Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Dąbek, Dariusz." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Zastrzeżenia wobec kreacjonistycznej interpretacji Wielkiego Wybuchu
Objections to Creationist Interpretation of the Big Bang
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012834.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Wielki Wybuch
osobliwość
stworzenie
początek Wszechświata
metodologiczny pozytywizm
jednorodność epistemologiczno-metodologiczna
Big Bang
singularity
creation
beginning of the Universe
methodological positivism
epistemological and methodological homogeneity
Opis:
The article shows why the Big Bang should not be identified with the moment when God created the Universe. The methodological objections arise from the accepted conception of autonomy of different disciplines (science, philosophy and theology), and from the principle of methodological and epistemological uniformity which is derived from that conception. On the subject plane these objections arise from the analysis of cosmological and theological knowledge. Cosmology does not give any ground for asserting that the Big Bang is an absolute temporal beginning of the Universe. Theology provides no argument for the creation in some specific time. On the contrary, its representatives warn against identifying the act of creation with the Big Bang.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 73-90
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryterium prostoty w kosmologiach dedukcyjnych
Simplicity in deductive cosmologies
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430929.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prostota
kryteria wyboru teorii
kosmologia dedukcyjna
aksjologia epistemiczna
simplicity
theory choice
deductive cosmology
epistemic axiology
Opis:
Celem artykułu jest filozoficzna refleksja nad sposobem funkcjonowania kryterium prostoty w teoriach kosmologicznych nurtu dedukcyjnego reprezentowanych przez kosmologię Milne’a i teorię stanu stacjonarnego. Wynikiem analiz są następujące wnioski: 1) ontologiczna prostota przyrody (jej regularność i uporządkowanie pomimo ogromnej złożoności) warunkuje uprawianie kosmologii; 2) prostota opisu świata jest względnie podporządkowana danym empirycznym (z powodu ich uteoretyzowania) i ściśle powiązana z formalnymi kryteriami oceny teorii (np. niesprzeczność, konsystentność wewnętrzna i zewnętrzna, systemowość), 3) prostota pragmatyczna (wybór teorii prostszej spośród teorii empirycznie równoważnych) ma uzasadnienie w praktyce badawczej, ale dyskusyjny jest jej wymiar normatywny (związek z prawdziwością); 4) prostota opisu przyrody, prostota struktur nauki i prostota pragmatyczna znajdują swoje uzasadnienie w przekonaniu o ontologicznej prostocie świata rozumianej jako regularność i panujący w nim porządek.
The paper discusses the role of simplicity in deductive cosmological theories represented in Milne’s and Steady State Theory. The analysis leads to the following conclusions: 1) the ontological simplicity of nature (its regularity and order despite its huge complexity) determines the cosmological practice, 2) the simplicity of the description of the world is relatively subordinate to empirical data (because of their theory-ladenness) and closely linked with the formal criteria for evaluation of theory (e.g. coherence, internal and external consistency), 3) pragmatic simplicity (preferring a simpler theory amongst empirically equivalent theories) is grounded in scientific practice, but its normative dimension (associated with truthfulness) is disputable, 4) simplicity in a description of nature, simplicity of scientific structures and pragmatic simplicity are justified in ontological simplicity, which is defined as regularity and order in the Universe.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 2; 27-48
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evolutionism–Creationism: In Search for a Platform of Dialogue
Ewolucjonizm–kreacjonizm. Poszukiwanie płaszczyzny dialogu
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791015.pdf
Data publikacji:
2021-01-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ewolucja
dialog ewolucjonizm–kreacjonizm
relacja nauka–religia
filozofia nauki
evolution
dialogue between evolutionism and creationism
relationship between science and religion
philosophy of science
Opis:
W artykule przedstawiona została próba wskazania płaszczyzny dyskusji ewolucjonistów z kreacjonistami, która umożliwiałaby dialog zwiększający szansę wypracowania spójnego światopoglądu łączącego elementy wiedzy naukowej i wiary religijnej. W odniesieniu do różnych typów wiedzy zaproponowane zostało wyróżnienie trzech poziomów: 1) przedmiot badań, 2) wiedza o tym przedmiocie, 3) interpretacja tej wiedzy. Dialog może być prowadzony już na poziomie drugim, lecz z poszanowaniem wzajemnej autonomii i ukierunkowaniem raczej na inspirację, niż na integrację. Właściwą płaszczyzną dialogu jest poziom trzeci: interpretacja wiedzy oraz budowanie wizji świata i człowieka. Celem dialogu na tym poziomie jest integracja wszystkich elementów światopoglądu i dążenie do wyjaśnienia i zrozumienia całej rzeczywistości.
This article seeks to indicate a platform for discussion between evolutionists and creationists, which will enable dialogue and increase the chance of developing a coherent worldview that combines elements of scientific knowledge and religious faith. In the context of various types of knowledge, three levels are indicated: (1) the subject of research, (2) knowledge of this subject, and (3) interpretation of this knowledge. Dialogue can be undertaken and conducted already at the second level, but only accompanied by both respect for mutual autonomy and a focus on inspiration rather than integration. The appropriate level of dialogue is the third level: the interpretation of knowledge and building an overarching view of the world and man. The aim of dialogue at this level is to integrate all elements of a worldview and to strive to explain and understand the whole reality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 4; 51-70
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka i religia w kosmologii Edwarda Artura Milne’a
Science and religion in Edward Arthur Milne’s cosmology
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577514.pdf
Data publikacji:
2016-04
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
relacja nauka-religia
racjonalność przyrody
kosmologia Milne’a
relationship between science and religion
rationality of nature
Milne’s cosmology
Opis:
Artykuł jest próbą rekonstrukcji i interpretacji poglądów Edwarda A. Milne’a dotyczących relacji między nauką i religią. Schematem interpretacyjnym jest zaproponowana przez I. Barboura klasyfi kacja: 1) konfl ikt, 2) neutralność, 3) dialog i 4) integracja. Poglądy Milne’a ewoluowały od postawy bliskiej niezależności, przez dialog ukierunkowany na konstruowanie spójnego obrazu świata, po integrację w postaci angażowania wyników nauki w uzasadnianie istnienia Boga-Stwórcy. O ile jego argumentacja z racjonalności przyrody jest akceptowalna, o tyle utożsamianie osobliwości początkowej z aktem stworzenia Wszechświata łamie reguły metodologii i nie znajduje poparcia w wiedzy przedmiotowej (kosmologicznej i teologicznej).
The paper is an attempt to reconstruct and interpret the views of E.A. Milne on the relationship between science and religion. This is related to I. Barbour’s fourfold typology: 1) confl ict, 2) independence, 3) dialogue and 4) integration. Milne’s view was evolving from a position close to independence, through dialogue aimed at constructing a coherent world-picture up to integration which engages science in justifi cation of the existence of God the Creator. His argument from the rationality of nature is acceptable, but identifi cation of the initial singularity with the doctrine of creation of the Universe breaks the methodological rules and is not supported by any subject knowledge (cosmology or theology).
Źródło:
Zagadnienia Naukoznawstwa; 2016, 52, 2(208); 275-292
0044-1619
Pojawia się w:
Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edward A. Milne’s philosophy of science: Between Aristotelianism and Popperism
Filozofia nauki Edwarda A. Milne’a: Między arystotelizmem a popperyzmem
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488231.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
E.A. Milne
Kinematical Relativity
Philosophy of Science
Aristotle
K.R. Popper
kinematyczna teoria względności
filozofia nauki
Arystoteles
Opis:
This article seeks to show that E.A. Milne’s philosophy of science has its roots in the philosophy of Aristotle and it could be an inspiration for Popper’s philosophy. The similarities with Aristotle’s concept are as follows: 1) the aim of science is to explain phenomena by discovering general principles; 2) the mind is responsible for discovering them, although experience guides the search; 3) deducing detailed statements from general assumptions is the most important element of research. On the other hand, Milne’s proposal is consistent with Popper’s main ideas: 1) criticism of the principle of induction; 2) preference for the hypothetical-deductive method (assumptions should be bold hypotheses that require empirical testing to be accepted); 3) appreciation of falsification and confidence in the effectiveness of deductive logic.
Artykuł jest próbą wykazania, że E.A. Milne’a filozofia nauki ma swoje źródła w filozofii Arystotelesa i mogła stanowić inspirację dla Popperowskiego hipotetyzmu. O zgodności z koncepcją Arystotelesa świadczą następujące jej cechy: 1) celem nauki jest wyjaśnianie zjawisk przez odkrywanie ogólnych zasad; 2) istotną rolę w ich odkrywaniu spełnia umysł, choć doświadczenie ukierunkowuje poszukiwania; 3) dedukowanie szczegółowych twierdzeń z ogólnych założeń jest najważniejszym elementem badań. Z drugiej strony propozycja Milne’a jest zgodna z głównymi ideami koncepcji Poppera: 1) krytyką zasady indukcji; 2) preferowaniem metody hipotetyczno-dedukcyjnej (założenia mają charakter śmiałych hipotez i są akceptowane na podstawie wyników testów empirycznych); 3) docenieniem falsyfikacji i przekonaniem o skuteczności logiki dedukcyjnej.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 3; 5-23
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argumenty kosmologiczne w uzasadnianiu tezy o jedności Wszechświata
Cosmological Arguments in Justification a Thesis of the Unity of the Universe
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488553.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
jedność Wszechświata
prawa przyrody
modele kosmologiczne
filozoficzne założenia w kosmologii
relacja nauka-filozofia
unity of the Universe
laws of nature
cosmological models
philosophical assumptions in cosmology
science-philosophy relation
Opis:
Współczesna kosmologia wskazuje na pewne przejawy jedności Wszechświata, np. uniwersalność praw przyrody, globalną czasoprzestrzeń, możliwość wyróżnienia uniwersalnego czasu i jednej, wspólnej historii, czy też ścisłe zależności między parametrami kosmologicznymi i stałymi fizycznymi a faktem istnienia życia. Wykorzystanie metody abstrakcji i wnioskowania analogicznego w analizie własności Wszechświata pozwalają, bez naruszania zasady autonomiczności nauki i filozofii, zasadnie argumentować za tezą o jego nomologicznej jedności. Z drugiej strony w kosmologii przyjmuje się założenia związane z określeniem przedmiotu jej badań oraz warunkujące jej uprawianie. Ich podstawą jest przekonanie o stałym, niezależnym od czasu i miejsca, sposobie funkcjonowania przyrody. Pozwala to na formułowanie opisujących ją niezmiennych czasoprzestrzennie praw i ekstrapolowanie ich na cały Wszechświat. Uzasadnieniem takiej praktyki badawczej jest zgodność konstruowanych modeli kosmologicznych z obserwacją, efektywność wyjaśniania problemów badawczych, spójność z innymi działami wiedzy przyrodniczej oraz sukcesy programów unifikacyjnych i badań interdyscyplinarnych.
The modern cosmology indicates some manifestations of the unity of the Universe, such as: the generality of the laws of nature, global space-time, the ability to distinguish universal time and the common history, or the close relationship between cosmological parameters and physical constants and the fact of the existence of life. The use of abstraction method and analogue reasoning in the analysis of properties of the Universe allows, without violating the principle of the autonomy of science and philosophy, to reasonably argue the thesis of his nomological unity. On the other hand, in the cosmology some assumptions related to the determination of the subject of the research and enabling the research practice are assumed. These assumptions are founded on a conviction of the constant, independent of time and place, way of functioning of nature. This allows formulating of the invariant laws of nature and extrapolating them to the entire Universe. This practice is justified by the consistency of cosmological models with the observation, the effectiveness of an explanation of scientific problems, the coherence of other fields of natural knowledge and the success of the unification programs and interdisciplinary research.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 3; 65-84
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrazy świata w teologii i naukach przyrodniczych, praca zbiorowa pod red. M. Hellera, S. Budzika i S. Wszołka
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917742.pdf
Data publikacji:
2020-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1997, 45, 3; 287-289
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczno-filozoficzny kontekst kosmologii Edwarda Arthura Milne’a
Historical and Philosophical Context of Edward Arthur Milne’s Cosmology
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012828.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
This is a two-part paper. The first part describes the direct influence of five philosophical  assumptions adopted by Milne, which shaped up his Kinematic Relativity and cosmology theories.  The first three of his assumptions were of epistemological nature: deductive method of  constructing a scientific theory; gaining „insight into phenomena”, and a simplicity postulate  (cosmological principle). The two latter ones were of ontological nature; they related to problems  of time and space. The second part of this paper deals with Milne’s own critical judgment of the basis of general relativity, which was deeply rooted in his philosophical assumptions. Especially heavy criticism fell on the simplicity postulate, which directly or indirectly led to the following: 1) rejection of curved space and choosing Euclid’s version, 2) criticism of a nonsensical, according to Milne, notion of „expanding space”, 3) non-acceptance of close correlation between space and matter, 4) adoption of his own idea of time and space and, as a result, rejection of notion of space-time, 5) rejection of General Relativity because of too complex mathematical equations. Milne did not stop at criticising Einstein’s theory, but also undertook the task of constructing his own theory, totally opposed to the General Relativity. It so happened therefore, that his philosophical assumptions became foundations of a new, original natural theory, which should have - according to the view of its author - indicated a better way to build a physical knowledge and a more efficient way to understand the Universe.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 3; 119-135
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czynnik empiryczny w kosmologii Edwarda Artura Milne’a
Empirical Factor in E.A. Milne’s Cosmology
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013431.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
E.A. Milne
kinematyczna teoria względności
kosmologia dedukcyjna
kinematical relativity
deductivist cosmology
Opis:
This paper presents the role of the empirical factor in E.A. Milne’s hypothetico-deductivist cosmology. Two contexts of the constructing of his theory are analysed: the context of discovery and the context of justification. It is shown that in the first one empirical data (recession of the galaxies and Hubble’s law) inspired him to investigate the cosmological problem of the phenomenon of the expanding Universe and influenced him to put forward the hypotheses: uniform velocities of fundamental particles, Cosmological Principle, and Lorentz transformation. Milne emphasised that in the procedure of justification the completed theoretical cosmological models should be tested. The empirical factor plays the most significant role in this procedure because the empirical data are the ultimate basis for confirmation or falsification of the cosmological models.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 31-47
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edwarda A. Milne’a ujęcie zasady kosmologicznej
Edward A. Milne’s Approach to the Cosmological Principle
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015673.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zasada kosmologiczna
E. A. Milne
kinematyczna teoria względności
zasada względności
jednorodność Wszechświata
zasada Macha
cosmological principle
kinematical relativity
principle of relativity
homogeneity of the Universe
Mach’s principle
Opis:
At the first stage of setting up Kinematical Relativity, Milne modified Einstein’s Principle of Relativity and assumed that the Universe had to appear the same to all observers. He called this an “Extended Principle of Relativity”. In order to specify this postulate, Milne defined the notion of the “equivalence of observers,” and then formulated a new definition of the Principle of Relativity: all descriptions of the whole system made by equivalent observers must be identical. Under Freundlich’s influence he called it the “Cosmological Principle” (CP). The content of Milne’s CP was different from both Einstein’s Principles of Relativity and the uniformity postulate of Relativistic Cosmology. Notwithstanding this, the adherents of the latter adopted this name for the isotropy and homogeneity postulate. Initially, Milne treated CP as a hypothesis about matter distribution. But when he separated model constructing from verifying to what extent it corresponded with the actual Universe, he began to emphasize that CP is not a law of nature, but a definition of the research domain.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 1; 163-181
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ujemne wyniki badań w kierunku obecności IgAEmA u dzieci z chorobą trzewną
Autorzy:
Józefczuk, Jan.
Dąbek, Dariusz.
Radzikowski, Andrzej.
Powiązania:
Lekarz Wojskowy 1998, "Suplement" II, s. [142]-144
Data publikacji:
1998
Tematy:
Układ trawienny choroby diagnostyka
Opis:
Ryc.; Materiały XII Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Pediatrów Wojska Polskiego nt. "Postępy w kardiologii i gastroenterologii dziecięcej". Bydgoszcz 21-22 maja 1998 r.; bibliogr.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies