Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Derewenda, Robert" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Działalność wydawnicza ks. Franciszka Blachnickiego w latach 1965-1981
Rev. Franciszek Blachnicki’s Publishing Activity in 1965–1981
Autorzy:
Derewenda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156726.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Opis:
Działalność wydawnicza ks. Franciszka Blachnickiego w latach 1965-1981 była związana z utworzonym przez niego w latach sześćdziesiątych oazowym Ruchem Światło-Życie (w latach 1969-1976 pod nazwą Ruch Żywego Kościoła)1. Szeroką działalność, jaką rozwinął w tym okresie, udało mu się podjąć dzięki zaangażowaniu i odwadze współpracownic i współpracowników, na których mógł liczyć. On sam jednak był inicjatorem wszystkich działań związanych z procesem wydawniczym i brał za nie pełną odpowiedzialność. Nikt poza ks. Blachnickim nie znał również wszystkich kontaktów osób i miejsc zaangażowanych w proces wydawniczy. Mimo utworzenia całego podziemnego wydawnictwa oraz wydania wielu tytułów publikacji zwartych i ciągłych ten aspekt jego działalności nigdy nie został całościowo opracowany2. W publikacjach poświęconych zagadnieniu drugiego obiegu w omawianym okresie opisano wiele niezależnych wydawnictw powstałych w latach siedemdziesiątych oraz związanych z działalnością wydawniczą środowisk opozycyjnych3. Utworzone przez ks. Blachnickiego bez zgody władz Wydawnictwo Światło-Życie ze swoją szeroką działalnością niewątpliwie wpisuje się w dzieje drugiego obiegu w PRL. Działalność wydawnicza ks. Blachnickiego była stale inwigilowana i zwalczana przez Służbę Bezpieczeństwa.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 395-414
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opracowanie, digitalizacja i udostępnianie fotografii związanych z działalnością ks. Franciszka Blachnickiego w Archiwum Głównym Ruchu Światło-Życie
Autorzy:
Derewenda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088368.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Rev. Franciszek Blachnicki
the Central Archives of the Light-Life Movement
non-textual documentation
photographs
Opis:
Fotografie dokumentujące działalność ks. Franciszka Blachnickiego zgroma-dzone w Archiwum Głównym Ruchu Światło-Życie to największe zbiory po-święcone tej osobie. Archiwum jest częścią Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego, który zabezpiecza spuściznę po tym kapłanie i upowszechnia jego myśl. Na kolekcje fotografii składają się serie odbitek pozytywowych, slajdy, klisze oraz albumy. Zdjęcia zostały odpowiednio opisane i nadano im sygnatury. Fotografie, slajdy i klisze zostały zdigitalizowane w odpowiednich rozdzielczościach pozwalających na wykorzystanie do druku. Bezpośrednim dysponentem zdjęć jest Wydawnictwo Światło-Życie, które wydaje wiele książek poświęconych działalności ks. F. Blachnickiego. Fotografiami są również zainteresowane redakcje czasopism, portali internetowych i organizatorzy wydarzeń poświęconych ks. F. Blachnickiemu. Zdjęcia zostały również wykorzystane w przygotowaniu filmów o kapłanie. Założony przez ks. F. Blachnickiego Ruch Światło-Życie nieustannie się rozwija, a zainteresowanie osobą założyciela jest ciągle żywe.
The photograph collection illustrating the work of Rev. Franciszek Blachnicki accumulated in the Central Archives of the Light-Life Movement is the largest devoted to this person. The Archives is part of the Rev. Franciszek Blachnicki Institute, which preserves the legacy of Rev. Blachnicki and disseminates his thought. The collection of the photographs consists of a series of positive prints, slides, plates and albums. The photographs were arranged and appropriately described. Additionally, the photographs, slides and plates were digitised in a suitable resolution for printing. The direct holder of the collection is the Publishing House „Światło-Życie”, which have published numerous books on the work of Rev. Franciszek Blachnicki. Magazines, Internet portals and organisers of events devoted to Rev. Blachnick have also been interested in the collection. Furthermore, the photographs have been used in films about the priest. The Light-Life Movement founded by Rev. Blachnicki is constantly growing and the interest in its founder is still alive.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 117, specjalny; 49-66
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbiory specjalne w zasobie Archiwum Głównego Ruchu Światło-Życie
Special collections in the Central Archive of the Light-Life Movement
Autorzy:
Derewenda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783826.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Ruch Światło-Życie
opozycja antykomunistyczna
Karol Wojtyła
Jan Paweł II
ks. Franciszek Blachnicki
the Light-Life Movement
anti-communist opposition
John Paul II
Rev. Franciszek Blachnicki
Opis:
The Central Archive of the Light-Life Movement is a department of the Rev. Franciszek Blachnicki Institute. The collection of the archive was formed as a result of Rev. F. Blachnicki’s activity (1921-1987). Some of his works are continued up to now. The records of the Light-Life Movement (operating incessantly since 1969, the beginnings date back to the 1950s) are the biggest collection in this archive. The gathered documentation also contains exceptional collections such as recordings and photographs concerning Krakow Metropolitan Bishop, Karol Wojtyła. The photographs depict Cardinal Wojtyła at oasis meetings, on Community Days and at the Centre of the Light-Life Movement. There are also unique recordings from the oasis meetings. Another interesting collection contains the photographs and recordings from the meetings of the first oasis with John Paul II in Rome in 1979. The material illustrates the genesis of the World Youth Day initiated by John Paul II in 1985. Other exceptional documents are the ones concerning the persecution the oasis movement suffered in the 1970s and 1980s. In addition, the archive contains postal orders confirming sending coal in parcels to the oasis centre. There are also a few thousand postal receipts confirming paying fines for providing accommodation for oasis participants. The material produced by the Security Service is especially valuable. These are falsified documents whose aim was to imitate documents produced by people connected with the Church. The archive also includes the material relating to the activity of the political opposition in the Polish People’s Republic. These are photographs from the strike in Gdańsk in 1980, Solidarity newspapers and prints of the years 1980-1981. What is more, the archival collection contains a few hundred cassettes with Radio Free Europe programmes.
Archiwum Główne Ruchu Światło-Życie jest działem Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego. Zasób archiwum został ukształtowany w wyniku działalności ks. Franciszka Blachnickiego (1921-1987). Część z zainicjowanych przez niego dzieł rozwija się do dziś. Największy zespół dokumentacji stanowią akta Ruchu Światło-Życie (działa nieprzerwanie od roku 1969, a początkami sięga lat 50. XX wieku). Wśród zgromadzonej dokumentacji znajdują się również zbiory wyjątkowe. Należą do nich nagrania i fotografie związane z osobą metropolity krakowskiego kard. Karola Wojtyły. Zdjęcia ukazują go podczas spotkań w oazach, na Dniach Wspólnoty oraz w Centrum Ruchu Światło-Życie. Ze spotkań z oazami pozostały również unikatowe nagrania. Kolejną interesującą kolekcję tworzą materiały fotograficzne i nagrania ze spotkań pierwszej oazy w Rzymie z Janem Pawłem II w 1979 roku. Materiały stanowią ilustrację genezy Światowych Dni Młodzieży zainicjowanych przez Jana Pawła II w 1985 roku. Do szczególnych materiałów należy zaliczyć również dokumenty ilustrujące prześladowania jakie spadły na ruch oazowy w latach 70. i 80. XX wieku. W Archiwum Głównym Ruchu Światło-Życie przechowywane są przekazy pocztowe potwierdzające przesyłanie w paczkach węgla do centrum oazowego. Zachowało się również kilka tysięcy kwitów pocztowych potwierdzających wpłaty na kary dla gospodarzy przyjmujących w czasie wakacji oazowiczów. Szczególnie cenne są materiały wytworzone przez Służbę Bezpieczeństwa. Są to podrobione dokumenty mające sprawić wrażenie wytworzonych przez środowisko kościelne. W zbiorach archiwum znajdują się również materiały związane z działalnością opozycji politycznej w PRL. Są to zdjęcia ze strajku w Gdańsku w 1980 roku, gazetki i druki solidarnościowe z lat 1980-1981. W zbiorach Archiwum znalazło się również kilkaset kaset magnetofonowych z nagraniem audycji Radia Wolna Europa.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 119-132
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność społeczna ks. Franciszka Blachnickiego
Rev. Franciszek Blachnicki’s social work
Autorzy:
Derewenda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886422.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ks. Franciszek Blachnicki
działalność społeczna
ruch trzeźwościowy
oaza
Ruch Światło-Życie
opozycja w PRL
teologia wyzwolenia
non violence
Rev. Franciszek Blachnicki
social work
temperance movement
oasis
Light – Life Movement
opposition in the Polish People’s Republic
liberation theology
Opis:
Ksiądz Franciszek Blachnicki (1921-1987) jest zaliczany do grona osób, które w szczególny sposób wpłynęły na ukształtowanie polskiego społeczeństwa w okresie PRL. Wojnę przeżył jako więzień Auschwitz i innych obozów i więzień nazistowskich. Po wojnie wstąpił do seminarium duchownego i w roku 1950 rozpoczął działalność duszpasterską. W latach 1957-1960 rozwinął ruch trzeźwościowy – Krucjatę Wstrzemięźliwości, którego centralę zorganizował w Katowicach. Wydawała ona własne książki i czasopisma. Organizowała wiele akcji i rekolekcji. Po likwidacji Krucjaty przez władze państwowe ks. Blachnicki zaangażował się w działalność liturgiczną i katechetyczną, inicjując w roku 1969 ruch oazowy. Uczestnicy tego ruchu prezentowali styl życia odmienny od popularnego w PRL-u. Mimo utrudnień ze strony władz komunistycznych, Ruch Światło-Życie rozwijał się bardzo dynamicznie, gromadząc na rekolekcjach letnich w końcu lat osiemdziesiątych 78 tys. osób. Wobec narastającego w latach siedemdziesiątych alkoholizmu i demoralizacji społecznej, ks. Blachnicki zainicjował w roku 1979 kolejny ruch trzeźwościowy – Krucjatę Wyzwolenia Człowieka. Widząc zakłamanie systemu komunistycznego, propagandy „szerokiego poparcia społecznego”, w marcu 1980 r. wezwał oazowiczów do bojkotu „wyborów” w PRL i przemyślenia swojego uczestnictwa w partii komunistycznej i w innych marksistowskich organizacjach. W okresie Solidarności ks. Blachnicki przygotował specjalny program rekolekcji ewangelizacyjnych dla środowisk pracy. W listopadzie 1981 r. zainicjował stowarzyszenie pod nazwą Niezależna Chrześcijańska Służba Społeczna. W roku 1982, będąc na emigracji w RFN, utworzył Chrześcijańską Służbę Wyzwolenia Narodów. Stowarzyszenie działało na rzecz wyzwolenia narodów, które po II wojnie światowej utraciły swoją państwowość lub suwerenność. Dynamiczne działania ks. Blachnickiego przerwała jego nagła śmierć w lutym 1987 r.
Rev. Franciszek Blachnicki (1921-1987) is counted among the people who in a special way influenced the shaping of the Polish society in the period of the Polish People’s Republic. He spent the Second World War as a prisoner in Auschwitz and other Nazi camps and prisons. After the war he entered the Seminary and in 1950 he started his pastoral work. In the years 1957-1960 he developed a temperance movement – The Temperance Crusade whose central office was located in Katowice. It published its own books and periodicals and it organized numerous actions and retreats. After the Crusade was abolished by the State authorities Rev. Blachnicki started liturgical and catechetic work, initiating the Oasis Movement in 1969. The participants in this movement adopted a style of life that was different from the one popular in the Polish People’s Republic. Despite difficulties created by the communist authorities the Light – Life Movement developed dynamically, gathering 78 thousand people in summer retreats at the end of the 1980s. Because of alcoholism and social demoralization that grew in the 1970s Rev. Blachnicki initiated another temperance movement in 1979 – The Crusade for the Liberation of Man. Seeing the hypocrisy of the communist system and the propaganda of a “broad social support” in March 1980 he appealed to the Oasis participants to boycott the “election” in the Polish People’s Republic and to think over their membership in the communist party and in other Marxist organizations. In the “Solidarity” period Rev. Blachnicki prepared a special program of evangelization retreats for working people. In November 1981 he initiated an association called the Independent Christian Social Service. In 1982, in emigration in Germany, he established the Christian Service for the Liberation of Nations. The association worked for the liberation of nations that lost their statehood or independence. Rev. Blachnicki’s dynamic work was stopped by his sudden death in February 1987.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 2; 219-235
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tajni współpracownicy Służby Bezpieczeństwa w oazowym Ruchu Światło-Życie
Secret collaborators (SCs) of the Security Service in the Light-Life (Oasis) Movement
Autorzy:
Derewenda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887463.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ruch Światło-Życie
oazy
ks. Franciszek Blachnicki
Służba Bezpieczeństwa
tajni współpracownicy
historia Kościoła
młodzież
ruchy odnowy w Kościele
Light-Life Movement
oases
Rev. Franciszek Blachnicki
Security Service
secret collaborators
history of the Church
youth
Church renewal movement
Opis:
Ruch Światło-Życie, zwany potocznie oazą, swoją działalność rozwinął w okresie Polski Ludowej. Pierwsze oazy ks. Franciszek Blachnicki zainicjował już w latach pięćdziesiątych XX wieku. W roku 1969 powstał ruch oazowy, który proponował dzieciom i młodzieży uczestnictwo w formacji chrześcijańskiej, realizowanej w stylu przedwojennego harcerstwa. Dynamicznie rozwijający się Ruch Światło-Życie stworzył poważną alternatywę dla organizacji młodzieżowych koncesjonowanych przez władze komunistyczne. Na początku lat siedemdziesiątych Służba Bezpieczeństwa rozpoczęła proces inwigilacji środowiska oazowego. Do jego rozpracowania SB wykorzystała działających w środowisku kościelnym tajnych współpracowników oraz werbowała nowych spośród animatorów Ruchu. Najczęściej pozyskiwano uczniów klas maturalnych, strasząc ich niezdaniem matury lub uniemożliwieniem dostania się na studia. Najwięcej TW w Ruchu Światło-Życie pochodziło z krakowskiego środowiska akademickiego. Wiązało się to z prężnym działaniem tego środowiska, a jednocześnie z jego silną inwigilacją przez aparat władzy. Informacje dostarczone przez TW umożliwiły SB dokładne poznanie struktur ruchu oazowego. Zebrane informacje zostały wykorzystane przez SB do przeprowadzenia na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych akcji dezinformacyjnych i dezintegracyjnych wobec tego środowiska. Gdy ks. Franciszek Blachnicki rozpoczął w roku 1982 działalność duszpasterską i polityczną w Republice Federalnej Niemiec, SB umieściło w jego najbliższym otoczeniu dwoje agentów (małżeństwo Jolantę i Andrzeja Gontarczyków): pseudonimy „Yon” i „Panna”. Agenci zdobyli zaufanie ks. Blachnickiego i pełnili odpowiedzialne funkcje w Chrześcijańskiej Służbie Wyzwolenia Narodów i w ośrodku Ruchu Światło-Życie w Carlsbergu w RFN. Agenci działali na szkodę ks. Blachnickiego i dzieł. prowadzonych przez niego. Uciekli z Carlsbergu dopiero w pół roku po śmierci ks. Blachnickiego, w listopadzie 1987 r. Mimo zakrojonych na szeroką skalę działań Służby Bezpieczeństwa ruch oazowy rozwijał się bardzo dynamicznie. Obecnie stanowi jeden z największych ruchów odnowy Kościoła na świecie.
The Light-Life Movement, also known as the Oasis Movement, began its work in the period of the Polish People's Republic. Rev. Franciszek Blachnicki started the first Oases as early as the 1950s. In 1969 the Oasis Movement started work; it was a proposal to children and youths to participate in Christian formation in the style of the pre-war Scouting movement. The dynamically developing Light-Life Movement was a serious alternative to youth organizations „licensed” by the communist authorities. At the beginning of the 1970s the Security Service launched the process of placing the Oasis circles under surveillance. In order to uncover the Movement the Service used secret collaborators who were active in the Church circles, and it also recruited new ones among the animators ofthe Movement. Most often pupils of final forms of secondary schools agreed to be enlisted, as they were blackmailed with the possibility of failing the maturity exam or of not being admitted to the university. Most secret collaborators in the Light-Life Movement came from the Krakow university circles. This was connected with the rapid development of the Movement there, and at the same time with its strict surveillance conducted by the authorities. The information supplied by the secret collaborators made it possible for the Security Service to precisely learn about the structures of the Oasis Movement. The gathered information was used by the Security Service for conducting disinformation and disintegration actions in the Movement circles at the end ofthe 1970s and the beginning of the 1980s. When Rev. Franciszek Blachnicki started pastoral and political work in the Federal Republic of Germany in 1982, the Security Service placed two agents in his immediate vicinity (the married couple, Jolanta and Andrzej Gontarczyks) who used the pseudonyms „Yon” and „Panna”. The agents won Rev. Blachnicki's trust and performed responsible functions in the Christian Service for the Liberation of Nations and in the Light-Life Movement center in Carlsberg in the FRG. The agents acted to the detriment of Rev. Blachnicki and the works he conducted. They escaped from Carlsberg only half a year after Rev. Blachnicki's death, in November 1987. Despite the Security Service's large-scale operation the Oasis Movement developed dynamically. At present it is one of the greatest Church renewal movements in the world.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 2; 173-193
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność wydawnicza ks. Franciszka Blachnickiego w RFN w latach 1982-1987
Autorzy:
Derewenda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231719.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
ks. Franciszek Blachnicki
wydawnictwo
oazy
Ruch Światło-Życie
aparat bezpieczeństwa wobec ruchu oazowego
Republika Federalna Niemiec
Opis:
W ostatnich latach życia, spędzonych na emigracji w RFN, ks. Franciszek Blachnicki zorganizował w 1982 r. w Carlsbergu Międzynarodowe Centrum Ewangelizacji Światło-Życie. Tam rownież swoją siedzibę miała Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodow. Obu dziełom służyło utworzone Wydawnictwo Maximilianum, ktore publikowało literaturę przeznaczoną głownie dla Polonii i przerzucaną do Polski. Wyposażenie drukarni w sprzęt wymagało środkow materialnych. Z pomocą przyszli zaprzyjaźnieni z ks. Blachnickim protestanci z Campus Crusade for Christ International. Najpierw była to pomoc doraźna, a od grudnia 1985 r. – stałe zlecenia na druk. Aby właściwie ułożyć wspołpracę z protestantami, na przełomie 1985 i 1986 r. ks. Blachnicki utworzył Ekumeniczne Wydawnictwo Ewangelizacyjne. Społka została zarejestrowana na jego brata i Jolantę Gontarczyk (agenta PRL ps. „Panna”). To ona obsługiwała konto wydawnictwa. Mimo wielu wpływow finansowych dla EWE, nieustannie brakowało pieniędzy na podstawowe sprawy. Wiele wskazuje na to, że to właśnie agenci komunistyczni są odpowiedzialni za defraudację środkow, ktore otrzymywało wydawnictwo. W marcu 1987 r. EWE miało rozpocząć trzyletni kontrakt z Campus Crusade. Gdyby to zlecenie na 2 mln dolarow weszło w życie, rozwiązałoby problemy finansowe ks. Blachnickiego i dało możliwość szerszej działalności wydawniczej – jednak ks. Blachnicki zmarł nagle 27 lutego 1987 r.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 40, 2; 526-547
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwum Główne Ruchu Światło-Życie
The Central Archive of the Light-Life Movement
Autorzy:
Derewenda, Robert
Nowicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023868.pdf
Data publikacji:
2013-06-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
zbiory archiwalne
stowarzyszenie katolickie
Kościół katolicki
archival repertory
catholic association
Catholic Church
Opis:
The Central Archive of the Light-Life Movement is the central unit of the Light-Life Movement. Organizationally, it is one of the two branches of Rev. Franciszek Blachnicki Institute. Like any historical archive, its aim is to gather, organise, protect, store and provide access to archival materials. The records stored in the fonds of the archive in question are primarily linked with Rev. Blachnicki, who established the Oasis Movement and initiated many other pastoral and social actions. A number of initiatives started by Blachnicki, along with the Light-Life Movement contributed to the production of materials which are now stored in the Central Archive of the Light-Life Movement. The article presents not only the stages of the creation of the above mentioned fonds but also its current legal status and contemporary tasks and functions. The paper shows the general outline of the fonds of the Archive which comprises numerous records divided into separate units. The Archive also contains a collection of leaflets-still unprocessed, posters and boards, as well as a collection of various serial, compact and brochure publications. The total fonds consists of approximately 120 linear meters of the records. The documentation in the form of mechanical sound recordings constitutes a significant part of the archival fonds (about five thousand hours), photographs (mostly positives of various formats - about 11 thousand photographs), slides (about 1000 frames) and films. The article also focuses on the archival equipment, housing conditions, the rules of providing access to the materials and the most important tools used for storing records. In addition, the authors mentioned issues related to the forms of popularization of the archival materials stored in the fonds of the Archive in question.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 99; 5-17
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies