Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Bracha, Krzysztof" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Mierzenie nicią i ważenie ciał. O pewnej praktyce wotywnej w średniowieczu
Die Messung mit dem Faden und das Wiegen der Körper. Über gewisse Votivpraktiken im Mittelalter
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955007.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Der Artikel behandelt die Überlieferung gewisser abergläubischer Motive über die Wirksamkeit der Messung oder des Wiegens des menschlichen Körpers oder seiner Teile zu therapeutischen oder apotropäischen Zwecken. Der Brauch des Messens, meistens mit einem Faden, einem Riemen oder einer Schnur, leitet sich von antiken Ansichten ab, welche auf die klassische Konzeption der Harmonie des menschlichen Körpers Bezug nehmen, wie sie u.a. von Plinius dem Älteren (23-79 n.Chr.) repräsentiert wurden. Im Lichte dieser Ansichten ist die Länge des menschlichen Körpers von Kopf bis Fuß seiner Breite gleich, die entlang der ausgestreckten Arme über die Brust von einer Hand zur anderen gemessen wird. Ähnliche Ansichten vertraten im Mittelalter u.a. die hl. Hildegard von Bingen sowie Agrippa von Nettesheim. Manchmal wurde auf diese Weise − wie bei Albert dem Großen − an die Theorie vom Makro- und Mikrokosmos angeknüpft. Nicht ohne Einfluß auf die beschriebenen Praktiken war im Mittelalter der Text der Heiligen Schrift und besonders die Schilderung der Wunder der Propheten Elia (1 Kön 17, 21) und Elisa (2 Kön 4, 34). Die auf diese Weise verfestigten Ansichten beeinflußten im Mittelalter die Überzeugung, daß der Mensch, wenn beide Maße ungleich sind, die rechte Proportion, d.h. sein Maß verloren hat und deshalb krank ist. Im Mittelalter kennen wir diese Praxis auf dem Hintergrund des abergläubischen Brauches der Messung der Menschen mit einem rauhen roten Faden, der von zahlreichen kirchlichen Autoren verurteilt wurde, u.a. von Cäsarius von Arles oder Hinkmar von Reims sowie von vielen Kritikern im 15. Jahrhundert (u.a. Milicz von Kromieryż [Kremsier], Gottschalk Hollen, Nikolaus von Jawor, Johann von Wünschelburg, Stanislaus von Skarbimierz, Dionysius Rickel), sowie auf dem Hintergrund von Wallfahrtspraktiken, wo die Pilger ihrem Schutzheiligen Voten in natürlicher Form opferten, z.B. Weizenkörner, deren Gewicht dem des eigenen Körpers oder des kranken Körperteils entsprach, oder ihm Wachskerzen mit einem nach der Körperlänge des Pilgers oder seines kranken Körperteils abgemessenen Docht opferten. Dieser Docht oder das vorher abgewogene Naturalienopfer repräsentierte den Körper des Kranken oder einen Teil von ihm. Auf diese Weise hat sich dieses alte abergläubische Motiv von einem antiken medizinisch-magischen Brauch über die christliche Votivpraxis bis in die zeitgenössischen Folklore hinein und den noch heute üblichen geselligen Brauch erhalten, sich mit Gaben zu beschenken, die mit einer roten Schleife umwickelt sind.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2000, 48, 2 Special Issue; 61-72
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Hus na ambonie. Między praktycyzmem a wiarą
John Hus In The Pulpit. Between Practicism And Faith
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053606.pdf
Data publikacji:
2022-04-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
husytyzm
Jan Hus
kaznodziejstwo
Hussite movement
John Hus
preaching
Opis:
Postać Jana Husa w historii średniowiecznych Czech ma wymiar absolutnie wyjątkowy, a jego życie i dzieło wykracza daleko poza czeski kontekst. Tematyka husycka urosła do rangi odrębnej specjalności w międzynarodowej mediewistyce. Jan Hus doczekał się dotychczas kilku biografii, a najnowsza praca P. Soukupa, nie będzie zapewne ostatnią. Spośród dotychczasowych wyróżnia ją szczególne podkreślenie roli ambony i kaznodziejskiej aktywności Husa, co odzwierciedla także tytuł książki. Dla Husa ambona stała się bowiem podstawowym narzędziem promocji idei reformatorskich. Podstawowym zatem zagadnieniem staje się pytanie o podłoże wyboru kazalnicy, które zdeterminowało życie czeskiego reformatora. Punktem zwrotnym stała się aktywność Husa na ambonie Kaplicy Betlejemskiej. P. Soukup podkreśla przede wszystkim praktycyzm ambony, jedynego mass medium zdolnego do propagacji treści ideowych, i słusznie Kaplicę Betlejemską nazywa „a unique center of reform”. Dodajmy jednak do wywodów autora, że Hus wybrał ambonę nie tylko z powodów praktycznych, lecz w równym stopniu ideowych. Wybór ambony przez Husa, to przekonanie o skuteczności kazań, o sile słów i performacyjnej funkcji mowy. Hus w swych kazaniach przywoływał przewodnią metaforę kazania, jaką znamy z dokumentu fundacji Kaplicy Betlejemskiej, a mianowicie słowa Bożego jako nasienia (semen, semeno, sieme). W przeciwieństwie do mszy tylko godne kazanie sprawia, że dusze niektórych jednoczą się w miłości z Chrystusem, pisał w jednym z kazań. Przyjęte ramy biografii nie sprzyjały szczegółowym uwagom. Śledzenie drogi życiowej Husa przez pryzmat aktywności kaznodziejskiej pozostaje jednak godną podkreślenia zasługą autora.
In the history of medieval Bohemia, the figure of Jan Hus has its own unique dimension, and his life and work reach far beyond the Czech context. The Hussite theme has grown into a separate specialization in international medieval studies. Jan Hus has had several biographies so far, and the latest work by Pavel Soukup will probably not be the last. What distinguishes the book from its predecessors is the particular emphasis on the role of the pulpit and Hus's preaching activity, which is also reflected in its title. For Hus, the pulpit became the basic tool for promoting the ideas of the Reformation. The main issue, therefore, is the question of the grounds for his choice of the pulpit, which determined the life of the Czech reformer. The turning point was Hus’s activity in the pulpit of the Bethlehem Chapel. P. Soukup emphasizes the practicality of the pulpit, the only mass medium capable of propagating ideological content, and he rightly calls the Bethlehem Chapel “a unique center of reform”. Let us add, however, to the author’s arguments that Hus chose the pulpit not only for practical but equally ideological reasons. The choice of the pulpit by Hus is a belief in the effectiveness of sermons, the power of words, and the performative function of speech. In his sermons, Hus quoted the main metaphor from the sermon that we know from the foundation document of the Bethlehem Chapel, namely the word of God compared to a seed (semen, semeno, sieme). According to one of his sermons, unlike the Mass, only a worthy sermon makes the souls of some unite in love with Christ. The adopted framework of the biography did not encourage detailed comments. It is, however, to the author’s merit that he traces the life of Hus through the prism of preaching activity.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 207-220
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o katalogu zachodnioeuropejskich rękopisów Rosyjskiej Biblioteki Państwowej w Moskwie
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603458.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2018, 56
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utracone dziedzictwo. Rękopisy średniowieczne Biblioteki Narodowej w monografii Jerzego Kaliszuka Codices deperditi. Średniowieczne rękopisy łacińskie Biblioteki Narodowej utracone w czasie II wojny światowej
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603513.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2019, 57
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy warto wydawać antologie kazań? Na marginesie Kazań w kulturze polskiej. Edycje Kolekcji Tematycznych, red. Kazimierz Panuś, t. 1-3, Kraków 2014, ss. 1849.
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631651.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
preaching, religiosity, source editing
Kaznodziejstwo
religijność
edytorstwo źródeł.
Opis:
The article discusses the goals and methods for publishing anthologies of old sermons in connection with the publication of the monumental three-volume edition comprising a total of 1849 print pages, entitled: Sermons in Polish Culture. Editions of Thematic Collections, ed. K. Panuś, Vols. 1–3, Kraków 2014. This edition onsists of three separate collections of thematic sermons: Marian Sermons, vol. 1; Funeral Sermons, vol. 2; and Passion Sermons, vol. 3. It is the largest compendium of old preaching texts representing the homiletic tradition from the Middle Ages to the 21st century in Polish humanities. The three volumes comprise a total of 69 editions of original Polish sermons and translations from Latin, in the following order: 33 Marian, 15 Funeral and 21 Passion sermons. The compendium gathers 62 preachers’ talks from the Middle Ages, including Peregryn of Opole, Mateusz of Kraków, Mikołaj of Błonie, Stanisław of Skarbimierz, Jan of Szamotuły; and from the modern era, including Grzegorz Orszak, Jakub Wujek, Piotr Skarga, Krzysztof Kraiński, Fabian Birkowski, Szymon Starowolski; as well as contemporary authors, such as Stefan Wyszyński, Karol Wojtyła, and Józef Tischner. Each volume is preceded by a separate extensive introduction (by R. Mazurkiewicz, K. Panuś, M. Skwara, J. S. Gruchała) which presents the current state of research and lists of abbreviations, and states the principles of the publication and transcription. The main difficulty in preparing the anthology was the choice of the editing method, which could not be uniform due to the variety of time periods, the choice of authors, and the fact that Latin translations, original Old Polish versions, and texts in contemporary Polish were all included in one series. The editorial work was done in accordance with codicological, philological, and factual standards. Questions may arise with regard to the language. Would not it have been better to include the Latin sermons in the form of a testimonium? It was a result of the authors’ compromise between maintaining the editorial level, and the intention of making the ‘valuable source material for the history of language, literature, art, religious culture, spirituality, and customs widely available’. The answer to the question posed in the title of the article is positive. It is worth, as long as the edition and the critical apparatus go hand in hand with the proper selection of material and adopting a complementary, interdisciplinary perspective on sermons understood as pieces of sacral writing for spiritual development and religious teaching, which, consequently, become a treasury of ideas and language.
Artykuł jest dyskusją wokół celów i metod wydawania antologii tekstów dawnych kazań w związku z wydaniem monumentalnej trzytomowej edycji liczącej w sumie 1849 stron druku, pt.: Kazania w kulturze polskiej. Edycje Kolekcji Tematycznych, red. K. Panuś, t. 1-3, Kraków 2014. Na omawianą edycję składają się trzy odrębne zbiory kazań tematycznych: Kazania maryjne, t. 1; Kazania funeralne, t. 2 oraz Kazania pasyjne, t. 3. Całość stanowi największe kompendium dawnych tekstów kaznodziejskich reprezentujących tradycję homiletyczną od średniowiecza do XXI w. w polskiej humanistyce. W trzech tomach umieszczono w sumie 69 edycji kazań w oryginale polskim lub w tłumaczeniach z języka łacińskiego, w kolejności: 33 maryjne, 15 funeralne oraz 21 pasyjnych. Razem kompendium zbiera mowy 62 kaznodziejów począwszy od średniowiecznych, m.in.: Peregryna z Opola, Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Błonia, Stanisława ze Skarbimierza i Jana z Szamotuł oraz nowożytnych m.in.: Grzegorza Orszaka, Jakuba Wujka, Piotra Skargi, Krzysztofa Kraińskiego, Fabiana Birkowskiego i Szymona Starowolskiego i współczesnych Stefana Wyszyńskiego, Karola Wojtyły i Józefa Tischnera. Każdy tom poprzedzony jest odrębnym obszernym wstępem (R. Mazurkiewicza, K. Panusia, M. Skwary, J. S. Gruchały) z przedstawieniem stanu badań, wykazem skrótów oraz zasadami wydania i transkrypcji. Główną trudnością w przygotowaniu antologii był wybór metody edytorskiej, która w przypadku edycji z kilku epok nie mogła być jednolita, wybór autorów oraz umieszczenie w jednej serii kazań w tłumaczeniu z łaciny z kazaniami w oryginalnym brzmieniu staropolskim lub współczesnej polszczyzny. Strona edytorska jest przygotowana pod kątem kodykologicznym, filologicznym i rzeczowym. Pytania może zaś budzić strona językowa. Czy nie lepiej było w przypadku łacińskich kazań umieścić je w formie testimonium? Był to efekt kompromisu ze strony autorów między zachowaniem poziomu edytorskiego, a intencją szerszego udostępnienia „cennego materiału źródłowego do poznania dziejów języka, literatury, sztuki, kultury religijnej, duchowości i obyczajów”. Odpowiedź na postawione w artykule pytanie jest pozytywna. Warto, o ile edycja i aparat krytyczny idzie w parze z właściwą selekcją materiału oraz z komplementarnym, interdyscyplinarnym widzeniem kazań jako piśmiennictwa sakralnego, służącego duchowemu budowaniu i religijnemu nauczaniu, i w konsekwencji „czytanych” dziś jako „teksty kultury”, skarbnica idei i języka.
Źródło:
Res Historica; 2019, 47
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Husytyzm jako kąkol. Kalendarium husyckie w kazaniu Dominica V post Epiphaniam Jana z Paczkowa Wettzigera z końca XV w.
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106490.pdf
Data publikacji:
2022-09-16
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Hussitism
preaching
Jan z Paczkowa Wettziger
Opis:
In a manuscript from the end of the fifteenth century in the University of Wrocław Library, which derives from the Augustinian Monastery (canonici regulares) in Żagań (under the Provost in Zielona Góra), a collection of sermons has survived, a collection of homilies for the entire liturgical year, entitled Sermones varii de tempore et de sanctis, transcribed by Jan z Paczkowa Wettziger (died after 1497). Wettzinger, a canon regularis from Kłodzko (he later lived in Żagań, Wrocław, and Zielona Góra), was not, despite appearances, the author of the collection, but he edited it on the basis of a collection of sermons of the Bernardine Patrick during his stay in Zielona Góra. Between pages 49r and 50v of the manuscript, there is the second (in sequence) sermon Sermo II: Dominica V post Epiphaniam. It is devoted to the phenomenon of heresy, which the preacher compares allegorically to the biblical tares. Wettzinger concentrates, above all, on an anti‑Hussite polemic. He transforms a critical interpretation of heresy into a chronicle‑style piece, incorporating into the sermon a calendar of the history of Czech Hussitism in the form of a long chronicler’s note.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2022, 25; 47-66
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Difficult Unions: Marital Cases Before the Consistorial Court of Poznań at the Beginning of the Fifteenth Century
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050977.pdf
Data publikacji:
2022-01-02
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Mediaeval consistorial court
matrimony
woman
Opis:
The utilization of consistorial sources is a research postulate that has been voiced repeatedly over the years. These materials comprise a compact volume of data that are both organized serially and mass-produced, while the fact that they touch upon a wealth of topics and thus have considerable cognitive value for interdisciplinary studies cannot be overestimated. Magdalena Biniaś-Szkopek’s book is a pioneering study and, at the same time, a successful attempt at making comprehensive use of the nine oldest registers of the consistorial court of Poznań. The ledgers cover the years 1404–26 and contain entries devoted to ‘marital issues’ in the broadest meaning of the term, with particular consideration being given to the complex position of women who took part in proceedings before mediaeval ecclesiastical courts.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 128, 2; 199-221
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żywy odbiór kazań w Polsce późnego średniowiecza. Kilka przykładów źródłowych
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23321196.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
kaznodziejstwo
kazania
średniowiecze
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 199-210
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polonica w rękopisach średniowiecznych Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu. Stan i perspektywy badawcze
Polonica in medieval manuscripts of the Russian National Library in St Petersburg: State and perspectives of research
Autorzy:
Bracha, Krzysztof
Nowak, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189559.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
średniowieczne polonika
Rosyjska Biblioteka Narodowa
Biblioteka Narodowa
teologia
filozofia
astrologia
moralistyka
prawo
medieval polonica
Russian National Library
National Library
theology
philosophy
astrology
morality
law
Opis:
From the end of the 18th century to the Second World War, Poland suffered severe losses in the area of cultural heritage. Many collections of both institutional libraries and private antiquarians were transported from Poland, mainly to Russia, and some have never returned. The article presents the current state and perspectives of research on polonica kept in the Russian National Library (former Imperial Public Library) in St Petersburg, the foremost library of the country. The term ‘polonica’ encompasses manuscripts created up to the mid-16th century either in Poland or elsewhere but kept in Polish collections or featuring a text written either by or with a Polish author, or concerning Poland. Although the research has so far covered only a fraction of the collections of the Russian National Library, it has yielded 19 identified polonica. They supplement the list of 49 items known from Polish and Russian inventories, studies and records from the Manuscripta.pl database. The codices presented in the article deal with a vast range of issues related to theology, philosophy, astrology, medicine, morality, pastoral, law, history and the art of war; they also provide the text of monastic rules. The authors of the article characterise their content and cognitive value, outlining new avenues fur future research on St Petersburg polonica.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2022, 31, 1; 7-33
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies