Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Dąbrowska, L." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-35 z 35
    Tytuł:
    Frakcjonowanie metali ciężkich w osadach ściekowych ustabilizowanych beztlenowo
    Fractionation of heavy metals in sewage sludge after digestion
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372221.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    metale ciężkie
    frakcjonowanie
    mobilność
    osady ściekowe
    fermentacja
    heavy metals
    fractionation
    mobility
    sewage sludge
    Opis:
    Frakcjonowanie metali ciężkich w osadach ściekowych umożliwia ocenę mobilności metali, co jest szczególnie istotne, gdy osady miałyby być stosowane w rolnictwie. Wykazano, że we frakcji mobilnej wymienno-węglanowej osadów występowało najwięcej niklu. Miedź, kadm oraz chrom były obecne głównie we frakcji organiczno-siarczkowej, natomiast ołów we frakcji związków praktycznie nierozpuszczalnych. Z kolei cynk występował zarówno we frakcji organiczno-siarczkowej, jak i tlenków żelaza i manganu.
    The speciation analysis of heavy metals in biochemically stabilized sewage sludge gives information important for determination of the rate at which heavy metals pass into soil solution and also, as a consequence, their uptake by plants. This information is especially important when considering agricultural usage of sludge. Literature data indicate that in sewage sludge after methane digestion heavy metals can occur in different forms, which determine their bioavailability. It was demonstrated that in sludge metals are mainly bound to organicsulfide fraction. Zinc was also present in significant amounts in hydrated iron and manganese oxide fraction, nickel in exchangeable-carbonate fraction, whereas lead in residue fraction.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2015, 159 (39); 22-30
    1895-7323
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fractions of heavy metals in residue after incineration of sewage sludge
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/208152.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    heavy metals
    copper
    cadmium
    lead
    nickel
    sewage sludge
    waste incineration
    wastewater treatment
    zinc
    zinc sulfide
    environment protection
    heavy metal accumulations
    metale ciężkie
    miedź
    kadm
    ołów
    nikiel
    osady ściekowe
    spalanie odpadów
    oczyszczanie ścieków
    cynk
    siarczek cynku
    ochrona środowiska
    akumulacja metali ciężkich
    Opis:
    Comparative evaluation of metal occurrence was conducted for sludge originating from three wastewater treatment plants, which differ in wastewater treatment methods, processing and drying of sludge. It was demonstrated that metals (Zn, Cu, Ni, Pb, Cd, Cr) in sludge are mainly bound to organic-sulfide fraction. Zinc was also present in significant amounts in hydrated iron and manganese oxide fraction, nickel and cadmium in exchangeable-carbonate fraction, whereas lead in residue fraction. In ash obtained after calcination at 600 °C occurred mainly metal enriched nearly insoluble compound fraction (residual fraction). Metal accumulation in such non-mobile fraction is advantageous with respect to soil-water environment protection.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2013, 39, 2; 105-113
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skuteczność usuwania materii organicznej z wody powierzchniowej z zastosowaniem chlorku poliglinu
    Effectiveness of removing organic matter from surface water using polyaluminium chloride
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/127527.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    materia organiczna
    koagulacja
    chlorek poliglinu
    woda powierzchniowa
    organic matter
    coagulation
    polyaluminium chloride
    surface water
    Opis:
    Celem badań była ocena efektywności procesu koagulacji z wykorzystaniem wysoko zasadowego chlorku poliglinu w obniżeniu poziomu zanieczyszczenia wody powierzchniowej substancjami organicznymi. Oprócz typowych wskaźników stosowanych do oceny zawartości związków organicznych (całkowity i rozpuszczony węgiel organiczny - OWO i RWO, utlenialność, absorbancja w nadfiolecie UV) oznaczono również potencjał tworzenia trihalometanów THM. Obliczono wskaźnik SUVA jako stosunek wartości absorbancji w UV254 do zawartości RWO, który umożliwia określenie właściwości rozpuszczonych substancji organicznych w wodzie i podatności na ich usuwanie w procesie koagulacji. Do badań wykorzystano wodę pobraną we wrześniu 2016 roku oraz w styczniu, kwietniu i lipcu 2017 roku z rzeki Stradomki w Częstochowie. Woda powierzchniowa charakteryzowała się barwą równą 25-60 g Pt/m3. Zawartość OWO i RWO wynosiła odpowiednio 7,2-16,8 i 6,6-15,1 g C/m3, utlenialność - 5,3-16,2 g O2/m3, a absorbancja w UV254 - 14,5-44,3 m–1. Wartość SUVA była równa 2,2-2,9 m2/g C. Obniżenie zawartości OWO w wodzie po koagulacji było w granicach 31-39%, utlenialności w zakresie 47-63%, a wartości absorbancji UV254 - 61-68%. Wartość SUVA była równa 1,1-1,5. Potwierdza to, że w wodzie po koagulacji pozostają substancje organiczne niepodatne na usuwanie w tym procesie. W wodach po procesie koagulacji poddanych chlorowaniu stężenie CHCl3 wynosiło od 53 do 280 mg/m3, a stężenie CHCl2Br od 14 do 24 mg/m3. Były to wartości o 51-61% niższe od uzyskanych stężeń THM-ów w nieoczyszczonych wodach powierzchniowych poddanych chlorowaniu.
    The aim of this study was to evaluate the effectiveness of the coagulation process using highly alkaline polyaluminium chloride in reducing the level of pollution of surface water with organic substances. Apart from the typical indicators used to evaluate the content of organic compounds (total and dissolved organic carbon - TOC and DOC, oxygen consumption, absorbance in the ultraviolet UV), the potential for trihalomethanes creation THM was also determined. SUVA index was calculated as the ratio of absorbance at UV254 to the DOC content. Connecting the values of absorbance and DOC into single coefficient SUVA enables to determine properties of dissolved organic matter in water, and vulnerability to their removal in the coagulation process. Water collected in September 2016 and January, April, July 2017, from the Stradomka river in Czestochowa was used in the study. Surface water was characterized by colour equal to 25-60 g Pt/m3. The TOC and the DOC content amounted to respectively 7.2-16.8 and 6.6-15.1 g C/m3, the oxygen consumption - 5.3-16.2 g O2/m3, and the absorbance at UV254 - 14.5-44.3 m–1. The SUVA value was equal to 2.2-2.9 m2/g C. Lowering the TOC content in water after the coagulation was in the range of 31-39%, the oxygen consumption in the range of 47-63%, and the value of the absorbance UV254 - 61-68%. The SUVA value was equal to 1.1-1.5. This confirms that in water after the coagulation, organic substances remained, which are unsusceptible to the removal in this process. In water after the coagulation process subjected to chlorination, CHCl3 concentration ranged from 53 to 280 mg/m3 and the concentration of CHCl2Br ranged from 14 to 24 mg/m3. These were values by 51-61% lower than THM concentration obtained in untreated surface water subjected to chlorination.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2017, 11, 2; 489-496
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect of variable content of organic matter in water on the efficiency of its removal in the coagulation process
    Wpływ zmiennej zawartości materii organicznej w wodzie na efektywność jej usuwania w procesie koagulacji
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296740.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    organic matter
    coagulation
    polyaluminium chlorides
    trihalomethanes
    surface water
    materia organiczna
    koagulacja
    chlorki poliglinu
    trihalometany
    woda powierzchniowa
    Opis:
    The aim of the research was to evaluate the efficiency of the coagulation process using highly alkaline polyaluminium chlorides in reducing the level of surface water pollution with organic substances. In addition to typical indices used to assess the content of organic compounds (total organic carbon TOC, dissolved organic carbon DOC, oxygen consumption, ultraviolet absorbance), the study also evaluated the potential of trihalomethane formation. The SUVA index was calculated as a ratio of UV254 absorbance to the DOC content, allowing for determination of the properties of dissolved organic substances in water and their susceptibility to removal by coagulation. The study examined water collected in July and October 2016, in January, May and November 2017, and in April 2018 from the Warta River in Częstochowa, Poland. Surface water was characterized by colour of 30÷40 mg Pt/dm3 and turbidity of 5.4÷9.6 NTU. The contents of TOC and DOC were 7.6÷18.6 and 6.8÷13.7 mg C/dm3, respectively, oxygen consumption was 5.2÷14.0 mg O2/dm3, whereas UV254 absorbance was 0.147÷0.326 cm-1. The SUVA index was 1.8÷2.7 m2/g C. Reduction in the content of TOC in water after coagulation ranged from 26 to 43%, oxygen consumption - in the range of 41÷63%, and UV254 absorbance - from 52÷68%. The SUVA index was 0.9÷1.5 m2/g C. This confirms that organic substances which were not susceptible to removal remained to be present in the water after coagulation. CHCl3, CHCl2Br and CHClBr2 were present in the water after chlorination, whereas CHBr3 was not found. Concentrations of CHCl3 and CHCl2Br were 153÷430 and 19÷23 μg/dm3, respectively. Concentration of CHCl3 ranged from 67 to 185 μg/dm3 . in the water after the coagulation process subjected to chlorination. These values were by 51÷61% lower than the CHCl3 concentrations recorded in untreated surface water subjected to chlorination.
    Celem badań była ocena efektywności procesu koagulacji z wykorzystaniem wysoko zasadowych chlorków poliglinu w obniżeniu poziomu zanieczyszczenia wody powierzchniowej substancjami organicznymi. Oprócz typowych wskaźników stosowanych do oceny zawartości związków organicznych (całkowity i rozpuszczony węgiel organiczny - OWO i RWO, utlenialność, absorbancja w nadfiolecie UV) oznaczono również potencjał tworzenia trihalometanów THM. Obliczono wskaźnik SUVA jako stosunek wartości absorbancji w UV254 do zawartości RWO, który umożliwia określenie właściwości rozpuszczonych substancji organicznych w wodzie i ich podatności na usuwanie w procesie koagulacji. Do badań wykorzystano wodę pobraną w lipcu i październiku 2016 roku, w styczniu, maju i listopadzie 2017 roku oraz w kwietniu 2018 roku z rzeki Warty w Częstochowie. Woda powierzchniowa charakteryzowała się barwą równą 30÷40 mg Pt/dm3 i mętnością 5,4÷9,6 NTU. Zawartość OWO i RWO wynosiła odpowiednio 7,6÷18,6 i 6,8÷13,7 mg C/dm3, utlenialność - 5,2÷14,0 mg O2/dm3, a absorbancja w UV254 - 0,147÷0,326 cm-1. Wartość SUVA była równa 1,8÷2,7 m2/g C. Obniżenie zawartości OWO w wodzie po koagulacji było w granicach 26÷43%, utlenialności w zakresie 41÷63%, a wartości absorbancji UV254 - 52÷68%. Wartość SUVA była równa 0,9÷1,5 m2/g C. Potwierdza to, że w wodzie po koagulacji pozostały substancje organiczne niepodatne na usuwanie w tym procesie. W badanych wodach po procesie chlorowania stwierdzono obecność CHCl3, CHCl2Br, CHClBr2, nie wykryto CHBr3. Stężenie CHCl3 i CHCl2Br było równe odpowiednio 153÷430 i 19÷23 μg/dm3. W wodach po procesie koagulacji poddanych chlorowaniu stężenie CHCl3 wynosiło od 67 do 185 μg/dm3. Były to wartości o 51÷61% niższe od uzyskanych stężeń CHCl3 w nieoczyszczonych wodach powierzchniowych poddanych chlorowaniu.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2018, 21, 2; 171-181
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ pH wody na efektywność procesu koagulacji wspomaganej węglem aktywnym
    Effect of water ph on coagulation process efficiency with powdered activated carbon
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297240.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    powdered carbon
    polyaluminium chlorides
    heavy metals
    organic matter
    water
    węgiel pylisty
    chlorki poliglinu
    metale ciężkie
    substancje organiczne
    woda
    Opis:
    The efficiency of powdered activated carbon for removal of colour, organic substances and chosen heavy metal ions (nickel, cadmium, lead) from surface water, as well as for enhancement of the coagulation process in removal of these contaminants, was evaluated. For the research, water from the Warta river, powdered activated carbons: AKPA-22, CWZ-22, CWZ-30 and pre-hydrolysed polyaluminium chlorides: PAX-XL19F and PAX-XL1910S, were used. Depending on the type of applied powdered activated carbon, 46÷58% removal of lead, 21÷29% removal of cadmium and 17÷21% removal of nickel were obtained. Reduction of colour in the adsorption process amounted to 33÷60%, and 14÷17% in DOC content. Better removal of organic compounds from studied surface water was obtained at a reduced water pH (pH = 6.3), and cadmium at elevated pH (pH = 8.2). Depending on the water pH, with the usage of coagulants and CWZ-22 carbon, a reduction in lead ion concentration by 74÷91% was obtained, cadmium by 9÷88%, nickel by 9÷71%. Change of water reaction had the main impact on the increase in efficiency of cadmium and nickel removal. The content of organic compounds, assayed as DOC and oxygen consumption, was decreased by 29÷37% and 45÷70%, respectively. Water colour was reduced by 60÷77%. Evaluating the importance of adsorption in removal of studied contaminants, it can be concluded that in case of polyaluminum chlorides and activated carbon usage, the elimination of these contaminants was determined by the coagulation process.
    Oceniono skuteczność pylistego węgla aktywnego do usuwania barwy, substancji organicznych i wybranych jonów metali ciężkich (kadmu, niklu, ołowiu) z wody powierzchniowej, jak również do wspomagania procesu koagulacji w usuwaniu tych zanieczyszczeń. Do badań wykorzystano wodę powierzchniową z rzeki Warta, aktywne węgle pyliste: AKPA-22, CWZ-22, CWZ-30 oraz wstępnie zhydrolizowane chlorki poliglinu: PAX-XL19F i PAX-XL1910S. W zależności od rodzaju użytego węgla pylistego uzyskano 46÷58% usunięcie ołowiu, 21÷29% kadmu i 17÷21% niklu. Obniżenie barwy w procesie adsorpcji wyniosło 33÷60%, a zawartości RWO 14÷17%. W zależności od pH wody przy zastosowaniu koagulantów i węgla CWZ-22 otrzymano obniżenie stężenia jonów ołowiu o 74÷91%, kadmu o 9÷88%, niklu o 9÷71%. Zawartość związków organicznych, oznaczonych jako RWO i utlenialność, została obniżona odpowiednio o 29÷37% i 45÷70%. Barwa wody została zmniejszona o 60÷77%. O efektywności usuwania zanieczyszczeń decydował głównie proces koagulacji.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2016, 19, 3; 427-436
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ sposobu prowadzenia fermentacji osadów ściekowych na produkcję biogazu
    Influence of Different Digestion of Sewage Sludge on Biogas Production
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1818635.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    biogaz
    osady ściekowe
    hydroliza termofilowa
    fermentacja
    biogas
    sewage sludge
    digestion
    thermophilic hydrolysis
    Opis:
    The aim of this study was to determine the influence of different processes of biochemical stabilization of sewage sludge on the following: biogas production, decomposition of organic matter, transfer of heavy metal ions to the liquid phase of sludge. The stabilization processes of interest in this work were: methane thermophilic digestion (55°C), mesophilic digestion (37°C), mesophilic digestion of thermophilically hydrolyzed sludge. To characterize biogas production in bioreactors, modified Gompertz equation was used. Higher biogas yields were obtained during thermophilic digestion, compared to the yields obtained under mesophilic conditions – 1.01 and 0.91 dm-3 from 1 g of the removed dry organic matter of sludge, respectively. Mesophilic digestion of thermophilically hydrolyzed sludge provided the highest biogas production, approximately 1.15 dm-3 from 1 g of the removed dried organic matter of sludge. A comparable degree of organic matter degradation was observed for all digestion processes, 35–41%. CH4 content in biogas during sludge mesophilic digestion, excluding 1st day, amounted to 59–64%, while during thermophilic digestion – 57–62%. Higher value of biogas production velocity coefficient while intensive growth phase of mixed microbes population (1.11 dm-3/d), during preliminary hydrolyzed sludge stabilization, in comparison to non-hydrolyzed sludge (0.87 dm-3/d), indicates the possibility of obtaining higher biogas production. Therefore it would be more beneficial to conduct mesophilic digestion of sludge which was preliminarily hydrolyzed at temperature of 55°C. The application of thermophilic digestion did not significantly influence the release of heavy metal ions to the stabilized sludge liquid. The concentration of zinc in the liquid was below 0.8 mg/ dm-3 during digestion. The concentration of the other metals was below 0.2 mg/ dm-3 for all digestion processes.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 2; 943-957
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Frakcjonowanie metali ciężkich w osadach dennych i ściekowych z użyciem ekstrakcji sekwencyjnej
    Fractionation of heavy metals in bottom sediments and sewage sludges using sequential extraction
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126488.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    metale ciężkie
    procedury ekstrakcji sekwencyjnej
    osad denny
    osad ściekowy
    heavy metals
    sequential extraction procedure
    bottom sediment
    sewage sludge
    Opis:
    Przeprowadzono porównawcze badania frakcjonowania metali ciężkich (Zn, Cu, Ni, Pb, Cd, Cr), wykorzystując ekstrakcję sekwencyjną stosowaną przez Tessiera oraz procedurę BCR. Materiałem badawczym były: osad ściekowy pochodzący z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków komunalnych w Częstochowie oraz osad denny pobrany ze zbiornika zaporowego Poraj. Porównując wyniki, stwierdzono różny udział określonych form chemicznych metali ciężkich w całkowitej ich zawartości w badanych próbkach w zależności od zastosowanej procedury ekstrakcji. W osadzie ściekowym i osadzie dennym zawartość kadmu oznaczona we frakcjach wymienno-węglanowej, organiczno-siarczkowej oraz pozostałości (związków praktycznie nierozpuszczalnych) po ekstrakcji metodą Tessiera nie pokryła się z wartościami uzyskanymi po ekstrakcji metodą BCR. Dotyczyło to także zawartości cynku i ołowiu we frakcji tlenków żelaza i manganu. Przyczynami rozbieżności uzyskanych wyników mogły być zarówno użyte ekstrahenty, jak i warunki prowadzenia ekstrakcji (różne reagenty, temperatura i czas). Potwierdza to, jak ważny jest dobór odpowiedniej metody ekstrakcji w zależności od celu prowadzonej analizy specjacyjnej i analizowanych form chemicznych metali ciężkich.
    Comparison of heavy metal (Zn, Cu, Ni, Pb, Cd, Cr) fractionation methods was done. Two different sequential extraction methods were investigated: Tessier, and BCR method. For the experiment following materials were used: sewage sludge were collected from mechanical-biological municipal wastewater treatment plant located in Czestochowa, and bottom sediment from the Poraj Reservoir. After results comparison, it was stated that content of particular chemical forms of heavy metals in total amount in sewage sludge and bottom sediment vary depending on used extraction method. Also in sewage sludge and bottom sediment cadmium concentrations measured in exchangeable-carbonate, in organic-sulfide, and in residual (insoluble compounds) fractions after extraction according to Tessier method, did not equal to values obtained after use of BCR extraction method. This also applied to zinc and lead concentrations in iron and manganese oxides fraction. The discrepancy between the results could be explained with both: used extractants, and extraction conditions (different reagents, temperature, and time). The results point out how important is the choice of a proper extraction method depending on the aim of speciation analysis but also depending on the analyzed chemical forms of heavy metals.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 2; 581-587
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chemical forms of heavy metals in bottom sediments of the Mitręga reservoir
    Chemiczne formy metali ciężkich w osadach dennych zbiornika wodnego Mitręga
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395925.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    bottom sediments
    heavy metals
    sequential extraction
    mobility
    osady denne
    metale ciężkie
    ekstrakcja sekwencyjna
    mobilność
    Opis:
    Bottom sediments originating from the Mitręga water reservoir were studied. It was assayed, in what chemical forms heavy metals (zinc, copper, nickel, cadmium and lead) occur in sediments, using the method of sequential extraction BCR. According to the geochemical criteria with respect to the content of Zn, Cu and Ni, the sediments in all measuring points were classified as uncontaminated, however because of the Cd content - as moderately contaminated. The highest Cu and Ni content was found in the sediment collected in the southern part of the reservoir, 15 and 11 mg/kg d.m, respectively. In the case of Zn, Pb and Cd, the sediment collected at the outflow of the Mitręga river was the most contaminated; metal content amounted to 136; 35; 3 mg/kg d.m., respectively. Based on the conducted fractionation of heavy metals, it was found that the potential mobility of metals, hence the possibility of secondary pollution of the reservoir open water, are arranged in the following order: Zn> Cd> Ni> Cu ~ Pb.
    Obiektem badań były osady denne pochodzące ze zbiornika wodnego Mitręga (województwo śląskie, powiat zawierciański). Oznaczono, w jakich formach chemicznych występują metale ciężkie (cynk, miedź, nikiel, kadm i ołów) w osadach dennych, wykorzystując metodę ekstrakcji sekwencyjnej BCR. Oceniono potencjalną mobilność metali i możliwość wtórnego zanieczyszczenia wody. Według kryteriów geochemicznych ze względu na zawartość cynku, miedzi oraz niklu osady we wszystkich punktach pomiarowych klasyfikowane były jako niezanieczyszczone, natomiast ze względu na zawartość kadmu jako miernie zanieczyszczone. W przypadku ołowiu osad we wschodniej części zbiornika został sklasyfikowany jako miernie zanieczyszczony, w pozostałych jako niezanieczyszczony. Największą zawartość miedzi i niklu stwierdzono w osadzie pobranym w południowej części zbiornika, odpowiednio 15 i 11 mg/kg suchej masy. W przypadku cynku, ołowiu i kadmu najbardziej zanieczyszczony był osad pobrany na odpływie rzeki Mitręga; zawartość metali wynosiła odpowiednio 136; 35; 3 mg/kg s.m. Zawartość kadmu we wszystkich pobranych osadach przekroczyła wartość TEL (0,6 mg/kg s.m.). Na podstawie przeprowadzonego frakcjonowania metali ciężkich stwierdzono, że potencjalna mobilność metali, a co za tym idzie możliwość wtórnego zanieczyszczenia toni wodnej zbiornika układa się w następującym szeregu: Zn>Cd>Ni>Cu~Pb.
    Źródło:
    Civil and Environmental Engineering Reports; 2016, No. 21(2); 15-26
    2080-5187
    2450-8594
    Pojawia się w:
    Civil and Environmental Engineering Reports
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fermentation of sewage sludge with increased concentration of heavy metal ions
    Fermentacja osadów ściekowych przy zwiększonym stężeniu jonów metali ciężkich
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/401188.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    metale ciężkie
    fermentacja
    osady ściekowe
    ekstrakcja sekwencyjna
    heavy metals
    fermentation
    sewage sludge
    sequential extraction
    Opis:
    In the present work sewage sludge originating from municipal, mechanical-biological wastewater treatment plant was used. In the first stage, the hydrolysis of the mixture of primary and excess sludge was carried out at the temperature of 55°C for 4 days. In the second stage, after the additional insertion of the fermenting sludge mesophilic fermentation was carried out at 37°C for 14 days. The addition of approximately 5 mg/dm3 of each copper, nickel, and lead ions and of approximately 1 mg/dm3 of cadmium ions did not disturb the process of sewage sludge mesophilic fermentation. The comparable biogas yields were obtained during the stabilization of both sludges enriched with metals and not enriched. The level of organic matter degradation was at the level of 33% for both sludges (reference and with the metal addition) after the fermentation process. The low level of the metal ion concentrations in the liquid phase was recorded for fermentation process. The metals were bound to the solid phase of sludge. After the fermentation the highest increase of copper, cadmium, zinc, and chromium content was observed in the organic-sulfide fraction, while of lead in the residual fraction. In case of nickel both fractions: organic-sulfide and exchangeable-carbonate were enriched.
    W badaniach wykorzystano osady ściekowe, pochodzące z miejskiej, mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków. W pierwszym etapie przeprowadzono hydrolizę mieszaniny osadów wstępnego z nadmiernym w temp. 55°C w czasie 4 dób, w drugim etapie po wprowadzeniu dodatkowo osadu fermentującego fermentację mezofilową w temp. 37°C przez okres 14 dób. Wprowadzenie dodatkowych ilości jonów miedzi, niklu, ołowiu (ok. 5 mg/dm3 każdego metalu) oraz kadmu ok. 1 mg/dm3 nie zakłóciło przebiegu procesu fermentacji mezofilowej osadów ściekowych. Uzyskano podczas stabilizacji osadów wzbogaconych metalami i niewzbogaconych porównywalną ilość biogazu oraz stopień rozkładu substancji organicznych ok. 33%. Stwierdzono niskie stężenia jonów metali w cieczach podczas prowadzenia fermentacji. Metale związane były w osadach. Po fermentacji najwyższy wzrost zawartości cynku, miedzi, kadmu i chromu stwierdzono we frakcji organiczno-siarczkowej, natomiast ołowiu we frakcji pozostałościowej osadów. W przypadku niklu wzbogaceniu uległa zarówno frakcja organiczno-siarczkowa, jak i wymienno-węglanowa.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2011, 25; 67-77
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fractionation of heavy metals in bottom sediments and sewage sludges using sequential extraction
    Frakcjonowanie metali ciężkich w osadach dennych i ściekowych z użyciem ekstrakcji sekwencyjnej
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953647.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    heavy metals
    sequential extraction procedure
    bottom sediment
    sewage sludge
    metale ciężkie
    procedury ekstrakcji sekwencyjnej
    osad denny
    osad ściekowy
    Opis:
    In order to determine the forms of heavy metals in bottom sediment or sewage sludge the speciation analysis is performed. The analysis is based on the sequential extraction of metals with increasingly aggressive solvents. The five steps extraction proposed by Tessier et al gained wide recognition. It extracts metals in following groups: exchangeable, associated with carbonates, with hydrated iron oxides and manganese oxides, with organic matter and metals that can be found in the residual fraction. Metals that can be found in the two first fractions (exchangeable and carbonate) are believed to be mobile. As a result of research carried out by the Standards, Measurements and Testing Programme of the European Commission, formerly the Community Bureau of Reference, a shorter, three-stage extraction procedure known as the BCR procedure was accepted. Comparison of heavy metal (Zn, Cu, Ni, Pb, Cd, Cr) fractionation methods was done. Two different sequential extraction methods were investigated: Tessier, and BCR method. For the experiment following materials were used: certified reference material LGC6181, sewage sludge were collected from mechanical biological municipal wastewater treatment plant located in Czestochowa, and bottom sediment from the Poraj Reservoir. After results comparison, it was stated that content of particular chemical forms of heavy metals in total amount in certified material, sewage sludge and bottom sediment vary depending on used extraction method. In case of certified material differences referred to cadmium concentrations in exchangeablecarbonate, iron and manganese oxides, and zinc in residual (insoluble compounds) fractions. Also in sewage sludge and bottom sediment cadmium concentrations measured in exchangeable-carbonate, in organic-sulfide, and in residual (insoluble compounds) fractions after extraction according to Tessier method, did not equal to values obtained after use of BCR extraction method. This also applied to zinc and lead concentrations in iron and manganese oxides fraction. The discrepancy between the results could be explained with both: used extractants, and extraction conditions (different reagents, temperature, and time). The results point out how important is the choice of a proper extraction method depending on the aim of speciation analysis but also depending on the analyzed chemical forms of heavy metals.
    W celu określenia form chemicznych metali ciężkich w osadach dennych, czy też w osadach ściekowych wykonuje się analizę specjacyjną opartą na ekstrakcji sekwencyjnej, która polega na stopniowym wydzielaniu metali z osadów roztworami o wzrastającej agresywności. Szerokie uznanie zdobyła pięciostopniowa ekstrakcja zaproponowana przez Tessiera i współpracowników, której zastosowanie umożliwia wydzielenie metali wymienialnych, związanych z węglanami, z uwodnionymi tlenkami żelaza i manganu, z materią organiczną oraz pozostałych. Za mobilne uważa się metale występujące w dwóch pierwszych frakcjach (wymiennej i węglanowej). W wyniku prowadzonych prac w ramach Programu Pomiarów i Testowania w Komisji Unii Europejskiej przyjęto skróconą, trzy etapową ekstrakcję, znaną jako procedura BCR. Przeprowadzono porównawcze badania frakcjonowania metali ciężkich (Zn, Cu, Ni, Pb, Cd, Cr), wykorzystuj ąc ekstrakcję sekwencyjną stosowaną przez Tessiera oraz procedurę BCR. Materiałem badawczym były: materiał certyfikowany LGC 6181, osad ściekowy pochodzący z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków komunalnych w Częstochowie oraz osad denny pobrany ze zbiornika zaporowego Poraj. Porównując wyniki, stwierdzono różny udział określonych form chemicznych metali ciężkich w całkowitej ich zawartości w badanych próbkach w zależności od zastosowanej procedury ekstrakcji. Dla materiału certyfikowanego rozbieżności dotyczyły głównie zawartości kadmu we frakcji wymienno-węglanowej oraz tlenków żelaza i manganu, cynku we frakcji pozostałościowej (związków praktycznie nierozpuszczalnych). Również w osadzie ściekowym i osadzie dennym zawartość kadmu oznaczona we frakcjach wymienno-węglanowej, organiczno-siarczkowej oraz związków praktycznie nierozpuszczalnych po ekstrakcji metodą Tessiera nie pokryła się z wartościami uzyskanymi po ekstrakcji metodą BCR. Dotyczyło to także zawartości cynku i ołowiu we frakcji tlenków żelaza i manganu. Przyczynami rozbieżności uzyskanych wyników mogły być zarówno użyte ekstrahenty, jak i warunki prowadzenia ekstrakcji (różne reagenty, temperatura i czas). Potwierdza to, jak ważny jest dobór odpowiedniej metody ekstrakcji w zależności od celu prowadzonej analizy specjacyjnej i analizowanych form chemicznych metali ciężkich.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2016, 23, 1; 63-75
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ zwiększonego stężenia jonów miedzi i ołowiu na proces fermentacji osadów ściekowych
    The influence of increased concentration of copper and lead ions on fermentation process of sewage sludge
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296772.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    fermentacja metanowa
    osady ściekowe
    biogaz
    metale ciężkie
    methanogenic fermentation
    sewage sludge
    biogas
    heavy metals
    Opis:
    Modyfikacje procesów stabilizacji osadów ściekowych to poszukiwanie metod intensyfikacji rozkładu substancji organicznych. Temu celowi służy fermentacja termofilowo-mezofilowa osadów. Przeprowadzone badania dotyczyły oceny wpływu celowo zwiększonego stężenia jonów miedzi i ołowiu na przebieg fermentacji mezofilowej osadów ściekowych, poprzedzonej biochemiczną hydrolizą osadów przeprowadzoną w warunkach termofilowych. Przebieg fermentacji oceniono na podstawie pomiaru ilości i składu biogazu oraz obniżenia zawartości substancji organicznych w przefermentowanych osadach. Stwierdzono, że wprowadzenie dodatkowych ilości jonów miedzi lub ołowiu (ok. 10 mg/dm³) nie zakłóciło przebiegu fermentacji mezofilowej osadów ściekowych. Uzyskano porównywalną ilość biogazu oraz stopień rozkładu substancji organicznych. Wprowadzone do osadów dodatkowe dawki rozpuszczalnych związków ww. metali zaraz po rozpoczęciu fermentacji wytrąciły się i pozostały związane w osadach do końca procesu stabilizacji. Najwyższy wzrost zawartości miedzi po fermentacji stwierdzono we frakcji organiczno-siarczkowej, natomiast ołowiu we frakcji pozostałościowej osadów, czyli w tych frakcjach, w których metale te głównie występowały w osadach przed procesem stabilizacji. Frakcje te są chemicznie stabilne. W przypadku cynku, kadmu i chromu największa ich zawartość występowała po fermentacji we frakcji organiczno-siarczkowej, natomiast w przypadku niklu również we frakcji wymienno-węglanowej.
    For the experiments the following types of sludges have been used: the mixture of primary and excess sludge and fermenting sludge (with a ratio of about 4:1). Samples were collected at a municipal mechanical-biological wastewater treatment plant in Silesia Voivodeship. In the first stage of fermentation, the hydrolysis of the mixture of primary and excess sludge was carried out at the temperatureof 55°C for 4 days. In the second stage, after the additional insertion of the fermenting sludge (volumetric ratio 1:2) and heavy metal ions (Cu2+, Pb2+) mesophilic fermentation was carried out at 37°C for 14 days. During mesophilic fermentation of prehydrolyzed sludge the decrease of heavy metal concentrations in the liquid phase of the sludge was observed until the 7th day of the fermentation. It is in agreement with the observation that heavy metal ions may precipitate in the form of sulfides. It has been calculated that a specific biogas production from 1 g of dry organic matter removed from sludges was ab. 1 dm³. The amount of methane in the biogas, except the first day, was at the level of 61惁%. The present work has confirmed that shifting of heavy metals between the particular sludge fractions is possible during sludge modification (mesophilic fermentation preceded by thermophilic hydrolysis). Mesophilic fermentation has not caused the accumulation of heavy metals (except nickel) in the mobile fractions of sludge. After the fermentation the highest increase of zinc, copper, and nickel content was observed in the organic-sulfide fraction, while of lead in the residual fraction; this corresponds to the fractions of main occurrence of the metals in the sludge before stabilization process. Though, after the fermentation the percentage share of the organic-sulfide fraction in bounding copper, chromium, zinc and cadmium was 93; 94; 54, and 62%, respectively, whereas the content of lead in the residual fraction was 65%.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2010, 13, 3; 211-220
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specjacja metali ciężkich w osadach ściekowych stabilizowanych procesem fermentacji termofilowo-mezofilowej
    Speciation of heavy metals in sewage sludge during thermophilic and mesophilic fermentation
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297652.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    osady ściekowe
    specjacja metali ciężkich
    fermentacja termofilowo-mezofilowa
    sewage sludge
    speciation
    heavy metals
    thermophilic-mesophilic fermentation
    Opis:
    Modyfikacje procesów stabilizacji osadów ściekowych są zwykle wynikiem poszukiwania metod intensyfikacji rozkładu substancji organicznych oraz higienizacji osadów bez użycia środków chemicznych. Cele te można osiągnąć np. przez zastosowanie fermentacji termofilowo-mezofilowej. Dotychczas brakuje wiedzy o zmianach form występowania metali ciężkich w osadach ściekowych podczas prowadzenia ww. fermentacji. Dlatego za zasadne uznano podjęcie takich badań, gdyż zawartość tych zanieczyszczeń w ustabilizowanych osadach ściekowych jest limitowana w aktach prawnych. Pierwszy etap procesu stabilizacji beztlenowej (hydroliza termofilowa) przyczynił się do uwalniania jonów metali do cieczy osadowej; najwyższy wzrost stężenia uzyskano dla cynku, miedzi, chromu i ołowiu. Podczas prowadzenia w dalszym etapie procesu fermentacji mezofilowej stwierdzono obniżenie stężenia jonów metali w cieczy. Wykazano, że po procesie nastąpił wzrost zawartości cynku, miedzi i niklu głównie we frakcji organiczno-siarczkowej, ołowiu we frakcji pozostałościowej, natomiast kadmu i chromu w obu ww. frakcjach stabilizowanego osadu.
    The raw sludge from a primary settler and the digested sludge from a fermentation chamber of a municipal wastewater treatment plant were used in presented experiments. Both sludges come from a wastewater treatment plant which uses the activated sludge method for the biological removal of nitrogen compounds and the chemical precipitation method (PIX coagulating reagent) in order to remove phosphorus. The research presented in this paper was aimed at determining the influence of thermophilic hydrolysis of sewage sludge on liquefaction of organic substrates and intensification of the mesophilic fermentation process. The attempt was also made to evaluate the degree, in which thermophilic hydrolysis may cause a release of heavy metals (Zn, Cu, Ni, Cd, Pb, Cr) from raw sludge to the liquid phase, and may affect changes of their forms of occurrence (speciation) in sludge after mesophilic fermentation. For quantitative determination of heavy metals speciation in sludge the sequential extraction was done according to the BCR procedure. During thermophilic hydrolysis of raw sludge the transition of heavy metals ions from sludge to the liquid phase was observed, and the highest increase of concentration for Zn, Cu, Cr and Pb ions. However, after fermentation the decrease of heavy metals concentration in the liquid phase and their accumulation in a dry mass of sludge were stated. Pb was mainly bounded with non-dissolved compounds (90% of the total amounts), i.e. with the fraction that is not available, thus not hazardous for groundwater and aquatic and terrestrial ecosystems. Zn, Cu, Ni, Cd and Cr were found to be connected to the organic fraction of sewage sludge (71; 82; 49; 57 and 77% of the total amounts, respectively).
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2009, 12, 4; 271-280
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Removal of Organic Matter From Surface Water Using Coagulants With Various Basicity
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/123320.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    coagulation
    pre-hydrolyzed aluminium salts
    organic matter
    water
    Opis:
    Humic substances are a natural admixture of surface water and determine the level of organic pollution of water and colour intensity. Application of coagulation process in surface water treatment allows for decrease turbidity and colour of water, as well as organic matter content. In Poland most drinking water treatment plants use aluminium sulphate as a coagulant. Research works on pre-hydrolyzed coagulants, e.g. polyaluminium chlorides (general formula Aln(OH)mCl3n-m) are also carried out. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of the coagulation process using polyaluminium chlorides with different basicity, in reducing the level of pollution of surface water with organic substances. Apart from the typical indicators used to evaluate the content of organic compounds, the potential for trihalomethanes formation THM-FP was also determined. The influence of the type of coagulant (low, medium, highly alkaline) on the efficiency of organic compound removal, determined as total organic carbon TOC, oxidisability OXI, absorbance UV254, was stated. Under the conditions of the coagulation (pH 7.2–7.4, temperature of 19–21°C), the best results were obtained using highly alkaline polyaluminium chlorides PAX-XL19F, PAX-XL1905 and PAX-XL1910S, decrease in TOC and OXI by 43–46%, slightly worse – 40–41% using low alkaline PAX18. Using the medium alkaline coagulants PAX-XL61 and PAXX-XL69, 30–35% removal of organic matter was obtained. Despite various effects of dissolved organic carbon removal, depending on the used coagulant, THM-FP in purified water did not differ significantly and ranged from 10.0 to 10.9 mgCHCl3 m-3. It was by 37–42% lower than in surface water.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 3; 66-72
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bioavailability of heavy metals in the municipal sewage sludge
    Biodostępność metali ciężkich w komunalnych osadach ściekowych
    Autorzy:
    Karwowska, B.
    Dąbrowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389746.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    heavy metals
    municipal sewage sludge
    bioavailability
    four steps extraction BCR procedure
    BCR sequential extraction
    metale ciężkie
    komunalne osady ściekowe
    biodostępność
    czterostopniowa procedura
    ekstrakcji BCR
    ekstrakcja sekwencyjna BCR
    BCR
    Opis:
    Usually chemical form of metal is considered as the most important factor influencing its mobility and bioavailability. In order to determine forms of heavy metals in sewage sludge the speciation analysis is used. The analysis is based on sequential extraction of metals with increasingly aggressive solvents. Reagents chosen for each step extract metal groups with specified properties. The four steps extraction (BCR) gained wide recognition. It extracts metals in following groups: I – exchangeable and associated with carbonates, II – associated with hydrated iron oxides and manganese oxides, III – associated with organic matter, IV – metals that can be found in the residual fraction. Metals found in the first fraction (exchangeable and carbonate) are believed to be mobile. The release of those metals can occur with change in pH or in ionic composition of liquid. Metals bound to hydrated forms of iron and manganese oxides and to organic matter are also available. The fraction of iron and manganese oxides is sensitive to redox changes, whereas metals bound to organic matter are released during mineralization of the substrate. Metals considered to be immobilized are those that can be found only in the residue, which dissolves only in concentrated mineral acids. The speciation analysis of heavy metals in stabilized sewage sludge gives information important for determination of the rate at which heavy metals pass into soil solution and also, as a consequence, their uptake by plants. This information is especially important when considering agricultural usage of sludge. The purpose of presented studies was compare the amount of metals potentially available for plants with their content in chemicals forms detected with sequential extraction procedure and evaluation the hypothesis that content of metals in some fractions could be equivalent to their bioavailability The report presents results of BCR sequential extraction procedure of metals (Zn, Cu, Ni, Cd, Pb) from sewage sludge from two WWTP and single extraction with 1 M HCl used for determination of bioavailable forms of metals. Our studies stated the presence of copper and cadmium generally in the organic fraction, nickel and lead in the residual fraction and zinc both in the organic as well as in the iron and manganese oxyhydroxides fraction. However determined bioavailability significantly differed from the metals content in the fractions regarded as mobile. Content of zinc in the I and II fraction was on the level 48–51% of the total amount and bioavailability 86–92%. Concentration of copper and nickel in the mobile fractions (I and II) was 2–4% and 22–33%, respectively and in bioavailable form 49–63% and 25–41%, respectively. Lead available content in sludge was in the same scheme like copper and nickel (21–22 and 51–62%, respectively). Bioavailable content detected for analysed metals covered I and II mobile fractions but for Zn, Cu and Ni also significant part of III – potentially immobile fraction. Additionally for Pb even a part of IV – assumed as practically immobile and inactive fraction. Obtained data indicated that speciation forms of metal are not always equivalent to their bioavailability.
    O mobilności i biodostępności metali ciężkich decyduje przede wszystkim forma chemiczna ich występowania. W celu określenia form metali wykonuje się analizę specjacyjną opartą na ekstrakcji sekwencyjnej, która polega na stopniowym wydzielaniu metali z osadów roztworami o wzrastającej agresywności. Do każdego etapu dobiera się reagenty, które są zdolne wyekstrahować grupę połączeń metali o znanych właściwościach. Szerokie uznanie zdobyła czterostopniowa ekstrakcja (BCR), której zastosowanie umożliwia wydzielenie metali: I – wymienialnych i związanych z węglanami, II – związanych z uwodnionymi tlenkami żelaza i manganu, III – z materią organiczną oraz IV – pozostałych. Za mobilne uważa się metale występujące w pierwszej frakcji (wymiennej i węglanowej), z której ich uwalnianie następuje pod wpływem zmiany pH, składu jonowego cieczy. Także metale związane z uwodnionymi tlenkami żelaza i manganu oraz z materią organiczną są dostępne. Frakcja tlenków żelaza i manganu jest wrażliwa na zmiany potencjału redox, natomiast metale związane z substancją organiczną są uwalniane w procesie mineralizacji tego substratu. Za metale unieruchomione uważa się te, które są zgromadzone w pozostałości rozpuszczalnej dopiero w stężonych kwasach mineralnych. Wykonanie analizy specjacyjnej metali ciężkich w ustabilizowanych osadach ściekowych jest szczególnie istotne przy rolniczym wykorzystaniu osadów, pozwala bowiem ocenić szybkość przechodzenia metali do roztworu glebowego, a w efekcie ich pobranie przez rośliny. Celem przedstawionych badań było porównanie ilości metali potencjalnie dostępnych dla roślin z ich zawartością w formach chemicznych oznaczonych w sekwencyjnej procedurze ekstrakcyjnej i ocena hipotezy, że zawartość metali w niektórych frakcjach może być równoważna biodostępności. W celu oznaczenia form metali ciężkich (Zn, Cu, Ni, Cd, Pb) w osadach ściekowych pobranych z dwóch mechaniczno-biologicznych oczyszczalni ścieków zastosowano ekstrakcję sekwencyjną BCR, natomiast do oznaczenia biodostępnych form metali pojedynczą ekstrakcję 1 M HCl. Badania potwierdziły występowanie miedzi i kadmu głównie we frakcji organicznej, niklu i ołowiu we frakcji pozostałościowej, natomiast cynku zarówno we frakcji oragnicznej, jak i tlenków żelaza i manganu. Natomiast oceniona biodostępność znacznie się różniła od występowania metali we frakcjach uważanych za mobilne. Zawartość cynku we frakcji I i II wynosiła 48–51% całkowitej ilości, natomiast biodostępność 86–92%. Zawartość miedzi, niklu i ołowiu w formach mobilnych (I i II) wyniosła odpowiednio 2–4%; 22–33% i 21–22%, natomiast w biodostępnych odpowiednio 49–63%; 25–41% i 51–62%. Biodostępna zawartość analizowanych metali została oznaczona we frakcji I i II, ale dla Zn, Cu i Ni, również w znaczącej ilości we frakcji III – potencjalnie mobilnej. W przypadku Pb biodostępność dotyczyła także części frakcji IV – przyjętej jako praktycznie niemobilnej. Uzyskane dane wskazywały, że formy chemiczne metali uznane jako mobilne nie są zawsze równoznaczne formom biodostępnym.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2017, 24, 1; 75-86
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Usuwanie PCB i jonów metali ciężkich z wody powierzchniowej w procesie koagulacji
    Removal of PCBs and Heavy Metal Ions from Surface Water by Coagulation
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Rosińska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819026.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    usuwanie PCB
    proces koagulacji
    polychlorinated-biphenyls pcbs
    organic matter
    polyaluminum chloride
    optimization
    adsorption
    Opis:
    The aim of the presented research was to analyse the pollution of the Warta River (Poland) with coplanar PCBs (77, 126 and 169) and heavy metals (Ni, Cd, Pb). Aluminum sulfate and pre-hydrolyzed polyaluminum chloride (PAX-XL10, PAX-XL60, PAX-XL69, PAX-XL1905) were used as coagulants, and the following parameters were analysed in water samples from the Warta River: turbidity, colour, TOC and concentrations of PCBs and heavy metals (Ni, Cd, Pb). Composition of water was modified in order to obtain concentrations of each heavy metal of ca. 0.3 mg/L with implementation of particular amounts of cadmium-, lead nitrate (Cd(NO3)24H2O, Pb(NO3)2) and nickel chloride (NiCl26H2O). In order to obtain concentration of 300 ng/L in case of each congener, a standard mixture PCB MIX3, which consisted of indicator congeners, was added to water. After application of PAX-XL1905, polyaluminum chloride with the highest alkalinity, the best results (among the investigated coagulants) for chosen contaminants removal were obtained; 92% decrease of turbidity and 63% TOC concentration was acquired. In case of heavy metals, best effects were obtained for lead and cadmium removal using PAX-XL1905. Concentration of these metals was reduced from 0.3 mg/L to 0.07 and 0.12 mg/L, respectively. Good results of lead removal were also obtained with use of the other coagulants: PAX-XL60 and aluminum sulfate; its concentrations were decreased to following values: 0.09, and 0.12 mg/L, respectively. When PAX-XL1905 was applied, the residual aluminum concentration in purified water was below 0.05 mg/L, whereas, when aluminum sulfate was used the concentration was below 0.3 mg/L. The highest removal rates for indicator PCBs were obtained with use of aluminum sulfate. Total concentration of PCBs was reduced by 65%. Removal efficiency for particular congeners amounted from 54% (PCB 77) to 72% (PCB 126).
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 2; 1228-1242
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Usuwanie prekursorów THM z wody powierzchniowej w procesie koagulacji
    THM precursors remowal from sufrace water in the coagulation process
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Ogrodnik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126048.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    koagulacja
    materia organiczna
    chlorowanie
    trihalometany
    woda powierzchniowa
    coagulation
    organic matter
    chlorination
    trihalomethanes
    surface water
    Opis:
    Celem badań była ocena efektywności zastosowania procesu koagulacji z wykorzystaniem wstępnie zhydrolizowanego chlorku poliglinu do obniżenia poziomu zanieczyszczenia substancjami organicznymi. Do badań wykorzystano wodę pobraną w kwietniu i czerwcu 2016 roku z rzeki Pilicy w miejscowości Sulejów i z rzeki Warty w Częstochowie. W wodach oczyszczonych w procesie koagulacji uzyskano obniżenie zawartości związków organicznych oznaczonych jako OWO o 41-48%, a oznaczonych jako utlenialność o 44-61%. Zarówno w nieczyszczonych wodach powierzchniowych, jak i w wodach po procesie koagulacji nie stwierdzono obecności trihalometanów (THM), natomiast ich obecność wykazano w tych wodach po procesie chlorowania. W wodach po procesie koagulacji poddanych chlorowaniu stężenie CHCl3 wynosiło od 17,5 do 45,1 μg/dm3, a stężenie CHCl2Br od 4,3 do 10,7 μg/dm3. Były to wartości o 13-43% niższe od uzyskanych stężeń THM w nieoczyszczonych wodach powierzchniowych poddawanych chlorowaniu. Chociaż podczas procesu koagulacji usuwana była znacząca część materii organicznej, jednak pozostała część nadal charakteryzowała się wysokim potencjałem tworzenia THM. Najniższe stężenia THM otrzymano w wodzie pochodzącej z rzeki Warty, chociaż cechowała się wyższą zawartością substancji organicznych.
    The aim of this study was to evaluate the effectiveness of the coagulation process using pre-hydrolyzed polyaluminium chloride in reducing the level of pollution of surface water with organic substances. Water collected in April and June 2016, from the Pilica river in Sulejow and the Warta river in Czestochowa was used in the study. In water after the coagulation process, a reduction in the content of organic compounds assayed as TOC by 41-48% was obtained, and assayed as oxygen consumption by 44-61%. In untreated surface water as well as in water after the coagulation process, presence of trihalomethanes THM was not determined. However, their presence was demonstrated in water after the chlorination process. In water after the coagulation process subjected to chlorination, CHCl3 concentration ranged from 17.5 to 45.1 μg/dm3 and the concentration of CHCl2Br ranged from 4.3 to 10.7 μg/dm3. These were values by 13-43% lower than THM concentration obtained in untreated surface water subjected to chlorination. Although during the coagulation process a significant portion of organic matter was removed, yet the remaining part was still characterized by a high THM formation potential. The lowest THM concentration was obtained in water originating from the Warta river, although it was characterized by a higher content of organic substances.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 2; 617-623
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Frakcje chemiczne metali ciężkich w osadach ściekowych i w stałej pozostałości po ich spaleniu
    Chemical fractions of heavy metals in sewage sludge and in residue after incineration of sewage sludge
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Nowak, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297150.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    osady ściekowe
    spalanie
    metale ciężkie
    ekstrakcja sekwencyjna
    sewage sludge
    incineration
    heavy metals
    sequential extraction
    Opis:
    Spalanie osadów ściekowych powoduje, że stężenie metali ciężkich w powstałych stałych pozostałościach jest wyższe niż w osadach, z drugiej jednak strony może przyczynić się do przemian chemicznych w mniej mobilne formy metali. Celem badań było wykazanie, w jakich formach chemicznych występują metale w wybranych osadach ściekowych oraz w stałej pozostałości otrzymanej po ich spaleniu w temperaturze 800°C. Frakcjonowanie metali (Cu, Zn, Cd, Ni, Pb, Cr) w osadach ściekowych i w pozostałości po spaleniu osadów przeprowadzono zgodnie z procedurą ekstrakcji sekwencyjnej BCR. Wykazano, że w osadach ściekowych metale związane były głównie z frakcją organiczno-siarczkową (52÷90% całkowitej ilości). W znaczących ilościach cynk i kadm występowały również we frakcji tlenków żelaza i manganu, nikiel we frakcji wymienno-węglanowej, natomiast ołów we frakcji rezydualnej, uważanej za trudno dostępną i chemicznie stabilną (metale znajdujące się w siatce krystalograficznej minerałów). Potwierdzono, że w stałych pozostałościach po spaleniu osadów stężenia metali we frakcjach rezydualnych były wyższe w odniesieniu do stężeń w tych frakcjach w osadach. Najwyższą zawartość w tej frakcji uzyskano dla chromu (98%), cynku (91÷95%), ołowiu (85÷96%), niklu (82÷92%), miedzi (74÷85%).
    Sewage sludge combustion results in increase of heavy metal concentration in obtained ash, however it may contribute to chemical transitions into less mobile forms (heavy metals bond to residual fraction). The aim of this research was to determine whether sewage sludge combustion at temperature of 800°C results in formation of non-mobile forms of heavy metals in obtained ash. Dried sewage sludge samples were collected at two different mechanical-biological wastewater treatment plants. For sewage sludge and residue on ignition (ash) heavy metal speciation analysis according to BCR procedure was conducted. It is shown that in sewage sludge heavy metals are mainly associated with the organic sulfide fraction. The significant amounts of zinc were also present in the fraction of iron and manganese oxides, of nickel and cadmium in the exchangeable-carbonate fraction, and of lead in the residual fraction. In ash obtained after incineration in temperature of 800°C there occurred mainly metal enrichment of nearly insoluble compound fraction (residual fraction). The content of chromium in this fraction was 98%. The residual fraction is considered to be chemically stable and biologically inactive. For other metals: zinc, lead, and nickel, their content in the residual fraction was 91÷95; 85÷96; 82÷92%, respectively. The accumulation of the metals in the residual fraction is beneficial from the perspective of groundwater protection.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2014, 17, 3; 403-414
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ skuteczności usuwania materii organicznej w procesie koagulacji na stężenie THM w chlorowanej wodzie
    Effect of the Efficiency of Organic Matter Removal by Coagulation on THM Concentration in Chlorinated Water
    Autorzy:
    Dąbrowska, L.
    Ogrodnik, A.
    Rosińska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1818076.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    koagulacja
    materia organiczna
    trihalometany
    woda
    coagulation
    organic matter
    trihalomethanes
    water
    Opis:
    The aim of this study was to evaluate the effectiveness of the coagulation process using pre-hydrolyzed salts in reducing the level of pollution of surface water with organic substances. Apart from the typical indicators used to evaluate the content of organic compounds (total and dissolved carbon, ultraviolet absorbance at 254 nm), the potential for trihalomethanes formation was also determined. The THM formation potential reflects the amount of precursors present in water, capable of generating THMs. The coagulants used in the study were Al2(SO4·)3·18H2O, AlCl3·6H2O and pre-hydrolyzed polyaluminium chlorides (commercial agents PAX-XL19F and PAX-XL1910S). Surface water was collected in March 2016, from the Pilica River (Poland). Lowering the DOC content in water after the coagulation was in the range of 32-45%, and the UV254 absorbance in the range of 36-63%, depending on the used coagulant. The largest reduction in values of those indicators were stated using pre-hydrolyzed polyaluminium chlorides. In the chlorinated surface water, presence of CHCl3· and CHCl2Br was demonstrated, CHBr3· and CHClBr2 were not detected. CHCl3· and CHCl2Br concentration was equal to 73.8 and 3.5 μg/dm3, respectively. In the chlorinated water after the coagulation process, CHCl3· concentration ranged from 72.4 to 48.9 μg/dm3, while CHCl2·Br from 5.6 to 4.6 μg/dm3. The lowest concentration of these compounds were obtained in the water subjected to chlorination after previous treatment using PAX-XL19F and PAX-XL1910S. THM formation potential in purified water was by 32 and 29% lower than in surface water.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 455-467
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In vivo induction of autophagy in splenocytes of C57BL/6 and BALB/c mice infected with ectromelia orthopoxvirus
    Autorzy:
    Martyniszyn, L.
    Szulc-Dabrowska, L.
    Boratynska-Jasinska, A.
    Badowska-Kozakiewicz, A.M.
    Niemialtowski, M.G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31094.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Opis:
    Autophagy is a self-degradation process of cellular components. It plays both antiviral and pro-viral roles in the life cycle of different viruses and the pathogenesis of different viral diseases. In this study, we evaluated autophagy induction in splenocytes of ectromelia virus (ECTV)-resistant C57BL/6 and ECTV-susceptible BALB/c mice during infection with the Moscow strain of the ectromelia virus (ECTV-MOS). Autophagy was analyzed using the Western blot method by assessing type II microtubule-associated protein 1 (MAP1) light chain 3 (LC3) and Beclin 1 expression levels relative to β-actin. Results indicated an increased ratio of LC3-II to β-actin in splenocytes of C57BL/6 mice only at 7 day post infection (d.p.i.) compared to uninfected animals. LC3-II/β-actin and Beclin 1/β-actin ratios in splenocytes of BALB/c mice increased at 5 d.p.i. and remained high until day 14 and 7 p.i., respectively. We confirmed the formation of autophagosome structures in the spleen of BALB/c mice by transmission electron microscopy (TEM). Moreover, autophagy accompanied necrosis in the splenocytes of infected animals. Results suggest that ECTV-MOS induced autophagy, especially in the spleen of the susceptible mouse strain, may support viral replication and promote cell necrosis.
    Źródło:
    Polish Journal of Veterinary Sciences; 2013, 16, 1
    1505-1773
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Veterinary Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wirtualna stabilizacja kręgosłupa człowieka po złamaniu kompresyjnym na odcinku piersiowo-lędźwiowym
    Virtual stabilization of human thoracic – lumbar spine with a compressive fracture
    Autorzy:
    Zięba, Ł.
    Dąbrowska-Tkaczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/99259.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Katedra Biomechatroniki
    Tematy:
    kręgosłup piersiowo-lędźwiowy
    złamanie kompresyjne
    stabilizacja kręgosłupa
    model geometryczny
    thoracic-lumbar spine
    compressive fracture
    spine stabilization
    geometrical model
    Opis:
    W pracy przedstawiono model geometryczny odcinka piersiowo lędźwiowego kręgosłupa (Th12 - L2), ze złamanym kompresyjnie trzonem kręgu L1 wraz z systemem korekcyjno - stabilizacyjnym USS Fracture System. Opracowano modele geometryczne struktur anatomicznych w tym trzonów Th12, L2 oraz połamanego trzonu L1, tkanek miękkich, czyli: więzadeł podłużnych: przedniego ALL i tylnego PLL oraz krążków międzykręgowych, jak również modele implantów zastosowanych do dwupoziomowej stabilizacji. Wykorzystano dane CT pacjenta oraz oprogramowanie Mimics 13.1 i SolidWorks 2010.
    A geometrical model of the two-level-stabilization of human thoraciclumbar spine (Th12 – L2) with compressive fractured L1 vertebral body has been presented in the paper. The developed model comprises both the aforementioned bone anatomical structures and the soft tissue ones (anterior and posterior longitudinal ligaments (ALL, PLL) and spinal discs) and models of the applied USS Fracture system of implants. CT data of a patient and the Mimics 13.1 and SolidWorks 2010 software packages have been used in the modeling procedure.
    Źródło:
    Aktualne Problemy Biomechaniki; 2011, 5; 189-194
    1898-763X
    Pojawia się w:
    Aktualne Problemy Biomechaniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Health status and dietary patterns in Poland
    Zdrowie Polaków a sposób odżywiania się
    Autorzy:
    Dabrowska, A.
    Shulgina, L.
    Szuszkiewicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116935.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    diet
    health
    eating habits
    Polska
    farm
    dieta
    zdrowie
    odżywianie się
    Polska
    Opis:
    The main goal of this paper is to evaluate the health status of Poles in the context of their dietary patterns. Results of a desk research study on dietary habits of persons working during the coronavirus pandemic and attitudes of Poles towards meal delivery services provided to the authors by external research institutions were utilized for the purpose of the article. In the framework of practical scientific cooperation, the following reports containing results of research on dietary patterns of people working during the pandemic have been made available for the purpose of this study: “Healthy, speedy or conveniently?” and “Healthy eating”. The results were used with retain of copyright and ethical principles. Data analysis led to the conclusion that people have tended to pay more attention to the food intake as well as spend more time on self-preparation of meals during the pandemic. Based on analysis of the study results, a thesis was formulated that during a pandemic, we pay more attention to what we eat, and we also spend more time preparing meals on our own. Assuming that the population of Poland in 2020 was 38,265 thousand people, it could be stated in the light of the study results that almost 650 thousand Poles were on a well-balanced diet adapted to individual consumer needs.
    Celem artykułu jest ocena zdrowia Polaków w kontekście odżywiania się. Wykorzystano badania desk research udostępnione autorkom przez firmy, które badały dwie kwestie, a mianowicie – odżywianie osób pracujących w czasie pandemii oraz stosunek Polaków do diety pudełkowej. W ramach współpracy praktyka-nauka firmy udostępniły autorkom raporty z wynikami badań „Zdrowo, szybko czy wygodnie? – o odżywianiu pracowników w czasie pandemii oraz „Zdrowe odżywianie”. Wyniki wykorzystano z zachowaniem praw autorskich i zasad etycznych. Na podstawie analizy wyników badania postawiono tezę, że w okresie pandemii częściej zwracamy uwagę na to, co jemy, poświęcamy także więcej czasu na samodzielne przygotowanie posiłków. Przyjmując za GUS, że populacja Polski w 2020 roku wynosiła 38 265 tysięcy osób, to w świetle wyników badania można powiedzieć, że prawie 650 tysięcy Polaków miało dobrze zbilansowaną dietę dostosowaną do potrzeb konsumenta.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia; 2021, 20, 2; 21-29
    1644-0757
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    DLTS Investigations of (Ga,In)(N,As)/GaAs Quantum Wells before and after Rapid Thermal Annealing
    Autorzy:
    Gelczuk, Ł.
    Dąbrowska-Szata, M.
    Pucicki, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1195373.pdf
    Data publikacji:
    2014-11
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    71.55.Eq
    71.55.-i
    73.61.Ey
    Opis:
    Deep level transient spectroscopy was used to investigate deep-level defects in (Ga,In)(N,As)/GaAs triple quantum well structures grown by atmospheric pressure metalorganic vapor phase epitaxy with different indium and nitrogen contents and annealed in rapid thermal annealing system. A combination of electron traps that disappear or remain on annealing and a new hole trap that appears on annealing were detected. The revealed electron traps were attributed to N-related complexes or GaAs host-related native point defects. Moreover, it was suggested that the new hole trap observed in the annealed GaAsN/GaAs triple quantum well structure together with the dominant electron trap can act as generation-recombination center responsible for the observed a very poor optical quality among all the investigated multi-quantum well structures.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2014, 126, 5; 1195-1198
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dimetyloamina jako prekursor N-nitrozodimetyloaminy i formaldehydu w wodzie
    Dimethylamine as a precursor to N-nitrosodimethylamine and formaldehyde in water
    Autorzy:
    Andrzejewski, P.
    Dąbrowska, A.
    Fijołek, L.
    Szweda, F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/237363.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    dimetyloamina
    dimetylohydroksyloamina
    metylohydroksyloamina
    N-nitrozodimetyloamina
    formaldehyd
    dwutlenek chloru
    dimethylamine
    dimethylhydroxylamine
    methylhydroxylamine
    N-nitrosodimethylamine
    formaldehyde
    chlorine dioxide
    Opis:
    W pracy dokonano oceny ilości formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy powstających w reakcji dwutlenku chloru z wodnym roztworem dimetyloaminy. Zbadano również wpływ potencjalnych produktów utlenienia dimetyloaminy na potencjał tworzenia N-nitrozodimetyloaminy podczas procesu utleniania dwutlenkiem chloru. Wykazano, że di-metyloamina jest prekursorem co najmniej dwóch ubocznych produktów utleniania (formaldehyd i N-nitrozodimetyloamina), których zawartość jest regulowana w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Zestawienie konwersji molowych dimetyloaminy do formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy z ich wartościami dopuszczalnymi w wodzie wskazuje, że N-nitrozodimetyloamina jest znacznie groźniejszym ubocznym produktem reakcji dwutlenku chloru z dimetyloaminą. Stwierdzona obecność dimetyloaminy w wodzie z Warty (5÷6 mg/m3) wskazuje na potencjalne niebezpieczeństwo powstawania formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy podczas stosowania w technologii oczyszczania wody silnych utleniaczy, takich jak dwutlenek chloru. Należy podkreślić, że procesy oczyszczania wody mogą wpływać na zawartość dimetyloaminy, a tym samym zwiększać bądź zmniejszać ryzyko tworzenia się obu produktów ubocznych utleniania.
    The quantities of formaldehyde (FA) and N-nitrosodimethylamine (NDMA) generated in the reaction of chlorine dioxide with the aqueous solution of dimethylamine (DMA) were assessed. Consideration was also given to the problem of how the DMA oxidation products may affect the potential of NDMA formation in the course of the chlorine dioxide oxidation process. It has been demonstrated that DMA is a precursor to at least two oxidation by-products (FA and NDMA), whose concentrations in the water intended for human consumption are subject to regulations. The comparison of molar conversions of DMA to FA and NDMA with their permissible values for water shows that of the two by-products NDMA is far more hazardous. The presence of DMA detected in the Warta river water (5 to 6 mg/m3) suggests potential risk that FA and NDMA will form when the treatment train involves strong oxidizers such as chlorine dioxide. It is essential to note that the treatment process applied impacts on the DMA content of the water, and thus increases or reduces the risk of generating both the oxidation by-products.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2011, 33, 3; 25-28
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Misfit Dislocations Study in MOVPE Grown Lattice-Mismatched InGaAs/GaAs Heterostructures by Means of DLTS Technique
    Autorzy:
    Gelczuk, L.
    Dąbrowska-Szata, M.
    Jóźwiak, G.
    Radziewicz, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2038268.pdf
    Data publikacji:
    2004-08
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    71.55.-i
    71.55.Eq
    71.20.Nr
    Opis:
    Two deep traps associated with lattice-mismatch induced defects in n-type In$\text{}_{0.042}$Ga$\text{}_{0.958}$As/GaAs heterostructures and three deep point traps were observed by means of DLTS method. In order to determine the overlapping DLTS-line peaks parameters precisely, high resolution Laplace DLTS studies werw performed. A simple procedure of distinguishing between point and extended defects in DLTS measurements was used.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2004, 106, 2; 265-272
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Molecular characterisation of Echinococcus granulosus sensu stricto cases in Polish patients
    Autorzy:
    Dybicz, M.
    Borkowski, P.K.
    Dabrowska, J.
    Chomicz, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/6595.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Tematy:
    molecular characteristics
    Echinococcus granulosus
    human disease
    cystic echinococcosis
    patient
    liver
    hip muscle
    surgery
    Polska
    Źródło:
    Annals of Parasitology; 2016, 62, Suppl.
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Annals of Parasitology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie akceleracji sprzętowej przy implementacji metryk podobieństwa tekstów
    The use of a hardware accelerator for implementation of text resemblance metrics
    Autorzy:
    Iwanecki, Ł.
    Koryciak, S.
    Dąbrowska-Boruch, A.
    Wiatr, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/157430.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    akceleracja sprzętowa
    FPGA
    ARM
    klasyfikacja tekstu
    hardware acceleration
    text classification
    Opis:
    Artykuł opisuje badania na temat klasyfikatorów tekstów. Zadanie polegało na zaprojektowaniu akceleratora sprzętowego, który przyspieszyłby proces klasyfikacji tekstów pod względem znaczeniowym. Projekt został podzielony na dwie części. Celem części pierwszej było zaproponowanie sprzętowej implementacji algorytmu realizującego metrykę do obliczania podobieństwa dokumentów. W drugiej części zaprojektowany został cały systemem akceleratora sprzętowego. Kolejnym etapem projektowym jest integracja modelu metryki z system akceleracji.
    The aim of this project is to propose a hardware accelerating system to improve the text categorization process. Text categorization is a task of categorizing electronic documents into the predefined groups, based on the content. This process is complex and requires a high performance computing system and a big number of comparisons. In this document, there is suggested a method to improve the text categorization using the FPGA technology. The main disadvantage of common processing systems is that they are single-threaded – it is possible to execute only one instruction per a single time unit. The FPGA technology improves concurrence. In this case, hundreds of big numbers may be compared in one clock cycle. The whole project is divided into two independent parts. Firstly, a hardware model of the required metrics is implemented. There are two useful metrics to compute a distance between two texts. Both of them are shown as equations (1) and (2). These formulas are similar to each other and the only difference is the denominator. This part results in two hardware models of the presented metrics. The main purpose of the second part of the project is to design a hardware accelerating system. The system is based on a Xilinx Zynq device. It consists of a Cortex-A9 ARM processor, a DMA controller and a dedicated IP Core with the accelerator. The block diagram of the system is presented in Fig.4. The DMA controller provides duplex transmission from the DDR3 memory to the accelerating unit omitting a CPU. The project is still in development. The last step is to integrate the hardware metrics model with the accelerating system.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2014, R. 60, nr 7, 7; 426-428
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Increase in Protein Contour Length Depends on Mechanical Unfolding Conditions
    Autorzy:
    Dąbrowska, A.
    Lebed, K.
    Lekka, M.
    Kulik, A.
    Forró, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1813503.pdf
    Data publikacji:
    2008-02
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    87.14.Ee
    87.15.-v
    87.15.He
    87.15.La
    Opis:
    Many proteins in alive organisms have a domain structure providing them the possibility to reversible unfolding, which seems to play an essential role in those processes occurring in tissues which are controlled by mechanical cellular tension. In this work the atomic force microscopy was applied to investigate the mechanical properties of the single molecules of fibronectin, a protein participating in the important mechanical processes in extracellular matrix. The results showed that the conditions of mechanical stretching influence not only the force required to unfolding of a domain but also the increase in protein contour length induced by such unfolding event. Two mean values of the increase in length (called shortly the unfolding length) $L_1$ and $L_2$, were obtained and ascribed to unfolding of either the whole fibronectin domain of type III $(L_2)$ or its fragment $(L_1)$. Both unfolding lengths revealed similar dependence on the stretching conditions. This experimental observation of increase in unfolding length with increasing loading rate was successfully described with a combination of two theoretical models (Bell model and the worm-like-chain model), previously used separately in the analysis of protein unfolding. The general mechanical property of fibronectin domains was emphasized and proposed as a potential determinant of the cellular adhesion.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2008, 113, 2; 753-762
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Heterogeneity of methicillin-sensitive Staphylococcus pseudintermedius strains isolated from diseased dogs
    Autorzy:
    Garbacz, K.
    Piechowicz, L.
    Zarnowska, S.
    Haras, K.
    Dabrowska-Szponar, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32033.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    animal disease
    dog
    heterogeneity
    methicillin
    Staphylococcus pseudintermedius
    isolation
    diseased animal
    pulsed-field gel electrophoresis
    Opis:
    Thirty nine canine S. pseudintermedius strains were examined for antibiotic susceptibility and genetic polymorphisms. All strains were methicillin-sensitive S. pseudintermedius (MSSP). Resistance to penicillin was most prevalent (66.6%), followed by resistance to neomycin (56.4%), erythromycin (53.8%), clindamycin (48.7%), chloramphenicol (48.7%), and tetracycline (46.2%). Pulsed-field electrophoresis (PFGE) showed a high genetic polymorphism in the investigated strains.
    Źródło:
    Polish Journal of Veterinary Sciences; 2011, 14, 2
    1505-1773
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Veterinary Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarządzanie krajową gospodarką wodną od 2018 roku
    Management of the national administration of water from 2018
    Autorzy:
    Dąbrowska, K.
    Trybułowski, Ł.
    Butkiewicz, M.
    Klimowicz, J.
    Kisiel, A.
    Skoczko, W.
    Szatyłowicz, H.
    Skoczko, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/402875.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    wody polskie
    gospodarka wodna
    prawo wodne
    Polish waters
    water management
    water law
    Opis:
    Podjęto próbę analizy zarządzania krajową gospodarką wodną od 2018 roku w Polsce. Przeanalizowano ustawę Prawo wodne, która zaczęła obowiązywać od 20 lipca 2017 roku. Przedstawiono zmiany w zakresie praw i obowiązków zwierzchnika w stosunku do wód publicznych stanowiących własność skarbu państw oraz porównano obowiązującą ustawę z ustawą z 18 lipca 2001 roku. Przedstawiono instytucję Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz jej hierarchię i zakres obowiązków, a także dokumenty przez nią wydawane.
    An attempt was made to analyze the management f domestic water management since 2018 in Poland. The New Water Law, which became effective from 20 July 2017, has been analyzed. Changes in the scope of rights and duties of the superior in relation to public waters owned by the State Treasury were presented and the binding Act was compared to the Act of July 18, 2001. The institution of the State Aquatic Water Poland and its hierarchy and scope of duties was presented. The documents that are issued by the new institution are also specified.
    Źródło:
    Budownictwo i Inżynieria Środowiska; 2018, 9, 3; 109-115
    2081-3279
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Inżynieria Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Improved efficacy of eugenol and trans-anethole in combination with octenidine dihydrochloride against Candida albicans and Candida parapsilosis
    Autorzy:
    Dąbrowska, M.
    Zielińska-Bliźniewska, H.
    Kwiatkowski, P.
    Guenther, S.
    Łopusiewicz, Ł.
    Kochan, E.
    Pruss, A.
    Sienkiewicz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761632.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2023, 30, 1; 204-210
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Interference of nematode parasitism by silencing of plant genes
    Autorzy:
    Koter, M.
    Matuszkiewicz, M.
    Baranowski, L.
    Sobczak, M.
    Wisniewska, A.
    Dabrowska-Bronk, J.
    Swiecicka, M.
    Skowron, W.
    Filipecki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/80931.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    conference
    nematode
    crop rotation
    parasitism
    plant gene
    gene silencing
    GTP-binding protein
    plant fertility
    biotic stress
    Źródło:
    BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2013, 94, 3
    0860-7796
    Pojawia się w:
    BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Grass pollen seasons in Poland against a background of the meteorological conditions
    Sezony pyłkowe traw w Polsce na tle warunków meteorologicznych
    Autorzy:
    Myszkowska, D.
    Piotrowicz, K.
    Ziemianin, M.
    Chlopek, K.
    Dabrowska-Zapart, K.
    Kasprzyk, I.
    Grewling, L.
    Majkowska-Wojciechowska, B.
    Malkiewicz, M.
    Nowak, M.
    Piotrowska-Weryszko, K.
    Puc, M.
    Weryszko-Chmielewska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28562.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Botaniczne
    Tematy:
    grass pollen
    pollen season
    seasonal variability
    weather condition
    Polska
    background
    meteorological condition
    Opis:
    The paper refers to the estimation of Poaceae pollen seasons in Poland in selected areas. The aim of the study was to present the long-term variability of the start, end and duration of grass pollen seasons and the seasonal pollen index (SPI) in Poland against a background of the meteorological conditions over pollen seasons. The study was performed in eight Polish cities in 1992–2014 (the common seasons were 2003–2012). Pollen season start was relatively stable in the studied period, the seasons began about the 10th of May, a bit earlier in the south part of Poland. Pollen season ends were more changeable in comparison to the season start and fluctuated from the middle of July to the middle of September. SPI clearly depended on temperature and precipitation in April–August. Daily maximum pollen concentrations were achieved between the end of May and the first decade of July and no evident relationship between this day and weather conditions was found, apart from 2004.
    Artykuł dotyczy oceny sezonów pyłkowych Poaceae w Polsce w wybranych regionach. Celem pracy było przedstawienie wieloletniej zmienności początku, końca i długości sezonów pyłkowych traw oraz sezonowego indeksu pyłkowego (wartość SPI) w Polsce na tle warunków meteorologicznych. Badania były prowadzone w ośmiu miastach Polski, w okresie 1992–2014 (sezony 2003–2012 były wspólne dla wszystkich miast). Początek sezonu pyłkowego był względnie stały w okresie badawczym, sezony rozpoczynały się około 10 maja, nieco wcześniej w południowej części Polski. Koniec sezonu pyłkowego był bardziej zmienny w porównaniu do początku, jego termin wahał się od połowy lipca do połowy września. SPI wyraźnie zależał od temperatury i opadów w okresie kwiecień–sierpień. Dobowe stężenie maksymalne pyłku były odnotowywane pomiędzy końcem maja a pierwszą dekadą lipca, nie wykazano wyraźnej zależności pomiędzy dniem stężenia maksymalnego i warunkami pogodowymi, z wyjątkiem 2004 roku.
    Źródło:
    Acta Agrobotanica; 2015, 68, 4
    0065-0951
    2300-357X
    Pojawia się w:
    Acta Agrobotanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fluctuation of birch (Betula L.) pollen seasons in Poland
    Zmienność sezonów pyłkowych brzozy (Betula L.) w Polsce
    Autorzy:
    Puc, M.
    Wolski, T.
    Camacho, I.C.
    Myszkowska, D.
    Kasprzyk, I.
    Grewling, L.
    Nowak, M.
    Weryszko-Chmielewska, E.
    Piotrowska-Weryszko, K.
    Chlopek, K.
    Dabrowska-Zapart, K.
    Majkowska-Wojciechowska, B.
    Balwierz, Z.
    Malkiewicz, M.
    Grinn-Gofron, A.
    Stacewicz, A.
    Kruczek, A.
    Borycka, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28555.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Botaniczne
    Tematy:
    birch
    Betula
    pollen
    allergen
    linear trend
    pollen season
    weather condition
    air pollution
    fluctuation
    Polska
    Opis:
    Birch pollen grains are one of the most important groups of atmospheric biological particles that induce allergic processes. The fluctuation pattern of birch pollen seasons in selected cities of Poland is presented. Measurements were performed by the volumetric method (Burkard and Lanzoni 2000 pollen samplers). The distributions of the data were not normal (Shapiro–Wilk test) and statistical error risk was estimated at a significance level of α = 0.05. Pollen season was defined as the period in which 95% of the annual total catch occurred. The linear trend for the selected features of the pollen season, skewness, kurtosis and coefficient of variation (V%) were also analyzed. During the 12–14 years of study, the beginnings of birch pollen seasons were observed 7–14 days earlier, the ends were noted 5–10 days earlier, and the days with maximum values occurred 7–14 days earlier compared to the long-term data. The left-skewed distribution of the pollen season starts in most sampling sites confirms the short-lasting occurrence of pollen in the air. The threat of birch pollen allergens was high during the pollen seasons. If vegetation is highly diverse, flowering and pollen release are extended in time, spread over different weeks and occur at different times of the day. Flowering time and pollen release are affected by insolation, convection currents, wind, and turbulence. Therefore, pollen seasons are characterized by great inter-annual variability.
    Sezony pyłkowe brzozy charakteryzują się bardzo dużą zmiennością głównie w odniesieniu do daty początku sezonu oraz jego intensywności. Bardzo krótki czas trwania sezonu pyłkowego Betula L. sprawia, że właśnie te cechy sezonu są bardzo ważne w profilaktyce i leczeniu alergii wziewnej u osób uczulonych. Badania przeprowadzono metodą objętościową (Burkard i Lanzoni VPPS 2000). Sezony pyłkowe zdefiniowano jako okres, w którym wystąpiło 95% całkowitej rocznej sumy stężeń pyłku. W pracy analizowano trend liniowy wybranych cech sezonu, skośność, kurtozę i współczynnik zmienności (V%). Większość ziaren pyłku brzozy pojawia się w powietrzu w pierwszej połowie sezonu, a maksima sezonowe notowane są średnio 7 dni po jego rozpoczęciu. W ciągu 12–14 lat badań zaobserwowano przyspieszenie daty początku sezonu pyłkowego oraz daty wystąpienia wartości maksymalnego stężenia, średnio o 7–14 dni. Natomiast koniec sezonu notowano o 5–10 dni wcześniej, w porównaniu do danych wieloletnich. Dłuższe sezony pyłkowe Betula charakteryzują się niską wartością SPI, w porównaniu z sezonami krótkimi, ponieważ te ostanie cechują się z reguły większą intensywnością uwalniania pyłku. Analiza korelacji elementów pogody ze stężeniem pyłku brzozy w Szczecinie wykazała, że największy wpływ na koncentrację pyłku wywierają: temperatura maksymalna powietrza, całkowite promieniowanie, wilgotność względna i prędkość wiatru. Ponadto wykazano silną, istotną statystycznie korelację pomiędzy występowaniem pyłku brzozy w powietrzu a stężeniem tlenków azotu oraz słabą korelację z koncentracją tlenku węgla i dwutlenku siarki. Takie zależności pomiędzy badanymi czynnikami mogą wpływać na nasilenie objawów alergii u osób uczulonych.
    Źródło:
    Acta Agrobotanica; 2015, 68, 4
    0065-0951
    2300-357X
    Pojawia się w:
    Acta Agrobotanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-35 z 35

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies