Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Chrzan, M." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 52
Tytuł:
Wieloprzetwornikowy moduł wagowy do zastosowań w systemach ważenia środków transportu
Multi-transducer weigh module applications weighing in systems means of transport
Autorzy:
Bester, I.
Chrzan, M.
Makowski, M.
Winiarski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/311299.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
ważenie środków transportu
wagi elektroniczne
moduł wagowy MW-04
weighing means of transport
electronic weigher
weighing module MW-04
Opis:
W artykule omówione zostało szerokie zastosowanie modułu wagowego MW-04 firmy „Radwag Wagi Elektroniczne” w systemach (wieloczujnikowych i/ lub wieloplatformowych) ważenia środków transportu. W artykule przedstawiono budowę, zasadę działania oraz możliwości techniczne urządzenia. W dalszej części artykułu podano przykłady zastosowań oraz zalety stosowania modułu wagowego w systemach ważenia środków transportu.
The article discussed it has been widely used weighing module MW-04's "Radwag Balances and Scales" systems (multi-sensor and / or cross-platform) weighing means of transport. Weighing module MW-04 is intended to designing load cell based industrial scales. Depending on user needs, communication with the module can be carried out using interfaces RS485, Ethernet, Profibus or RS232.The MW-04 module is designed to cooperate with RADWAG terminals or a PC computer. The MW-04 comes standard with inputs and outputs that enable independent controlling of industrial processes, like batching. A single weighing module MW-04 series can operate up to four weighing platforms. The article presents the design, operation and technical capabilities of the device. Later in this article are examples of applications and the advantages of using the module weighing systems weighing means of transport.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 12; 551-554
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyfikacja toksykologiczna chemicznych srodkow ochrony roslin stosowanych na terenach rolniczych wojewodztwa podkarpackiego
Autorzy:
Blazej, J
Pisarek, M.
Stompor-Chrzan, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/806175.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
srodki chemiczne
obszary wiejskie
srodki ochrony roslin
woj.podkarpackie
klasyfikacja toksykologiczna
Opis:
W województwie podkarpackim poziom zużycia chemicznych środków ochrony roślin (s.b.cz.·ha⁻¹) jest niższy niż w innych regionach kraju. W latach 1996 - 2000 rolnicy nabywali głównie preparaty do zwalczania chwastów, które stanowiły 71% ogółu rozprowadzonych pestycydów. Wyraźnie mniejszy procent stanowiły fungicydy (do 12%), zoocydy (ok. 7%) oraz zaprawy nasienne (do 6%). Dominowały pestycydy mało szkodliwe (kl. IV) i szkodliwe (kl. III) dla ludzi. Natomiast wśród insektycydów I klasy toksyczności dla pszczół stwierdzono w 2000 r. prawie siedmiokrotny, w porównaniu z 1996 r., wzrost sprzedaży środków o długim, dwu tygodniowym okresie prewencji.
As many as 4 000 t of plant protection chemicals were distributed to farmers on the area of present Podkarpackie district in 1996 - 2000. Dominating among them were the herbicides (71%), followed by fungicides (12%), insecticides (7%) and seed dressing substances (6%). The active ingredient in distributed chemical compounds belonged in majority (62%) to the 4th class of toxicity (low hazard) while the share of highly toxic compounds (class 1) was only 0.1%, that of toxic ones (class 2) - 0.3% and the share of moderately hazardous compounds (class 3) - 37.6% of all used pesticides.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 475; 381-389
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykłady zastosowania zintegrowanego środowiska programistycznego MATLAB&Simulink do komputerowej symulacji wybranych układów sterowania
Application of MATLAB&Simulink software for examination the selected control systems
Autorzy:
Chamela, W.
Chrzan, M.
Pietruszczak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/313207.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
MATLAB/Simulink
symulacja układów sterowania
wirtualne środowisko pracy
simulation of control systems
virtual work environment
Opis:
W artykule przedstawiono możliwości zastosowania zintegrowanego środowiska programistycznego MATLAB&Simulink do komputerowej symulacji wybranych układów sterowania. MATLAB (MATrix LABoratory) to program komputerowy będący interaktywnym środowiskiem do wykonywania obliczeń naukowych i inżynierskich, służącym do tworzenia symulacji komputerowych, zaś Simulink to część pakietu numerycznego MATLAB dający możliwość symulacji komputerowych modeli przy pomocy interfejsu graficznego oraz tzw. bloków. W artykule podano przykłady symulacji rozwiązań równań różniczkowych zwyczajnych, wyznaczania różnych typów charakterystyk częstotliwościowych; badania stabilności układów na podstawie kryterium Hurwitza i Nyquista; badania stabilności, sterowalności i obserwowalności układów wielowymiarowych; wyznaczania portretu fazowego oraz regulacji dwupołożeniowej.
The paper presents the possibilities of using the integrated environment of MATLAB&Simulink for computer simulation of selected control systems. MATLAB (matrix laboratory) is a multi-paradigm numerical computing environment and fourth-generation programming language. A proprietary programming language developed by Math-Works, MATLAB allows matrix manipulations, plotting of functions and data, implementation of algorithms, creation of user interfaces, and interfacing with programs written in other languages. Simulink, also developed by MathWorks, is a graphical programming environment for modeling, simulating and analyzing dynamic systems. It offers tight integration with the rest of the MATLAB environment and can either drive MATLAB or be scripted from it. The paper shows examples of solutions of ordinary differential equations, determination of different types of frequency characteristics, system stability tests based on the Hurwitz and Nyquist criteria, stability testing, controllability and observability of multidimensional systems, creation of phase-portrait and study of two-position control.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 753-760, CD
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content of Heavy Metals in Soil and in Pine Bark in Skalki Twardowskiego Landscape Park in Krakow
Zawartość metali ciężkich w glebie i korze sosny w Parku Krajobrazowym Skałki Twardowskiego w Krakowie
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388369.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
heavy metals
necrotic bark of pine
pH soil
pH bark pine
metale ciężkie
kora sosny
pH gleby
pH kory sosny
Opis:
Among the components of natural environment, the soil is the main center of accumulation of many chemical substances, among others pollutions such as heavy metals. In order to evaluate pollution of the environment the soil samples were taken with the use Morris square frame 25 cm by 25 cm in around 40-year old pine grove as well as in the meadow situated nearby, in Skalki Twardowskiego Landscape Park, that is a part of Bielansko Tyniecki Landscape Park. In the grove, necrotic bark of the common pine (Pinus sylvestris L.) was taken as well. The environmental condition was analyzed owing to the detection of reaction of the soil, its humidity, content of heavy metals, pH and content of the metals in the pine bark obtained near the area where the soil samples were taken. It was detected that the soils of the researched areas had slightly alkaline reaction, whereas humidity was slightly higher in the meadow. What is more, the analysis of the results concerning the pine barks from the grove indicates considerable acidity (pH 3.33–3.97). The concentration of the metals such as Pb, Zn and Cd was higher in the soil of pine grove, while Cu slightly higher in the meadow. In meadow and grove soil content of the Cd was almost two times above the norm, whereas content of the other metals complied with norms. The content of Cu in bark pine was similar to content of Cu in soil, while content of Pb, Cd and Zn in bark was lower than it was in the soil.
Spośród komponentów środowiska przyrodniczego gleba jest głównym ośrodkiem akumulacji wielu substancji chemicznych, w tym również zanieczyszczeń, takich jak metale ciężkie. Dla oceny zanieczyszczenia środowiska pobierano próbki glebowe przy użyciu ramy Morrisa o wymiarach 25 × 25 cm w ok. 40-letnim zagajniku sosnowym oraz na pobliskiej łące w Parku Skałki Twardowskiego w Krakowie należącym do Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. W zagajniku pobierano również korę martwicow ą sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Badano stan środowiska, określając odczyn gleby, jej wilgotność, zawartość metali ciężkich oraz pH i zawartość metali w korze sosny pozyskanej w pobliżu miejsca pobierania gleby. Stwierdzono, iż gleby badanych stanowisk wykazywały odczyn słabo zasadowy, zaś wilgotność była nieznacznie większa na łące. Natomiast wyniki dotyczące kory sosen z zagajnika wskazują na jej znaczne zakwaszenie (pH 3.33–3.97). Koncentracja metali, takich jak Pb, Zn i Cd była wyższa w glebie zagajnika sosnowego, natomiast Cu nieznacznie wyższa na łące. W glebie łąki, jak i w glebie zagajnika ilość kadmu przekraczała prawie dwukrotnie normę, a pozostałych metali mieściła się w normie. Zawartość miedzi w korze sosny była porównywalna do zawartości w glebie, podczas gdy ilość Pb, Cd i Zn w korze była mniejsza niż w glebie.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 10; 1255-1262
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content of Selected Traffic Pollution in Soil and Pedofauna Near Busy Traffic Roads in Krakow
Zawartość wybranych zanieczyszczeń komunikacyjnych w glebie i pedofaunie przy ruchliwych traktach komunikacyjnych w Krakowie
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388881.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
fauna glebowa
gleba
metale ciężkie
zagęszczenie
różnorodność
pedofauna
soil
heavy metals
density
diversity
Opis:
Two sites situated by busy roads in Krakow – by Dietla Road and by a motorway – were selected to assess the effect of heavy metals on the soil environment. At the studied sites, the soil was analysed for heavy metal content – Pb, Cd, Zn and Cu, its moisture content, pH, and the diversity and density of soil fauna. It was found that the content of the studied metals was significantly lower in the soil by the motorway than in the City Centre soil, namely, Pb – twice, Cu – fivefold, Cd – insignificantly. At this site, the density of pedofauna was considerably higher than in Dietla Road. The results of the studies also indicate that, besides heavy metal content, the moisture content, which was three times higher by the motorway, significantly affected the diversity and density of pedofauna. The content of heavy metals studied by busy transport routes did not show correlation with the content of these metals in the fauna inhabiting it.
Do oceny wpływu metali ciężkich na środowisko glebowe wybrano dwa stanowiska usytuowane przy ruchliwych ulicach Krakowa - przy ulicy Dietla i przy autostradzie. Na badanych stanowiskach dokonano analizy gleby pod kątem zawartości metali ciężkich - Pb, Cd, Zn i Cu, jej wilgotności, odczynu oraz różnorodności i liczebności fauny glebowej. Stwierdzono, że w glebie przy autostradzie zawartość badanych metali ciężkich była znacznie mniejsza niż w glebie śródmiejskiej, Pb - dwukrotnie, Cu pięciokrotnie, Cd - nieznacznie. Na tym stanowisku zagęszczenie pedofauny było znacznie większe niż przy ulicy Dietla. Wyniki badań wskazują również, że na różnorodność i zagęszczenie pedofauny znaczący wpływ, oprócz koncentracji metali ciężkich, ma również wilgotność gleby, która była trzykrotnie wyższa przy autostradzie. Zawartość badanych metali ciężkich w glebie przy ruchliwych traktach komunikacyjnych nie wykazywała korelacji z ilością tych metali w faunie ją zamieszkującej.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 11; 1527-1532
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heavy Metals in the Soil and in the Organisms of the Invertebrates Inhabiting the Soil
Metale ciężkie w glebie i organizmach bezkręgowców glebowych
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389015.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mezofauna
zagęszczenie
metale ciężkie
soil mesofauna
abundance
diversity
heavy metals
Opis:
The heavy metals that get into the organisms influence their vital processes. In order to evaluate the toxicity of metals to mesofauna of the soil the diversity, the number and the content of the Cd, Pb, Ni and Zn in the soil and in the body of the fauna of grass habitats were analysed. The chosen areas were situated near the roads with different rates of traffic flow and, to compare, in the city park. The soils were characterized by similar pH reaction and the low humidity. They differ in the content of the heavy metals. The soil in the city park showed the lowest concentration of Pb and low for the other heavy metals and, at the same time, the highest density of mesofauna.
W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej zbadano zróżnicowanie, liczebność oraz zawartość Pb, Cd, Ni, Zn zarówno w glebie, jak i w ciele zasiedlającej ją fauny wybranych siedlisk trawiastych. Badane stanowiska były położone blisko traktów komunikacyjnych o różnym stopniu nasilenia ruchu pojazdów mechanicznych i dla porównania w parku miejskim. Gleby charakteryzował podobny odczyn pH oraz mała wilgotność. Różniły się one natomiast zawartością metali ciężkich. Gleba w parku miejskim wykazała najmniejszą koncentrację Pb i małą pozostałych metali ciężkich, a jednocześnie największe zagęszczenie mezofauny. Natomiast w organizmach badanych zwierząt glebowych stwierdzono duże stężenia metali ciężkich na stanowiskach o dużej koncentracji tych metali w glebie.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 9; 1101-1105
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of Selected Metals on Soil Mesofauna of Grass Habitats Situated in Different Places in Kraków
Wpływ wybranych metali na mezofaunę glebową siedlisk trawiastych w różnych miejscach na terenie Krakowa
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389532.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mezofauna glebowa
larwy Diptera
zagęszczenie
różnorodność
metale
soil mesofauna
soil Diptera larvae
abundance
diversity
metals
Opis:
The researches of the four chosen grass habitats influenced by the anthropopressure of different levels were carried out in autumn (three in the center and one on the west outskirts of Kraków). The goal was to denne the accumulation of Cd, Pb, Ni, Cu, Zn, Fe, and Mg in the soils of chosen areas as well as moisture, pH and temperature of the soil. The results were analyzed with regards to density and diversity of mesofauna with particular regard to Diptera larvae. The soils differentiate clearly in terms of the concentration of the analyzed metals. In one of the habitats in the center of Kraków where the lowest density and differentiation of both mesofauna and Diptera larvae were recorded, the highest concentration values of Cd, Pb, Ni, Zn, Fe and Cu were found. The research show that Cd in concentration more than three times higher on tliis habitat than on the others, has the biggest influence on the mesofauna number. Whereas the influence of the fact that the temperature of the soils, pH and moisture differ slightly was not detected on the density and the diversity of the mesofauna.
Badania przeprowadzono w okresie jesiennym na czterech wybranych stanowiskach trawiastych (trzy w centrum i jedno na zachodnich obrzeżach Krakowa) będących pod wpływem różnego stopnia antropopresji. Określono akumulację pierwiastków: Cd, Pb, Ni, Cu, Zn, Fe i Mg w glebach stanowisk, a także ich wilgotność, odczyn oraz temperature. Otrzymane wyniki opracowano w odniesieniu do zagęszczenia i zróżnicowania mezofauny, ze szczególnym uwzględnieniem larw muchówek Diptera. Gleby stanowisk zasadniczo różniły się koncentracją badanych metali. Na jednym ze stanowisk w centrum Krakowa, gdzie stwierdzono najmniejsze zagęszczenie i zróżnicowanie mezofauny, w tym również najmniejsze zagęszczenie i różnorodność larw Diptera odnotowano największą zawartość Cd, Pb, Ni, Zn, Fe i Cu. Z badań wynika, że największy wpływ na liczebność mezofauny ma kadm, którego koncentracja jest na ww. stanowisku ponad trzykrotnie większa niż na pozostałych. Nie stwierdzono natomiast wpływu niewielkich różnic w temperaturze gleb, wartości pH, a także wilgotności na zagęszczenie i zróżnicowanie mezofauny.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 7; 729-732
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of the Heavy Metals Polluting the Soil on the Density and Diversity of the Soil Fauna
Wpływ metali ciężkich zanieczyszczających glebę na zagęszczenie i różnorodność fauny glebowej
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388718.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
fauna glebowa
zagęszczenie i różnorodność
heavy metals
soil fauna
diversity
density
Opis:
Three, following areas were chosen to the research: the lawn near noisy street at the Vistula river, the lawn in the park situated 300 m from the noisy road and the lawn in the Mogilski Grove. The researches were conducted in 2007 and 2008 in the spring. The density and the diversity of the soil fauna as well as the content of metals in the soil and the humidity, temperature and pH reaction in the soil were analyzed. The relation between the content of Cd, Pb, Zn and Ni and the density and diversity of pedofauna was detected. In the area with the highest content of the metals cited above the density and the diversity of pedofauna were the lowest, whereas in the soil with the lowest concentration of these metals the parameters determined were the highest.
Do badań wybrano trzy stanowiska: 1) trawnik nad Wisłą w pobliżu ruchliwej ulicy, 2) trawnik w parku miejskim usytuowany w odległości ok. 300 m od ruchliwego traktu komunikacyjnego oraz 3) trawnik w Lasku Mogilskim. Badania prowadzono w latach 2007-2008 w okresie wiosennym. Określono zagęszczenie i różnorodność fauny glebowej, zawartość metali w glebie, jej wilgotność, temperaturę i odczyn pH. Stwierdzono związek między zawartością Cd, Pb, Zn i Ni a zagęszczeniem i różnorodnością pedofauny. Na stanowisku o największej zawartości wyżej wymienionych metali zagęszczenie i różnorodność fauny glebowej było najmniejsze, natomiast w glebie o najmniejszej koncentracji tych metali badane parametry osiągnęły największą wartość.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 4; 345-348
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of the Heavy Metals Polluting the Soil on the Pedofauna of the Selected Parks in Kraków
Oddziaływanie metali ciężkich zanieczyszczających glebę na pedofaunę wybranych parków w Krakowie
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389179.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
pedofauna
mezofauna
zagęszczenie
różnorodność
metale ciężkie
mesofauna
diversity
abundance
heavy metals
Opis:
The high density of the metals in the soil, due to its toxic influence to the microflora, plants as well as to the pedofauna (mesofauna), can negatively affect the functioning of the soil subsystem. In order to evaluate the toxicity of the metals to mesofauna of the soil 3 areas were chosen where the diversity, the number and the content of Cd, Pb, Ni, Cu, Fe and Zn in the soil were detected. The humidity, temperaturę and pH of the soil were also analyzed. The chosen areas were situated in 3 different city parks in Kraków. The significant differences of the Cd, Pb, Ni, Cu, Fe and Zn content as well as in the density and diversity of the mesofauna were noted. It was detected that cadmium is toxic to the mesofauna. The nickel and the zinc have the similar effects.
Zwiększona zawartość metali w glebie może niekorzystnie oddziaływać na funkcjonowanie podsystemu glebowego poprzez toksyczny wpływ na mikroflorę, rośliny, a także pedofaunę i funkcjonowanie podsystemu glebowego. W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej wyznaczono 3 stanowiska badawcze, na których zbadano jej zróżnicowanie, zageszczenie, a także zawartość Cd, Pb, Ni, Cu, Fe i Zn w glebie. Zbadano również wilgotność, temperaturę oraz pH gleby. Odnotowano różnice w zawartości metali ciężkich oraz w zageszczeniu i zróżnicowaniu mezofauny. Stwierdzono także toksyczny wpływ kadmu na mezofaunę. Nikiel i cynk ma wpływ na mezofaunę podobny jak kadm.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 1; 9-15
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Larwy Diptera jako bioindykatory stanu srodowiska glebowego
Autorzy:
Chrzan, A
Marko-Worlowska, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/797730.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gleby
Diptera
srodowisko glebowe
monitoring ekologiczny
biomasa
bioindykacja
larwy
struktura troficzna
Opis:
Larwy Diptera są znaczącym komponentem fauny glebowej. Biorą udział w procesach glebotwórczych. Są wykorzystywane w bioindykacji jako wskaźniki stanu i funkcjonowania gleby. Badania prowadzono w Krakowie i Ojcowskim Parku Narodowym (OPN) na łąkach, które charakteryzuje różny stopień antropopresji. Stanowisko I na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, stanowiska II i III znajdujące się w Krakowie, II - w pobliżu Lasu Wolskiego, III - w pobliżu Huty im. T. Sendzimira. Na wybranych stanowiskach oznaczono wilgotność gleby, zawartość próchnicy, pH gleby oraz zawartość metali ciężkich. Określono zagęszczenie, stan biomasy, różnorodność oraz relacje troficzne zespołów larw Diptera. Porównywane wyniki dotyczyły średnich z 2 lat badań. Na ich podstawie stwierdzono: w glebie łąki w pobliżu huty najmniejsze zagęszczenie larw Diptera, zróżnicowanie larw wyrażone ilością wyodrębnionych rodzin, najmniejszą biomasę oraz najniższy średni ciężar osobniczy larw Diptera (0,75 mg s.m.), natomiast najwyższe wartości tych parametrów stwierdzono na łące w OPN na stanowisku I, pozostającym pod najmniejszym wpływem działalności człowieka. Na badanych łąkach dominowały pod względem liczebności saprofagiczne larwy z rodziny Cecidomyiidae, a w biomasie zespołów dominacja była zmienna - larwy saprofagiczne przeważały na stanowisku II i III, natomiast fitosaprofagiczne larwy na I stanowisku. Uzyskane wyniki wskazują, że pod wpływem różnego stopnia antropopresji w zespołach glebowych larw Diptera, można obserwować zmiany zagęszczenia, biomasy i struktury troficznej, co stanowi podstawę do wykorzystania ich w biomonitoringu środowiska glebowego.
Diptera larvae are meaningful component of soil fauna. They participate in soil forming processes and are used to bioindication as indicators of condition and functioning of the soil. The research was carried out in Kraków and in Ojców National Park. Selected sites characterized by various anthropopressure level were situated on the meadows. Meadow in Ojców National Park was site I. Sites II and III were situated in Kraków, site II near the Wolski forest and site III near Sendzimir steel works. Soil moisture and humus contents, pH as well as the heavy metal contents were measured in selected sites. Concentration, biomass condition, the diversity and trophic relations of Diptera larvae communities were determined. Average results for the last two years were analysed and compared. The results showed that in the meadow soil near steel works there were the lowest concentration and biomass of Diptera larvae, diversity of larvae expressed by the quantity of isolated strains; the highest level of these parameters was found on the meadow in Ojców National Park, that was the one only slightly influenced by human activity. On all explored meadows the saprophagic larvae colonies of Cecidomyiidae family prevailed; in community biomass the domination of certain colonies were variable - the saprophagic larvae dominated in site II and III, while phytophagic larvae in site I. The outcomes indicated that different anthropopressure level on Diptera larvae communities resulted in changes of concentration, biomass, trophic and domination structures. That enabled to use these larvae to bioindication and biomonitoring of soil habitat.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 501; 71-78
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metale ciężkie w glebie i organizmach bęzkręgowców glebowych
Heavy metals in the soil and in the organisms of the invertebrates inhabiting the soil
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126357.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mezofauna
zagęszczenie
metale ciężkie
soil mesofauna
abundance
diversity
heavy metals
Opis:
W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej zbadano zróżnicowanie, liczebność oraz zawartość Pb, Cd, Ni, Zn zarówno w glebie, jak i w ciele zasiedlającej ją fauny wybranych siedlisk trawiastych. Badane stanowiska były położone blisko traktów komunikacyjnych o różnym stopniu nasilenia ruchu pojazdów mechanicznych i dla porównania w parku miejskim. Gleby charakteryzował podobny odczyn oraz mała wilgotność. Różniły się one natomiast zawartością metali ciężkich. Gleba w parku miejskim wykazała mniejszą zawartość Pb i małą pozostałych metali ciężkich, a jednocześnie największe zagęszczenie mezofauny. Natomiast w organizmach badanych zwierząt glebowych stwierdzono duże stężenia metali ciężkich na stanowiskach o dużej zawartości tych metali w glebie.
The heavy metals that get into the organisms influence their vital processes. In order to evaluate the toxicity of metals to mesofauna of the soil the diversity, the number and the content of Pb, Cd, Ni, Zn in the soil and in the body of the fauna of grass habitats were analyzed. The chosen areas were situated near the roads with different rates of traffic flow and, to compare, in the city park. The soils were characterized by similar pH reaction and the low humidity. They differ in the content of the heavy metals. The soil in the city park showed the lowest concentration of Pb and low for the other heavy metals and, at the same time, the highest density of mesofauna. Whereas in the organisms of the animals of the soil analyzed the high concentration of the heavy metals on the habitats with the high concentration of these metals in the soil was detected.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2009, 3, 1; 59-62
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wystepowania larw Diptera w glebach Lasu Wolskiego i na przyleglej lace
Autorzy:
Chrzan, A
Marko-Worlowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/794589.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
wystepowanie
taksonomia
gleby
Diptera
zageszczenie
Las Wolski
biomasa
laki
larwy
struktura troficzna
tereny przylegle
occurrence
taxonomy
soil
population density
Las Wolski area
biomass
meadow
larva
trophic structure
surrounding area
Opis:
Porównywano zespoły larw Diptera w glebach Lasu Wolskiego i przyległej do niego łąki. Na podstawie wyników uzyskanych w trakcie pięcioletnich badań stwierdzono różnice w zespołach tych larw, które dotyczą: 1. zagęszczenia - w 1 m² gleby leśnej zanotowano występowanie 555 osobników, zaś w glebie łąkowej jedynie 129 osobników; 2. stanu biomasy - zdecydowanie wyższą biomasą zespołu (839,51 mg s.m.) charakteryzowały się larwy występujące w glebie lasu. W glebie łąkowej biomasa larw wynosiła 139,64 mg s.m.; 3. średniego ciężaru osobniczego larw - znacznie wyższego w glebie lasu (1,51 mg s.m.) niż w glebie łąki (1,08 mg s.m.); 4. zróżnicowania larw - wyraźnie wyższe na stanowisku łąkowym, gdzie stwierdzono przedstawicieli 17 rodzin. W lesie natomiast wyodrębniono ich 14; 5. struktury dominacji w biomasie - w strukturze troficznej zespołu larw w Lesie Wolskim dominowały formy fitosaprofagiczne (46,6% udziału), zaś w zespole larw w glebie łąki dominowały formy drapieżne (53,8% udziału). Różnice w zespołach glebowych larw Diptera na stanowiskach leśnych w porównaniu z łąkowymi są wykazywane przez wielu autorów, jednak uzyskane w toku badań aż tak znaczne różnice mogą wskazywać na mniejszy wpływ antropopresji na gleby Lasu Wolskiego niż na glebę przyległej do niego łąki. Jednocześnie dominacja biomasy larw drapieżnych w strukturze troficznej zespołu larw na łące świadczyć może o dużej naturalności łąki.
The groups of Diptera larvae living in soils of both the Wolski forest and the neighbouring meadow were compared. Taking into account the results of five-year studies the differences in groups of larvae were observed which concerned the following areas: 1. the density - per 1 sq. m of forest soil 555 individuals were observed whereas in the meadow soil only 129 were present; 2. biomass state - larvae of the Wolski forest soil were characterized by definitely greater biomass (89.51 mg DM) than those living in the meadow soil (139.64 mg DM); 3. average individual weight of larvae - those living in forest soil were heavier (1.51 mg DM) than those of meadow soil (1.08 mg DM); 4. diversity of larvae - in meadow soil the representatives of 17 families were detected whereas in the forest soil only 14 were present; 5. domination structure in biomass - in trophic structure of the larvae group in the Wolski forest phytosaprophages (46.6%) dominated whereas in the larvae group of meadow soil predators (53.8%) prevailed. Many authors reported the differences in the groups of Diptera larvae in forest and meadow localities. However, the results obtained in the research denote significant discrepancy and they may indicate weaker influence of antropogenic pressure on the soil of Wolski forest than on the adjacent meadow soil. At the same time, domination of predator larvae biomass in trophic structure of the group of larvae in meadow soil may indicate the wilderness of meadow.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 37-45
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The pine bark and topsoil as an indicator of pollutions caused by industry and transport
Zastosowanie kory sosny i wierzchniej warstwy gleby do oceny zanieczyszczeń przemysłowych i komunikacyjnych
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Wątor, G.
Łaciak, T.
Kozik, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126004.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Pinus sylvestris L.
necrotic bark
heavy metals
topsoil
pine bark reaction
biomonitoring
kora martwicowa
metale ciężkie
wierzchnia gleba
odczyn kory sosny
Opis:
Concentrations of Pb, Cd, Ni were determined in topsoil and in samples of necrotic bark of Pinus sylvestris L. collected along transects around the Skawina industry center and in parts of Bielansko-Tyniecki Landscape Park in Krakow (southeast Poland). The suitability of bark and topsoil for monitoring of these heavy metals and acidifying gases pollution was investigated. After comparing the concentration of heavy metals and pH value in pine bark with topsoil, it was observed that topsoil is better biomonitor for lead and nickel than bark of Pinus sylvestris and that bark appear to be suitable bioindicator of atmospheric deposition only for cadmium and acidifying components.
W wierzchniej warstwie gleby oraz w próbkach kory sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. zebranych wokół centrum przemysłowego w Skawinie oraz na terenie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego w Krakowie, położonego w południowo-wschodniej Polsce, oznaczono stężenia takich metali ciężkich, jak, Pb, Cd, Ni. Celem badań było wykazanie przydatności kory martwicowej i wierzchniej warstwy gleby do monitorowania zanieczyszczenia środowiska tymi metalami ciężkimi i związkami zakwaszającymi. Na podstawie porównania stężenia metali ciężkich w wierzchniej warstwie gleby i korze sosny oraz wartości pH kory sosnowej stwierdzono, że gleba jest lepszym biomonitorem dla ołowiu i niklu, natomiast kora sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. wydaje się być odpowiednim bioindykatorem depozycji atmosferycznej tylko dla kadmu i składników zakwaszających.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 2; 413-421
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanieczyszczenie gleby i kory sosny metalami ciężkimi w Parku Krajobrazowym skałki Twardowskiego w Krakowie
Contamination of soil and pine bark by heavy metals in Skalki Twardowskiego Landscape Park in Krakow
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126204.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
kora sosny
pH gleby
pH kory sosny
heavy metals
necrotic bark of pine
pH soil
pH bark pine
Opis:
Do oceny zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi pobierano próbki glebowe w ok. 40-letnim zagajniku sosnowym oraz na pobliskiej łące w Parku Skałki Twardowskiego w Krakowie, należącym do Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. W zagajniku pobierano również korę martwicową sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Badano stan środowiska, określając odczyn gleby, jej wilgotność, zawartość metali ciężkich oraz pH i zawartość metali w korze sosny pozyskanej w pobliżu miejsca pobierania próbek gleby. Stwierdzono, iż gleby badanych stanowisk wykazywały odczyn słabo zasadowy, zaś wilgotność była nieznacznie większa na łące. Natomiast wyniki dotyczące kory sosen z zagajnika wskazują na jej znaczne zakwaszenie (pH 3,33÷3,97). Koncentracja metali, takich jak Pb, Zn i Cd była większa w glebie zagajnika sosnowego, natomiast Cu nieznacznie większa na łące. W glebie łąki, a także w glebie zagajnika ilość kadmu przekraczała prawie dwukrotnie normę, a zawartość pozostałych metali była zgodna z normą. Zawartość miedzi w korze sosny była porównywalna do zawartości w glebie, podczas gdy ilość Pb, Cd i Zn w korze była mniejsza niż w glebie.
In order to evaluate pollution of the environment the soil samples were taken in around 40-year old pine grove as well as in the meadow situated nearby, in Skałki Twardowskiego Landscape Park, that is a part of Bielańsko-Tyniecki Landscape Park. In the grove, necrotic bark of the common pine (Pinus sylvestris L.) was taken as well. The environmental condition was analyzed owing to the determination of reaction of the soil, its humidity, content of heavy metals, pH and content of the metals in the pine bark obtained near the area where the soil samples were taken. It was detected that the soils of the researched areas had slightly alkaline reaction, whereas humidity was slightly higher in the meadow. What is more, the analysis of the results concerning the pine barks from the grove indicates considerable acidity (pH 3.33÷3.97). The concentration of the metals such as Pb, Zn and Cd was higher in the soil of pine grove, while Cu slightly higher in the meadow. In meadow and grove soil content of Cd was almost two times above the norm, whereas content of the other metals complied with norms. The content of Cu in bark pine was similar to content of Cu in soil, while content of Pb, Cd and Zn in bark was lower than it was in the soil.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 1; 115-119
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dolnośląskie domy technika, siedziby NOT
Houses of Technics in Lower Silesia
Autorzy:
Chrzan, K. L.
Gutnyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197559.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
Tematy:
Naczelna Organizacja Techniczna
Stowarzyszenie Elektryków Polskich
Main Technical Organization
Association of Polish Electrical Engineers
Opis:
In this paper the Houses of Technics in Lower Silesia, local seats of Main Technical Organization in Wroclaw, Jelenia Gora, Legnica, Swidnica and Walbrzych were shown. The House of Technics in Wroclaw is unique due to its cubic capacity and architecture. There is only a comparable building in the capital city Warsaw at 3/5 Czacki street. The House of Technics in Swidnica differs from the houses in other cities on Lower Silesia. The relic church and dungeon were restored and rebuilt for a new purpose.
W artykule opisane zostały Domy Technika na Dolnym Śląsku, czyli lokalne siedziby Naczelnej Organizacji Technicznej NOT we Wrocławiu, Jeleniej Górze, Legnicy, Świdnicy i Wałbrzychu. Dom Technika we Wrocławiu jest unikalny ze względu na swoją kubaturę i wystrój architektoniczny, nie tylko na Dolnym Śląsku, ale i w skali całego kraju. Porównywalnym budynkiem dysponuje tylko stołeczna Warszawa na ul. Czackiego 3/5. Spośród Domów Technika w innych miastach dolnośląskich wyróżnia się siedziba NOT w Świdnicy. Wykorzystano tu zabytkowy kościół i basteję, które po remoncie i przebudowie zaadoptowano do nowych celów.
Źródło:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2018, 4, 120; 79-83
0239-3646
2084-5618
Pojawia się w:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 52

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies