Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Gumińska, M." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Wpływ nadtlenku wapnia na fitotok-syczność gleby zanieczyszczonej fluorantenem
Effect of calcium peroxide on phytotoxicity of soil contaminated with fluoranthene
Autorzy:
Małachowska-Jutsz, A.
Gumińska, M.
Bernaś, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237075.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
WWA
bioremediacja
utlenianie
toksyczność
PAHs
bioremediation
oxidation
toxicity
Opis:
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) są trudno rozkładalnymi zanieczyszczeniami, które negatywne oddziałują na środowisko glebowe. Związki te zmieniają właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby, powodują zmniejszenie ilości łatwo przyswajalnych składników pokarmowych oraz utrudniają wymianę powietrza między glebą a atmosferą. W pracy badano wpływ zastosowania nadtlenku wapnia (120÷240 mgCaO2 /kg) wprowadzonego do gleby zanieczyszczonej fluorantenem (1,5 mg/kg) na jej toksyczność w stosunku do wybranych roślin (rzeżucha, gorczyca i sorgo). Przeprowadzone badania nie dały jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy nadtlenek wapnia wpływa pozytywnie na wzrost i rozwój roślin rosnących na glebach zanieczyszczonych węglowodorami. Zaobserwowano, że dodatek nadtlenku wapnia do gleby zawierającej fluoranten stymulował usuwanie tego węglowodoru, jednakże stwierdzono również stymulację wzrostu korzeni roślin w próbkach gleby z dodatkiem samego nadtlenku wapnia. Niemniej jednak nie wykazano, czy obserwowany efekt był wynikiem stresu oksydacyjnego, czy też poprawy warunków środowiskowych.
Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are hardly decomposable pollutants that adversely affect soil environment. These compounds alter physical, chemical and biological soil properties, lead to reduction in the amount of easily digestible nutrients and impede gas exchange between soil and atmosphere. In this study, the effect of calcium peroxide (120–240 mgCaO2 /kg) was tested in soil contaminated with fluoranthene (1.5 mg/kg) on its toxicity towards selected plants (root cress, mustard and sorghum). Our results did not give an unambiguous answer to the question whether effect of calcium peroxide on growth and development of plants growing on soils contaminated with hydrocarbons was positive. It was observed that calcium peroxide added to the soil with fluoranthene enhanced its removal. However, stimulation of root growth was also observed in soil samples with calcium peroxide alone. It was difficult to assess whether the observed effect was a result of oxidative stress or environmental conditions improvement.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2014, 36, 3; 37-42
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krzywe glikemii i laktacidemii w przypadku nietolerancji fruktozy
Glycaemic and lactacidaemic curves in case of fructose intolerance
Autorzy:
Gumińska, M.
Stopyrowa, J.
Dropowa, K.
Natanek, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189246.pdf
Data publikacji:
1975
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Diagnostyki Laboratoryjnej
Źródło:
Diagnostyka Laboratoryjna; 1975, 11, 4; 288-293
0867-4043
Pojawia się w:
Diagnostyka Laboratoryjna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of polyaluminium chlorides overdosage on effectiveness of coagulation and filtration
Autorzy:
Gumińska, J.
Kłos, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/207707.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
chemical water treatment
chlorine compounds
coagulation
manganese
manganese removal
water treatment
chemiczne oczyszczanie wody
związki chloru
koagulacja
mangan
usuwanie manganu
uzdatnianie wody
Opis:
PACls overdosage has negative impact on the operation and the effectiveness of coagulation and separation of post-coagulation suspensions. The results of the pilot study revealed that a sharp increase of fine particles was observed at reaching and exceeding the isoelectric point. Based on the full-scale research with PACl_1 (B = 2, 4) it was stated that these particles did not cause deterioration of standard quality parameters (turbidity, absorbance UV254, colour, TOC, CODMn) of water purified in conventional treatment. However, the particles not retained in sedimentation tanks supplied rapid filters and caused their overloading, and hence shortening of filtration cycles.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2015, 41, 1; 5-14
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie pomiaru liczby cząstek do optymalizacji dawki koagulantu w oczyszczaniu wód powierzchniowych
Optimizing the coagulant dose for surface water treatment by means of particle number measurement
Autorzy:
Kłos, M.
Gumińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236714.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
koagulacja
koagulant wstępnie zhydrolizowany
licznik cząstek
coagulation
pre-hydrolyzed coagulant
particle counter
Opis:
Standardowe procedury doboru dawki optymalnej koagulantu opierają się na sprawdzonej metodyce testów naczyniowych. Do oceny skuteczności działania koagulantu wykorzystuje się podstawowe parametry jakościowe wody, jak mętność, barwa, absorbancja w nadfiolecie oraz zawartość pozostałego koagulantu. Jednak zarówno w przypadku koagulantów hydrolizujących, jak i coraz powszechniej stosowanych do oczyszczania wody koagulantów wstępnie zhydrolizowanych, dawkę ustaloną według kryteriów jakościowych nie zawsze można uznać za optymalną. W pracy dokonano analizy wiarygodności procedury testów naczyniowych prowadzonych w celu wyznaczenia dawki optymalnej koagulantów hydrolizujących i wstępnie zhydrolizowanych w oparciu o pomiar liczby cząstek. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdziły, ze mechanizm działania koagulantów wstępnie zhydrolizowanych i hydrolizujących zależał w głównej mierze od zawartości form polimerowych glinu. Wraz ze wzrostem stopnia polimeryzacji wzrastała zdolność koagulantów do neutralizacji potencjału elektrokinetycznego zanieczyszczeń obecnych w oczyszczanej wodzie, co powodowało zmniejszenie wymaganej dawki koagulantu do usuwania koloidów i zawiesin. Dawki skuteczne koagulantów zawierających duży udział spolimeryzowanych form glinu były znacznie mniejsze niż reagentów zhydrolizowanych, a ich dokładna wartość zależała od tego, czy proces koagulacji był optymalizowany jest pod kątem usuwania zawiesin, czy usuwania związków organicznych z wody.
The standard procedures commonly used for the determination of the optimal coagulant dose involve the well-tried jar test method. To assess the efficiency of the coagulant, it is conventional to use the following water quality parameters: turbidity, color, UV absorbance and residual coagulant concentration. However, regardless of whether use is made of the hydrolyzing or of the frequently preferred pre-hydrolyzed coagulant, their doses determined according to water quality criteria can not be regarded as optimal in every instance. In the present study the jar test method was analyzed for reliability when used for determining the optimal dose of the coagulant (both hydrolyzing and pre-hydrolyzed) on the basis of particle number measurement. The results have demonstrated that the mechanism governing the performance of both the coagulant types depended primarily on the content of the polymerized aluminum forms. As the degree of polymerization increased, so did the capacity of the coagulants for neutralizing the electrokinetic potential of the pollutants that were present in the water being treated. This is what enabled a reduction of the coagulant dose required for the removal of colloids and suspended solids. The doses required for efficient removal were substantially lower when the coagulant contained a higher proportion of polymerized aluminum forms than when use was made of the hydrolyzed reagent. The exact value of the dose depended on whether the optimization of the coagulation process was aimed at the removal of suspended solids or at NOM removal.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2009, 31, 3; 25-28
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad określeniem stopnia spolimeryzowania wstępnie zhydrolizowanych koagulantów glinowych
Assessing the degree of polymerization of pre-hydrolyzed alum coagulants
Autorzy:
Kłos, M.
Gumińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236925.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
koagulant wstępnie zhydrolizowany
ferronometria
glin
pre-hydrolyzed coagulant
ferronometry
aluminum species
Opis:
Jednym ze sposobów charakterystyki produktów hydrolizy koagulantów glinowych jest ferronometria - metoda kolorymetryczna oparta na reakcji hydrokompleksów glinu z ferronem. Metoda ta wykorzystuje różnice w kinetyce reakcji pomiędzy ferronem i glinem występującym w postaci monomerów, polimerów oraz w formie koloidalnej. Wykorzystując metodę ferronometrii wykazano, że możliwe jest jej zastosowanie do oceny stopnia spolimeryzowania koagulantów glinowych. Wyniki oceny form związków glinu (monomer, polimer, forma koloidalna) w aspekcie ich reakcji z ferronem poddano weryfikacji opierając się na parametrach kinetycznych reakcji. Wyniki obliczeń wykazały, że uzyskane stosunki poszczególnych form glinu w koagulancie w przypadku typowych reagentów wstępnie zhydrolizowanych (PAX XL 19) były zbieżne z wynikami klasycznej ferronometrii. W przypadku koagulantów FLOKOR 1A i FLOKOR 1ASW rozbieżności pomiędzy stopniem polimeryzacji określonym tymi metodami były znaczne, co wynikało z istotnych różnic w składzie chemicznym badanych koagulantów i dużej zawartości związków silnie spolimeryzowanych w koagulantach z grupy FLOKOR.
Ferronometry is one of the methods used in engineering for the characterization of the products obtained from the hydrolysis of alum coagulants. Based on the reaction of aluminum hydrocomplexes with ferron, the colorimetric method makes use of the differences in the kinetics of the reactions between ferron and aluminum hydrocomplexes in the form of monomers, polymers and colloids. The ferronometric method was found to be applicable to the assessment of the polymerization of alum coagulants. The results obtained from assessing the form of the aluminum species (monomeric, polymeric, colloidal) in view of of their reaction with ferron were made subject to verification which involved the kinetic parameters of the reaction. The results of computations have shown that in the case of typical pre-hydrolyzed reagents (PAX XL 19) the proportions of particular aluminum forms in the coagulant were consistent with those attained by conventional ferronometry. This was not so in the case of the other coagulants (FLOKOR 1A and FLOKOR 1ASW), as there were considerable differences in the degree of polymerization between the two methods applied. These inconsistencies are attributable to the following two factors: the substantial differences in the chemical composition of the coagulants tested, and the high content of strongly polymerized species in the coagulants of the FLOKOR group.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 2, 2; 27-31
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie sterowania dawką koagulantu w czasie rzeczywistym w celu zwiększenia skuteczności procesu koagulacji
Use of real time coagulant dose control to upgrade the efficiency of the coagulation process
Autorzy:
Kłos, M.
Gumińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237145.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
koagulacja
sterowanie dawką koagulantu
jakość wody
sztuczne sieci neuronowe
modelowanie
coagulation
coagulant dose control
water quality
artificial neural networks
modeling
Opis:
Zagadnienie sterowania dawką koagulantu w procesie oczyszczania wód powierzchniowych nie jest jeszcze zagadnieniem w pełni rozwiązanym. Stosowane w praktyce wodociągowej rozwiązania techniczne opierają się głównie na określeniu korelacji między wybranymi wskaźnikami jakości ujmowanej wody, np. mętnością, potencjałem elektrokinetycznym (analiza prądu strumieniowego) i ich wykorzystaniem w prostych układach automatyki. W artykule przedstawiono wyniki badań nad założeniami pracy układu oczyszczania wody działającego zgodnie z proponowanymi algorytmami sterującymi dawkowaniem koagulantu. Badania przeprowadzono w zakładzie oczyszczania wody powierzchniowej w rejonie pogórskim, w którym wody charakteryzują się dużą zmiennością jakości. Analiza wyników badań, wykorzystująca zarówno klasyczne modele matematyczne, jak i sztuczne sieci neuronowe, dała podstawy systemu sterowania dawką koagulantu, pozwalającego na rozszerzenie funkcjonalności układu wykorzystującego standardowy analizator prądu strumieniowego.
There are no simple solutions to the problem of coagulant dose control in the process of surface water treatment. Those currently being used in engineering are generally focused on determining the correlation between some of the parameters that describe the quality of raw water, e.g. turbidity or the electrokinetic potential (streaming current analysis), and on implementing them in simple automatics. This paper describes the results of investigations that underlie the assumptions for the water treatment train, and based on these data proposes an algorithm for coagulant dose control. Pertinent studies were conducted at a surface water treatment plant located in a foot-hill area. The water entering the treatment plant is highly variable in quality. Analysis of the test results (where use was made of both classical mathematical models and artificial neural networks) enabled formulation of the principles for the system of coagulant dose control, which consequently upgraded the functionality of the system involving a standard stream current analyzer. słowa kluczowe polskie: Koagulacja, sterowanie dawką koagulantu, jakość wody, sztuczne sieci neuronowe, modelowanie.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2011, 33, 4; 71-76
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza konsekwencji przedawkowania koagulantu wstępnie zhydrolizowanego
Analyzing the consequences of pre-hydrolyzed coagulant overdosage
Autorzy:
Gumińska, J.
Kłos, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237359.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
koagulant wstępnie zhydrolizowany
przedawkowanie
licznik cząstek
analiza specjacyjna glinu
pre-hydrolyzed coagulant
overdosage
particle counter
Al species analysis
Opis:
Podczas koagulacji siarczanem glinu występuje niebezpieczeństwo jego przedawkowania, powodujące pogorszenie skuteczności usuwania zarówno cząstek mineralnych, jak i rozpuszczonych związków organicznych, a także zwiększenie zawartości glinu pozostałego w wodzie oczyszczonej. Dotychczasowe doświadczenia eksploatacyjne nie wykazały natomiast negatywnych skutków przedawkowania koagulantów wstępnie zhydrolizowanych. Jednak wyniki badań laboratoryjnych z zastosowaniem licznika cząstek wykazały, że nadmierna dawka koagulantu zawierającego produkty jego wstępnej hydrolizy powoduje powstanie dużej liczby bardzo drobnych cząstek (<5 žm) w wodzie, jednak pomiary mętności wody po koagulacji i sedymentacji nie wskazywały na przedawkowanie koagulantu. Aby określić formy tych cząstek, przeprowadzono testy ferronometryczne, które umożliwiają analizę specjacyjną glinu. W celu przeanalizowania problemu przedawkowania koagulantów wstępnie zhydrolizowanych przeprowadzono pomiary w zakładzie oczyszczania wody powierzchniowej, w którym do koagulacji stosuje się koagulant wysokospolimeryzowany. Opierając się na analizie jakości wody po poszczególnych procesach jednostkowych stwierdzono, że mimo wysokiej skuteczności oczyszczania wody, mierzonej za pomocą standardowych procedur, liczba cząstek w wodzie ulegała dużym wahaniom. Towarzyszyło temu okresowe przekroczenie ilości glinu resztkowego w wodzie, który ze względu na formę występowania nie był oznaczalny standardową metodyką. Analiza specjacyjna przeprowadzona na podstawie wartości stałych szybkości reakcji i zmierzone wartości absorbancji w nadfiolecie (lambda=370 nm) wykazała, że glin resztkowy występował wówczas głównie w postaci polimeru Al13.
Coagulation with aluminum sulfate is associated with the potential risk of overdosing on the coagulant, which leads to a reduction in the efficiency of mineral organic matter and dissolved organic compound removal, as well as to an increase in the residual aluminum content of the treated water. No such effects have been observed so far in the case of overdosing on pre-hydrolyzed alum coagulants. However, laboratory tests involving particle counters have revealed that an excessive dose of a coagulant which contains the products of its hydrolysis induces the formation of a large number of fine particles (<5 žm) in the water. On the other hand, the results of turbidity measurements performed upon coagulation and sedimentation were not indicative of overdosage. To determine the form of these particles, ferronometry tests were conducted, which enabled Al species analysis. The problem of pre-hydrolyzed coagulant overdosage was analyzed based on the measurements performed in a surface water treatment plant where conventional coagulation is conducted with a highly-polymerized coagulant. Water quality analyses after particular unit processes have demonstrated that despite the high treatment efficiency (measured using standard procedures) the number of particles in the water was highly variable. This variability was concomitant with periods when residual aluminum occurred in excess and, owing to the form of occurrence, could not be measured with standard methods. Aluminum speciation analysis (based on the values of the reaction rate constants and the measured values of UV absorbance; [lambdha]=370 nm) has shown that residual aluminum then occurred predominantly in the form of polymer Al13.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2011, 33, 3; 15-18
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zmiany rodzaju koagulantu na parametry procesu koagulacji
Effect of the type of the coagulant on the parameters of the coagulation process
Autorzy:
Kłos, M.
Gumińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237820.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
oczyszczanie wody
koagulacja
koagulant hydrolizujący
koagulant wstępnie zhydrolizowany
water treatment
coagulation
hydrolyzing coagulant
pre-hydrolyzed coagulant
Opis:
W obecnej praktyce wodociągowej stosuje się koagulanty hydrolizujące (np. siarczan glinu) oraz wysokozasadowe koagulanty wstępnie zhydrolizowane. W pracy przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych, pilotowych oraz rezultaty uzyskane podczas eksploatacji układów technicznych, przeprowadzone w celu określenia wpływu zmiany rodzaju koagulantu na przebieg procesów technologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem koagulacji. W oparciu o uzyskane dane stwierdzono, że zastosowanie koagulantów wstępnie zhydrolizowanych w miejsce reagentów hydrolizujących pozwala na zmniejszenie stosowanych dawek, zmniejszenie ilości powstających zawiesin pokoagulacyjnych oraz poprawę stabilności chemicznej wody. Zmiana rodzaju koagulantu powinna być jednak poprzedzona badaniami laboratoryjnymi i pilotowych, które pozwolą na kompleksową ocenę wpływu zmiany koagulantu na przebieg całego proces oczyszczania wody.
The use of hydrolyzing coagulants (e.g. aluminum sulfate) and prehydrolyzed high-alkalinity coagulants is now commonplace in water treatment plants. In this paper, the results of laboratory- and pilot-scale tests are presented, as well as those obtained under full-scale conditions involving a real treatment train. The aim of the study was to examine how the replacement of a coagulant type (a hydrolyzing reagent) with another one (a prehydrolyzed coagulant) influences technological processes in general, and that of the coagulation process in particular. The results have revealed the following advantages of such replacement: a reduction in the coagulant dose required, a lower quantity of the precipitate produced, and a higher chemical stability of the water. It is essential to note, however, that before the coagulant is replaced, laboratory and pilot tests have to be performed in order to assess how the change of the coagulant will influence the course of the whole treatment process.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 4, 4; 73-76
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ recyrkulacji osadu pokoagulacyjnego na skuteczność oczyszczania wody o dużej intensywności barwy
Effect of coagulation sludge recirculation on the efficiency of water treatment in the case of high color intensity
Autorzy:
Gumińska, J.
Kłos, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237470.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
oczyszczanie wody
koagulacja
osad pokoagulacyjny
recyrkulacja osadu
water treatment
coagulation
sludge recirculation
Opis:
Skuteczność procesu koagulacji decyduje w znacznym stopniu o skuteczności całego układu oczyszczania wody. W celu poprawy skuteczności oczyszczania wody, procesy koagulacji i sedymentacji mogą być realizowane w urządzeniach wielofunkcyjnych z zawieszonym osadem, w których stosuje się recyrkulację osadu pokoagulacyjnego. W pracy podjęto problem wpływu stopnia recyrkulacji osadu pokoagulacyjnego na wymaganą dawkę koagulantu oraz skuteczność oczyszczania wody modelowej o dużej intensywności barwy. W oparciu o uzyskane wyniki stwierdzono, że przy optymalnym stopniu recyrkulacji osadu pokoagulacyjnego możliwe jest znaczne zmniejszenie dawki koagulantu w stosunku do dawki w przypadku koagulacji klasycznej, tj bez recyrkulacji osadu. Stwierdzono, że nawet stosując nieco mniejszy od optymalnego stopień recyrkulacji możliwe było przy tej samej dawce koagulantu uzyskanie lepszej jakości wody oczyszczonej niż podczas typowej koagulacji. Jednocześnie wprowadzenie zbyt dużej ilości osadu pokoagulacyjnego prowadziło do pogorszenia skuteczności oczyszczania wody, nawet w stosunku do klasycznej koagulacji.
The efficiency of the coagulation process makes a remarkable contribution to the efficiency of the whole water treatment train. To enhance the efficiency of the water treatment process, it is advisable to conduct coagulation and sedimentation in a multifunctional system with a sludge blanket, where coagulation sludge can be made subject to recirculation. The study reported on in this paper focused on the problem of how the recirculation of the coagulation sludge affects the coagulant dose required and the efficiency of pollutant removal from model water characterized by a high colored matter content. The results have shown that with an optimal extent of sludge recirculation the coagulant dose can be noticeably reduced as compared to the one required in conventional coagulation, where sludge is not recirculated. It has also been found that even if the extent of recirculation slightly deviates from the optimal value, the quality of the treated water, obtained with the same coagulant dose, will be higher than when use is made of conventional coagulation. But if the quantity of recirculated coagulation sludge was excessively high, this was concomitant with a decrease in the efficiency of water treatment even in comparison to the classical coagulation process.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2008, 30, 1; 9-12
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies