Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Bernatowicz, Tadeusz." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Początki latynizacji architektury greckokatolickiej na Białorusi: cerkwie w Mirze i Nowym Świerżniu
    Beginnings of Latinisation of Greek Catholic Architecture in Byelorussia: the Orthodox Churches in Mir and Nowy Świerżeń
    Autorzy:
    Bernatowicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955719.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    One of the most interesting phenomena in the architecture of East Europe is latinisation and occidentalisation of Greek Catholic (Uniate) Orthodox churches. The beginnings of this phenomenon have not been taken up by researchers up till now. The founders were advocates of the new form of Orthodox churches. They were often involved in the process of integration of the Eastern and Catholic Churches. One of them was Mikołaj Radziwiłł “Sierotka” (“Orphan”) who took part in preparations of the Union of Brest and in signing it in 1596. In the years 1586-1616 the Duke founded at least four Uniate Orthodox churches built on the territories of contemporary Byelorussia, among others in Nieśwież, Nowy Świerżeń, Mir and Łachwa. The St George Orthodox church in Nieśwież was built in the years 1586-1596. It was established on an almost rectangular plan with four round turrets in the corners. The main part was covered with a ridge roof with a dome in the middle and the turrets were also covered with cupolas. Its shape was similar to the local Orthodox churches (Połock, Brest, Supraśl, Synkowicze, Małmożejki). The Orthodox church in Nowy Świerżeń is built on a plan of a long rectangle and it has a tower façade. The plan and the shape are derived from Catholic architecture. The Holy Trinity Uniate Orthodox church in Mir was built on the plan of the letter “T” whose crosswise arm is joined to a deep, semicircular apse. The width of the crosswise part corresponds to the length of the nave. The brick Orthodox church built at the beginning of the 17th century in Łachwa has a similar plan. The architectonic form of the Orthodox churches in Nowy Świerżeń and Mir was defined by the Catholic founder – Radziwiłł the “Orphan” and the Jesuit architect Giovanni M. Bernardoni. The Orthodox churches in Mir and Nowy Świerżeń built at the turn of the 16th century are the earliest examples of Greek Catholic church architecture on the territories of the Grand Duchy of Lithuania in which the phenomena of occidentalisation and latinisation occur.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 1999, 47, 4; 129-142
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pałac Koniecpolskich-Radziwiłłów. Modernizacje i transformacje programu wnętrz na przełomie XVII i XVIII wieku
    The Koniecpolski-Radziwiłł Palace. Modernization and Transformation of the Interior Programme at the Turn of the 18th Century
    Autorzy:
    Bernatowicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16026558.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Pałac Koniecpolskich-Radziwiłłów w Warszawie
    architektura przełomu XVII i XVIII wieku
    Constante Tencalla
    Giovanni Battista Gisleni
    Giuseppe Bellotti
    Augustyn Locci
    Carlo Ceroni
    Andrzej J. Jeziernicki
    Carlo A. Bay
    Benedykt de Renard
    Domenico Cioli
    The Koniecpolski- Radziwiłł Palace in Warsaw
    Architecture at the Turn of the 18th Century
    Opis:
    Pałac Koniecpolskich-Radziwiłłów (obecnie Prezydencki) należy do wyróżniających się skalą i prestiżem rezydencji Warszawy. Powstał w latach 1643-1646/1656 według projektu Contante Tencalli dla hetmana Stanisława Koniecpolskiego, wybitnego rycerza i znakomitego polityka. Następnie należał do książąt Lubomirskich, a 1674 r. zakupiony został przez księcia Michała Radziwiłła. W rękach tej rodziny pozostał do 1818 r.  Od 1684 r. Radziwiłłowie prowadzili przebudowy i adaptacje zgodnie ze zmieniającymi się potrzebami użytkowymi i reprezentacyjnymi, angażując najwybitniejszych architektów pracujących w Warszawie. Wyjątkowo, jak na polskie warunki zachowane źródła w postaci inwentarzy pałacu z lat 1681, 1685, 1717, 1721, 1728, 1735 oraz rachunki i korespondencja pozwalają na odtworzenie dziejów przemian budowli, zakresu prac architektonicznych oraz roli uczestniczących w nich architektów. Materiały te posłużyły do rekonstrukcji zmieniających się układów funkcjonalnych wnętrz, które  opracowane zostały w formie graficznej. Za podstawę posłużył plan Pianta del Palazzo di uarsauia [Varsavia] wykonany przez Giovaniego B. Gisleniego przed 1655 r., a znajdujący się obecnie w Castello Sforzesco w Mediolanie. Tencalla zaprojektował pałac z loggią od dziedzińca, tarasem z grotą od ogrodu  oraz długą salą wewnątrz, po bokach której powstały paradne apartamenty. Wzorował na wczesnobarokowych willach i pałacach rzymskich z 2 poł. XVI i pocz. XVII w. – pałacu papieskim na Kwirynale i willi Borghese oraz willi Mondragone we Frascati. Ponieważ budowla miała pełnić nie tylko funkcje rekreacyjne ale również reprezentacyjne pałac otrzymał trzy kondygnacje – parter, piano nobile i mezzanino, i tym samym wpisywał się w tradycję rezydencji otwartej o francuskiej genezie. Z połączenia dwóch typów rezydencji włoskiej willi i francuskiego pałacu wynikł problem kształtu schodów. Tencalla, opierając się na schematach willowych zaprojektował schody ciasne i ciemne, nie spełniające w wystarczającym stopniu wymogów reprezentacji. Po śmierci Tencalli  Gisleni przedstawił nowe projekty schodów, których jednak nie zrealizowano. Próby rozwiązania tego problemu pojawiały się przy kolejnych adaptacjach i remontach pałacu. Nową klatką schodową z duszą wybudowano dopiero w poł. XVIII w. dostawiając ją do budynku od północy. W latach 1689-1690 Giuseppe S. Bellotti  wykonał remont pałacu dla Michała Radziwiłła i jego żony Katarzyny z Sobieskich. Odnowił schody na pierwsze piętro i wyremontował  salę jadalną na parterze. W większym zakresie modernizację pałacu wykonali w latach 1693-1701 Augustyn W. Locci i Carlo Ceroni dla kolejnego właściciela Karola Radziwiłła oraz Anny z Sanguszków. Powstała wtedy wielka jadalnia na parterze. Ceroni jako budowniczy i inżynier wodny nadzorował także prace ogrodowe związane z urządzeniami wodnymi w grocie. By podnieść reprezentacyjność wnętrz pałacu ponownie podjęto ponownie próbę wybudowania nowych schodów. Projekty wykonali architekci Andrzej J. Jeziernicki (1701-1705) oraz laureat Akademii św. Łukasza Benedykt de Renard (1720-1721). One także nie zostały zrealizowane. W tym czasie Carlo A. Bay z dużych pokojów na parterze wyodrębnił kameralne apartamenty mieszkalne przeznaczone dla Michała Radziwiłła „Rybeńki”.  W następnych latach  1727-1728 skoncentrowano się na podnoszeniu splendoru ogrodu. W tym celu, za pośrednictwem de Renarda sprowadzony został z Rzymu architekt Domenico Cioli, który odnowił grotę, urządzenia wodne i pawilony ogrodowe. Zrekonstruowany proces przemian jakich dokonali  znakomici architekci w latach 1684-1735 ukazuje skomplikowaną materię jaką było użytkowanie pałacu wzniesionego w czasach Wazów, a  funkcjonującego w epoce silnych tendencji do manifestowania reprezentacji, którego wyznacznikami były paradny dziedziniec, regularny ogród, i co najważniejsze paradna sekwencja wnętrz – sień, schody i Sala Wielka. Przykład pałacu Radziwiłłów-Koniecpolskich znakomicie ilustruje charakterystyczne w Warszawie zjawisko, gdy wczesnobarokowe wnętrza pałaców próbowano w XVIII w. unowocześnić by spełniały nowe wymogi reprezentacji. Problem polegał na tym, że z jednej strony respektowano nieomal ortodoksyjnie zasadę  nienaruszalności starych murów magistralnych, z drugiej zaś próbowano westybulom, klatkom schodowym i Salom Wielkim nadać okazałą i skalę. Konfliktowość między potrzebami unowocześnienia a możliwościami technicznymi zmuszała architektów i decydentów do podejmowania decyzji prowadzących do nietypowych rozwiązań, które odbiegały od ogólnoeuropejskich schematów rozwoju architektury, ale odbijały specyficzne uwarunkowania mentalne zleceniodawców i społeczno-ekonomiczne mechanizmy w rozwoju pałacowej architektury XVII i XVIII w. w Warszawie.
    The Koniecpolski-Radziwiłł Palace (today: Presidential Palace) ranks among the most grandiose and prestigious residences in Warsaw. Raised in 1643-1646/56 after the design by Contante Tencalla for Hetman Stanisław Koniecpolski, an illustrious knight and outstanding politician, it later belonged to the Lubomirski Princes, and was purchased by Prince Michał Radziwiłł in 1674. It remained this family’s property until 1818. Beginning as of 1648, the Radziwiłłs conducted alterations and adaptations harmonized with utility and stately needs of the residents, employing the most outstanding architects active in Warsaw. Exceptionally preserved sources, compared to other Polish estates, including inventories from: 1681, 1685, 1717, 1721, 1728, 1735, as well invoices and correspondence allow to recreate the history of the building’s transformations, the range of architectural works, and the role played by the contributing architects. The materials have served to reconstruct the altering of the functional arrangement of the interiors, these having been presented in a 2-D format. The grounds for it were found in the plan Pianta del Palazzo di uarsauia [Varsavia] executed by Giovani B. Gisleni before 1655, currently at Milan’s Castello Sforzesco. Tencalla designed a palace with a loggia from the side of the courtyard, a terrace with a grotto from the side of the garden, and a long hall inside, along which stately apartments were located. He modelled himself on early Baroque villas and Rome’s palaces from the 2nd half of the 16th century and early 17th century: the Papal Quirinal Palace, Villa Borghese, and Frascati’s Villa Mondragone. Since the building was not merely to serve recreational purposes, but also stately ones, the Palace was given three storeys: the ground floor, piano nobile and the mezzanine, thus joining the ranks of an open residence of French descent. The fusion of two types of residences: the Italian villa and the French palace yielded the problem of the staircase. Following the villa scheme, Tencalla designed narrow and dark stairs that were not sufficiently sumptuous. Following Tencalla’s death, Gisleni presented the design of a new staircase, this, however, not implemented. The attempts to solve the problem resurfaced in the course of subsequent adaptations and renovations of the Palace. A new stairwell was built only in the mid-18th century as adjacent to the building from the north. In 1689-90, Giuseppe S. Bellotti renovated the Palace for Michał Radziwiłł and his wife Katarzyna née Sobieski. He renovated the stairs leading to the first floor as well as the ground-floor dining room. The Palace’s modernization was conducted on a larger scale in 1693-1701 by Augustyn W. Locci and Carlo Ceroni for the next owner Karol Radziwiłł and Anna née Sanguszko. On that occasion a spacious dining room on the ground floor was built. As a stonemason and hydraulic engineer, Ceroni also supervised works in the garden related to the water devices in the grotto. In order to elevate the stately character of the Palace interiors, another attempt was made to have a new staircase constructed; this was designed respectively by the architect Andrzej J. Jeziernicki (1701-5)  and a laureate of the Academy of Saint Luke Benedykt de Renard (1720-21). Neither were those built. Around that time, out of large rooms on the ground floor, Carlo A. Bay isolated cosy residential apartments for Michał ‘Little Fish’ Radziwiłł. In subsequent years, 1727-28, the focus was on elevating the splendour of the garden. For the purpose, the architect Domenico Cioli was brought from Rome with de Renard’s support; he renovated the grotto, water devices, and the garden pavilions. The reconstructed process of the alterations conducted by illustrious architects in 1684-1735 illustrates the complicated matter that was the use of the Palace raised under the Vasas, and functioning in the era of strong tendencies to manifest sumptuosity, the latter reflected in stately courtyards, French gardens, and most importantly the gala sequence of interiors: the hallway, staircase, and the Grand Hall. The example of the Koniecpolski-Radziwiłł Palace perfectly illustrates the phenomenon typical of Warsaw when modernization of early-Baroque palace interiors was attempted in the 18th century so that they could meet the requirements of sumptuosity. The actual problem consisted in the fact that on the one hand the perimeter walls were almost orthodoxically considered unalternable, while on the other hand efforts were made to bestow a grandiose look and scale upon vestibules, staircases, and Grand Halls. The conflicts between the needs to modernize and technical possibilities forced architects and decision-makers to adopt unusual solutions that were distant from the European schemes of the development of architecture, yet reflected a peculiar mental framework of the clients, as well as socio-economic mechanisms of the development of Warsaw palace architecture in the 17th and 18th centuries.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 3; 389-413
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projekt kaplicy elektorskiej we Wrocławiu Pompeo Ferrari a barokowy eklektyzm przełomu XVII i XVIII wieku
    Design of the Elector’s Chapel in Wroclaw Pompeo Ferrari and the Baroque eclecticism at the turn of the 17th and 18th centuries
    Autorzy:
    Bernatowicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519225.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Pompeo Ferrari
    XVIII wiek
    architektura barokowa
    kaplica elektorska (Wrocław)
    Gianlorenzo Bernini
    Carlo Fontana
    Akademia św. Łukasza (Rzym)
    projekty architektoniczne
    18th century
    baroque architecture
    Elector’s Chapel (Wroclaw)
    Academy of St. Luke (Rome)
    architectural designs
    Opis:
    Najwcześniejszym dziełem Pompea Ferrariego w Polsce był projekt kaplicy elektorskiej przy katedrze we Wrocławiu, wykonany w 1704 roku. Znamy dwa rysunki ukazujące przekrój podłużny, umożliwiające rekonstrukcję oraz identyfikację genezy form architektonicznych i rzeźbiarskich. Architekt, dwukrotny laureat konkursów Akademii św. Łukasza, zaprojektował dzieło odzwierciedlające aktualnie panujące w Rzymie koncepcje barokowego eklektyzmu. Polegały one na łączeniu w jednym dziele aklasycznych form stworzonych przez architektów dojrzałego baroku (P. da Cortonę, G.L. Berniniego. F. Borrominiego, A. Pozza i C. Rainaldiego) z formami klasycznymi zdefiniowanymi przez artystów renesansu, wczesnego baroku oraz tradycję antyczną. Procesy te silnie ujawniały się w nauczaniu w Akademii św. Łukasza – przykładami są: konkurs z 1694 roku i nagroda dla A. Speronego (Speroniego), czy konkurs z 1696 roku i projekty A. Rossiniego, L. Rusconiego-Sassiego i B. Spinellego. Równolegle, w 4 ćwierci XVII wieku, powstawały w Rzymie kaplice i kościoły o cechach eklektycznego baroku. Próby łączenia elementów języka tych dwóch tradycji widoczne są na projekcie wrocławskim. Występuje w nim klasyczna, renesansowa struktura porządków architektonicznych, łączona z cebulową kopułą, dynamiczną kolumnadą z wybrzuszonymi elementami belkowania. W projekcie ołtarza odnajdujemy motywy z dzieł Berniniego, Borrominiego i Carla Fontany – najważniejszego moderatora eklektycznego podejścia przy projektowaniu architektury. Projekt Ferrariego, choć nie został zrealizowany, należał do najwcześniejszych przykładów transmisji najnowszych tendencji artystycznych w Rzymie, z których wyewoluował późny barok w Europie Środkowo-Wschodniej.
    Pompeo Ferrari’s earliest work in Poland was the design of the Elector’s Chapel at the cathedral in Wroclaw, made in 1704. We know of two drawings showing a longitudinal cross-section, allowing reconstruction and identification of the genesis of the architectural and sculptural forms. The architect, a two-time winner of the St. Luke’s Academy competitions, designed a work reflecting the currently prevailing concepts of Baroque eclecticism in Rome. These consisted in combining in one work the aclassical forms created by architects of the mature Baroque period (P. da Cortona, G.L. Bernini. F. Borromini, A. Pozzo and C. Rainaldi) with classical forms defined by Renaissance and early Baroque architects and the ancient tradition. These processes were strongly manifested in the teaching at St. Luke’s Academy – examples are the 1694 competition and the prize for A. Sperone (Speroni) or the 1696 competition and the designs of A. Rossini, L. Rusconi-Sassi and B. Spinelli. At the same time, in the fourth quarter of the 17th century, chapels and churches with eclectic Baroque features were being built in Rome. Attempts to combine elements of the language of these two traditions can be seen on the Wroclaw project. It features a classical Renaissance structure of architectural orders, combined with an onion-shaped dome, a dynamic colonnade with bulging elements of the entablature. In the design of the altarpiece we find motifs from the works of Bernini, Borromini and Carlo Fontana, the most important moderator of the eclectic approach in architectural design. Although not realized, Ferrari’s design was among the earliest examples of the transmission of the latest artistic tendencies in Rome, from which the late Baroque in Central and Eastern Europe evolved.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 119-153
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Snycerz Stefan Müller i jego działalność
    The Wood-Carver Stefan Müller and his Work
    Autorzy:
    Bernatowicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954598.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    In the parish church in Nowa Mysz near Baranowicze in Białoruś there are a pulpit (Fig. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) and a confessional (Fig. 8) transferred from the church of the Benedictine nuns in Nieśwież. It was closed in 1877 and designed for barracks for Russian troops. In 1895 the objects were already in their new place. “The register of profits and expenses of the cloister of the Benedictine nuns in Nieśwież” has survived that covers the years 1733-1811. Among the various expenses we find the pay for sculpture work and carpentry (cf. Appendix 1). From May to October of that year the name appears of a “Mr Miler” who received a good pay for gilding the altar, making a pulpit and ‘for work in the church’. High pays for making three confessionals (two small ones and one big), a small altar, ‘banisters for the grand altar’ and work on ‘joining the pulpit’ are connected with his person defined as ‘wood-carver’ or ‘carpenter’. All these were made by an unknown to that time wood-carver, Stefan Müller, connected with the court of the Radziwiłł Princes in Nieśwież. The pulpit was made in 1745. It was decorated with sculptures of the four Evangelists and with the paintings Offertory in the Temple and The End of the World. The ornamental back of the pulpit is decorated with curtains, puttoes, a book and the Dove of the Holy Spirit. In the cap a monumental sculpture of an angel holding a star was put (initially it was holding a trumpet) and four little angels. The confessional that is in Nowa Mysz also comes from Nieśwież. The fact that it was made by Müller is confirmed by the record in the mentioned “Register” (cf. Appendix 1). Müller also made four candlesticks that are now in the post-Bernardine church in Grodno. They come from the Radziwiłł palace in Grodno. They were given the form of four softly modelled cartouches from which women’s heads, puttoes and zoomorphic forms appear (Fig. 9, 10, 11, 12). The sculptor probably came from Saxony, like numerous other artisans and artists working at that time for the Radziwiłł princes.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 4 Special Issue; 391-411
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jan Reisner w Akademii św. Łukasza. Artysta a polityka króla Jana III i papieża Innocentego XI
    Jan Reisner in Accademia di San Luca: The Artist and the Politics of King Jan III and Pope Innocent XI
    Autorzy:
    Bernatowicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791415.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Jan Reisner
    Akademia św. Łukasza w Rzymie
    edukacja artystyczna
    kontakty artystyczne Polski z Włochami
    późnobarokowy eklektyzm w architekturze
    król Jan III Sobieski
    Accademia di San Luca
    artistic education
    Polish artistic contacts with Italy
    late Baroque eclecticism in architecture
    King Jan III Sobieski
    Opis:
    Jan Reisner (ok. 1655-1713) – malarz i architekt został wysłany przez Jana III wraz z Jerzym Siemiginowskim na studia artystyczne w Akademii św. Łukasza w Rzymie. Podróż do Wiecznego Miasta, do którego dotarł 24 lutego 1678 r., odbył w orszaku księcia Michała Radziwiłła. Opiekunem i protektorem artysty podczas nauki w latach 1678-1682 był kardynał Carlo Barberini, późniejszy protektor Regni Poloniae. W konkursie architektonicznym Akademii św. Łukasza ogłoszonym w 1681 r. Reisner otrzymał pierwszą nagródę w pierwszej klasie, a nieco później został przyjęty na członka prestiżowej uczelni. Nadano mu Order Złotej Ostrogi (Aureatae Militiae Eques) oraz tytuł Aulae Lateranensis Comes, co było równoznaczne z uzyskaniem szlachectwa. Nagrodę architektoniczną przynało jury Concorso Academico w składzie: principe Akademii malarz Giuseppe Garzi, sekretarz Giuseppe Gezzi, architekci – Gregorio Tommassini i Giovanni B. Menicucci. W Archivio storico dell’Accademia di San Luca zachowały się trzy rysunki projektowe kościoła wykonane przez Jana Reisnera piórkiem i akwarelą, przedstawiające elewację frontową, przekrój podłużny oraz rzut. Mimo że wykonane zostały na konkurs w 1681 r. opisano je z datą 1682, gdy wręczano już nagrody. Projekt Reisnera odzwierciedlał skomplikowane tendencje w architekturze lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XVII w., zwłaszcza w edukacji architektonicznej Akademii św. Łukasza. Próbowano tam pogodzić klasycyzujące tendencje propagowane przez dwór francuski z nawiązywaniem do form dojrzałego baroku rzymskiego. W konsekwencji próby połączenia cech dwóch tradycji powstało dzieło eklektyczne, tak jak i inne projekty konkursowe tworzone przez studentów Akademii św. Łukasza. Architekt zaprojektował świątynię-mauzoleum Barberinich, na planie koła z otwierającymi się do środka ośmioma niższymi kaplicami i prostokątnym prezbiterium. W rotundowym wnętrzu wyodrębnić można trzy części: korpus z otwierającymi się kaplicami, tambur oraz czaszę z naszkicowaną kompozycją Strącenie aniołów. W środku oznaczony został ołtarz z filarowo-kolumnowych baldachimem. Genezę architektoniczną budowli określiły antyczne budowle: Panteon (125 r. po Ch.) oraz Muzoleum Konstancji (IV w. po Ch.). Nowożytną redakcję tego modelu otworzył Andrea Palladio, projektując Tempietto Barbaro w Maser z 1580 r. W bliższej perspektywie czasowej i terytorialnej inspiracji mogły dostarczyć Santa Maria della Assunzione w Ariccia (1662-1664) Berniniego i Notre-Dame-de-l’Assomption (1670-1676) w Paryżu projektu Charles’a Errarda. Zwłaszcza niezrealizowany projekt Carlo Fontany adaptacji Koloseum na miejsce kultu Świętych Męczenników podjął Klemens X w związku z obchodami Roku Świętego w 1675 r. W środku amfi Flawiusza projektował wzniesienie kościoła w formie antykizowanej rotundy, z kopułą na wysokim tamburze i wieńcem kaplic wokół. Równie istotny był projekt Fontany centralnego kościoła w baskijskiej Loyoli (Santuario di S. Ignazio a Loyola). W barokowych realizacjach ówczesnego Rzymu znajdujemy wzory dla dekoracji architektonicznej kościoła Reisnera. W układzie i plastyce elewacji widoczne jest oddziaływanie kolumnowych fasad baroku, tak powszechnych, w różnych wariantach w dziełach da Cortony, Borrominiego i Rainaldiego. Świeżo ukończone były monumentalne, kolumnowe fasady wzniesione według projektów Carlo Rainaldiego: S. Andrea della Valle (1656 / 1662-1665 / 1666) i S. Maria in Campitelli (projekt – 1658-1662; realizacja, 1663-1667) oraz Borrominiego San Carlo alle Quatro Fontane (1667-1677). Aniołki podtrzymujące girlandy na cokołach attyki tamburu są wzorowane na dekoracji z dwóch kościołów Berniniego: S. Maria della Assunzione w Ariccia (1662-1664) i S. Andrea al Quirinale (1658-1670). Do repertuaru dojrzałego baroku należą również oprawy okienne elewacji frontowej piętra w postaci przerwanego belkowania i z naczółkiem formie odcinków zakończonych wolutkami. Z projektu wynika, że prezbiterium miało być założone na lekko wydłużonym prostokącie o zaokrąglonych narożach i nakryte sufitem z fasetami, w przekroju zbliżonym do spłaszczonej mocno kopuły. Zbliża się ona do rozwiązań stosowanych przez Borrominiego w Collegio di Propaganda Fide i Oratorium Filipinów. Widoczne są trzy owalne okna dekorowane łuczkami o zarysie litery „C” i z żebrami wychodzącymi z wolut podstawy kopuły, które należały do charakterystycznych motywów da Cortony, przejętych od Michała Anioła. Wieńcząca latarnia otrzymała oryginalny kształt – w przekroju kontur gruszki z trzema oknami o takim samym kształcie, ujęty rozciągniętymi esowato wolutami, należącymi do kanonicznych motywów stosowanych za da Cortoną przez rzesze architektów późnobarokowego eklektyzmu. Wraz z nauką architektury, co było w Akademii typowe, Reisner uczył się malarstwa i geodezji, dzięki którym po powrocie do Polski zyskał prestiż i znaczenie na dworze Jana III, potem u wojewody płockiego Jana Krasińskiego. Znakomicie zapowiadający się talent architektoniczny nie zabłysnął jako architekt w Polsce, choć – jak niewielu studentów Akademii św. Łukasza – dostąpił wszystkich zaszczytów jako student i absolwent.
    Jan Reisner (ca. 1655-1713) was a painter and architect. He was sent by King Jan III together with Jerzy Siemiginowski to study art at St. Luke Academy in Rome. He traveled to the Eternal City (where he arrived on February 24, 1678) with Prince Michał Radziwiłł’s retinue. Cardinal Carlo Barberini, who later became the protector of Regni Poloniae, was the guardian and protector of the artist during his studies in 1678-1682. In the architectural competition announced by the Academy in 1681 Reisner was awarded the fi prize in the fi class, and a little later he was accepted as a member of this prestigious university. He was awarded the Order of the Golden Spur (Aureatae Militiae Eques) and the title Aulae Lateranensis Comes, which was equivalent to becoming a nobleman. The architectural award was conferred by the jury of Concorso Academico, composed of the Academy’s principe painter Giuseppe Garzi, its secretary Giuseppe Gezzi, and the architects Gregorio Tommassini and Giovanni B. Menicucci. In the Archivio storico dell’Accademia di San Luca, preserved are three design drawings of a church made by Jan Reisner in pen and watercolor, showing the front elevation, longitudinal section, and a projection. Although they were made for the 1681 competition, they were labelled with the date 1682, when the prizes were already being awarded. Reisner’s design reflected the complicated trends in the architecture of the 1660s and 1670s, especially in the architectural education of St. Luke’s Academy. There, attempts were made to reconcile the classicistic tendencies promoted by the French court with the reference to the forms of mature Roman Baroque. As a result of this attempt to combine the features of the two traditions, an eclectic work was created, as well as other competition projects created by students of the St. Luke’s Academy. The architect designed the Barberini temple-mausoleum, on a circular plan with eight lower chapels opening inwards and a rectangular chancel. The inside of the rotund is divided into three parts: the main body with opening chapels, a tambour, and a dome with sketches of the Fall of Angels. Inside, there is an altar with a pillar-and-column canopy. The architectural origin of the building was determined by ancient buildings: the Pantheon (AD 125) and the Mausoleum of Constance (4th century AD). A modern school based of this model was opened by Andrea Palladio, who designed the Tempietto Barbaro in Maser from 1580. In the near future, the Santa Maria della Assunzione in Ariccia (1662-1664) by Bernini and Notre-Dame-de-l’Assomption (1670-1676) in Paris by Charles Errard could provide inspiration. In particular, the unrealized project of Carlo Fontana to adapt the Colosseum to the place of worship of the Holy Martyrs was undertaken by Clement X in connection with the celebration of the Holy Year in 1675. In the middle of the Flavius amphitheatre, he designed the elevation of a church in the form of an antique-styled rotunda, with a dome on a high tambour and a wreath of chapels encircling it. Equally important was the design of the fountain of the central church in Basque Loyola (Santuario di S. Ignazio a Loyola). In the Baroque realizations of the then Rome we find patterns for the architectural decoration of the Reisnerian church. In the layout and the artwork of the facades we notice the influence of the columnar Baroque facades, so common in different variants in the works of da Cortona, Borromini and Rainaldi. The monumental columnar facades built according to Carlo Rainaldi’s designs were newly completed: S. Andrea della Valle (1656 / 1662-1665 / 1666) and S. Maria in Campitelli (designed in 1658-1662 and executed in 1663-1667), and Borromini San Carlo alle Quatro Fontane (1667-1677). The angels supporting the garlands on the plinths of the tambour attic are modelled on the decoration of two churches of Bernini: S. Maria della Assunzione in Ariccia (1662-1664) and S. Andrea al Quirinale (1658-1670). The repertoire of mature Baroque also includes the window frames of the front facade of the floor in the form of interrupted beams and, with the header made in the form of sections capped with volutes. The design indicates that the chancel was to be laid out on a slightly elongated rectangle with rounded corners and covered with a ceiling with facets, with a cross-section similar to a heavily flattened dome. It is close to the solutions used by Borromini in the Collegio di Propaganda Fide and the Oratorio dei Filippini. The three oval windows decorated with C-shaped arches and with ribs coming out of the volute of the base of the dome, which were among the characteristic motifs of da Cortona, taken over from Michelangelo, are visible. The crowning lantern was given an original shape: a pear-shaped outline with three windows of the same shape, embraced by S-shaped elongated volutes, which belonged to the canonical motifs used behind da Cortona by the crowds of architects of late Baroque eclecticism. Along with learning architecture, which was typical at the Academy, Reisner learned painting and geodesy, thanks to which, after his return to Poland, he gained prestige and importance at the court of Jan III, then with the Płock Voivode Jan Krasiński. His promising architectural talent did gain prominence as an architect in Poland, although – like few students of St. Luke’s Academy – he received all the honors as a student and graduate.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 4 Special Issue; 159-191
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstęp
    Autorzy:
    Gryglewski, Piotr
    Bernatowicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/642433.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2018, 1; 5-10
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies