- Tytuł:
- Archeologia świadomości językowej Polaków i Rosjan. Analiza porównawcza na materiałach polskiego i rosyjskiego słownika asocjacyjnego
- Autorzy:
- Gawarkiewicz, Roman
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/611365.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
linguistic worldview
associative units
core of linguistic awareness
Poland and Russia
językowy obraz świata
asocjaty
jądro świadomości językowej - Opis:
-
The article presents a comparative analysis of selected linguistic material in Polish and Russian associative dictionaries. A detailed description is offered of the core of Polish and Russian linguistic awareness, i.e. with respect to those units that enter into the greatest numbers of connections with other units of a given associative network, presented in the form of a reversed associative dictionary (from reaction to stimulus). The analysis leads to the conclusion that concepts seemingly identified as very close to each other on the semantic plane, functioning in Polish and Russian, are often characterised by significant semantic differences. The differences are especially clear in associative networks of names for emotions, values, and human actions. The young people from Poland and Russia taking part in the study differ significantly in their judgements of what and to what extent they consider good or bad, great or inconspicuous, active or passive. Young Poles have a stronger tendency to view and evaluate the world through the prism of hedonistic values. Their accounts more rarely contain characteristics related to lives of communities (in this context an important position is occupied only by the close ones). The linguistically shaped world of young Russians is different: the central position there is taken by associative networks where the dominant characteristics relate to communities, collective work, and the need for material and financial security.
Artykuł zawiera analizę porównawczą wybranego materiału językowego, zamieszczonego w polsko- i rosyjskojęzycznym słowniku asocjacyjnym. Szczegółowemu opisowi poddano jądro polsko- i rosyjskojęzycznej świadomości, czyli te jednostki sieci semantycznej (asocjacyjnowerbalnej), które posiadają największą liczbę związków z innymi jednostkami danej sieci asocjacyjnej, zaprezentowanej w formie odwróconego słownika asocjacyjnego (od reakcji do bodźca).Przeprowadzona analiza pozwala stwierdzić, iż pozornie tożsame, ewentualnie bliskie w planie semantycznym pojęcia, funkcjonujące w języku polskim i rosyjskim, często wykazują istotne różnice znaczeniowe. Szczególnie wyraźnie ujawniły się one w sieciach skojarzeniowych nominatów uczuć, emocji, wartości, jak również działań podejmowanych przez człowieka. Okazuje się, że poddana badaniom młodzież polska i rosyjska znacznie różni się w ocenach, co i w jakim stopniu odbiera za dobre lub złe, duże lub małe, aktywne lub pasywne. Młodzi Polacy przejawiają silniejszą tendencję do patrzenia na świat i ocenę otaczającej ich rzeczywistości przez pryzmat kategorii hedonistycznych. Rzadziej w ich wypowiedziach ujawniają się charakterystyki odnoszące się do życia w zbiorowości (w tym kontekście eksponowaną pozycję zajmują jedynie najbliżsi). Inaczej natomiast wygląda językowo ukonstytuowany świat młodych Rosjan. Centralną pozycję zajmują w nim sieci asocjacyjne z dominacją charakterystyk odnoszących się do życia w zbiorowości, kolektywnego wykonywania zadań, potrzeby bezpieczeństwa materialnego i socjalnobytowego. - Źródło:
-
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032 - Pojawia się w:
- Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł