- Tytuł:
-
Zastosowanie oceny cyklu życia w przemyśle wydobywczym. Metoda szacowania ekowskaźników dla procesów jednostkowych
Application of the life cycle assessment in the extractive industry. Methodology of estimation of ecoindices for unitary processes - Autorzy:
-
Czaplicka, K.
Bojarska-Kraus, M. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/340729.pdf
- Data publikacji:
- 2002
- Wydawca:
- Główny Instytut Górnictwa
- Tematy:
-
przemysł wydobywczy
wydobycie kopalin
analiza cyklu życia
LCA
ekowskaźnik 99
extractive industry
mineral extracion
life cycle assessment (LCA)
ecoindex 99 - Opis:
-
W artykule omówiono możliwość wykorzystania analizy cyklu życia (LCA) do oceny wpływów ekologicznych związanych z działalnością wydobywczą kopalni. Metodą tą określa się charakter ekologiczny produktu "od kołyski do grobu", od wydobycia surowców przez produkcję, użytkowanie i utylizację.) W normach serii ISO 14040 zostały zdefiniowane cztery podstawowe etapy przeprowadzania LCA, tj.: definicja celu i zakresu badań, analiza inwentarzowa, analiza wpływów czyli ocena oraz interpretacja uzyskanych wyników. Kategorie, w których należy rozpatrywać wpływy środowiskowe muszą obejmować: zużycie surowców, zdrowie człowieka i konsekwencje ekologiczne. Jedną z niewielu praktycznych metod oceny wpływów LCA jest metoda z wykorzystaniem ekowskaźnika 99. Metodę tę można stosować dla szacowania wpływów w każdej analizie cyklu życia, ponieważ określa liczbowo zniszczenie środowiska, wynikające z pojedynczego procesu i pozwala na sumowanie otrzymanych wyników. Obliczone wartości wskaźnika dla standardowych procesów i materiałów mogą być narzędziem w projektowaniu środowiskowym produktu, a także ekologicznym kryterium oceny procesów produkcji. Zastosowanie LCA z wykorzystaniem ekowskaźnika do oceny ekologicznej kopalni węgla kamiennego wymaga sporządzenia modelu kopalni, zawierającego podział na procesy jednostkowe, tj. procesy, dla których zgodnie z wymaganiami ISO 14040, określono zindywidualizowaną charakterystykę. W przedstawionym modelu procesy jednostkowe zostały podzielone na procesy podstawowe: lokalne - bezpośrednio związane z podstawowym ogniwem produkcji węgla kamiennego (dodatkową cechą tych procesów jest ich przyporządkowanie do określonego miejsca w kopalni), procesy podstawowe rozłożone - również związane z podstawowym ogniwem produkcji węgla kamiennego (nie można ich jednak przypisać do określonego miejsca w kopalni, ponieważ są rozłożone w przestrzeni) oraz procesy pomocnicze - niezwiązane z podstawowym ogniwem produkcji węgla kamiennego, wspomagające jedynie proces produkcyjny. Na przykładzie procesu drążenia wyrobiska przy użyciu materiałów wybuchowych przedstawiono metodę szacowania ekowskaźnika 99, która polegała na: opracowaniu drzewa życia, inwentaryzacji danych wejściowych i wyjściowych do procesu, obliczeniu wartości ekowskaźnika przy wykorzystaniu programu komputerowego SimaPro 5.0 oraz analizie obciążenia w poszczególnych kategoriach strat: zdrowie człowieka, jakość ekosystemu i zasoby. Inwentaryzacje elementów wejściowych i wyjściowych wykonano dla trzech różnych wyrobisk} Zinwentaryzowane dane dla wyrobisk A i B dotyczyły wyrobisk kamiennych, natomiast wyrobisko C było wyrobiskiem węglowym. Dla wszystkich trzech wyrobisk największe obciążenie środowiska w kategorii "zdrowie człowieka" było związane ze wzrostem rakotwórczości i problemami oddechowymi, związanymi z zanieczyszczeniami nieorganicznymi. W kategorii "jakość ekosystemu" niekorzystny wpływ był wynikiem wzrostu ekotoksyczności. Rozpatrywany proces w dwóch pierwszych kopalniach dotyczył drążenia wyrobiska kamiennego, dlatego nie powodował znaczących strat w kategorii "zasoby". W trzeciej kopalni zinwentaryzowany został proces drążenia wyrobiska węglowego; co jest związane ze wzrostem obciążenia w kategorii zasoby. W artykule przedstawiono metodę szacowania oddziaływania ekologicznego procesu drążenia wyrobiska przy użyciu materiałów wybuchowych,. Obliczenie ekowskaźnika wszystkich zidentyfikowanych procesów pozwoli na ocenę ekologiczną i porównanie oddziaływań różnych,procesów. W dalszej kolejności możliwa będzie ocena całej kopalni i określenie obciążenia środowiskowego związanego z jednostkowym wydobyciem węgla.
In the article the possibility to use the life cycle assessment (LCA) in order to evaluate ecological impacts connected with mine extraction activity has been discussed. By means of this method one determines the ecological character of a product "from the cradle to the grave", from raw material mining through production, use and utilisation. In ISO standards of 14040 series four basic stages of LCA conducting were defined, namely: definition of objective and scope of investigations, inventory analysis, impact analysis, i.e. assessment and interpretation of obtained results. The categories, in which one should consider environmental impacts, must cover: raw materials consumption, human health and ecological consequences. One of few practical methods of LCA impact assessment is the method of ecoindex 99 application. This method can be used for impact estimation in every life cycle assessment, because it determines in numbers the environmental damage, resulting from the individual process and allows to sum the obtained results. The calculated index values for standardized processes and materials can be a tool in product environmental design, as well as a criterion of assessment of production processes. LCA application with the use of the ecoindex for the ecological assessment of a hard coal mine requires to prepare a mine model, containing a division into unitary processes, i.e. processes, for which, in accordance with ISO 14040 requirements, the individualised characteristic was determined. In the presented model unitary processes were divided into basic processes: local - directly connected with the fundamental hard coal production links (an additional feature of these processes is their assignment to the determined spot in the mine), basic distributed processes - also connected with the basic hard coal production link (they cannot be, however, assigned to a determined spot in the mine, because they are disposed within the space) and auxiliary processes - not connected with the basic hard coal production link, only supporting the production process. According to the example of mine working driving with the use of explosives, the methodology of ecoindex 99 estimation was presented, which consisted in: preparation of a life tree, inventory of input and output data to the process, calculation of ecoindex value when using the computer program SimaPro 5.0 and load analysis relating to individual categories of losses: human health, ecosystem quality, and resources. The inventories of input and output elements were carried out for three different mine workings. The listed data for A and B workings concerned rock workings, while the C working was a coal working. For all three workings the greatest environmental load in the category "human health" was connected with cancer-related hazard growth and respiratory problems, connected with inorganic pollutions. In the category "ecosystem quality" the unfavourable impact was the result of ecotoxicity growth. The considered process in the two first mines concerned rock working driving, therefore it did not cause significant losses in the category "resources". In the third mine was listed the process of coal working driving, what is connected with the load increase in the category of resources. The article presents the method of estimation of the ecological impact of the mine working driving process with the use of explosives. The calculation of the ecoindex of all identified processes will allow to perform ecological assessment and comparison of impact of different processes, In the further sequence will be possible the assessment of the entire mine and determination of environmental load connected with unitary coal extraction. - Źródło:
-
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2002, 2; 5-16
1643-7608 - Pojawia się w:
- Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł