Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Babiński, Jarosław" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 27
Tytuł:
Axis mundi jako klucz interpretacyjny teologii małych ojczyzn Franciszka Mantheya
„Axis mundi” as an interpretative key to Francis Manthey’s theology of small homelands
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31044448.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
teologia małych ojczyzn
axis mundi
Franciszek Manthay
Mircea Eliade
Axis Mundi
theology of small homeland
Opis:
Mircea Eliade wprowadził w przestrzeń badań religioznawczych pojęcie axis mundi. Oznacza ono przyjęcie istnienia świętego, niezmiennego „centrum” – stałego punktu odniesienia, warunkującego postrzeganie i interpretowanie świata. Łączy ono różne wymiary rzeczywistości i daje jej całościową wizję. Axis mundi jest utożsamiane z wieloma elementami świata. Najczęściej jest nim dom – rozumiany jako miejsce narodzin, zamieszkania i rozwoju. Takie ujęcie pozwala odnieść tę kategorię do poglądów Franciszka Mantheya i stworzyć spójną wizję jego teologii małych ojczyzn.
Mircea Eliade introduced the concept of axis mundi into the fi eld of religious studies. It signifi es the assumption of the existence of a sacred, unchanging ‘centre’ – a fi xed point of reference, conditioning the perception and interpretation of the world. It connects various dimensions of reality and gives an overall vision of it. The axis mundi is identifi ed with many of the elements that make up the human world. Most often it is the home – the place of birth, residence and occupation. This perspective makes it possible to relate this category to the views of Francis Manthey and create a coherent vision of his theology of small homelands.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2023, 57; 15-26
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie nowej ewangelizacji w ujęciu Josepha Ratzingera/Benedykta XVI
Joseph Ratzinger/ Pope Benedict XVI on the New Evangelisation
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076930.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
Joseph Ratzinger/Benedict XVI
New evangelization
concept of New evangelization
Joseph Ratzinger/Benedykt XVI
nowa ewangelizacja
pojęcie nowej ewangelizacji
Opis:
Nowa Ewangelizacja powinna znaleźć zasadnicze miejsce w posłudze Kościoła naszego czasu. Dlatego Kościół musi raz jeszcze podjąć wysiłek zrozumienia tego, czym jest Nowa Ewangelizacja. Jak zauważa papież-emeryt Benedykt XVI – pojęcie to funkcjonuje na sposób hasła, terminu technicznego. W konsekwencji stało się wręcz pojęciem bez znaczenia, o niedookreślonej treści, a przynajmniej powierzchownym i pozbawionym większego znaczenia i sensu. Stąd jako szczególne zadanie postrzega Benedykt XVI konieczność dookreślenia jego treści i formułuje w tym zakresie swoje propozycje, zdecydowanie przeciwstawiając się uproszczeniem i zafałszowaniom terminu nowej ewangelizacji. Oznacza to jednak tak naprawdę przypomnienie, czym miała być nowa ewangelizacja – która została już zdefiniowana w czasie kontynentalnych Zgromadzeń Synodalnych, będących przygotowaniem Kościoła do jubileuszowego roku 2000. Oznacza ona odrodzenie życia wiary Kościołów lokalnych; inicjację procesów dostrzegania i rozumienia przemian, podjęcie nowych zobowiązań z myślą o radosnym i udzielającym się innym głoszeniu Ewangelii Jezusa Chrystusa
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2020, 54; 29-46
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eko-pneumatologia. Zarys problematyki
Eco-pneumatology. An outline of basic questions
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077215.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
ekoteologia
pneumatologia
Duch Świety
Trójca Święta
ecotheology
pneumatology
Holy Spirit
Holy Trinity
Opis:
Wydaje się być uprawnione tworzenie całościowej wizji problematyki pneumatologicznej w ramach ekoteologii. Działanie Boga to bowiem zawsze działanie Trójcy Świętej. W świecie zaś szczególnie uwyraźnia się przez działanie Ducha Świętego. W kontekście ekologii szczególnie istotne wydaje się podkreślenie Jego szczególnej roli w budowaniu jedności i wzajemnej solidarności stworzeń. Jawi się On również jako Ożywiciel – dawca nowego życia w Jezusie Chrystusie jak również inspirator ludzkiej aktywności i działania. Jego szczególną rolą jest również objawianie mocy i zamysłów Boga w świecie, ukazując ostateczny cel stworzenia.
It seems reasonable to propose a comprehensive vision of pnumatological problems within ecotheology. Action of God is always an action of the Holy Trinity and in the world it is especially expressed through the action of the Holy Spirit. In the context of ecology, it appears particularly important to underline his special role in building the unity and the mutual solidarity of creatures. He also is presented as the Life bearer, i.e. the giver of new life in Jesus Christ and also the inspirer of human activity and works. His special function is also to reveal the power and the intentions of God in the world and to manifest the ultimate purpose of creation.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2021, 55; 15-26
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tomasz Stępień, Porządek i miłość. Koncepcja opatrzności bożej w myśli starożytnej, Teologia Polityczna, Warszawa 2019, ss. 357
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007468.pdf
Data publikacji:
2021-09-27
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2021, 34, 1; 224-230
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna ekoteologia w perspektywie swych zadań
Contemporary Eco-theology in the Perspective of its Tasks
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202352.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
ekoteologia
ekologia
teologia pastoralna
Opis:
Ekoteologia jest nową przestrzenią badań wśród współczesnych nauk teologicznych. Podejmuje próbę stworzenia fundamentów teologicznych dla problematyki ekologicznej, jak również zagadnień ochrony środowiska. Stara się ukazać nową, transcendentalną perspektywę dla tych nauk. Formułuje także propozycje rozwiązań problemów ekologicznych. W ujęciu prakseologicznym proponuje budzenie wrażliwości i odpowiedzialności wobec kwestii ekologicznych, kształtowanie świadomości ekologicznej, edukację ekologiczną, obecność tematyki ekologicznej w kerygmacie Kościoła i w teologii pastoralnej. Efektywność działań proekologicznych uzależniona jest od zjednoczenia wysiłków najrozmaitszych grup, stowarzyszeń czy ruchów dla realizowania idei dobra wspólnego, jakim jest natura i świat.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2014, 47; 25-38
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia „małej ojczyzny” ks. Franciszka Mantheya
Theology of the “small homeland” of Fr. Franciszek Manthey
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1008748.pdf
Data publikacji:
2019-10-05
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Opis:
Father Franciszek Manthey (1904–1971) is a man shaped by two cultures: Polish and German. This is typical of the Pomerania inhabitants in his generation. This is a great cultural inheritance, but often becomes problematic when it comes to determining national belonging. Such a particular situation raised in him the question of national identification which resulted in a theological reflection on the “little homeland” (German: Heimat). This became the starting point to create an interesting concept of national-religious identity, which he builds in relation to biblical theology, creatology and theological anthropology. Manthey claims that a person by virtue of its ontological structure, corporeal and spiritual, has a twofold sense of home. First, this is a little homeland – a country of childhood, growth and development, determining personal worldview and values. The other is God – the ultimate goal and homeland of man. Such a concept of man determines theattitudes of each individual which manifests itself in the space of faith by fulfilling duties to the small homeland and to the service of God.
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2019, 32, 3; 98-117
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologiczno-prakseologiczne implikacje współczesnej dyskusji nad rozumieniem śmierci
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830449.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
problem of death
theological understanding of death
brain death
organ transplantation
problem śmierci
teologiczne rozumienie śmierci
śmierć mózgowa
przeszczepy organów
Opis:
Problem śmierci ciągle budzi gorące dyskusje. Jest to temat nieustannie podejmowany przez naukę, jak i w dyskusjach światopoglądowych. Rozwój nauki sprawia, że definicje i rozwiązania, uznawane za ostateczne, domagają się rewizji bądź uzupełnienia. Jeśli chodzi o teologię, szczególnie istotna jest dyskusja dokonująca się w medycynie i filozofii. Teologiczno-dogmatyczne rozumienie śmierci nie ulega zasadniczej zmianie, jednak nowe propozycje formułowane w przestrzeni innych nauk, pociągają za sobą konsekwencje prakseologiczne i pastoralne. 
The problem of death is still an ongoing subject of intense debates. As a topic of worldview discussions and is is continually undertaken by science. The development of science means that the definitions and solutions regarded as definitive need to be revised and perfected. Considering Theology, the discussion taking place in medicine and philosophy is particularly important. The theological and dogmatic understanding of death is does not undergo any fundamental changes; however, the new proposals formulated in other sciences have their praxeological and pastoral consequences. 
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2019, 53; 17-32
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kult cielesności jako wyraz współczesnego redukcjonizmu antropologicznego w kulturze
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830552.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
the cult of the body
anthropological reductionism
the myth of immortality
kult cielesności
redukcjonizm antropologiczny
mit o nieśmiertelności
Opis:
Obecnie dostrzec można tendencje kulturowe, usiłujące ograniczyć rozumienie człowieka do jego wymiaru cielesnego.  Nie oznacza to jednak promocji koncepcji materialistycznej, lecz usiłowanie nadania ludzkiej cielesności cech duchowych. Jej najbardziej dostrzegalnym wyrazem jest powszechne kreowanie obrazu człowieka zdrowego, młodego i sprawnego, z jednoczesną pogardą dla tego co słabe, chore czy stare. Wtedy refleksja nad człowiekiem przestaje być szukaniem prawdy o nim, lecz kreacją nierzeczywistego, idealnego obrazu. Ma to konsekwencje w promocji mitu o nieśmiertelności, będącego wypadkową hedonizmu, sekularyzmu i kontestacji klasycznych (w tym chrześcijańskich) ujęć człowieka. Kult ciała idealnego w połączeniu z wymazaniem myśli o śmierci rodzą postawę  radosnego i bezstresowego skupienia na doraźności, bez wysiłku stawiania pytań o cel i sens egzystencji, wybory moralne, odpowiedzialność czy wartości.
At present, there are cultural tendencies that try to limit the understanding of man to his physical dimension. This is not to promote the concept of materialistic, but an attempt to give human corporeality spiritual qualities. The most perceptible expression of this concept is the widespread creation of a healthy, young and fit man, with contempt for what is weak, sick or old. Then the reflection on man ceases to be a search for the truth about him, but the creation of an unreal, ideal image. It has consequences in the promotion of the myth of immortality as a result of hedonism, secularism and the contestation of classical (including Christian) concepts of human being. The cult of the ideal body combined with the erasure of the thoughts of death give rise to a joyful and stress-free focus on the immediate, effortless questioning about the purpose and meaning of existence, moral choices, and responsibility or values.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2018, 52; 15-28
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kwestia ekologiczna” w nauczaniu Jana Pawła II
„The Environmental Issue” in the teaching of John Paul II
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558575.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
ekologia
ekoteologia
grzech ekologiczny
Jan Paweł II
kwestia ekologiczna
ecology
eco-theology
ecological sin
John Paul II
the Environmental Issue
Opis:
W swoim nauczaniu Jan Paweł II wielokrotnie wypowiada się na tematy związane z ekologią. Jego nauczanie w dużej mierze przyczyniło się do powstania nowej dziedziny wiedzy teologicznej – ekoteologii, która rozpatruje w świetle Bożego Objawienia problemy będące efektem rozwoju cywilizacji technicznej. Jan Paweł II formułuje postulat konieczności podejmowania zdecydowanych działań w trosce o czystość natury. Dostrzega źródła zaistniałego konfliktu między człowiekiem a naturą, mającego swą genezę w dysproporcjach w rozwoju społeczeństw świata, ubóstwie i niesprawiedliwym podziale dóbr. Zwraca uwagę na charakteryzujący współczesność redukcjonizm w rozumieniu człowieka – wyrażający w minimalizacji znaczenia ludzkiej duchowości przy jednoczesnym uzurpowaniu sobie przez niego nieograniczonego prawa do panowania nad światem. Te zjawiska, określane jako „grzech ekologiczny”, muszą stać się szczególną troską aktywności Kościoła współcześnie. Papież stawia więc postulat budzenia świadomości ekologicznej oraz aktywnych działań, mających na celu oddalenie widma katastrofy ekologicznej.
In his teaching John Paul II repeatedly gives his opinion on themes associated with ecology. His teaching largely contributed to the development of a new theological field of knowledge – eco-theology – that focuses on problems which are an effect of the expansion of the technological civilization, particularly in the light of God’s revelation. John Paul II formulates the demand of the necessity to take determined action regarding concerns for the preservation of the natural environment. He acknowledges the sources of existing conflict between man and nature, as having its origins in the worldwide disproportionate development of society, poverty and the unfair distribution of wealth. Here he pays attention to modern reductionism which characterizes the understanding of human nature – expressed in the minimalization of the importance of human spirituality and at the same time assuming the unrestricted right of man to control the world. These phenomena – characterized as „ecological sin”, must become an active concern of the Church in our time. Thus the Pope stipulates not only the awakening of environmental awareness but also taking active measures aimed at distancing the apparition of ecological catastrophe.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2012, 30; 249-264
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapłaństwo w kerygmacie biskupa pelplińskiego Jana Bernarda Szlagi
Priesthood in Teaching Of the Bishop of Pelplin Jan Bernard Szlaga
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559511.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
kapłan
kapłaństwo
formacja kapłańska
Szlaga Jan Bernard
priest
priesthood
priest formation
Opis:
Biskup Jan Bernard Szlaga reprezentuje współczesną polską teologię biblijną. Problematyka sakramentologiczna, także temat sakramentu kapłaństwa, jest bardzo ważna w jego nauczaniu. W swoim przepowiadaniu formułuje program aktywizacji życia dla kapłanów. Zwraca uwagę na konieczność konstytuowania silnych relacji między Bogiem a kapłanem, także miedzy kapłanem a człowiekiem. Dla tworzenia i pogłębiania tych relacji kapłan musi być człowiekiem modlitwy i wiedzy. Istnienie tych dwóch relacji jest warunkiem zbierania dobrych owoców kapłańskiej pracy, która się wyraża przez szafowanie sakramentów, głoszenie Słowa Bożego i świadectwo jego życia.
Jan Bernard Szlaga (bishop) represents Polish biblical theology. Problems connected with sacraments, especially with sacrament of Priesthood, are very important in his teaching. In his predication he presents the program of animation of priests’ life. He pays attention to necessity of strong relations not only between God and priest but also between priest and people. Priest must be deep‑ rooted in prayer and knowledge in order to create these relations strong and develop them continuously. These two relations are necessary condition of fruitful priest’s mission which is ministry of sacraments, predication of God’s Word and testimony of life.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2010, 26; 83-96
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Das Geheimnis de Leidens in der Interpretation von Pfarrer Franciszek Sawicki
The Mystery of the Suffering in the Interpretation of Rev. Franciszek Sawicki
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/551414.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
suffering
God
faith
human existence
meaning of life
Opis:
Rev. Franciszek Sawicki (1877-1952), undoubtedly the most prominent member among the Pelplin scholars, chose as a one of the topics of his writings the problem of the suffering, its meaning and importance for the human existence. Sawicki, as he strives to classify various instances of the evil and its manifestations, puts a question about what might be the meaning of the suffering in the context of the faith. The mundane experience of happiness binds us with this world. The suffering and death, on the other hand, directs the human being towards the supreme good and the true end of our lives which is God himself. As an outcome of the enquiry made by this sage of Pelplin we obtain a very interesting interpretation of the mystery of suffering which has an existentially optimistic dimension.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2013, 46; 9-18
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bóg jako „bycie sensu”. Dowód na istnienie Boga Roberta Spaemanna
The God as „being of the sense”. Evidence for the existence of God according to Robert Spaemann
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469692.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Opis:
Robert Spaemann is the most eminent philosopher in Germany today. The reasonableness of faith in God constitutes one of most important themes of his philosophy. For this reason, he formulates a new proof of the existence of God in which God is the “being of sense”. Such dispute is unusually difficult, especially after Nietzsche and Foucault's critique of philosophy. Spaemann begins his argumentation with Nietzsche, and his classical thesis: “I am afraid that we will not be able to free ourselves from God as long as we believe in grammar.” This statement is a starting point for the development of “the proof for the existence of God from the grammar”.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2012, 19; 5-14
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność w ujęciu Odo Marquarda
Freedom according to Odo Marquard
Autorzy:
Babiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469748.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Opis:
Odo Marquard is one of the most prominent German philosophers of modern times. He represents a sceptical attitude, referring to the Frankfurt School (a pupil of Joachim Ritter), and post-modernism. In his writings, he forms an original (and controversial) vision of freedom: "Human freedom is based on the division of authority “. This argument derived from Montesquieu's thesis is the starting point for the present discussion of the importance of the concept of freedom in the philosophy and analysis of the current difficulties associated with him in the European tradition of thought. Marquard presents three understandings of freedom: freedom as a zero-determination, liberty to evil as an alibi of God and freedom as a positive determination of human conduct. Marquard is an adherent of the third concept, which leads him to the post-modern approach of anthropology and the rejection of the notion of freedom of classical metaphysics.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2011, 16; 7-17
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FRANCISZKA SAWICKIEGO KRYTYKA IDEOLOGII RASISTOWSKIEJ
FRANCISZEK SAWICKI’S KRITIK DER RASSISTISCHEN IDEOLOGIE
Francis Sawicki’s Criticism of Racist Ideology
Autorzy:
BABIŃSKI, JAROSŁAW
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/512038.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Opis:
Racism, especially in Nazi ideology, it is currently the issue that is still painful and causing emotions. That was also in the interwar period, when the world watched in disbelief the actions of totalitarian-racist system in Germany. Many intellectuals strongly opposed to this ideology. Pelplin thinker, Fr. Francis Sawicki, was one of them. Criticism of racism was one of the key themes of his publications in the interwar period.Father Francis Sawicki as a Pomeranian of origin was a citizen of two cultures: German and Polish. He enjoyed a great scientific authority in both areas of language in which he worked. Therefore his attitude to racism was very important. His intran- sigent attitude towards racist ideology has caused numerous harassments against his person, especially the most spectacular example when the Nazis prevented his appointment as bishop of Gdansk.Criticizing Nazi ideology of race Sawicki indicated primarily its contradiction between Christianity, proclaiming the inalienable rights and dignity of every human person. Thus, he pointed to the Nazi hostility toward Christianity. Nazi ideologues sought to create a new, Germanic religion, based on Old Germanic myths, whose “final product” had to be clean racially new German man – Übermensch.He clearly exposes the weakness of the philosophical basis of the Nazism ideo- logy, paying also attention to the fallacy of assumptions. It shows that from the point of view of science does not exist Aryan race, but only the Aryan peoples, who by no means constitute a single race. Therefore, it is not allowed to restrict the way of explaining a man by the culture created by him with the concept of race. Modern science is unable to demonstrate a clear relationship of the manifestation of certain psychological traits with the membership of a particular race.The very notion is unclear and accepted criteria do not allow you to clearly draw the line between certain human types characterized by racial theories. Therefore, race cannot be a factor underpinning any segregation of people. Such ideas are opposed to the Christian doctrine of equivalent and equal rights for all people.Sawicki shows the incompatibility of racism, especially referring to the po- litical ideology of National Socialism and Christianity. The doctrines are both diametrically different at the same ideological bases. Christianity recognizes man universalistically, in the perspective of eschatological fulfillment of its history and the ultimate achievement of life goals in the perspective of eternity. Nazism is a typical messianic ideology, promising the ability to achieve complete happiness by man already here on the earth, which is reserved for the exclusive group of supermen through the extermination of less valuable people because of their race. Racism,especiallyinNaziideology,itiscurrentlytheissuethatisstillpainfulandcausingemotions.Thatwasalsointheinterwarperiod,whentheworldwatchedindisbelieftheactionsoftotalitarian-racistsysteminGermany.Manyintellectualsstronglyopposedtothisideology.Pelplinthinker,Fr.FrancisSawicki,wasoneofthem.Criticismofracismwasoneofthekeythemesofhispublicationsintheinterwar period. FatherFrancisSawickiasaPomeranianoforiginwasacitizenoftwocultures:GermanandPolish.Heenjoyedagreatscientificauthorityinbothareasoflanguageinwhichheworked.Thereforehisattitudetoracismwasveryimportant.Hisintran-sigentattitudetowardsracistideologyhascausednumerousharassmentsagainsthisperson,especiallythemostspectacularexamplewhentheNazispreventedhisappointment as bishop of Gdansk. CriticizingNaziideologyofraceSawickiindicatedprimarilyitscontradictionbetweenChristianity,proclaimingtheinalienablerightsanddignityofeveryhumanperson.Thus,hepointedtotheNazihostilitytowardChristianity.Naziideologuessought to create anew,Germanicreligion, based onOldGermanicmyths,whose“finalproduct”hadtobecleanraciallynewGermanman–Übermensch. HeclearlyexposestheweaknessofthephilosophicalbasisoftheNazismideo-logy,payingalsoattentiontothefallacyofassumptions.Itshowsthatfromthepointofviewofscience does not exist Aryan race, butonly the Aryanpeoples,whobynomeansconstituteasinglerace.Therefore,itisnotallowedtorestrictthewayofexplaining amanby the culture created byhim with the conceptof race. Modernscienceisunabletodemonstrateaclearrelationshipofthemanifestationofcertainpsychological traits with the membership of a particular race. Theverynotionisunclearandacceptedcriteriadonotallowyoutoclearlydrawthelinebetweencertainhumantypescharacterized by racialtheories.Therefore,racecannotbeafactorunderpinninganysegregationofpeople.Suchideasareopposed to the Christian doctrine of equivalent and equal rights for all people. Sawickishowstheincompatibilityofracism,especiallyreferringtothepo-liticalideologyofNationalSocialismandChristianity.Thedoctrinesarebothdiametricallydifferentatthesameideologicalbases.Christianityrecognizesmanuniversalistically,intheperspectiveofeschatologicalfulfillmentofitshistoryandtheultimateachievementoflifegoalsintheperspectiveofeternity.Nazismisatypicalmessianic ideology, promisingtheabilitytoachievecompletehappiness     bymanalreadyhereontheearth,whichisreservedfortheexclusivegroupofsupermenthroughtheexterminationoflessvaluablepeoplebecauseoftheirrace.
Babiński J., Die Rezeption des philosophisch-theologischen Werkes von Franz/ Franciszek Sawicki in Polen und Deutschland, w: A. Chylewska-Tölle, Ch. Heidrich (red.), Mäander des Kulturtransfers. Polnischer und deutscher Katholizismus im 20. Jahrhundert, Berlin 2014, s. 30-44.Bączkowski K., Wielki Myśliciel. Wspomnienie o ks. prof. Sawickim, „Kierunki“, 30(1957), s. 1.Bärsch C. E., Die politische Religion des Nationalsozialismus. Die religiösen Dimensionen der NS-Ideologie in den Schriften von Dietrich Eckart, Joseph Goe- bbels, Alfred Rosenberg und Adolf Hitler, Paderborn 2001.Benedykt XVI, Deus Caritas est, Kraków 2006. Bergmann E., Die deutsche Nationalkirche, Breslau 1933.Bocheński J. M., Europäische Philosophie der Gegenwart, Bonn 1947. Demmer K., Katholische Rechtstheologie – eine Anfrage an die Moraltheologie, „Gregorianum” 73(1992), s. 269-289.Frederikson G. M., Rassismus. Ein historischer Abriss, Hamburg 2004. Gadacz T., Historia filozofii XX wieku. Nurty. T. 1: Filozofia życia. Pragmatyzm.Filozofia ducha, Kraków 2009.Gogacz M., Człowiek i jego relacje, Warszawa 1985. Hund W. D., Rassismus, Bielefeld 2007.Koller Ch., Rassismus, Paderborn 2009.Kowalczyk M., U początków teologii historii w Polsce. Franciszek Sawicki.Konstanty Michalski. Aleksander J. Pechnik, Lublin 2008.Lietdke A., Tradycje naukowe Pelplina, „Studia Pelplińskie“, 1(1969), s. 19-38 May G., Interkonfessionalismus in der deutschen Militärseelsorge von 1933 bis 1945, Amsterdam 1978.Müller L., Was ist positives Christentum?, Stuttgart 1939.Nawrocki S., Polacy pod panowaniem pruskim 1815-1848. Die Polen unter preußischer Besatzung 1815-1848, w: H. Booms, M. Wojciechowski (red.), Deutsche und Polen in der Revolution 1848-1849. Dokumente aus deutschen und polnischen Archiven. Polacy i Niemcy podczas rewolucji 1848-1849. Wybór dokumentów z archiwów polskich i niemieckich, Boppard am Rhein 1991.Piszcz E., Sprawa nominacji ks. Franciszka Sawickiego na biskupa diecezji gdańskiej w 1938 r., „Studia Pelplińskie” 1(1969), s. 39-48.Pius XI, Divini Redemptor, http://www.vatican.va/holy_father/pius_xi/ encyclicals/documents/hf_p-xi_enc_19031937_divini-redemptoris_en.html.Pius XI, Mit brennender Sorge,http://www.vatican.va/holy_father/pius_xi/ encyclicals/documents/hf_p-xi_enc_14031937_mit-brennender-sorge_ge.html.Plenkiewicz M., Wokół nominacji ks. Franciszka Sawickiego na biskupa gdańskiego, „Studia z nauk społecznych” 1976, z. 1, s. 81-96.Sawicki F., Religia narodowa i rasowa, Pelplin 1935.Sawicki F., Die deutsche Philosophie und der Weltkrieg, w: G. Pfeilschifter (red.), Deutsche Kultur, Katholizismus und Weltkrieg. Eine Abwehr des Buches „La Guerre Allemande et le Catholicisme”, Freiburg im Br. 1916, s. 117-132.Sawicki F., Die materialistische Geschichtsphilosophie, „Wissenschaftliche Beilage zur Germania“ 1913, nr 25, s. 193-208.Sawicki F., Filozofia dziejów, Gdynia 1974. Sawicki F., Filozofia miłości, Poznań 1937.Sawicki F., Menschenwürde, w: Lexikon der Pädagogik, t. 3, red. E. M. Roloff, Freiburg 1914, szp. 650-653.Sawicki F., Nowoczesne teorie rasowe, „Przegląd Powszechny” 1934, t. 201, s. 19-33.Sawicki F., Osobowość chrześcijańska, Kraków 1947.Sawicki F., Osobowość w nauce chrześcijańskiej, „Ateneum Kapłańskie” 46(1947), z. 1(251), s. 1-14Sawicki F., Rasa i światopogląd, Warszawa 1939.Sawicki F., Wolność woli w nowym oświetleniu, „Roczniki filozoficzne KUL”, 1949/1950, t. 2/3, s. 185-198.Stępień T., Podstawy tomistycznego rozumienia człowieka, Warszawa 2003. Wojtczak M., Franz oder Franciszek Sawicki – ein deutscher oder polnischer Denker, „Studia Germanica Posnanensia“, t. 24(1999), s. 153-160. 
Temat rasizmu, zwłaszcza w wydaniu hitlerowskim, jest współcześnie zagad- nieniem wciąż bolesnym i wywołującym emocje. Tak było też w międzywojniu, kiedy świat z niedowierzaniem obserwował poczynania totalitarno-rasistowskiego systemu w Niemczech. Wielu intelektualistów zdecydowanie przeciwstawiło się tej ideologii. należał do nich pelpliński myśliciel – ks. Franciszek Sawicki. Kry- tykę rasizmu uczynił jednym z zasadniczych tematów swych publikacji w okresie międzywojnia.Postawa Sawickiego o tyle była istotną, że – będąc z racji swego pomorskiego pochodzenia obywatelem dwóch kultur: niemieckiej i polskiej – cieszył się wiel- kim naukowym autorytetem w obu obszarach językowych, w których tworzył. Nieprzejednana postawa Sawickiego wobec rasistowskiej ideologii spowodowała liczne szykany wobec jego osoby i szykany ze strony nazistów, czego najbardziej spektakularnym przykładem stało się niepoduszczenie do jego nominacji na bi- skupa gdańskiego.Sawicki, poddając krytyce hitlerowską ideologię rasy, wskazywał przede wszystkim na jej sprzeczność z chrześcijaństwem, głoszącym niezbywalność praw i godność każdej osoby ludzkiej. Tym samym wskazywał na wrogość hitleryzmu wobec chrześcijaństwa. Nazistowscy ideologowie dążyli do stworzenia nowej, ger- mańskiej religii, opartej na starogermańskich mitach, której „produktem finalnym” miał być czysty rasowo nowy, niemiecki człowiek – Übermensch.Sawicki jasno obnaża filozoficzną słabość podstaw ideologii nazizmu, zwracając również uwagę na błędność założeń. Wykazuje, że z punktu widzenia nauki nie istnieje rasa aryjska, lecz tylko ludy aryjskie, które bynajmniej nie tworzą jednej rasy. Nie można zawężać sposobu eksplikowania się człowieka przez tworzoną przez niego kulturę z pojęciem rasy. Współczesna nauka nie jest w stanie wykazać jednoznacznego związku przejawiania określonych cech psychicznych z faktem przynależności od określonej rasy.Samo pojęcie jest niejasne, a przyjmowane kryteria nie pozwalają jednoznacz- nie wykreślić granic między określonymi typami ludzkimi, charakteryzowanymi przez teorie rasowe. Rasa nie może więc być czynnikiem będącym podstawą jakichkolwiek segregacji ludzi. Idee takie sprzeciwiają się chrześcijańskiej nauce o równowartości i równouprawnieniu wszystkich ludzi.Sawicki wykazuje niemożność pogodzenia rasizmu, zwłaszcza odnosząc się do politycznej ideologii narodowego socjalizmu z chrześcijaństwem. U samych swych ideowych podstaw obie doktryny diametralnie się różnią. Chrześcijaństwo ujmuje człowieka uniwersalistycznie, w perspektywie eschatologicznej, wypełnienie się jego historii i ostateczne osiągniecie życiowych celów upatruje w wieczności. Nazizm jest typową ideologią mesjanistyczną, zapowiadający możliwość osiąg- nięcia pełni szczęścia przez człowieka już tu, na ziemi, które jest zarezerwowane dla ekskluzywnej grupy nadludzi poprzez eksterminację mniej wartościowych z racji przynależności rasowej.
Źródło:
Studia Theologica Varsaviensia; 2015, 53, 2; 137-160
0585-5594
Pojawia się w:
Studia Theologica Varsaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 27

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies