Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Bak, B." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 105
Tytuł:
Żyłowe złoża kalcytów
Vein calcite deposits
Autorzy:
Bąk, B.
Kuć, P.
Nieć, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170852.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
kalcyt
żyły kalcytowe
różanka
wapienie
dolomity
calcite
vein of calcite
limestone
dolomite
Opis:
Żyły kalcytów cechujące się znaczną grubością, od kilku do kilkunastu, rzadziej kilkudziesięciu metrów, występują w obszarze kielecko-chęcińskim oraz w rejonie Krzeszowic koło Krakowa. Niektóre z nich są udokumentowane i wykazywane w krajowym bilansie zasobów. Obecnie nie mają znaczenia gospodarczego i nie są eksploatowane. Miały one znaczenie w przeszłości. Wydobywano z nich kalcyt żyłowy, zwany „różanką”, ceniony z uwagi na jego walory dekoracyjne. Wykorzystywane były głównie w budownictwie sakralnym. Żyły kalcytu występujące w strefie zaburzeń tektonicznych, przez co cechuje je złożona budowa o zróżnicowanych teksturach. Poszczególne generacje kalcytu różnią się barwą i strukturą skupień kalcytu. Kalcyt zazwyczaj jest grubokrystaliczny, często jego agregaty mają budowę pręcikową. Żyły mają budowę złożoną, krystyfikacyjną i brekcjową. W drugiej połowie XX w. żyły kalcytowe, z przyczyn ekonomicznych i względów ochrony środowiska, straciły znaczenie gospodarcze. Ich eksploatacja na niewielką, rzemieślniczą skalę, powinna być nadal możliwa jako źródło kamienia do rekonstrukcji starych zabytków architektonicznych.
Pure calcite veins of considerable thickness up to teens of meters, that occurs in the western part of Holy Cross Mts., and to the West of Kraków, were economically important in the past. Their coarse crystalline varied: banded, cockade or breccia structure and varied rose coloration, make theme unique decorative, ornamental stone. Recently, they lost importance due to small size and environment protection exigencies, however they are listed in governmental mineral resources inventory. Their small scale, artisanal quarrying is still possible, as a source of ornamental stone for reconstruction of old architectural monuments.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 5; 34-41
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie wskaźnika suszy atmosferycznej SPI w sezonie wegetacyjnym w Polsce
Differentiation of the atmospheric drought index SPI in the vegetation period in Poland
Autorzy:
Łabędzki, L.
Bąk, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338643.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
niedobór opadów
sezon wegetacyjny
susza atmosferyczna
wskaźnik standaryzowanego opadu (SPI)
atmospheric drought
precipitation deficit
standardized precipitation index (SPI)
vegetation period
Opis:
W artykule analizowano występowanie zjawiska suszy w Polsce według zmodyfikowanego wskaźnika standaryzowanego opadu SPI w sezonie wegetacyjnym (IV-IX) wielolecia 1954-1998. Wskaźnik SPI obliczono na podstawie ciągów pomiarowych opadów z 31 stacji leżących na obszarach poniżej 400 m n.p.m. Charakterystyki rozkładu opadów i wartości wskaźnika SPI umożliwiły analizę przestrzenno-czasową występowania suszy w trzech klasach: umiarkowanej, silnej i ekstremalnej w okresach miesięcznych i sześciomiesięcznych (długość sezonu wegetacyjnego). Otrzymane wyniki dały podstawę do wskazania regionów o zwiększonej częstości wystąpienia suszy w całym sezonie wegetacyjnym i w poszczególnych jego miesiącach. Uzyskano procentowy rozkład zasięgu suszy w poszczególnych miesiącach wielolecia. Wykorzystując średnie sumy opadów i definicję wskaźnika SPI, obliczono wartości progowe sum opadów, których przekroczenie powoduje włączenie badanego okresu do klasy suszy łagodniejszej lub przerywa suszę. Prezentowane materiały i metody badań mogą być wykorzystane do konstrukcji map obszarów szczególnie wrażliwych na susze.
The paper gives a brief review on droughts in Poland classified by the standardized precipitation index SPI. Frequency of drought occurrence was calculated using monthly precipitation records in the vegetation periods of 1954-1998 from 31 meteorological stations. According to Polish meteorological conditions the threshold value of the first class of drought is fixed at SPI = -0.5. Smaller values of SPI indicate different intensity of drought. The paper contains maps showing the frequency isolines of moderate, severe and extreme droughts.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2a; 111-122
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość zawiesin i metali ciężkich w wybranych falach ścieków deszczowych w zlewni miejskiej
Suspended solids and heavy metals content of selected rainwater waves in an urban catchment area: A case study
Autorzy:
Bąk, Ł.
Górski, J.
Górska, K.
Szeląg, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236836.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
zlewnia zurbanizowana
ścieki deszczowe
zawiesiny
metale ciężkie
urbanized catchment area
rainwater
suspended solids
heavy metals
Opis:
Przedstawiono wyniki badań zawartości jonów wybranych metali ciężkich (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), zawiesin ogólnych oraz chlorków w pięciu falach (3 deszczowych, 2 roztopowych) odprowadzanych z obszaru zlewni silnie zurbanizowanej (Kielce, województwo świętokrzyskie). Badania przeprowadzono na kolektorze deszczowym (Si9) odbierającym wody deszczowe i roztopowe z części miasta o powierzchni 62 ha, położonej w lewostronnej części zlewni rzeki Silnicy. W zlewni wydzielono 6 rodzajów powierzchni: dachy (14,3%), chodniki (8,4%), jezdnie (17,7%), parkingi (11,2%), zieleń (47,2%) i boiska szkolne (1,3%). Zaobserwowane w czasie od maja 2009 r. do czerwca 2010 r. wezbrania charakteryzowały dużą różnorodnością. Wartości strumienia objętości ścieków deszczowych podczas wezbrań wahały się od 45 dm3/s do 380 dm3/s, a czas trwania wezbrania zawierał się w przedziale od 100 min do 500 min. Z przeprowadzonych badań wynika, że największe średnie zawartości ołowiu i cynku wynosiły odpowiednio 0,304÷0,992 gPb/m3 i 0,158÷0,473 gZn/m3. Średnia zawartość jonów pozostałych metali była znacznie mniejsza i nie przekraczała 0,195 g/m3. Zawartość zawiesin ogólnych i chlorków w spływach roztopowych była kilkakrotnie większa niż w spływach deszczowych. W ściekach deszczowych odprowadzanych z terenu badanej zlewni miejskiej stwierdzono silną zależność między parami jonów metali Cu-Cr, Cu-Zn, Cd-Pb oraz Cd-Zn. Nie stwierdzono natomiast statystycznie istotnej zależności korelacyjnej między zawiesinami ogólnymi a jonami badanych metali.
Analyses were carried out to determine the concentrations of six heavy metals chosen (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), total suspended solids and chlorides in five waves (three of rain runoff and two of melting runoff) discharged from a highly urbanized catchment area (Kielce, district Wojewodztwo Swietokrzyskie). The study involved a rain collector (Si9) receiving rainwater and melting runoff from some part of the city, which covered an area of 62 ha and was located on the left-hand side of the Silnica River drainage basin. Within this basin, six types of surface runoff were separated: roofs (14.3%), sidewalks (8.4%), roadways (17.7%), parks (11.2%), green belts (47.2%) and school grounds (1.3%). The floods observed from May 2009 to June 2010 were characterized by great diversity. Flow values for the culmination of these waves ranged from 45 to 380 dm3/s, and the duration of flooding varied between 100 min and 500 min. The results of the study show that the highest average concentrations of lead and zinc fell within the range of 0.304-0.992 gPb/m3 and 0.158-0.473 gZn/m3, respectively. The average content of the other metal ions was much lower and did not exceed 0.195 g/m3. The content of total suspended solids and that of chlorides in the melting runoff were several times as high as in the rain runoff. In the rainwater discharged from the investigated highly urbanized catchment area a strong correlation was observed between the following pairs of metal ions: Cu-Cr, Cu-Zn, Cd-Pb and Cd-Zn. No statistically significant correlative relation was found to occur between total sus-pended solids and the ions of the metals examined.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 2; 49-52
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie zmiennej syntetycznej z medianą do oceny kondycji finansowej wybranych spółek akcyjnych
The use of variable synthetic with median for the evaluation of selected financial standing joint-stock companies
Autorzy:
Bak, I.
Szczecinska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/78801.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Źródło:
Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica; 2013, 71
2081-0644
Pojawia się w:
Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie programu SWMM do oceny funkcjonowania oczyszczalni wód deszczowych
The application of SWMM software for the evaluation of stormwater treatment plant’s operation
Autorzy:
Górski, J.
Szeląg, B.
Bąk, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339277.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
model hydrodynamiczny
program SWMM
ścieki deszczowe
zawiesiny ogólne
hydrodynamic modelling
stormwater
SWMM software
total suspended solids
Opis:
Prognoza jakości i ilości ścieków deszczowych oraz osadów ściekowych jest bardzo złożona ze względu na stochastyczny charakter zjawisk opadowych oraz procesów gromadzenia i zmywania zanieczyszczeń deponowanych na powierzchni zlewni. Ma to szczególnie duże znaczenie w projektowaniu ciągów technologicznych oczyszczalni wód deszczowych (OWD), gdzie przyjęcie błędnych założeń na etapie obliczeń może doprowadzić do nieprawidłowego funkcjonowania poszczególnych obiektów i urządzeń. Przedstawiona w artykule wstępna ocena funkcjonowania oczyszczalni wód deszczowych przy ul. Witosa w Kielcach, do której dopływają ścieki głównie z terenu pod zabudową jedno- i wielorodzinną, stanowi pierwszy etap badań, mających na celu stworzenie modelu matematycznego analizowanego fragmentu sieci kanalizacyjnej. Model numeryczny oczyszczalni wód deszczowych (OWD) wykonano w programie SWMM (ang. Storm Water Management Model) na podstawie dokumentacji projektowej obiektu oraz wizji terenowej, natomiast model hydrodynamiczny zlewni wraz z siecią kanalizacji deszczowej – na podstawie map topograficznych i zasadniczych. Do obliczeń średniego jednostkowego natężenia deszczu (q) wykorzystano 33 zdarzenia opadowe zarejestrowane w latach 2010–2011, podczas których czas trwania deszczu i wysokość warstwy opadu zmieniały się odpowiednio w zakresach td = 12–1244 min oraz P = 1,8–44,6 mm. Przeprowadzone symulacje działania OWD wykazały, że gdy średnie jednostkowe natężenie deszczu przyjmowało wartości poniżej 10 dm3∙(ha∙s)-1, stopień redukcji zawiesin ogólnych (η) w osadniku zmieniał się w granicach 0,78–0,98, a gdy q = 10–75 dm-1∙(ha∙s), to η = 0,69–0,88. Wykonane w pracy obliczenia mają charakter wyłącznie szacunkowy, ponieważ model nie został skalibrowany na podstawie rzeczywistych wartości natężenia przepływu ścieków deszczowych oraz stężenia zawiesin ogólnych.
Due to the stochastic character of precipitation phenomena combined with an accumulation of pollutants in the catchment area and their wash-off, the prediction of stormwater quantity and quality, its sediments is very complex. It is especially important when designing the stormwater treatment plant’s (STP) stages of technological lines, because there can be massive calculation errors at selection and functions of particular objects and equipment. The preliminary evaluation, of stormwater treatment plant in Witosa St., Kielce shown in the above article, where stormwater runs off mainly from housing estates of single and multi-family houses, is the first stage of researches concerning preparation of the mathematical model of analysed part of a sewer system. The numerical model STP was made by SWMM software and was based on the working plans of the object and field studies, whereas the hydrodynamic modelling with stormwater drainage system were made according to topographic and basics maps. 33 rainfall events were used to measure the amount of average rainfall intensity. They were registered between 2010 and 2011. During that time the rainfall duration and depth of precipitation changed as follows: td = 12–1244 min and P = 1.8– 44.6 mm. The simulations done by STP shown that in case of average rainfall intensity below 10 dm3∙(ha∙s)-1 the reduction of TSS (η) in a catch basin would change into 0,78–0,98, for q = 10–75 dm3∙(ha∙s)-1, the result was η = 0,69–0,88. The calculations carried out at work are only approximate, because the model was not calibrated on the basis of the actual value of the stormwater flow, the rainfall amount and total suspended solids concentrations.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 2; 17-35
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie programu SWMM do modelowania ilości i jakości ścieków deszczowych
Application of SWMM software to modelling the quantity and quality of rainfall wastewater
Autorzy:
Szeląg, B.
Górski, J.
Bąk, Ł.
Górska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125758.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
modelowanie hydrodynamiczne
SWMM
ścieki deszczowe
zawiesina ogólna
hydrodynamic modelling
rainfall wastewater
suspended solids
Opis:
Ze względu na stochastyczny charakter zjawisk opadowych, a także akumulacji oraz zmywania zanieczyszczeń zgromadzonych na powierzchni zlewni, prognoza jakości i ilości ścieków deszczowych jest bardzo złożona, co może prowadzić do znacznych błędów obliczeniowych na etapie doboru i projektowania ciągów technologicznych oczyszczalni wód deszczowych. Wytyczna ATV A-118 oraz norma PN-EN 752 zalecają do obliczeń hydraulicznych systemów kanalizacyjnych zastosowanie modelowania hydrodynamicznego dla zlewni o powierzchni przekraczającej 200 ha, ale również w przypadku występowania w sieci zjawiska wylania ścieków na powierzchnię terenu, co zdarza się na terenach miejskich stosunkowo często. Ponadto, ze względu na to, że w większości opracowane programy obliczeniowe (SWMM, Mouse, Mike Urban, Civil Storm) mają oprócz zaimplementowanych modułów do symulacji spływu także moduły określania jakości ścieków, wydaje się wskazane przeprowadzenie kompleksowych analiz w tym kierunku. Celem artykułu jest omówienie wyników symulacji numerycznych jakości i ilości ścieków uzyskanych przy pomocy programu SWMM dla zlewni kanału Si9 zlokalizowanej na terenie Kielc. W artykule wykonano obliczenia hydrogramów odpływu ze zlewni i stężeń zawiesiny przy założeniu stałego natężenia deszczu dla czasu trwania td = 15-180 min i prawdopodobieństwa wystąpienia opadu p = 20%. Ponadto opracowano model matematyczny oczyszczalni ścieków deszczowych, który pozwolił określić obciążenia ładunkiem zanieczyszczeń istniejącego ciągu technologicznego oraz ustalić objętość i ładunek zawiesiny ogólnej zrzucanej przelewem burzowym bezpośrednio do odbiornika. Przeprowadzone obliczenia wykazały nieznaczny wpływ jednostkowego spływu na masę zawiesiny ogólnej odpływającej z przedmiotowej zlewni zurbanizowanej.
Due to the stochastic character of precipitation phenomena, and also accumulation of pollutants in the catchment area and their wash-off, predicting the quantity and quality of rainfall wastewater is a very complex task. That can lead to massive calculation errors at selection and design stages of technological lines in rainfall wastewater treatment plants. For hydraulic sewer systems, the guideline ATV A-118 and the PN-EN 752 standard recommend using hydrodynamic modelling for the catchment area of more than 200 ha, but also for cases where the surface flooding occurs, which happens quite often in urban areas. As a majority of computational software tools (SWMM, Mouse, Mike Urban, Civil Storm), in addition to modules for run-off simulations also have those dedicated to wastewater quality assessment, it is justifiable to conduct complex analyses. The paper aims to discuss the results of wastewater quality and quantity numerical simulations obtained with SWMM software for Si9 sewer catchment located in the area of Kielce. For the paper, hydrogram computations were made for the catchment run-off and the suspension concentrations at the assumption of constant intensity of the rainfall of the duration of td = 15-180 min and the precipitation occurrence probability of p = 20%. In addition, a mathematical model of rainfall wastewater treatment plant was developed. That allowed determination of the pollutant load of the existing technological line, and volume and load of suspended solids discharged by the stormwater overflow structure directly into the receiver. The computations that were conducted showed a limited impact of a unit runoff on the mass of suspended solids flowing in from the catchment under consideration.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 2; 767-775
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metod taksonomicznych w badaniu warunków życia w gminach wiejskich województwa zachodniopomorskiego
Application of taxonomic methods in study of living conditions in rural communes of zachodniopomorskie voivodship
Autorzy:
Bak, I.
Szczecinska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43785.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
woj.zachodniopomorskie
gminy wiejskie
ludnosc wiejska
warunki zycia
metody badan
metody taksonomiczne
unitaryzacja zerowana
taksonomia wielokryterialna
Źródło:
Journal of Agribusiness and Rural Development; 2015, 35, 1
1899-5241
Pojawia się w:
Journal of Agribusiness and Rural Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasoby kopalin Polski w aspekcie oceny surowców krytycznych Unii Europejskiej
Mineral resources of Poland in the aspect of the assessment of critical minerals to the European Union Economy
Autorzy:
Radwanek-Bąk, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216549.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
polityka surowcowa
Unia Europejska
surowce krytyczne
mineral policy
European Union
critical raw materials
Opis:
Zabezpieczenie podaży surowców mineralnych w Unii Europejskiej stało się w ostatnich latach jednym z priorytetowych celów działań Komisji UE, Służb Geologicznych i licznych ośrodków badawczych. Po latach zaniedbań w tym kierunku, dostrzeżono wagę rosnącego deficytu surowcowego krajów Europy oraz płynące stąd zagrożenia dla konkurencyjności jej gospodarki w stosunku do dynamicznie rozwijających się gospodarek Chin, Indii oraz innych krajów, głównie azjatyckich. Dało to asumpt dążeniom do stworzenia nowej, wspólnej polityki surowcowej Unii Europejskiej głównie w zakresie surowców nieenergetycznych. Jednym z punktów wyjścia do tych działań jest ocena potencjału surowcowego krajów Unii Europejskiej oraz identyfikacja tzw. surowców krytycznych, niezbędnych dla harmonijnego i zrównoważonego rozwoju gospodarczego oraz postępu technologicznego. Niniejsze opracowanie przedstawia syntetyczną prezentację i omówienie wyników prac prowadzonych w tym zakresie w ramach działalności Inicjatywy ds. Podaży Surowców Mineralnych, skupiając się na prezentacji na tym tle naszej, krajowej bazy surowcowej i oceny jej atrakcyjności jako źródła surowców krytycznych dla UE. Analizę krytyczności wykonano opierając się na trzech grupach kryteriów: gospodarczo-ekonomiczne skutki ograniczenia podaży, ryzyko ograniczenia (zachwiania lub przerwania) podaży oraz ryzyko środowiskowe, związane z ograniczeniami możliwości produkcji w poszczególnych krajach, wynikającymi z wymogów ochrony środowiska naturalnego. Dla ilościowej ich oceny skonstruowano trzy zagregowane wskaźniki, zaś do prognozowania przyjęto 10-letni horyzont czasowy. Do analiz stopnia krytyczności wytypowano 41 najważniejszych i najszerzej wykorzystywanych surowców mineralnych. Dotychczasowe badania pozwoliły na wstępny ich podział na trzy grupy. Za krytyczne dla gospodarki Unii Europejskiej uznano 14 surowców o ważnym znaczeniu ekonomicznym, tj.: antymon, beryl, kobalt, fluoryt, gal, german, grafit, ind, magnez, niob, platynowce, pierwiastki ziem rzadkich, tantal i wolfram. Charakteryzują się one bardzo wysokim ryzykiem niedoboru podaży, co wynika z ograniczonej ilości źródeł ich pochodzenia i podaży, zdominowanej przez kilka krajów, w szczególności Chiny. Ryzyko utraty płynności podaży tych surowców wzmaga niski stopień wykorzystania surowców wtórnych i niewielka skala substytucji. Większość spośród wskazanych surowców jest niezbędnych dla rozwoju nowych technologii. Pozostałe surowce są również, choć w mniejszym stopniu, zagrożone deficytem. Ich znaczenie ekonomiczne jest duże, ale są w mniejszym stopniu niezbędne dla rozwoju nowych technologii. W odniesieniu do przedstawionych surowców krytycznych dla gospodarki Unii Europejskiej, Polska nie może stanowić jej zaplecza surowcowego. Kraj nasz nie posiada odpowiedniej bazy surowcowej, nie prowadzi własnej ich produkcji, a zapotrzebowanie pokrywane jest - i jak wskazują prognozy na najbliższe lata - będzie pokrywane importem. Spodziewany jest natomiast wzrost roli naszego kraju jako producenta gotowych wyrobów na bazie dostarczonych z zewnątrz podzespołów i elementów. Omawiane surowce trudno też zaliczyć do krytycznych dla gospodarki naszego kraju, gdyż jak dotychczas nie rozwinięto bazujących na nich gałęzi przemysłu. Mają więc one obecnie ograniczone znaczenie gospodarcze. Harmonijny i zrównoważony rozwój kraju i wykorzystanie wysokiego potencjału ludzkiego domagają się rozwoju własnych innowacyjnych technologii opartych na imporcie oraz własnej produkcji surowców zaliczanych do krytycznych. Ewentualne szersze wykorzystanie skromnego potencjału surowcowego Polski w zakresie kopalin będących źródłem surowców krytycznych może nastąpić dopiero w dłuższym, około 20-letnim horyzoncie czasowym. Za najbardziej prawdopodobne działania w tym zakresie należy uznać udostępnienie złoża rud Mo-W-Cu Myszków oraz intensyfikację poszukiwań podobnych złóż.
The assurance of future raw materials supply to the EU mineral industry has become, in recent years, one of the priority tasks of the EU Commission, geological surveys and several research centers. After many years of negligence, the problem of developing supply risk of many raw materials in Europe has been perceived, along with the menace to the EU economy competitiveness coming from dynamically developing countries such as China, India and others - basically of Asian origin. This has initiated a new mineral policy within the EU zone, referring mainly to non-fuels. One of the starting points for this activity has become the assessment of the EU mineral resources potential and identification of the raw materials that are critical for the harmonious and sustainable development and technological progress. The paper briefly presents the results of research work focused on the critical raw materials assessment, which were conducted by the Initiative for the Raw Materials Supply. Its core is the presentation of Polish mineral reserve base and its potential as a possible source of critical raw materials for the European Union. The criticality analysis was based on three categories, i.e.: economic consequences of the supply limitation, supply risk of reduction (fluctuation or disruption), and environmental risk referring to countries with weak environmental performance in order to protect the environment that jeopardize the supply of raw materials to the EU. For their quantitative assessment there were proposed three aggregated indices, while for the forecast purposes - 10-year period. The criticality ratio was determined for the 41 most important and most frequently used raw materials. On the grounds of the research made up to now, these raw materials were preliminary divided into three groups. As a critical to the EU economy, 14 raw materials of major economic importance were discriminated, i.e.: antimony, beryllium, cobalt, fluorite, gallium, germanium, graphite, indium, magnesium, niobium, PGM, rare earths, tantalum, and tungsten. They are characterized by high supply risk, which is mainly due to limited number of their sources - dominated by a few countries, in particular China. The risk of supply disruptions is boosted by low rate of utilization of secondary sources, and limited scale of substitution as well. The majority of the above-mentioned raw materials are crucial for the new technologies development. The remaining minerals arealso - though to a lesser extent - imperiled with a supply deficit. Despite they are also of economic importance, their indispensability for the advanced technologies development is relatively smaller. Taking into account the raw materials that are critical for the European Union economy, Poland cannot be considered as its resource base. The source of these raw materials are not only scarce in Poland, but also they are not produced, and their demand is now - and according to forecasts is going to be in the future - met by imports. However, the role of our country as a manufacturer of finished products from components of foreign origin is anticipated to increase. The raw materials in question are not considered exactly critical for Polish economy, as any industrial branch based upon their utilization has emerged so far. Therefore, they are of limited economic importance. Presumable utilization of very limited sources of above-mentioned critical raw materials in Poland could be anticipated in a perspective of at least 20 years. The most probable in this respect are the following: opening out the new Mo-W-Cu ore deposit Myszków, and the promotion of exploration works for similar deposits.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 1; 5-19
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
X-Ray Diffraction Study of Bismuth Layer-Structured Multiferroic Ceramics
Autorzy:
Lisińska-Czekaj, A.
Czekaj, D.
Garbarz-Glos, B.
Bąk, W.
Kuźniarska-Biernacka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/355806.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Bi5FeTi3O15 ceramics
X-ray diffraction
crystal structure
Opis:
Goal of the present research was to apply a solid state reaction route to fabricate bismuth layer-structured multiferroic ceramics described with the formula Bi5FeTi3O15 and reveal the influence of processing conditions on its crystal structure and phase composition. Simple oxide powders Bi2O3, TiO2 and Fe2O3 were used to fabricate Aurivillius-type bismuth layer-structured ferroelectrics. Pressureless sintering in ambient air was employed and the sintering temperature was TS = 900°C, TS = 1000°C and TS = 1040°C. The phase composition as well as crystal structure of ceramics sintered at various processing conditions was examined with powder X-ray diffraction method at room temperature. The Rietveld refinement method was applied for analysis of X-ray diffraction data. It was found that ceramics adopted orthorhombic structure Cmc21. The unit cell parameters of bismuth layer-structured multiferroic ceramics increased slightly with an increase in sintering temperature.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2020, 65, 2; 811-815
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie złóż kopalin w Polsce a zagrożenia bezpieczeństwa surowcowego kraju
Recent utilization of mineral deposits in Poland and threats to security of supply
Autorzy:
Nieć, M.
Radwanek-Bąk, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074708.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoża kopalin
bezpieczeństwo surowcowe kraju
zagospodarowanie przestrzenne
mineral deposits
mineral raw materials supply security
land use planning
Opis:
Possibilities of exploitation of a large part of mineral deposits appear limited by actual and planned land use and the related land ownership rights (especially in the case of opencast mining) and by various real and imaginary restraints resulting from landscape and environment protection. Such limitations make further development of existing basis of mineral raw materials rather doubtful. Therefore, they represent a threat for appropriate supply of mineral commodities and may be a barrier to future sustainable development. The major factor acting against the mining is a low social consciousness of importance of mineral commodities for covering everyday needs of a community, together with traditional vision of the mining as exclusively damaging natural environment. The protection of deposits for future development should be secured by a special Legal Act. The knowledge and reliable information on importance of mineral raw materials for everyday life and local and regional and country economy as well as of real impact of the mining on the environment and the modes of its remediation is indispensable for proper management of mineral deposits. Such knowledge should be disseminated properly in schools and by media in PR campaigns.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 7; 591-599
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ przewidywanej zmiany klimatu na zapotrzebowanie ziemniaka późnego na wodę
Impact of climate change on water demand of late potato
Autorzy:
Labedzki, L.
Bak, B.
Liszewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61230.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
agrometeorologia
zmiany klimatyczne
scenariusze zmian klimatu
prognozowanie
oddzialywanie na rosliny
rosliny okopowe
ziemniaki pozne
potrzeby wodne
ewapotranspiracja potencjalna
Opis:
Praca zawiera analizę wpływu prognozowanej zmiany klimatu na zapotrzebowanie na wodę ziemniaka późnego w latach 2021–2050 oraz 2071–2100. Dane meteorologiczne zostały pozyskane z modelu regionalnego RM5.1, z warunkami brzegowymi z modelu globalnego ARPEGE dla scenariusza emisji SRES: A1B. Okresem referencyjnym były lata 1971–2000. Miarą zapotrzebowania wody przez daną roślinę uprawną dla wydania określonego plonu jest ewapotranspiracja potencjalna tej rośliny. Obliczono ją przy użyciu metody Penmana-Monteitha i współczynników roślinnych. Wpływ zmian klimatu na ewapotranspirację potencjalną ziemniaka późnego na obszarze Polski oceniano na pięciu stacjach meteorologicznych, reprezentatywnych dla regionów agroklimatycznych: Olsztyn, Bydgoszcz, Warszawa, Wrocław, Kraków. W wieloleciach 2021–2050 i 2071–2100 zwiększy się zapotrzebowanie na wodę w uprawie ziemniaka późnego. W wieloleciu 2021-2050 są spodziewane kilkuprocentowe wzrosty (do 7%), natomiast w latach 2071-2100 prognozowany wzrost będzie jeszcze większy (do 18%). Największy wzrost zapotrzebowania nastąpi w regionie południowo-zachodnim i środkowo-wschodnim, a najmniejszy w południu-wschodnim. Przewidywane zmiany klimatyczne i związany z nimi wzrost zapotrzebowania na wodę przez rośliny, powinny spowodować zwiększenie powierzchni nawadnianej i wzrost zapotrzebowania na wodę do nawodnień.
The paper presents the analysis of the impact of predicted climate change on water demand of late potato in 2021–2050 and 2071–2100. Meteorological data were simulated with the regional model RM5.1 with boundary conditions from the global model ARPEGE for the scenario SRES: A1B. Reference period was 1971–2000. The measure of crop water demand is potential evapotranspiration. It was calculated using the Penman-Monteith method and crop factors. The impact of climate change on potential evapotranspiration of late potato was evaluated in Poland at the five meteorological stations representative for agroclimatic regions: Olsztyn, Bydgoszcz, Warszawa, Wrocław, Kraków. Water demand of late potato will increase of up to 7% in 2021-2050 and of up to 18% in 2071-2100. Increase will be the biggest in the south-west and central- east regions and the smallest in south-east region. Predicted climate change and increased crop water demand should result in increase of irrigated area and irrigation water requirements.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 2/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ charakterystyk opadowych na parametry hydrogramu odpływu ze zlewni zurbanizowanej 2013
The influence of rainfall characteristics on parameters of the outflow hydrograph from urbanized catchment
Autorzy:
Szeląg, B.
Bąk, Ł.
Górski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339149.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
hydrogram odpływu
kalibracja
model hydrodynamiczny
SWMM
calibration
hydrodynamic model
outflow hydrograph
Opis:
Celem artykułu była ocena wpływu charakterystyk opadowych na parametry hydrogramu odpływu ze zlewni zurbanizowanej, zlokalizowanej na terenie miasta Kielce. Do wyznaczenia hydrogramu odpływu zastosowano model hydrodynamiczny zlewni opracowany w programie SWMM. Do jego kalibracji wykorzystano wyniki badań deszczów i przepływów z lat 2009–2011. W artykule analizowano wpływ rozkładu natężenia opadu I, czasu jego trwania td i prawdopodobieństwa przewyższenia p na parametry hydrogramu odpływu: objętość fali Vc, przepływ maksymalny podczas kulminacji Qdmax, czas przyboru tp, współczynnik asymetrii rozkładu objętości ω. Wysokość opadu określono wzorem Bogdanowicz i Stachy’ego. W badaniach uwzględniono przebieg natężenia opadów opisanych rozkładem opracowanym przez SCS (ang. Soil Conservation Service) typ I, II, III, IV. Wykonane obliczenia wykazały, że wydłużenie czasu trwania deszczu powoduje zwiększenie objętości i wartości parametru kształtu fali odpływu ω, a także wydłużenie czasu przyboru (za wyjątkiem opadu opisanego rozkładem typu I o p = 50%).
The purpose of the article was to evaluate the impact of rainfall characteristics on hydrograph parameters of runoff from urbanized catchment located in the city of Kielce. Hydrodynamic model of the catchment was used with SWMM program to determine the outflow hydrograph. The records of rains and flows since 2009 till 2011 were used for calibration. The effect of rain intensity distribution, its duration td and probability p on hydrograph parameters: wave volume Vc, maximum flow during culmination Qdmax , time of water rising tpand the asymmetry of volume distribution ω was analysed in the paper. The amount of precipitation was determined with the Bogdanowicz and Stachỳ equation. Rainfall intensity distributions SCS type I, II, III, IV were consider in the study. Calculations showed that extending rain duration increased the volume of outflow, hydrograph parameter ω and the time of water rising. The exception was the rainfall of SCS type I, for p = 50% as in this case the higher was td value, the smaller was the shape parameter of inflow hydrograph from the catchment.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2014, 14, 2; 103-114
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ budowy autostrad i dróg szybkiego ruchu na poziom wydobycia pospolitych kopalin skalnych w Polsce
The effect of motorway building on common rock raw material resources and mining in Poland
Autorzy:
Bąk, B.
Piotrowska, A.
Radwanek-Bąk, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085880.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
pospolite kopaliny skalne
wyczerpywanie zasobów
infrastruktura komunikacyjna
budowa autostrad
crushed stones
sand and gravel
mineral resources
output
motorways construction
Opis:
Artykuł jest poświęcony wielowątkowej tematyce związanej z gospodarką kopalinami skalnymi użytkowanymi do produkcji kruszyw mineralnych, wykorzystywanych przy budowie i modernizacji sieci drogowej – w szczególności autostrad w Polsce. Przeprowadzona analiza krajowej bazy zasobowej tych kopalin wskazuje na duży potencjalny stan ich rezerw w skali krajowej, przy równoczesnym deficycie w wielu jego regionach. Spowodowane jest to nierównomiernym rozmieszczeniem geograficznym złóż. Coraz większym problemem jest ograniczenie dostępności złóż, wynikające z wymogów ochrony środowiska, planowania przestrzennego i powiązania własności złóż z własnością terenów. Ze względu na wysokie koszty transportu, w regionach deficytowych korzysta się z surowców importowanych oraz wykorzystuje się surowce zastępcze (np. w centralnej Polsce kruszywa mineralne z nadkładu złóż węgla brunatnego) lub kopaliny o niższej jakości. Szczegółowe analizy wykonane na wybranych odcinkach autostrad wskazują, że budowa taka pociąga za sobą aktywizację gospodarczą całego regionu. Uszczuplenie zasobów kopalin pospolitych jest rekompensowane wzmożonym dokumentowaniem nowych złóż i poszukiwaniem perspektyw surowcowych. W odniesieniu do krótkotrwałej, ale masowej eksploatacji kopalin pospolitych, pilnym zadaniem jest rewitalizacja terenu.
Presented paper is dedicated to several aspects of rock raw material management and production of natural crushed aggregates used in road building. The analysis of domestic basis of mineral raw material shows the theoretically huge amount of those in the whole country scale, but high insufficiency in the regional and local scale. The reason of such situation is unequal spatial distribution of the mineral deposits as well as growing restrictions of those availability and mining limited by environmental protection, land use planning and the related ownership rights. Also because the high cost of the raw material transportation the part of demand is covered by import or substitutes (for example in the central Poland natural aggregates coming from lignite deposits overburden). Detailed analysis made for chosen motorway sections show the general development of the whole region involved in a building. Decrease of common mineral commodity is balanced by increase of new deposits and growth of geological research. There is a necessity of multilevel activity to minimize negative impact caused by fast and large scale exploitation. The recognition of mineral deposits is the component of general knowledge of geology of Poland. The costs of regional reconnaissance and preliminary prospecting should be covered from public funds. Their results can be presented to investors for detailed exploration and mining.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 237--247
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielkość i zmienność ewapotranspiracji wskaźnikowej według Penmana-Monteitha w okresie wegetacyjnym w latach 1970-2004 w wybranych rejonach Polski
Magnitude and variability of Penman-Monteith reference evapotranspiration in the growing season of 1970-2004 in selected regions of Poland
Autorzy:
Łabędzki, L.
Bąk, B.
Kanecka-Geszke, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338248.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja wskaźnikowa
metoda Penmana-Monteitha
Penman-Monteith method
reference evapotranspiration
Opis:
Ewapotranspiracja wskaźnikowa jest bardzo ważnym parametrem agrometeorologicznym, określającym potencjalne możliwości parowania. Różnica między ewapotranspiracją wskaźnikową i opadem wskazuje na potencjalny niedobór lub nadmiar opadu. W ostatnich latach najszerzej stosowaną i zalecaną metodą określania ewapotranspiracji wskaźnikowej jest metoda Penmana-Monteitha. Stosując te metodę, w pracy obliczono ewapotranspirację wskaźnikową w miesiącach okresu wegetacyjnego (kwiecień-wrzesień) w latach 1970-2004 na podstawie elementów meteorologicznych pomierzonych na wybranych trzech stacjach meteorologicznych IMGW z obszaru Polski: Kraków, Olsztyn i Poznań. Stacje te reprezentują zróżnicowane pod względem warunków pluwiotermicznych regiony agroklimatyczne. W okresie wegetacyjnym od kwietnia do września suma ewapotranspiracji wskaźnikowej, liczonej tą metodą, wynosi średnio 470 mm w rejonie Olsztyna, 510 mm w rejonie Krakowa i 550 mm w rejonie Poznania. W poszczególnych miesiącach średnia ewapotranspiracja wskaźnikowa wynosi od 50-60 mm w kwietniu i wrześniu do 100-120 mm w pozostałych miesiącach okresu wegetacyjnego. Największa ewapotranspiracja wskaźnikowa występuje w lipcu. We wszystkich miesiącach największa ewapotranspiracja wskaźnikowa jest w Poznaniu, a najmniejsza w Olsztynie. Ewapotranspiracja wskaźnikowa, liczona wzorem Penmana-Monteitha, wykazuje istotny i znaczny trend wzrostowy w latach 1970-2004 w trzech analizowanych rejonach, zarówno w większości miesięcy od kwietnia do września, jak i w całym tym okresie.
Reference evapotranspiration is an important agrometeorological parameter describing the evaporative demand of the atmosphere. In relation to precipitation, it indicates the potential surplus or deficit of precipitation. The Penman-Monteith method has been considered as a universal standard to estimate reference evapotranspiration in recent years. In the paper reference evapotranspiration is calculated by Penman-Monteith method in the months of the growing season (April-September) in 1970-2004, using meteorological parameters measured at three stations in Poland: Kraków, Olsztyn and Poznań. The stations represent the agroclimatic regions with different temperature and precipitation characteristics. Mean sums of reference evapotranspiration from April to September account 470 mm in Olsztyn, 510 mm in Kraków and 550 mm in Poznań. In particular months mean evapotranspiration accounts from 50-60 mm in April and September to 100-120 mm in other months of the growing period. The maximum evapotranspiration occurs in July. In all analyzed period the maximum evapotranspiration was in Poznań and the minimum in Olsztyn. Reference evapotranspiration according to Penman-Monteith method had significant growth trend 1970-2004 in the three analyzed regions, both in most months and in the whole growing period.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 2; 159-170
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weryfikacja 10- i 20-dniowej prognozy wskaźnika standaryzowanego opadu SPI
Verification of 10- and 20-day forecasts of the standardized precipitation index SPI
Autorzy:
Bak, B.
Labedzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60902.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
meteorologia
opady atmosferyczne
niedobor opadow
nadmiar opadow
wskaznik standaryzowanego opadu
prognozy meteorologiczne
weryfikacja
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2015, II/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 105

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies