Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Łagód, G." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 55
Tytuł:
Zmiany w strukturze zbiorowiska pierwotniaków osadu czynnego w zróżnicowanych warunkach tlenowych
Changes in structure of activated sludge protozoa community at the different oxygen condition
Autorzy:
Łagód, G.
Babko, R.
Jaromin, K.
Kuzmina, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126046.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
bioreaktor typu SBR
bioindykator
pierwotniaki
oczyszczanie ścieków
stężenie tlenu
wskaźniki zanieczyszczeń
SBR bioreactor
bioindicators
protozoa
sewage purification
oxygen concentration
pollution indicators
Opis:
Praca przedstawia wyniki badań prowadzonych w laboratoryjnym bioreaktorze SBR, symulującym warunki występujące w przypadku awarii urządzeń stanowiących wyposażenie bioreaktora (systemu mieszania i systemu napowietrzania). Analizowano skład chemiczny ścieków, w tym stężenia związków azotu (azot amonowy, azotany(III) i azotany(V)), a także stężenia związków organicznych wyrażanych jako ogólny węgiel organiczny (OWO) i węgiel całkowity. Oprócz wskaźników chemicznych analizowany był również zespół organizmów osadu czynnego. W pobieranych próbkach określano ilość pierwotniaków (ameby nagie, ameby skorupkowe, wiciowce i orzęski) oraz sumaryczną ilość osobników w wymienionych grupach morfologiczno-funkcjonalnych. Każdą z trzech serii pomiarowych prowadzonych dla różnych warunków procesowych powtarzano trzykrotnie. W eksperymencie wykorzystano osad czynny pobierany z oczyszczalni ścieków Hajdów w Lublinie. Na podstawie uzyskanych wyników badań można stwierdzić, że liczebności analizowanych zbiorowisk orzęsków oraz ameb nagich wykazują związek ze stężeniem tlenu, pH oraz wartością OWO. Jednakże reakcje poszczególnych grup morfologiczno-funkcjonalnych oraz gatunków wchodzących w skład badanych grup na te czynniki są różne, co przejawia się w dodatnim lub ujemnym związkiem.
The several experiments in laboratory environment using SBR bioreactor modeling the conditions expected by certain bioreactor elements malfunction were performed. In the course of experiments the concentrations of ammonia nitrogen, nitrates(III), nitrates(V), TOC and TC were systematically measured. Besides physico-chemical parameters, the structure of activated sludge microorganisms was analyzed. In taken samples the number of protozoa groups (ciliates, flagellates, testate and naked amoebas) and total number of specimens in selected morphological-functional groups was calculated. Each one of the three measuring series, conducted for various types of process conditions, was repeated three times, activated sludge was sampled at Hajdów WWTP in Lublin. The obtained final results are the average of three repetitions of every experiments series. On this ground, we may conclude, that the number of ciliates and naked amoebas shows high correlation to O2 concentration, pH and TOC, however different species and morphological-functional groups of organisms present different reaction to these factors.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 1; 297-303
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykrywanie zakłóceń procesu oczyszczania ścieków w bioreaktorze porcjowym z wykorzystaniem e-nosa
Detection of wastewater treatment process disturbances in batch bioreactor using e-nose
Autorzy:
Guz, Ł.
Łagód, G.
Jaromin-Gleń, K.
Sobczuk, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127412.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
matryca czujników gazu
e-nos
MOS
SBR
oczyszczanie ścieków
gas sensors array
e-nose
wastewater purification
Opis:
Celem pracy jest określenie możliwości wykrywania zakłóceń w przebiegu procesu oczyszczania ścieków prowadzonych za pomocą reaktora typu SBR przy zastosowaniu elektronicznego nosa skonstruowanego z wykorzystaniem matrycy nieselektywnych rezystancyjnych czujników gazu. Pomiarów dokonywano podczas procesu oczyszczania ścieków miejskich, który przeprowadzano w cyklu 12-godzinnym w bioreaktorze laboratoryjnym. Wykonano ciągłe pomiary powietrza pobieranego ponad zwierciadłem ścieków w reaktorze SBR za pomocą matrycy czujnikowej opartej na rezystancyjnych czujnikach gazu typu MOS podczas stabilnej pracy systemu oraz symulacji awarii procesu napowietrzania. Do interpretacji wyników wykorzystano analizę PCA. Przeprowadzone badania laboratoryjne wskazują, że, wykorzystując matrycę czujnikową, można wnioskować o przebiegu procesu oczyszczania ścieków w reaktorze i natychmiast uzyskiwać informację o stanach odbiegających od normy.
The objective of this article is to determine the possibility of biological process disturbances detect in SBR reactor using developed electronic nose device with application of non-selective gas sensor array. The SBR reactor allows to reduce organic carbon and nutrients concentration level. Measurements were performed during wastewater treatment, which was conducted in 12 hours working cycle. Continuous headspace analysis using the sensor array based on a resistive gas sensors MOS type was performed. To interpret the results, the PCA analysis was applied. Conducted studies have shown that using a sensor array it is possible to inform about abnormal conditions meaning disturbances of the process.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2014, 8, 1; 148-153
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ biosurfaktanta Reco 10 na morfologię kłaczków osadu czynnego
Effect of biosurfactant Reco 10 on the morphology of activated sludge
Autorzy:
Złotucha, M.
Rożej, A.
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125959.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
osad czynny
morfologia kłaczków
biosurfaktanty
activated sludge
flock morphology
biosurfactant
Opis:
Końcowy efekt oczyszczania biologicznego ścieków w znacznej mierze zależy od skuteczności oddzielania osadu czynnego od oczyszczonych ścieków. Właściwości sedymentacyjne osadu czynnego związane z wielkością, kształtem i gęstością kłaczków mogą ulec pogorszeniu w wyniku nadmiernego rozrostu bakterii nitkowatych lub kumulacji zewnątrzkomórkowych polimerów o znacznym uwodnieniu. W poszukiwaniu działającego wybiórczo i bezpiecznego dla środowiska środka redukującego liczebność organizmów nitkowatych przebadano wpływ biosurfaktanta Reco 10 na morfologię osadu czynnego. Bezpośrednio po wprowadzeniu roztworów biopreparatu do zawiesiny osadu czynnego nie wystąpiły zmiany w indeksie objętościowym osadu. Jednak po 24 godzinach inkubacji liczebność bakterii nitkowatych w kłaczkach osadu czynnego zmniejszyła się w porównaniu z kontrolą o 39 do 67% w zależności od stężenia środka powierzchniowo czynnego. Przy stężeniach 20 i 50 mg dm–3 biopreparatu obserwowano prawie 20% spadek aktywności oddechowej osadu mierzonej na podstawie ilości wydzielonego CO2. Mimo tego hamującego aktywność oddechową działania, po 24 godzinach od dodania Reco 10 morfologia osadu czynnego uległa wyraźnej poprawie. Zaobserwowano poprawę spójności kłaczków, wzrost ich gęstości i regularności kształtów, mimo zmniejszenia średnich rozmiarów skupisk nawet o odpowiednio 21 i 17% nie doszło również do zaniku mikrofauny.
The final effect of biological treatment plant operation depends on the separation efficiency of the activated sludge from treated wastewater. Sludge sedimentation properties related to size, shape and density of flocs, may be deteriorated as a result of excessive growth of filamentous bacteria or accumulation of hydrated extracellular polymers. In search of selectively and environmentally safe substances able to reduce the size of filamentous organisms the impact of biosurfactant Reco 10 on the morphology of activated sludge was examined. Immediately after application of surfactant into the activated sludge suspension, there were no changes in the index of sludge volume. However, after 24 hours of incubation, the number of filamentous bacteria per activated sludge flock decreased by 39 to 67% depending on the surfactant concentration. At concentrations 20 and 50 mg · dm–3 of Reco 10 almost 20% inhibition of respiration calculated on the base of the increase of CO2 concentration was observed. Nevertheless after 24 hours of incubation with 10 Reco the activated sludge morphology (the increase of cohesion, density and regularity of flocs shape) has been significantly improved, despite a reduction in medium-sized clusters of up to 21 and 17%. No losses of microfauna (protozoa and rotifers) were observed. The results confirm that it is possible to use biodegradable surfactant to improve the structure of activated sludge.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 811-816
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wastewater purification from colorant by flotation and bio-coagulation
Usuwanie barwnika ze ścieków w procesach flotacji i biokoagulacji
Autorzy:
Lunov, V.
Sabliy, L.
Jaromin, K.
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127416.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
wastewater treatment
activated sludge
colorant
flotation
biocoagulation
sorption
oczyszczanie ścieków
osad czynny
barwniki
flotacja
biokoagulacja
sorpcja
Opis:
The aim of this work is to study the effect of wastewater treatment by flotation and biocoagulation from toxic compounds (colorants), depending on the concentration and parameters of activated sludge in the treated water as well as the duration of flotation and colorant concentration. During the researches, size of sludge layer during flotation process was observed, together with effect of purification changing in time. The samples of activated sludge from purification plant of linen factory wastewater were used in our experiment. Samples were taken at the outflow from secondary sedimentation tank. At the laboratory, the sludge was used to prepare the model solutions of process factor of various concentrations. The obtained results showed time varying effect of purification with different concentration of activated sludge and a constant concentration of colorant as well as with the different concentration of colorant and a constant concentration of activated sludge.
Przedstawiono efekty usuwania barwnika ze ścieków za pomocą procesów biokoagulacji i flotacji. Przeanalizowano wpływ stężenia osadu czynnego wykorzystywanego jako czynnik procesowy oraz czasu biokoagulacji i flotacji na uzyskiwany efekt końcowy. Podczas eksperymentu badano grubość powstającej warstwy osadów oraz zmniejszanie się stężenia barwnika w oczyszczanej objętości ścieków. Do badań wykorzystano osad czynny pobrany z wylotu osadnika wtórnego oczyszczalni ścieków przemysłu włókienniczego. Wspomniany osad wykorzystano do sporządzenia roztworów z czynnikiem procesowym o różnych stężeniach. Uzyskane wyniki pierwszej serii badań pokazują zmieniające się w czasie stężenia barwnika dla różnych stężeń osadu czynnego przy jednakowym stężeniu zanieczyszczeń na początku eksperymentu. Wyniki drugiej serii przedstawiają wpływ oczyszczania w wybranych etapach eksperymentu przy stałym stężeniu czynnika procesowego i zmieniającym się stężeniu barwnika na początku eksperymentu.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 1; 135-141
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vapillary rise phenomenon in aerated concrete. Monitoring and simulations
Zjawisko podciągania kapilarnego w betonie komórkowym. Monitoring i symulacje
Autorzy:
Suchorab, Z.
Widomski, M.
Łagód, G.
Sobczuk, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125916.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
capillary rise
monitoring
simulations
TDR
podciąganie kapilarne
symulacje
Opis:
Capillary rise is a dangerous phenomenon touching many objects built of aerated concrete which is a porous material and highly prone to water influence in case of any horizontal water insulation failures. Aerated concrete is the artificial building material offering both suitable strength parameters and heat insulation properties. Water migrating from the ground to the walls of the building negatively influences not only its construction but also increases heat loses and decreases indoor air comfort (low temperatures, fungi and bacteria development) which is in the World’s literature called SBS (Sick Building Syndrome). All above presented facts connected with water migration through the aerated concrete walls underline the need to monitor and simulate capillary rise phenomenon in building envelopes made of aerated concrete. The paper presents the simulation of capillary rise in a model aerated concrete sample. The model applied for simulations will be based on the Richards equation for water flow in unsaturated conditions. The model is commonly used in agrophysics and this work is an attempt to use it for building materials. The simulations results will be verified with laboratory experiment of capillary rise in the real samples of aerated concrete equipped with Time Domain Reflactometry (TDR) probes which will enable to monitor the phenomenon propagation.
Podciąganie kapilarne to niebezpieczne zjawisko dotyczące wielu obiektów wymurowanych z betonu komórkowego, będącego materiałem porowatym, podatnym na wpływ wody w przypadku zniszczeń poziomych izolacji przeciwwilgociowych. Beton komórkowy to materiał pochodzenia sztucznego, zapewniający zarówno wysokie właściwości wytrzymałościowe, jak i cieplne. Woda migrująca z gruntu do przegród budynku wpływa negatywnie nie tylko na jego konstrukcję, lecz również zwiększa straty ciepła, obniża parametry komfortu cieplnego (niskie temperatury, rozwój grzybów i bakterii), prowadząc do tak zwanego w literaturze Syndromu Chorego Budynku SBS (Sick Building Syndrome). Wszystkie powyżej opisane fakty dotyczące migracji wody w ścianach z betonu komórkowego podkreślają potrzebę monitoringu i symulacji zjawiska podciągania kapilarnego w przegrodach budowlanych z betonu komórkowego. Artykuł przedstawia symulację zjawiska podciągania kapilarnego w modelowej próbce betonu komórkowego. Model zastosowany do symulacji oparto na równaniu Richardsa dla przepływu wody w warunkach nienasyconych. Model jest w powszechnym zastosowaniu w dziedzinie gruntoznawstwa, a niniejsza praca jest próbą zastosowania go dla materiałów budowlanych. Wyniki symulacji zostaną zweryfikowane za pomocą badań laboratoryjnych zjawiska podciągania kapilarnego w próbkach rzeczywistych z betonu komórkowego z zainstalowanymi sondami TDR (Time Domain Reflectometry), które umożliwią pełny monitoring zjawiska.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 2; 285-290
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ultrasonic stabilization of the activated sludge samples for particle size distribution PSD measurements using laser diffraction method
Ultradźwiękowa stabilizacja osadu czynnego w pomiarach rozkładu wielkości cząstek przy wykorzystaniu metody dyfrakcji laserowej
Autorzy:
Bieganowski, A.
Łagód, G.
Ryżak, M.
Montusiewicz, A.
Chomczyńska, M.
Sochan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126587.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
laser diffraction method
activated sludge particles diameter
stabilisation of activated sludge by sonication
metoda dyfrakcji laserowej
średnica cząstek osadu czynnego
stabilizacja osadu ultradźwiękami
Opis:
Laser diffraction method is one of recently applied method for measurement of active sludge particles size distribution. This method requires mixing of the suspension and then pumping it through the measurement unit. Energy of mixing and process of pumping may destroy flocks of the active sludge and change its properties during the measurement. Thus, stabilization of the active sludge flocks before measurement is required. The purpose of this paper was to determine the possibility of flocks sample stabilization for measurements with application of laser diffraction method. This stabilization should allow comparison of various sludge flocks’ diameters, obtained in different conditions. Resuming our results, we may state that according to practical application, usage of stabilization based on ultrasounds was sufficient. However, in order to obtain the replicable results for various types of the active sludge it is necessary to precise describe the ultrasound energy provided to flocks before the measurement.
Jedną z metod ostatnio wykorzystywanych do pomiaru rozkładu wielkości cząstek osadu czynnego jest metoda dyfrakcji laserowej. W metodzie tej konieczne jest mieszanie mierzonej zawiesiny w celu homogenizacji próbki, a następnie przepompowywanie jej przez układ pomiarowy. Energia mieszania i pompowanie mogą rozbijać kłaczki osadu czynnego, przez co zmieniać jego właściwości w czasie pomiaru. Dlatego też niezbędna jest stabilizacja cząstek osadu czynnego przed realizacją pomiaru. Celem niniejszej pracy było określenie możliwości stabilizacji próbki kłaczków osadu czynnego w pomiarach z wykorzystaniem dyfrakcji laserowej. Stabilizacja taka miałaby umożliwić porównywanie ze sobą wielkości (średnic) różnych osadów, uzyskiwanych w różnych warunkach. Podsumowując wyniki, należy stwierdzić, że do celów praktycznych wystarczająca jest stabilizacja przy wykorzystaniu ultradźwięków. Jednakże, aby umożliwić porównywalność wyników uzyskiwanych dla różnych osadów, niezbędne jest dokładne określenie energii ultradźwięków, którymi kłaczki są stablizowane przed pomiarem.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 475-479
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The periphyton communities within municipal wastewater treatment plant
Zbiorowiska peryfitonu miejskiej oczyszczalni ścieków
Autorzy:
Babko, R.
Kuzmina, T.
Łagód, G.
Jaromin-Gleń, K. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125920.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
periphyton
communities
municipal wastewater treatment plants
WWTP
protozoa
metazoa
peryfiton
zbiorowisko
komunalna oczyszczalnia ścieków
pierwotniaki
Opis:
The study was undertaken to determine the composition of periphyton and its quantitative development during consecutive stages of wastewater treatment in a flow-type purification plant with the biological part serving as a modified Bardenpho system (Hajdow, Lublin, south-eastern Poland).The periphyton was sampled from the wastewater plant walls at all main stages of water purification. The following groups of organisms: algae, fungi, flagellates, testate amoeba, ciliates, rotifers, and nematodes were identified in the composition of periphyton. At the end of the purification process, the proportion of metazoa and protozoa in the periphyton of the successive chambers increased, while the abundance of flagellates declined. In all the sampling points studied, protozoa and metazoa formed the basis of the periphyton community and their proportion ranged from 75 to 95%.
W pracy zaprezentowano badania składu peryfitonu i jego rozwój ilościowy podczas kolejnych etapów oczyszczania ścieków w miejskiej oczyszczalni ścieków Hajdów w Lublinie, której część biologiczna pracuje w technologii zmodyfikowanego systemu Bardenpho. Próbki peryfitonu pobierano z powierzchni ścian obiektów na wszystkich głównych etapach oczyszczania ścieków. W składzie peryfitonu zostały zidentyfikowane następujące grupy organizmów: glony, grzyby, wiciowce, ameby skorupkowe, orzęski, wrotki i nicienie. W kolejnych analizowanych urządzeniach zlokalizowanych w ciągu technologicznym oczyszczalni peryfiton wykazywał wzrost ilości organizmów w obrębie grup metazoa i pierwotniaków, podczas gdy liczebność wiciowców uległa zmniejszeniu. We wszystkich badanych punktach pomiarowych podstawa zbiorowisk peryfitonu utworzona była przez pierwotniaki i metazoa, ich udział wahał się od 75 do 95%.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 1; 13-17
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sustainable Landfilling as Final Step of Municipal Waste Management System
Zrównoważone składowiska jako końcowy etap systemu gospodarki odpadami komunalnymi
Autorzy:
Widomski, M. K.
Gleń, P.
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370979.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
municipal waste management
sustainable landfilling
compacted clay liner
zarządzanie odpadami komunalnymi
zrównoważone składowiska odpadów
zagęszczone przesłony ilaste
Opis:
This paper discusses the role of sustainable landfilling of municipal waste in the current systems of municipal waste management systems as the manner of final disposal of wastes. The actual data considering share of landfilling as final waste disposal in various countries all over the world allowed to asses importance of this method. Special attention was paid to sustainable landfilling in developing or undeveloped courtiers of low economic incomes. Then, the paradigm of sustainable landfilling was presented and the most effective methods of landfill isolation by liners were discussed. The compacted clay liners were presented as the gainful option for the developing countries. The main determinants of the compacted clay liners’ longterm liner sustainability were described as hydraulic conductivity, swell-shrinkage properties and, finally, ability of soil/substrate to sustain its hydraulic conductivity after cyclic drying and rewetting. Finally, possible application of low plasticity clays instead materials of high plasticity, prone to shrinking and swelling, to construction of sustainable compacted earthen liner was underlined.
Praca przedstawia znaczenie zrównoważonego składowania odpadów komunalnych jako końcowego etapu ich utylizacji w ramach aktualnych systemów zagospodarowania odpadów komunalnych. W artykule zaprezentowano aktualne dane dotyczące procentowego udziału składowisk w końcowym zagospodarowywaniu odpadów komunalnych w różnych krajach na całym świecie. Zwrócono szczególna uwagę na rolę zrównoważonego składowania odpadów w krajach rozwijających się o niskich dochodach. Następnie zaprezentowano paradygmat zrównoważonych składowisk odpadów oraz przedyskutowano najefektywniejsze metody izolacji składowisk. Zagęszczone przesłony mineralne uznano jako atrakcyjną opcję dla krajów rozwijających się. Opisano najistotniejsze wyznaczniki długoterminowej zrównoważoności i trwałości zagęszczonych przesłon ilastych: przewodnictwo hydrauliczne, charakterystyki skurczu i pęcznienia oraz zdolność gruntu do utrzymania właściwości izolacyjnych po cyklicznym osuszaniu i nawilżaniu. Na koniec przedyskutowano możliwość stosowania iłów o niskiej plastyczności jako materiałów na przesłony mineralne zrównoważonych składowisk odpadów, w miejsce podatnych na skurz i pęcznienie wysokoplastycznych gruntów ilastych.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2017, 12, 1; 147-155
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sustainable Development of One of the Poorest Province of the European Union: Lublin Voivodeship, Poland – Attempt of Assessment
Rozwój zrównoważony jednego z najbiedniejszych regionów Unii Europejskiej, Województwa Lubelskiego – próba oceny
Autorzy:
Widomski, M. K.
Gleń, P.
Łagód, G.
Jaromin-Gleń, K. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371258.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
sustainable development
sustainable development assessment
sustainable development indicators
regional diversification
rozwój zrównoważony
ocena zrównoważonego rozwoju
wskaźniki zrównoważonego rozwoju
zróżnicowanie regionalne
Opis:
This paper presents the attempt of sustainable development assessment for one of the poorest regions of the European Union (EU), Lublin Voivodeship in Poland, during its first decade in the EU, i.e. 2004-2013. Our analyses, performed for all pillars of sustainability: social, economic and environmental-technical, were based on sustainable development indicators (SDIs). The set of 21 sustainable development indicators, based on freely available statistical data, was proposed in this paper. The SDIs for Lublin Voivodeship were compared to values for Poland and the European Union. The special attention was put to assessment of sustainable development diversification between urbanized and rural areas of Poland and Lublin province. Our analyses showed than both, Poland and Lublin Voivodeship, clearly developed during the last decade but their sustainable development is still endangered and slowed down by several causes. Moreover, the value of most tested sustainability indicators was significantly below the European mean.
W artykule przedstawiono próbę oceny zrównoważonego rozwoju jednego z najbiedniejszych regionów Unii Europejskiej (UE), położonego w Polsce w województwie lubelskim, podczas jego pierwszej dekady w UE (lata 2004-2013). Przeprowadzone analizy, odnoszące się do wszystkich głównych filarów zrównoważonego rozwoju: społecznego, gospodarczego i środowiskowo-technicznego, oparto o wskaźniki zrównoważonego rozwoju (WZR). W pracy zaproponowano zestaw 21 wskaźników, opartych o ogólnodostępne dane statystyczne. WZR dla województwa lubelskiego zostały porównane z wartościami dla Polski i Unii Europejskiej. Szczególną uwagę położono na ocenę zróżnicowania stopnia rozwoju między obszarami zurbanizowanymi i wiejskimi w Polsce i na Lubelszczyźnie. Nasze analizy wykazały, iż oba obszary, Polska i województwo lubelskie, wyraźnie rozwinęły się w ciągu ostatniej dekady, ale ich zrównoważony rozwój jest wciąż zagrożony, bądź jest spowalniany, przez szereg przyczyn. Ponadto wartości większości badanych wskaźników zrównoważonego rozwoju plasowały się wyraźnie poniżej średniej europejskiej.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2015, 10, 2; 137-149
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach deszczowych dla wybranej zlewni miasta Lublin
Concentrations of pollutants in storm wastewater for selected catchment in Lublin, Poland
Autorzy:
Jaromin-Gleń, K. M.
Widomski, M. K.
Łagód, G.
Mazurek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126685.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
jakość wód opadowych
wskaźniki zanieczyszczeń
kanalizacja deszczowa
modelowanie numeryczne
quality of storm wastewater
pollution indicators
storm water drainage
numerical modeling
Opis:
Modelowanie numeryczne jakości ścieków opadowych staje się coraz bardziej popularnym i użytecznym narzędziem wykorzystywanym w celu oceny wpływu zanieczyszczeń transportowanych w kanalizacji deszczowej na wody odbiornika, którym z reguły są rzeki. Jednakże dokładność obliczeń numerycznych zależy bezpośrednio od zebranych i wprowadzonych do modelu danych wejściowych oraz prawidłowej jego kalibracji. Niezbędne dane wejściowe modelu obejmują charakterystyki oraz współczynniki równań empirycznych, dotyczące analizowanych zanieczyszczeń zmywanych ze zlewni. Praca przedstawia analizę stężeń wskaźników zanieczyszczeń w wodach deszczowych zrzucanych do rzeki Bystrzycy ze zlewni mającej swoje ujście przy ulicy Muzycznej w Lublinie w miesiącach letnich roku 2011. W zakres pracy wchodzą opis wybranych charakterystyk analizowanej zlewni oraz charakterystyka analizowanego opadu. Pomiary jakościowe ścieków deszczowych odprowadzanych do odbiornika obejmują ChZT, BZT5, mętność, barwę, zawiesinę ogólną, zawiesinę łatwo opadającą, stężenie O2, temperaturę oraz pH. Zmiany w jakości ścieków zostały omówione w zależności od właściwości deszczu. Prezentowane wyniki pomiarów są pierwszym krokiem na drodze budowy i kalibracji modelu komputerowego wymaganym dla miarodajnego prognozowania wpływu ścieków deszczowych analizowanej zlewni na jakość odbiornika - rzeki Bystrzycy.
Numerical modelling of storm wastewater quality becomes a very popular and useful tool in assessment of surface water runoff from urban areas impact on water bodies of sewage receivers, usually the rivers. However, reliability of qualitative numerical calculations results depends directly on the gathered input data to modeling and successful calibration of the developed model. Necessary input data cover description of the modeled rainfall event and coefficients for empirical equations describing pollutants buildup and washoff, while measurements of selected pollutants are required to model calibration. This paper presents analysis of pollutants concentration in storm wastewater discharged to the Bystrzyca River from the drainage system of Muzyczna St. basin, Lublin, Poland during the selected recent rainfall event in summer of 2011. The description of selected basin and characteristics of studied rainfall event were presented. Qualitative measurements of storm wastewater discharged from drainage system conducted in our research covered COD, BOD, turbidity, color, TSS, RSS, O2 concentration, temperature and pH. Changes of sewage quality in respect to various phases of rainfall event development were discussed. The presented results of measurements are the first step in model development and its calibration, required to successfully predict influence of discharged storm wastewater on quality of sewage receiver water body.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 725-730
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawność usuwania wybranych zanieczyszczeń ze ścieków miejskich w laboratoryjnym bioreaktorze typu SBR
Efficiency of selected pollution removing from municipal wastewater in the laboratory bioreactor SBR type
Autorzy:
Jaromin-Gleń, K. M.
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127300.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
reaktor typu SBR
ścieki komunalne
sprawność procesu oczyszczania ścieków
ChZT
OWO
zawiesina ogólna
SBR reactors
municipal sewage
purification efficiency
COD
TOC
TSS
Opis:
W pracy zamieszczone zostały informacje dotyczące technologii sekwencyjnych reaktorów porcjowych SBR wraz z opisem procesów zachodzących w komorach reaktorów tego typu oraz charakterystyką faz cyklu ich pracy. Opracowanie zawiera opis harmonogramu pracy reaktora laboratoryjnego w poszczególnych fazach cyklu, a także wyniki badań wartości wybranych wskaźników zanieczyszczeń: chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT), zawiesiny ogólnej oraz ogólnego węgla organicznego (OWO), które były analizowane podczas trwania eksperymentu. Niniejsze opracowanie porusza również problem wpływu wielkości ładunku wprowadzanego do komory reaktora SBR (każdego z analizowanych wskaźników) na sprawność procesu oczyszczania ścieków. Z prowadzonych badań wynika, iż stopień oczyszczenia ścieków w reaktorze typu SBR jest na zadowalającym poziomie, o czym świadczą uzyskane wartości stężeń i ładunków zanieczyszczeń w odpływie z komory. Średnie wartości sprawności usuwania zanieczyszczeń kształtowały się na następujących poziomach: ChZT - 94%, OWO 95%, podobnie zawiesina ogólna - 95%.
In the subsequent section of the proposed paper, the technology of sequencing batch reactors (SBR) is discussed, including based processes which take places in SBR reactor and characteristics of the SBR operation cycle. This elaboration contains also the result, of sewage quality measurements such as: chemical oxygen demand (COD), the total suspended solid (TSS) and total organic carbon (TOC) which were analyzed during the experiment. Elaboration also addresses the issues of load variation in influent to chamber of SBR reactor on purification efficiency and contains calculations of activated sludge load and the relation between it and purification efficiency.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 1; 357-363
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some Models of Sediments Transport in Gravitational Sanitation Systems
Wybrane modele transportu osadów w systemach kanalizacji grawitacyjnej
Autorzy:
Jlilati, A.
Jaromin, K.
Widomski, M.
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388651.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
kanalizacja grawitacyjna
osady w kanalizacji
klasyfikacja osadów
transport osadów w kanalizacji
gravitational sewer system
sludge in sewer system
sludge classification
sludge transport in sewer system
Opis:
The sediments in gravitational sanitation systems appear when the velocity of flow decreases below the value of hydraulic self-purification. These sediments have the significant influence on the processes occurring in the sanitation systems, causing inter alia the periodical fluctuation of loads entering the wastewater treatment plants. The sediments deposited in the channel are also causing the changes of the shape of pipe cross-section thus influencing the changes of physical and hydrodynamic parameters of the whole system. The sediments are also influencing the development of the sulphuric corrosion of pipes and intensity of biological biodegradation of wastewater in sanitation conduits. The research concerning the wastewater sediments and the connected processes are pretty costly so they are only being conducted in countries in which the biding law requires the mathematical modeling of mass transport to the wastewater plants and storm spillways. The results of this research give the necessary data to calibration of hydraulic models. The general description of structure and properties of sediments should be known at the stage of the consideration of minimal inclinations of conduits. It is also very important during the modeling of pollutants load transport in sanitation system and the process of wastewater biodegradation, because for different type and properties of sediments different model of transport should be used. The classification of sediments based on literature research and the results of classification research in sanitary systems in Chelm, Poland, as well as models often used for describing of sediment transport in gravitational conduits were presented.
Osady w kanalizacji grawitacyjnej występują w przypadku, gdy prędkość przepływu ścieków spada poniżej prędkości hydraulicznego samooczyszczania przewodów. Osady mają duży wpływ na procesy przebiegające w systemie kanalizacyjnym, powodując m.in. znaczne okresowe wahania ładunku w dopływie do oczyszczalni. Gromadzące się na dnie przewodów osady powodują również zmianę kształtu i pola powierzchni przekroju czynnego przewodu, a tym samym wpływają na zmianę parametrów fizycznych i hydrodynamicznych całego systemu. Osady wpływają też w dużej mierze na rozwój korozji siarczanowej kanałów oraz na intensywność procesów biodegradacji ścieków w przewodach kanalizacyjnych. Badania dotyczące osadów ściekowych oraz związanych z nimi procesów są dość kosztowne, więc prowadzi się je na szerszą skalę jedynie w tych krajach, gdzie regulacje prawne wymagają matematycznego modelowania transportu masy zanieczyszczeń do oczyszczalni ścieków oraz przelewów burzowych. Wyniki takich badań dostarczają danych niezbędnych do kalibracji odpowiednich modeli matematycznych. Ogólna charakterystyka struktury i właściwości osadów powinna być znana na etapie rozważania metody doboru minimalnych spadków dna kanałów grawitacyjnych, ma także duże znaczenie podczas modelowania transportu ładunków zanieczyszczeń w sieci kanalizacyjnej oraz powiązanych z tym zagadnieniem procesów biodegradacji ścieków. Właściwości osadów muszą być uwzględnione przy doborze modelu opisującego ich transport. Przedstawiono klasyfikację osadów na podstawie literatury krajowej i zagranicznej, modele stosowane do opisu transportu osadów w kanalizacji grawitacyjnej oraz zaprezentowano wyniki badań klasyfikacyjnych osadów zlokalizowanych w sieci kanalizacyjnej Chełma.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 11; 1467-1476
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some distance measures for estimating the efficiency of wastewater treatment in activated sludge systems by biomonitoring
Pomiary odległości i podobieństwa taksocenoz w aspekcie bioindykacji systemów oczyszczania ścieków osadem czynnym
Autorzy:
Sobczuk, H.
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127083.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
bioindication
saprobes community
entropy measure
bioindykacja
zbiorowiska saprobów
pomiary entropii
Opis:
The results of bioindication, together with the physical and chemical parameters, may be used in wastewater treatment plant process management. The measurement of saprobiontic microorganisms’ population is a relatively easy and cheap method for assessment of wastewater quality in sewage system. It can be also applied at the inflow of the wastewater treatment plant, at the following devices of technological line, as well as at outflow to receiver. Some methods allow to distinguish between distributions of saprobes population on the basis of species abundances. Splitting of a whole population of saprobes onto morphological-functional groups allows to simplify measurement and thus allow to make it in situ. The main idea of this type of measurement is to study the biocenosis entire structure. Because it is hardly possible, the approximately identified taksocenosis may be utilized for the needs of bioindication. An open question is how to compare the communities with different abundance of saprobes group. However using the different methods of biodiversity assessment the more or less visible differences among studied objects should be expected. In this paper the authors apply some existing distance measures based on entropy definitions to distinguish distributions of morphological-functional groups measured. The presented measures allow to tell how far - in terms of given measure of distance - are two distributions measured in situ, and differentiate them.
Rezultaty pomiarów bioindykacyjnych mogą stanowić przydatne uzupełnienie, a niekiedy nawet alternatywę dla pomiarów fizykochemicznych wykonywanych w celach kontroli i sterowania procesami oczyszczania ścieków. Pomiary liczebności odpowiednio dobranych populacji organizmów saprobiontycznych zasiedlających poszczególne urządzenia oczyszczalni ścieków mogą być relatywnie proste i tanie. Stąd też wykorzystujące je metody pomiarowe są możliwe do zastosowania zarówno do oceny jakości ścieków dopływających do oczyszczalni, oczyszczanych w kolejnych urządzeniach ciągu technologicznego, jak i odprowadzanych po oczyszczeniu do odbiornika. Niektóre ze wspomnianych metod pozwalają oceniać kompozycję zbiorowisk saprobów na podstawie liczebności poszczególnych gatunków. Jednakże podział całej populacji saprobiontów na grupy funkcjonalno-morfologiczne umożliwia znaczne uproszczenie pomiarów oraz wykonywanie ich in situ. Ze względu na fakt, iż pomiar struktury całej biocenozy saprobów jest trudny do realizacji, identyfikacja wybranych taksocenoz może być wykorzystana do celów bioindykacyjnych. Ciągle otwartą kwestią pozostaje, jak najlepiej porównywać pomiędzy sobą zbiorowiska saprobów złożone z grup o różnej liczebności. Używając istniejących metod oceny bioróżnorodności, uzyskać można wartości liczbowe indeksów i wskaźników mniej lub bardziej różnicujące porównywane między sobą zgrupowania organizmów. W niniejszym opracowaniu autorzy wykorzystują sposoby opisu odległości korzystające z definicji entropii w celu jak najlepszego zróżnicowania zbiorowisk, złożonych z grup morfologiczno-funkcjonalnych, do których sklasyfikowano organizmy bytujące w ściekach o różnym stopniu zanieczyszczenia. Prezentowane procedury pozwalają określić, jak daleko - w kategoriach przyjętych miar odległości - znajdują się od siebie rozkłady analizowanych zbiorów i odpowiednio je zróżnicować.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 2; 431-436
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reaerakcja ścieków w kanalizacji grawitacyjnej
Reaeration of sewage in gravitational sewe system
Autorzy:
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126922.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
kanalizacja grawitacyjna
powietrze w przewodach kanalizacyjnych
reaeracja ścieków
biodegradacja ścieków w przewodach kanalizacyjnych
gravitational sewer system
atmosphere of sewer pipes
reaeration of sewage
sewage biodegradation in gravitational sewer system
Opis:
Stopień natlenienia ścieków ma kluczowe znaczenie dla tlenowych procesów biodegradacji zanieczyszczeń, przeprowadzanych przez biomasę heterotroficzną bytującą w systemie kanalizacyjnym. Stopień ten zależy od wielu czynników, z których najważniejsze to stężenie tlenu w powietrzu ponad swobodnym zwierciadłem ścieków, pole powierzchni kontaktu ścieków i powietrza oraz właściwości hydrodynamiczne przepływu. Gazy powstające w kanalizacji oprócz uciążliwości zapachowej mogą stanowić zagrożenie zdrowia i życia osób odpowiedzialnych za eksploatację i konserwację kanałów. Aby zminimalizować skalę opisanych problemów, projektuje się sieci kanalizacyjne w sposób zapewniający skuteczną ich wentylację, co przy prawidłowej realizacji projektu oraz odpowiednim stanie technicznym elementów systemu skutkuje składem powietrza w kanalizacji zbliżonym do składu powietrza atmosferycznego. Na podstawie przeglądu literatury oraz badań terenowych prowadzonych w miastach Lublin i Chełm przyjęto, iż stężenie tlenu w kolektorze ponad swobodnym zwierciadłem ścieków jest takie samo jak w powietrzu atmosferycznym (podczas badań prowadzonych w poprawnie funkcjonujących kolektorach kanalizacyjnych tylko w jednym punkcie zanotowano stężenie tlenu poniżej 18%). Założenie takie jest spełnione dla większości sytuacji występujących w kanalizacji grawitacyjnej i znacznie ułatwia opis procesów tlenowych w biomasie zawieszonej w toni ścieków i błonie biologicznej zanurzonej w ściekach. Proces reaeracji ścieków w kolektorach kanalizacji grawitacyjnej opisano za pomocą równań uwzględniających między innymi stężenie tlenu rozpuszczonego w ściekach, w równowadze z atmosferą, współczynniki wpływu detergentów i temperatury oraz wyznaczany empirycznie ogólny współczynnik transferu tlenu.
The grade of sewage aeration has an essential importance for aerobic processes of pollutants biodegradation occurring in the sewer systems. This grade depends on many factors with the most important are oxygen concentration in the atmosphere over the sewage surface and dimension of sewage - air surface contact as well as the hydrodynamic flow properties. The gases occurring in sewer system besides odor problems can threat health and life of people responsible for exploitation and conservation of the canals. To minimize the described problems, sewer systems are designed in the way preserving the efficient ventilation, which with proper design realization and the good conditions of system elements result in composition of conduit atmosphere close to atmospheric air. Basing on the literature review and field examination of conduits in cities of Lublin and Chelm it was assumed that atmosphere composition in sewer over the sewage surface is similar to the atmospheric air (during examination conducted in properly functioning sewers, oxygen concentration in only single point fall below 18%). This assumption is suitable for the majority of situations occurring in gravitational sanitation system and it visibly makes easier the description of aerobic processes in suspended biomass and biofilm growing in sewer pipes. The reaeration of wastewater in gravitational sewer systems are described by mathematical formulas considering coefficient of oxygen saturation in sewage in equilibrium with atmosphere, coefficient of detergent and the temperature influence as well as general coefficient of oxygen transfer.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2009, 3, 1; 171-177
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quantitative and Qualitative Numerical Analysis of Operational Conditions of Storm Water System
Ilościowa i jakościowa analiza numeryczna funkcjonowania sieci kanalizacji deszczowej
Autorzy:
Chmielewska, A.
Widomski, M. K.
Musz, M.
Łagód, G.
Mazurek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388107.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
storm sewer
numerical modeling
quantitative analysis
qualitative analysis
kanalizacja deszczowa
modelowanie numeryczne
analiza ilościowa
analiza jakościowa
Opis:
Operation of storm water systems in urbanized catchments, affected by increased size of drainaged area and its relative surface sealing, significant variability of rainfall events and increased usage of transport vehicles is connected to changes of sewage flow, pollutants concentrations and loads entering the sewage receiver. Thus, the application of numerical modeling to multi-variant analyses of storm water systems operation and its influence on the natural environment is reasonable and becomes a standard procedure nowadays. This paper presents the numerical modeling application to quantitative and qualitative analysis of storm-water sewer system in conditions of the selected urbanized area in the town of population reaching 40 000. The US EPA’s (United States Environmental Protection Agency) software SWMM 5 was applied to our studies. Three different rainfall events of various time and intensity were applied to our research. The presented analysis was based on sewage flow velocity, wastewater table height in the pipelines and the load of pollutants leaving the sewerage system. The sewage flooding from several chambers was observed. Our studies reveals also the fact that the studied system is partially undersized and the observed concentration of TSS entering the receiver exceeds the maximum value allowable by the local standards. According to the lacking model calibration, our observations should be treated as the preliminary studies.
Funkcjonowanie miejskich systemów kanalizacji deszczowej, na które wpływa wzrost powierzchni odwadnianej, zmienność opadów, zmiana stopnia uszczelnienia odwadnianych powierzchni oraz wzrost wykorzystywania transportu kołowego, związane jest z ciągłymi zmianami w przepływie ścieków, a także stężeniach i ładunkach zanieczyszczeń trafiających do odbiornika. Dlatego też standardem staje się wykorzystywanie modelowania numerycznego w wielowariantowej analizie warunków pracy oraz oddziaływania na środowisko kanalizacji deszczowej. W pracy przedstawiono próbę zastosowania modelowania numerycznego do ilościowej i jakościowej analizy warunków pracy kanalizacji deszczowej dla miejskiej jednostki osadniczej o liczbie mieszkańców wynoszącej 40 000 osób. Model sieci kanalizacji deszczowej rozpatrywanego miasta wykonano w programie SWMM5 opracowanym przez USEPA (United States Environmental Protection Agency). W badaniach modelowych wykorzystano trzy opady atmosferyczne charakteryzujące się różną intensywnością oraz czasem trwania opadu. Przedstawiona analiza została oparta na prędkościach przepływu ścieków, możliwości wypływu podpiętrzonych w studzienkach ścieków na powierzchnie terenu oraz ładunkach transportowanych zanieczyszczeń. Przeprowadzone badania wykazały możliwość wypływu ścieków ze studzienek połączeniowych lub rewizyjnych na powierzchnię odwadnianego terenu wynikające z częściowego niedowymiarowania badanego układu kanalizacyjnego. Odnotowano także przekroczenie aktualnych wartości dopuszczalnych stężenia zawiesiny ogólnej we wszystkich analizowanych wariantach obliczeń symulacyjnych. Ze względu na brak kalibracji modelu otrzymane wyniki należy traktować jako wyniki badań wstępnych.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 12; 1397-1410
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 55

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies