Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ŚWIEŻYŃSKI, ADAM" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-23 z 23
Tytuł:
William H. Shannon, Milcząca lampa. Opowieść o Thomasie Mertonie, tłum. z ang. A. Wojtasik, P. Ducher, „Homini" - „Gaudium", Bydgoszcz-Lublin 2002, ss. 445.
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558497.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Źródło:
Studia Gdańskie; 2002-2003, 15-16; 208-210
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie stanu pośredniego w ujęciu filozoficznym
Autorzy:
ŚWIEŻYŃSKI, ADAM
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559473.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Opis:
After death provisional state of man means the manner of existence of a man from his death till resurrection. Generally speaking this is a theological problem but closely connected with anthropological issues. Therefore according to accepted anthropological vision are shaped also opinions of advocates and opponents of conception of resurrection at the moment of human death. The main problem is: what is happening with the soul after human bodys death and before its resurrection? Some philosophers say that the whole of the person dies. Others are convinced that the soul doesnt become separate from her body at the moment of death. But they also say about continual resurrection. In the evolutionary conception of human death is said that the moment of death is simultaneously the moment of resurrection. T. Wojciechowski explains this by transforming structure of human essence onto the highest level of excellence.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2004, 17; 217-239
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O MODELACH STRATEGII ŻYCIA JAKO DROGACH DO NIEŚMIERTELNOŚCI
ON MODELS OF LIFE STRATEGIES AS MEANS TO IMMORTALITY
Autorzy:
ŚWIEŻYŃSKI, ADAM
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559634.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Opis:
WSTĘP. 1. DROGA „PIELGRZYMA”. 2. DROGA „NOMADY”. 3. DROGA „MNICHA”. ZAKOŃCZENIE.
Death always concerns a specific individual who lives in specific time and place defining his earthly existence. A temporal nature of death transforms into spatial issue. The natural desire to prolong life becomes an effort that aims at extending life’s economical capacity. People, aware of their mortality, give time its measure by filling each moment with action and making it valuable. Thus, different roads to immortality can be assigned certain attitudes towards life. Their symbolic representatives are: pilgrim, nomad and monk. Adopting a particular life strategy that would fulfill its aim - immortality, largely depends on the individual perception of the concept of immortality. It may seem to be identical for all. In practice, however, there are many different ways of understanding and realizing this concept, and each of them outlines a different means-method of achieving its aim. And so, one can speak of “classical” immortality, which means a transition into a new existence, beyond time and matter, and of “postmodern” immortality, which is reduced to the Heraclitus’ ongoing process of change within the limits of the existing universe. Thus, in this case different roads do not lead to the same objective. Consequently, it is impossible to judge them and choose one, basing solely on the “landscape” and “way of traveling”. Decisive here is the nature of a destination point, the awareness of the long-awaited state. The only element that seems common for all potential life strategies adopted to reach immortality is the experience of death as something irreversible.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2005-2006, 18-19; 141-146
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marian Grabowski, Pierwociny stworzenia. Pomiędzy filozofią a fizyką, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2019 (rec.)
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070397.pdf
Data publikacji:
2020-03-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Marian Grabowski
filozofia biblijna
Księga Rodzaju
biblical philosophy
Book of Genesis
Opis:
Najnowsza książka Mariana Grabowskiego może zostać zakwalifikowana do tzw. filozofii biblijnej, czyli nurtu filozoficznego odczytywania tekstu biblijnego i interpretowania jego znaczenia przy użyciu kategorii filozoficznych. Jednocześnie publikacja ta podejmuje także problematykę z zakresu filozofii przyrody z racji wyraźnie obecnych w niej prób filozoficznego uchwycenia i przedstawienia istoty rzeczywistości materialnej. Autor pracy w ten właśnie sposób zmierzył się z początkowym fragmentem biblijnej Księgi Rodzaju (Rdz 1,1–10), chcąc ustalić i ukazać głębię znaczenia tego tekstu, jego filozoficzne konotacje, a także dokonać jego reinterpretacji w świetle kategorii filozoficznych wyodrębnionych na gruncie matematyczno-fizykalnego obrazu świata.
The latest book by Marian Grabowski may be classified as biblical philosophy, i.e. the philosophical current of reading the biblical text and interpreting its meaning using philosophical categories. At the same time, this publication also deals with the issues of the philosophy of nature due to the clearly present attempts at philosophical grasping and presentation of the essence of material reality. This is how the author of the work dealt with the initial fragment of the biblical Book of Genesis (Genesis 1: 1-10), wanting to establish and show the depth of the meaning of this text, its philosophical connotations, and to reinterpret it in the light of philosophical categories distinguished on the basis of mathematics and physical image of the world.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 1; 135-142
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowożytne przemiany idei samorództwa
Modern Transformations of the Idea of Autogeny
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013051.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
biogeneza
samorództwo
mechanicyzm
witalizm
mikroorganizmy
biogenesis
autogeny
mechanicism
vitalism
microorganisms
Opis:
Autogeny, sometimes also called “naïve”, spontaneous generation (Lat. generatio spontanea) is – most generally speaking – a view, according to which living creatures come into being spontaneously and voluntarily from inanimate matter. Such a broad formulation of the idea of autogeny, however, does not show significant differences that occur in understanding it. The basis for these differences is constituted by different definitions of what should be considered inanimate matter, and what – animate matter. A thorough consideration of the arguments that have been offered in the history of research into the nature in order to justify the idea of autogeny, and an investigation into the modern debates and controversies concerning this idea allow discovering a variety of interpretations of the view of a spontaneous and voluntary origin of biological organisms. The variety was formed together with the development of the scientific empirical method and with the participation of philosophical concepts explaining the way the animate world functions. With time, the idea of a spontaneous origin of organisms underwent many transformations, first consisting in limiting the range of its application (from macroscopic organisms with complex structure to relatively simple microorganisms), then in a change in its understanding, and finally to questioning the very idea. Also the way changed, in which the possibility of the occurrence of autogeny in the nature was motivated. However, it seems that the very core of the idea of autogeny, which contains a general thought about transformation of matter leading to the origin of living organisms is still maintained in the contemporary natural science.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2009, 57, 1; 195-229
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Jestem tym, który się zmienia". Obraz Boga w "teizmie otwartym"
The Image of God in "the Open Theism"
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036958.pdf
Data publikacji:
2021-03-17
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Źródło:
Collectanea Theologica; 2015, 85, 1; 95-105
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From spontaneous generation to cosmic abiogenesis. An attempt at systematization of biogenesis theories
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070344.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
biogenesis
preexistence of life
creation of life
spontaneous generation
abiogenesis
panspermia
Opis:
The question of the origin of life interested people for centuries. All existing views on this subject can be classified into different areas of our knowledge of the world: natural sciences, philosophy, and theology. Some theories (perhaps the majority) contain more or less explicit elements from all of these areas. Thus, it is helpful to take a closer look at them and to classify all the typical groups of theories about the origins of life. We can in this way stress their mutual connections and clarify their own nature. Nowadays, driving forces of pre-biological chemical evolution and the explanation of the transition from “non-life into life” present a great variety of solutions. The differences between the theories, however, as well as the current controversies in the scientific community (e.g., what was “in the beginning”?; where did prebiotic evolution take place? etc.), will be shown to be of secondary importance in comparison with several much more profound philosophical assumptions underlying the origin-of-life-studies. The attempt to organize and classify different types of theories on the genesis of life allows to take into account different kinds of perspectives (theistic, philosophical and scientific), and to compare them to each other. The most general division between theories is based on a distinction between metaphysical conceptions and scientific ones. Some theories answer the question of the emergence of life in general, whereas others tackle the question of the origin of life on Earth only. Interestingly, two traditional ideas concerning the problem of the origin of life (i.e., spontaneous generation and panspermia) are still at play in contemporary scientific research, albeit in a modified form. In the perspective of contemporary scientific research on the origin of life it seems interesting that two main ideas concerning the problem of the origin of life, spontaneous generation and panspermia, are still present as presuppositions of certain theories but have been modified. Moreover, it is evident that the theistic view of the origin of life (creation) does not have to fall into conflict with contemporary scientific theories. Rather, they are complementary. This article is an extension, explanation and refinement of the proposed scheme of the main types of theories on the origin of life. An attempt to classify various biogenesis theories is also proposed. One of the most important questions that will be addressed concerns the philosophical presumptions of biogenetics still informing current research as well as scientific explanations of the origin of life.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, S2; 95-113
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Reception of the Copernican Universe by Representatives of 17th-Century Jewish Philosophy and Their Search for Harmony Between the Scientific and Religious Images of the World (David Gans and Joseph Solomon Delmedigo)
Recepcja wszechświata kopernikańskiego przez przedstawicieli XVII-wiecznej filozofii żydowskiej i ich poszukiwanie harmonii między naukowym i religijnym obrazem świata (David Gans i Joseph Solomon Delmedigo)
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233174.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Copernican Universe
David Gans
Joseph Solomon Delmedigo
scientific and religious worldview
model kopernikański
Dawid Gans
Józef Solomon Delmedigo
naukowy i religijny obraz świata
Opis:
The reception of the heliocentric theory of Nicolaus Copernicus in Jewish thought of the 17th-century period is a good exemplification of the issue concerning the formation of the relationship between natural science and theology, or more broadly: between science and religion. The fundamental question concerning this relationship, which we can ask from today’s perspective of this problem, is: How does it happen that claims of a scientific nature, which are initially considered from a religious point of view to be incompatible with the religious view of the world, are later accepted as possible to agree with this image of reality and are assimilated by a given religion? Based on the reception of the Copernican image of the universe by two representatives of Jewish philosophy in the 17th century—David Gans and Joseph Solomon Delmedigo—it is possible to trace this process and pose the thesis that it takes place according to two strategies. Within the framework of the first one, represented by Gans, in a situation of incompatibility between the scientific and religious images of nature, a scientific theory is sought that explains the observed phenomena and, on the other hand, satisfies the religious claims. Finding such a theory solves the problem of the incompatibility mentioned above of images of the world, gives the theory credibility from the religious point of view and constitutes an argument for its correctness. The second strategy, represented by Delmedigo, consists in refraining from pursuing a direct, immediate, and unequivocal reconciliation of the two images of the world while at the same time recognizing a properly justified scientific theory as correctly describing and explaining the phenomena occurring in nature. Consequently, the apparent incompatibility between the scientific and the religious worldview demands either a reformulation of religious statements in such a way as to remove this incompatibility or the restriction of the meaning of religious statements to the strictly religious and moral sphere, without the ambition to speak about nature. In either case, however, it is already a task for the representatives of the religion concerned who, when confronted with adequately justified scientific claims, to avoid exposing their religion to the accusation that its claims are unreasonable and anachronistic, undertake the task mentioned above of modifying or limiting the scope of their statements. It seems that in the representatives of Jewish thought and Judaism, who are the successors of Gans and Delmedigo, generally speaking, the second strategy has prevailed in this version, in which one abandons the claim of religion to statements about the material world at the price of a significant divergence of the paths of science and religion. Consequently, it treats them as different narratives, describing and explaining two separate spheres of reality.
Recepcja heliocentrycznej teorii Mikołaja Kopernika w myśli żydowskiej okresu XVII wieku stanowi dobrą egzemplifikację zagadnienia dotyczącego kształtowania się relacji między naukami przyrodniczymi i teologią lub – szerzej – między nauką i religią. Zasadnicze pytanie dotyczące tej relacji, które można postawić z dzisiejszego punktu widzenia tego problemu, brzmi: Jak to się dzieje, że twierdzenia o charakterze naukowym, które początkowo są uznawane z perspektywy religijnej za niezgodne z religijnym obrazem świata, zostają następnie przyjęte za możliwe do uzgodnienia z tym obrazem rzeczywistości i zasymilowane przez daną religię? Na podstawie recepcji Kopernikańskiego obrazu wszechświata u dwóch przedstawicieli filozofii żydowskiej XVII wieku – Dawida Gansa i Józefa Salomona Delmedigo – można ten proces prześledzić i postawić tezę, że dokonuje się on zgodnie z dwiema strategiami. W ramach pierwszej, reprezentowanej przez Gansa, w sytuacji pojawienia się niezgodności między naukowym i religijnym obrazem przyrody poszukuje się takiej teorii naukowej, która z jednej strony wyjaśnia obserwowane zjawiska, a z drugiej czyni zadość twierdzeniom religijnym. Znalezienie takiej teorii nie tylko rozwiązuje problem wspomnianej niezgodności obrazów świata, ale ponadto dodatkowo uwiarygadnia tę teorię z punktu widzenia religijnego i stanowi argument na rzecz jej poprawności. Druga strategia, reprezentowana przez Delmedigo, polega na powstrzymaniu się od dążenia do bezpośredniego, natychmiastowego i jednoznacznego uzgodnienia obu obrazów świata przy jednoczesnym uznaniu odpowiednio uzasadnionej teorii naukowej za prawidłowo opisującą i wyjaśniającą zjawiska zachodzące w przyrodzie. W konsekwencji ujawniająca się niezgodność między naukowym i religijnym obrazem świata domaga się takiego przeformułowania twierdzeń religijnych, aby ową niezgodność usunąć, albo ograniczenia znaczenia twierdzeń religijnych tylko do sfery ściśle religijno-moralnej, bez ambicji wypowiadania się o przyrodzie. W jednym i w drugim przypadku jest to już jednak zadanie dla przedstawicieli danej religii, którzy postawieni wobec odpowiednio uzasadnionych twierdzeń naukowych, chcąc uniknąć wystawienia swojej religii na zarzut braku racjonalności i anachroniczności jej twierdzeń, podejmują wspomniane zadanie modyfikacji lub ograniczenia zakresu swoich wypowiedzi. Wydaje się, że u przedstawicieli myśli żydowskiej i judaizmu, będących następcami Gansa i Delmedigo, mówiąc ogólnie, zwyciężyła strategia druga w tej wersji, w której porzuca się roszczenie religii do wypowiedzi o świecie materialnym za cenę istotnego rozejścia się dróg nauki i religii i w konsekwencji potraktowania ich jako odmiennych narracji, opisujących i wyjaśniających dwie różne sfery rzeczywistości.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 4; 5-23
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moralność jako erzac duchowości. Filozoficzne uwagi na temat współczesnej teologii
Morality as a substitute for spirituality. Philosophical remarks on some trends in contemporary theology
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926987.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
moralność
duchowość
teologia
filozofia teologii
mistyka
filozofia Boga
morality
spirituality
theology
philosophy of theology
mysticism
philosophy of God
Opis:
Pytanie o metodologiczny i teoriopoznawczy status obrazu Boga we współczesnej teologii jest jednym z najważniejszych, jakie należy postawić w świetle przemian społeczno-religijnych, następujących we współczesnym społeczeństwie. Odchodzenie od instytucjonalnie praktykowanej wiary religijnej jest bowiem często spowodowane obrazem Boga (i relacji między Bogiem a człowiekiem), który dla współczesnego człowieka staje się coraz mniej możliwy do zaakceptowania. Nie jest to jedynie kwestia ludzkiej niezgody, motywowanej postawą antyreligijną, lecz przede wszystkim skutek zniekształcenia go we współczesnym przekazie teologicznym, homiletycznym i katechetycznym. Obraz ten, kreowany najpierw w teologii, został nadmiernie obciążony elementami, nawiązującymi do powinności moralnej człowieka, a jednocześnie w znacznym stopniu zubożony o elementy wywodzące się z jego doświadczenia egzystencjalno-duchowego. Odzyskanie bardziej adekwatnego obrazu Boga wymaga wnikliwego namysłu filozoficznego nad samą teologią oraz zrekonstruowania tego obrazu na podstawie pogłębionego odniesienia do treści biblijnych, wraz z jednoczesnym powiązaniem ich z aktualnym doświadczeniem religijnym człowieka, ujawniającym się w jego egzystencji. -------------- Zgłoszono: 20/09/2020. Zrecenzowano: 09/11/2020. Zaakceptowano do publikacji: 20/11/2020
The question about the methodological and epistemological status of the image of God in contemporary theology is soon to be posed in the socio-religious light of contemporarysociety. Departure from institutionally practiced religious faith is often seen as an image of God (and the relationship between God and man), which is becoming less and less acceptable to modern man. It is not only a matter of human disagreement motivated by an anti-religious attitude, but above all the influence of its distortion in contemporary theological, homiletic and catechetical transmission. This image, first created in theology, considerably increases the already heavy burden in relation to the moral obligation of man, and thus is largely impoverished by elements derived from his existential and spiritual experience. Recovering a more adequate image of God requires a thorough philosophical reflection on theology and the reconstruction of this image on the basis of an in-depth reference to the content, and the simultaneous linking them with the current religious experience that manifests itself in his existence. -------------- Received: 20/09/2020. Reviewed: 09/11/2020. Accepted: 20/11/2020
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 293-314
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Jakub Wagner, „Interpretacje rozwoju biologii ewolucyjnej na przełomie XIX i XX wieku”, Liber Libri, Warszawa 2020, ss. 332 (rec.)
Michał Jakub Wagner, “Interpretacje rozwoju biologii ewolucyjnej na przełomie XIX i XX wieku” [“Interpretations of the development of evolutionary biology in the late 19th and early 20th centuries”], Liber Libri, Warszawa 2020, pp. 332 (rev.)
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098338.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
teoria ewolucji
darwinizm
biologia ewolucyjna
zaćmienie darwinizmu
theory of evolution
Darwinism
evolutionary biology
eclipse of Darwinism
Opis:
Autor omawianej publikacji podjął się zadania przeanalizowania zaproponowanych dotąd interpretacji „zaćmienia darwinizmu”, chcąc ustalić, w jakim stopniu odpowiadają one rzeczywistości. Po dokonaniu ustaleń w tym zakresie doszedł do wniosku, że żadna z nich nie wyjaśnia w sposób adekwatny załamania się, jakie dotknęło teorię Darwina we wspomnianym okresie. Dlatego postanowił zaproponować własną interpretację „zaćmienia darwinizmu”, w której odwołuje się przede wszystkim do filozoficznych uwarunkowań darwinowskiej teorii ewolucji. --------------- Zgłoszono: 04/08/2021. Zrecenzowano: 19/08/2021. Zaakceptowano do publikacji: 06/09/2021.
The author of this publication undertook the task of analyzing the interpretations of the “eclipse of Darwinism” proposed so far in order to determine to what extent they correspond to reality. Having made his findings in this regard, he concluded that none of them adequately accounted for the collapse that struck Darwin’s theory during that period. Therefore, he decided to propose his own interpretation of the “eclipse of Darwinism,” he refers mainly to philosophical determinants of the Darwinian theory of evolution. --------------- Received: 04/08/2021. Reviewed: 19/08/2021. Accepted: 06/09/2021.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 2; 169-182
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawozdanie z konferencji naukowej „W poszukiwaniu przyrodniczego, filozoficznego i teologicznego obrazu Wszechświata”, Instytut Filozofii UKSW w Warszawie, 15.05.2021 r.
Report on the Conference “In Search of a Scientific, Philosophical and Theological Image of the Universe,” Institute of Philosophy CSWU in Warsaw, May 15, 2021
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098340.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Grzegorz Bugajak
nauki przyrodnicze
filozofia
teologia
natural sciences
philosophy
theology
Opis:
15 maja 2021 roku odbyła się konferencja naukowa W poszukiwaniu przyrodniczego, filozoficznego i teologicznego obrazu Wszechświata, zorganizowana przez Instytut Filozofii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Okazją do zorganizowania konferencji była przypadająca 17 maja 2021 roku pierwsza rocznica śmierci ks. dr. hab. Grzegorza Bugajaka (1966-2020), wieloletniego pracownika Instytutu Filozofii UKSW i jego dyrektora w latach 2016-2020 oraz sekretarza redakcji czasopisma filozoficznego Studia Philosophiae Christianae w latach 1997-2020, redagowanego w Instytucie Filozofii UKSW. W konferencji, oprócz zaproszonych prelegentów, wzięli udział pracownicy Instytutu Filozofii UKSW oraz przedstawiciele innych ośrodków naukowych, a także przyjaciele i znajomi ks. Grzegorza Bugajaka. --------------- Zgłoszono: 07/08/2021. Zrecenzowano: 29/08/2021. Zaakceptowano do publikacji: 11/09/2021.
On May 15, 2021, the conference In Search of a Scientific, Philosophical and Theological Image of the Universe was held, organized by the Institute of Philosophy of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw. The occasion to organize the conference was the first anniversary of the death of Fr. Prof. Grzegorz Bugajak (1966-2020), a long-time employee of the UKSW Institute of Philosophy and its director in 2016-2020 and the secretary of the editorial office of the philosophical journal Studia Philosophiae Christianae (1997-2020), edited at the Institute of Philosophy of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw. In addition to the invited speakers, the conference was attended by members of the UKSW Institute of Philosophy and representatives of other research centers and friends and acquaintances of Fr. Grzegorz Bugajak. --------------- Received: 07/08/2021. Reviewed: 29/08/2021. Accepted: 11/09/2021.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 2; 185-192
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od idei samorództwa do teorii abiogenezy kosmicznej. Zarys systematyzacji teorii dotyczących pochodzenia życia
From spontaneous generation to cosmic abiogenesis. An attempt at systematization of biogenesis theories
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430936.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
biogenesis
preexistence of life
creation of life
spontaneous generation
abiogenesis
panspermia
biogeneza
preegzystencja życia
stworzenie życia
samorództwo
abiogeneza
Opis:
The question of the origin of life interested people for centuries. All existing views on this subject can be classified into different areas of our knowledge of the world: natural sciences, philosophy, and theology. Some theories (perhaps the majority) contain more or less explicit elements from all of these areas. Thus, it is helpful to take a closer look at them and to classify all the typical groups of theories about the origins of life. We can in this way stress their mutual connections and clarify their own nature. Nowadays, driving forces of pre-biological chemical evolution and the explanation of the transition from “non-life into life” present a great variety of solutions. The differences between the theories, however, as well as the current controversies in the scientific community (e.g., what was “in the beginning”?; where did prebiotic evolution take place? etc.), will be shown to be of secondary importance in comparison with several much more profound philosophical assumptions underlying the origin-of-life-studies. The attempt to organize and classify different types of theories on the genesis of life allows to take into account different kinds of perspectives (theistic, philosophical and scientific), and to compare them to each other. The most general division between theories is based on a distinction between metaphysical conceptions and scientific ones. Some theories answer the question of the emergence of life in general, whereas others tackle the question of the origin of life on Earth only. It is interesting that two traditional ideas concerning the problem of the origin of life (i.e., spontaneous generation and panspermia) are still at play in contemporary scientific research, albeit in a modified form. In the perspective of contemporary scientific research on the origin of life it seems interesting that two main ideas concerning the problem of the origin of life, spontaneous generation and panspermia, are still present as presuppositions of certain theories but have been modified. Moreover, it is evident that the theistic view of the origin of life (creation) does not have to fall into conflict with contemporary scientific theories. Rather, they are complementary. This article is an extension, explanation and refinement of the proposed scheme of the main types of theories on the origin of life. An attempt to classify various biogenesis theories is also proposed. One of the most important questions that will be addressed concerns the philosophical presumptions of biogenetics still informing current research as well as scientific explanations of the origin of life.
Zagadnienie pochodzenia życia stanowi przedmiot ludzkich dociekań od wieków. Wszystkie istniejące poglądy na ten temat można przyporządkować do różnych obszarów ludzkiej wiedzy o świecie: nauk przyrodniczych, filozofii, teologii. Warto przyjrzeć się im bliżej i spróbować uporządkować je według określonej typologii. Można wówczas dostrzec istniejące między nimi powiązania i relacje, które wskazują na charakter tych poglądów. Różnice między istniejącymi współcześnie teoriami biogenezy, występujące na gruncie przyrodniczym, zostaną przedstawione jako drugorzędne w porównaniu z różnicami wynikającymi z filozoficznych założeń leżących u podstaw badań nad genezą życia. Propozycja uporządkowania i klasyfikacji różnego rodzaju teorii genezy życia umożliwia wyodrębnienie koncepcji określonego typu: teistycznych, filozoficznych i przyrodniczych oraz porównanie ich ze sobą. Najbardziej ogólny podział w tym zakresie pozwala na wyróżnienie koncepcji metafizycznych i koncepcji przyrodniczych. Niektóre z nich odpowiadają na pytanie o powstanie życia w ogóle, a inne dotyczą jedynie kwestii pochodzenia życia na Ziemi. W perspektywie współczesnych badań naukowych na temat pochodzenia życia wydaje się interesujące, że dwie główne historyczne idee dotyczące problemu powstania życia, samorództwo i panspermia, wciąż są obecne w założeniach wspomnianych teorii, oczywiście w zmodyfikowanej postaci. Artykuł stanowi omówienie i wyjaśnienie proponowanego schematu klasyfikacji głównych typów teorii na temat pochodzenia życia, w którym kluczową rolę odgrywa kryterium natury filozoficznej. Jednym z najważniejszych pytań, na które wspomniany schemat dostarcza odpowiedzi, jest pytanie o to, które z filozoficznych założeń obecne w przyrodniczych teoriach biogenezy okazały się trwałe mimo zmian i różnic występujących w ich warstwie ściśle przyrodniczej.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 3; 129-152
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some remarks on the significance of paradox for science in the context of photometric paradox case
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431126.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
paradox
photometric paradox
Olbers’ paradox
scientific knowledge
cosmology
cosmological models
paradoks
paradoks fotometryczny
paradoks Olbersa
wiedza naukowa
kosmologia
modele kosmologiczne
Opis:
A paradox is an argument that produces an inconsistency, typically within logic or common sense. Most paradoxes are known to be invalid arguments but are still valuable in promoting critical thinking. In astrophysics and physical cosmology, Olbers’ paradox (photometric; “dark night-sky”), named after German scholar Heinrich Olbers, is the argument that the darkness of the night sky conflicts with the assumption of an infinite and eternal static universe. If the universe is static and populated by an infinite number of stars, any sight line from Earth must end at the bright surface of a star, so the night sky should be completely bright. This contradicts the observed darkness of the night. Modern research on the essence of the photometric paradox (and attempts to neutralize it undertaken in the history of science) lead to the conclusion that its paradoxicality is resulting primarily from the precedence of human thought (ideas, theories) in relation to the possibility of its proper empirical verification. Therefore, the paradox of “dark night-sky” and attempts to overcome it may be instructive proof that something so plain and obvious, as available to anyone look at the starry night sky, sometimes, for respectively keen observer, give an opportunity to look ahead much further (and sometimes more accurately to reality) than empirical research allow at the moment. The photometric paradox created an opportunity for the unveiling of a new cognitive horizon by exceeding the existing scheme of thought and thereby acquiring new scientific knowledge, enriching the knowledge gained so far and deepening our understanding of Universe.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2018, 54, 4; 89-116
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawozdanie z konferencji naukowej „Wokół poszukiwania życia w kosmosie”. Instytut Filozofii UKSW, Warszawa, 16 grudnia 2015 r.
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431251.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 1; 160-172
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
THE CONCEPT OF MIRACLE AS AN “EXTRAORDINARY EVENT”
KONCEPCJA CUDU JAKO „ZDARZENIA NIEZWYKŁEGO”
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488271.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
miracle
laws of nature
extraordinary event
laws of science
cud
prawa przyrody
zdarzenie niezwykłe
prawa przyrodnicze
Opis:
Zazwyczaj, najkrócej rzecz ujmując, określa się cud jako „niezwykłe zdarzenie spowodowane przez Boga”. Bliższa analiza pojęcia niezwykłości prowadzi do wyróżnienia dwóch innych cech cudu – ponadnaturalności i naukowej niewyjaśnialności. Wyodrębnienie i przedstawienie dwóch podstawowych charakterystyk zdarzenia cudownego (ponadnaturalność i naukowa niewyjaśnialność), które występują (choć nie zawsze w jednakowy sposób wyrażone) w definicjach i określeniach cudu proponowanych w literaturze przedmiotu, może posłużyć do wskazania zasadniczych kierunków, w których powinny być prowadzone dalsze analizy tytułowego zagadnienia. Warto także zasygnalizować główne problemy, jakie pojawiają się w związku z przyjęciem wspomnianych określeń. Problemy te dotyczą różnorodnej treści podkładanej pod poszczególne rozumienia cudu i dlatego wymagają ponownego przemyślenia istotnego znaczenia tego pojęcia. W trakcie analizy określenia cudu jako „zdarzenia niezwykłego” zamierzam więc uzasadnić twierdzenie, że cud jako zdarzenie niezwykłe” jest rozumiany na dwa sposoby: (1) jako zdarzenie ponadnaturalne i (2) jako zdarzenie naukowo niewyjaśnialne. Następnie będę starał się pokazać, że w przypadku (1) można mówić o zdarzeniu ponadnaturalnym jako o zdarzeniu cudownym tylko wtedy, gdy ma się na myśli to, że jest ono spowodowane ponadnaturalną przyczyną (za którą uznaje się Boga), a nie wtedy, gdy za ponadnaturalny uznaje się jego przebieg. Z kolei odnośnie do przypadku (2) proponuję przyjąć pogląd, że mówienie o naukowej niewyjaśnialności zdarzenia cudownego nie ma sensu, gdyż twierdzenie to jest konsekwencją rozumienia cudu jako pogwałcenia prawidłowości przyrody, a tego nie można wykazać (i nie ma takiej potrzeby). Można natomiast utrzymywać, że zdarzenie cudowne to takie zdarzenie, które musi być niewyjaśnione naukowo w momencie, gdy zachodzi.
It has been common for some time to think of a miracle as a special, an extraordinary event possessing a supernatural cause. Such a supernaturalistic account of miracles might be constructed with an eye to apologetic concerns, with the hope that the occurrence of a miracle might provide a defense for theism. The general strategy of such an apologetic appeal is to suggest that a miracle is an event that nature could not produce on its own. It is thought of as an event that is incapable of receiving a natural explanation. Thus the supernaturalist hopes that the occurrence of a miracle will point to the operation of a causal force from outside of nature, i.e. one that is supernatural. I am going to justify the proposition that the miracle as an “extraordinary event” is understood in two ways: (1) as a supernatural event and (2) as an event inexplicable by science. Then I will seek to show that in the case (1) we can talk about a supernatural event as a miraculous one, only when we mean the fact that it is caused by a supernatural cause (God) and not when we mean that the very event (the way it proceeds) is supernatural. And with respect to the case (2) I suggest the attitude that talking about the scientific inexplicability of a miraculous event doesn’t make sense, because it results from understanding the miracle as a violation of the laws of nature and that cannot be proven (and there is no need to do so). My concern is to show the liabilities of such an account of miracles, and to show how our concept of the miraculous may do without it.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 2; 89-108
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„CZY BARANEK ZJADŁ RÓŻĘ?” PRÓBA SYMBOLICZNO-BIBLIJNEJ INTERPRETACJI MAŁEGO KSIĘCIA ANTOINE DE SAINTE-EXUPÉRY
„DID THE SHEEP EAT THE ROSE?” ATTEMPT AT BIBLICAL AND SYMBOLIC INTERPRETATION OF “THE LITTLE PRINCE” BY ANTOINE DE SAINT-EXUPÉRY
Autorzy:
ŚWIEŻYŃSKI, ADAM
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559443.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Opis:
WSTĘP. 1. MAŁY KSIĄŻE JAKO BAŚŃ I JAKO PRZYPOWIEŚĆ. 2. DZIECKO I DOROSŁY. 3. PUSTYNIA I ŚMIERĆ. 4. RÓŻA I MIŁOŚĆ. 5. STUDNIA I PRAGNIENIE. 6. BARANEK I OFIARA. ZAKOŃCZENIE
In the modern mass culture literature, especially the one which requires serious consideration on the part of the reader, is getting more and more supplanted by an image and sound. Nowadays an average person is more inclined to spend many hours in front of a computer or TV screen rather than read a book. Yet, it seems that despite those civilization changes, the motives behind human activity remain unchanged: to find oneself in an artificially created world that has the features absent in the real world or those that are insufficiently available to us. A virtual world is an equivalent of an imaginary world of literature. However, while the reality created on the computer screen does not demand a considerable effort from its user to function in it, a written text, appealing to the world of a human thought, requires a creative involvement of the reader. The involvement of the reader is even greater in the case of a biblical text, which despite being a form of literature, exceeds the level of human imagination and creativity. A biblical text, due to its supernatural origins, brings us to a specific openness towards the reality, which in an infinite manner predominates not only over our everyday life but also over the most fantastic virtual worlds. Thus it is impossible to equate the Bible with any other literary work. Nevertheless, human language can contribute to creating images and stories which by referring to the biblical message will bring it closer to the mentality of the modern reader and will help him to discover the fascinating beauty of God’s word. It seems that having analysed the contents and the message of The Little Prince, one may assign such a function to this book. From this perspective, the work of the French writer is a peculiar preparatio Evangelii to all those who yearn for experiencing the Absolute in a more and more doubting society.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2007, 21; 78-99
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tajemnica i analogia we współczesnym mówieniu o Bogu
Mystery and analogy in modern discourse about God
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944192.pdf
Data publikacji:
2014-02-28
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
analogia
metafora
Bóg
język teologiczny
analogy
metaphor
God
theological language
Opis:
The language of theology has always been liable to get to one of two extremes. The first one consists in an assumption that we cannot say anything about God as the Divine Being cannot be expressed in human language. The other extreme assumption is that theological terms can be used unequivocally both in the discourse on God and on man. One way to avoid those two traps is to adopt the method of analogy. A discrepancy between the „theory” regarding God and the experience” of His actions (or lack of action) in one’s life, poses a challenge for modern theology. The use of analogy in statements about God does not in itself prevent the conflict between commonly accepted statements about God and His experience in everyday life. However, metaphorical analogy provides a defined mediation, which may be qualified as an indirect recognition of some states of things by human mind. How does it influence the question of recognition and acknowledgment of God’s existence? Perhaps, we are doomed to everlasting shifts from one analogy to another in order to grasp the fact of His presence and activity.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2014, 35, 1; 59-69
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początek Wszechświata - między teologicznym stworzeniem a kosmologicznym przekształceniem
The Beginning of the Universe: Between Theological Creation and Cosmological Transformation
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2186164.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
kosmologia
przekształcenie
początek
stworzenie
Wszechświat
beginning
cosmology
creation
Universe
transformation
Opis:
Historia współistnienia nauk przyrodniczych i teologii naznaczona jest próbami przeciwstawiania sobie tych dwóch płaszczyzn poznania rzeczywistości. Współcześnie takie próby podejmowane są także względem kosmologicznej i teologicznej wizji powstania Wszechświata. Chodzi przede wszystkim o rozpowszechnianie się poglądu, jakoby ewolucyjny charakter istnienia Wszechświata oraz niedająca się wykluczyć możliwość, że nie posiada on początku czasowego, stanowiły argumenty zaprzeczające działaniu Boskiego aktu stworzenia jako przyczyny trwania rzeczywistości. Wydaje się, że najważniejszym źródłem tego błędnego twierdzenia jest mieszanie zasad i terminów ściśle filozoficznych (metafizycznych) z przyrodniczymi. Wbrew temu, co niekiedy próbuje się głosić, stosowane w obrębie teologii chrześcijańskiej ontologiczne rozumienie początku Wszechświata jako zaistnienia wszelkiej materii wskutek stwórczego oddziaływania Boga nie zakłada wcale, że zaistnienie to dokonało się w ramach czasu linearnego, ale wskazuje na stałą, ponadczasową zależność stworzenia od Stwórcy. Podkreślić trzeba również, że analiza zakresu metod badawczych stosowanych w naukach przyrodniczych prowadzi do wniosku o ich niewystarczalności do definitywnego rozstrzygnięcia kwestii czasowego początku Wszechświata materialnego. Na gruncie przyrodoznawstwa można bowiem w sposób uprawniony rozpatrywać wyłącznie zagadnienie początku czasowego obecnie obserwowanego, fizycznego stanu Wszechświata. Wynika z tego, że dla poprawnego zrozumienia natury relacji zachodzącej między kosmologiczną i teologiczną koncepcją kosmogenezy kluczowe znaczenie ma precyzyjne i ścisłe rozumienie znaczenia pojęć zastosowanych w obu koncepcjach powstania Wszechświata, które przynależą do dwóch odrębnych epistemologicznie płaszczyzn poznania rzeczywistości. Celem artykułu jest przedstawienie i porównanie kosmologicznego i teologicznego rozumienia początku Wszechświata oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy są to stanowiska wzajemnie wykluczające się czy komplementarne.
The history of the co-existence of natural science and theology is marked by attempts to confront each of these two levels of cognition of reality with the other. Nowadays, such aims are also pursued in relation to cosmological and theological views regarding the origins of the Universe. In particular, there is a widespread view that the evolutionary nature of the latter’s existence, and the inescapable possibility that it has no temporal beginning, furnish grounds for rejecting a Divine act of creation as being causally responsible for the supposed duration of its existence. It seems that the most important source of this erroneous claim is the mixing up of strictly philosophical (metaphysical) principles and terms with natural science. Contrary to what is sometimes held to be the case, the ontological understanding of the beginning of the Universe as a coming into being of all matter resulting from creative agency on the part of God, construed from the standpoint of Christian theology, does not presuppose at all that this coming into being took place within the framework of linear time, and points instead to a permanent, timeless dependence of creation on the Creator. It should also be emphasized that an analysis of the range of research methods used in the natural sciences leads to the conclusion that they are not capable of furnishing a definitive resolution of the question of the temporal commencement of the material Universe. In fact, taking natural science as one’s sole basis, one can only legitimately consider the question of the temporal onset of the currently observed, physical state of the Universe. It follows that in order to correctly understand the nature of the relationship obtaining between the cosmological and theological conceptions of cosmogenesis it is of crucial importance to have a precise and accurate understanding of the meaning of the concepts used in both conceptions of the origins of the Universe, where these belong to two epistemologically distinct levels of cognition of reality. The aim of this article is to present and compare the cosmological and theological approaches to understanding the beginnings of the Universe, and to answer the question of whether these positions are mutually exclusive or complementary.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2023, 20, 1; 1-36
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy fizyka wskazuje na istnienie transcendencji? Dyskusja wokół książki "Fizyk w jaskini światów"
Does Physics Point to the Existence of Transcendence? Discussion of the Book: "Fizyk w jaskini światów" ["A Physicist in the Cave of Worlds"] by Krzysztof A. Meissner (conversation with Jerzy Sosnowski), Biblioteka Więzi, Vol. 389, Warszawa 2023
Autorzy:
Buczkowska, Janina
Krokos, Jan
Lemańska, Anna
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39572155.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
fizyka
transcendencja
filozofia nauki
filozofia fizyki
platonizm
physics
transcendence
philosophy of science
philosophy of physics
Platonism
Opis:
Profesor Krzysztof A. Meissner proponuje obraz transcendencji wynikającej z poznawania świata przez fizykę, która oznacza świat uniwersalnych i niezmiennych praw przyrody. Czy tego rodzaju wypowiedzi są uprawnione na gruncie fizyki, czy też należy uznać je za określony pogląd filozoficzny? Czy istnienie praw przyrody wskazuje na istnienie jakiejś transcendencji? Publikacja jest zapisem dyskusji wokół książki: Krzysztof A. Meissner, Fizyk w jaskini światów (rozmawia Jerzy Sosnowski), (Biblioteka Więzi, tom 389, Warszawa 2023), która to dyskusja odbyła się 25 marca 2023 w Instytucie Filozofii UKSW w Warszawie w ramach spotkania Katedry Filozofii Przyrody.
Professor Krzysztof A. Meissner proposes a picture of transcendence resulting from physics’ understanding of the world. The transcendence of which he speaks does not mean the Absolute-God, but the world of universal and unchanging laws of nature, which are understood by him in the shape of the Platonic world of ideas. Therefore, one may ask whether such statements are legitimate on the grounds of physics, or should they be considered a particular philosophical view? Furthermore, what is Meissner’s actual understanding of the status of “laws of nature”? Can they legitimately be considered a world of ideas? Does their existence actually indicate the existence of some transcendence? This article is the transcript of a discussion around the book A Physicist in the Cave of Worlds, (Biblioteka Więzi, Vol. 389, Warszawa 2023) by Krzysztof A. Meissner, Jerzy Sosnowski, which took place on March 25, 2023 at the Department of Philosophy of Nature of the CSWU Institute of Philosophy in Warsaw.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 205-218
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-23 z 23

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies