Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Ludzie Kościoła katolickiego w powiecie głogowskim w latach 1955-1962 w świetle relacji urzędników państwowych. Zarys problematyki
Polish Catholics in the Poviat of Głogów in 1955-1962 acc ording to Civil Servant: An Outline
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850572.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Gomułka times
Church
clergy
laity
komunizm
czasy gomułkowskie
Kościół
duchowieństwo
laikat
Opis:
W wyniku postanowień konferencji jałtańskiej Głogów został przyłączony do Polski i w maju 1945 przybyli pierwsi osadnicy, którzy zastali jedynie ruiny i zgliszcza. Odbudowa miasta nie została dokończona do tej pory. Władze komunistyczne także i na terenie powiatu głogowskiego stosowały zasady polityki wyznaniowej zmierzające do osłabienia, a ostatecznie wyeliminowania Kościoła katolickiego najpierw z przestrzeni życia społecznego, a następnie także i prywatnego. Nie przebierano przy tym w stosowanych środkach i metodach. Nie oszczędzano także dziedzictwa kultury w postaci licznych zabytków sakralnych na terenie powiatu, które najczęściej wymagały gruntownej odbudowy. Szczególnie zaangażowany w prowadzeniu walki z Kościołem był aparat bezpieczeństwa. Okres „gomułkowski”, czyli lata 1956-1970 był czasem chwilowej „odwilży”. Władysław Gomułka, którego rozwój sytuacji zmusił do poczynienia ustępstw na rzecz Kościoła, od chwili przejęcia władzy nie miał wątpliwości co do nieuchronności przyszłego konfliktu z Kościołem. Najlepszym tego dowodem jest jego osobista decyzja o utrzymaniu Stowarzyszenia PAX jako elementu nacisku w przyszłej rozgrywce z Kościołem. W jego opinii porozumienie zawarte po październiku 1956 roku było czysto pragmatycznym rozejmem, który skończył się z chwilą ustabilizowania sytuacji w kraju. Ponownie rok po roku ograniczano swobodę działalności Kościoła. Na podstawie materiałów archiwalnych został przygotowany artykuł obrazujący walkę z Kościołem katolickim i jego wyznawcami na terenie powiatu głogowskiego w latach 1955-1962.
As a result of the decisions of the Yalta Conference, Głogów was annexed to Poland. The first Polish settlers, who arrived in the city in May 1945, found only ruins and ashes. The reconstruction of the city has still not been completed. Like elsewhere in the poviat, the communist authorities followed a denominational policy aimed at weakening and finally eliminating the Catholic Church: first, from the sphere of social life, and then also from private life. In order to acheve this aim, they used various methods. The poviat’s cultural heritage in the form of numerous sacred monuments in, which very often required thorough reconstruction, was not spared, either. It was the security apparatus that was particularly involved in the fight against the Church. The “Gomułka” period, that is the years 1956-1970, was a time of a temporary “thaw.” Ever since he came to power, Władysław Gomułka had no doubts as to the inevitability of a future conflict with the Church although he was forced to make temporary concessions to it by the existing political situation. The best proof of this is his personal decision to not to dissolve the PAX Association and to use it as a bargaining chip in the future confrontation with the Church. In his opinion, the agreement concluded after October 1956 was purely pragmatic, and it ended when the situation in the country stabilized. As a result, year after year, the freedom of the Church was more and more restricted. This article illustrates the struggle against the Catholic Church and its followers in the Głogów Poviat in the years 1955-1962.
Źródło:
Facta Simonidis; 2022, 15, 1; 75-96
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sylwetka biskupa Wilhelma Pluty z lat 1962-1965 w relacji i działaniu twórców teczki operacyjnej ministerstwa spraw wewnętrznych kryptonim „Kruk”
The profile of bishop Wilhelm Pluta, 1962-1965 in the relationship and activities of the creators of the operating file of the ministry of internal affairs cryptonym „raven (Kruk)”
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076150.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
biskup
kler
komunizm
ziemie zachodnie
ordynariat gorzowski
sobór
aparat bezpieczeństwa
służba bezpieczeństwa
teczka
posługa pasterska
Pluta
Kruk.
Kościół
Church
bishop
clergy
communism
Western territories
Gorzów ordinariate
council
security apparatus
security service
operating file
pastoral service
Raven (Kruk)
Opis:
The profile of bishop Wilhelm Pluta, 1962-1965 in the relationship and activities of the creators of the operating file of the ministry of internal afairs cryptonym „raven (Kruk)” After taking power, the Polish communists initially concealed their true attitude towards the Catholic Church. Therefore, in the years 1944-1947, an open fight with the clergy was avoided. After achieving the first goal, already at the beginning of 1949, a massive attack was launched against the Catholic Church. This fight was carried out in many ways with varying intensity, the main executor of the party's directives in this regard was its „armed arm“, i.e. the Security Ofice, and then the Security Service. The bishop was treated by the management of section IV of the Ministry of the Interior as a very high priority. In the fight against the Catholic Church, surveillance or possible investigation of bishops was of particular importance. From 1963, the basic tool of this fight was - both as a collection of necessary infor mation about the bishop, as well as a record of plans and a chronicle of actions taken by the security services - the Bishop Operations File (TEOB). A mutation of TEOBs, i.e. a file for the bishop, is the file entitled „Control case - Pluta Wilhelm. 1962-1986. Code name“ Kruk ”, archive number 5446 / K. In the description of the resources of the archive of the Institute of National Remembrance, it received reference number IPN BU 0608/241 and was declassified on June 18, 2009. Until the establishment of the Institute of National Remembrance, the file was in the state of the Central Archives of the Ministry of Internal Affairs. The two-volume folder contains a total of 280 pages. The boundary years of the established case, i.e. 1962 - that is, the efforts made by Bishop Wilhelm Pluta to obtain a passport to travel to Rome and participate in the deliberations of the Second Vatican Council, and its closure on April 5, 1986, is a consequence of the bishop‘s tragic death in a car accident. In the plans of the communist leadership of the Ministry of Internal Affairs, the cryptonym. „Kruk“ was to be handed over to the „C“ Office, that is the Central Archives of the Ministry of Internal Affairs, only in 1989, and was to be scrapped, that is, destroyed in 2005. The operating file of the Ministry of Internal Affairs entitled „The case of control - Pluta Wilhelm. 1962-1986 „is a testimony to the hostile actions that the security apparatus of the People‘s Republic of Poland carried out against Bishop Wilhelm Pluta, the bishop of first the huge Gorzów Ordinariate, and from 1972 the Gorzów diocese. The activities carried out by the Security Service, and described in this file, were not only a passive observation of the attitudes, behavior and pastoral ministry carried out by the bishop of Gorzów, but an active, conscious, purposeful and, above all, harmful interference in the activities of this hierarch and, above all, of a man and citizen of the Polish state. The profile of Bishop Pluta outlined on the pages of this file confirms that his words to his faithful were confirmed in his life. Of course, Bishop Pluta had his vices, weaknesses and imperfections, but his flaws did not diminish his uniqueness as a tireless, prayerful pastor of the Gorzów Church, which did not make a deal with the communist regime fighting against the Catholic Church and faith in God.
Po przejęciu władzy komuniści polscy początkowo ukrywali swoje rzeczywiste nastawienie do Kościoła katolickiego. W związku z tym w latach 1944-1947 unikano otwartej walki z duchowieństwem. Po osiągnięciu pierwszego celu, już z początkiem 1949 roku podjęto zmasowane uderzenie na Kościół katolicki. Walkę tę prowadzono na wiele sposobów z różną intensywnością, przy czym głównym wykonawcą dyrektyw partii w tym względzie było jej „zbrojne ramię”, czyli Urząd Bezpieczeństwa, a następnie Służba Bezpieczeństwa. Osoba biskupa traktowana była przez kierownictwo pionu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych niezwykle priorytetowo. W walce z Kościołem katolickim inwigilacja lub ewentualne rozpracowanie biskupów należało do spraw szczególnej wagi. Od 1963 roku podstawowym narzędziem tej walki była – zarówno jako zbiór niezbędnych informacji dotyczących biskupa, jak i zapis planów oraz kronika podejmowanych przez bezpiekę działań – właśnie Teczka Ewidencji Operacyjnej na Biskupa (TEOB).Mutacją TEOB-y, czyli teczki na biskupa, jest odnaleziona przez autora w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej teczka pt. „Sprawa kontrolna – Pluta Wilhelm. 1962-1986. Kryptonim Kruk” o numerze archiwalnym 5446/K. W opisie zasobu archiwum IPN otrzymała ona sygn. IPN BU 0608/241 i została odtajniona 18 czerwca 2009 roku. Do chwili powstania Instytutu Pamięci Narodowej teczka znajdowała się na stanie Centralnego Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Teczka w dwóch tomach obejmuje w sumie 280 stron. Lata graniczne założonej sprawy to rok 1962, czyli podjęcie przez biskupa Wilhelma Plutę starań o uzyskanie paszportu na wyjazd do Rzymu i udział w obradach Soboru Watykańskiego II, oraz 5 kwietnia 1986, czyli jej zamknięcie w konsekwencji tragicznej śmierci biskupa w wypadku samochodowym. W planach komunistycznego szefostwa MSW teczka sprawy krypt. „Kruk” miała być przekazana do Biura „C”, czyli Centralnego Archiwum MSW dopiero w 1989 roku, a ulec wybrakowaniu, czyli zostać zniszczona w 2005 roku.Teczka operacyjna MSW pt. „Sprawa kontrolna – Pluta Wilhelm. 1962-1986” jest świadectwem wrogich działań, które aparat bezpieczeństwa PRL prowadził przeciwko biskupowi Wilhelmowi Plucie, ordynariuszowi najpierw ogromnego ordynariatu gorzowskiego, a od 1972 roku diecezji gorzowskiej. Prowadzone przez SB działania, opisane w tej teczce, nie były tylko bierną obserwacją postaw, zachowania i prowadzonej posługi pasterskiej przez biskupa gorzowskiego, ale czynną świadomą, celową i nade wszystko szkodliwą ingerencją w działalność tego hierarchy i przede wszystkim człowieka i obywatela państwa polskiego. Zarysowana na kartach tej teczki sylwetka biskupa Pluty jest dowodem, że jego słowa głoszone do wiernych miały potwierdzenie w jego życiu. Oczywiście biskup Pluta miał jak każdy człowiek swoje przywary, słabości i niedoskonałości, jednak jego wady nie pomniejszały jego wyjątkowości jako niestrudzonego, rozmodlonego pasterza Kościoła gorzowskiego, który nie poszedł na układ z walczącym z Kościołem katolickim i wiarą w Boga reżimem komunistycznym.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2021, 31; 175-201
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspomnienia Wiktorii Hetmańskiej (1902-1985) jako przykład osobistego przeświadczenia o słuszności ustroju totalitarnego w Polsce 1945-1956
The memories of Wiktoria Hetmańska (1902-1985) as an example of personal conviction about historical rightness of the totalitarian regime in Poland in 1945-1956
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516511.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
„nowy człowiek”
komunizm
stalinizm
ateizm
awans społeczny
ideologia
biografia
„new human”
comunism
stalinism
atheism
social promotion
ideology
biography
Opis:
Czasy reżimu komunistycznego to okres próby wychowania „nowego człowieka” ideowo przekonanego o słuszności dziejowej nastania rządów komunistycznych w Polsce. Narzędziami w tym procesie byli ludzie, którzy zetknęli z założeniami tej ideologii jeszcze w okresie międzywojennym, a trudna sytuacji egzystencjalna, panujące bezrobocie, jedynie utwierdziła ich samych w słuszności tej ideologii. Jedną z osób bezgranicznie przekonanych o słuszności ideologii marksistowsko-leninowskiej była Wiktoria Hetmańska. Obrządek świecki w czasie jej pogrzebu jest tego dowodem.
The period of the comunistic regime was the time of the great attempt to create “the new human” ideologically convinced about historical rightness of the advent of the communistic authority in Poland. The people, who encountered with the assumptions of this ideology during the interwar period were the tools in that process. Difficult conditions of existence and unemployment even more confirmed the rightness of this ideology in themselves. Wiktoria Hetmańska was one of the people, who were absolutely convinced about the rightness of ideology of marxism and leninism. The one of the evidences of such conviction was the secular ceremony of her funeral.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2018, 28; 293-301
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dewiza „Bóg, Honor, Ojczyzna” w posłudze kapłańskiej pasterzy parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Dąbrówce Wielkopolskiej w latach 1898–1969
The Motto “God, Honour, Homeland” in the Priestly Service of the Parish of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary Parish in Dąbrówka Wielkopolska in the Years 1898–1969
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119802.pdf
Data publikacji:
2022-06-29
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Dąbrówka
PARAFIA PW. NIEPOKALANEGO POCZĘCIA NMP W DĄBRÓWCE WIELKOPOLSKIEJ ;
Opis:
W historii Polski dewiza Wojska Polskiego: „Bóg, Honor, Ojczyzna” miała zastosowanie także w postawie zwykłych obywateli, szczególnie w przypadku osób duchownych, których przynależność do tego stanu nie wykluczała służby w wojsku. Przykładem jest wieś Dąbrówka Wielka, leżąca w granicach Ziemi Babimojskiej, która od zarania dziejów wchodziła w skład terytorium państwa polskiego. W II połowie XIX w. wzmogła się akcja kolonizacyjna Prus, a próba germanizacji Ziemi Babimojskiej przeobraziła sięw otwartą walkę o ziemię. W 1919 r. Babimojszczyznę ogarnęła fala powstania wielkopolskiego. Niestety, w wyniku postanowień traktatu wersalskiego tereny te pozostały w granicach ówczesnych Niemiec. W okresie międzywojennym ludność Babimojszczyzny nie zaprzestała oporu, za co w latach wojny płaciła przelaną krwią i męczeństwem. Po II wojnie światowej Ziemia Babimojska powróciła w granice państwa polskiego. Wielki wkład w dziele obrony polskiej tożsamości narodowej mieli księża pracujący w parafii Dąbrówka Wielka: ks. Józef Braun (1898–1923), ks. Leona Binder (1923–1952) i ks. Bernard Witucki (1952–1969). Ważną rolę odegrali także księża niemieccy, zastępujący ks. Bindera w czasie II wojny światowej, gdy ten przebywał w obozie koncentracyjnym. Ks. Leon Koplin i ks. Klemens Weilandt potrafili stanąć ponad podziałami narodowościowymi, będąc dobrymi pasterzami dla polskiej ludności w Dąbrówce Wlkp.
In the history of Poland, the motto of the Polish Army “God, honor, fatherland” also applied to the ordinary attitude of citizens. Especially in the case of clergymen whose membership in this state did not preclude military service.An example is the village of Dąbrówka Wielkopolska lying within the borders of the Babimost region and since the dawn of history it was part of the territory of the Polish state. In the second half of the 19th century, the colonization action of Prussia intensified and anotherattempt at Germanization of the Babimost region turns into an open fight for the land. In 1919, the Babimost region is overwhelmed by the wave of the Greater Poland Uprising.Residents take up arms. Unfortunately, as a result of the Treaty of Versailles, these areas remain within the borders of Germany. In the interwar period, the population of the Babimost region continued to resist. During the war years, they pay for it with blood and martyrdom. After World War II, the Babimost region returned to the borders of the Polish state. Catholic priests working in the parish of Dąbrówka Wielkopolska made a great contribution to the work of defending Polish national identity. At the turn of the 19th and 20th centuries, they entered the history of this town with golden letters: Fr. Józef Braun (1898–1923), Fr. LeonBinder (1923–1952) and Fr. Bernard Witucki (1952–1969). German priests who replaced Fr. Binder during World War II, when he was in a concentration camp. Fr. Leon Koplin and Fr. Klemens Weilandt were able to stand above national divisions, remaining shepherds for the Polish population in Dąbrówka Wlkp.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2022, 42, 1; 167-192
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje schizmy kościelnej w Gądkowie Wielkim w latach 1963-1968
Ecclesiastical Schism in the Town of Gądków Wielki
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339879.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
schizma kościelna
Gądków Wielki
zbuntowany kapłan
kapłani kurialni
Wydział do Spraw Wyznań w Zielonej Górze
gądkowski eksperyment
Church schism
Gadków Wielki
rebellious priest
Curia priests
Department of Religious Affairs in Zielona Góra
Gądków experiment
Opis:
In the period between 1963 and 1968 there was an “Independent Autonomous Roman- Catholic Parish” under the protection of State authorities in Zielona Góra as well as security service. The initiator of this schismatic parish was Father Czesław Szczukowski, who was appointed vicar-adiutor by the Curia in 1963, thus superseding the former, unpopular parish priest Fr Barański. However, the popularity and conflicts with the former parish priest led to his dismissal. Fr Szczukowski could not come to terms with this fact and he caused a split in the congregation of the Gądków parish. The local communistic government took advantage of the resulting situation and, with the help of security services, initiated the creation of an “Independent Autonomous Roman-Catholic Parish” in Gądków Wielki in 1963, which was registered and maintained on the initiative of Department of Religious Affairs of the Voivodship National Council in Zielona Góra in cooperation with the regional security office and the governing Workers’ Party. Yet the eagerness and imagination of the priests delegated by the Gorzów Curia and their initiatives which went beyond the normal scope of parish ministry as well as problems with the morality of the rebellious clergymen all led to a slow decline of the schismatic parish. All actions of the communist authorities in order to maintain the schism were fruitless, especially that the very initiator, Fr Szczukowski, entered into a civil marriage, distanced himself from the schism and reconciled with the Catholic Church, baptizing his child, yet being subject to ecclesiastical penalties as a suspended priest. Eventually in May 1968, the “Gądków experiment” failed and the faithful reunited with the Roman-Catholic Church. Father Szczukowski permanently joined his life with Cornelia Twarda, raising their offspring and regretting his acts of the past, trying to do penance for them by lending help to the Church and the Gorzów clergy.
Źródło:
Roczniki Historii Kościoła; 2010, 2; 167-188
2080-8526
Pojawia się w:
Roczniki Historii Kościoła
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wyboru papieża Jana Pawła II na stosunek władz państwowych do Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Metody i przykłady
Impact of the election of Pope John Paul II on the attitude of state authorities to the Catholic Church in Western Pomerania. Methods and examples
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010482.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Communism
clergy
Solidarity
opposition
the Catholic Church
Western and Central Pomerania
John Paul II
Szczecin
Koszalin
bishop Kazimierz Majdański
bishop Ignacy Jeż
komunizm
duchowieństwo
Solidarność
opozycja
Kościół katolicki
Pomorze Zachodnie i Środkowe
Jan Paweł II
pielgrzymki
biskup Kazi¬mierz Majdański
biskup Ignacy Jeż
Opis:
16 października 1978 roku wybór papieża Polaka – Jana Pawła II przebudził Kościół katolicki w Polsce i samo społeczeństwo. Natomiast pierwsza pielgrzymka do Ojczyzny w 1979 roku, do której nie mogło dojść w 1966 roku w osobie papieża Pawła VI, ośmieliły Polaków, w tym także ludzi Kościoła. Wybór papieża Polaka przełożył się na prawdziwy bum powołaniowy w Polsce, w tym w seminarium paradyskim, nad którym nie były w stanie zapanować władze komunistyczne. Natomiast pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny i kolejne dwie przebudziły sumienia Polaków, jak to podkreśla George Weigel w swoich publikacjach. Owocem pielgrzymki były narodziny „Solidarności”. Przez kolejne lata 80. Kościół oraz społeczeństwo w Polsce, a tym bardziej na tzw. Ziemiach Odzyskanych, żyło w klimacie i duchu pielgrzymek papieskich oraz peregrynacji obrazu MB Częstochowskiej. Jednak system komunistyczny nie zamierzał dać za wygraną. Nasilił na ogromną skalę działania operacyjne Służby Bezpieczeństwa, czego wyrazem były skrytobójcze mordy ludzi z opozycji. Przykładem jest rodzina Mariana Jurczyka oraz ludzi Kościoła katolickiego, w tym ks. Jerzego Popiełuszki. Jednak takie działania jedynie wzmagały w społeczeństwie i osobach duchownych wolę walki z systemem. Stąd dni systemu komunistycznego w Polsce, w tym na Pomorzu Zachodnim, były policzone. Kontraktowe wybory z czerwca 1989 roku jedynie potwierdziły ten fakt. Niestety, nie udało się w 1990 roku ostatecznie odciąć ludzi minionego sytemu i jego mentalności. Czego konsekwencje kraj przeżywał i niestety, nadal przeżywa na różnych płaszczyznach życia politycznego, społecznego, a zwłaszcza w przekazach mediów prywatnych, pozostających w rękach ludzi związanych z minionym systemem.
On December 16, in 1978, the election of the Polish Pope John Paul II awakened the Catholic Church in Poland and the society itself. The first pilgrimage of the Pope to Poland in 1979, that couldn’t be realized in 1966 as a pilgrimage of the Pope Paul VI, encouraged Polish people as well as the Church. The election of the Polish cardinal as a pope caused in Poland the beginning of a real “boom” of vocations to priesthood, also in Paradyz (Paradyż) Seminary. Even communist authorities were not able to control it. The first pilgrimage of Pope John Paul II to His homeland and the next, awakened the conscience of Polish nation, as G. Weigel emphasizes in his publications. “The birth” of “Solidarity” was the fruit of this first pilgrimage. Over the following 1980s, the Church and the society in Poland, and especially on the so-called Regained Territories, lived in the spirit and atmosphere of both – papal pilgrimages and the peregrination of the miraculous image of Our Lady of Czestochowa (Częstochowa). However, the communist system was not going to give up. It intensified on the large scale the operations of the Security Service, expressed in treacherous murders of people of opposition. The example of such oppression was the family of Marian Jurczyk, also people and priests of the Catholic Church, like priest Jerzy Popiełuszko, murdered treacherously. However, such action only intensified in society and in clergy the spirit of fighting with the system. Hence the days of the communists were numbered. The regulatory election in June 1989 only confirmed this fact. Unfortunately, in 1990 it was not possible to finally cut off the people of the passing system and its mentality; it have caused the consequences, which were and still are in various areas of political and social life, and especially in the media, remaining in the hands of people of the passing system.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2020, 27; 501-523
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dekret o wolności sumienia i wyznania z 5 sierpnia 1949 roku jako przykład szykanowania duchowieństwa Kościoła gorzowskiego w latach 1949–1969. Zarys problematyki
Decree on freedom of conscience and faith of 5 August 1949, as an example of clerical change in the Gorzów Church in the years 1949-1969: an outline of the problems
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010801.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Communism
conscience
worldview
clergy
atheistic indoctrination
decree
Church
regained lands
komunizm
sumienie
światopogląd
duchowieństwo
indoktrynacja ateistyczna
dekret
Kościół
ziemie odzyskane
Opis:
Wydanie dekretu o wolności sumienia i wyznania 5 sierpnia 1949 roku było konsekwencją prowadzonej przez władze komunistyczne w Polsce walki z Kościołem katolickim i ludźmi wierzącymi. W rękach ówczesnych urzędników dekret był narzędziem represjonowania ludzi wierzących, a w pierwszej kolejności duchowieństwa katolickiego. Szeroko zakrojone działania ze strony władzy miały na celu przeobrażenie kraju o głęboko zakorzenionych tradycjach katolickich w państwo laickie na wzór ZSRR. Dekret ogłoszony 5 sierpnia 1949 roku obowiązywał do roku 1989, przy czym w 1969 roku jego zapisy znalazły się w art. 192–198 Kodeksu karnego. W latach 1949–1956 za złamanie jego postanowień groziły drakońskie sankcje, które z czasem uległy złagodzeniu. Artykuł przybliża genezę dekretu oraz jego recepcję na obszarze Kościoła gorzowskiego, którego jurysdykcja w latach 1945–1972 obejmowała 1/7 powierzchni powojennej Polski. Autor skupił się na przeanalizowaniu przypadków represjonowania duchowieństwa posługującego w Kościele gorzowskim w imię respektowania postanowień dekretu z 1949 roku.
The release of the decree on the freedom of conscience and faith from 5 August 1949 was the consequence of the struggle between the communist government in Poland and the Catholic Church. A decree – in the hands of the officials of the time – was a tool used primarily to repress the faithful and the clergy. Extensive actions on the side of the communist authorities aimed to transform the country, with its deeply rooted Catholic traditions, into a lay state like the USSR. The decree announced on 5 August 1949 was in force until 1989, and, in 1969, its records were typed into Art. 192–198 of the Penal Code. From 1949 to 1956, violations of its rules were subject to draconian sanctions, although these were eased over time. This article presents the genesis of the decree and its reception in the Gorzów Church area, whose jurisdiction in the years 1945–1972 covered one-seventh of the area of post-war Poland. The author focused on analysing cases of repression of the Catholic clergy working in the Gorzów Church in the name of respecting the rules of the decree from 1949.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2021, 37; 223-241
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cenzurowanie organu urzędowego kurii gorzowskiej w latach 1957–1959. Fragment polityki antykościelnej PRL
Censorship of the official body of the Gorzow (Gorzów) curia in the years 1957–1959. Fragment of the anti-Church policy of the PRL
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011228.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kommunismus
Zensur
Klerus
Zeitschriften
Katholische Kirche
Ordinariat Gorzów
Communism
censorship
clergy
magazines
the Catholic Church
the Ordinariate of Gorzow (Gorzów)
komunizm
cenzura
duchowieństwo
czasopisma
Kościół katolicki
ordynariat gorzowski
Opis:
Komunizm to system totalitarny, który chciał nadzorować wszystkie sfery życia publicznego, a w niektórych przypadkach także prywatnego obywateli. Jedną z instytucji wypełniających to zadanie była cenzura, funkcjonująca we wszystkich krajach tzw. demokracji ludowej. Nadzorowała ona przekaz słowny i pisany, czyli przekaz prawdy, która uległa wcześniejszej infiltracji oraz manipulacji. Ostatnim legalnym obszarem wolnego słowa w Polsce pozostawał Kościół katolicki prowadzący także działalność publicystyczną m.in. w formie czasopism oraz organów urzędowych. Przy czym te ostatnie były skierowane do duchowieństwa i przekazywały informacje kurialne, pastoralne oraz wiedzę teologiczną. W przypadku ordynariatu gorzowskiego, którego obszar obejmował 1/7 kraju, były to najpierw od 1945 roku zarządzenia, a od 1957 roku „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”. Zadaniem cenzury był nadzór nad treścią zawartą w kolejnych numerach. Usuwano fragmenty lub nawet całe artykuły, które zdaniem cenzora były sprzeczne z interesem reżimu. Zespół Delegatury Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Zielonej Górze znajdujący się w zasobie Archiwum Państwowego jest w znacznym stopniu wybrakowany, stąd autor, prezentując przykłady ingerencji w działalność wydawniczą „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”, skupił się tylko na latach 1957–1959.
Communism, a totalitarian system that wanted to oversee all spheres of public life and in some cases also of private citizens. One of the institutions fulfilling this task was censorship, functioning in all countries of the so-called People’s Democracy. It supervised verbal and written communication, i.e. the transmission of truth which had been previously infiltrated and manipulated. The Catholic Church remained the last area of free speech in Poland, conducting also journalistic activities of official bodies or these in the form of magazines, wherein the first were directed to the clergy providing on the one hand curial and pastoral information and on the other theological knowledge. In the case of the Ordinariate of Gorzow (Gorzów), which covered 1/7 of the country, these were first Orders from 1945, and from 1957 Gorzowskie Wiadomości Kościelne. The task of censorship was to supervise the content of subsequent issues. Excerpts or even entire articles, that according to the censor were contrary to the interests of the regime, were removed. The resources of the Zielona Gora (Zielona Góra) Delegacy of the Office Controlling the Press, Publications and Spectacles, collected in the State Archives are largely incomplete, hence the author, presenting examples of interference in the publishing activity of Gorzowskie Wiadomości Kościelne, focused only on the years 1957–1959.
Der Kommunismus ist ein totalitäres System, das alle Bereiche des öffentlichen Lebens und in einigen Fällen auch das Privatleben der Bürger überwachen wollte. Zu den Institutionen, die diese Aufgabe erfüllten, gehörte die in allen Ländern tätige Zensur, die sog Volksdemokratie. Sie überwachte die mündliche und schriftliche Kommunikation, also die Übermittlung der zuvor unterwanderten und manipulierten Wahrheit. Der letzte Rechtsraum der freien Meinungsäußerung in Polen war die katholische Kirche, die auch journalistische Aktivitäten durchführte, darunter in Form von Zeitschriften und offiziellen Stellen. Letztere richteten sich an den Klerus und vermittelten kuriale und pastorale Informationen sowie theologisches Wissen. Im Fall des Ordinariats Gorzów, dessen Gebiet 1/7 des Landes umfasste, waren dies erste Verordnungen von 1945 und von 1957 "Gorzowskie Wiadomości Kościelne". Die Zensuraufgabe bestand darin, den Inhalt der nachfolgenden Ausgaben zu überwachen. Fragmente oder gar ganze Artikel, die laut Zensur gegen die Interessen des Regimes verstoßen, wurden entfernt. Das Team der Delegation des Amtes für die Kontrolle von Presse, Veröffentlichungen und Aufführungen in Zielona Góra, das sich in den Ressourcen des Staatsarchivs befindet, ist weitgehend mangelhaft, daher der Autor, der Beispiele für Eingriffe in die Veröffentlichungstätigkeit von "Gorzowskie Wiadomości Kościelne", konzentriert sich nur auf die Jahre 1957–1959.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2021, 28; 423-434
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies