Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "world-ecology" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-21 z 21
    Tytuł:
    Our Capitalogenic World: Climate Crises, Class Politics, and the Civilizing Project
    Autorzy:
    Moore, Jason W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25417647.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    World-Ecology
    Capitalism
    Imperialism
    Capitalocene
    Anthropocene
    ekologia‑świat
    kapitalizm
    imperializm
    kapitałocen
    antropocen
    Opis:
    We live in times of anthropogenic climate crisis. Or do we? This essay shows how “humanity” is a thoroughly modern fetish forged in the bloodbath of militarized accumulation and conquest after 1492. To say that the Anthropos drives the climate crisis implicates a historical actor that does not exist. But the reality is different. Humanity does nothing. Specific groups of humans make history – empires, classes, religious institutions, armies, and financiers. This essay reveals the Anthropocene as more than lousy history – although the flight from world history is crucial. It argues that today’s Anthropocene is one pillar of the Environmentalism of the Rich. It is rooted historically in the Civilizing Project, and, more recently, in post‑1970 “Spaceship Earth” environmentalism. Both Environmentalism and its recent Anthropocene craze have sought to do one thing above all: deflect blame from capitalism as the prime mover of the climate crisis. From the beginning, Environmentalism avoided “naming the system.” Only by identifying the climate crisis as capitalogenic – “made by humans” – can we begin to forge an effective socialist politics of climate justice.
    Żyjemy w czasach antropogenicznego kryzysu klimatycznego. Ale czy na pewno? Szkic pokazuje, jak w krwawej łaźni zmilitaryzowanej akumulacji i podboju po 1492 r. ukształtował się na wskroś nowoczesny fetysz „ludzkości”. Twierdzenie, że to Antropos napędza kryzys klimatyczny, implikuje aktora historycznego, który nie istnieje. Rzeczywistość jest odmienna: ludzkość nie robi niczego. Historię tworzą określone grupy ludzi – imperia, klasy, instytucje religijne, armie, finansiści. Artykuł określa antropocen jako coś więcej niż kiepską historię – choć ucieczka od historii światowej ma tu kluczowe znaczenie. Dowodzi, że dzisiejszy antropocen jest jednym z filarów ekologizmu bogatych. Jego korzenie historyczne tkwią w projekcie ucywilizowania oraz w niedawnym, powstałym po 1970 r. ekologizmie „statku kosmicznego Ziemia”. Zarówno Ekologizm, jak i współczesna moda na antropocen dążą przede wszystkim do jednego: zrzucenia winy z kapitalizmu jako głównego sprawcy kryzysu ekologicznego. Od samego początku Ekologizm unikał „nazywania systemu po imieniu”. Tylko określenie kryzysu klimatycznego jako „kapitałogenicznego” – „spowodowanego przez kapitał” – pozwoli nam stworzyć skuteczną socjalistyczną politykę sprawiedliwości klimatycznej.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2023, 11; 97-122
    2353-4583
    2449-7401
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nasz kapitałogeniczny świat. Kryzysy klimatyczne, polityka klasowa i projekt ucywilizowania
    Our Capitalogenic World: Climate Crises, Class Politics & the Civilizing Project
    Autorzy:
    Moore, Jason W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25418327.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    World-Ecology
    Capitalism
    Imperialism
    Capitalocene
    Anthropocene
    ekologia-świat
    kapitalizm
    imperializm
    kapitałocen
    antropocen
    Opis:
    Żyjemy w czasach antropogenicznego kryzysu klimatycznego. Ale czy na pewno? Szkic pokazuje, jak w krwawej łaźni zmilitaryzowanej akumulacji i podboju po 1492 r. ukształtował się na wskroś nowoczesny fetysz „ludzkości”. Twierdzenie, że to Antropos napędza kryzys klimatyczny, implikuje aktora historycznego, który nie istnieje. Rzeczywistość jest odmienna: ludzkość nie robi niczego. Historię tworzą określone grupy ludzi – imperia, klasy, instytucje religijne, armie, finansiści. Artykuł określa antropocen jako coś więcej niż kiepską historię – choć ucieczka od historii światowej ma tu kluczowe znaczenie. Dowodzi, że dzisiejszy antropocen jest jednym z filarów ekologizmu bogatych. Jego korzenie historyczne tkwią w projekcie ucywilizowania oraz w niedawnym, powstałym po 1970 r. ekologizmie „statku kosmicznego Ziemia”. Zarówno Ekologizm, jak i współczesna moda na antropocen dążą przede wszystkim do jednego: zrzucenia winy z kapitalizmu jako głównego sprawcy kryzysu ekologicznego. Od samego początku Ekologizm unikał „nazywania systemu po imieniu”. Tylko określenie kryzysu klimatycznego jako „kapitałogenicznego” – „spowodowanego przez kapitał” – pozwoli nam stworzyć skuteczną socjalistyczną politykę sprawiedliwości klimatycznej.
    We live in times of anthropogenic climate crisis. Or do we? This essay shows how “humanity” is a thoroughly modern fetish forged in the bloodbath of militarized accumulation and conquest after 1492. To say that the Anthropos drives the climate crisis implicates a historical actor that does not exist. But the reality is different. Humanity does nothing. Specific groups of humans make history – empires, classes, religious institutions, armies, and financiers. This essay reveals the Anthropocene as more than lousy history – although the flight from world history is crucial. It argues that today’s Anthropocene is one pillar of the Environmentalism of the Rich. It is rooted historically in the Civilizing Project, and, more recently, in post‑1970 “Spaceship Earth” environmentalism. Both Environmentalism and its recent Anthropocene craze have sought to do one thing above all: deflect blame from capitalism as the prime mover of the climate crisis. From the beginning, Environmentalism avoided “naming the system.” Only by identifying the climate crisis as capitalogenic – “made by humans” – can we begin to forge an effective socialist politics of climate justice.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2023, 11; 123-151
    2353-4583
    2449-7401
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Davida Harveya teoria akumulacji przez wywłaszczenie. Nowe perspektywy badawcze – przypadek Jasona W. Moore’a
    David Harvey’s theory of accumulation by dispossession: new research perspectives – the case of Jason W. Moore
    Autorzy:
    Kufliński, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2212041.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    kapitał
    neoliberalizm
    kapitalizm
    akumulacja przez wywłaszczenie
    ekologia-światowa
    neoliberalism
    capitalism
    capital
    accumulation by dispossession
    world-ecology
    Opis:
    This article reconstructs David Harvey’s accumulation by dispossession (ABD) theory aimed at explaining the specifics of capital accumulation under neoliberal capitalism. Reaching back to the thought of Marx and Rosa Luxemburg, Harvey proposed an impressive theory of qualitative change within the capitalist mode of production. However, as his critics have convincingly presented, Harvey’s concept struggles with the problems presented in the text. The solution to these problems appears to be the school of “world-ecology”, analyzed here on the example of one of its representatives, Jason W. Moore. By solving the problems that Bin and Ras wrote about, it creates the possibility for APW to become a theory that shows a certain continuum of quantitative change within capitalism. In other words, Moore’s research perspective creates new perspectives for the application of APW.
    W niniejszym artykule zrekonstruowana została teoria akumulacji przez wywłaszczenie (APW) Davida Harveya, mająca na celu wyjaśnienie specyfiki akumulacji kapitału w warunkach neoliberalnego kapitalizmu. Sięgając do myśli Marksa oraz Róży Luksemburg, Harvey zaproponował imponującą teorię jakościowej zmiany w obrębie kapitalistycznego sposobu produkcji. Jak jednak przekonywali jego krytycy, koncepcja Harveya zmaga się z przedstawionymi w niniejszym tekście problemami. Rozwiązaniem tych problemów może być szkoła „ekologii-światowej”, przeanalizowana na przykładzie jednego z jej przedstawicieli, Jasona W. Moore’a. Rozwiązując problemy, o których pisali Bin i Ras, wspomniana koncepcja stwarza możliwości, by APW stała się teorią ukazującą pewne kontinuum zmian ilościowych w obrębie kapitalizmu. Innymi słowy, perspektywa badawcza Moore’a wyznacza nowe perspektywy zastosowania APW.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2023, 77; 63-75
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niemiecka a światowa ekologia krajobrazu - dorobek, aktualne trendy, problemy badawcze i dylematy ekologiczne
    Germany and World Landscape Ecology – scholarly, actual trends, research problems and methodological dilemmas
    Autorzy:
    Pietrzak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/86692.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
    Tematy:
    ekologia krajobrazu
    badania naukowe
    trendy
    problemy badawcze
    Niemcy
    swiat
    Źródło:
    Problemy Ekologii Krajobrazu; 2004, 13
    1899-3850
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Młodzież i jej świat: praca, ekologia, wychowanie, małżeństwo i rodzina, red. Jan Niewęgłowski
    Młodzież i jej świat: praca, ekologia, wychowanie, małżeństwo i rodzina [Youth and Its World: Work, Ecology, Education, Marriage and Family], ed. Jan Niewęgłowski
    Autorzy:
    Kołtun, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037783.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 3; 147-149
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy ekologia to problem teologiczny? Światowa Rada Kościołów na rzecz poszanowania stworzenia
    Is Ecology a Theological Issue? The World Council of Churches Promoting the Respect of Creation
    Autorzy:
    Kantyka, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037286.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Światowa Rada Kościołów
    ekologia
    stworzenie
    odpowiedzialność
    środowisko naturalne
    World Council of Churches
    ecology
    creation
    responsibility
    environment
    Opis:
    Artykuł zawiera odpowiedź na pytanie, dlaczego ekologia jest także zagadnieniem teologicznym. Bazą źródłową tych dociekań są dokumenty Światowej Rady Kościołów. Ekologia jest jednym z zagadnień teologicznych, o ile wywodzi się rozważania nad nią z antropologii teologicznej, w której człowiek jest postrzegany jako współpracownik Boga w dziele stworzenia ponoszący odpowiedzialność moralną za zachowanie integralności stworzenia. Dokumenty Światowej Rady Kościołów zawierają wiele pogłębionych analiz na temat istotnych zagrożeń ekologicznych dla Ziemi jako habitatu człowieka. Programy studiów wdrożone przez różne komisje i zespoły ŚRK wypracowują stanowisko Kościołów w niej zrzeszonych na podstawie założeń antropologii teologicznej.
    The article aims to answer the question why ecology is also a theological question. The source of these inquiries are the documents of the World Council of Churches (WCC). Ecology is one of the theological issues, as long as the deliberations of the subject are based on theological anthropology, in which man is perceived as a collaborator of God in the deed of creation and as someone bearing moral responsibility for preserving the integrity of creation. Documents of the WCC contain deepen analyses of the considerable ecological threats facing the Earth as human habitat. On the basis of theological anthropology various WCC teams and commissions elaborate the position of the member Churches by means of many programs of studies.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 7; 157-166
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bruno Latour: New Challenges and Inspirations in Political Ecology
    Autorzy:
    Buraj, Ivan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22765247.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Bruno Latour
    political ecology
    politics
    nature
    humans;
    non-humans
    common world
    Opis:
    Political ecology is a recent development in contemporary scholarship. Contrary to popular belief, the French philosopher Bruno Latour was not its originator. Some scholars began to recognise that nature and politics were closely connected back to the time of Montesquieu. Nonetheless, Latour’s political ecology is original in that it features new or revamped concepts that lend it new content and meaning. It includes concepts such as ‘mode of existence,’ ‘actor/network,’ ‘humans’ and ‘non-humans,’ ‘terrestrial’ or ‘Earthbound,’ and offers a new interpretation of the concepts of nature and politics. These concepts are the focus of the first and second parts of the article. The final part looks at their practical application, particularly in connection with Latour’s idea of creating a common world fit for life, or at least survival.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 1; 49-68
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An ecological perspective in the evolutionary theology
    Autorzy:
    Grygiel, Wojciech P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1926960.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    evolution
    ecology
    harmony
    picture of the world
    new creation
    Opis:
    A new paradigm in theology, termed evolutionary theology, supports the understanding of ecology as the proper ordering of the relations between living organisms and their environment. It is argued that evolutionary theology yields a unique conceptual framework in which the human species share a common history with the entire Universe and respecting nature’s integrity means securing a common destiny to everything that exists. This is a powerful motivation for adopting a balanced ecological attitude aimed at respecting nature’s inherent integrity. Furthermore, proposing theological arguments to substantiate ecological claims will help neutralize the objections that religion as such promotes anti-ecological attitudes. Such objections become more pressing when religion focuses exclusively on the afterlife in the immaterial and eternal world to come, and neglects the well-being of the material and temporal Universe.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 277-292
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecology of women as a harmony of interior world and nature
    Ekologia kobiety jako harmonia świata wewnętrznego i natury
    Autorzy:
    Grochowska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1964140.pdf
    Data publikacji:
    2009-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Opis:
    Szeroko rozumiana i uprawiana ekologia człowieka dotyczy całokształtu relacji człowiek – środowisko. Należałoby się zastanowić, czy można mówić osobno o ekologii kobiety i mężczyzny. W antropologii chrześcijańskiej kobieta i mężczyzna funkcjonują w jednym człowieczeństwie co do godności, ale jako kobieta i mężczyzna co do sposobu ukonstytuowania. Na ludzką pełnię składają się dwa odmienne czynniki spełnione w płciowości. Płeć różnicuje człowieka w wymiarze biologicznym, psychicznym, społecznym, w konsekwencji i kulturowym. Dlatego niech będzie usprawiedliwionym rozważanie osobowości i natury kobiet w ich swoistym środowisku, jako ekologii kobiety. Pozwoliłam sobie na użycie terminu ekologia kobiety, gdyż odnoszę wrażenie, że ekologia (gr. oikos – dom) jako nauka o „domu” o najbliższym środowisku trafnie oddaje sens środowiska, aury jaką tworzy kobieta wokół swojej osoby. Dominująca kultura jest „cyniczna” w odniesieniu do kobiet. Z jednej strony deklaruje dbałość o kobietę i jej kobiecość, z drugiej strony walczy z nią proponując i umożliwiając rozwiązania, które doprowadzają do rozdarcia, do konfliktu wewnętrznego, w konsekwencji do dezintegracji osobowości kobiety. Wyzwolenie się kobiety spod męskiej dominacji pociągnęło za sobą pozbycie się wszelkiej opieki. Kobieta doświadcza więc ciężkiej próby samotności, w której musi stawić czoła zupełnie sama. Taka sytuacja jest zachwianą równowagą, która w łańcuchowej reakcji dotyka innych a szczególnie dzieci. Zarysowuje się rozdźwięk między niedojrzałością duchową a postępem cywilizacyjnym, charakteryzujący się coraz większą wrażliwością i kruchością nowego pokolenia. Harmonia, której strażniczką może i powinna być kobieta ma szansę zaistnieć wtedy, kiedy kobieta jest do tego zdolna fizycznie i duchowo. Świadoma swej roli kobieta wie, że może odegrać doniosłą rolę w różnych dziedzinach życia. Kobiece powołanie, kobiece wyzwolenie ma służyć podbudowaniu ludzkości, a nie zgnębieniu mężczyzny. Dla uzyskania obrazu harmonii należy ukazać przynajmniej najbardziej istotne elementy kształtujące zarówno harmonię wewnętrzną w człowieku, jak również jego harmonijne relacje z otoczeniem. W podjętej dyskusji chciałabym się zająć ekologią kobiety czyli tym, co jest w przypadku jej środowiska charakterystyczne i specyficzne dla niej i co ją odróżnia od mężczyzny i jego wpływu na otoczenie. Ważnym zagadnieniem harmonii będą jej elementy, które stanowią o jej pełni. Harmonia między potrzebami, wartościami i normami będzie omówiona w szerszym aspekcie jako tło do rozważań o akceptowaniu kobiecości jako warunku koniecznego do utrzymania równowagi we wszystkich sferach ludzkiego życia.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2009, 7, 1; 119-130
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inspiracje encykliki "Laudato si" dla duszpasterstwa
    Inspirations Drawn from the "Laudato si" Encyclical for Pastoral Care
    Autorzy:
    Fiałkowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621277.pdf
    Data publikacji:
    2017-05-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    duszpasterstwo
    ekologia
    Kościół wobec ekologii
    encyklika
    szacunek dla świata stworzeń
    konsumpcjonizm
    nawrócenie ekologiczne
    pastoral care
    ecology
    Church and ecology
    respect for the world
    consumerism
    ecological conversion
    Opis:
    Encyklika pt. "Laudato si'. W trosce o wspólny dom" jest pierwszym tak wysokiej rangi dokumentem Kościoła katolickiego poświęconym problematyce ochrony środowiska. Wpisuje się w ona posoborowe nauczanie Kościoła dotyczące szeroko pojętej kwestii ekologicznej, którą uznaje się za „znak czasu”. Papież Franciszek nie tylko wykorzystuje dorobek swoich poprzedników, ale także wnosi charakterystyczne elementy znamionujące jego pontyfikat. Zagadnienie ochrony środowiska, będące częścią nauczania społecznego Kościoła, jest również ważnym wyzwanie dla duszpasterskiej działalności Kościoła. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie jakie inspiracje dla współczesnego duszpasterstwa Kościoła przynosi nauczanie encykliki pt. "Laudato si'?" Poszukując odpowiedzi na tak postawiony problem wybrano i omówiono cztery inspiracje dla duszpasterstwa: teologiczny wymiar środowiska naturalnego, który w rozważaniach o problemach ekologicznych jest często pomijany, a tymczasem dopiero w świetle Objawienia środowisko naturalne ukazuje się w nowych i pełniejszych wymiarach; nawrócenie ekologiczne, które umieszcza kryzys ekologiczny w perspektywie moralnej; zagrożenia konsumpcjonizmu, który należy traktować jako postawę antyekologiczną, szkodliwą dla człowieka i środowiska naturalnego; kształtowanie postawy szacunku dla świata, wyrażającą się w przywróceniu należnego miejsca Bogu w życiu człowieka oraz umiarem i pokorą wobec środowiska naturalnego. 
      The Laudato si'. On Care For Our Common Home encyclical is the first document of such a status in the Catholic Church devoted to the topic of environmental protection. It finds its context within the post-council teaching of the Church concerning the broadly understood ecological issues, which are treated as the sign of the times. Pope Francis not only builds on the heritage of his predecessors, but also shapes the reality through the elements characteristic of this pontificate. The issue of environmental protection, being part of the social teaching of the Church, presents a big challenge for pastoral activity. This article aims at finding an answer to the question about the inspiration drawn by the Church from the Laudato si' encyclical. In order to achieve this goal, four inspirations for pastoral care have been selected and discussed: (1) the theological aspect of the natural environment, which is often neglected in ecological analyses, is fully presented in the light of Revelation; (2) the ecological conversion, which sees the ecological crisis from the moral perspective; (3) the threats of consumerism, which should be treated as an anti-ecological approach, harmful for both people and the natural environment; (4) the respectful approach toward the world, expressed through a respect for both God and the natural environment.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2017, 31; 321-340
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wasted world o sporco mondo: tradurre i testi divulgativi per ragazzi sull’ambiente
    Wasted World o Sporco Mondo: Translating Informational Books for Children on Environmental Issues
    Autorzy:
    Sezzi, Annalisa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117685.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    ecology
    translation
    informational books
    popularisation for children
    edutainment
    ecologia
    traduzione
    testi divulgativi
    divulgazione per bambini
    Opis:
    The paper focuses on the Italian translations of two English informational books for children: Wasted World (2009) and Kids Fight Climate Change (2020), which deal with environmental issues. Informational books texts result from a complex dissemination process aimed at making specialised knowledge comprehensible to young readers. To achieve this purpose, informational books rely on various discursive popularising strategies, such as an array of explanations, and various methods for eliciting readers’ engagement, such as questions and irony. Indeed, they are part of what has come to be known as “edutainment,” in which education and entertainment are intertwined to create a “hybrid genre” (Buckingham and Scanlon, 2005). As the texts examined in the paper engage with ecology and environmental issues, they have a dual purpose: to inform and to raise awareness (ecoliteracy). Despite the importance of popularising texts, the translation of such products is still an underexplored field of research. The comparative analysis of the two English texts and their respective Italian translations centres on how global warming and climate change are described in the source and target texts. It examines how the popularising strategies are translated, given their importance in knowledge dissemination for children. The findings indicate that Italian translations, though retaining the combination of education and entertainment, tend to be more precise and more complex than the source texts. This is in line with the intercultural differences identified between Low Context (LC) cultures and High Context (HC) cultures.
    Il presente studio si concentra sulle traduzioni italiane di due libri informativi per bambini in inglese – Wasted World (2009) e Kids Fight Climate Change (2020) –, che trattano di tematiche ambientali. I testi divulgativi sono il risultato di un complesso processo il cui scopo è quello di rendere comprensibile ai giovani lettori un sapere specialistico. Per farlo, questi libri si affidano a diverse strategie discorsive, come diversi tipi di spiegazione, e a diverse forme di coinvolgimento dei lettori, come le domande e l’ironia. Sono parte, infatti, di un fenomeno chiamato “edutainment” in cui educazione e intrattenimento si intrecciano per creare un “genere ibrido” (Buckingham e Scanlon, 2005). In particolare, i testi in analisi affrontano questioni ecologiche ed ambientali. Hanno pertanto un duplice scopo: informare e sensibilizzare i bambini all’interno di una prospettiva di sviluppo dell’“ecoliteracy”. Nonostante l’importanza di questi prodotti letterari, la traduzione di testi divulgativi è ancora un campo di ricerca poco esplorato sia in termini di diffusione destinata agli adulti che di diffusione destinata ai bambini. L’analisi comparativa si concentra sulle modalità tramite cui il riscaldamento globale e il cambiamento climatico vengono affrontati all’interno di questi testi e nelle rispettive traduzioni. Si esamina, nello specifico, come vengono tradotte le strategie divulgative, data la loro importanza nella disseminazione della conoscenza rivolta ai bambini. I risultati mostrano che le traduzioni italiane, pur mantenendo il connubio tra educazione e intrattenimento, tendono ad essere più precise e più complesse. Questo è in linea con le differenze interculturali identificate tra le culture a basso contesto (LC) e quelle ad alto contesto (HC).
    Źródło:
    Italica Wratislaviensia; 2022, 13.1; 165-192
    2084-4514
    Pojawia się w:
    Italica Wratislaviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The extraordinary world of Sulphur. Part 1
    Autorzy:
    Szydło, Zbigniew A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342693.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    sulphur
    sulphuric acid
    sulphur dioxide
    alchemy
    chemistry
    technology
    siarka
    kwas siarkowy
    dwutlenek siarki
    alchemia
    chemia
    technologia
    Opis:
    Sulphur is a highly reactive element, and is therefore able to enter into a great variety of chemical combinations, resulting in the formation of compounds of widely differing properties. Reactions involving sulphur, and the compounds which they produce, have stimulated and inspired people throughout the ages. Sulphur has always been associated with volcanoes, fires and smells. However, its story goes much further. Sulphur is present in thousands of products of the chemical industry, which are in everyday use. These include car batteries, car tyres, matches, paints, paper, textiles, food, detergents and pharmaceuticals. In part 1 of this essay, the evolution of the role of sulphur in the history of mankind is explained, through the eyes of etymology, geology, literature, art, and chemistry. In part 2 the role of sulphur in biochemistry and chemical technology is reviewed. In so doing, a case is established, to show that sulphur is the most extraordinary substance known to Man.
    Źródło:
    Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2023, 28, 1-2; 5-38
    2084-4506
    Pojawia się w:
    Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tikkun Olam. Judaistyczna wizja „naprawy świata” i jej ekologiczne eksplikacje
    Tikkun Olam. The Jewish vision of „Repairing the world” and its ecological explications
    Autorzy:
    Nowicka, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/470452.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    judaizm
    ekologia
    judaism
    ecology
    Opis:
    In jewish theology and philosophy the problem of nature seems to be hidden, the nature seems to be in the shadow of man. However, the fact of environmental degradation undoubtedly has a huge impact on man. That is why ecology and the environment are becoming a problem that increasingly appears in Jewish thought. Jewish environmental protection is often connected with concept of Tikkun Olam, which mean reparing the world or restoration of world. The Biblical roots of Tikkun Olam encourage us to study the meaning of nature and man in it. So we are instructed what is the place of man in the natural environment and what is our task in terms of nature. The concept of Tikkun Olam obliges us to permanent activities for nature that we should improve and take care of it. The biblical message and its transcendent source may be much stronger than human law. Therefore, the Judaic vision of ecology can also be an interesting proposition in the approach to the care for the environment.
    W żydowskiej teologii i filozofii problem natury wydaje się być ukryty, natura znajduje się niejako w cieniu człowieka. Jednak fakt degradacji środowiska naturalnego posiada niewątpliwie ogromny wpływ na ludzkość. Stąd zagadnienie ekologii i środowiska naturalnego są tematami coraz częściej pojawiającymi się również w myśli żydowskiej. Judaistyczna wizja ochrony środowiska bardzo często wiązana jest z konceptem Tikkun Olam co oznacza naprawę świata lub „odrestaurowanie” świata. Biblijne korzenie Tikkun Olam zachęcają nas do zbadania znaczenia środowiska naturalnego i człowieka w nim. Pojęcie Tikkun Olam zobowiązuje nas do nieustannej działalności wobec natury, którą powinniśmy poprawiać i otaczać ochroną. Przesłanie biblijne i jej transcendentne źródło mogą być znacznie silniejsze niż prawo ludzkie. Dlatego wizja judaistyczna ekologii może być również ciekawą propozycją w podejściu do opieki nad środowiskiem.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2017, 15, 3; 49-60
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Against Great Civilizing Missions. Working on “How to Save the World on a Small Stage?”
    Autorzy:
    Sztarbowski, Paweł
    Wawrzyńczak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955930.pdf
    Data publikacji:
    2021-12
    Wydawca:
    Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
    Tematy:
    ecology
    globalisation
    climate change
    ecological theatre
    Powszechny Theatre in Warsaw
    Opis:
    From a practice-as-research perspective, the author analyses his dramaturgical work on the performance How to Save the World on the Small Stage? directed by Paweł Łysak (Teatr Powszechny in Warsaw, 2018). This particular case is the starting point for complex research of methods and tools for ecological theatre. Una Chaudhuri’s idea of “Fifth Wall Dramaturgy” becomes the inspiration to exceed only human perspective and involve inhuman actors to the theatrical structure.
    Źródło:
    Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2021, English Issue 2021; 70-89
    2720-0043
    Pojawia się w:
    Didaskalia. Gazeta Teatralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeciw wielkim misjom cywilizacyjnym O pracy nad spektaklem „Jak ocalić świat na małej scenie”?
    Against Great Civilizing Missions: On Working on the Performance How to Save the World on the Small Stage
    Autorzy:
    Sztarbowski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1815492.pdf
    Data publikacji:
    2021-04
    Wydawca:
    Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
    Tematy:
    ecology
    globalisation
    climate change
    ecological theatre
    Teatr Powszechny
    Opis:
    From a practice-as-research perspective, the author analyses his dramaturgical work on the performance How to Save the World on the Small Stage? directed by Paweł Łysak (Teatr Powszechny in Warszawa, 2018). This particular case is the starting point for complex research of methods and tools for ecological theatre. Una Chaudhuri’s idea of “Fifth Wall Dramaturgy” becomes the inspiration to exceed only human perspective and involve inhuman actors to the theatrical structure.
    Źródło:
    Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2021, 162; 27-46
    2720-0043
    Pojawia się w:
    Didaskalia. Gazeta Teatralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza sposobów pomiaru oraz skutków deficytu zasobów wodnych na świecie
    Analysis of ways of measurement and the consequences of water shortage in the world
    Autorzy:
    Thier, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/433948.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    deficit of water resources
    water resources
    water cycle
    water management
    economic policy
    environmental policy
    ecology
    national income
    Opis:
    The paper presents a hydrological cycle that takes place in nature and addresses the concept of water resources and the methods of their measurement as well as the shortage of water resources. In the ensuing discussion, the paper assesses those conditions by the continents and regions, pointing out the difficult situation in Northern Africa, the Middle East and Central Asia. Further, it presents the investigation of the correlation between the volume of GDP and the particular features of water management within the continents. The results of calculations show differences, yet there is a clear correlation between the number of population, the water consumption and other indexes of water management. The paper ends with the conclusion that there is basically no shortage of water resources within the world economy, yet there is more and more acute crisis in water supply on the regional scale due to the insufficient water supply and sewerage infrastructure, improper economic policy and environmental policy, and poverty among large groups of population.
    Źródło:
    Śląski Przegląd Statystyczny; 2016, 14 (20); 111-130
    1644-6739
    Pojawia się w:
    Śląski Przegląd Statystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The eco-socio-economic level of development of world countries - a comprehensive assessment proposal
    Ekologiczno-społeczno-gospodarczy poziom rozwoju krajów świata - propozycja kompleksowej oceny
    Autorzy:
    Gromada, A.
    Wysokiński, M.
    Golonko, M.
    Trębska, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790016.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    environment
    ecology
    economy
    development
    indicators
    środowisko
    ekologia
    ekonomia
    rozwój
    gospodarka
    wskaźniki
    Opis:
    The main purpose of the article was to assess the eco-socio-economic development of world countries. For this purpose, the Comprehensive Eco-Socio-Economic Development Index (CESEDI) was proposed and used. The proposed measure is based on a dozen or so indicators recognized and used in the literature for assessing countries in terms of their social, economic and environmental achievements. An attempt was made to include most of the elements necessary for the safe, healthy and happy life of citizens of the studied countries. The article presents world leaders, based on the CESEDI. Moreover, the individual components of the CESEDI and their level in the analyzed countries are presented. It was found, inter alia, that 18 out of 20 countries with the highest CESEDI are European countries. The ranking leaders were highly developed Scandinavian countries (Norway, Denmark, Finland) and Switzerland. The countries of Eastern and South-Eastern Europe (Slovenia, Slovakia, the Czech Republic, Poland and Romania) took high positions in the ranking, ahead of such countries as Canada, the United Kingdom, Japan and the United States. Research results indicate that European and South American countries are, on average, more developed in terms of ecological, social and economic development than countries in the rest of the world.
    Celem głównym artykułu jest ocena rozwoju ekologiczno-społeczno-ekonomicznego krajów świata. Do tego celu zaproponowano i wykorzystano Kompleksowy Wskaźnik Rozwoju Ekologiczno-Społeczno-Gospodarczego (KWRESG). Zaproponowany miernik bazuje na kilkunastu uznanych i stosowanych w literaturze wskaźnikach do oceny państw w zakresie ich społecznych, ekonomicznych i środowiskowych osiągnięć. Podjęto próbę ujęcia większości elementów niezbędnych do bezpiecznego, zdrowego i szczęśliwego życia obywateli badanych krajów. Zaprezentowano światowych liderów, określonych na podstawie wysokości KWRESG. Ponadto przedstawiono poszczególne składowe KWRESG i ich poziom w badanych krajach. Stwierdzono, m.in. że 18 spośród 20 krajów o najwyższym KWRESG to kraje europejskie. Liderami rankingu były wysokorozwinięte kraje skandynawskie (Norwegia, Dania, Finlandia) oraz Szwajcaria. Wysokie pozycje w rankingu zajęły kraje Europy Wschodniej oraz Południowo-Wschodniej (Słowenia, Słowacja, Czechy, Polska i Rumunia), które wyprzedziły takie kraje, jak Kanada, Wielka Brytania, Japonia i Stany Zjednoczone. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że kraje europejskie i południowoamerykańskie są średnio bardziej rozwinięte pod względem ekologiczno-społecznoekonomicznym niż kraje z pozostałych regionów świata.
    Źródło:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists; 2020, 22, 3; 86-96
    2657-781X
    2657-7828
    Pojawia się w:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ślady Boga w stworzonym świecie. Teologia natury a nauczanie Kościoła i przepowiadanie na tematy ekologiczne
    Traces of God in the Created World. Theology of Nature and Church Teaching and Preaching on Ecological Issues
    Autorzy:
    Biniek, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035216.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    natura
    stworzenie
    uniwersalne objawienie
    ekologia
    ochrona przyrody
    przepowiadanie słowa Bożego
    nature
    creation
    universal revelation
    ecology
    conservation of nature
    preaching
    Opis:
    Encyklika papieża Franciszka Laudato si' pokazuje, jak duże znaczenie dla Kościoła naszych czasów mają tematy ekologiczne. Nie powinno ich zabraknąć również w przepowiadaniu słowa Bożego. Niniejszy artykuł stanowi próbę odpowiedzi na to wyzwanie w oparciu o teologię natury, polegającą na poszukiwaniu śladów Boga w świecie. Jej punktem wyjścia jest teologiczne pojęcie natury jako stworzenia oraz idea uniwersalnego objawienia się Boga w stworzonym świecie. Po omówieniu głównych założeń teologii natury przedstawione zostały etyczne konsekwencje takiego ujęcia (ochrona przyrody jako obowiązek religijny wynikający z wiary w Boga jako Stworzyciela świata) oraz wskazówki dotyczące możliwości wykorzystania impulsów wypływających z teologii natury w kościelnym przepowiadaniu.
    The encyclical Laudato si' by pope Francis shows the importance of ecological themes for the Church of our time. They shouldn't be lacking in the proclamation of the Word of God. This article is an attempt to respond to this challenge based on the theology of nature, which consists in searching for traces of God in the world. Its starting point is the theological concept of the nature as the creature and the idea of the universal revelation of God in the created world. After discussing the main premises of the theology of nature, ethical consequences of this conception (conservation of nature as a religious obligation resulting from the faith in God as the creator of the world) and hints concerning the possibilities of using the impulses arising from the theology of nature in ecclesiastical preaching were presented.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 12; 5-18
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Międzygatunkowa solidarność w świecie tukoni Oksany Buły
    Interspecies Solidarity in Oksana Bula’s World of Tukoni
    Autorzy:
    Kamińska-Maciąg, Sylwia
    Świetlicki, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43355874.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
    Tematy:
    książka obrazkowa
    powieść graficzna
    Ukraina
    liminalność
    przyroda
    ekologia
    międzygatunkowa solidarność
    picturebook
    graphic novel
    Ukraine
    liminality
    nature
    ecology
    interspecies solidarity
    Opis:
    Liminalny charakter literatury związany jest z kwestią tłumaczeń na języki obce, a w przypadku ukraińskich książek dla dzieci to te obrazkowe cieszą się największą popularnością poza granicami kraju. Od zdobycia przez Ukrainę niezależności w 1991 roku dzieła takich autorów, jak duet Romana Romanyshyn i Andrij Lesiw czy książki Oksany Buły nagradzano na międzynarodowych festiwalach i tłumaczono na wiele języków obcych, między innymi: polski, czeski, angielski, hiszpański, niemiecki, mandaryński, portugalski i koreański. Biorąc pod uwagę wciąż rosnącą liczbę tłumaczeń utworów Buły, można pokusić się o stwierdzenie, że te pełne uniwersalnych wartości i fantastycznych toposów dzieła mają potencjał, by stać się metaforycznym portalem przybliżającym zagranicznym czytelnikom i czytelniczkom nie tylko specyfikę ukraińskiej przyrody, ale także kulturę tego kraju w czasie, gdy są one niszczone przez rosyjskiego agresora. W niniejszym artykule pragniemy zaprezentować polskim czytelniczkom i czytelnikom świat magicznych stworzeń tukoni, opiekunów lasu, wykreowany przez artystkę w serii książek obrazkowych (w tym w przetłumaczonych przez Irynę Vikyrchak na polski książkach Miś nie chce spać! i Żubr chce spać) oraz powieści graficznej Вересова міль (Wrzosowa ćma, 2023). Opis wybranych aspektów utworów Buły pozwoli nam pokazać, że w chronotopie stworzonego przez nią niezwykłego i harmonijnego świata, w którym nie pojawiają się postacie ludzkie, a antropomorfizowana, współpracująca ze sobą przyroda, przekroczenie granic pozwala bohaterom zrozumieć własną rolę w ekosystemie lasu.
    Picturebooks are the most frequently translated Ukrainian children’s books. Since Ukraine gained its independence in 1991, works by authors such as the duo of Romana Romanyshyn and Andriy Lesiv or Oksana Bula have been awarded at international festivals and translated into many foreign languages, including Polish, Czech, English, Spanish, German, Mandarin, Portuguese, and Korean. Given the increasing number of translations of Bula’s picturebooks – which contain universal values and fantastic topoi – it can be argued that they have the potential to become a symbolic portal introducing foreign readers to Ukrainian nature and culture at a time when they are being devastated by Russian aggression. This article introduces Polish readers to the world of the magical creatures of the tukoni, guardians of the forest, created by Bula in a series of picturebooks – including those translated into Polish by Iryna Vikyrchak – and the graphic novel Вересова міль (Heather Moth, 2023). The analysis of selected aspects of Bula’s books demonstrates that in the chronotope of the magical and harmonious universe of the tukoni – in which no human characters appear – the crossing of various boundaries allows the characters and the readers to understand their roles in the world’s ecosystems.
    Źródło:
    Filoteknos; 2023, 13; 111-124
    2657-4810
    Pojawia się w:
    Filoteknos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Bóg stworzył wszystko dla człowieka”? Zderzenie kosmocentryzmu z antropocentryzmem w późnoantycznej wizji świata stworzonego
    „God created all things for man”. The Impact of Anthropocentrism and Cosmocentrism in the Vision of the Created World in Late Antiquity
    Autorzy:
    Paczkowski, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621131.pdf
    Data publikacji:
    2017-05-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    patrystyka
    antropocentryzm
    kosmocentryzm
    stworzenie
    człowiek
    przyroda
    ekologia (w starożytności)
    Patristic
    anthropocentrism
    cosmocentrism
    creation
    man
    nature
    ecology (in antiquity)
    Opis:
    Spojrzenie na chrześcijańskie podejście do przyrody wymaga zanalizowania wzajemnych relacji pomiędzy koncepcjami antropocentryzmu i kosmocentryzmu. Obie te wizje rzeczywistości wydają się być kluczem do całościowego ujęcia relacji człowiek – natura. Chrześcijański antropocentryzm często jest obwiniany o to, że stał się przyczyną obecnego kryzysu ekologicznego. Wyznawcy Chrystusa są oskarżeni o niszczenie harmonii świata i jego zasobów. Jednak chrześcijański antropocentryzm nie był najwyższą i niezależną zasadą. Chrześcijaństwo musiało skonfrontować się z wizją natury i człowieka propagowaną przez filozofię grecką i rzymski realizm. Pisarzom Kościoła nasza cywilizacja zawdzięcza niezwykle cenne rozważania o dobroci i pięknie stworzenia. Według perspektywy patrystycznej człowiek zajmuje najważniejsze miejsce w świecie przyrody, lecz nie jest to pozycja despoty, który ma nieograniczone prawo do eksploatowania zasobów naturalnych. Istota ludzka, należąca do porządku stworzenia, ma specyficzną misję i obowiązki wobec widzialnego świata. Człowiek stanowi jakby pomost pomiędzy stworzeniami a Bogiem, jest jakby kapłanem liturgii kosmicznej. U Ojców Kościoła można było zauważyć odnośniki biblijne, przede wszystkim do Rdz i Rz 8,18-22. W przypadku perykopy pawłowej ma się do czynienia z podwójną tendencją interpretacyjną: antropologiczną i kosmologiczną. Ojcowie Wschodu, nawiązując do podziwu okazywanego siłom natury w cywilizacji greckiej, preferowali interpretację kosmologiczną. Z kolei na łacińskim Zachodzie na plan pierwszy wysuwała się kwestia podporządkowania ziemskiego istnienia wyższym zasadom, jakimi były teocentryzm i chrystocentryzm. W ten sposób cała rzeczywistość widzialna została przez chrześcijaństwo przemyślana i głęboko ubogacona.
    The present-day situation provides much proof of ecological crisis. In order to understand the specific character of Christian attitudes towards nature, it is necessary to analyze the relationship between two key visions of reality: the very relevant concepts of anthropocentrism and cosmocentrism. The Christian anthropocentric attitude is sometimes pointed to as the main cause of the ecological crisis. The faithful of Christ were accused of being destroyers of cosmic harmony. However, Christian anthropocentrism was not at all a supreme and independent principle. According to anthropocentrism, man holds the central position in the world, but it is not just the position of an exploitative despot with unlimited power, rather man has been given a mission and a duty in the world. His function is that of a bridge between creatures and God, or again, that of a priest, as intermediary, administering the divine sacraments. Among the Church Fathers there were two divergent interpretative approaches to Rom 8:18-22: anthropological and cosmological. The Fathers of the East, attracted to the admiration which Greek culture felt toward nature, generally preferred the cosmological interpretation of visible reality. In the West, however, this concept had not found much acceptance. In the Christian view of the visible world, it is important to subordinate earthly existence to higher principles, which are Theocentrism and Christocentrism. Thus, under the impact of Christianity, the surrounding world and nature are profoundly reassessed.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2017, 31; 283-319
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Arka Noego jako teologicznomoralny archetyp zmagań człowieka z przyrodą i zmianami klimatycznymi
    Noah’s Ark as Theologic and Moral Archetype of Human Struggle with Nature and Climate Changes
    Autorzy:
    Brusiło, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047581.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Noah's Ark
    ark
    the Ark of the Covenant
    archetype
    ecology
    climate
    flood
    house
    nature
    the World Seed Bank
    Chernobyl Ark
    Masdar City
    values
    conversion
    responsibility
    safety
    Arka Noego
    arka
    Arka Przymierza
    archetyp
    ekologia
    klimat
    potop
    dom
    przyroda
    Światowy Bank Nasion
    Arka Czarnobyla
    wartości
    nawrócenie
    odpowiedzialność
    bezpieczeństwo
    Opis:
    Wśród wielu propozycji przeciwdziałania kryzysom współczesnego świata, często niedocenianą w obecnym problemie ekologicznym, jest biblijna historia Noego i jego Arki, która może stanowić archetyp obecnych zmagań człowieka z przyrodą i zmianami klimatycznymi.Przykłady tych zmagań to próby stworzenia arki naszych czasów: Światowego Banku Nasion, zbudowanego w 2007 roku na norweskiej wyspie Spitsbergen, który ma na celu ocalenie jak największej liczby gatunków roślin przed ich wyniszczeniem, betonowo-stalowej konstrukcji nad reaktorem IV bloku elektrowni w Czarnobylu, który uległ katastrofie w 1986 roku (Arka Czarnobyla) i pierwszego na świecie samowystarczalnego miasta Masdar City w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Te działania, mimo podobieństw do zmagań Noego w czasie biblijnego potopu, nie mogą jednak stanowić stałego, powszechnego, skutecznego i uniwersalnego sposobu na współczesne ratowanie człowieka, jego cywilizacji i otaczającej przyrody w obliczu zagrożeń ekologiczno-klimatycznych. W tych projektach podkreślona jest wyłącznie funkcja ratunkowa dla ludzi i przyrody, dotyczą one tylko aspektu materialnego, doraźnego i zewnętrznego, a brakuje tam charakteru prawdziwego domu, wartości moralnych, wymiarów duchowych życia ludzkiego i głębszych relacji Bóg – człowiek – przyroda.Istotne znaczenie archetypu Arki Noego nie kryje się w materialnych, technicznych i dosłownych szczegółach statku-ocalenia, lecz w kulturowych i duchowych funkcjach historii biblijnej dla idei współczesnej arki ratującej ludzkość i świat przyrody. Prawdziwa arka to dom (oikos-ethos) w potrójnym znaczeniu antropologicznym: miejsca, w którym mieszka człowiek, sieci relacji międzyosobowych i tożsamości bycia człowiekiem oraz w znaczeniu teologicznym jako przestrzeń sacrum, miejsce święte i Dom Pana. Człowiek we współczesnej arce powinien realizować plan Stwórcy i dopiero wówczas naprawdę będzie ratował stworzenie, będzie współpracował z Bogiem w dziele stworzenia, będzie bezpieczny od kataklizmów.Archetypiczne znaczenie Arki Noego powinno więc polegać na: teologicznomoralnym nawróceniu ekologicznym, oczyszczeniu pragnień i intencji, trosce o stworzenie, odpowiedzialności za przyrodę i powrocie do przymierza Boga z człowiekiem. Tak jak kiedyś Noe zmagał się z potopem, tak teraz wysiłki w ratowaniu świata i człowieka wymagają zbudowania struktur, dzieł i wartości takiego globalnego domu-arki, aby było to miejsce duchowej odnowy świata, afirmacji osoby ludzkiej i mieszkanie Boga.
    Among the many proposals for preventing crises of the modern world, the biblical story of Noah and his Ark is often underestimated in the current ecological problem. This story may be the archetype of the current struggle between man and nature and climate change.Examples of these struggles are attempts to create the ark of our time: the World Seed Bank, which was built in 2007 on the Norwegian island of Spitsbergen, which aims to save many species of plants from destruction, concrete and steel structure over the reactor of block IV of Chernobyl, that crashed in 1986 (Chernobyl Ark) and the world's first self-contained city, Masdar City in the United Arab Emirates. These actions, despite similarities to the struggles of Noah during the Biblical flood, can not provide a permanent, effective and universal way to rescue contemporary man, his civilization and the surrounding nature in the face of threats to ecological and climatic conditions. These projects stress only rescue function for people and nature, they involve only the material aspect, the immediate one. They lack, however the character of the true house, moral values, spiritual dimensions of human life and deeper relationships God - man - nature.The importance of Noah's Ark archetype lies not in the material, technical and literal details of the rescue ship but in cultural and spiritual functions of biblical story to the idea of modern ark saving humanity and the natural world. The real ark is a house (oikos-ethos) in the triple anthropological sense: the place where man lives, the network of interpersonal relationships and identity of being human and in the theological sense as sacrum, holy place and the House of the Lord. The man in the modern ark should implement the plan of the Creator, and only then he will really save creation, he will cooperate with God in the work of creation, will be safe from natural disasters.Archetypical significance of Noah's ark should rely on theological and moral ecological conversion, clearing desires and intentions, care for creation, responsibility for nature and return to God's covenant with man. As once Noah struggled with the flood, so now efforts in saving the world and men we need to build structures, works and values of such a global home-ark, so that it can be a place of spiritual renewal of the world, the affirmation of the human person and the dwelling place of God.
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2016, 11, 1(19); 29-45
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-21 z 21

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies