and hope. I agree with this interpretation, yet I considerably modify and supplement this account. The interpretation I propose rests on the observation that in order to understand Spinoza's view we need to draw the subtle distinction between the explanation of the psychological causes of religious intolerance and the elucidation of why religious intolerance appears to appeal so much. First, I shall discuss Spinoza’s account of the origin of religious intolerance. Second, I shall consider the measures which, in his view, should be taken in order to curb religious intolerance effectively.
    Artykuł przedstawia nową interpretację stanowiska Spinozy w kwestii pochodzenia i natury nietolerancji religijnej. Według Rosenthala i Steinberga Spinoza wyjaśniał pochodzenie nietolerancji religijnej na dwa sposoby. Pierwszy z nich, obecny w Etyce, odwołuje się przede wszystkim do afektu ambicji; drugi, obecny w Traktacie teologiczno-politycznym, opiera się na analizie wpływu na ludzkie myślenie dwóch przeciwnych sobie afektów strachu i nadziei. W niniejszym artykule modyfikuję i uzupełniam to ujęcie. Ponadto wskazuję, że aby zrozumieć poglądy Spinozy na temat nietolerancji religijnej, należy skrupulatnie odróżnić wyjaśnienie przyczyn nietolerancji religijnej od wyjaśnienia powodów, dla których ludzie poddają się wpływowi nietolerancyjnych religii. W pierwszej części artykułu omawiam pogląd Spinozy na temat pochodzenia i natury nietolerancji religijnej. W części drugie wskazuję na powody, jakie zdaniem Spinozy, decydują o tym, że ludzie mają skłonność do ulegania religijnej nietolerancji. W części trzeciej, rozważam środki, które zdaniem Spinozy należy podjąć, aby skutecznie ograniczyć nietolerancję religijną.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 4; 319-363
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Selected traits of spring wheat in Polish climatic conditions. Part 1. The traits of yield components and basic technological parameters
    Autorzy:
    Gut, Magdalena
    Szecówka, Przemysław
    Bichoński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2199657.pdf
    Data publikacji:
    2012-08-20
    Wydawca:
    Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Tematy:
    climate
    quality of wheat
    wheat
    Opis:
    The purpose of the paper was to determine phenotype and genotype variability of yield components structure  (number  of grains,  grain  mass  and  1000 grain  weigh)  as  well  as  of the basic  technological  traits (sedimentation number, falling number, protein percentage content per grain). The research also considered the issue of pre-harvest sprouting. During each vegetation season rainfall and temperature were recorded. The examined material were the strains of F6 - F7 generation. Coefficients of correlation between the values of particular traits and mean temperatures and rainfall sum during a given season showed that yield component parameters were significantly modified by temperature; whilst warm vegetation seasons proved  to be benefi- cial. Negative correlation between the rainfall sum and the number of grains and grain mass as well as 1000 grain weight suggests that the excess of water may be more detrimental for the yield than its shortage. Coefficients of correlation between the values of basic technological parameters and mean temperature were negative and not very high or low or even – insignificant, as in the case of falling number. High h2 coefficients suggest a good  heritability of yield components  parameters, and yield per ear seem to be the trait that was transmitted best. Amongst  the basic quality indicators, the highest heritability was observed in the case of falling number and the lowest one in the case of sedimentation number. The weakest genetic conditioning was observed in the case of resistance to sprouting, measured as the percentage of sprouting grains in the ear. It seems therefore that genetic variability was, to a large degree, masked by the environmental impact and, in spite of a high degree of genetic conditioning, the effectiveness of selection based on a visual evaluation of the forms rated for further cultivation might be limited.
    Źródło:
    Plant Breeding and Seed Science; 2012, 66; 29-38
    1429-3862
    2083-599X
    Pojawia się w:
    Plant Breeding and Seed Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leibniza koncepcja prawdy
    Leibniz’s Conception of Truth
    Autorzy:
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106968.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    The paper sought primarily to analyze the definition of truth put forward by Leibniz. The first part discusses the problems related to the bearer of truth. The following questions merit our attention: 1) is truth an epistemological category, or an ontological one? 2) what does truth state? 3) what does the difference between conception and judgement consist in? 4) what is the structure of judgement? 5) what arguments - according to Leibniz - are in favour of the intensional interpretation of judgement? In the second part of the paper the very formulation of the definition of truth has been analyzed. The following questions have been underlined: 1) what reasons are there in favour of the classical (corresponding) approach to truth? 2) in what manner should the relation of correspondence be interpreted? 3) how did Leibniz seek to make precise the conception of correspondence between the structure of judgement and the structure of the state of things? In view of the above considerations, it has been shown that truth - according to Leibniz - 1) is an epistemological category, 2) is the relational property of judgement in the logical sense, 3) its foundation being the relation of correspondence determined by three factors: a) the structure of judgement, b) the structure of reality, c) the correspondence between the structure of judgement and the structure of reality. The key concept here, which makes it possible to explain the correspondence of the structure of judgement and the structure of the state of things, is the concept of the isomorphism of relation. On the basis of those clarifications, it has been assumed that, according to Leibniz, the simple categorical judgement "A is B" is true if and only if there occurs the relation of isomorphic representation cp between the structure of judgement and the structure of the given state of things which that judgement concerns.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 1999, 46-47, 1; 147-166
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leibniz: Personal Identity and Sameness of Substance
    Leibniz: osobowa identyczność i tożsamość substancji
    Autorzy:
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488319.pdf
    Data publikacji:
    2017-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Leibniz
    personal identity
    person
    substance
    sameness
    self-consciousness
    memory
    osobowa identyczność
    substancja
    tożsamość
    samoświadomość
    pamięć
    Opis:
    Leibniz’s theory of personal identity has been the object of numerous discussions and various interpretations. In the paper I contrast my view on Leibniz’s solution to the problem of personal identity with the view of Margaret Wilson and Samuel Scheffler. They both claimed that Leibniz failed to formulate a coherent, uniform and tenable theory of personal identity. His stance – as they state – contains so many inconsistencies that it cannot be adopted as a satisfactory solution to this problem. I disagree with this opinion. It is my conviction that a more inquisitive analysis of Leibniz’s texts leads to the conclusion that such severe criticism of the results of Leibniz’s studies of personal identity is ill-founded. My paper consists of two parts. In the first part—drawing on suggestions made by Vailati, Thiel, Noonan, and Bobro—I attempt to present the essential arguments against the interpretation offered by M. Wilson and S. Scheffler. In the second part I address two issues. First, I try to discuss the reasons which Leibniz listed to support his thesis that personal identity requires both the continuity of substance and the continuity of some psychological phenomena. Then, I turn to identifying Leibniz’s arguments which support the thesis that what ultimately provides a person with identity is their substantial principle, i.e. the soul or “I.”
    Teoria Leibniza na temat osobowej identyczności jest od dawna przedmiotem licznych sporów i rozbieżności interpretacyjnych. W niniejszym artykule zestawiam mój pogląd na temat tego, co faktycznie uważał Leibniz za podstawę bycia tą samą osobą z poglądem, który został sformułowany przez Margaret Wilson i Samuela Schefflera. Ich zdaniem Leibniz nie przedstawiał spójnej, jednolitej i przekonującej teorii osobowej identyczności. Jego stanowisko — jak utrzymują ci autorzy — zawiera w sobie zbyt wiele niekonsekwencji, aby można je było uznać za satysfakcjonujące rozwiązanie tego zagadnienia. Nie zgadzam się z tą opinią. W moim przekonaniu bardziej wnikliwy ogląd tekstów Leibniza pozwala stwierdzić, że nie ma podstaw do tak krytycznej oceny wyników Leibniza w kwestii osobowej identyczności. Artykuł składa się z dwóch części. W części pierwszej — korzystając z sugestii podanych przez Vailatigo, Thiela, Noonana i Bobro — staram się przedstawić główne argumenty przeciwko interpretacji Wilson i Schefflera. W części drugiej poruszam dwie kwestie. Najpierw omawiam powody, które Leibniz wymieniał celem uzasadnienia tezy, że osobowa identyczność wymaga zarówno ciągłości substancji, jak i ciągłości pewnych fenomenów psychologicznych. Następnie przedstawiam argumenty Leibniza na rzecz tezy, że tym, co ostatecznie nadaje identyczność osobie, jest jej substancjalna zasada, czyli dusza lub „ja”.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 93-110
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    INNE UMYSŁY
    OTHER MINDS
    Autorzy:
    Gut, Arkadiusz
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488789.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    umysł
    Alter-Ego problem
    psychologia rozwojowa
    Augustyn
    Kartezjusz
    mind
    problem of other minds
    developmental psychology
    Augustine
    Descartes
    Opis:
    In presented paper we consider the problem of knowledge of other minds. We develop a systematic argument against this theory that has come to known as argument from analogy. We look to the philosophical and psychological ideas whose meaning boils down to the claim that metacognitive processes so critical for self-awareness, self-knowledge emerge and develop in a strong connection with the process of attribution of mental states to others. We spin in one position some philosophical traditions, dating historically from Augustine, Descartes to Strawson and Davidson. Then, we combine philosophical discourse with the findings provided in developmental psychology, which show that children’s attributions of their own mental states emerge in a strong correlation with the attribution of mental states to others. Next, we combine those psychological findings with philosophical discussion of the conceptual conditions for the attribution of mental states. At the same time, we show that a key issue in the design of an argument against the theory which recognizes the primacy of the first person or uses in some sense the argument from analogy in solving the problem of other minds, is to refer to cognitive conditions for the acquisition of language and its functioning which we find historically in Descartes’ works and recently in works of cognitive psychologists.
    W prezentowanym artykule rozważamy problem poznania innych umysłów. W sposób systematyczny rozwijamy argument wobec tych teorii, której modelowym przykładem jest teoria poznania przez analogię. Sięgamy do idei filozoficznych i psychologicznych, których sens sprowadza się do twierdzenia, że procesy metakognitywne, tak kluczowe dla procesów samoświadomych (w ramach których realizuje się odniesienie do siebie, wiedza na temat własnych stanów mentalnych i własnego „ja”), wyłaniają się i wykształcają w silnym związku z procesem atrybucji stanów mentalnych innym podmiotom. Rozwijając tak sformułowane stanowisko spinamy w jedną całość różne wątki i tradycje filozoficzne, przemieszczając się historycznie od Augustyna, Kartezjusz do Strawsona czy Davidsona. Następnie, łączymy dyskurs filozoficzny z ustaleniami poczynionymi w psychologii rozwojowej, które pokazują, że atrybucje stanów mentalnych sobie samemu wyłaniają się w logicznym czasowym związku z atrybucjami trzeci-osobowymi. Następnie, ustalenia psychologiczne łączymy z dyskusją filozoficzną nad warunkami konceptualnymi dotyczącymi atrybucji stanów mentalnych. Jednocześnie pokazujemy, że kluczową sprawą w konstrukcji argumentu przeciw teorii uznającej prymat pierwszej osoby jest odniesienie się do tzw. kognitywnych warunków nabywania języka i jego funkcjonowania, co odnajdujemy w pracach Kartezjusza a współcześnie w publikacja psychologów kognitywnych.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 123-146
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gottfried Wilhelm Leibniz: An Intellectual Portrait
    Gottfried Wilhelm Leibniz: Portret intelektualny
    Autorzy:
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488411.pdf
    Data publikacji:
    2017-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    rationalism
    pluralism
    monad
    theism
    Gottfried Wilhelm Leibniz
    modern philosophy
    filozofia nowożytna
    racjonalizm
    pluralizm
    monada
    teizm
    Opis:
    The aim of this paper is to set out the following: firstly, the most important facts from Leibniz’s biography; secondly, the position of Leibniz’s philosophy within the philosophical thought of the 17th century; thirdly, the diverse ways to explicate Leibniz’s philosophical thought that are still in use in literature today; fourthly, basic features which define the general spirit as well as the methods of Leibniz’s philosophizing.
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie, po pierwsze, najistotniejszych faktów z bio¬gra¬fii Leibniza; po drugie, miejsca filozofii Leibniza w ramach myśli filozoficznej wieku XVII; po trze¬cie, głównych trendów interpretacyjnych jego pism, czynnych do dzisiaj w literaturze histo¬rycznofilozoficznej; po czwarte, podstawowych cech, które określą zarówno postawę filozoficzną Leibniza, jak też przyjęty przezeń sposób filozofowania.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 5-21
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozofia XVII wieku i jej historia - wprowadzenie
    The Philosophy of the 17th Century and Its History: Introduction
    Autorzy:
    Gut, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488395.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Filozofia XVII wieku
    17th Century Philosophy
    Opis:
    Wprowadzenie do części poświęconej "Filozofia XVII wieku"
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 1; 9-12
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies