Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Gołosz, Jerzy" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Jak nie należy rozumieć sporu między absolutyzmem a relacjonizmem
How We Cannot Understand the Debate between Absolutism and Relationism
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966591.pdf
Data publikacji:
2013-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
In the context of the essay of Mariusz Grygianiec Persistence through time (Trwanie w czasie), the paper discusses the question of how we can, and how we should not, understand the classical controversy between absolute and relational theories of space and time in both versions: ontological and related to the problem of motion. We cannot understand the controversy in the ontological version as a controversy concerning the problem whether there are, or maybe there are not, empty regions of spacetime but rather as a disagreement over the problem whether spacetime and the material world exist in the same way (ontologically on a par). Additionally, we should distinguish two different metaphysical positions denying substantivalism (the view treating spacetime as a substance): the property view, according to which spacetime points should be interpreted as properties of location of objects, and relationism assuming that all spatiotemporal predications are relational. The debate between the absolute and relational conceptions of motion should be treated as a debate over the problem whether each motion of bodies is relative to other bodies or rather takes place relative to a spacetime structure which cannot be determined by the distribution of mass in the Universe.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2013, 21, 4; 117-124
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Redukcjonizm, realizm naukowy i ontologia czasu i przestrzeni. Ontologia Zdzisława Augustynka
Reductionism, Scientific Realism and the Ontology of Space and Time. The Ontology of Zdzisław Augustynek
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966934.pdf
Data publikacji:
2006-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
The paper discusses the ontology of Zdzisław Augustynek, especially the part of this ontology that relates to space and time. This position is analyzed as an attempt to implement two methodological postulates, namely the postulates of reductionism and scientific realism.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2006, 14, 4; 11-33
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Upływ czasu i teoria względności
The Flow of Time and the Theory of Relativity
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967182.pdf
Data publikacji:
2011-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
The paper, which is a continuation if my earlier paper devoted to the problem whether there is the flow of time in science, analyses the possibility of the reunion of the idea of passage of time and the theory of relativity.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2011, 19, 1; 95-131
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O tzw. argumencie dziury
On the So-Called Argument of the Hole
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968448.pdf
Data publikacji:
2000-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
Th author submits to a critical analysis the argument of the hole, which has been formulated by Einstein and later developed by Earman and Norton. The aim of the analysis is an evaluation of the assumption made in the argument and the possibility of avoiding its indeterministic consequences. It turns out that it is a particular form of substantivalism assumed by Earman and Norton which is responsible for the indeterministic consequences of the argument. It follows that those consequences can be avoided by rejecting either substantivalism as a whole or its particular form accepted by both authors. None of the non-substantivalist interpretations proposed can be accepted, including also the one that Earman himself has tried to develop. The presented forms of the structural substantivalism and the substantivalism rejecting the transworld identification of points are hardly aceptable, either. Hence, there are two alternatives left: either one of the versions of essentialism or else instrumentalism, i.e. giving up doing ontology. Since the author regards instrumentalism as cognitively fruitless, he prefers the first option.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2000, 8, 1; 35-72
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Thank Goodness That’s Over”
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/637730.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
Tytułowy argument, sformułowany przez Priora w 1959 r. i analizowany przez niego kilkakrotnie, jest jednym z nielicznych argumentów na rzecz poglądu, który jakkolwiek dla człowieka niefilozofującego wydaje się oczywisty i naturalny, od czasów Parmenidesa był przedmiotem krytyki filozofów, a mniej więcej od początku wieku XX stał się również obiektem ataku fizyków. Chodzi tu o pogląd uznający obiektywność (lub realność) upływu czasu i podstawowego dla nas rozróżnienia pomiędzy przeszłością, teraźniejszością i przyszłością. Jakkolwiek wśród zwolenników realności upływu czasu można znaleźć tak znane historyczne postacie, jak Heraklit, św. Augustyn czy  Bergson, grupa współczesnych wyznawców tego poglądu jest bardzo nieliczna; oprócz wspomnianego już Priora na pewno warto jeszcze wymienić C. D. Broada, R. Chisholma a jeszcze bardziej współcześnie Q. Smitha, T. Merricksa i S. Savitta.
Źródło:
Principia; 2011, 54
2084-3887
Pojawia się w:
Principia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pewnym argumencie na rzecz substancjalizmu
Some Arguments in Favor of Substantivalism
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965076.pdf
Data publikacji:
1997-09-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
In the article I subject to criticism Field's argument, according to which field theory takes space-time to be a substance, since it ascribes field properties to space-time points. The fundamental flaw of this argument, I suggest, is the incompatibility of Field's interpretation of field theory with the way this theory is understood and utilized by its users, namely scientists. My criticism is based on the assumption that one cannot propose an ontology of a given scientific theory and at the same time imposing on it an interpretation which clashes with the interpretation current among its users. I also suggest that in order to establish the ontology of a scientific theory one should take into account not only the way it functions but also the way it has been constructed. According to this criterion, field theory does indeed take space-time to be a substance.
Źródło:
Filozofia Nauki; 1997, 5, 3; 15-27
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruch, przestrzeń, czas
Motion, Space, Time
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966845.pdf
Data publikacji:
2002-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
The paper discusses the properties of spacetime we recognize by analyzing the phenomenon of motion. Problems of special interest are the spacetime symmetries, the spacetime structures and the ontological status of spacetime. These problems are considered on the grounds of the classical theories of motion contained in Newtonian physics, special and general theory of relativity. The controversy between an absolute and a relational conception of motion and its ontological implications are also analyzed.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2002, 10, 1; 7-31
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Upływ czasu i teoria względności
The Flow of Time and the Theory of Relativity
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967170.pdf
Data publikacji:
2011-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
The paper, which is a continuation if my earlier paper devoted to the problem whether there is the flow of time in science, analyses the possibility of the reunion of the idea of passage of time and the theory of relativity.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2011, 19, 1; 95-131
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje upływ czasu?
Is There a Flow of Time?
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968741.pdf
Data publikacji:
2010-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
The article explores the strategy of reconciliation of the idea of objective flow of time with science. In the first part of my paper, I analyze different conceptions of the passage of time and ponder on how we should understand it. The second part is de-voted to the problem whether there is the passage of time in science.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2010, 18, 4; 97-120
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pitagorejczycy, albo pochwała metafizyki
The Pythagoreans, or an Apologia for Metaphysics
Autorzy:
Gołosz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41202585.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Pythagoreans
metaphysics
science
scientific realism
philosophy of science
basic metaphysics
interpretative metaphysics
pitagorejczycy
metafizyka
realizm naukowy
filozofia nauki
bazowa metafizyka
interpretacyjna metafizyka
Opis:
Artykuł ten stara się pokazać, iż podstawową zasadą metafizyczną pitagorejczyków było przekonanie o harmonii i porządku świata, które miały się najpierw przejawiać w jego strukturze arytmetycznej, zastąpionej następnie po odkryciu wielkości niewspółmiernych (czyli liczb niewymiernych, jak je nazywamy obecnie) strukturą geometryczną. Na przykładzie metafizyki i nauki pitagorejskiej artykuł pokazuje wzajemne związki pomiędzy metafizyką i nauką. Dowodzi z jednej strony niezbędności tej pierwszej dla tej drugiej, dla której pełni rolę przewodnika, z drugiej zaś pokazuje, w jaki sposób poszukiwania naukowe mogą nas zmuszać do modyfikacji wyjściowej metafizyki wówczas, kiedy ta jest nietrafna i nie sprawdza się w badaniach naukowych. Artykuł ten stara się też wykazać na przykładzie pitagorejczyków niezbędność realistycznego podejścia do poznania, czyli konieczność wyjścia poza to, co jest dane w zjawiskach.
This paper attempts to demonstrate that the conviction about the harmony and order of the world was a fundamental metaphysical principle of the Pythagoreans. This harmony and order were primarily sought in the structures of arithmetics, yet following the discovery of incommensurable magnitudes (irrational numbers, as we now call them), the Pythagoreans began to see geometrical structure as a fundamental part of the world. On the example of the Pythagoreans’ metaphysics and science, the paper shows the mutual relations between metaphysics and science. It demonstrates—on the one hand—the necessity of the first as a guide for the latter, and—on the other—how our scientific research can change its basic metaphysical principles when these are found to be inappropriate. The paper also tries to show the need for a realistic approach in our scientific research by means of the same example of the Pythagoreans, that is, the need to discern something which is below the surface appearance.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2021, 9; 251-276
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies