Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Borowski, M." wg kryterium: Autor


Tytuł:
GIS w archeologii – przykład prospekcji i inwentaryzacji dziedzictwa archeologiczno-przemysłowego
GIS in archaeology – an example of prospection and documentation of archaeological and industrial heritage
Autorzy:
Zapłata, R.
Borowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/346399.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
Tematy:
GIS
dziedzictwo archeologiczno-przemysłowe
LIDAR/ALS
metody nieinwazyjne
archaeological and industrial heritage
non-invasive methods
Opis:
Celem artykułu jest ogólna prezentacja zastosowania GISu w archeologii, na przykładzie aplikacji wybranych narzędzi geoinformatycznych stosowanych w detekcji i inwentaryzacji dziedzictwa archeologiczno-przemysłowego. Tekst stanowi przede wszystkim prezentację wybranych elementów powstałego systemu geoinformatycznego, które umożliwiły prospekcję oraz dokumentację zabytkowych mielerzy z okolic Seredzic w woj. mazowieckim, w ramach projektu naukowego pt. „Zastosowanie skaningu laserowego oraz teledetekcji w ochronie, badaniu i inwentaryzacji dziedzictwa kulturowego. Opracowanie nieinwazyjnych, cyfrowych metod dokumentacji i rozpoznawania zasobów dziedzictwa architektonicznego i archeologicznego" realizowanego przez Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”. Celem artykułu jest również schematyczna prezentacja procedury, powstałej na bazie literatury przedmiotu oraz przeprowadzonych prac, która została zastosowana w ramach realizowanego projektu do rozpoznania przykładowych obiektów zabytkowych. Tekst składa się z czterech zasadniczych części: wprowadzenia, przekrojowego omówienia GIS w archeologii, prezentacji wybranych aspektów budowanego systemu geoinformatycznego, analizy i rezultatów badań oraz podsumowania. Artykuł prezentuje system geoinformatyczny budowany na potrzeby projektu naukowego, z prezentacją jednego ze źródeł pozyskiwania geodanych – lotniczego skanowania laserowego oraz trzech analiz, umożliwiających detekcję obiektów zabytkowych: (1) analizę cieniowania zboczy (ang. hillshading; shaded relief), w tym wielokierunkowego cieniowania zboczy (ang. hill-shading from multiple directions); (2) analizę głównych składowych (ang. principal component analysis) oraz (3) lokalny model rzeźby terenu (ang. local relief model – (LRM). Tekst stanowi zarys zaproponowanego podczas prac postępowania badawczego uwzględniającego składowe systemu geoinformatycznego, wraz z weryfikacją terenową rozpoznanych obiektów zabytkowych, która z pozytywnym wynikiem została dokonana na bazie przeprowadzonej prospekcji powierzchniowej.
The aim of this paper is to present an overview of possible implementation of GIS in archaeology, on the example of selected geoinformatic tools used for detection and documentation of archaeological and industrial heritage. This paper presents selected elements of the existing geoinformatic system that allowed to discover and document charcoal piles in the vicinity of Seredzice in Mazovia, within the project “The implementation of laser scanning and remote sensing in protection, research and cataloguing of cultural heritage. Developing non—invasive digital methods of surveying and documenting architectonical and archaeological heritage” (Research project supported by the Ministry of Science and Higher Education within the “National Program for the Advancement of Humanities”). Another goal of this text is to give a schematic overview of the procedure, developed on the basis of literature and previously carried out research, used in the above mentioned project to recognize heritage objects. The paper consists of four main parts: introduction, presentation of the use of GIS in archaeology, presentation of chosen aspects of the currently constructed geoinformatic system, analyses and results of research and conclusion. The text presents a geoinformatic system constructed for the purpose of conducting a scientific research program, one of the possible sources of data – aerial prospective scanning, and three methods of analysis that allow to detect heritage objects: 1) hill-shading (shaded relief), including hill-shading from multiple directions and 2) principal component analysis (PCA) and 3) local relief model (LRM). This text is an overview of a scientific method that includes elements of a geoinformatic system. Heritage objects discovered with its use were positively verified during field prospection.
Źródło:
Roczniki Geomatyki; 2013, 11, 4(61); 103-112
1731-5522
2449-8963
Pojawia się w:
Roczniki Geomatyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ modyfikacji powierzchni TiN metodą litografii na aktywność biologiczną komórek
The effects of TiN modification by lithography on cells behavior
Autorzy:
Zajączkowska, A.
Brudek, M.
Bierła, J.
Borowski, T.
Lappalainen, R.
Wierzchoń, T.
Czarnowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/284347.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:
biomateriały
TiN
metoda litografii
modyfikacja powierzchni
biomaterials
lithography
modification
Źródło:
Engineering of Biomaterials; 2009, 12, no. 89-91; 52-54
1429-7248
Pojawia się w:
Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innovative technology for fabrication of antiwear layers for forging tools
Innowacyjna technologia wytwarzania warstw przeciwzużyciowych na narzędzia do kucia na zimno
Autorzy:
Wiśniewska-Weinert, H.
Leshchynsky, V.
Ignatev, M.
Borowski, J.
Wiśniewski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/189906.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
narzędzia do kucia na zimno
nano- i mikrocząstki smarów stałych
obróbka laserowa
powłoka
cold forging tool
nano- and micro-particle solid lubricant
laser texturing
coating
Opis:
Cold forging tools are known to be exposed to extremely high loads due to the high forming stresses and the strain hardening of the workpiece material. This paper deals with the study of the influence of laser texturing of hard-coated tool surfaces and micro-channels filled with solid lubricants on tool tribological behaviour in cold forging processes. The results of a study of the combination of hard coating with and solid lubricant layers for forging tools show the beneficial effect of nano- and micro-particle solid lubrication in the case of the storage of nanoparticles in the micro-reservoirs at the sliding interface. The use of nanolayered coatings (like nACVIc) seems to be more effective for areas of high contact stresses than a combination of coatings. The use of microchannels filled with MoS2 nanoparticles seems to be more effective for areas of abrasive wear.
Narzędzia do kucia na zimno poddawane są bardzo dużym obciążeniom ze względu na wysokie naprężenia oraz umocnienie podczas kształtowania. W niniejszym artykule przedstawiono analizę wpływu zmiany powierzchni narzędzi z twardymi powłokami oraz mikrokanalikami wypełnionymi nanocząstkami smarów stałych na właściwości tribologiczne narzędzi dla procesów kucia na zimno. Analiza otrzymanych wyników zastosowania powyższej kompozycji powłok dla narzędzi kuźniczych wykazuje korzystny efekt zastosowania nano- i mikrocząstek smarów stałych w mikrokanalikach na powierzchniach trących. W przypadku obszarów o wysokim naprężeniu stykowym bardziej efektywne od zastosowania kompozycji powłok wydaje się być zastosowanie powłok nanowarstwowych (takich jak nACVIc). Zastosowanie mikrokanalików wypełnionych nanocząstkami MoS2 jest bardziej efektywne dla obszarów charakteryzujących się zużyciem ściernym.
Źródło:
Tribologia; 2011, 5; 239-248
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thiosulfate leaching of silver from a solid residue after pressure leaching of industrial copper sulfides flotation concentrates
Autorzy:
Wejman-Gibas, K.
Chmielewski, T.
Borowski, K.
Gibas, K.
Jeziorek, M.
Wodka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/109947.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
atmospheric leaching
silver
sodium thiosulfate
ammonia
Lubin copper concentrate
Opis:
Hydrometallurgical recovery of silver from a solid residue after pressure leaching of a flotation copper concentrate from the Lubin Concentrator (KGHM Polska Miedz S.A.) was investigated. Thiosulphate leaching was examined with regard to the highest possible leaching efficiency and optimization process parameters. The effect of thiosulfate ions concentration within the range from 0.25 to 1.00 mol/dm3 at a constant ammonia concentration, and ammonia concentration within the range from 0.40 to 1.00 mol/dm3 at a constant thiosulfate concentration on leaching recovery of selected metals were examined. Moreover, the effect of copper(II) ions addition on silver leaching was studied. It was shown that the leaching recovery of silver increased with increasing thiosulfate and ammonia concentration. At the highest thiosulfate ions concentration, the observed silver leaching recovery was 60%. The best results were obtained at an ammonia concentration of 0.80 mol/dm3, where the leaching recovery of Ag reached 75%. It was established that addition of Cu(II) did not affect silver leaching. Nearly 100% efficiency of thioslulohate silver leaching was achieved by pretreatment of the solid residue after pressure leaching with NaOH solutions.
Źródło:
Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2015, 51, 2; 601-610
1643-1049
2084-4735
Pojawia się w:
Physicochemical Problems of Mineral Processing
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mikrostruktura i właściwości warstw tlenoazotowanych wytworzonych w obróbce hybrydowej w niskotemperaturowej plazmie
Microstructure and properties of oxynitrided surface layer produced under hybrid low temperature plasma treatment
Autorzy:
Tarnowski, M.
Sowińska, A.
Oleksiak, J.
Borowski, T.
Czarnowska, E.
Wierzchoń, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283793.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:
tlenoazotowanie
warstwy powierzchniowe
mikrostruktura
topografia powierzchni
adhezja płytek krwi
oxynitriding
surface layers
microstructure
platelet adhesion
Opis:
Szczególne właściwości tytanu i jego stopów, takie jak: niska gęstość, wysoka wytrzymałość właściwa oraz dobra odporność na korozję i korzystny moduł Younga w zestawieniu z powszechnie stosowanymi stalami chirurgicznymi na implanty kostne powodują, że znajdują one coraz szersze zastosowanie w medycynie. Obecnie jednym z rozwijanych kierunków badań w aspekcie poprawy biozgodności tytanu i jego stopów jest poprawa łączenia się implantu z kością poprzez zwiększenie adhezji oraz aktywacji płytek krwi. Cel ten można osiągnąć poprzez zastosowanie technik inżynierii powierzchni, takich jak metody PVD i CVD, implantację jonów oraz obróbki jarzeniowe, np. tlenoazotowanie w niskotemperaturowej plazmie. Celem niniejszych badań była ocena mikrostruktury (SEM), składu chemicznego (EDS), topografii powierzchni (profilometr optyczny), mikrotopografii oraz mikrochropowatości powierzchni (AFM), mikrotwardości, odporności korozyjnej w roztworze Ringera (metoda potencjodynamiczna) oraz biozgodności warstw tlenoazotowanych wytworzonych podczas procesu tlenoazotowania jarzeniowego w niskotemperaturowej plazmie w temperaturze 650°C. Dyfuzyjna warstwa typu TiO2+TiN+Ti2N+aTi(N) wytworzona na stopie tytanu Ti6Al4V charakteryzuje się wysoką twardością, dobrą odpornością korozyjną i wyższą, niż stop tytanu w stanie wyjściowym, twardością. Badania biozgodności w zakresie adhezji i aktywacji płytek krwi wykazały, że adherowały one w większym stopniu i wykazywały cechy większej aktywacji na warstwach tlenoazotowanych niż na stopie tytanu Ti6Al4V w stanie wyjściowym. Rezultaty wskazują, że wytworzenie warstwy tlenoazotowanej pozwala poprawić właściwości biomateriałów tytanowych w aspekcie integracji z kością.
Specific properties of titanium and its alloys such as: low density, high tensile strength, good corrosion resistance and advantageous elastic modulus in comparison to commonly used surgical steels for bone implants are the reasons for their wider application in medicine. Nowadays, one of the most expandable directions of investigation in the aspect of enhancing biocompatibility of titanium and its alloys is improvement of platelets adhesion and activation to bone implant. This goal can be achieved through the use of several surface engineering methods like PVD and CVD methods, ion implantation and treatment in glow discharge conditions like low temperature plasma oxynitriding. This study was aimed to evaluate the microstructure (SEM), chemical composition (EDS), topography (optical profilometer), microtopography and microroughness (AFM), microhardness, corrosion resistance in Ringer solution (potentiodynamic method) and biocompatibility of oxynitrided surface layer produced at low temperature of glow discharge process. The diffusive surface layer of TiO2+TiN+T2N+aTi(N) type produced on Ti6Al4V titanium alloy exhibited advantageous properties such as high hardness, good corrosion resistance and higher than titanium alloy microhardness. Biocompatibility investigated in range of platelets adhesion and activation revealed that these cells adhered in higher extent and dislayed morphological features of larger activation on oxynitrided layer compared to titanium alloy. Results suggest that produced oxynitrided surface layer have a potential to improve titanium biomaterials in rage of integration with bone.
Źródło:
Engineering of Biomaterials; 2013, 16, 120; 13-18
1429-7248
Pojawia się w:
Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan aktualny, atrakcyjność i perspektywy sektora biogazu rolniczego w Polsce
Present condition, attractiveness and prospect of agricultural biogas sector in Poland
Autorzy:
Szwarc, M.
Kupczyk, A.
Borowski, P.
Sikora, M.
Będkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1381691.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
Tematy:
sektor biogazu
odnawialne źródła energii
atrakcyjność sektora
biomasa
biogas sector
renewable energy sources
attractiveness of sector
biomass
Opis:
W artykule omówiono aktualną sytuację sektora biogazu rolniczego w Polsce, produkcję, zdolności produkcyjne i stopień ich wykorzystania czy atrakcyjność sektora. Przedstawiono aspekty prawne regulujące OZE, w tym dotyczące sektora biogazu oraz scharakteryzowano technologie produkcji biogazu. Artykuł zgłębia również kluczowe dla biogazu aspekty jak: opłacalność, czy oddziaływanie na środowisko w tym również redukcji emisji CO2. Stwierdzono, iż pomimo wielu problemów, realną szansę na poprawienie sytuacji sektora biogazu w Polsce stwarza wejście w życie ustawy o OZE.
The article presents the situation of the biogas sector in Poland. It touches also the areas such as Renewable Energy Sources law and biogas production technology. The article also penetrates key aspects like profitability, attractiveness or influence on environment, like the reduction of carbon dioxide emissions. The conclusion is that despite many problems, the Renewable Energy Sources Act that is to come into effect, creates a real opportunity for improvement of the Polish biogas sector.
Źródło:
Gospodarka Materiałowa i Logistyka; 2015, 4; 2-13
1231-2037
Pojawia się w:
Gospodarka Materiałowa i Logistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania wydzielania metanu do wyrobisk chodnikowych drążonych kombajnami w pokładach węgla
Measurements of methane emission to headings drivages with continuous miners in coal seams
Autorzy:
Szlązak, N.
Borowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349182.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wentylacja lutniowa
zagrożenie metanowe
wydzielanie metanu
duct ventilation
methane hazard
methane emission
Opis:
W artykule scharakteryzowano źródła wydzielania metanu do wyrobiska chodnikowego. Podano zależności dzięki którym można obliczyć strumień wydzielanego metanu z urobionego węgla, powierzchni ociosów węglowych wyrobiska oraz czoła przodka. Przedstawiono wyniki pomiarów wydzielania metanu do wyrobisk drążonych kombajnami w silnie metanowych kopalniach, które były przewietrzane przy pomocy wentylacji kombinowanej (tłoczącej z krótkim lutniociągicm ssącym z zainstalowanym odpylaczem). Na podstawie tych wyników wyznaczono współczynnik charakteryzujący szybkość oddawania metanu przez węgiel z ociosu oraz intensywność wydzielania metanu q/o z odsłoniętej powierzchni calizny węglowej. Wielkość tych współczynników uzależniono od średniej metanonośnośei pokładu (stwierdzonej podczas drążenia wyrobiska). Określono również procentowy udział strefy przodkowej obejmującej długość 50 m od przodka wyrobiska w całkowitym strumieniu objętościowym metanu. Z tych badań wynika, że na tę strefę przypada około 65% całkowitego wydzielania metanu do wyrobiska.
This article characterizes the sources of methane emission to a heading. Dependencies, on whose basis the stream of methane emitted from extracted coal, surface area of coal walls and face of heading can be calculated, are given. The results of measurements of methane emission to headings with continuous miners of very gassy mines, which were ventilated by means of overlap auxiliary ventilation system (main forcing duct and short exhaust duct with a dust seperator) are presented. On the basis of those results the co-efficient characterizing velocity of methane emission from surface area of coal wall and intensity of emission from exposed surface area of coal was determined. The values of those co-efficients are dependent on average methane content of coal seam (which was determined during underground drivages). The percentage contribution of face zone of heading comprising 50 m from the face in total volumetric methane flow was also determined. On the basis of those measurements it can be concluded that this zone includes 65% of total methane emission into a heading.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 1; 45-55
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparison of methane drainage methods used in Polish coal mines
Porównanie metod odmetanowania stosowanych w polskich kopalniach węgla kamiennego
Autorzy:
Szlązak, N.
Borowski, M.
Obracaj, D.
Swolkień, J.
Korzec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219458.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zagrożenie metanowe
odmetanowanie
metody odmetanowania
system przewietrzania
efektywność odmetanowania
methane hazard
methane drainage
ventilation system
effectiveness of methane drainage
Opis:
Methane drainage is used in Polish coal mines in order to reduce mine methane emissions as well as to keep methane concentration in mine workings at safe levels. This article describes methods of methane drainage during mining used in Polish coal mines. The first method involves drilling boreholes from tailgate roadway to an unstressed zone in roof or floor layers of a mined seam. It is the main method used in Polish mining, where both the location of drilled boreholes as well as their parameters are dependent on mining and ventilation systems of longwalls. The second method is based on drilling overlying drainage galleries in seams situated under or over the mined seam. This article compares these methods with regard to their effectiveness under mining conditions in Polish mines. High effectiveness of methane drainage of longwalls with different ventilation and methane drainage systems has been proven. The highest effectiveness of methane drainage has been observed for the system with overlying drainage gallery and with the parallel tailgate roadways. In case of classic U ventilation system of longwall panel, boreholes drilled from the tailgate roadway behind the longwall front are lost.
Metan występujący w pokładach węgla kamiennego stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa w podziemnych zakładach górniczych. W związku z tym, że jest on gazem palnym i wybuchowym konieczne jest ograniczenie jego wypływu do przestrzeni wyrobisk górniczych. Proces ten wymaga stosowania środków profilaktycznych w postaci odmetanowania. W artykule opisane zostały podstawowe metody odmetanowania górotworu stosowane w warunkach polskich kopalń. Warunki geologiczne występowania metanu w złożu węglowym oraz niska przepuszczalność polskich węgli powoduje, że uwolnienie gazu bez naruszenia struktury górotworu robotami górniczymi jest niewielkie. Ilość uwalnianego metanu jest ściśle związana z zakresem prowadzonych robót górniczych, zarówno robót udostępniających, jak i właściwej eksploatacji pokładów węgla (Krause i Łukowicz, 2004). W polskich kopalniach węgla kamiennego najczęściej stosowany jest ścianowy system eksploatacji. Pozwala on na uzyskanie stosunkowo dużej koncentracji wydobycia. Występująca często w rejonie eksploatacji wysoka metanonośność węgla wymaga zastosowania skutecznego odmetanowania. W dotychczas używanej technologii wyróżnia się dwa sposoby odmetanowania w trakcie eksploatacji. Pierwszy z nich związany jest z wierceniem otworów z chodników wentylacyjnych do strefy odprężonej w stropie lub spągu pokładu eksploatowanego. Jest to podstawowy rodzaj odmetanowania w polskim górnictwie. Miejsce wykonywania otworów, jak również ich parametry uzależnione są od systemu eksploatacji i sposobu przewietrzania ściany. Drugi sposób polega na wykonaniu chodników drenażowych w pokładach znajdujących się nad lub pod tym pokładem eksploatowanym. Odmetanowanie górotworu jest najskuteczniejszym środkiem zwalczania zagrożenia metanowego, zapewniającym zmniejszenie wypływów metanu do przestrzeni roboczych. Najskuteczniejszą metodą okazało się drenowanie metanu z górotworu i otamowanych zrobów i odprowadzanie go osobnymi rurociągami na powierzchnię, wykorzystując depresję wytwarzaną w stacji odmetanowania. Metoda ta pomaga w utrzymaniu żądanych parametrów wentylacyjnych, stawia jednak określone wymagania co do sposobów rozcinania metanonośnych pokładów węgla. Odmetanowanie wyprzedzające w kopalniach polskich stosowane jest sporadycznie lub wcale ze względu na niską przepuszczalność węgli powodującą, że skuteczność tej metody jest zbyt niska. W przypadku odmetanowywania pokładów sąsiednich niezbędne jest określenie strefy desorpcji wywołanej eksploatacją ściany. Otwory drenażowe powinny być zlokalizowane tak, aby znajdowały się w strefie odprężonej, natomiast nie przecinały strefy zawału bezpośredniego. W polskich warunkach geologicznych dobre wyniki daje wyznaczanie kątów nachylenia otworów drenażowych zgodne z pracą (Flügge, 1971), a przedstawionych na rysunku 1. Rozmieszczenie otworów drenażowych w rejonie ściany uzależnione jest od stosowanego systemu eksploatacji i przewietrzania. Jednym z najczęściej stosowanych jest system przewietrzania U (rys. 2), a w warunkach ścian o dużej prognozowanej metanowości system Y (rys. 3). W warunkach bardzo dużej prognozowanej metanowości system z równoległego chodnika wentylacyjnego (rys. 4). Rzadziej stosuje się system odmetanowania z nadległego chodnika drenażowego (rys. 5). Celem artykułu jest porównanie systemów odmetanowania trzech ścian eksploatowanych w polskich kopalniach węgla kamiennego, różniących się systemem przewietrzania: – Ściana D-2 w pokładzie 410 – system przewietrzania U, – Ściana 2 w pokładzie 506 – system przewietrzania U z równoległym chodnikiem wentylacyjnym, – Ściana B-11 w pokładzie 348 – system przewietrzania U z chodnikiem drenażowym. Porównanie przeprowadzono na podstawie badań opartych o wyniki pomiarów: stężenia metanu, prędkości powietrza, ciśnienia barometrycznego i ilości ujmowanego przez systemem odmetanowania metanu. Wykorzystano wyniki z systemu rejestracji danych z czujników metanometrycznych i anemometrycznych rozmieszczonych w rejonie wyrobisk ścianowych. Na podstawie uzyskanych danych dokonano bilansu dziennego ilości wydzielającego się metanu w rejonie eksploatacji, a w dalszej kolejności określono przebieg zmienności metanowości wentylacyjnej, bezwzględnej, a także wyznaczono efektywność odmetanowania (rys. 7, 15, 23). W celu przeprowadzenia oceny statystycznej wyników sporządzono wykresy ramkowe wyznaczonych na podstawie pomiarów wielkości na wybiegu eksploatowanych ścian (rys. 8-10, 16-18, 24-26). Dodatkowo dla ściany D-2 i B-11 wykreślono zależność wydobycia od wybiegu (rys. 11, 27). Analiza statystyczna obejmowała również określenie przebiegu zmienności ilości metanu ujętego odmetanowaniem i efektywności odmetanowania od metanowości bezwzględnej i ciśnienia barometrycznego (rys. 12-14, 19-21, 30-32). Dodatkowo dla ściany 2 w pokładzie 506 wykreślono zależność stężenia metanu w rurociągu odmetanowania w funkcji ciśnienia barometrycznego (rys. 22), a dla ściany B-11 w pokładzie 348 zależności ilości metanu ujętego odmetanowaniem i jego efektywności w funkcji wydobycia (rys. 28, 29). Przeprowadzona pozwala stwierdzić, że najwyższą efektywność odmetanowania uzyskuje się przy systemie z chodnikiem drenażowym (rys. 26) oraz z w systemie z równoległym chodnikiem wentylacyjnym (rys. 18). Przy klasycznym systemie przewietrzania U, otwory wiercone z chodnika wentylacyjnego za frontem ściany są tracone. W przypadku podwójnego chodnika wentylacyjnego filar pozostawiany pomiędzy chodnikami pozwala na uzyskanie trwałej szczelności otworów drenażowych, a co za tym idzie uzyskanie mieszaniny gazowej o wyższym stężeniu metanu. W trakcie biegu ściany zmianie ulega ilość ujmowanego metanu oraz efektywność odmetanowania. Na etapie rozruchu ściany zarówno metanowość bezwzględna, jak również ilość ujmowanego przez odmetanowanie metanu uzyskiwały niższe wartości. Po okresie rozruchu ściany parametry te wzrastały i utrzymywały się na względnie stałym poziomie w czasie eksploatacji ściany. Wzrosła również efektywność odmetanowania. W czasie prowadzenia ściany stwierdzono wzrost ujęcia metanu systemem odmetanowania wraz z narastaniem metanowości bezwzględnej w rejonie, natomiast zmiany wydobycia nie wpływały na zmiany ilości ujmowanego metanu. Analiza zmian ilości ujmowanego metanu na tle zmian ciśnienia barometrycznego mierzonego w wyrobiskach wykazała, że zależność pomiędzy tymi parametrami nie zawsze istnieje. W przypadku systemu U analiza nie wykazała zmian ilości metanu ujmowanego przez system odmetanowania podczas zmian ciśnienia barometrycznego. Ilość metanu ujęta systemem odmetanowania przy przewietrzaniu U w całym badanym okresie utrzymywała się na stałym poziomie (rys. 14). Otwory drenażowe nie posiadają bezpośredniego połączenia ze strefą oddziaływania otworów. Przy systemie z równoległym chodnikiem wentylacyjnym oraz chodnikiem drenażowym wraz ze wzrostem ciśnienia barometrycznego w ścianie malała ilość ujmowanego przez system odmetanowania metanu (rys. 21, 32). W tym przypadku widoczne jest połączenie kanału ściany przez zroby z chodnikiem drenażowym lub otworami drenażowymi wykonywanymi za frontem ściany poprzez układ szczelin. Dlatego zmiana ciśnienia barometrycznego odgrywa dużą rolę w ujęciu metanu. Zmiany ciśnienia barometrycznego w znaczący sposób wpływały na stężenie ujmowanej mieszaniny, co potwierdziły wyniki pomiarów stężenia metanu w obu nitkach rurociągów odmetanowania w ścianie 2 (rys. 22). Świadczy to o połączeniu zrobów z strefą oddziaływania otworów drenażowych. Najniższą efektywność odmetanowania w granicach 30-40% uzyskiwano w ścianie przewietrzanej systemem U. Natomiast najwyższą, średnią efektywność odmetanowania, dochodzącą do 80% osiągano w ścianach z chodnikiem drenażowym. W ścianach z podwójnym chodnikiem wentylacyjnym uzyskiwano efektywność odmetanowania w granicach 50-60%.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 3; 655-675
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring and controlling methane hazard in excavations in hard coal mines
Kontrola i zwalczanie zagrożenia metanowego w wyrobiskach kopalń węgla kamiennego
Autorzy:
Szlązak, N.
Obracaj, D.
Borowski, M.
Swolkień, J.
Korzec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348769.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
methane monitors
methane hazard control
longwall ventilation system
work safety in mines
metanometria automatyczna
zwalczanie zagrożenia metanowego
przewietrzanie ścian eksploatacyjnych
bezpieczeństwo pracy w kopalni
Opis:
At present Polish mining regulations require the use of methane monitors with short or fast response times for current switchboard types when methane hazards co-exist with rock-burst hazards. According to regulations the number and location of sensing devices for methane monitors should be consistent with the conditions present in any given monitored area. This article presents an analysis of regulations referring to a control system and methane hazard monitoring. The analysis takes the Polish legislative system into consideration and looks at regulations in selected countries with well-developed mining industries. Methods for methane hazard control in blind headings with auxiliary ventilation and in mining areas are also discussed. Methods are illustrated by using examples of monitoring methane hazard control in driven roadways and in longwalls ventilated by U and Y systems.
Aktualnie obowiązujące przepisy górnicze nakładają obowiązek stosowania metanometrii automatycznej o skróconym czasie repetycji pomiarów lub o pomiarze ciągłym dla nowo budowanych central oraz w przypadkach, gdy zagrożenie metanowe występuje w układzie skojarzonym z zagrożeniem tąpaniami. W przepisach określono warunki dotyczące liczby i miejsc zabudowy czujników metanu. W artykule przedstawiono analizę przepisów decydujących o systemie kontroli i monitoringu zagrożenia metanowego. W analizie uwzględniono stan prawny obowiązujący w Polsce oraz wybranych krajach z rozwiniętym przemysłem górniczym. Omówiono metody kontroli zagrożenia metanowego w wyrobiskach przewietrzanych lutniociągami oraz w rejonach eksploatacyjnych. Metody te poparte zostały przykładami monitoringu i zwalczania zagrożenia metanowego w drążonych wyrobiskach korytarzowych oraz w wyrobiskach ścianowych przewietrzanych systemami U i Y.
Źródło:
AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2013, 37, 1; 105-116
1732-6702
Pojawia się w:
AGH Journal of Mining and Geoengineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena efektywności odmetanowania górotworu przy eksploatacji pokładu ścianą z podwójnym chodnikiem wentylacyjnym
Effectiveness of methane drainage from the rock mass with the parallel ventilation heading during longwall mining
Autorzy:
Szlązak, N.
Borowski, M.
Swolkień, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166985.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
zagrożenie metanowe
odmetanowanie
efektywność odmetanowania
system wentylacji
methane hazard
methane drainage
effectiveness of methane drainage
ventilation system
Opis:
Odmetanowanie w polskich kopalniach węgla kamiennego jest prowadzone w celu zmniejszenia wydzielania metanu do wyrobisk górniczych, co pozwala na utrzymanie dopuszczalnego stężenia w przepływającym powietrzu przez wyrobiska górnicze. W ten sposób zapewniane jest bezpieczeństwo pracującej załodze. W artykule przedstawiono sposób odmetanowania w ścianie 2 w pokładzie 506, który jest eksploatowany w warunkach wysokiego zagrożenia metanowego. W przypadku analizowanego wyrobiska ścianowego, wydzielający się metan z frontu ściany jest odprowadzany równoległym chodnikiem wentylacyjnym. W artykule przedstawiono wpływ systemu przewietrzania wyrobiska ścianowego na efektywność odmetanowania w ścianie 2 w pokładzie 506. W celu oceny wielkości zagrożenia metanowego wykonano pomiary stężenia metanu, prędkości powietrza, ciśnienia absolutnego powietrza oraz stężenia i ilości metanu ujmowanego przez system odmetanowania. Wyniki uzyskane z badań zostały wykorzystane do określenia zmian metanowości bezwzględnej, wentylacyjnej oraz ilości ujmowanego metanu wraz z efektywności odmetanowania.
Methane drainage is used in Polish coal mines in order to reduce mine methane emission as well as to keep methane concentration in mine workings at safe levels. This paper describes the method of methane drainage used in longwall 2 in seam no. 506. In Poland, coal seams are frequently mined under difficult conditions of very high methane hazard. In such situations, methane is drained by means of parallel ventilation headings. This paper shows the influence of a specific ventilation system on the drainage efficiency at longwall 2 in seam no. 506. In this longwall, measurements of methane emission and the efficiency of the drained methane were taken. They consisted in gauging methane concentration, air velocity, absolute air pressure and the amount of methane removed by a drainage system. Experimental data was used to estimate the variations in absolute and ventilation methane-bearing capacity as well as to gauge the efficiency of methane drainage.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 2; 79-86
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposób określania metanonośności w pokładach węgla kamiennego
Method for the determination of methane content of coal seams
Autorzy:
Szlązak, N.
Borowski, M.
Korzec, M.
Obracaj, D.
Swolkień, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349512.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
metanonośność
metody wyznaczania zawartości metanu w pokładach węgla
content of methane
methods for determining content of methane in coal seams
Opis:
W celu oceny dotychczas stosowanych metod oznaczania metanonośności przeprowadzono analizę procedur przygotowania i wykonywania badań metanonośności w pokładach węgla, a także procedur obowiązujących w laboratorium badawczym. Analiza dotychczasowych metod oznaczania metanonośności pozwoliła na opracowanie jednolitej procedury pobierania próbek węgla i wyznaczania zawartości metanu w próbce w laboratorium. W celu określenia strat metanu w trakcie pobierania prób węgla do analizy przeprowadzono badania sorpcji i desorpcji metanu na próbkach węgla. Wykonane badania sorpcji i desorpcji metanu na węglu przy różnych wartościach ciśnienia nasycenia pozwoliły na ustalenie zależności umożliwiającej obliczenia strat metanu w czasie pobierania próbki węgla w wyrobiskach górniczych. W wyniku przeprowadzonych analiz zaproponowano metodę umożliwiającą określenie metanonośności w pokładach węgla.
Analyses of preparation and doing research on methane content in coal seams and an established procedures in laboratory are conducted for previous methods assessment. Analyses of previous methods for determining content of methane in coal seams allowed a uniform procedure for taking samples and for determine the content of methane in samples in the laboratory to be developed. Research on sorption and desorption of methane on coal were done for determining the methane losses during taking samples. Obtained results at different saturation pressures. Allowed to determine a dependance enabling calculation concerning the losses of methane during the taking coal samples in the mine workings. As a result of the analyses method for determining content of methane in coal seams were given.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 4; 101-117
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki mikroklimatu w podziemnych obiektach zabytkowych kopalni soli
Microclimate conditions of unique objects in underground object of salt mine
Autorzy:
Szlązak, N.
Obracaj, D.
Borowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350323.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zabytki solne
mikroklimat
parametry powietrza
salt exhibits
microclimate
airflow parameters
Opis:
Stan zachowania solnych eksponatów w postaci rzeźb solnych, reliefów, czy kryształów solnych zależy od parametrów powietrza w miejscu ich przechowywania. W obiektach podziemnych eksponaty te występują w środowisku powietrza wentylacyjnego, sprowadzanego z powierzchni, którego parametry termodynamiczne ulegają zmianie w ciągu roku. W artykule omówiono procesy wymiany ciepła i wilgoci, jakie zachodzą pomiędzy solą kamienną a powietrzem. Określono wartości parametrów powietrza, przy których zachodzić będą zjawiska szkodliwe dla rzeźb i kryształów solnych. Przedstawiono możliwości zabezpieczenia szczególnie cennych kryształów solnych w wyrobiskach podziemnych.
The conditions in which salt exhibits are preserved in the form of salt sculptures, reliefs or salt crystals depend on the parameters of air in the place where they are kept. In the case of underground objects, these exhibits are kept in ventilation air whose thermodynamic parameters change during the year. This paper presents the processes of heat and moisture exchange between rock salt and air. The values of air parameters for which harmful phenomena to sculptures and salt crystals are determined. The possibilities of preserving especially valuable salt crystals in underground excavations are also presented.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 4; 121-130
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanieczyszczenie powietrza spalinami przy drążeniu wyrobisk z wykorzystaniem maszyn z silnikami Diesla
Air pollution by diesel exhaust during drifting headings with diesel-powered vehicles
Autorzy:
Szlązak, N.
Borowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350114.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
emisja spalin z silników Diesla
zagrożenie spalinami
zanieczyszczenie powietrza w wyrobiskach podziemnych
diesel exhaust emission
harmfulness of diesel exhaust
air pollution in underground excavations
Opis:
W artykule przedstawiono sposoby wentylacji drążonych wyrobisk, w których pracują maszyny samojezdne z wysokoprężnymi silnikami spalinowymi. Scharakteryzowano czynniki wpływające na wielkość emisji spalin oraz omówiono szkodliwe oddziaływanie stałych i gazowych składników spalin. W celu oceny zanieczyszczenia atmosfery wyrobisk stałymi i gazowymi składnikami spalin silników Diesla podczas pracy maszyn samojezdnych wykonano pomiary zawartości części stałych i składników gazowych w powietrzu. Wyniki zostały opracowane statystycznie. Określono warunki przewietrzania, dla których będą zachowane dopuszczalne stężenia z uwagi na zanieczyszczenia stałymi i gazowymi składnikami spalin.
The ventilation methods of drifted headings where diesel-powered vehicles work were presented in the paper. The factors influencing exhaust emission are characterized and harmfulness of both exhaust components: particles and gases is discussed. In order to determine air pollution by diesel particles and gases of both particles and gases were taken. The results statistically analyzed. The ventilation conditions for preserving permissible diesel gases and particle concentration content.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2005, 29, 3/1; 419-431
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Study of the noncommutativity of submitting aircraft rotation in high-manoeuvring flights
Autorzy:
Szelmanowski, A.
Borowski, J.
Garbacz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/244401.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
transport
aviation
inertial navigation system
coning motion
noncommutativity rate vector
lotnictwo
Inercyjny system nawigacji
Opis:
The article presents selected results of the analytical work carried out in the Air Force Institute of Technology and the Polish Air Force Academy by means of a computer simulation of noncommutativity phenomena submitting aircraft turnover on high-manoeuvrability flights. The results of these simulations allowed to define the guidelines for the method of “production” of noncommutativity phenomenon in specialized rotating positions for strapdown inertial navigation systems (to evaluate the errors of determining spatial orientation). Also, it analysed the possibility of “production” noncommutativity rotational movement in mobile flight simulator used for testing pilots and candidates for pilots (to test the sensitivity of the pilot’s vestibular system in terms of feeling the impact of this phenomenon). The results of the assessment of “greatness” noncommutativity angular velocity vector, occurring in some parts of the high-manoeuvrability flight of aircraft on the example of a fighter-bomber airplane Su-22 were discussed as well.
Źródło:
Journal of KONES; 2017, 24, 1; 325-332
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Photosynthetic apparatus efficiency of eight tree taxa as an indicator of their tolerance to urban environments
Autorzy:
Swoczyna, T.
Kalaji, H.M.
Pietkiewicz, S.
Borowski, J.
Zaras-Januszkiewicz, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41510.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Dendrologii PAN
Opis:
Urban trees, especially those growing in close proximity to roads, suffer from different kinds of stress. Most of roadside stress factors are impossible to be avoided therefore the selection of tolerant tree species andcultivars is of high importance. In our research we usedthe activity of photosystem II andchlorophyll relative content to monitor physiological state of 8 species andcultivars growing in urban environments in Warsaw. We comparedyoung trees growing 2–3 m away from the roadandothers growing minimum 8 meters away. The experiment allowed us to indicate the most tolerant taxa to roadside conditions: Gleditsia triacanthos, Pyrus calleryana ‘Chanticleer’, Platanus ×hispanica ‘Acerifolia’ and Acer campestre. We foundthat Quercus rubra is relatively tolerant. Tilia ×europaea ‘Pallida’, Tilia cordata ‘Greenspire’ and Ginkgo biloba should not be planted in harmful habitats.
Źródło:
Dendrobiology; 2010, 63
1641-1307
Pojawia się w:
Dendrobiology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies