Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Chrzan, A." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 26
Tytuł:
Selection of materials and development of technology for the production of elements used in conditions of extreme tribological wear
Autorzy:
Wilk-Kołodziejczyk, D.
Pirowski, Z.
Grudzień-Rakoczy, M.
Bitka, A.
Chrzan, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2079807.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
innovative casting technologies
wear
selection of materials
conditions of extreme
shell mold
innowacyjne technologie odlewnicze
zużycie tribologiczne
dobór materiałów
warunki ekstremalne
Opis:
Work was done as a part of the project " New generation haulage system of highly productive longwall systems" aiming to develop and implement a new longwall shearer system called KOMTRACK. The widely used EICOTRACK feed system developed forty years ago is not adapted to modern longwall shearers' power. Within the project, an innovative, flexible feed system with a modular structure was created with the possibility of continuous adjustment to the carbon wall's unevenness. Newly-developed three cast steels variants have been initially selected to fabricate this system's elements. The material's final selection was realized based on the tensile tests, Charpy impact tests, Brinell hardness surveys, and wear resistance measurements. Results analysis allowed to select cast steel marked as "2", which fulfilled all requirements and was used in further casting trials.
Źródło:
Archives of Foundry Engineering; 2021, 21, 4; 47-54
1897-3310
2299-2944
Pojawia się w:
Archives of Foundry Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lifestyle of the elderly living in rural and urban areas measured by the FANTASTIC Life Inventory
Autorzy:
Deluga, A.
Kosicka, B.
Dobrowolska, B.
Chrzan-Rodak, A.
Jurek, K.
Wrońska, I.
Ksykiewicz-Dorota, A.
Jędrych, M.
Drop, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081867.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
lifestyle
the elderly
the Fantastic checklist
village
city
Opis:
Introduction. A healthy lifestyle can help older people maintain their functional ability and, therefore, satisfaction with life. An important aspect of health promotion is the assessment of lifestyle factors over which patients have some control. Objective. The aim of this study was to analyze the lifestyle of the elderly in urban and rural areas using the Fantastic Life Inventory (FLI). Materials and method. The research group comprised 138 people aged 65–94 years (M = 72.41, SD = 6.90). Participants were recruited from urban 78 (56.5%) and rural 60 (43.5%) areas. The FLI used in this study has 25 closed-ended questions that explore nine domains, including physical, psychological, and social lifestyle components. Results. The overall lifestyle of most seniors was ‘excellent’ (45.7%) or ‘very good’ (41.3%); none of the respondents scored in the lowest category – ‘needs improvement’. The domains that mostly demonstrated the need for a change were related to activity, nutrition, insight, sleep, stress. Participants from rural areas tended to have lower scores in the activity (p= 0.017) and nutrition (p= 0.015) domains. The lifestyle of the elderly is determined by several factors, including age, gender, health status, level of education, and the place of residence. Conclusion. The majority of older persons demonstrated an ‘excellent’ or ‘very good’ lifestyle with healthy habits. The adoption of healthy lifestyle patterns, in particular a regular balanced diet and proper physical activity, can help prevent functional limitations among the elderly in rural areas.
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2018, 25, 3; 562-567
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna ocena zawartości metali ciężkich na zwałowisku odpadów pogórniczych w Czerwionce-Leszczynach
Preliminary assessment of the heavy metal content on the post-mining waste dump in Czerwionka-Leszczyny
Autorzy:
Chrzan, A.
Mojza, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126759.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
odpady pogórnicze
fauna glebowa
heavy metals
post-mining dumps
soil fauna
Opis:
Działalność antropogeniczna powoduje istotne zmiany w obiegu pierwiastków w środowisku, co prowadzi do zanieczyszczenia tymi elementami poszczególnych składników środowiska. Szczególnie niebezpieczny jest proces akumulacji metali ciężkich. Metale ciężkie w nadmiernych ilościach stwarzają poważne zagrożenie dla roślin i człowieka, ale również dla fauny glebowej. Celem podjętych badań było określenie zawartości metali ciężkich Pb, Cd i Ni, Zn i Cu w materiale pobranym w różnej odległości od szczytu hałdy pogórniczej w Czerwionce-Leszczynach oraz określenie ich wpływu na liczebność i różnorodność fauny glebowej na tych stanowiskach. Zawartość badanych metali nie przekraczała norm ustalonych dla gleb Polski (wg rozporządzenia ministra środowiska z 2002 r.). Stwierdzono stężenie metali ciężkich w granicach od 1,18 mg/kg suchej masy dla Cd do 222 mg/kg s.m. dla Zn. Nie zaobserwowano wyraźnego wpływu zawartości badanych metali na pedofaunę. Odnotowano wzrost liczebności fauny w miarę oddalania się od szczytu zwałowiska (z wyjątkiem stanowiska odległego o 11 metrów od szczytu hałdy).
Anthropogenic activity causes essential changes in the circulation of elements in the environment, which leads to the pollution of individual environmental components. The process of accumulation of heavy metal elements is particularly hazardous. Excessive amounts of heavy metals pose serious risk to plants, animals and human beings. In presented study heavy metal content (Pb, Cd and Ni, Zn and Cu) in the soil samples collected from a different distance from the top of post-mining dumps in Czerwionka-Leszczyny was determined. Moreover, the impact of these contents on the density and diversity of soil fauna at these sites was defined. The heavy metal content did not exceed the standards set out for the soils of Poland. The concentration of heavy metals was found to be from 1.18 for Cd to 222 mg/kg d.m. for Zn. No clear impact of the studied metal content on pedofauna was found. The increase in the number of fauna with the distance from the top of the dump was noticed (except for a distance of 11 meters from the top of the dump).
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2018, 12, 2; 455-463
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The impact of heavy metals on the soil fauna of selected habitats in Niepolomice forest
Autorzy:
Chrzan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/905416.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Opis:
Pollution of soils with heavy metals is particularly dangerous to living organisms. Invertebrates are sensitive to changes in soil conditions, and, therefore, may be considered invaluable indicators of soil disruptions. This study has been undertaken to determine heavy metal content in the in soil and extracted soil fauna in two types of forest habitats of Niepołomice Forest and to establish their impact on pedofauna– their density, diversity and trophic structure. The investigated sites varied in the soil or humus type, and the composition of forest stand and ground cover. The analysis of the pH value showed that the studied soils had acidic (pH 4.45-4.85). Small differences were observed in the content of heavy metals (lead, cadmium, nickiel, zinc and copper) in soil humid forest and fresh mixed forest. It results from the studies that the heavy metal content did not exceed the standards set out for the soils of Poland. The bioconcentration factor shows that both saprophytes and predatory invertebrates collected the largest amounts of zinc and smaller amounts of cadmium, and the remaining metals were collected in the following order: Cu> Ni> Pb. The results obtained show that the tested heavy metals could have an impact on the density and diversity of meso-and macrofauna. Probably soil fauna affected by other factors (soil moisture, organic matter content, type of humus).
Źródło:
Polish Journal of Soil Science; 2017, 50, 2
0079-2985
Pojawia się w:
Polish Journal of Soil Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of heavy metal contamination in topsoil and soil invertebrates from the Niepolomice Forest
Ocena zawartości metali ciężkich w glebie i bezkręgowcach glebowych w Puszczy Niepołomickiej
Autorzy:
Chrzan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388475.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Niepołomice Forest
heavy metals
trophic groups
saprophags
predators
bioconcentration factor values
Puszcza Niepołomicka
metale ciężkie
grupy troficzne
saprofagi
drapieżne
wskaźnik biokoncentracji
Opis:
The purpose of the research was to determine the respective contents of heavy metals (Pb, Cd, Ni, Zn and Cu) in soil and extracted soil fauna in humid mixed coniferous forest (MHCF), fresh mixed coniferous forest (MFCF) and in fresh mixed forest (MFF) of Niepolomice Forest. The contents of heavy metals varied, depending on the forest type and trophic group. The highest values of cadmium, lead, and copper content were recorded in MFCF, while of nickel in MHCF. Analysis of variance and post-hoc Tuckey’s showed significant differences between the concentrations of Zn and other metals in invertebrates in different types of forest habitats. Bioconcentration factor shows that both soil saprophages and predacious invertebrates accumulated the largest amounts of Cd and smaller amounts of Zn, while the accumulation of remaining metals depended on the type of forest habitat. In fresh mixed coniferous forest predators accumulated heavy metals in the following order: Cd > Zn > Pb > Ni > Cu, in the case of saprohages it was: Cd > Zn > Ni > Cu > Pb.
Celem badań było określenie zawartość metali ciężkich (Pb, Cd, Ni, Zn i Cu) w glebie i wyekstrahowanej faunie glebowej w trzech typach siedliskowych lasu w Puszczy Niepołomickiej – w lesie mieszanym wilgotnym, borze mieszanym świeżym i borze mieszanym wilgotnym. Zawartość metali ciężkich uzależniona była od typu lasu i grupy troficznej. Najwieksze wartości kadmu, ołowiu i miedzi odnotowano w glebie w borze mieszanym świeżym BMśw, a niklu w borze mieszanym wilgotnym BMw. Wskaźnik biokoncentracji wskazuje, że zarówno saprofagi i drapieżne bezkręgowce glebowe w największej ilości kumulowały Cd, w mniejszej Zn, natomiast pozostałe metale kumulowane były w zależności od typu siedliskowego lasu. W borze mieszanym świeżym drapieżne kumulowały metale w kolejności Cd > Zn > Pb > Ni > Cu, a saprofagi Cd > Zn > Ni > Cu > Pb.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2016, 23, 3; 347-355
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The pine bark and topsoil as an indicator of pollutions caused by industry and transport
Zastosowanie kory sosny i wierzchniej warstwy gleby do oceny zanieczyszczeń przemysłowych i komunikacyjnych
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Wątor, G.
Łaciak, T.
Kozik, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126004.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Pinus sylvestris L.
necrotic bark
heavy metals
topsoil
pine bark reaction
biomonitoring
kora martwicowa
metale ciężkie
wierzchnia gleba
odczyn kory sosny
Opis:
Concentrations of Pb, Cd, Ni were determined in topsoil and in samples of necrotic bark of Pinus sylvestris L. collected along transects around the Skawina industry center and in parts of Bielansko-Tyniecki Landscape Park in Krakow (southeast Poland). The suitability of bark and topsoil for monitoring of these heavy metals and acidifying gases pollution was investigated. After comparing the concentration of heavy metals and pH value in pine bark with topsoil, it was observed that topsoil is better biomonitor for lead and nickel than bark of Pinus sylvestris and that bark appear to be suitable bioindicator of atmospheric deposition only for cadmium and acidifying components.
W wierzchniej warstwie gleby oraz w próbkach kory sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. zebranych wokół centrum przemysłowego w Skawinie oraz na terenie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego w Krakowie, położonego w południowo-wschodniej Polsce, oznaczono stężenia takich metali ciężkich, jak, Pb, Cd, Ni. Celem badań było wykazanie przydatności kory martwicowej i wierzchniej warstwy gleby do monitorowania zanieczyszczenia środowiska tymi metalami ciężkimi i związkami zakwaszającymi. Na podstawie porównania stężenia metali ciężkich w wierzchniej warstwie gleby i korze sosny oraz wartości pH kory sosnowej stwierdzono, że gleba jest lepszym biomonitorem dla ołowiu i niklu, natomiast kora sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. wydaje się być odpowiednim bioindykatorem depozycji atmosferycznej tylko dla kadmu i składników zakwaszających.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 2; 413-421
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bioakumulacja metali ciężkich w faunie glebowej w Puszczy Niepołomickiej
Bioaccumulation of heavy metals in soil invertebrates in Niepolomice Forest
Autorzy:
Chrzan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125815.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Puszcza Niepołomicka
metale ciężkie
grupy troficzne
saprofagi
drapieżne
Niepołomice Forest
heavy metals
trophic groups
saprophages
predators
Opis:
Celem badań było określenie zawartość metali ciężkich (Pb, Cd, Ni, Zn i Cu) w glebie i wyekstrahowanej faunie glebowej w dwóch typach siedliskowych lasów w Puszczy Niepołomickiej, odległej o 20 km na wschód od centrum Krakowa. Próbki glebowe pobierano w III klasie wiekowej każdego typu drzewostanu obejmującą drzewa w wieku od 41 do 60 lat. Zbadano również liczebność i strukturę troficzną zespołów pedofauny. Zawartość metali ciężkich uzależniona była od typu lasu i grupy troficznej. Najwyższe wartości kadmu, ołowiu i miedzi odnotowano w glebie w borze mieszanym świeżym (BMśw), a niklu w borze mieszanym wilgotnym (BMw). Wskaźnik biokoncentracji wskazuje, że zarówno saprofagi, jak i drapieżne bezkręgowce glebowe w największej ilości kumulowały Cd, w mniejszej Zn, natomiast pozostałe metale kumulowane były w zależności od typu siedliskowego lasu. W borze mieszanym świeżym drapieżce kumulowały metale w kolejności Cd>Zn>Pb>Ni>Cu, a saprofagi Cd>Zn>Ni>Cu>Pb.
The purpose of the research was to determine the respective contents of heavy metals (Pb, Cd, Ni, Zn and Cu) in soil and extracted soil fauna in two types of forest habitats of Niepolomice Forest distant about 20 km east of the Krakow centre. Soil samples were taken during autumn of 2011-2012 vegetation season in two stands of age category III (41 to 60 years). Also tested was the trophic structure of pedofauna assemblages. The contents of heavy metals varied, depending on the forest type and trophic group. The highest values of cadmium, lead, and copper content were recorded in fresh mixed broadleaved forest MFBF, while of nickel in moisture mixed coniferous forest MHCF. Bioconcentration factor shows that both soil saprophages and predacious invertebrates accumulated the largest amounts of Cd and smaller amounts of Zn, while the accumulation of remaining metals depended on the type of forest habitat. In fresh mixed coniferous forest predators accumulated heavy metals in the following order: Cd>Zn>Pb>Ni>Cu, in the case of saprophages it was: Cd>Zn>Ni>Cu>Pb.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2014, 8, 2; 481-487
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grass Lawns and Ornamental Grasses in the Urban Greenery of the City of Rzeszów
Powierzchnie trawiaste i trawy ozdobne w zieleni miejskiej Rzeszowa
Autorzy:
Stompor-Chrzan, E.
Pisarek, M.
Gargała, M.
Wąsowicz-Duch, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189996.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
grass
sedges
public space
decorative plants
trawa
turzyca
przestrzeń publiczna
dekoracyjność roślin
Opis:
Współcześnie w architekturze przestrzeni miejskiej ważne miejsce zajmuje roślinność trawiasta. W latach 2009–2013 w Rzeszowie zostały przeprowadzone badania mające na celu przedstawienie powierzchni trawiastych i nasadzeń z traw ozdobnych urządzanych i pielęgnowanych przez Zarząd Zieleni Miejskiej z uwzględnieniem ich lokalizacji oraz walorów dekoracyjnych. W ogólnej powierzchni terenów zieleni Rzeszowa powierzchnie trawiaste stanowią około 40%, w tym największą zajmują w pasach drogowych. W składzie botanicznym dominują życica trwała (Lolium perenne), kostrzewa czerwona (Festuca rubra) i wiechlina łąkowa (Poa pratensis). Wśród roślinności dekoracyjnej występującej w pasach drogowych, zieleńcach oraz parkach i białym ogrodzie zinwentaryzowano 11 gatunków traw ozdobnych, w tym do najpopularniejszych zaliczono kostrzewę siną, wydmuchrzycę piaskową oraz miskant chiński. Trawy ozdobne w założeniach zieleni stanowią najczęściej efektowne wypełnienie między drzewami i krzewami (kostrzewa sina (Fesatuca cinerea), hakonechloa wysmukła (Hakonechloa macra), turzyce (Carex sp.) lub z uwagi na swoją wysokość były roślinami dominującymi (wydmuchrzyca piaskowa (Leymus arenarius), manna mielec (Glyceria maxima), miskant chiński (Miscanthus sinensis). Rośliny te charakteryzowały się dekoracyjnymi liśćmi i kwiatostanami oraz przybierały koliste i półkoliste kształty. Niejednokrotnie uzupełnieniem kompozycji są elementy ozdobne, np. rzeźby, żwir, kamienie.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2014, 3; 34-43
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contamination of soil and pine bark by heavy metals in the selected forests
Zanieczyszczenie gleby i kory sosny metalami ciężkimi w wybranych lasach
Autorzy:
Chrzan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388311.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
heavy metals
necrotic bark of pine
forest soil
metale ciężkie
kora sosny
gleby leśne
Opis:
The soil accumulates many chemical pollutants including heavy metals. In order to evaluate pollution of the environment the soil samples were taken on four forest stands in the Mogilski forest, in the Niepo³omicka primeval forest, in Skalki Twardowskiego Landscape Park and in the grove in Zawada. At these stations also collected necrotic bark of the common pine (Pinus sylvestris L.), which is a popular tree in Poland. The outer bark of common pine is extremely sensitive biomarkers of environmental pollution. The content of heavy metals in the forest soils at four positions, and the bark of pine forest growing on these soils. Chemical analyses of heavy metals were performed by determining the contents of general forms of lead, cadmium, copper, nickel and zinc using the AAS method. The range of metals content in soils amounted to properly: 0.47–2.32 ppm Cd; 9.98–73.7 ppm Pb; 72.5–224.9 ppm Zn; 6.39–12.17 ppm Ni and 7.69–10.85 ppm. The results indicate that the concentrations of heavy metals do not exceed the standards set out in the Regulation of the Minister of the Environment on soil quality standards and earth quality standards (Polish Journal of Laws DzU 2002 No. 165, item 1359 of 4 October 2002). The content of lead, copper and nickel in the studied soils were higher than in the bark of trees growing in this stations. The concentration of cadmium was varied at different positions. The highest content of Cd was observed both in the soil (2.32 ppm) and in the necrotic pine bark (1.55 ppm) in Skalki Twardowskiego Landscape Park, that is a part of Bielansko Tyniecki Landscape Park.
Gleba kumuluje wiele zanieczyszczeń chemicznych w tym również metale ciężkie. Dla oceny zanieczyszczenia środowiska pobierano próbki glebowe na czterech stanowiskach leśnych – w Lesie Mogilskim, w Puszczy Niepołomickiej, w ok. 40-letnim zagajniku sosnowym w Parku Skalki Twardowskiego i w zagajniku w Zawadzie. Na tych stanowiskach pobierano również korę martwicową sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.), która jest popularnym drzewem w Polsce. Kora martwicowa sosny zwyczajnej jest wyjątkowo czułym biowskaźnikiem zanieczyszczenia środowiska. Badano zawartość metali ciężkich w glebie na czterech stanowiskach leśnych i w korze sosen rosnących na tych glebach. Analizy chemiczne dotyczące metali ciężkich przeprowadzono, wyznaczając zawartość ogólnych form ołowiu, kadmu, miedzi, cynku i niklu metodą AAS. Zawartości metali ciężkich w badanych glebach wynosiły odpowiednio: 0,47–2,32 mg/kg Cd; 9,98–73,7 mg/kg Pb; 72,5–224,9 mg/kg Zn; 6,39–15,79 mg/kg Ni i 7,69–10,85 mg/kg. Wyniki badań wskazują, że stężenia metali ciężkich nie przekraczają norm określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (DzU 2002, nr 165 poz. 1359 z dn. 4.10.2002). Zawartość ołowiu, miedzi i niklu w glebie na wszystkich stanowiskach była wyższa niż w korze rosnących na tym obszarze drzew. Stężenie kadmu było zróżnicowane na poszczególnych stanowiskach. Najwyższą zawartość Cd odnotowano zarówno w glebie (2,32 mg/kg), jak i w korze martwicowej sosny (1,55 mg/kg) na stanowisku usytuowanym w Parku Skalki Twardowskiego należącym do Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego w Krakowie.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 7-8; 791-798
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of anthropopressure on meadow and grove pedofauna in landscape park in Krakow-Zakrzowek
Wpływ antropopresji na pedofaunę łąki i zagajnika w parku krajobrazowym w Krakowie Zakrzówku
Autorzy:
Marko-Worłowska, M.
Chrzan, A.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388220.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
pedofauna
density
diversity
heavy metal
Diptera larvae
zagęszczenie
różnorodność
metale ciężkie
larwy Diptera
Opis:
The consequence of accumulation of heavy metals (that can be detected in trace content in natural conditions) in soil is biological deactivation of environment manifesting in limitation of processes of organic substances decomposition by decreasing density, diversity and activity of the microorganisms and pedofauna. In order to evaluate the impact of pollution of environment by heavy metals a few chosen physiochemical parameters of meadow and grove soil in Landscape Park were detected. It was noted that soil of researched areas had slightly alkaline reaction, whereas concentration of Cd, Pb and Zn was higher in young pine forest soil, however only concentration of Cd in both areas was above the norm. In the soil of the meadow considerably higher density and diversity of groups of pedofauna analyzed was detected. In 1 m2 of meadow soil 4928 specimen were noted, while 3264 in forest soil. In the meadow Diptera larvae was the most diverse group, since within its order 10 families were isolated. In forest soil specimen of 4 Diptera larvae families were noted. Trophic relations of dipterofaunal larvae communities biomass significantly differ from a model designed for natural meadows.
Konsekwencją kumulacji metali ciężkich w glebie (występujących w warunkach naturalnych w ilościach śladowych) jest dezaktywacja biologiczna środowiska przejawiająca się m.in. ograniczeniem procesów rozkładu substancji organicznych poprzez zmniejszenie zagęszczenia, różnorodności i aktywności mikroorganizmów oraz pedofauny. W celu oceny wpływu zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi zbadano wybrane parametry fizykochemiczne w glebie zagajnika i łąki w Parku Krajobrazowym w Zakrzówku. Stwierdzono, że gleba badanych siedlisk wykazywały odczyn lekko zasadowy, natomiast stężenie Cd, Pb i Zn było wyższe w glebie młodego zagajnika sosnowego, ale tylko w przypadku kadmu w obydwu siedliskach przekraczało normę. W glebie łąki wykryto znacznie większą liczebność i różnorodność pedofauny. W 1 m2 gleby łąkowej odnotowano 4928 osobniki, a w glebie leśnej 3264. Na łące larwy Diptera były najbardziej zróżnicowaną grupą, bowiem w ich obrębie wyodrębniono przedstawicieli 10 rodzin. W glebie leśnej odnotowano tylko 4 rodziny larw Diptera. Struktura troficzna larw Diptera w biomasie znacznie różni się od modelu stwierdzonego dla naturalnych łąk.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 9; 1057-1064
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość wybranych metali ciężkich w glebie i faunie glebowej
The content of selected heavy metals in soil and soil fauna
Autorzy:
Chrzan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127369.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
fauna glebowa
saprofagi
drapieżce
fitosaprofagi
wskaźnik bioakumulacji
soil fauna
saprophags
predators
phitosaprophags
bioconcentration factor values (BCF)
heavy metals
Opis:
Badano zawartość wybranych metali ciężkich - kadmu Cd, ołowiu Pb, cynku Zn, miedzi Cu i niklu Ni w glebach łąkowych i leśnych oraz w wyekstrahowanych z próbek glebowych zwierząt. Stanowiska usytuowane były w różnej odległości od drogi i od źródeł emisji przemysłowych. Faunę glebową rozdzielono na grupy troficzne - saprofagi, drapieżne i fitosaprofagi, w których oznaczano metale ciężkie. Gleby na badanych stanowiskach wykazywały odczyn od słabo kwaśnego do słabo zasadowego i wilgotność w granicach 20-32%. Zawartość metali w glebie wynosiła odpowiednio: 0,63 0,94 ppm Cd; 8,8 12,53 ppm Pb; 77,75 148,78 ppm Zn; 12,17 ± 23,91 ppm Ni i 1,58 8,95 mg Cu kg–1 s.m. Wyniki badań wskazują, że stężenia metali ciężkich nie przekraczają norm określonych dla gleb Polski. Kumulacja metali ciężkich w organizmach zwierząt glebowych była znacznie wyższa niż w glebie. W największym stężeniu w organizmach badanej fauny glebowej występował Zn i Pb. Najwyższą zawartość Zn (ponad 19904 ppm) stwierdzono w organizmach drapieżców na stanowiskach leśnych. Natomiast wysokie stężenia ołowiu wykazano u fitosaprofagów w glebach łąkowych (128-421 ppm) i drapieżców na stanowiskach leśnych (200 i 500 ppm). Stwierdzono, że drapieżne zwierzęta glebowe lepiej akumulowały badane metale ciężkie w glebach leśnych niż inne grupy troficzne.
Content was studied of selected heavy metals - cadmium Cd, lead Pb, zinc Zn, copper Cu and nickel Ni in meadow soils and in forest soils and in soil animals samples extracted from soil. Positions were located at different distances from the road and from sources of industrial emissions. Soil fauna were separated into trophic groups of saprophags, predators and phitosaprophags, in which heavy metals were determined. Soils on the test sites showed little reaction from acidic to slightly alkaline and humidity within 20-32%. The range of metals content in soils amounted to properly: 0.630.94 ppm Cd; 8.812.53 ppm Pb; 77.75148.78 ppm Zn; 12.17±23.91 ppm Ni and 1.588.95 mg Cu • kg–1 s.m. The results from the studies show that the heavy metal concentrations did not exceed the standards set out for the soils of Poland. Heavy metals accumulation in soil animal organisms was significantly higher than in the soil. In the examined organisms of soil fauna, the metals in the highest concentration were zinc and lead. The highest content of Zn (> 19904 ppm) was found in the bodies of the predators in forest stands. High concentrations of lead have been demonstrated in phitosaprophags in meadow soils (128-421 ppm) and in predators in forest sites (200-500 ppm). It was found that predators of soil animals are better at bioaccumulations of tested heavy metals in forest soils (BCF > 60) than other trophic groups.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 1; 295-302
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość wybranych metali ciężkich w glebie i korze sosny
Content of heavy metals in soil and in pine bark
Autorzy:
Chrzan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126023.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
kora sosny
gleby leśne
heavy metals
necrotic bark of pine
forest soil
Opis:
Gleba kumuluje wiele zanieczyszczeń chemicznych, w tym również metale ciężkie. W celu oceny zanieczyszczenia środowiska pobierano próbki glebowe na czterech stanowiskach leśnych - w Lesie Mogilskim, w Puszczy Niepołomickiej, w ok. 40-letnim zagajniku sosnowym w Parku Skałki Twardowskiego i w zagajniku w Zawadzie. Na tych stanowiskach pobierano również korę martwicową sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.), która jest popularnym drzewem w Polsce. Kora martwicowa sosny zwyczajnej jest wyjątkowo czułym biowskaźnikiem zanieczyszczenia środowiska. Badano zawartość metali ciężkich w glebie na czterech stanowiskach leśnych i w korze sosen rosnących na tych glebach. Analizy chemiczne dotyczące metali ciężkich przeprowadzono, wyznaczając zawartość ogólnych form ołowiu, kadmu, miedzi, cynku i niklu metodą AAS. Zawartości metali ciężkich w badanych glebach wynosiły odpowiednio: 0,47-2,32 ppm s.m. Cd; 9,98-73,7 ppm s.m. Pb; 72,5-224,9 ppm s.m. Zn; 6,39-15,79 ppm s.m. Ni i 7,69-10,85 ppm s.m. Cu. Wyniki badań wskazują, że stężenia metali ciężkich nie przekraczają norm określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (DzU 2002, Nr 165, poz. 1359 z dn. 4.10.2002). Zawartość ołowiu, miedzi i niklu w glebie na wszystkich stanowiskach była wyższa niż w korze rosnących na tym obszarze drzew. Stężenie kadmu było zróżnicowane na poszczególnych stanowiskach. Najwyższą zawartość Cd odnotowano zarówno w glebie (2,32 ppm s.m.), jak i w korze martwicowej sosny (1,55 ppm s.m.) na stanowisku usytuowanym w Parku Skałki Twardowskiego należącym do Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego w Krakowie.
The soil accumulates many chemical pollutants including heavy metals. In order to evaluate pollution of the environment the soil samples were taken on four forest stands in the Mogilski forest, in the Niepolomicka primeval forest, in Skalki Twardowskiego Landscape Park and in the grove in Zawada. At these stations also collected necrotic bark of the common pine (Pinus sylvestris L.), which is a popular tree in Poland. The outer bark of common pine is extremely sensitive biomarkers of environmental pollution. The content of heavy metals in the forest soils at four positions, and the bark of pine forest growing on these soils. Chemical analyses of heavy metals were performed by determining the contents of general forms of lead, cadmium, copper, nickel and zinc using the AAS method. The range of metals content in soils amounted to properly: 0.47-2.32 ppm d.m. Cd; 9.98-73.7 ppm d.m. Pb; 72.5-224.9 ppm d.m. Zn; 6.39-12.17 ppm d.m. Ni and 7.69-10.85 ppm d.m. Cu. The results indicate that the concentrations of heavy metals do not exceed the standards set out in the Regulation of the Minister of the Environment on soil quality standards and earth quality standards (Polish Journal of Laws DzU 2002 No. 165, item 1359 of 4 October 2002). The content of lead, copper and nickel in the studied soils were higher than in the bark of trees growing in this stations. The concentration of cadmium was varied at different positions. The highest content of Cd was observed both in the soil (2.32 ppm d.m.) and in the necrotic pine bark (1.55 ppm d.m.) in Skalki Twardowskiego Landscape Park, that is a part of Bielansko-Tyniecki Landscape Park.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 2; 547-552
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content of Heavy Metals in Meadow Soils in Different Seasons
Zawartość metali ciężkich w glebach łąkowych w różnych porach roku
Autorzy:
Chrzan, A.
Formicki, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389110.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
gleby łąkowe
pedofauna
zagęszczenie
różnorodność
heavy metals
meadow soils
density
diversity
Opis:
The content of heavy metals like cadmium (Cd), lead (Pb), zinc (Zn), copper (Cu) and nickel (Ni) was investigated in the meadow soils in the district of Bochnia in autumn and winter season 2010/2011. The meadows were located at different distances from the road 2 m, 100 m and 200 m. The soils tested showed an average pH of acidic to nearly neutral and humidity in autumn 17.17–29.53 % and in winter season within 24.68–37.59 %. Statistically significant showed differences in the content of Zn, Cu, Ni and Pb between stations in the autumn and winter seasons. In relation to cadmium did not show such dependence. The content of this element (0.6–0.88 ppm) is similar occurred at all stations, regardless of the season. The number and diversity of pedofauna were also analyzed, which was higher in the winter season in the studied meadow soils. It has been found, however, that significant differences in metal content did not affect the abundance of soil fauna at different stations in the studied seasons.
Badano zawartość Cd, Pb, Zn, Cu i Ni w glebach łąkowych w powiecie bocheńskim w sezonie jesiennym i zimowym 2010/2011. Łąki usytuowane były w różnej odległości od drogi: 2, 100 i 200 m. Gleby na badanych stanowiskach wykazywały odczyn od średnio kwaśnego do prawie obojętnego i wilgotność jesienią 17.17-29.53 %, natomiast w zimie 24.68-37.59 %. Wykazano istotne statystycznie różnice w zawartości Zn, Cu, Ni, Pb na poszczególnych stanowiskach w badanych sezonach. W stosunku do kadmu nie wykazano takich zależności. Pierwiastek ten w podobnym stężeniu (0.6; 0.88 ppm) występował na wszystkich stanowiskach bez względu na porę roku. Analizowano również liczebność i różnorodność pedofauny, która była większa w sezonie zimowym w glebach badanych łąk. Stwierdzono jednak, że znaczne różnice w zawartości metali nie miały wpływu na liczebność fauny glebowej na poszczególnych stanowiskach w badanych porach roku.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 8; 887-896
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content of Heavy Metals in Soil and in Pine Bark in Skalki Twardowskiego Landscape Park in Krakow
Zawartość metali ciężkich w glebie i korze sosny w Parku Krajobrazowym Skałki Twardowskiego w Krakowie
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388369.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
heavy metals
necrotic bark of pine
pH soil
pH bark pine
metale ciężkie
kora sosny
pH gleby
pH kory sosny
Opis:
Among the components of natural environment, the soil is the main center of accumulation of many chemical substances, among others pollutions such as heavy metals. In order to evaluate pollution of the environment the soil samples were taken with the use Morris square frame 25 cm by 25 cm in around 40-year old pine grove as well as in the meadow situated nearby, in Skalki Twardowskiego Landscape Park, that is a part of Bielansko Tyniecki Landscape Park. In the grove, necrotic bark of the common pine (Pinus sylvestris L.) was taken as well. The environmental condition was analyzed owing to the detection of reaction of the soil, its humidity, content of heavy metals, pH and content of the metals in the pine bark obtained near the area where the soil samples were taken. It was detected that the soils of the researched areas had slightly alkaline reaction, whereas humidity was slightly higher in the meadow. What is more, the analysis of the results concerning the pine barks from the grove indicates considerable acidity (pH 3.33–3.97). The concentration of the metals such as Pb, Zn and Cd was higher in the soil of pine grove, while Cu slightly higher in the meadow. In meadow and grove soil content of the Cd was almost two times above the norm, whereas content of the other metals complied with norms. The content of Cu in bark pine was similar to content of Cu in soil, while content of Pb, Cd and Zn in bark was lower than it was in the soil.
Spośród komponentów środowiska przyrodniczego gleba jest głównym ośrodkiem akumulacji wielu substancji chemicznych, w tym również zanieczyszczeń, takich jak metale ciężkie. Dla oceny zanieczyszczenia środowiska pobierano próbki glebowe przy użyciu ramy Morrisa o wymiarach 25 × 25 cm w ok. 40-letnim zagajniku sosnowym oraz na pobliskiej łące w Parku Skałki Twardowskiego w Krakowie należącym do Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. W zagajniku pobierano również korę martwicow ą sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Badano stan środowiska, określając odczyn gleby, jej wilgotność, zawartość metali ciężkich oraz pH i zawartość metali w korze sosny pozyskanej w pobliżu miejsca pobierania gleby. Stwierdzono, iż gleby badanych stanowisk wykazywały odczyn słabo zasadowy, zaś wilgotność była nieznacznie większa na łące. Natomiast wyniki dotyczące kory sosen z zagajnika wskazują na jej znaczne zakwaszenie (pH 3.33–3.97). Koncentracja metali, takich jak Pb, Zn i Cd była wyższa w glebie zagajnika sosnowego, natomiast Cu nieznacznie wyższa na łące. W glebie łąki, jak i w glebie zagajnika ilość kadmu przekraczała prawie dwukrotnie normę, a pozostałych metali mieściła się w normie. Zawartość miedzi w korze sosny była porównywalna do zawartości w glebie, podczas gdy ilość Pb, Cd i Zn w korze była mniejsza niż w glebie.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 10; 1255-1262
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość metali ciężkich w glebach w różnych porach roku
Content of heavy metals in soils in different seasons
Autorzy:
Chrzan, A.
Formicki, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/960215.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
gleby łąkowe
pedofauna
zagęszczenie
różnorodność
heavy metal
meadow soils
density
diversity
Opis:
Badano zawartość Cd, Pb, Zn, Cu i Ni w glebach łąkowych w powiecie bocheńskim w sezonie jesiennym i zimowym 2010/2011. Łąki usytuowane były w różnej odległości od drogi: 2, 100 i 200 m. Gleby na badanych stanowiskach wykazywały odczyn od średnio kwaśnego do prawie obojętnego i wilgotność jesienią 17,17÷29,53%, natomiast w zimie 24,68÷37,59%. Wykazano statystycznie istotne różnice w zawartości Zn, Cu, Ni, Pb na poszczególnych stanowiskach w badanych sezonach. W stosunku do kadmu nie wykazano takich zależności. Pierwiastek ten w podobnym stężeniu (0,6÷0,88 ppm) występował na wszystkich stanowiskach bez względu na porę roku. Analizowano również liczebność i różnorodność pedofauny, która była większa w sezonie zimowym w glebach badanych łąk. Stwierdzono jednak, że znaczne różnice w zawartości metali nie miały wpływu na liczebność fauny glebowej na poszczególnych stanowiskach w badanych porach roku.
The content of heavy metals like cadmium (Cd), lead (Pb), zinc (Zn), copper (Cu) and nickel (Ni) was investigated in the meadow soils in the district of Bochnia in autumn and winter season 2010/2011. The meadows were located at different distances from the road 2 m, 100 m and 200 m. The soils tested showed an average pH of acidic to nearly neutral and humidity in autumn 17.17÷29.53% and in winter season within 24.68÷37.59%. Statistically significant showed differences in the content of Zn, Cu, Ni, Pb between stations in the autumn and winter seasons. In relation to cadmium did not show such dependence. The content of this element (0.6÷0.88 ppm) is similar occurred at all stations, regardless of the season. The number and diversity of pedofauna were also analyzed, which was higher in the winter season in the studied meadow soils. It has been found, however, that significant differences in metal content did not affect the abundance of soil fauna at different stations in the studied seasons.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 701-706
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 26

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies