Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Banyś, Wiesław" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Pragmatèmes au pays de la prosodie
    Pragmatemes in the land of prosody
    Autorzy:
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1789272.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Pragmatemes
    pre-constructed
    interaction phrases
    prosody
    intonation
    stress
    pronunciation
    spelling
    interjections
    speech acts
    theme-rheme structure
    presuppositions
    Opis:
    The presented text will touch on the issue too often neglected in studies of pragmatemes, namely the role of prosody in determining what is a pragmateme and what is not. First, the analyses of prosody and of its role in the determination and functioning of various linguistic phenomena (informational structure of the sentence, presupposition, relative propositions) are reviewed, then the definitions of pragmatems by I. Mel’čuk and X. Blanco with S. Mejri are presented, to move on, at the end, to analyse the role of prosody in the determination of the pragmatematical or non-pragmatematical status of constructions through analyses of cases of pragmatemes that should not be qualified in this way without precise indications on prosody. The point is that even if mistakes are made in the spelling or transcription, the actual pronunciation of the constructions in a concrete enunciation situation must be suitable for the construction in question to function as a pragmateme. It is a suitable intonation which, with the appropriate context, makes construction a pragmateme — the intonation is thus truly (co-)generating the meaning of the construction — otherwise the construction would have its literal meaning. This finding also invites us to make a detailed study, from this point of view, of as many of the expressions qualified as pragmatems as possible, and to include the decisive prosodic information in dictionary entries of this type of expression.
    Źródło:
    Neophilologica; 2020, 32; 89-116
    0208-5550
    2353-088X
    Pojawia się w:
    Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Perspectives pour la linguistique : de la linguistique descriptive à la linguistique explicative
    Perspectives for linguistics: from descriptive to explanatory linguistics
    Autorzy:
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341177.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-10
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Descriptive linguistics
    explanatory linguistics
    autonomous linguistics
    non-autonomous linguistics
    linguistic autonomy
    scientific explanation
    descriptive adequacy
    explanatory adequacy
    Opis:
    The text deals with one of the challenges of linguistics, which is to effectively combine description and explanation in linguistics.It is necessary that linguistic theories are not only capable of adequately describing their object of study within their framework, but they must also have a suitable explanatory power.Linguistics centred around the explanation of the why of the system is called here ‘explanatory’ or ‘non-autonomous’, in contrast to ‘descriptive’ or ‘autonomous’ linguistics, which is focused on the description of the system, the distinction being based on the difference in the objects of study, the goals and the descriptive and explanatory possibilities of the theories.From the point of view presented here, a comprehensive study of language has three main components: a general theory of what language is, a resulting theory and description, which is a function of this theory, of how language is organised, functions and has evolved in the human brain, and an explanation of the properties of language found.The explanatory value of a general linguistic theory is a function of various elements, among others, the quantity of the primitive elements of the theory adopted and the effectiveness of Ockham’s razor principle of simplicity. It is also a function of the quality of those elements which can be drawn not only from within the system, but also from outside the system becoming in this situation logically prior to the object under study.In science, in linguistics, one naturally needs two types of approach, two types of linguistics, descriptive/autonomous and explanatory/non-autonomous, one must first describe reality in order to explain it. But it is also certain that since the aim of science is to explain in order to reach that higher level of scientificity above pure description, it is necessary that this aim be realized in different linguistic theories within different research programs, uniting descriptivist and explanatory approaches.
    Źródło:
    Neophilologica; 2021, 33; 1-29
    0208-5550
    2353-088X
    Pojawia się w:
    Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inférences textuelles et constructions à verbes supports
    Textual Inferences and Support Verb Constructions
    Autorzy:
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341221.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Inference
    textual inferences
    implication
    implicative
    phrasal implicative
    implicative signature
    paraphrase
    multi-word expressions
    support verbs
    Opis:
    Pour comprendre le langage naturel, les systèmes automatiques doivent avoir la capacité et la possibilité de savoir ce qui est inféré, et si oui, comment cela est inféré, et à partir de quoi dans un texte. Les implications linguistiquement déterminées imposées par un prédicat sur ses arguments propositionnels, apparaissant dans un texte comme des inférences textuelles, sont, avec d'autres éléments, tels que la connaissance du monde, les hypothèses des locuteurs sur l'utilisation de la langue, les stéréotypes situationnels, les implicatures, etc. l'un des éléments nécessaires pour qu'un système soit considéré comme comprenant le langage naturel. Dans cet article, nous nous concentrons sur l'une des parties importantes des inférences textuelles, qui n'a pratiquement pas été étudiée, à savoir les relations entre une catégorie particulière d'inférences textuelles constituée d'implicatifs phrastiques au sens de Karttunen (2012) et une catégorie particulière d'expressions polylexicales constituée de verbes supports. Nous donnons d'abord une brève introduction à l'état actuel de la description des deux catégories générales : les inférences, dont un type particulier d'inférences : les paraphrases (sec. 1), et les expressions polylexicales avec un type particulier de ces constructions : les verbes supports (sec. 2), ce qui nous permet de présenter les relations entre les verbes supports et les paraphrases (sec. 3). Nous passons ensuite à une discussion sur les implicatifs, y compris les implicatifs phrastiques (sec. 4), au sens de Karttunen (2012) et nous présentons une esquisse de la description de certains types de constructions à verbes supports du point de vue de leur pouvoir implicatif (sec. 5). Les analyses du type présenté sont à poursuivre et doivent être étendues à toutes les constructions du type analysé et font en même temps partie d'un projet beaucoup plus général. Elles sont un début d'une implémentation systématique à faire sur les matériaux français et polonais en corrélation avec l'anglais de la combinatoire des valeurs de vérité, "signatures implicatives", des prédicats, qu'ils soient verbaux, adjectivaux ou nominaux.
    To understand natural language, automatic systems must have the ability and possibility to know what is inferred, and if so, how it is inferred, and from what in a text. The linguistically determined implications imposed by a predicate on its propositional arguments, appearing in a text as textual inferences, are, with other elements, such as knowledge of the world, speakers’ assumptions about language usage, situational stereotypes, implicatures, etc., one of the necessary elements for a system to be considered as understanding natural language.  In this paper, Wiesław Banyś focuses on an important part of textual inferences, one which has been given hardly any scholarly attention so far, namely the relations between a particular category of textual inferences constituted by phrasal implicatives in the sense of Karttunen (2012) and a particular category of multi-word expressions constituted by support verbs.  Banyś first gives a brief introduction to the current state of the art of the description of the two general categories: inferences, including a particular type of inferences: paraphrases (sec. 1), and multiword expressions with a particular type of these constructions: support verbs (sec. 2), which allows us to present the relations between support verbs and paraphrases (sec. 3). He then moves on to a discussion of implicatives, including phrasal implicatives (sec. 4), and presents a sketch of the description of some types of support verb constructions from the point of view of their implicative power (sec. 5).  The analyses of the type presented are to be continued and need to be extended to all constructions of the type analysed and are at the same time part of a much more general project. They constitute the beginning of a systematic implementation to be done on French and Polish material, in correlation with the English, of the combinatorics of truth values, “implicative signatures”, of predicates, whether verbal, adjectival or nominal.
    Źródło:
    Neophilologica; 2022, 34; 1-37
    0208-5550
    2353-088X
    Pojawia się w:
    Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inférences au pays de la prosodie
    Inferences in the land of prosody
    Autorzy:
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341247.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Implication
    entailment
    presupposition
    implicature
    prosody
    theme
    rheme
    two-way implicative verbs
    one-way implicative verbs
    text-to-speech synthesis
    Opis:
    When it comes to language, it’s not just the grammatical structure and the literal meaning of words that matter. The way a predicate imposes inferences on its propositional arguments is crucial to understanding the true meaning of a message. However, these inferences are influenced by many factors, such as prosody, world knowledge, speakers’ expectations regarding language use, situational stereotypes, and other implicit or contextual elements.In this paper, we examine the inferential status of the verbs referred to by Karttunen as “implicative verbs”. On the one hand, two-way implicative verbs, and on the other, one-way implicative verbs. The latter have been little studied from this perspective. This will lead us to highlight the fundamental role, too often forgotten, of prosody and focus/theme in this type of analysis and in determining the inferential status of predicates. Our analyses show that, once prosody has been considered, the classification of theoretically possible verb inferences accepted until now needs to be modified. We do not have 4 groups of one-way implicative verbs, as has been argued, but 2, namely the groups: [+/+/– // –/–] [affirmed > true or false // denied > false] of the type être capable, pouvoir and [+/+/– // –/+] [affirmed > true or false // denied > true] of the type hésiter à.The remaining two groups, considered as distinct and autonomous one-way implicative verbs with the suggested characteristics: [+ + // – +/–] [affirmed > true // denied > true or false] of the type forcer to and [+ – // – +/–] [affirmed > false // denied > true or false] of the type refuser de, belong to the canonical groups of two-way implicative verbs, respectively: forcer à to the group of verbs of the type réussir à: [+/+ // –/–] [affirmed > true // denied > false] and refuser de to the group of verbs of the type oublier de: [+/– // –/+] affirmed > false // denied > true].Naturally, this classification differentiation, important as it is, only reflects the different behaviour of certain types of predicate, and this is the most important element of these analyses with a view to automating the recognition of predicate inferences.
    Źródło:
    Neophilologica; 2023, 35; 1-33
    0208-5550
    2353-088X
    Pojawia się w:
    Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Knowledge alone is not everything... On values and responsibility of university
    Autorzy:
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/704570.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    knowledge
    education
    values
    codes
    ethics
    climate crisis
    environment
    pollution
    responsibility of university
    Opis:
    The article discusses the issues of values and social responsibility of universities. On the one hand, the foundations of functioning of universities, which are created by research and education and the role of universities in formation, are recalled.  On the other hand, it was reminded that the heart of universities, their DNA, are academic values, defined primarily in the Magna Charta Universitatum, but also in many other documents, such as the Code of Values of the Jagiellonian University. Hence, universities are increasingly often referred to not only as universities of knowledge, but also as universities of wisdom. Together, they are the basis for the social responsibility of universities.  However, they alone are not enough for this social responsibility to materialise.  Appropriate behaviour and actions are essential.  Because knowledge alone is not everything.  Such actions are always necessary, but especially when we find ourselves, as a country, humanity and a planet, in a crisis situation related to the climate disaster, which we are already partially experiencing. After the presentation of the most important current facts related to the climate and environmental crisis, the tasks to be undertaken urgently in this context by universities were presented, from broadly understood education, through convincing politicians to ambitious and quick actions, to intensive work on innovative solutions that can contribute to reducing threats brought by the climate and environmental crisis, pointing out, among others, the initiatives proposed by the newly created network of universities U7.
    Źródło:
    Nauka; 2019, 4
    1231-8515
    Pojawia się w:
    Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dywersyfikacja instytucjonalna i autonomia uczelni oraz ich miary
    Institutional diversity and autonomy of universities and their measures
    Autorzy:
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192870.pdf
    Data publikacji:
    2017-09-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    institutional diversity
    vertical diversity
    horizontal diversity
    federal university
    federation of universities
    U-Map
    Multirank
    research universities
    diversity of excellence
    external diversity
    internal diversity
    degrees of institutional diversity
    measures of institutional diversity
    system
    autonomy
    deregulation
    autonomy measures
    EUA Autonomy Scoreboard
    zróżnicowanie instytucjonalne
    zróżnicowanie pionowe
    zróżnicowanie poziome
    uniwersytet federacyjny
    federacja uniwersytetów
    uniwersytet badawczy
    zróżnicowanie doskonałości
    zróżnicowanie zewnętrzne
    zróżnicowanie wewnętrzne
    stopień zróżnicowania instytucjonalnego
    miary zróżnicowania instytucjonalnego
    autonomia
    deregulacja
    miary autonomii
    Opis:
    Artykuł omawia kwestie zróżnicowania instytucjonalnego i autonomii uczelni oraz możliwe miary ich mierzenia. Przedstawiono w nim powody potrzeby zwiększania zróżnicowania instytucjonalnego i jego różne typy, w tym ważne rozróżnienie między zróżnicowaniem zewnętrznym i wewnętrznym. Specjalny nacisk położono na konieczność zastosowania zróżnicowania do samego pojęcia zróżnicowania, co prowadzi m.in. do wydobycia konieczności mówienia o zróżnicowanej doskonałości uczelni w zależności od przyjętych misji i strategii. W tym kontekście omówiono różne aspekty możliwych podziałów uczelni, np. na co najmniej trzy typy, w rodzaju mniej lub bardziej propozycji przedłożonych przez Marka Kwieka i Zespół. Przedstawiono także potrzebę wprowadzenia do przygotowywanej ustawy nowego pojęcia zgrupowań uczelnianych, takiego jak we Francji, federacji uniwersytetów/uniwersytetu federacyjnego, między zwykłymi związkami uczelni a ich fuzją. Kwestia zróżnicowania instytucjonalnego jest ściśle związana z autonomią (jej stopniem) uniwersytetów, w normalnej sytuacji bowiem autonomia uniwersytetów jest warunkiem ich zróżnicowania instytucjonalnego. Omówiono także kwestię autonomii uniwersytetów i podkreślono fakt, że autonomia i deregulacja wzajemnie się warunkują. Różne stopnie autonomii uniwersytetów europejskich, analizowane w EUA Autonomy Scoreboard, pokrótce przedstawiono, a nacisk położono na różnice w tym względzie między uczelniami polskimi i brytyjskimi (w szczególności angielskimi). Podkreślono, że konieczne jest wzięcie pod uwagę powyższych okoliczności i przygotowanie odpowiednich ram prawnych dla większego zróżnicowania instytucjonalnego polskich uczelni i ich większej autonomii w przygotowywanej aktualnie Ustawie 2.0.
    The paper discusses the question of institutional diversity and autonomy of universities and the possible measures to determine their degree. The reasons for the need of increase of institutional diversity are presented and its different kinds are discussed, including the distinction between external and internal diversity, with a special stress on the necessity to apply the diversity to the notion of diversity itself, leading e.g. to the necessity of talking about differentiated excellence according to the kind of university mission and adopted strategy. In this context, the different aspects of a possible division of higher education institutions e.g. in at least three types, of a kind more or less proposed by M. Kwiek and his Team are briefly presented. The need of introduction of a new concept of university groupings in the new Polish law on universities currently prepared, as it is the case on France: federation of universities/federal university, is presented. The question of institutional diversity is closely related to the (degree) of autonomy of universities, in the normal situation the autonomy of universities is a condition for their diversity, and the general idea of university autonomy is discussed, stressing also among others the point that university autonomy and deregulation are also determining each other. The different degrees of university autonomy in Europe analysed in EUA Autonomy scoreboard are presented, with a special stress on the difference of the scores of Polish universities and UK universities. The author reminds of the necessity to take into account these circumstances and to prepare accordingly an appropriate legal framework for a greater institutional diversity of Polish universities and their greater degree of autonomy in the new Law 2.0 on Polish universities that is currently prepared.
    Źródło:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe; 2017, 2, 50; 189-202
    1231-0298
    Pojawia się w:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filologia obca w stulecie swego istnienia. Instytut Romanistyki Uniwersytetu Warszawskiego. W ruchu uchwycone
    Philology on its 100th anniversary. Institute of Romance Studies of the University of Warsaw. Captured in motion
    Autorzy:
    Krawczyk, Dariusz
    Smuk, Maciej
    Sokołowicz, Małgorzata
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/books/2143691.pdf
    https://bibliotekanauki.pl/books/2143691.epub
    https://bibliotekanauki.pl/books/2143691.mobi
    Data publikacji:
    2019-09-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Opis:
    Książka upamiętniająca stulecie istnienia Instytutu Romanistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Autorzy przedstawiają przyjętą w Instytucie filozofię kształcenia, dokonania i osiągnięcia naukowe pracowników oraz aktualne wyzwania i kierunki rozwoju filologii obcych w Polsce i na świecie. Publikacja nie ogranicza się do kwestii dotyczących ściśle filologii romańskiej – ma charakter uniwersalny, jest próbą szerszego spojrzenia na miejsce i rolę akademickich kierunków filologicznych we współczesnym świecie. Może być zatem ważnym źródłem wiedzy, a nawet inspiracją dla osób decydujących o sposobie i zakresie wyższego kształcenia filologicznego w Polsce.
    The book is an attempt at taking a broader view of the place and role of academic philological courses in the modern world. The authors discuss the philosophy of education adopted at the Institute of Romance Studies of the University of Warsaw, the scholarly achievements of its staff, the current challenges and the directions of development.
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Książka
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies