Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Gałganek, Andrzej." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Antropofagia i stosunki międzynarodowe. Fabrykacja kanibalizmu i anarchiczności
Anthropophagy and International Relations. Fabrication of cannibalism and anarchy
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616290.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
International Relations
anthropophagy
anarchy
Hobbes
fabrication
nauka o stosunkach międzynarodowych
antropofagia
anarchiczność
fabrykacja
Opis:
The author of the article formulates a thesis about the analogy and discursive relations between anthropophagy as well as fabrication of anarchy and study of international relations and fabrication of anarchy as the essence of internationalism. Referring to William Arens’s thesis about the necessity to consider anthropophagy as a discursive practice in relations between communities and on the basis of chosen travel stories, the article presents the causes of cannibalism and its fabrication methods as the justification of conquest, colonialism, proselytism and extermination practices. Similarly, referring to the analysis of political philosophy of T. Hobbes, the author shows the lack of legitimacy in its use to formulate the thesis about anarchy of international relations as the most important rule according to which they are organized. A thesis is formulated that fabrication of anarchy as the essence of internationalism was the product of political science, study of international relations and international law born at the turn of 20th century. Eventually, just as the discourse on cannibalism is hard to erase, it is equally difficult to remove from the study of international relations the thesis about their anarchy which defines national identities through reference to the „other”. As a result, the foundations of foreign policies are still created by fabrication of the „others” which stem from the anarchy discourse.
W artykule autor stawia tezę o analogii i dyskursywnych związkach między antropofagią i fabrykacja anarchiczności a nauką o stosunkach międzynarodowych i fabrykacją anarchiczności jako istoty międzynarodowości. Odwołując się do tezy Williama Arensa o konieczności uznania antropofagii za dyskursywną praktykę w relacjach między społecznościami i w oparciu o wybrane relacje z podróży ukazano przyczyny i sposób fabrykowania kanibalizmu jako uzasadnienia dla praktyk podboju, kolonializmu, prozelityzmu i eksterminacji. Podobnie, odwołując się do analizy filozofii politycznej T. Hobbesa, ukazano brak zasadności w jej wykorzystaniu do sformułowania tezy o anarchiczności stosunków międzynarodowych jako najważniejszej regule według której są one zorganizowane. Autor stawia tezę, że fabrykacja anarchiczności jako istoty międzynarodowości była produktem rodzących się na przełomie XIX i XX wieku nauk politycznych i nauki o stosunkach międzynarodowych oraz prawa międzynarodowego. Ostatecznie, tak jak dyskurs o kanibalizmie jest trudny do wymazania, równie trudno usunąć z nauki o stosunkach międzynarodowych tezę o ich anarchiczności definiującej narodowe tożsamości poprzez odniesienie do „innego”. W rezultacie fundament dla polityk zagranicznych nadal stanowią wyrastające z dyskursu o anarchiczności fabrykacje „innych”.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2015, 1; 187-204
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genealogia międzynarodowości. Społeczna teoria stosunków międzynarodowych
Autorzy:
GAŁGANEK, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/615985.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
genealogia międzynarodowości
teoria społeczna
stosunki międzynarodowe
Opis:
In several papers recently published by the author, the main reference was the theoretical considerations of Justin Rosenberg, in an attempt to show the reasons for the dichotomization of ‘internationality’ and ‘internality,’ and the ways of overcoming this dichotomization. This paper attempts to resolve and conclude these previously discussed issues. On the ground of Rosenberg’s theoretical assumptions, the paper answers the questions of where ‘internationality’ originated, and what is a decisive factor for its existence as the dimension of the social world. The author makes reference to the notion of uneven and combined development as interpreted by J. Rosenberg so as to reconstruct the methods applied in answering the above questions in three stages. Firstly, he discusses the model, allowing a comparison of different methods of combining uneven development with international relations. It emerges that, thus far, all these methods have tended to assume political multiplicity (internationality) rather than explain its existence. Secondly, the author reconstructs the explanations referring to the historical-and-sociological argument presented in the work of Barry Buzan and Richard Little. They place the sources of internationality in the prehistoric transition from a hunter- gatherer existence to an agricultural one, which was connected with processes of social diversification and the formation of proto-states. At first glance, Buzan and Little’s explanation seems to make the notion of uneven and combined development redundant. On more detailed analysis, however, ‘unevenness’ and ‘combination’ turn out to play a key role in Buzan and Little’s empirical argument, albeit not theorized upon. Thirdly, the author of this paper demonstrates how ‘unevenness’ and ‘combination’ are necessary elements in processes of social transformation. Thus, he demonstrates that the sources of ‘internationality’ do come from the uneven and combined nature of historical development.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2010, 3; 7-22
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyzacja pojęcia „równowaga siły” w nauce o stosunkach międzynarodowych
History of concept „balance of power” in International Relations
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/642063.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
The paper focuses on a major question: should we abandon balance of power theory or seek to amend it in light many recent challenges? Author also raises crucial conceptual concerns: how should we define concepts such as „balancing”, „the balance of power”, and „balance of power theory”? Article elaborates a distinction between three related theories: balance of power theory, theories of power balances, and theories of balancing. In section II author discuss the concept balance of power in works of Edmund Burke. In section III he presents a survey of three historical international systems: ancient Middle Eastern system, the Greek city-state system and ancient China system. The weight of historical evidence casts significant doubt on the balancing efforts. This evidence shows that balancing processes rarely blocked the emergence of a prominent power or undermined it once it came into being. The balancing dynamics often failed in the face of the logics of domination. The balance of power theory is metaphor for the peculiar, impersonal form through which our collective human agency is expressed in the history of international relations. If and when it do disappear it will be through a process of social transformation, not one of cognitive reformulation. Balance of power theory must not any longer be the integrating theory of international relations.
Źródło:
Przegląd Strategiczny; 2011, 1; 13-36
2084-6991
Pojawia się w:
Przegląd Strategiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Induction and Deduction in Theorizing of International Relations
Indukcja i dedukcja w teoretyzowaniu stosunków międzynarodowych
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616538.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
induction
deduction
theory
International Relations
indukcja
dedukcja
teoria
nauka o stosunkach międzynarodowych
Opis:
W artykule ukazano obecne w nauce o stosunkach międzynarodowych sposoby rozumienia miejsca indukcyjnego i dedukcyjnego wnioskowania w procesie budowania teorii i wiedzy o stosunkach międzynarodowych oraz wynikające z nich spory. Autor argumentuje, że w badaniu stosunków międzynarodowych, podobnie jak w naukach przyrodniczych, niezbędne jest łączenie empirycznej obserwacji z kreatywnym budowaniem teorii. Autor dokonuje krytycznej analizy stanowisk wybranych teoretyków stosunków międzynarodowych w kwestiach związanych z problemami indukcji i dedukcji oraz teoretyzowania stosunków międzynarodowych.
The article presents the ways of understanding the place of induction and deductive reasoning in the process of building the theory and knowledge of international relations and the resulting disputes present in the International Relations. The author argues that in the study of international relations, as in the natural sciences, it is necessary to combine empirical observation with creative building of theory. The author performs a critical analysis of the positions of selected theoreticians of international relations on issues related to the problems of induction and deduction and theorizing of international relations.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2019, 4; 39-54
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krzysztof Malinowski, Przemiany niemieckiej polityki bezpieczeństwa 1990–2005, Instytut Zachodni, Poznań 2009, ss. 655.
Autorzy:
GAŁGANEK, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616217.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
Krzysztof Malinowski, Przemiany niemieckiej polityki bezpieczeństwa 1990–2005, Instytut Zachodni, Poznań 2009, ss. 655.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2010, 4; 163-169
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maszyny wojny. Technologia militarna w społecznej historii stosunków międzynarodowych
The Machines of War. Military technology in Social History of International Relations
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/642353.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
Despite close connections between technology and international relations, there are few works in international relations studies that would make an attempt to theoretically connect both of these two spheres of social reality. The main aim of the article is a historization of military technology in a social history of international relations. The author presents the process of historical growth of importance of military technology in functioning of societies and its destructive influence on social life. He convinces one that new technologies are developed, not „discovered” by human beings. Inventions reflect specific interests, owning proper resources to develop them and the existence of determined institutional support. In this understanding, science, technology and innovations are functions of human choices, interests, ideas, institutions and resources. In the first part of the article, the author presents relations between science, technology and innovations, as well as main attitudes in international relations studies in the context of comprehending these relations. Problems caused by technological development are also discussed. In the second part of the article, the author presents the meaning of military technology in international relations through its historization. By showing different contexts of „war machines” (horse, chariot, cavalry, cannons, conventional and nuclear weapon, information technology),one can observe the influence of military technology on international relations in the process of uneven and related development of different societies in different times from antiquity to the present day. In particular, the results of transformation of relations between armed forces and scientific institutions after World War II into permanent structures of society and government are shown. On the example of United States of America, the author points negative consequences of forming bureaucratic national security services for many aspects of social life. Finally, referring to James Der Derian’s analysis, the author presents transformative influence of information technology on international relations.
Mimo ścisłych związków między technologią i stosunkami międzynarodowymi istnieje niewiele prac w nauce o stosunkach międzynarodowych, które podejmują próbę teoretycznego połączenia obu tych sfer rzeczywistości społecznej. Podstawowym celem artykułu jest historyzacja technologii militarnej w społecznej historii stosunków międzynarodowych. Autor przedstawia proces historycznego wzrostu znaczenia technologii militarnej w funkcjonowaniu społeczeństw i jej destruktywny wpływ na życie społeczne. Przekonuje, że nowe technologie rozwinaje są przez istoty ludzkie, a nie "odkrywane". Dokonane wynalazki odzwierciedlają określone interesy, posiadanie adekwatnych zasobów do ich dokonania i istnienie określonego instytucjonalnego wsparcia. W takim rozumieniu nauka, technologia i innowacje są funkcją ludzkich wyborów, interesów, idei, instytucji i zasobów.
Źródło:
Przegląd Strategiczny; 2011, 2; 15-41
2084-6991
Pojawia się w:
Przegląd Strategiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metateoria w nauce o stosunkach międzynarodowych
Metatheory in International Relations Studies
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092074.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Social sciences
Philosophy of science
International relations
Analytical assessment of development level
Methodology of science
Social theories
Nauki społeczne
Filozofia nauki
Stosunki międzynarodowe
Analityczna ocena poziomu rozwoju
Metodologia nauki
Teorie społeczne
Opis:
Filozofia nauki i filozofia nauk społecznych odegrały i odgrywają nadal znaczącą rolę w formowaniu i rozwoju nauki o stosunkach międzynarodowych. Wpłynęły one na sposoby teoretyzowania przez dyscyplinę jej przedmiotu i rozumienia prawomocności wytwarzanej wiedzy, a także wybory metodologiczne. Często problemy podnoszone przez filozofię nauki są określane jako metateoretyczne. Metateoria bada podstawowe założenia teorii oraz ich wpływ na sposoby teoretyzowania i praktyki badawcze. W NSM zainteresowanie metateorią nabierało szczególnego znaczenia w okresach tak zwanych "wielkich debat" lub "debat paradygmatycznych" toczonych w dyscyplinie. Celem artykułu jest przedstawienie roli, jaką metateoria pełniła i pełni w NSM. Kluczowe pytanie dotyczy przyczyn szczególnego zainteresowania metateorią przez badaczy stosunków międzynarodowych. W artykule omawiam także rozumienie teorii i historię metateorii w NSM oraz przedstawiam stanowiska zajmowane w sporze o rolę metateorii w dyscyplinie. (abstrakt oryginalny)
The philosophy of science and social science has played and continues to play an important role in shaping and informing the development of international relations as a field of study. It has impacted the way in which IR theorises its subject matter, legitimises knowledge and makes methodological choices. Problems raised in the philosophy of science are often described as metatheoretical. Metatheory examines the basic assumptions of theory and the way these influence different theorisations and research practices. Interest in IR metatheory becomes particularly pronounced during periods of 'great debates' or 'paradigmatic debates' within this field of academia. The aim of the article is to explore the role of metatheory in the study of international relations. The key question concerns the reasons why IR scholars are particularly interested in metatheory. I also discuss the IR understanding of theory and the history of IR metatheory, including by presenting different positions within the debate on the role of metatheory in the study of IR. (original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 4; 87-107
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda śledzenia procesu i mechanizmy przyczynowe w badaniu stosunków międzynarodowych
Process tracing and causal mechanisms in research on international relations
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616512.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
process tracing
causal mechanisms
testing hypotheses
directives
the end of the Cold War
śledzenie procesu
mechanizmy przyczynowe
testowanie hipotez
dyrektywy
zakończenie zimnej wojny
Opis:
The article presents a qualitative method known as process tracing and exemplifies its use in the study of international relations. Firstly, the general characteristics of process tracing are shown. Secondly, the debate in social sciences on the understanding of causal mechanisms and causal inference is discussed, and whether process tracing is useful in testing hypotheses. Thirdly, different types of directives that guide the research procedure within the framework of process tracing are presented. Fourthly, the final part of the article demonstrates the implementation of process tracing in International Relations on the example of the analysis of the end of the Cold War. The article is concluded with a few doubts the method raises. The aim of the article is to introduce a qualitative research method to the Polish studies of International Relations. This method has not been used by Polish researchers, although most of them declare their methodological standpoint as a qualitative approach. The author justifies and illustrates the belief that the method of process tracing can be strongly recommended in solving problems related to the identification of causal relations in International Relations. The author uses the content analysis method in the article. The method of process tracing is presented based on the analysis of the texts of renowned supporters of the method in the Philosophy of Science and International Relations and of works dedicated to the problems of international relations studied using this method. The results of the analysis make it possible to formulate recommendations for the application of the method to study international relations. The author also presents the weaknesses of this method, which every scholar employing it should be aware of.
W artykule przedstawiono jakościową metodę śledzenia procesu (process tracing) i jej przykładowe wykorzystanie w badaniu stosunków międzynarodowych. Po pierwsze, dokonano ogólnej charakterystyki metody. Po drugie, przedstawiono debatę toczoną w naukach społecznych na temat rozumienia mechanizmów przyczynowych i przyczynowego wnioskowania oraz użyteczności metody śledzenia procesu do testowania hipotez. Po trzecie, omówiono różnego rodzaju dyrektywy kierujące postępowaniem badawczym w ramach metody śledzenia procesu. Po czwarte, w końcowej części artykułu zademonstrowano implementację metody w nauce o stosunkach międzynarodowych na przykładzie analizy zakończenia zimnej wojny. W końcu sformułowano pewne wątpliwości związane z metodą. Celem artykułu jest wprowadzenie do polskiej nauki o stosunkach międzynarodowych jakościowej metody badawczej, która nie jest wykorzystywana przez polskich badaczy, chociaż większość z nich określa swoje stanowisko metodologiczne jako jakościowe. Autor w szczególności uzasadnia i ilustruje przekonanie, że metoda śledzenia procesu może stanowić mocną propozycję w rozwiązywaniu problemów związanych z rozpoznawaniem stosunków przyczynowych w nauce o stosunkach międzynarodowych. Autor posługuje się w artykule metodą analizy treści. Metoda śledzenia procesu została przedstawiona w oparciu o analizę tekstów uznanych zwolenników metody w filozofii nauki i nauce o stosunkach międzynarodowych oraz prac poświęconych problemom stosunków międzynarodowych badanych przy zastosowaniu tej metody. Wyniki przeprowadzonej analizy pozwalają na sformułowanie rekomendacji do stosowania metody do badania stosunków międzynarodowych. Autor przedstawia również słabe strony metody, których istnienia powinien być świadomy każdy z niej korzystający.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2018, 2; 7-30
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nomadzi w społecznej historii stosunków międzynarodowych. Tyrania konstruktu
Nomads in Social History of International Relations. Tyranny of Construct
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165335.pdf
Data publikacji:
2012-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Opis:
The aim of the article is to comprehend and reinterpret nomadism in social history of international relations. In a theoretical perspective of uneven and combined development, the author includes nomadism in the history of international relations and presents its fundamental significance in shaping historical and contemporary world. The article consists of four parts. In the first part, the author presents theoretical explanation of political multiplicity, and at the same time, shows genealogy of internationalism. The second part contains a short reconstruction of understanding nomadism in a historic tradition. The author discusses historic ideas on nomadism in Chinese, Greek, Islamic and Western traditions. In the third part, the author presents nomadism as a construct, presenting its two different interpretations: “stereotypical” and “alternative”. The fourth part of the article presents a reconstruction of the history of Eurasian international relations from their beginning till contemporary times, understood as a process of nations and peripheral cultures of central Eurasia moving in the direction of Eurasian peripheries, and the peripheral people and cultures moving in the direction of central Eurasia. To conclude, the author illustrates the processes of rebirth of nomads’ ancestors, both in central Asia and the United States of America. The author convinces one that without proper understanding of nomadism and recognizing its essential role in shaping contemporary world, one will not comprehend the history of international relations properly. Removing nomadism from history of the world is equivalent to removing thousands of years of history of human societies, which created this world to a fundamental degree.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2012, 34; 239-270
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PIERWSZA „WIELKA DEBATA”? REWIZJONISTYCZNA HISTORIA GENEZY TEORETYZOWANIA W NAUCE O STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH
FIRST “GREAT DEBATE”? REVISIONIST HISTORY OF THE ORIGINS OF THEORIZING IN INTERNATIONAL RELATIONS
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/642287.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
revisionist history
origins of theorizing
Norman Angell
Hans J. Morgenthau
idealism
realism
great debates
rewizjonistyczna historia
geneza teoretyzowania
idealizm
realizm
wielkie debaty
Opis:
The author focuses on the selected aspect of the problem connected with the understanding of the history genesis of the theorizing in the International Relations. In particular, it shows how paying more attention to the relationship between text and context can prevent misinterpretation of collective historiographic understanding of discipline, and in particular genesis of theorizing in International Relations. This proceeding was based on an analysis of the texts and contexts of theoretical relations between two authors symbolizing the idealist approach –Ralph Norman Angell Lane (1872–1967) and the realistic approach – Hans J. Morgenthau (1904-1980). The article also discusses the most important findings of the revisionist literature on the First “Great Debate” and the development of the myth of the “Great Debates” as a description of the theoretical history of International Relations.
W artykule autor koncentruje się na wybranym aspekcie problemu związanym z rozumieniem historii genezy teoretyzowania w nauce o stosunkach międzynarodowych. W szczególności ukazuje jak zwrócenie większej uwagi na stosunek między tekstem i kontekstem może uchronić przed błędną interpretacją kolektywnego historiograficznego rozumienia dyscypliny, a w szczególności genezy teoretyzowania w NSM. Postępowanie to zostało przeprowadzone w oparciu o analizę tekstów i kontekstów teoretyzowania stosunków międzynarodowych dwóch autorów symbolizujących: podejście idealistyczne – Ralpha Normana Angella Lane’a (1872–1967) oraz podejście realistyczne – Hansa J. Morgenthau (1904–1980). Artykuł omawia także najważniejsze ustalenia rewizjonistycznej literatury o Pierwszej „Wielkiej Debacie” i kształtowanie się mitu „Wielkich Debat” jako opisu historii teoretyzowania o stosunkach międzynarodowych.
Źródło:
Przegląd Strategiczny; 2017, 10; 17-42
2084-6991
Pojawia się w:
Przegląd Strategiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcia imperium i imperializm w nauce o stosunkach międzynarodowych
Concepts of empire and imperialism in International Relations
Autorzy:
Gałganek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/641939.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Imperium
Empire
Imperializm
Imperialism
Stosunki międzynarodowe
International Relations
Opis:
Contrary to appearances, it is difficult to make a straightforward distinction between „internationalism” and „imperiality”. On the one hand, from the point of view of a normative theory of international politics, crossing this line seems to lead from legitimization of international relations (internationalism) to a lack of it (imperiality), and from normality to uniqueness. On the other hand, from a historical point of view, the empire is a ubiquitous form of participation in the internationalism of the social world. One of the „sacred” rules in the discourse on the modern international system seems to be the prohibition of the empire. During the last twenty years the notions „empire” and „imperialism” have returned to the language of analysis of international relations. One can observe a specific rehabilitation of the notion of empire as a unit of analysis and imperialism as an international relation practice. The article presents the understanding of the notions „empire” and „imperialism” in the studies of international relations and the history of international relations. The author discusses often ignored in the international relations studies ideas and practices shared by empires and the influence that the overseas empires exerted on Europe and its culture. A significant problem discussed by the author is the explanation of a lack of particular interest in imperialism in the main research streams in studies of international relations. Therefore, the author presents the essence of understanding of the problem of imperialism in the streams of theorizing in international relations inspired by Marxist critique of capitalism, starting with W. Lenin and K. Kautsky, through E. Wood, A. Gunder Franka, I. Wallerstein, and finishing with M. Hardt, A. Negri and theorists of new imperialism. In the last part of the article the author motivates his thesis that one hundred years of theoretical reflection over the empire and imperialism, in which a significant place is taken by research carried out in the 2nd half of the 20st century in the form of dependency theory and analysis of world-systems, has taken a roundabout way, returning at the beginning of the 21st century to the problem of violence and strength within the capitalist social relations. Recent events in international relations have shown troublesome relations between the ideal of social agreements, especially in the economic sphere, and using military force in international relations.
Wbrew pozorom trudno przeprowadzić jednoznaczny rozdział pomiędzy „międzynarodowością” i „imperialnością”. Z jednej strony, z punktu widzenia normatywnej teorii polityki międzynarodowej przekraczanie tej linii wydaje się prowadzić od legitymizacji stosunków międzynarodowych (międzynarodowość) do jej braku (imperialność) i od normalności do wyjątkowości. Z drugiej strony, z historycznego punktu widzenia imperium jest wszechobecną formą uczestnictwa w międzynarodowości świata społecznego. Jedną ze „świętych” zasad w dyskursie o nowożytnym systemie międzynarodowym wydaje się być zakaz imperium. W ostatnich dwudziestu latach pojęcia „imperium” i „imperializm” wróciły do języka analizy stosunków międzynarodowych. Dokonuje się swoista rehabilitacja pojęcia imperium jako jednostki analizy i imperializmu jako praktyki stosunków międzynarodowych. Artykuł przedstawia rozumienie pojęć imperium i imperializm w nauce o stosunkach międzynarodowych i historii stosunków międzynarodowych. Autor omawia często pomijane w nauce o stosunkach międzynarodowych idee i praktyki podzielane przez imperia oraz wpływ jaki zamorskie imperia wywarły na Europę i jej kulturę. Istotnym problemem omawianym przez Autora jest wyjaśnienie braku szczególnego zainteresowania imperializmem w głównych nurtach badawczych w nauce o stosunkach międzynarodowych. Autor przedstawia zatem istotę rozumienia problemu imperializmu w nurtach teoretyzowania o stosunkach międzynarodowych inspirowanych marksowską krytyką kapitalizmu poczynając od W. Lenina i K. Kautskiego przez E.Wood, A. Gunder Franka, I. Wallersteina na M. Hardt, A. Negri oraz teoretykach nowego imperializmu kończąc. W końcowej części artykułu Autor uzasadnia tezę, że sto lat refleksji teoretycznej nad imperium i imperializmem, w której istotne miejsce zajmują także badania prowadzone w drugiej połowie XX w. w formie teorii zależności i analizy systemów-światów, zatoczyło koło powracając na pocz. XXI w. do problemu przemocy i siły w ramach kapitalistycznych stosunków społecznych. Ostatnie wydarzenia w stosunkach międzynarodowych ukazują kłopotliwe związki między ideałem umów społecznych, szczególnie w sferze ekonomicznej a stosowaniem siły militarnej w stosunkach międzynarodowych.
Źródło:
Przegląd Strategiczny; 2013, 1; 79-108
2084-6991
Pojawia się w:
Przegląd Strategiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies