Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Dobrzyńska, M." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 40
Tytuł:
Influence of heterogeneous nucleation on thermodynamic properties of isotactic polypropylene
Autorzy:
Barczewski, M.
Dobrzyńska-Mizera, M.
Trzeciak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/778993.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
isotactic polypropylene
PP
heterogeneous
nucleation
modification
sorbitol
DMTA
DSC
Opis:
In this paper we have investigated the effect of 1,2,3-trideoxy-4,6:5,7-bis-O-[(4-propylphenyl)methylene]-nonitol sorbitol used in varying amounts (0.01 - 1 wt %) on isotactic polypropylene (iPP) matrix. We have used dynamic mechanical thermal analysis (DMTA) and differential scanning calorimetry (DSC) to study glass transition temperatures and crystallinity as a function of the nucleating agent concentration. Isotactic polypropylene samples showed a strong dependency on amount of α nucleating agent used. An increasing content of sorbitol based nucleating agent led to an increase of crystallization temperature upon cooling from the melt at constant rate and a decrease of the glass transition temperatures.
Źródło:
Polish Journal of Chemical Technology; 2013, 15, 4; 71-74
1509-8117
1899-4741
Pojawia się w:
Polish Journal of Chemical Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Microstructure and properties of hot-pressed molybdenum-alumina composites
Spiekane kompozyty molibden-Al2O3 - struktura i właściwości
Autorzy:
Chmielewski, M.
Dutkiewicz, J.
Kaliński, D.
Lityńska-Dobrzyńska, L.
Pietrzak, K.
Strojny-Nędza, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/354228.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
materiały ceramiczne
kompozyty ceramiczno-metalowe
technika spiekania
ceramic-metal composites
hot pressing
microstructure
interface
mechanical properties
Opis:
Brittleness is the main technical limitation on a wide use of advanced ceramic materials. To overcome this problem, ceramic-metal composites are commonly applied. A principal advantage of ceramic-metal composite materials is their higher resistance to brittle fracture. An increase of fracture toughness depends on the type, amount, size and shape of a metallic component. The metallic phase can additionally modify physical, mechanical and thermal properties of materials. The results of experiments concerning a manufacturing process of Mo-Al2O3 composite materials obtained by the hot pressing method were presented. Two powder mixtures with different volume fraction of aluminium oxide were prepared in a planetary ball mill. The hot pressing process allowed to obtain well-densified metal matrix composites (˜99% of a theoretical density). Microstructural observations of sinters were conducted using scanning electron microscopy, energy-dispersive X-ray spectroscopy, and transmission electron microscopy. Very stable bonding between metal and ceramic grains was observed. Complex investigations of the physical and mechanical properties of obtained molybdenum-alumina composite materials seem to be very promising from an application point of view.
Główna przyczyną ograniczenia stosowalności zaawansowanych materiałów ceramicznych jest ich kruchość. W celu pokonania tego problemu powszechnie stosuje sie kompozyty ceramiczno-metalowe, których zaletą jest wyższa odporność na kruche pękanie w porównaniu z materiałami ceramicznymi. Zależy ona od wielu czynników m.in. rodzaju, ilości, wielkości oraz kształtu zastosowanego metalu. Ostatecznym zmianom ulegają równiez inne właściwości tj. fizyczne, mechaniczne, termiczne. W pracy przedstawiono wyniki technologicznych prób otrzymywania materiałów kompozytowych Mo-Al2O3 przy wykorzystaniu techniki spiekania pod ciśnieniem. Mieszaniny proszków o różnych udziałach objętosciowych fazy ceramicznej przygotowano w planetarnym młynku kulowym. Ostateczny proces zageszczania pozwolił uzyskac materiały o wysokiej gestości względnej (powyżej 99% gęstości teoretycznej). Analizowano mikrostrukturę spieków z wykorzystaniem skaningowej i transmisyjnej mikroskopii elektronowej. Stwierdzono występowanie bardzo dobrego połączenia fazy ceramicznej z osnową metalową. Przeprowadzono szeroką analizą właściwosci fizycznych i mechanicznych uzyskanych kompozytów, co powinno pozwolić na rozszerzenie możliwości aplikacyjnych opracowanych tworzyw.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2012, 57, 3; 686-693
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie materiałów biodegradowalnych w stomatologii : przegląd piśmiennictwa
The use of biodegradable materials in dentistry : a review of the literature
Autorzy:
Cykowska-Błasiak, M
Woźna, A.
Dobrzyńska, I.
Dobrzyński, M.
Kosior, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112132.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Indygo Zahir Media
Tematy:
materiały biodegradowalne
powłoka biodegradowalna
implant stomatologiczny
skafold
biodegradable materials
biodegradable coatings
dental implant
scaffold
Opis:
W zależności od rodzaju utraconej struktury tkankowej w obrębie układu stomatognatycznego lub przerwania jej ciągłości mogą być wykorzystywane różne biomateriały, które powinny spełniać określone właściwości mechaniczne. Stosowane implanty, skafoldy, a także śruby, mikropłytki lub klamry zazwyczaj wykonane są z tytanu lub jego stopów. Postęp w dziedzinie biomateriałów spowodował, iż współcześnie wykorzystywane są również materiały biodegradowalne, które po spełnieniu swojej funkcji reparacyjnej ulegają samoistnej degradacji (tj. nici chirurgiczne). W pracy przeanalizowano piśmiennictwo dotyczące wykorzystania materiałów biodegradowalnych w stomatologii.
Depending on the type of the lost tissue within the stomatognathic system or breaking of its continuity, various biomaterials having proper mechanical properties can be used. Applied implants, scafolds as well as screws, micro-plates or clamps are usually made of titanium or its alloys. Advances in the field of biomaterials caused that nowadays biodegradable materials are used, and after their reparative function become self-degrading (ie. surgical stitches). The paper analyzes the literature regarding the use of biodegradable materials in dentistry.
Źródło:
Inżynier i Fizyk Medyczny; 2018, 7, 6; 412-416
2300-1410
Pojawia się w:
Inżynier i Fizyk Medyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Composition and Microstructure of the Al-Multilayer Graphene Composites Achieved by the Intensive Deformation
Autorzy:
Czeppe, T.
Korznikova, E.
Ozga, P.
Wrobel, M.
Litynska-Dobrzynska, L.
Korznikova, G.
Korznikov, A.
Czaja, P.
Socha, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375203.pdf
Data publikacji:
2014-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
81.05.Ni
81.05.uj
81.05.ue
81.05.uf
Opis:
The paper presents results of the studies concerning aluminum-graphene composites produced with use of step technique; first mechanical alloying of Al and graphene powders and later intensive deformation by the high pressure torsion. As a result small, thin and round samples of composites, about 10 mm in diameter were achieved. For comparison similar samples not containing graphene were investigated. The X-ray diffraction, transmission electron microscopy, Raman spectroscopy and X-ray photoelectron spectroscopy were applied to study composites structures and analyze graphene content and atomic bonds. The Raman spectroscopy method suggested multilayer graphene, which could also be identified as the defected nano-graphite as a component of the composite structure as well as some small content of the aluminum carbides. The highly dispersed microstructures of aluminum matrices were identified with the transmission electron microscopy, showing difference between the samples produced with the increased number of rotations, leading to the increased deformation realized. This method revealed carbon and aluminum oxides in large amounts which is interpreted as a surface effect. This method suggested also formation of the carbon-metal and carbon-metal- oxygen atomic bonds, which might partially result from formation of the carbides.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2014, 126, 4; 921-927
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baza CHemPył - źródło informacji o zagrożeniach chemicznych w środowisku pracy
CHEMPYŁ DATABASE - a source of information on chemical risks in the working environment
Autorzy:
Dobrzyńska, E.
Pośniak, M.
Woźnica, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1218406.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
zagrożenie chemiczne i pyłowe
ocena narażenia
ocena ryzyka
chemical and dust risks
exposure assessment
risk assessment
Opis:
Baza wiedzy o zagrożeniach chemicznych i pyłowych Chem- Pył, została opracowana w Zakładzie Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych Centralnego Instytutu Ochrony Pracy - Państwowego Instytutu Badawczego. Celem tej bazy jest stworzenie użytecznego narzędzia wspomagającego zadania związane z oceną narażenia i ryzyka zawodowego spowodowanego występowaniem czynników chemicznych i pyłowych na stanowiskach pracy, zarówno dla specjalistów zarządzających bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwach, jak również pracodawców i pracowników tych zakładów. W bazie ChemPył, dostępnej na stronach portalu internetowego CIOP-PIB, zgromadzone są w jednym miejscu najbardziej przydatne materiały z zakresu narażenia na czynniki chemiczne i pyły w środowisku pracy. Przygotowano zbiór informacji na temat substancji chemicznych o ustalonych wartościach normatywów higienicznych, metod ich oznaczania na stanowiskach pracy, jak również ich właściwości fizykochemicznych, toksykologicznych, czy informacji z zakresu pierwszej pomocy. Nowym elementem bazy jest także zbiór praktycznych informacji dotyczących narażenia zawodowego na szkodliwe substancje chemiczne, wyników badań jakościowych i ilościowych tych substancji na przykładowych stanowiskach pracy lub w przykładowych procesach technologicznych z różnych działów gospodarki oraz oceny związanego z nimi ryzyka zawodowego, tzw. "Baza wyników pomiarów i oceny ryzyka".
The ChemPył chemical and dust risk knowledge base has been developed in the Department of Chemical, Dust and Biological Risks of the Central Institute for Labour Protection - National Research Institute (CIOP-PIB). The purpose of the base is to create a useful tool for assisting the assessment of exposure and occupational risk caused by chemical and dust agents in working environments, both for work health and safety management specialists in enterprises and for employers and employees of the enterprises. The ChemPył base, available at the CIOP-PIB website, gathers the most useful materials regarding exposure to chemical agents and dust in the occupational environment. A set of information on chemical substances with established hygienic standards, methods for measuring them at workplaces, and their physical and chemical, as well as toxicological properties or first aid information has been prepared there. A new item of the base includes also a set of practical information on occupational exposure to harmful substances, the results of qualitative and quantitative tests for the selected instances of workplaces or in selected technological processes from various economic sectors and the assessment of related occupational risk, the so-called "Database of risk assessment and test results".
Źródło:
Chemik; 2012, 66, 9; 998-1005
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mapowanie percepcji użytkowników systemów rowerów miejskich
Mapping the users perception of public bike-sharing system
Autorzy:
Dobrzyńska, E.
Dobrzyński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1383707.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
Tematy:
mapowanie percepcji
analiza bibliometryczna
analiza sieci społecznych
system rowerów miejskich
mapping perception
bibliometric analysis
social network analysis
public bike-sharing system
Opis:
Artykuł prezentuje rezultaty projektu badawczego percepcji użytkowników systemu rowerów miejskich BiKeR w Białymstoku. Powstały model percepcji jest podstawą do modyfikacji systemu rowerów miejskich w celu poprawy jakości usług. Do opracowania danych autorzy zaproponowali hybrydową metodykę będącą połączeniem analizy bibliometrycznej i analizy sieci społecznych SNA. Proces analizy danych pozwolił określić atrybuty systemu mające wpływ na jego postrzeganie przez użytkowników. Opracowana mapa percepcji pozwoliła określić znaczenie poszczególnych atrybutów i powiązania pomiędzy nimi. Głównymi atrybutami warunkującymi percepcję są dostępność i koszty przejazdu. Rowery miejskie są potencjalnym zamiennikiem komunikacji autobusowej, badania nie wykazały postrzegania rowerów jako zamiennika samochodów. Zaproponowana metodologia badań stanowi autorski wkład w rozwój badań nad systemami transportowymi w obszarze logistyki miejskiej. Opracowany model percepcji stanowi nowość w badaniach strony popytowej miejskich systemów komunikacji. Rezultaty badań wspomagają procesy decyzyjne dotyczące systemów rowerów miejskich na etapie ich rozwoju czy modyfikacji.
The article presents the results of a research project referring to users perception of the public bike-sharing system BiKeR in Bialystok. The resulting perception model is the basis for modifications to the urban bikes systems in order to improve services quality. The process of data analysis helped determine the system attributes influencing user perception. The resulting map of perception allowed to determine the importance of individual attributes and relationships between them. The main attributes that determine the perception is the availability and costs of travel. City bikes are a potential replacement for city bus services, it has not been demonstrated of bicycles as a substitute for cars. The proposed methodology is an original contribution to the research of transport systems particularly in the field of urban logistics. The model of perception is new achievement in research of the demand side of urban transport systems. Research results support the decision-making processes of the public bike-sharing systems PBS at the stage of their development or modification.
Źródło:
Gospodarka Materiałowa i Logistyka; 2018, 1; 29-36
1231-2037
Pojawia się w:
Gospodarka Materiałowa i Logistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Structure and dynamics of a public bike-sharing system. Case study of the public transport system in Białystok
Autorzy:
Dobrzyńska, E.
Dobrzyński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398895.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
public bike-sharing system (PBS)
network dynamics
network analysis
publiczny system rowerów publicznych (PBS)
dynamika sieci
analiza sieci
Opis:
The article presents the results of a research project referring to the dynamics of the public bike-sharing system BiKeR (Białystok, Poland) in 2014-2015. Identification of the dynamics of the system permits modifications that lead to the enhancement of the efficiency and help to determine the reasons for the choice of a location for new bicycle stations. The basic methodology used for compiling data were the statistical methods with special emphasis on network analysis and graph theory. Analysis of the data allowed us to identify the mechanisms of changes in the system affecting its dynamics, especially in the area of network topology changes in conjunction with the location of network nodes (stations). The research and analysis showed the specificity of PBS as a transport network. The PBS network, the process of analysis, the value of network metrics and their distribution differ significantly from other types of transport networks (including municipal). The results improve decision-making processes related to the creation and modification of a PBS network, especially in the field of process support, the choice of station location and the impact of these choices on the networks dynamics (as a prognostic utility).
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie; 2016, 8, 4; 59-66
2080-9646
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Brakujący środek"? : młodzi ludzie z wykształceniem średnim na europejskim rynku pracy
The missing middle? : secondary-school graduates on the European labour market
Autorzy:
Dobrzyńska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/179208.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
brakujący środek
młodzi na rynku pracy
aktywizacja
NEET
missing middle
middle attainers
Opis:
Artykuł ma na celu zobrazowanie sytuacji młodych ludzi na tynku pracy w Unii Europejskiej po kryzysie ekonomicznym oraz zaprezentowanie działań podejmowanych przez państwa członkowskie w celu ich aktywizacji społecznej i zawodowej. W artykule zaprezentowano sytuację młodzieży osiągającej średnie wyniki edukacyjne (middle attainers), która, pomijana w dyskursie publicznym i programach społecznych UE, staje się „brakującym środkiem" (missing middle). Przeanalizowano priorytety UE wobec młodzieży, opisano sytuację młodych na rynku pracy, w szczególności młodzieży osiągającej średnie wyniki edukacyjne oraz młodych, którzy nie pracują, nie uczą się ani nie szkolą (NEET). Przedstawiono wybrane działania podejmowane w UE w celu aktywizacji zawodowej i społecznej młodzieży oraz najnowsze inicjatywy i kierunki rozwoju.
The aim of this article is to describe the situation of young people on the European labour market after the economic crisis and to outline initiatives undertaken by EU countries to promote social and labour market inclusion. The article presents young middle attainers as the 'missing middle' - a group often excluded from policy discourse and social programs. Respective sections highlight EU youth priorities and the situations of young people on the labour market. Next, labour market performance of middle attainers and young people Not in Employment, Education or Training (NEET) is discussed. A concluding section examines EU social and labour market inclusion in initiatives and future trends.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2017, 6; 6-9
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywa cyklu życia i starzenie się i pracowników w aspekcie polityki publicznej
Life-course perspective and the ageing of the workforce in the context of public policy
Autorzy:
Dobrzyńska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/181171.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
starzenie się siły roboczej
perspektywa cyklu życia
agencje UE
polityka publiczna
the ageing of the workforce
life-course approach
EU agencies
public policy
Opis:
Przemiany demograficzne społeczeństw europejskich wpływają na starzenie się pracowników i zmiany ich ścieżek zawodowych. Państwa członkowskie oraz agencje unijne podejmują działania przeciwdziałające negatywnym konsekwencjom starzenia się siły roboczej. Artykuł ma na celu odpowiedź na pytanie o znaczenie i stosowanie perspektywy cyklu życia w praktyce działań agencji unijnych. W pierwszej części zarysowany jest problem starzenia się pracowników. Następnie zaprezentowano perspektywę cyklu życia jako koncepcję teoretyczny z zakresu polityki społecznej oraz jego odniesienie do starzenia się. W kolejnej części omówiono umocowanie prawne, programowe i działania podejmowane przez cztery agencje Unii Europejskiej, mające w swoich kompetencjach dziedziny związane ze starzeniem się pracowników. W podsumowaniu przewiduje się przyszłe trendy rozwoju polityki wobec tych zjawisk i formułuje argumenty na rzecz konieczności ich holistycznego ujęcia.
Demographic changes in European societies influence the ageing of the workforce and changes in career paths of workers in the European Union. Member States and EU agencies take various actions to counteract the negative consequences of the ageing of the workforce. This article discusses the importance and practical application of the life-course perspective in the activities of EU agencies. Its first part outlines the problem of the ageing of the workforce Next, the article presents the life-course perspective as a theoretical concept in social policy and its relevance to the concept of ageing. Then, the article describes the legal basis, the programme and the activities undertaken by four EU agencies. The summary predicts future trends in public policies towards the ageing of the workforce together with arguments in favour of the need for a holistic approach.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2018, 12; 12-16
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie sprawności widzenia dla bezpiecznego prowadzenia pojazdu
Importance of the eye sight for safe driving
Autorzy:
Dobrzyńska, M.
Ucińska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107548.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Transportu Samochodowego
Tematy:
kierowca
wzrok
bezpieczeństwo
badanie
driver
road safety
sight
research
Opis:
Bezpieczeństwo na drodze, prócz wielu aspektów, wymaga również sprawnego funkcjonowania narządu wzroku u kierowcy. Dotychczas, badanie widzenia stereoskopowego i widzenia przy ograniczonym oświetleniu (badania w ciemni) było integralną częścią badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu. Jednakże z punktu widzenia profilaktyki bezpieczeństwa ruchu drogowego prócz wyżej wymienionych istotne znaczenie ma widzenie kontrastu. Artykuł przedstawia rozważania oraz wyniki badań dotyczące znaczenia sprawności widzenia w warunkach ograniczonego oświetlenia dla prawidłowego i bezpiecznego prowadzenia pojazdu. Prezentuje również nowy obszar badań wrażliwości na kontrast, specjalistycznym urządzeniem - Zaawansowanym Testerem Widzenia (FVA – Functional Vision Analyzer).
Safety on the road, in addition to many aspects, also requires the effective functioning of the driver’s eye sight. Until now, the testing of the stereoscopic vision and vision under limited lighting (darkroom tests) was an integral part of psychological tests in the field of transport psychology. However, from the viewpoint of the road accidents prevention, in addition to the above-mentioned aspects, the vision of contrast is important too. This article presents considerations and the research results on the importance of visual performance in low light conditions for the proper and safe driving. It also presents a new area of testing contrast sensitivity using specialized device - Functional Vision Analyzer (FVA).
Źródło:
Transport Samochodowy; 2014, 2; 23-43
1731-2795
Pojawia się w:
Transport Samochodowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is concentration and motility of male gametes related to DNA damage measured by comet assay?
Autorzy:
Dobrzynska, M M
Tyrkiel, E.J.
Derezinska, E.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50202.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
spermatozoon
male
germ cell
DNA damage
motility
comet assay
sperm quality
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2010, 17, 1; 73-77
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena czestosci wystepowania mikrojader w erytrocytach myszy eksponowanych subchronicznie na promieniowanie jonizujace i nonylofenol
Frequency of micronuclei in erythrocytes of mice subchronic exposed to ionising radiation and nonylphenol
Autorzy:
Dobrzynska, M M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/871848.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zwierzeta laboratoryjne
myszy
promieniowanie jonizujace
nonylofenol
krew obwodowa
szpik kostny
mikrojadra
retikulocyty
erytrocyty polichromatyczne
laboratory animal
mouse
ionizing radiation
nonylphenol
peripheral blood
bone marrow
micronucleus
reticulocyte
polychromatic erythrocyte
Opis:
Celem pracy było określenie indukcji mikrojąder w retikulocytach i erytrocytach polichromatycznych myszy pod wpływem subchronicznej ekspozycji na promieniowanie X, nonylofenol (NF) lub na skojarzone działanie obu czynników. Myszy Pzh: SFIS narażane były przez 8 tygodni, 5 razy w tygodniu. Dawki wynosiły 0.05 Gy lub 0,10 Gy promieniowania X, 25 mg/kg mc lub 50 mg/kg mc nonylofenolu, a w przypadku skojarzonego działania 0,05 Gy + 25 mg/kg mc NF lub 0,10 Gy + 50 mg/kg mc NF. Zarówno promieniowania X, jak i NF działając oddzielnie indukowały powstawanie mikrojąder w retikulocytach i erytrocytach polichromatycznych myszy. Skojarzone działanie obu czynników w retikulocytach krwi obwodowej oraz w erytrocytach polichromatycznych szpiku kostnego indukowało zwiększoną częstość występowania mikrojąder w porównaniu do efektów działania każdego z czynników oddzielnie. W retikulocytach szpiku kostnego skojarzone działanie obu czynników w małych dawkach (0,05 Gy + 50 mg/kg mc NF) powodowało zwiększenie efektu mutagennego. Natomiast, w przypadku skojarzenia obu czynników w większych dawkach (0,10 Gy + 50 mg/kg mc NF), nonylofenol może wywierać efekt ochronny w stosunku do DNA retikulocytów powodując zmniejszenie uszkodzeń indukowanych przez promieniowanie X.
The aim of the research was to investigate the level of micronuclei induction in reticulocytes and polychromatic erythrocytes of mice following subchronic exposure to X-rays, nonylphenol (NP) or to a combination of both. Male mice Pzh:SFIS were exposed during 8 weeks, 5 day per week to doses 0.05 Gy and 0.10 Gy of X-rays, 25 mg/kg mc and 50 mg/kg bw of nonylphenol as well as to 0.05 Gy + 25 mg/kg bw NP and 0.10 Gy + 50 mg/kg bw NP for combined exposure. Both X-rays and NP, acting alone induced micronuclei in reticulocytes and in polychromatic erythrocytes of mice. Combined X-rays-NP exposure of peripheral blood reticulocytes and bone marrow polychromatic erythrocytes caused enhanced frequency of micronuclei compared to the effect of each agent alone. In bone marrow reticulocytes, combined exposure in lower doses (0.05 Gy + 25 mg/kg bw NP) induced enhanced mutagenic effect. Contrary, after combined exposure to both agents in higher doses (0.10 Gy + 50 mg/kg bw NP), nonylphenol may protected DNA of reticulocytes against damage induced by X-rays.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 3; 309-318
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uszkodzenia DNA w komórkach somatycznych myszy narażanych na nonylofenol oraz na skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu
DNA damage to somatic cells of mice exposed to nonylphenol and to a combination of ionizing radiation and nonylphenol
Autorzy:
Dobrzynska, M M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875088.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
nonylofenol
woda pitna
zywnosc
polichlorek winylu
promieniowanie jonizujace
dzialanie skojarzone
uszkodzenia DNA
komorki somatyczne
dzialanie subchroniczne
myszy
szpik kostny
limfocyty
Opis:
Wprowadzenie. Nonylofenol (NF) występuje w produktach codziennego użytku zawierających polichlorek winylu (PCV). Narażenie ludzi na nonylofenol związane jest z jego obecnością w wodzie wodociągowej i żywności. Promieniowanie jonizujące pochodzi ze źródeł naturalnych oraz sztucznych, stosowanych szczególnie w medycynie oraz w nauce i przemyśle. Oba czynniki występują powszechnie w środowisku człowieka, dlatego ekspozycja na ich skojarzone działanie wydaje się wielce prawdopodobne. Cel badań. Celem badań było określenie wpływu subchronicznego podawania samcom myszy nonylofenolu oraz poddawania ich skojarzonemu działaniu promieniowania jonizującego i nonylofenolu na indukcję pęknięć nici DNA w komórkach somatycznych różnych narządów. Materiał i metoda. Materiał stanowiły myszy Pzh:SFIS, którym przez 8 tygodni, 5 razy w tygodniu podawano dootrzewnowo zawiesinę nonylofenolu w oleju słonecznikowym (25 mg/kg mc lub 50 mg/kg mc NF) lub poddawano je skojarzonemu działaniu promieniowania X i nonylofenolu (0,05 Gy + 25 mg/kg mc NF). Grupy zwierząt zabijano po 24 h oraz po 1, 4 i 8 tygodniach od zakończenia narażania. Z myszy izolowano szpik kostny, wątroby, nerki, płuca i śledziony. Oceny uszkodzeń DNA dokonano za pomocą testu kometowego. Wyniki. Na działanie nonylofenolu najbardziej wrażliwe okazały się limfocyty szpiku kostnego, mniej komórki śledziony i płuc. Nonylofenol nie indukował występowanie pęknięć nici DNA w komórkach wątroby i nerek. Ośmiotygodniowe skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu w komórkach większości badanych narządów powodowało zwiększenie częstości występowania pęknięć nici DNA w porównaniu do skutków działania samego nonylofenolu. Spośród badanych komórek najbardziej wrażliwe na skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu (0.05 Gy + 25 mg/kg mc NF dziennie) okazały się limfocyty szpiku kostnego i komórki śledziony, a najmniej komórki nerek i płuc. Wnioski. Nonylofenol indukuje uszkodzenia materiału genetycznego limfocytów szpiku kostnego oraz komórek śledziony i płuc. Skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu powoduje występowanie pęknięć nici DNA limfocytów szpiku kostnego, komórek wątroby, płuc, śledziony i nerek, ze znacznie większą częstością niż sam nonylofenol. Uszkodzenia te mogą być więc stymulowane przez promieniowanie.
Background. Nonylphenol (NP) has been found in daily used products reach in polyvinyl chloride (PVC). The main routes of human exposure are consumption of contaminated food and water. Radiation comes from natural and man-made sources, and is used in medicine, science and industry. Both agents are widely present in environment, therefore human exposure to their combined effect seems to be highly probable. Objective. The aim of the study was the estimation of the effects of subchronic exposure of male mice to nonylphenol alone and in a combination with ionizing radiation on the induction of DNA strand breaks of multiple somatic cells. Material and method. Pzh:SFIS male mice were exposed for 8 weeks, 5 days/week to nonylphenol alone (25 mg/kg bw or 50 mg/kg bw ) or in a combination with X-rays (0.05 Gy + 25 mg/kg bw NP). Animal were killed at 24 h, 1, 4 and 8 weeks after the end of exposure. The bone marrow, spleens, livers, kidneys and lungs were isolated from mice. The estimation of DNA damage was carried out by using Comet assay. Results. The most sensitive to nonylphenol occurred bone marrow lymphocytes, less sensitive were cells of spleen and lungs. NP did not induce the strand breaks in cells coming from liver and kidneys. Eight-weeks combined exposure to ionizing radiation and nonylphenol (0.05 Gy + 25 mg/kg bw NP) caused significantly enhanced level of DNA strand breaks in all tested cells. The most sensitive occurred bone marrow lymphocytes and spleen cells, whereas cells from kidneys and lungs were the least sensitive. Conclusion. Subchronic application of nonylphenol to mice induced damage to genetic material of bone marrow lymphocytes and cells of spleen and lungs. Combined exposure to ionizing radiation and nonylphenol caused, significantly higher than NP alone, level of DNA strand breaks of bone marrow lymphocytes, cells of liver, spleen, lungs and kidneys. Such damages might be stimulated by ionizing radiation.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw ftalanu di-n-butylu [DBP] na komorki somatyczne myszy laboratoryjnych
The effects of di-n-butyl phthalate on the somatic cells laboratory mice
Autorzy:
Dobrzynska, M M
Tyrkiel, E.J.
Hernik, A.
Derezinska, E.
Goralczyk, K.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877951.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
ftalany
ftalan dibutylu
komorki somatyczne
myszy
zwierzeta laboratoryjne
bioakumulacja
mikrojadra
phthalate
dibutyl phthalate
somatic cell
mouse
laboratory animal
bioaccumulation
Opis:
Ftalany są powszechnie stosowane przy produkcji tworzyw sztucznych oraz jako rozpuszczalniki w środkach higieny; w kosmetykach i preparatach farmaceutycznych. Ftalan dibutylu (DBP) stosowany jest jako plastyfikator, a także jako środek do impregnacji tekstyliów i jako rozpuszczalnik w farbach drukarskich. Celem badań była ocena uszkodzeń DNA w komórkach wątroby i szpiku kostnego oraz ocena stężenia DBP w krwi obwodowej w następstwie przedłużonej ekspozycji na ftalan dibutylu. Badania wykonano na samcach myszy Pzh:Sfis. Zwierzęta otrzymywały przez 8 tygodni, 3 razy w tygodniu, per os DBP w postaci zawiesiny w oleju jadalnym w dawkach 500 mg/kg m.c. (1/16 LD50) i 2000 mg/kg m.c. (1/4 LD50). Kolejne grupy myszy zabijano po 4 i 8 tygodniach od rozpoczęcia podawania oraz po 4 tygodniach od jego zakończenia. Wykazano zmniejszenie masy ciała myszy, istotnie statystycznie obniżenie masy wątroby oraz relatywnej masy wątroby w następstwie 8-tygodniowego podawania DBP w dawce 2000 mg/kg m.c. W tym samym czasie notowano większy, choć nieistotny statystycznie poziom uszkodzeń DNA w komórkach wątroby mierzony testem kometowym. DBP nie indukowało zwiększonego powstawania uszkodzeń DNA w komórkach szpiku kostnego. W wyniku 8-tygodniowego podawania DBP w dawce 2000 mg/kg m.c. obserwowano znaczne podwyższenie stężenia DBP we krwi obwodowej utrzymujące się również po 4 tygodniach od zaprzestania podawania związku. Wyniki badań potwierdziły, że DBP jest słabym mutagenem w stosunku do DNA komórek somatycznych. Wydaje się jednak, że związek ten w następstwie przedłużonej ekspozycji może być wolniej metabolizowany i czasowo kumulowany w krwi obwodowej.
Phthalates are widely used as a plasticizers in manufacture of synthetic materials and as solvents in sanitary products, cosmetics and pharmaceutical products. Dibutyl phthalate (DBP) is used as a plasticizers and as a textile lubricating agent and as solvent in printing ink. The study aimed the evaluation of the magnitude of DNA damage in liver and bone marrow cells and estimation of dibutyl phthalate (DBP) concentration in peripheral blood following prolonged exposure to DBP. Experiments were conducted on the Pzh:Sfis male mice. Animals were exposed 8 weeks, 3 days per week per os to DBP suspension in oil in doses of 500 mg/kg bw (1/16 LD50) and 2000 mg/kg bw (1/4 LD50). Following groups of mice were sacrificed 4 and 8 weeks after the start of exposure and 4 weeks after the end of exposure. Decreased body weight of mice and statistically significant decreased liver and relative liver weights were observed following 8-weeks exposure to 2000 mg/kg bw DBP. In the same time higher, however not statistically significant level of DNA damage measured by Comet assay in liver cells were noted. DBP did not induce enhanced frequency of DNA damage in bone marrow cells. Following 8-weeks exposure to the dose of 2000 mg/kg bw DBP the increased level of DBP in peripheral blood was observed. Enhanced levels of DBP were still noted 4 weeks after the termination of exposure. Results confirmed that DBP acts as a weak mutagen for DNA of somatic cells. However, following prolonged exposure this compound seems to undergo slower metabolism and was reaching temporarily higher levels in peripheral blood
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 1; 13-19
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biologiczne skutki ekspozycji na akrylamid
Biological effects of acrylamide
Autorzy:
Dobrzynska, M.M.
Gajewski, A.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877271.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
skutki biologiczne
akrylamid
ssaki
toksycznosc
uklad nerwowy
dzialanie teratogenne
dzialanie mutagenne
dzialanie kancerogenne
dzialanie letalne
szczury
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1990, 41, 5-6
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 40

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies