Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Czechowska, M." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Influence of natural radium contamination of barium chloride on the determination of radium isotopes in the water samples using α/β liquid scintillation spectrometry
    Autorzy:
    Dinh, C. N.
    Czechowska, M.
    Nowak, J.
    Jodłowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/147718.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
    Tematy:
    α/β liquid scintillation spectrometry
    barium chloride
    radium isotopes
    detection limit
    Opis:
    The determination of radium isotopes in drinking water by liquid scintillation technique requires some reagents that are used for separating radium from water samples. One of the main reagents is BaCl2·H2O. This paper presents the study of this compound and shows that barium chloride reagent is naturally contaminated with 226Ra. The 226Ra activity concentration in BaCl2·H2O reagent produced by chemical companies from Poland and other countries is equal to a few dozen Bq/kg. Furthermore, 14 mL of 0.10 M BaCl2·H2O solution is the optimum amount which should be used for the chemical procedure. At the optimum amount of barium chloride and 2-hour measurement, the detection limit of 226Ra and 228Ra of the liquid scintillation counting method is equal to 5 and 30 mBq per sample, respectively.
    Źródło:
    Nukleonika; 2016, 61, 4; 467-471
    0029-5922
    1508-5791
    Pojawia się w:
    Nukleonika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozdział 10. Transfery międzypokoleniowe w finansach gospodarstw domowych
    Autorzy:
    Korzeniowska, Anna M.
    Czechowska, Iwona Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/22135113.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Opis:
    Transfery międzypokoleniowe to rodzaj przepływów polegający na przekazaniu zasobów pomiędzy podmiotami. Różnią się od transferów rynkowych tym, że realizowane są tylko w jednym kierunku, czyli nie ma równoczesnego transferu przeciwnego w formie realnej (dobra, usługi) lub finansowej (zapłata za dobra realne). Dla części z nich na rynku funkcjonują produkty i usługi substytucyjne np. usługi opiekuńcze nad dziećmi lub osobami starszymi. Transfery międzypokoleniowe są zjawiskiem o charakterze ekonomicznym, psychologicznym i społecznym. Istnieje wiele problemów w dokładnym określeniu tego zagadnienia. Różnią się jednak wewnętrznie stronami transakcji, rodzajem przepływów, motywami ich powstawania oraz oddziaływaniem na finanse osobiste i system gospodarczy. W ujęciu finansów osobistych transfery międzypokoleniowe mogą wynikać z motywów altruistycznych, mogą mieć charakter przypadkowy, mogą też być wymuszane prawem lub mieć charakter kapitalistyczny. Motywy altruistyczne zwykle dotyczą darów i transferów niematerialnych przekazywanych dobrowolnie. Transfery przypadkowe to najczęściej spadki, które nie były objęte testamentem. Transfery wymuszone prawem dotyczą m.in. realizacji obowiązków alimentacyjnych. Natomiast transfery o charakterze kapitalistycznym powstają z chęci kumulacji majątku rodzinnego przy równoczesnym minimalizowaniu obciążeń podatkowych i innych kosztów.
    Źródło:
    Finanse osobiste; 153-163
    9788366847279
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie przefermentowanych osadów ściekowych z komunalnych oczyszczalni ścieków w procesie unieszkodliwiania odpadów wiertniczych
    Application of anaerobically digested municipal sewage sludge in drill cuttings utilization
    Autorzy:
    Kujawska, J.
    Pawłowska, M.
    Czechowska-Kosacka, A.
    Cel, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297369.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    osady ściekowe
    odpady wiertnicze
    unieszkodliwianie odpadów
    wykorzystanie przyrodnicze
    metale ciężkie
    chlorki
    ekotoksyczność
    sewage sludge
    drillings
    waste utilization
    ecotoxicity
    Opis:
    Osady ściekowe ze względu na wysokie stężenia pierwiastków biogennych oraz obecność substancji humusowych stanowią cenny substrat, który może znaleźć zastosowanie w rekultywacji składowisk odpadów wiertniczych lub tworzeniu materiałów, bazujących na tych odpadach, mogących znaleźć zastosowanie w rekultywacji terenów zdegradowanych. W trakcie wiercenia otworów poszukiwawczych złóż paliw kopalnych powstają duże ilości odpadów, składających się w głównej mierze z płuczek i urobku skalnego. Wynoszony na powierzchnię urobek zbudowany jest przede wszystkim z minerałów typowych dla fazy stałej gleb mineralnych, co wskazuje na jego przydatność do wykorzystania przyrodniczego. Jednak obecność niektórych składników płuczek lub wód złożowych może stanowić czynnik limitujący tego typu zastosowania fazy stałej, wydzielonej ze zużytych płuczek wiertniczych. W pracy przedstawiono wyniki badań wybranych właściwości fizycznych i chemicznych mieszanin mineralno-organicznych, uzyskanych w efekcie połączenia, w różnych proporcjach, fazy stałej wydzielonej ze zużytych płuczek wiertniczych (zwiercin) z przefermentowanymi osadami ściekowymi z oczyszczalni ścieków komunalnych i piaskiem, stanowiącym materiał poprawiający strukturę. Analizie poddano parametry fizyczne oraz chemiczne uzyskanych mieszanin, istotne z punktu widzenia możliwości ich przyrodniczego wykorzystania, takie jak: wilgotność, porowatość, zawartość Corg. i Nog oraz wymywalność wybranych metali i chlorków z fazy stałej. Badano również ekotoksyczność wyciągów wodnych uzyskanych z wytworzonych mieszanin mineralno-organicznych za pomocą testu Daphtoxkit F magna.
    Due to the high concentration of nutrients and humic substances sewage sludge is a valuable substrate that can be used in a reclamation of drill cuttings landfills or in a formation of the soil-like materials, that are created on the base on this waste. Drill cuttings are the waste separated from the spent drilling fluids, generated during the processes of fossil fuels exploration. The main components of drill cuttings are minerals, typical for the solid phase of mineral soils. This argues for their use in land reclamation. However, the presence of some components derived from drilling fluids or formation water may be a limiting factors for this type of drill cuttings application. The results of the examination of selected physical and chemical properties of mineral-organic materials, obtained by the mixing the drill cuttings separated from spent polymer drilling fluids, digested sewage sludge from municipal wastewater treatment plant, and sand, are presented in the paper. The sand was use as a structural component for improving the water-air conditions of prepared materials. The parameters, such as moisture content, porosity, organic carbon and Kjeldahl nitrogen content, pH value, hydrolytic acidity, and cation exchange capacity, that are relevant to assess the possibility of the use of the materials in land applications, were analyzed. Additionaly, the elution of heavy metals and chlorides from the solid phase to water solution, and ecotoxicity of water extracts by the standard test Daphtoxkit F™ were examined.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2014, 17, 4; 583-595
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Preparation of gold nanoparticles stabilized by chitosan using irradiation and sonication methods
    Autorzy:
    Czechowska-Biskup, Renata
    Rokita, Bożena
    Ulański, Piotr
    Rosiak, Janusz M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035040.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Polskie Towarzystwo Chitynowe
    Tematy:
    chitosan
    gold nanoparticles
    irradiation
    sonication
    stabilization
    Opis:
    Gold nanoparticles (AuNPs) were synthesized, in the absence of any reducing agent, using ionizing radiation or ultrasound in aqueous solutions of chloroauric acid (HAuCl4). Chitosan (average molecular weight 158 kDa, degree of deacetylation 90 %) was used as a stabilizing agent. Both techniques yielded AuNPs which were stable in solution at RT for at least 3 months after synthesis. UV-Vis spectroscopy was used to follow substrate decay, nanoparticles formation, size of the gold core and particles stability. Hydrodynamic radii and polydispersion of the chitozan-stabilized AuNPs (i.e. the whole core-shell nanoparticles) were determined by dynamic light scattering. Zeta potential measurements were performed to assess the surface charge and stability of the particles. Influence of synthesis parameters and presence of isopropanol on the formation and properties of the products have been described and reaction mechanisms have been discussed. Radiation and sonochemical methods are demonstrated to be very efficient, fast and easy-to-control methods of synthesizing gold nanoparticles, leaving behind no unreacted reducing agent or unwanted side products, while stabilization by chitosan provides AuNPs with excellent stability and long shelf life.
    Źródło:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives; 2015, 20; 18-33
    1896-5644
    Pojawia się w:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warstwy ochronne na bazie metali wysokotopliwych wytwarzane techniką natryskiwania cieplnego
    Protective coatings made of refractory metals by thermal spraying technique
    Autorzy:
    Wrona, A.
    Lis, M.
    Bilewska, K.
    Czechowska, K.
    Więcław, G.
    Moskal, G.
    Osadnik, M.
    Kamińska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/211678.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Obróbki Plastycznej
    Tematy:
    stopy molibdenu
    ren
    natryskiwanie plazmowe
    odporność korozyjna
    mikrostruktura
    molybdenum alloy
    rhenium
    plasma spraying
    corrosion resistance
    microstructure
    Opis:
    W pracy zaprezentowano nowe warstwy stopowe na bazie molibdenu o wysokiej zawartości renu, przeznaczone do zwiększania odporności korozyjnej elementów ceramicznych/cermetalicznych na działanie ciekłego szkła, w szczególności szkła sodowo-wapniowego. Przeznaczeniem są szczególnie narażone na korozję i erozję elementy instalacji do topienia szkła takie, jak gardziele przelotowe, bubblery, rozdzielniki ciekłego szkła oraz oczka. Cermetalicznym podłożem, na powierzchni którego wytworzono techniką natryskiwania plazmowego warstwy, jest spiekany ogniotrwały materiał na bazie niestabilizowanego ZrO2 z dodatkiem Mo. Wytworzone materiały poddane zostały procesowi krzemowania celem wytworzenia powłoki chroniącej warstwę przed utlenieniem w początkowej fazie zanim nastąpi całkowite stopienie szkła. Wytworzenie warstw wymagało opracowania metody umożliwiającej wytwarzanie proszku stopowego o morfologii pozwalającej na stosowanie go w procesach natryskiwania cieplnego. W celu otrzymania proszku wykazującego dużą sypkość opracowano metodę polegającą na wprowadzaniu renu do molibdenu w procesie redukcji nadrenianu amonu. Badano wpływ zastosowania operacji wygrzewania proszku po procesie redukcji na skład fazowy i mikrostrukturę proszków oraz otrzymanych z nich warstw. Operacja wygrzewania wpływa na jakościowy i ilościowy skład fazowy proszków, natomiast nie ma istotnego wpływu na skład fazowy warstw. Wytworzone materiały poddano próbom odporności korozyjnej, na podstawie których można stwierdzić, że opracowane warstwy bardzo dobrze chronią wyrób ceramiczny/cermetaliczny od korozyjnego działania szkła sodowo-wapniowego. Nie zaobserwowano składników szkła w cermetalu. Istotne jest również to, że rozpuszczalność składników warstwy w szkle jest minimalna.
    The article presents novel molybdenum-based alloy coatings with a high rhenium content for improvement of corrosion resistance of ceramic/cermet elements towards molten glass, particularly soda-lime glass. The expected destination of the studied materials are elements especially exposed to corrosion such as passage throats, bubblers, separatory funnels for liquid glass. The substrate is a sintered refractory material made of unstabilized zirconia with Mo addition. Obtained materials were subjected to silicon in order to grow a cover layer to protect coating from oxidizing during the initial phase before glass is completely melted. For the purpose of deposition it was necessary to develop a method for preparation of alloy powder with a morphology applicable for thermal spraying. In order to obtain powder with high flowability a method of introduction of rhenium into molybdenum during ammonium perrhenate reduction was developed. The powders and coatings were investigated for phase composition and microstructure after annealing of reduced powder. The process of annealing was found to influence the phase composition of powders but not of the coatings. Tests of corrosion resistance carried out with the resulting materials indicate that the coatings protect well the underlaying ceramic/cermet core from the corrosive action of soda-lime glass. No glass element were found in the cermet material. It is also important that solubility of layer components in glass is minimal.
    Źródło:
    Obróbka Plastyczna Metali; 2015, 26, 2; 177-190
    0867-2628
    Pojawia się w:
    Obróbka Plastyczna Metali
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modeling methods of predicting potato yield - examples and possibilities of application
    Metody modelowania predykcji plonu ziemniaków – przykłady i możliwości zastosowania
    Autorzy:
    Piekutowska, M.
    Niedbała, G.
    Adamski, M.
    Czechlowski, M.
    Wojciechowski, T.
    Czechowska-Kosacka, A.
    Wójcik Oliveira, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337475.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    yield prediction
    potato
    artificial neural networks
    regression
    predykcja plonowania
    ziemniak
    sztuczne sieci neuronowe
    regresja
    Opis:
    The purpose of the following work is to review the methods used in predicting plant yields, with particular emphasis on potato production. The article refers to the histological methods of estimating plant yields and prevailing trends: groundbased remote sensing, which is often associated with regression calculus, multiple regression, artificial intelligence and image analysis. There are also two popular models SUBSTOR and LINTUL-POTATO, which are the foundation for developing more and more accurate tools of potato yield estimation. There are many methods that allow to predict yields before the end of the growing season. The most important element in creating prediction models is choosing the appropriate number of independent variables that actually shape the yielding of potatoes. Timely and accurate prediction of crop yields improve the management of agricultural production as well as limit financial, quantitative and qualitative losses of crops.
    Celem niniejszej pracy był przegląd metod wykorzystywanych w prognozowaniu plonów roślin ze szczególnym uwzględnieniem produkcji ziemniaka. W artykule nawiązano do historycznych sposobów szacowania plonów roślin oraz obecnie panujących trendów w predykcji: teledetekcji naziemnej, która często powiązana jest z rachunkiem regresyjnym, regresji wielorakiej, sztucznej inteligencji, analizie obrazów. Wspomniano także o dwóch popularnych modelach SUBSTOR i LINTULPOTATO, które stworzyły podwaliny do opracowywania coraz dokładniejszych narzędzi prognozujących plony ziemniaków. Wiele metod pozwala na predykcję plonów przed zakończeniem sezonu wegetacyjnego. Najistotniejszym elementem tworzenia modeli predykcyjnych jest dobór odpowiedniej liczby zmiennych niezależnych, które rzeczywiście kształtują plonowanie ziemniaków. Terminowe i dokładne prognozy plonów roślin uprawnych usprawniają zarządzanie produkcją rolniczą, pozwalają na ograniczanie strat finansowych, ilościowych i jakościowych plonów.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2018, 63, 4; 176-180
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procedure for determination of the molecular weight of chitosan by viscometry
    Autorzy:
    Czechowska-Biskup, Renata
    Wach, Radosław A.
    Rosiak, Janusz M.
    Ulański, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1034447.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Polskie Towarzystwo Chitynowe
    Tematy:
    Mark-Houwink equation
    capillary viscometry
    chitosan
    intrinsic viscosity
    viscosity-average molecular weight
    Opis:
    The aim of this publication is to facilitate the estimation of chitosan molecular weight (MW) in laboratories with no access to sophisticated analytical instruments, by applying the easily accessible and economical capillary viscometry. The procedure of viscosity-average molecular weight (Mv) determination is described in details. The examples provided encompass testing of the experimental procedure for determination of the Mv of chitosan with a low-molecular weight of 7.7 kDa and 88 kDa, after verification with a high-molecular weight polymer (477 kDa). The experimental work demonstrated the importance of the initial concentration of low-MW chitosan for the accurate determination of intrinsic viscosity and, as a consequence, the viscosity-average molecular weight.
    Źródło:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives; 2018, 23; 45-54
    1896-5644
    Pojawia się w:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena cytozgodnosci in vitro ceramicznych substytutów tkanki kostnej opartych na α-TCP
    Evaluation of in vitro cytocompatibility of ceramic bone substitutes based on α-TCP
    Autorzy:
    Noga, M.
    Olkowski, R.
    Lewandowska-Szumieł, M.
    Siek, D.
    Czechowska, J.
    Zima, A.
    Ślósarczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/284476.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
    Tematy:
    cytozgodność
    tkanka kostna
    fosforan wapnia
    cytocompatibility
    bone
    bone substitute
    Opis:
    Fosforany wapnia (CaPs) ze względu na ich mineralogiczne podobieństwo do nieorganicznego składnika kości oraz zdolność do tworzenia bezpośredniego wiązania z tkanką kostną stanowią obiecującą grupę biomateriałów kościozastępczych. W celu sprawdzenia cytozgodności potencjalnych materiałów implantacyjnych stosuje się wiele różnych testów analizujących zmiany w integralności błony komórkowej, aktywności enzymów związanych z metabolizmem komórki czy też zdolności do proliferacji. Pozytywny wynik cytozgodności in vitro pozwala na dopuszczenie materiału do dalszych badań in vivo. Celem niniejszej pracy była ocena cytozgodności in vitro cementów kostnych opartych na fosforanie wapnia w odmianie krystalograficznej а (α-TCP). Wykonano badania cytozgodności następujących materiałów ceramicznych typu cementowego oznaczonych jako: T-AP (na bazie α-TCP), TK-APi TK-CM (na bazie α-TCP i kalcytu) oraz AHT-M i CHMT-M (opartych na α-TCP i hydroksyapatycie dotowanym odpowiednio srebrem lub magnezem). Do badania cytotozgodności materiałów wykorzystano linię komórek MG-63. Komórki te posiadają fenotyp osteoblastów we wczesnej fazie różnicowania i stanowią model komórek kostnych w badaniach in vitro. Wszystkie rodzaje próbek zasiedlono komórkami MG-63, a po 48 godz. hodowli oznaczono aktywność metaboliczną komórek za pomocą testu XTT. Część próbek ceramicznych poddano przed zasiedleniem godzinnej preinkubacji w pożywce hodowlanej. Ponadto wykonano pomiar stężenia jonów wapnia w pożywce pobranej z hodowli komórek na próbkach ceramicznych oraz w pożywce, w której przez 24 godz. ekstrahowane były materiały. Komórki MG-63 hodowano w obecności wyciągów z materiałów ceramicznych o stężeniu 100% (pełen wyciąg), 50%, 25%, 12,5% i 0% (czysta pożywka hodowlana). Aktywność metaboliczną komórek zbadano po 24 i 48 godzinach hodowli za pomocą testu XTT. Komórki poddano także obserwacji mikroskopowej. Przeprowadzono ciągłą obserwację mikroskopową komórek w kontakcie z każdym z materiałów. Komórki wysiano do 48-studzienkowej płytki hodowlanej, a następnie w studzienkach umieszczono próbki ceramiczne i przez 72 godziny rejestrowano obraz w hodowli komórek. Materiały oznaczone jako T-AP, TK-AP, AHT-M, CHMT-M obniżały zawartość jonów wapniowych w pożywce hodowlanej. TK-CM nie zmieniał stężenia tych jonów w medium hodowlanym. Komórki MG-63 hodowane bezpośrednio na próbkach ceramicznych wykazały niską aktywność metaboliczną na wszystkich zbadanych materiałach. Jednak preinkubacja materiałów w pożywce hodowlanej częściowo poprawiła przeżywalność komórek. Aktywność metaboliczna komórek hodowanych na materiałach T-AP, TK-AP i TK-CM poddanych preinkubacji wzrosła kilkukrotnie w stosunku do nieinkubowanych materiałów. Wyciągi z badanych materiałów ceramicznych cechowały się wysoką cytozgodnością we wszystkich rozcieńczeniach badanych roztworów. Obserwacja w czasie rzeczywistym komórek MG- 63 hodowanych w obecności materiałów ceramicznych pokazała, że badane próbki nie miały negatywnego wpływu na zachowanie się i morfologię komórek. Cytozgodność wszystkich badanych materiałów w hodowli komórek z ekstraktami z próbek ceramicznych pokazała, iż obniżenie stężenia jonów wapnia w pożywce hodowlanej nie miało negatywnego wpływu na przeżywalność i zachowanie się komórek MG63. Niska aktywność metaboliczna komórek w hodowli w bezpośrednim kontakcie w porównaniu z obserwacją w czasie rzeczywistym może wynikać z mniejszej objętości pożywki hodowlanej, a przez to większej ekspozycji komórek na nierównowagę jonową w medium hodowlanym. Przeżywalność komórek in vitro w kontakcie z materiałami ceramicznymi była znamiennie wyższa w układach eksperymentalnych w większej objętości medium. Ponadto preinkubacja przebadanych próbek poprawiła aktywność metaboliczną komórek hodowanych na materiałach, co nasuwa możliwości optymalizacji warunków hodowli in vitro. Na podstawie wyników hodowli w bezpośrednim kontakcie z materiałami po wcześniejszej preinkubacji zauważono, że komórki hodowane na próbkach na bazie α-TCP oraz α-TCP i kalcytu charakteryzowały się większą przeżywalnością w porównaniu z komórkami wysianymi na materiałach opartych na α-TCP i hydroksyapatycie.
    Due to their mineralogical similarity to the inorganic component of bone and the ability to bond with bone tissue phosphates of calcium (CaPs) are a promising group of bone substitutes. In order to investigate cytocompatibility of potential implant materials there are a wide range of tests analyzing changes in cell membrane integrity, activity of enzymes associated with cell metabolism or the ability of cells to proliferation. A positive outcome of in vitro cytocompatibility allows to perform in vivo study of tested materials. The aim of this work was to evaluate in vitro cytocompatibility of bone cements based on calcium phosphate with a crystal structure (α-TCP). Cytocompatibility of the following cement materials has been tested: T-AP (based on α-TCP), TK-AP, TK-CM (based on α-TCP-calcite) AHT-M, CHMT-M (based on α-TCP and hydroxyapatite with addition of silver or magnesium) MG-63 cell line has been used to investigate cytotoxicity of ceramics. MG-63 is human osteosarcoma cell line with phenotype of osteoblasts at an early stage of differentiation. All types of ceramic materials were seeded with MG-63 cells and after 48h of in vitro culture metabolic activity has been tested with XTT test. Some ceramic samples were also pre-incubated for 1 hour in the culture medium before seeding. In addition, media from culture and extracts from ceramics were collected and calcium ion concentration was measured. MG63 cells were cultured with different concentrations of ceramic extracts (100% - complete extract, 50%, 25%, 12,5%, 0% - pure medium). After 24 and 48h metabolic activity of cells has been investigated with XTT test. Cells were also observed in light microscopy. To investigate influence of ceramic materials on MG-63 cells continuous microscopic observation was performed. Cells were seeded into 48-well culture plates, then ceramic samples have been placed into wells and photos of wells were captured during 72 hours long cell culture. Materials designated as T-AP, TK-AP, AHT-M and CHMT-M diminished calcium ion concentration in the culture medium, while TK-CM did not alter the calcium concentration. MG-63 cells cultured directly on samples exhibited low metabolic activity in all cases. Pre-incubation of materials in the medium partially enhanced cell survival. Extracts made of the examined materials are characterized by high cytocompatibility in all dilutions of tested solutions. Real-time observation of MG-63 cells cultured in the presence of ceramic materials did not reveal any negative impact of the samples on cell behavior and morphology. We observed the difference between the results of cytotoxicity tests performed on direct and indirect contact in vitro culture. Cytocompatibility of extracts made of the tested ceramics showed that decreasing of the calcium ion concentration in the culture medium did not have negative influence on survival and the behavior of MG63 cells. Lower metabolic activity of cells cultured directly on materials in comparison with the real-time observation of culture may be due to a smaller volume of culture medium, and thus greater exposure of cells to an ionic imbalance in the culture medium. Cell survival in contact with the ceramic materials was significantly higher in the experimental system with a larger volume of medium. In addition, preincubation of tested samples improved the metabolic activity of cells cultured on the materials. Positive effect of sample pre-incubation in medium enables the possibility to optimize the culture conditions in vitro. The results of culture on the preincubated materials showed that cells seeded on the samples based on α-TCP and α-TCP and calcite exhibited higher survival compared to cells cultured on materials based on α-TCP and hydroxyapatite.
    Źródło:
    Engineering of Biomaterials; 2012, 15, no. 116-117 spec. iss.; 90-91
    1429-7248
    Pojawia się w:
    Engineering of Biomaterials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determination of degree of deacetylation of chitosan - comparision of methods
    Autorzy:
    Czechowska-Biskup, Renata
    Jarosińska, Diana
    Rokita, Bożena
    Ulański, Piotr
    Rosiak, Janusz M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035372.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Polskie Towarzystwo Chitynowe
    Tematy:
    chitosan
    degree deacetylation
    methods
    Opis:
    Degree of deacetylation (DD) is one of the main parameters characterizing chitosan. The most precise measurements of DD require sophisticated equipment (NMR spectrometer), not available at many laboratories worldwide working on chitosan. There is a need for low-cost, simple, yet sturdy and reliable methods and procedures for DD determination. The aim of this work was to test and compare – on the same set of chitosan samples - a few of the existing analytical techniques and provide recommendation for selecting DD determination methods. Tests were performed on four chitosans of nominal DD in the range 70 - 95%. Three different methods of titration, two different methods of spectroscopy UV / Vis and infrared spectroscopy using various calculation approaches were used. The results are summarized and compared with values obtained by 1H NMR, considered as the reference method. Moreover, evaluation of the ease of performance and availability of reagents in the given methods was performed. On that basis, recommendations for selection of DD determination methods were formulated.
    Źródło:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives; 2012, 17; 5-20
    1896-5644
    Pojawia się w:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of artificial neural networks to analyze the emergence of soybean seeds after applying herbal treatments
    Zastosowanie sztucznych sieci neuronowych do analizy wschodów nasion soi po zastosowaniu zapraw ziołowych
    Autorzy:
    Niedbała, G.
    Piekutowska, M.
    Rudowicz-Nawrocka, J.
    Adamski, M.
    Wojciechowski, T.
    Herkowiak, M.
    Szparaga, A.
    Czechowska-Kosacka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/335114.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    soybean
    natural seed treatments
    neural networks
    sensitivity analysis
    MLP
    soja
    naturalne zaprawy nasienne
    sieci neuronowe
    analiza wrażliwości
    Opis:
    The aim of the following work is to indicate factors which significantly affect the emergence of selected soybean varieties after application of natural herbal extracts based on - Levisticum officinale L., Ribes nigrum L., Matricaria chamomilla L., as wet seed treatments using two methods of treatment. The research material included seeds treated for 24 hours in macerats, decoctions and infusions made from the above herb species as well as untreated seeds, seeded together with preparations in point application. Untreated seeds were used as the control group. The experiment was being conducted for 16 days in a greenhouse facility belonging to the COBORU Experimental Station for Variety Testing in Karzniczka. The assessed parameter referred to the percentage of soybean seedlings emergence ability determined based on the number of emerged plants. Indication of the importance of factors in shaping soybean emergence and considering their rank was possible due to the sensitivity analysis of the generated neural network with the MLP architecture 4:4-13-5-1:1 with two hidden layers. All analyzed factors of the experiment significantly shaped the ability of soybean emergence, with the following order: cultivar, application method, herb species from which the extract was made, form of preparation.
    Celem pracy było wskazanie czynników istotnie wpływających na wschody wybranych odmian soi po zastosowaniu naturalnych ekstraktów wodnych na bazie ziół - Levisticum officinale L., Ribes nigrum L., Matricaria chamomilla L., jako zapraw nasiennych na mokro z wykorzystaniem dwóch sposobów zaprawiania. Materiał badawczy stanowiły nasiona zaprawiane przez dobę w maceratach, wywarach i naparach sporządzonych z powyższych gatunków ziół oraz nasiona niezaprawiane, wysiewane łącznie z aplikacją punktową preparatów. Za obiekt kontrolny przyjęto nasiona niezaprawiane. Eksperyment prowadzono przez 16 dni w obiekcie szklarniowych należącym do Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian COBORU w Karzniczce. Parametrem poddanym ocenie była procentowa zdolność wschodów siewek soi określana na podstawie liczby wzeszłych roślin. Wskazanie istotności czynników w kształtowaniu zdolności wschodów soi oraz uwzględnienie ich rangi było możliwe dzięki analizie wrażliwości wytworzonej sieci neuronowej o architekturze MLP 4:4-13-5-1:1 z dwoma ukrytymi warstwami. Wszystkie analizowane czynniki doświadczenia znacząco kształtowały zdolność wschodów soi, a ich waga miała następującą kolejność: odmiana, sposób aplikacji preparatu, gatunek zioła, z którego sporządzono ekstrakt, forma preparatu.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2018, 63, 4; 145-149
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Synthesis of chitosan and carboxymethyl chitosan hydrogels by electron beam irradiation
    Autorzy:
    Czechowska-Biskup, Renata
    Wach, Radosław
    Stojek, Piotr
    Kamińska, Martyna
    Rosiak, Janusz M.
    Ulański, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1034681.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Polskie Towarzystwo Chitynowe
    Tematy:
    PEGDA
    carboxymethyl chitosan
    chitosan
    hydrogel
    radiation crosslinking
    Opis:
    Solutions of chitosan (CS) and carboxymethyl chitosan (CMCS) were subjected to irradiation by electron beam in presence of a crosslinking agent (poly(ethylene glycol) diacrylate - PEGDA) in order to produce carboxymethyl chitosan- and chitosan-based hydrogels. PEGDA macromonomer itself undergoes simultaneous polymerization and crosslinking either in neutral water or in acidic medium. Acidic solutions of chitosan of 0.5, 1 and 2% can be effectively crosslinked with PEGDA to form a gel. Although CMCS undergoes radiation-initiated crosslinking only at high concentration in water (over 10%), the presence of PEGDA in solution facilitated hydrogel formation even at lower concentration of CMCS. Formation of CS and CMCS hydrogels required irradiation doses lower than those needed for sterilization, i.e. 25 kGy, in some cases even as low as 200 Gy. Sol-gel analysis revealed relatively high gel fraction of obtained hydrogels, up to 80%, and good swelling ability. Both parameters can be easily controlled by composition of the initial solution and irradiation dose. Possible mechanisms of crosslinking reactions were proposed, involving addition of the polysaccharide macroradicals to a terminal double bond of PEGDA.
    Źródło:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives; 2016, 21; 27-45
    1896-5644
    Pojawia się w:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ warunków hodowli in vitro na przeżywalnosć ludzkich komórek kostnych w kontakcie z materiałami ceramicznymi
    Conditions of in vitro culture influence the viability of human bone cells cultured with ceramic materials
    Autorzy:
    Olkowski, R.
    Kaszczewski, P.
    Lewandowska-Szumieł, M.
    Czechowska, J.
    Siek, D.
    Pijocha, D.
    Ślósarczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/284270.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
    Tematy:
    komórka kostna
    in vitro
    materiały ceramiczne
    human bone cells
    ceramic materials
    Opis:
    Celem pracy była ocena cytozgodnościin vitro tworzyw ceramicznych, opracowanych jako materiał do wypełnienia ubytków kostnych. Określono wpływ warunków hodowli na efekt testów cytozgodnościin vitro.Badania przeprowadzono namateriałach oznaczonych jako:SH, SPR (komercyjne preparaty handlowe), TC-C oraz TC-MP (materiały oparte na α-TCP), KMC-C (substytuty kostne na bazie hydroksyapatytui siarczanu(VI) wapnia)orazHCM, HMPM (materiały na bazie MgO,NH4H2PO4, hydroksyapatytu oraz siarczanu (VI) wapnia lub pirofosforanu sodu). Do badań cytozgodnościwykorzystano ludzkie komórki wyizolowane z tkanki kostnej (human bone-derived cells - hBDC). Zastosowano trzy różne sposoby hodowli in vitro: hodowlę komórek bezpośrednio na powierzchni próbek ceramicznych, hodowlę w pożywce wzbogaconej w wyciągi z materiałów ceramicznych, a także hodowlę komórek na TCPS w sąsiedztwie próbek ceramicznych. Hodowlę komórek na powierzchni próbek przeprowadzono w dwóch różnych warunkach: przy objętości 1 ml pożywki lub 0,2 ml pożywki. Pomiar aktywności metabolicznej komórekwykonano za pomocą testów XTT i Alamar Blue.Żywe i martwe komórkizostały uwidocznione przez barwienie zestawem Live/Dead i obserwację w mikroskopie fluorescencyjnym. Przeprowadzono także mikroskopową obserwację komórek oraz przyżyciową mikroskopową obserwację z dokumentacją fotograficzna w trybie poklatkowym. W wyciągach z materiałów ceramicznych oznaczono stężenie jonów wapnia. Materiały SPR, HCM i KMC-C zwiększyły stężenie jonów wapnia w medium hodowlanym, a także uległy najsilniejszej degradacji w czasie inkubacji. Materiały SH, HMPM, TC-C i TC-MP obniżyły zawartość wapnia w DMEM. Jedynie wyciągi z materiału HCM były cytotoksyczne w każdym z badanych stężeń (3,13%-100%). Ponadto pełne (100%) wyciągi z materiałów SH, HMPM, KMC-C i TC-C byłytoksyczne dla komórek. Pozostałe rozcieńczenia wyciągów nie wykazały właściwości cytotoksycznych. Komórki były liczne i miały prawidłową morfologię ludzkich osteoblastów we wszystkich badanych stężeniach wyciągów. Dla części materiałów (SH, HMPM, TC-C, TC-MP) żywotność komórek hodowanych na ich powierzchni znajduje się na poziomie kontroli (TCPS) przy objętości pożywki równej 1 ml, natomiast przy objętości 0,2 ml żywotność komórek nie przekraczała 31% kontroli. Uwidoczniono obecność zarówno żywych, jak i martwych komórek na powierzchni materiałów. Komórki hodowane na TCPS w sąsiedztwie ceramiki, przylegają do podłoża, migrują i proliferują zachowując prawidłową morfologię. Wykazano, że objętość pożywki hodowlanej ma decydujące znaczenie dla przeżywalności komórek w hodowli. Cytotoksyczne oddziaływanie materiału jest szczególnie intensywne w przypadku hodowli komórek w bezpośrednim kontakcie na jego powierzchni, podczas gdy w hodowli z wyciągami z badanych materiałów komórki zachowują wysoką przeżywalność. Żaden z badanych materiałów nie stanowi dobrego podłoża do hodowli komórek w warunkach bezpośredniego zasiedlania powierzchni materiału. Warunki hodowli stosowane przy ocenie cytozgodności wywierają znaczny wpływ na wynik badania, zatem dla uzyskania wiarygodnych wyników sugerowane jest zastosowanie kilku wariantów hodowli in vitro.
    Analysis of biocompatibility in vitro of ceramic materials, projected as substitutes for bone tissue was the aim of the work. Influence of culture conditions on the materials cytocompatibility was also examined. Tests were performed on the materials descripted as: SH, SPR (commercial materials), TC-C and TC-MP (materials based on α-TCP), KMC-C (bone substitutes based on hydroxyapatite and calcium sulfate) and HCM, HMPM (materials based on MgO, NH4H2PO4, hydroxyapatite and calcium sulfate or sodium pyrophosphate). Human bone-derived cells (hBDC) were used for cytotoxicity assays. Three procedures of in vitro culture were applied: cell culture directly on the samples' surface, culture in the medium supplemented with extracts made of the materials, and cell culture on tissue culture-treated polystyrene (TCPS) next to ceramic samples. Culture of cells directly seeded on samples was performed in two ways: with 1 ml of culture medium (24-well culture plate) or 0,2 ml of medium (96-well plate). Metabolic activity of cells was measured by XTT test and Alamar Blue test. Cells were visualized by Live/Dead staining and cell fluorescence was observed in microscope. Microscopic observation of cells and long-term observation with time-lapse picture acquisition were also performed. Calcium ion concentration was measured in extracts. Materials: SPR, HCM and KMC-C upgradecalcium concentration in culture medium and undergo the most intensive degradation. Materials: SH, HMPM, TC-C and TC-MP lower calcium concentration in DMEM. Only HCM extracts were toxic in all dilutions (3,13-100%). Moreover, full extracts (100%) made of SH, HMPM, KMC-C and TC-C were cytotoxic. Other dilutions were nontoxic. hBDC were numerous and well spread in all examined dilutions of extracts. For some materials (SH, HMPM, TC-C, TC-MP) viability of hBDC cultured on their surface in 1 ml of medium equals the control (TCPS), but in 0,2 ml of culture medium cell viability reach 31% of control in the extreme. Living as well as dead cells are present on the materials surface. hBDC cultured on TCPS next to ceramic samples adhere, migrate, proliferate and maintain the regular morphology. Volume of culture medium is crucial factor for survival of cell cultured in vitro in contact with biomaterials that change the calcium concentration. Cytotoxic impact of ceramic is especially intensive for cell cultured in direct contact with its surface. In the culture with extracts of the examined materials cells maintain high viability. None of examined materials is proper support for cell culture in direct contact. Results of cytotoxicity estimation depends on the conditions used forin vitro culture. Using various variants of in vitro culture is suggested to gain reliably results.
    Źródło:
    Engineering of Biomaterials; 2012, 15, no. 116-117 spec. iss.; 92-93
    1429-7248
    Pojawia się w:
    Engineering of Biomaterials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of anterior cruciate ligament reconstruction on accelerometric gait analysis
    Wpływ przebytej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego na akcelerometryczną analizę chodu
    Autorzy:
    Golec, Joanna
    Wójcik, Krzysztof
    Bar, Agnieszka
    Szczygieł, Elżbieta
    Czechowska, Dorota
    Masłoń, Agata
    Tomaszewska, Iwona M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1798601.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
    Tematy:
    trauma disorder
    ACL
    gait analysis
    acceleration
    accelerometer
    uszkodzenie urazowe
    analiza ruchu
    przyspieszenie
    akcelerometr
    Opis:
    ACL injuries – next to damage to the collateral ligaments, menisci of the knee – are the most common injuries of the knee joint and very often require surgical treatment. The main aim of the treatment is to restore normal gait pattern. The objective of this study was to determine the influence of reconstructed ACL on selected gait parameters by using an accelerometer system. The study involved 34 people aged 18-54 who were divided in two groups. The first group consisted of 20 people after ACL reconstruction, aged 19-54 years old (mean 29). The second group consisted of 14 healthy people between the age of 18-45 (mean 25.36). Gait analysis in normal and fast rate was performed using the CQMotion Electronik System, MEMS type. Differences in the results were observed in the first group. In 75% of people during normal walking and in 95% during fast walking, a 5% difference between the healthy limb and the limb after ACL reconstruction was observed. The gait rate had influence on acceleration value which was observed in RMS values in both of the groups. The RMS value was different, depending on the gait rate. Accelerometric gait analysis shows that the differences in comparing rate values between limbs are not so great, however, the gait pace has influence on some gait parameters. parameters.
    Wstęp: Uszkodzenia ACL – obok uszkodzeń więzadeł pobocznych, łąkotek stawu kolanowego – należą do jednych z najczęstszych obrażeń stawu kolanowego, wymagających bardzo często rekonstrukcji chirurgicznej. Przywrócenie prawidłowego wzorca chodu staje się głównym celem leczenia. Celem pracy była ocena wpływu przebytej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (ACL) na wybrane parametry chodu w ocenie akcelerometrycznej. Materiał i metody: W badaniach wzięły udział 34 osoby w wieku 18-54 lat. Do pierwszej grupy włączono 20 osób po przebytej rekonstrukcji ACL w wieku 19-54 lat ( =29 lat). Do drugiej grupy zakwalifikowano 14 zdrowych osób bez uszkodzeń narządu ruchu w wieku 18-45 lat ( =25,36 lat). Przeprowadzono analizę chodu we własnym oraz szybkim tempie przy użyciu CQMotion Elektronik System typu MEMS. Wyniki: W pierwszej grupie, u 75% osób w czasie chodu wolnego, a u 95% podczas chodu szybkiego, wykazano różnicę przekraczającą 5% między kończyną zdrową a poddaną rekonstrukcji ACL. Szybkość chodu miała wpływ na wartość przyspieszenia zaobserwowaną w wartościach RMS w obu grupach. Wartość RMS była różna w zależności o tempa chodu. Wnioski: Akcelerometryczna analiza chodu pokazała, iż nie odnotowano dużych różnic w porównywanych wartościach przyspieszenia pomiędzy kończynami, natomiast tempo chodu miało wpływ na wybrane parametry chodu.
    Źródło:
    Medical Rehabilitation; 2017, 21(1); 4-11
    1427-9622
    1896-3250
    Pojawia się w:
    Medical Rehabilitation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of the influence of composts made of sewage sludge, ash from power plant, and sawdust on floristic composition of plant communities in the plot experiment
    Autorzy:
    Wójcikowska-Kapusta, A.
    Urban, D.
    Baran, S.
    Bik-Małodzińska, M.
    Żukowska, G.
    Pawłowski, A.
    Czechowska-Kosacka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/207686.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    compost
    sewage sludge
    mine sulfur
    Jeziórko
    kompost
    osady ściekowe
    kopalnia siarki
    Opis:
    Floristic studies were conducted in 2011 and 2012 on the soil reclaimed using composts made of sewage sludge with the addition of various amounts of ash from power plant and sawdust. The experiment was carried out in 2002 on devastated soilless formation in the area of “Jeziórko” sulfur mine. Strongly acidic soilless formation (weak loamy sand) was reclaimed using post-flotation lime for de-acidification at the dose of 300 t/ha and compost in various variants: municipal sewage sludge, sewage sludge (80%) + ash (20%), sewage sludge (70%) + ash (30%), and sewage sludge (70%) + sawdust (30%). The compost was added at following doses of dry weight: 90, 180, and 270 t/ha. In the prepared plots, each with the area of 15 m2, a mixture of reclamation grasses was sown: Festuca pratensis –41.2%, Festuca rubra – 19.2%, Lolium perenne – 14.7%, Lolium multiflorum –12.4%, Dactylis glomerata – 6.5%, Trifolium pratense – 6%. The phyto-indication method was used to evaluate the impact of different ways of the soilless formation remediation on the habitat development. The assessment took into account following indicators: soil moisture, trophism, pH, organic matter content, resistance to salinity, and increased content of heavy metals. The largest number of species was found on plots where compost made of sewage sludge was used, while the smallest – on those reclaimed with sewage sludge compost with sawdust addition. In terms of habitat conditions, species preferring wet habitats typical of fresh soils, trophism of the subsoil corresponding to the abundant soils (eutrophic), neutral soil reaction, and subsoil with organic matter like in humus and mineral soils, dominated. The most favorable habitat conditions were found in plots reclaimed using sewage sludge compost.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2017, 43, 2; 129-141
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of ionizing radiation for synthesis, modification & sterilization of novel biomaterials and innovative medical devices
    Autorzy:
    Rosiak, J. M.
    Adamus, A.
    Bauer, A.
    Czechowska-Biskup, R.
    Kadlubowski, S.
    Matusiak, M.
    Mozalewska, W.
    Olejnik, A. K.
    Rokita, B.
    Sawicki, P.
    Sowinski, S.
    Szafulera, K.
    Wach, R.
    Ulanski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/284822.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
    Tematy:
    biomaterials
    medical devices
    sterilization
    Źródło:
    Engineering of Biomaterials; 2016, 19, 138; 64
    1429-7248
    Pojawia się w:
    Engineering of Biomaterials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies