Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Dryja, Sławomir" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Past inhabitants of Garbary – a biocultural perspective
    Dawni mieszkańcy Garbar w ujęciu biokulturowym
    Autorzy:
    Przesmycka, Agata
    Dryja, Sławomir
    Szostek, Krzysztof
    Niedźwiecka, Elżbieta
    Lempart, Aleksandra
    Haduch, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560307.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Garbary
    stature
    Index of Sexual Dimorphism
    osteology
    wysokość ciała
    wskaźnik dymorfizmu płciowego
    osteologia
    Opis:
    The present work analyses the bone material unearthed at the graveyard of St Peter the Little’s Church in Garbary. The study is based on research from the years 1978 and 2012. A total of 111 skeletons were analysed, all of them of medium condition, dating back to the modern period. The material’s diversity level was verified by biological distance assessment. Ward’s method was used for selected measurement features of the neurocranium and the facial skeleton. Sex and age were established simultaneously by means of methods commonly applied in anthropology. The assessment was based on the morphology of the skull and pelvic bones as well as the deciduous and permanent teeth eruption sequence. Cranial measurements and indices were subjected to analysis. Osteometric data provided the basis for an analysis of long bone symmetry, limb length and proportions and bone massiveness indices. A multi-planar reconstruction of individuals’ stature was performed by means of regression formulas developed by various authors. Sexual dimorphism index served indirectly as a measurement of the living conditions of individuals in the population, whereas an analysis of muscular and skeletal stress markers on bones allowed us to evaluate build types. Calculated life expectancy table parameters were used to recreate e.g. individuals’ lifespans and life expectancy structure (by age at death) characteristic of historical populations of Krakow.
    W pracy dokonano analizy materiału kostnego wyeksplorowanego z obszaru cmentarza przy kościele św. Piotra Małego na Garbarach. Badania prowadzone były w latach 1978 i 2012. Analizie poddano 111 szkieletów, o średnim stanie zachowania, datowanych na okres nowożytny. Sprawdzono stopień różnorodności materiału z wykorzystaniem oceny odległości biologicznej. Zastosowano metodę Warda dla wybranych cech pomiarowych mózgoczaszki i twarzoczaszki. Płeć i wiek zostały ocenione kompleksowo z zastosowaniem metod powszechnie przyjętych w antropologii. Wykorzystano ku temu morfologię czaszki i kości miednicznych, jak również sekwencję wyrzynania się zębów mlecznych i stałych. Analizie poddano pomiary i wskaźniki czaszek. W oparciu o pomiary osteometryczne wykonano analizę symetryczności kości długich, długości i proporcji kończyn oraz wskaźników masywności kości. Wielopłaszczyznową rekonstrukcję wysokości ciała osobników przeprowadzono przy użyciu równań regresji różnych autorów. Wskaźnik dymorfizmu płciowego pośrednio posłużył jako miara warunków życia osobników w populacji, natomiast analiza wyznaczników stresu mięśniowo-szkieletowego na kościach pozwoliła na ocenę typu budowy ciała. Obliczone parametry tablicy wymieralności posłużyły odtworzeniu m.in. długości życia osobników i struktury wymieralności według wieku zmarłych zachodzącej w jednej z dawnych populacji krakowskich.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2015, 21; 209-249
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matys Pieniążek. Wadowiczanin, piwowar krakowski z XVI wieku
    Matys Pieniążek. An inhabitant of Wadowice, a Krakow brewer from 16th century
    Autorzy:
    Graff, Tomasz
    Dryja, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/458124.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
    Tematy:
    Wadowice
    Kraków
    piwowarstwo
    browarnictwo
    XVI wiek
    Opis:
    The article’s authors focus on the biography of Matys Pieniążek, a Krakow brewer from Wadowice. The first part of the article portrays the social environment of Peniążek’s hometown with a special emphasis put on the contemporary economic life of Wadowice. In the second part the authors analyse Matys Pieniążek’s acitvities form the moment of entering his name to the Book of Admissions to Urban Law against the background of functioning of brewing industry in the capital of Poland.
    Źródło:
    Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 7-24
    1505-0181
    Pojawia się w:
    Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwór w Graboszycach k. Zatora w świetle ostatnich badań - dwie pierwsze fazy budowy (XV-XVII w.)
    The Manor house in Graboszyce near Zator in view of recent research
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Sławiński, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/458216.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
    Tematy:
    dwór
    Graboszyce
    Zator
    architektura
    budowa
    Opis:
    Graboszyce is a village known from thirteenth century historical records whose ownership has passed through many hands. In the fourteen century and in the first half of fifteen century, the manor may have been located in the same place where we can see today's building. It might have been a complex of wooden buildings, which have left no traces. For a long time, Graboszyce belonged to the Brandys, a family of knights who originated from the Czech lands. At the end of the fifteen century and at the beginning of the sixteenth century, Klemens Brandys is mentioned living in the manor by the Radwan crest. During his ownership, the first brick manor was built (at least the lower part was), which remains as today’s cellars. In 1565, Graboszyce belonged to Dziwisz (Dionizy) Brandys, the king`s courtier and secretary. In the years 1570-1580, he built the Renaissance mansion which still stands in the village today. The mansion was built by anonymous builders who were inspired by architects Pietro Cataneo and Sebastian Serlio. The builders of the Graboszyce Manor wanted to implement the characteristical traits for the era such as the symmetry in buildings designed by the Italian architect Santi Guci. In eighteenth and nineteenth centuries, the manor went through renovations, without changing its original layout.
    Źródło:
    Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2013, 16; 25-48
    1505-0181
    Pojawia się w:
    Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Józef Howorka – właściciel browaru „Nowa Bawaria” w Chełmie-Trubakowie (1928–1949)
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1900835.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Józef Howorka
    Czesi wołyńscy
    browar Chełm
    Trubaków
    nacjonalizacja przedsiębiorstw
    Centralny Zarząd Państwowego Przemysłu Fermentacyjnego
    Lubelski
    Urząd Wojewódzki
    Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Chełmie
    Volhynian Czechs
    Chełm brewery
    business nationalization
    Central Board of the National Fermentation Industry
    Lublin Regional Office
    District Public Security Office in Chełm
    Opis:
    The article presents Józef Howorka, a co-owner of a brewery in Chełm, where special emphasis has been placed on the period after 1944 and the issue of the brewery’s nationalization. The brewery underwent an architectural and technological reconstruction.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2021, 1 (28); 118-138
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kamienica przy ul. Krakowskiej pod nr 30 na krakowskim Kazimierzu – jej historia i rekonstrukcja, w. XVI i XVII, działalność piwowarska w okresie świetności domu
    The tenement house at Krakowska Street No. 30 in Krakows Kazimierz district – its history and reconstruction, the sixteenth and seventeenth centuries, the brewing activities in the heyday of the house
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Sławiński, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560716.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
    Tematy:
    Kazimierz koło Krakowa
    działka przyrynkowa
    domy przy ulicy Krakowskiej
    rajca kazimierski Pukal
    słodownia
    browar
    produkcja piwa na Kazimierzu
    Kazimierz near Krakow
    parcel plot
    houses at Krakowska Street
    councilor of Kazimierz Pukal
    malt house
    brewery
    beer production in Kazimierz
    Opis:
    Artykuł przedstawia dzieje i przemiany budowlane mieszczańskiej kamienicy stojącej przy ul. Krakowskiej nr 30 na działce wtórnie wydzielonej z tylnych partii posesji przyryn-kowych, pamiętających okres tyczenia miasta i działek siedliskowych (od roku 1335 po-cząwszy). Wydzielenie omawianej posesji, płytszej niż dzisiejsza, jako samodzielnej wła-sności, nastąpiło po roku 1547, a przed 1550. Stanęła tu, do około roku 1582, jednopiętro-wa i podpiwniczona kamienica o dwutraktowym, głębokim rzucie. Po zabudowie tej pozo-stały relikty murów w piwnicach dzisiejszej kamienicy oraz mury graniczne nieco powyżej wysokości pierwszego piętra. Zachowany jest dokładny opis domu z roku 1684. W tyle posesji stała murowana słodownia (opisy z roku 1639 i 1684), był tam też i browar. Okres intensywnej produkcji piwa na posesji odnotowano pod koniec XVI wieku oraz w pierw-szej połowie wieku XVII.
    The article presents the history and construction transformation of the bourgeois tene-ment at 30 Krakowska Street, on a plot of land separated from the back of the peripheral premises, remembering the period of the city and habitat plots (from 1335 onwards). The separation of the discussed property, which was smaller than it is today, as an independent property, occurred after 1547 and before 1550. Until around 1582, a one-story tenement house with a cellar stood there. After this development, the remains of the walls in the cel-lars of today's tenement house and the border walls were slightly above the height of the first floor. A precise description of the house from 1684 is preserved. In the back of the property stood a brick malting plant (descriptions from 1639 and 1684), there was also a brewery there. The period of intensive beer production on the property was recorded at the end of the 16th century and in the first half of the 17th century.
    Źródło:
    Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2017, 24; 79-107
    0208-7626
    Pojawia się w:
    Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Najstarsze fazy kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Małgorzaty i św. Stanisława w Żębocinie
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Głowa, Wojciech
    Sławińska, Joanna
    Sławiński, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560483.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    church in Żębocin
    archaeological and architectural exploration
    kościół parafialny św. Małgorzaty
    Żebocin
    badnia archeologiczne i architektoniczne
    Opis:
    The paper has been based on archaeological and architectural exploration of the church in Żębocin carried out in 2011. Żębocin, a village in the Miechów district and the Proszowice deanery, had its beginnings reportedly in the mid-11th century. However, the first squire of Żębocin documented in historical sources was Tomko, coat of arms unknown, mentioned in 1384. According to tradition, the first church in the village, which has not survived, was built in the years 1059–1071 and consecrated by St. Stanislas of Szczepanów. In a local legend, the wife of knight Mikołaj of Żębocin took shelter in the tower of a stone church in Żębocin during the unrest in the reign of Boleslaus the Brave. The stone foundation under the north-eastern corner of the chancel belonged probably to a stone building, its function unknown, which may have stood there already in those turbulent times. The extant church, erected in the mid-13th century or soon afterwards, was a small single-nave structure with a chancel closed with a straight wall, built from bricks (with a wendian bond pattern on its elevation) on stone foundations. It combined two styles: Romanesque (as shown by the surviving splayed window in the northern elevation of the chancel) and Gothic (the brick ogival frame in the northern elevation of the nave). The important question whether the church had a tower from the start and where that tower was located remains undecided; the tower could have been incorporated into the body of the nave from the west or built above the chancel; it could also have been added afterwards, in the 16th century at the latest. Reportedly, the church in Żębocin once had a defensive character and was located in knights’ fortified town. Its founder may have been a progenitor of the Strzemieńczyk or the Odrowąż families. It should be remembered that Romanesque single-nave “village” churches built on a simple plan are quite frequent in Central Europe; there are nearly a hundred of them in Poland alone. In Żębocin, the extant tower of the church, the facade and the sacristy at the western side were built no later than ca. 1688.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2012, 18
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Państwowy Browar w Głuchołazach w latach 1945–1948. Przyczynek do historii browarnictwa na Śląsku
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185025.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    Głuchołazy
    Silesia
    brewery
    brewing
    fermentation industry
    Polska
    Opis:
    The article presents the history of the brewery in Głuchołazy from the moment it was taken over by the Polish administration in 1945 until its closure in 1948, on a wider political and economical background of the whole country. This study is a contribution to the history of Polish brewing and malting industry after World War II.
    Źródło:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2022, 77, 1; 77-114
    0037-7511
    2658-2082
    Pojawia się w:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podatek akcyzowy od piwa w II Rzeczypospolitej na tle ogólnej kondycji przemysłu piwowarskiego
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2036322.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    beer brewing
    interwar period
    excise duty
    tax regime
    measures
    piwowarstwo
    dwudziestolecie międzywojenne
    podatek akcyzowy
    system podatkowy
    miary
    Opis:
    W artykule przedstawiono problematykę podatku akcyzowego nakładanego na przemysł piwowarski w dwudziestoleciu międzywojennym. W szczególności wskazano na problemy wynikające z odmiennych systemów prawnych obowiązujących w poszczególnych dzielnicach zaborczych. Omówiono sposoby opodatkowania piwa ukształtowane w XIX w., w szczególności te obowiązujące w monarchii austro-węgierskiej, Rosji i Prusach. Wskazano podstawowe problemy przemysłu piwowarskiego w odrodzonym państwie polskim, w tym konieczność zrównania obciążeń podatkowych we wczesnych latach dwudziestych oraz w okresie szalejącej inflacji. Zwrócono uwagę na wysiłki środowiska piwowarskiego zmierzające do ustabilizowania produkcji i sprzedaży. Poddano ocenie uwarunkowania, jakim podlegało piwowarstwo w okresie dwudziestolecia międzywojennego.
    The paper discusses the issue of excise duty imposed on the beer brewing industry in the interwar period. It focuses in particular on the problems generated by incongruent legal systems in former partitions. The article opens with the discussion of various forms of taxation of beer production developed in the nineteenth century, especially those introduced in Austria-Hungary, Russia, and Prussia. It indicates the greatest obstacles in the development of the beer brewing industry in reborn Poland, including the necessity to equalise tax burdens in the 1920s and in the period of raging inflation. It also mentions the efforts of the beer brewing sector aimed at stabilising production and sales and assesses the conditions faced by the beer brewing industry in the interwar period.
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2021, 82; 149-182
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podatki i opłaty pobierane od piwowarów krakowskich w XVI i pierwszej połowie XVII wieku. Reforma czopowego z czasów panowania Stefana Batorego i jej wpływ na piwowarstwo krakowskie
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603114.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    piwowarstwo
    XVI–XVII w.
    Kraków
    „złoty wiek” piwa
    czopowe
    normalizacja produkcji piwowarskiej
    miary piwne
    brewing
    sixteenth–seventeenth centuries
    Cracow
    golden age of beer
    czopowe tax
    normalisation of beermaking
    beer measures
    Opis:
    W artykule omówiono problematykę danin finansowych ponoszonych przez piwowarów krakowskich na rzecz skarbu królewskiego i miasta w XVI i pierwszej połowie XVII w. W szczególności wskazano na rolę czopowego, który to podatek – w odróżnieniu od danin na rzecz miasta – nie był świadczeniem stałym i charakteryzował się zmienną wysokością. Wskazano na reformę podatku czopowego przeprowadzoną w 1578 r. przez Stefana Batorego i jej negatywne konsekwencje dla skarbowości miejskiej i samych piwowarów. Zwrócono uwagę, że podwyższenie zobowiązań finansowych nie wywołało kryzysu piwowarstwa krakowskiego, ale spełniło rolę katalizatora, przyspieszając upadek wielu zakładów, powiązany z ogólnym spadkiem produkcji. Kryzys piwowarstwa krakowskiego wyprzedził bowiem analogiczne zjawiska, obserwowane w piwowarstwie europejskim, a także gospodarczy kryzys w Rzeczypospolitej. Taxes and fees levied on Cracow brewers in the sixteenth and first half of the seventeenth century. The czopowe tax reform under King Stefan Batory and its impact on Cracow brewingThe article focuses on the question of financial levies paid by brewers in Cracow to the royal and municipal treasuries in the sixteenth and first half of the seventeenth century. Special attention is paid to the role played by the tax called czopowe, which – unlike obligations paid to the city – had no permanent character and differed in value. A reform of czopowe tax introduced in 1578 by King Stefan Batory is analysed together with its adverse impact both on the municipal treasury and brewers. Attention is paid to the fact that although a tax raise as such did not cause a crisis of brewing in Cracow, it played the part of catalyst and accelerated the crash of many breweries, related to a general decrease in production. The crisis of Cracow beermaking foreshadowed analogous phenomena observed in European brewing, and an economic crisis of the whole Commonwealth.
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2017, 78
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reprezentacje browarów w Okocimiu, Żywcu i Osieku na rejon wadowicki w dwudziestoleciu międzywojennym
    Representatives of breweries in Okocim, Żywiec and Osiek in the Wadowice region in the interwar period
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37503329.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
    Tematy:
    Brewing
    interwar period
    Wadowice
    beer wholesaler
    Okocim brewery
    Żywiec brewery
    piwowarstwo
    międzywojnie
    Browar w Okocimiu
    Browar w Żywcu
    Opis:
    Galicia was the last province in the Austro-Hungarian Empire to leave the problem of propination unresolved. The abolition of this relic only at the beginning of 1911 had a colossal impact on the development of factory brewing and the related distribution system. Until the end of 1910, Izrael Huppert was the tenant of the propination in Wadowice. He was also a representative of the breweries in Żywiec and Okocim. These two breweries had a dominant position on the Wadowice market. Small local breweries from Brody, Jaszczurowa, Klecza Dolna, Osiek and Zebrzydowice were of little importance. With the expiration of propination, large breweries started building their own distribution networks. Combining representative offices of several breweries was an exception. Israel Huppert died in 1917. Anna Huppert, Israel’s widow, took over the family business. At the beginning of the 1930s, due to her advanced age, she withdrew from professional activity and entrusted most of her affairs to her children. The representative of the brewery in Okocim after Poland regained independence was Anna Huppert. However, in 1927, there were misunderstandings between the partners, as a result of which the brewery in Okocim terminated the contract. The representative of the brewery in Żywiec was Józef Lisko, then Czesław Lisko, and until the outbreak of the war, the company was run by Tadeusz Lisko and Stanisław Froncz. The only local brewery present on the Wadowice market was the plant in Osiek. In the interwar period, the Wadowice market was dominated by the brewery in Żywiec, which had a stable representative office and an established brand.
    Galicja była ostatnią prowincją monarchii austro-węgierskiej, która posiadała nierozwiązany problem propinacji. Zmiana tego stanu rzeczy nastąpiła dopiero na początku 1911 roku i miała kolosalny wpływ na rozwój browarnictwa fabrycznego i związanego z nim systemu dystrybucji. Do końca 1910 r. dzierżawcą propinacji w Wadowicach był Izrael Huppert. Był także przedstawicielem browarów w Żywcu i Okocimiu. Te dwa browary zajmowały dominującą pozycję na wadowickim rynku. Małe, lokalne browary z Brodów, Jaszczurowej, Kleczy Dolnej, Osieka i Zebrzydowic miały niewielkie znaczenie. Wraz z wygaśnięciem propinacji, duże browary rozpoczęły budowę własnych sieci dystrybucji. Wyjątkiem było połączenie przedstawicielstw kilku browarów. Izrael Huppert zmarł w 1917 r. Anna Huppert, wdowa po Izraelu, przejęła rodzinny biznes. Na początku lat 30. ze względu na podeszły wiek wycofała się z aktywności zawodowej i większość swoich spraw powierzyła dzieciom. Przedstawicielką browaru w Okocimiu po odzyskaniu przez Polskę niepodległości była Anna Huppert. Jednak w 1927 r. doszło między wspólnikami do nieporozumień, w wyniku których browar okocimski rozwiązał umowę. Przedstawicielem browaru w Żywcu był z kolei Józef Lisko, następnie Czesław Lisko, a do wybuchu wojny firmą kierowali Tadeusz Lisko i Stanisław Froncz. Jedynym lokalnym browarem obecnym na wadowickim rynku był zakład w Osieku. W okresie międzywojennym na wadowickim rynku dominował browar w Żywcu, który posiadał stabilne przedstawicielstwo i ugruntowaną markę.
    Źródło:
    Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 53-78
    1505-0181
    Pojawia się w:
    Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zapotrzebowanie na energię krakowskiego przemysłu piwowarskiego w XVI i 1 połowie XVII wieku w świetle kwerendy archiwalnej i symulacji procesu spalania w piecach bezkominowych
    Autorzy:
    Dryja, Sławomir
    Janowski, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/436513.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    browarnictwo
    handel drewnem
    jednostki pomiarowe
    symulacja procesu spalania
    piece bezziarniste
    Opis:
    The XVI century Cracow-based malting and brewing industry was at the peak of its development, in line with the European trend in the industry’s development. It is no coincidencethen, that the period is called the “golden age of beer”. Around the middle of the century nearly140 breweries had operated in Cracow, furnished with normalized equipment which enabled the production of 4680–4770 liters of beer from a single brewing batch. In Cracow from 130 to nearly 270 hectolitres of beer were produced annually (and that is discounting Kazimierz and Kleparz, which at the time were separate municipal entities). We know relatively much regarding the unitsof measure and magnitude of Cracow’s brewing industry during that period, however due to gaps in sources the issues related to the trading of timber (trade measures, trade organization, demand), essential to beer brewing, has not been discussed thoroughly. This article intends to fill this particular gap. Due to the aforementioned gaps in sources, the estimated amount of timber consumed in brewery production has been calculated based on a simulation of the stack-lessfurnace combustion process. For that purpose, experiments conducted by heat engineering specialistsat the AGH University of Science and Technology in Cracow have been used. Timber was rafted to Cracow via the Vistula River, from areas located in its upper section orlarger tributaries. The congregation of Cracow drafters had the monopoly on rafting and tradingwood. Rafted timber was stored at the royal timber garden, at the foot of the Wawel hill. In 1570 nearly 70 thousand timber logs were rafted to Cracow. The measuring units for rafting during the modern period have been developed by Jerzy Wyrozumski, however the trading measures remain almost unknown. e unit of measure for rafted wood was simply a timber log. Trade timber (heating timber) was calculated according to spatial units of measure. It seems, however, that a correlation occurs between both these systems (the common term of “plet” and “dziesiątek” or “tenth”). It has been adopted that a “dziesiątek”consists of six clusters or eighteen wagons. The load capacity of a wagon has been assumed at 600 kg. This corresponds to a volume of 1,2–1,3 cubic meters of beech or oak timber (suchtimber was burnt in Cracow’s breweries). In comparison to normative volumes for those treespecies, we can observe that one wagon corresponded to half a log, after cutting, lumbering and drying (to a level of 15–18%). The calculated values served to the purpose of comparison withthe results achieved from calculating the stack-less furnace combustion process simulation. For the calculations a boiler capacity at a level of 5000 liters and its permanent embedding has been assumed. This is because a typical furnace at the time was a stack-less structure with anembedded boiler, fired by hard, non-coniferous timber (oak, beech). Three stages of productionhave been distinguished: boiling of water, boiling of the wort and sustaining the boiling of wort (during the assumed time from 1 to 2,5 hours). It has been observed, that the first two stages ofthe studied process have the same energy demand in every given variant. The difference is relatedto the brewing time of the wort. Energy expenditure increases at this stage proportionally to extension of the boiling time. The fuel demand is a direct result of the process efficiency, and anindirect result of the energy efficiency (caloric value) of the fuel. The results allow to present several significant conclusions. Brewing beer was a highly energy-consuming process. Brewers based their process on highly caloric non-coniferous timber. Infurnaces with an embedded boiler (without a slot) boiling of water was associated with a constantenergy expenditure corresponding to burning 0,9 to 1 cubic meter of timber. The energy demand of the wort boiling process (brewing) was dependent on the length of the process. The energy expenditure corresponded to burning 1 to 1,15 cubic meters of timber. The total consumption,therefore, was 1,9 to 2,5 cubic meters of timber (which corresponded to – 1300 kg). Comparing this to a wagon’s load capacity (with an adopted average of approx. 600 kg), we canobserve that the portion for a single brew corresponded to 1,5 to 2 wagons. It would seem, that for further studies it is recommended to conduct model tests. A 1:1 scaleis not a necessary requirement. A 1:3 scale model appears sufficient, therefore with a boiler volumeof no less than 1500 dm3. Model tests would allow to verify the adopted assumptions andadjust any possible errors. The historical source verification method based on a theoretical analysis of the combustion process simulation adopted in there article may find applications in other crafts which incorporatefurnaces of different designs based on burning wood (brewers, bakers, coppersmiths, blacksmiths, etc.), which in consequence would allow for a comprehensive assessment of Cracow’s (or other urban centers’) energy demand in the modern era.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2018, 6; 143-174
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies