Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wodor" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 201
Tytuł:
Rodzaje ogniw paliwowych i ich potencjalne kierunki wykorzystania
Types of fuel cells and their potential directions of use
Autorzy:
Żyjewska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143658.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ogniwo paliwowe
wodór
alternatywne źródła energii
fuel cell
hydrogen
alternative energy sources
Opis:
Ogniwa paliwowe nie są technologią nową, ale zyskują na popularności i są intensywnie rozwijane. W artykule przedstawiono i scharakteryzowano różne rodzaje ogniw paliwowych będących obecnie w kręgu zainteresowania ośrodków naukowo-badawczych zajmujących się problematyką ochrony środowiska naturalnego. Są to ogniwa paliwowe typu: alkaliczne (AFC, ang. alkaline fuel cell), z kwasem fosforowym (PAFC, ang. phosphoric acid fuel cell), stałotlenkowe (SOFC, ang. solid oxide fuel cell), ze stopionym węglanem (MCFC, ang. molten carbonate fuel cell), z membraną do wymiany protonów (PEMFC, ang. proton exchange membrane fuel cell), w tym ogniwo zasilane bezpośrednio metanolem (DMFC, ang. direct methanol fuel cell). Porównano parametry pracy wymienionych ogniw paliwowych oraz opisano zasadę ich działania. Rosnące zainteresowanie urządzeniami wykorzystującymi wodór jako paliwo wynika również z rozwoju technologii power-to-gas (P2G). Ponadto w artykule przedstawione zostały potencjalne kierunki rozwoju i możliwości wykorzystania ogniw paliwowych w różnych dziedzinach i sektorach gospodarki. Ogniwa paliwowe mogą znaleźć zastosowanie np. w transporcie. Przedstawiono charakterystykę pojazdów samochodowych używanych w Unii Europejskiej, a także specyfikację techniczną samochodów osobowych komercyjnie dostępnych wykorzystujących ogniwa paliwowe z membraną do wymiany protonów. Omówiono możliwość użycia ogniw paliwowych w transporcie zbiorowym (autobusy, pociągi). Przedstawiono możliwości pracy ogniw paliwowych w układach skojarzonych (wytwarzających energię elektryczną i ciepło na cele grzewcze i/lub chłodnicze). Rozważono wykorzystanie technologii ogniw paliowych w dużych jednostkach kogeneracyjnych oraz w układach mikro. Jednym z przedstawionych układów kogeneracyjnych jest połączenie ogniw paliwowych z turbiną gazową. Innym sposobem wykorzystania ogniw paliwowych jest magazynowanie energii w systemach EES. Interesującym rozwiązaniem mogą być również systemy power-to-power, które także zostały krótko scharakteryzowane.
Fuel cells are not a new technology, but they are gaining in popularity and are being intensively developed. The article presents and characterizes various types of fuel cells that are currently of interest to research and development centers dealing with environmental protection issues. These include: alkaline fuel cell (AFC), phosphoric acid fuel cell (PAFC), solid oxide fuel cell (SOFC), molten carbonate fuel cell (MCFC), proton exchange membrane fuel cell (PEMFC), including direct methanol fuel cell (DMFC). The operating param- eters of the previously mentioned fuel cells were compared. The principle of operation of a fuel cell was described. The growing interest in devices using hydrogen as a fuel also results from the development of Power to Gas technology (P2G). Furthermore, the article presents the potential directions of development and use of fuel cells in various fields and sectors of the economy. Fuel cells can be used in transport. The characteristic of motor vehicles fleet by fuel type in usage in the European Union was presented. The technical specification of commercially available passenger cars using fuel cells with proton exchange membrane was presented. The possibility of using fuel cells in public transport (buses, trains) was discussed. The possibilities of operation of fuel cells in combined heat and power systems (CHP) were presented. Usage of fuel cell technology in large cogeneration units and micro systems was considered. One of the presented cogeneration systems is a combination of fuel cells with a gas turbine. Another possibility of using fuel cells is energy storage systems (EES). Interesting way of using fuel cells can also be Power to Power systems, which were briefly characterized.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2021, 77, 5; 332-339
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola wodoru w zintegrowanym systemie energetycznym Unii Europejskiej
The role of hydrogen in the integrated energetic system of European Union
Autorzy:
Ziobrowski, Zenon
Rotkegel, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27324066.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Inżynierii Chemicznej PAN
Tematy:
wodór
dekarbonizacja
CCUS
hydrogen
decarbonization
Opis:
Osiągnięcie przez Unię Europejską neutralności klimatycznej do 2050 roku wymaga transformacji i modyfikacji europejskiego systemu energetycznego. Wykorzystanie w tym celu wodoru ma pozwolić na dekarbonizację oraz redukcję emisji gazów cieplarnianych. Priorytetem jest otrzymywanie odnawialnego wodoru (green hydrogrn). W okresie przejściowym dopuszcza się także wykorzystanie wodoru niskowęglowego (blue hydrogen).
The increased use of fossil fuels and growing greenhouse gas emissions leads to environmental problems. To reach climate neutrality by 2050 it is necessary to transform the EU’s energy system. The EU Strategy for Energy System Integration [3], the report published by the EU Commission in 2020, provides the pathway for a new integrated energy system transition. In the new integrated energy system, the development of clean hydrogen (green hydrogen) using renewable energy plays a main role. However, in the transition period, hydrogen based on fossil fuels (blue hydrogen) will be also used to decrease emissions and develop a manageable market. The EU Hydrogen Strategy [4] presents a three step plan to take advantage of hydrogen potential. Hydrogen has received worldwide attention as a clean energy solution with many applications in the industry, power, and transportation sectors. Hydrogen is a carbon free carrier and does not emit any pollution. Its role is essential for the EU’s commitment to achieve carbon neutrality by proper investments, regulations, research, and innovations. According to these plans, the constructed electrolyzers will be used for the production of renewable green hydrogen, then local hotspots will be connected for end users into a large European hydrogen infrastructure. Finally, mature clean hydrogen technologies will be utilized at a large scale. Generally, the European investments by 2050 in renewable green hydrogen are about €180 - 470 billion, and for low carbon fossil based blue hydrogen €3 - €18 billion [14]. As predicted, clean hydrogen may meet 24% of world energy requirements by 2050. This study presents an energy transition pathway for sustainable development by means of hydrogen energy. Detailed information on hydrogen production methods and costs, storage, and applications is provided. The new technological directions in hydrogen production, storage, and utilization are described. The integration of hydrogen production from fossil fuels with CCS/CCUS technologies is discussed. Linking natural gas reforming with CCUS technologies is the cheapest way to decarbonize the EU energy system by 2050 in comparison with the all electric approach. 80 to 90% of CO2 emissions can be removed using CCUS technologies [16]. Investment costs of hydrogen production by electrolysis of water are much higher than for hydrogen production from natural gas integrated with CCUS processes [15]. CCUS technologies represent strategic value in the transition process to climate neutrality. CCUS can favour hydrogen production from natural gas or coal and provide low carbon hydrogen at a lower cost in the near future. Currently, the cost of hydrogen production integrated with CCUS is much lower than hydrogen production based on electrolysis and renewable sources of energy. It is estimated that CCUS integrated with hydrogen production will be a competitive solution even with the declining costs of electrolyzers and renewable electricity. The EU policy ultimately insists on the production and development of renewable hydrogen (green hydrogen) and hydrogen produced from fossil fuels coupled with CCUS technologies (blue hydrogen).
Źródło:
Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk; 2022, 26; 5--16
1509-0760
Pojawia się w:
Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Estymacja kosztów wytwarzania produktów konwersji węgla
Estimation of operation and maintenance costs for coal conversion products
Autorzy:
Zapart, L.
Ściążko, M.
Dreszer, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282761.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
koszty wytwarzania
konwersja węgla
zgazowanie
poligeneracja
paliwa ciekłe
wodór
metanol
usuwanie CO2
transport i magazynowanie CO2
production costs
coal conversion
gasification
polygeneration
liquid fuels
hydrogen
methanol
carbon capture and storage (CCS)
Opis:
Wybór opcji technologii konwersji węgla ukierunkowanej na wytwarzanie energii elektrycznej, wodoru, metanolu oraz paliw płynnych zasadniczo musi być związany z jego zgazowaniem. W pracy przedstawiono metody oraz wyniki szacowania kosztów eksploatacji instalacji dla wybranych układów technologicznych, z uwzględnieniem kosztów usuwania, transportu i magazynowania dwutlenku węgla a także kosztów zakupu uprawnień do emisji CO2. Koszty eksploatacyjne instalacji obejmują: koszty operacyjne niepaliwowe (stałe i zmienne), koszty kapitałowe, koszty węgla, koszty transportu, składowania i monitoringu CO2. Estymacja kosztów została przeprowadzona z dokładnością jak dla studium przedrealizacyjnego (pre-feasibility), tj. š 30 %. Rachunek kosztów sporządzono dla dwóch scenariuszy: a) scenariusz 1 - przewidujący, w świetle prognozowanych zmian dotyczących praw do emisji CO2, zakup 100 % uprawnień do emisji dwutlenku węgla; b) scenariusz 2 - przewidujący budowę instalacji usuwania, transportu i składowania CO2.
Selection of coal processing technological option for power generation, hydrogen, methanol or liquid fuels production can be generally connected with coal gasification. Algorithms and capital investment cost estimations for chosen plant configurations are presented in the paper taking into account CCS costs. Production costs include: fixed and variable operating costs, capital costs, fuel costs, CO2 transport, storage and monitoring costs. The cost estimates are carried with an accuracy of š30 percent, consistent with the pre-feasibility study level. The cost estimates was prepared as with and without CO2 capture.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2009, T. 12, z. 2/2; 645-657
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrogen Energy Supply Chain – podstawowe założenia projektu
Hydrogen Energy Supply Chain – main project assumptions
Autorzy:
Zajączkowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037346.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
węgiel brunatny
wodór
zgazowanie węgla brunatnego
HESC
lignite
hydrogen
gasification of lignite
Opis:
W 2019 rozpoczęła się realizacja jednego z największych projektów pilotażowych dotyczących wykorzystania węgla brunatnego do produkcji wodoru. Projekt pod nazwą „Hydrogen Energy Supply Chain”, tłumaczony jako „Łańcuch Dostaw Energii Wodorowej” (w skrócie HESC), realizowany jest przez przedsiębiorstwa energetyczne z Australii i Japonii, przy aktywnym wsparciu rządów tych dwóch państw. Zakłada on wydobywanie węgla brunatnego, jego zgazowywanie w celu produkcji wodoru oraz transportowanie drogą morską do Japonii. Wartość projektu pilotażowego wynosi 353 mln USD (około 1,4 mld PLN). Bez wątpienia jest to jeden z największych projektów badawczych powiązanych z wykorzystaniem węgla brunatnego. Nic więc dziwnego, że jest on z uwagą śledzony przez inne kraje posiadające bogate zasoby tego surowca. Wyniki projektu mogą mieć decydujące znaczenia dla przyszłości węgla brunatnego, który obecnie służy przede wszystkim do produkcji energii elektrycznej w procesie jego spalania. Jednak z uwagi na coraz ostrzejszą politykę klimatyczną oraz rozwój OZE, ograniczenie się tylko do tego sposobu jego wykorzystania może spowodować znaczne ograniczenie, a nawet całkowite wyeliminowanie węgla brunatnego z gospodarki. W artykule przedstawiono podstawowe założenia projektu „Hydrogen Energy Supply Chain”, jak również jego poszczególne kroki milowe.
In 2019, the implementation of one of the most significant pilot projects regarding the use of lignite for hydrogen production began. The project called “Hydrogen Energy Supply Chain” (HESC) is implemented by energy companies from Australia and Japan, with the support of the governments of these two countries. It assumes lignite extraction, gasification for hydrogen production and transport to Japan by sea. The value of the pilot project is USA 353 million (approximately PLN 1.4 billion). Undoubtedly, this is one of the most significant research project related to the utilization of lignite. No wonder that it is closely followed by other countries with abundant resources of this raw material. Project results may be decisive for the future of lignite, which is currently used primarily for the production of electricity in combustion process. However, due to the increasingly stringent climate policy and the development of renewable energy sources, limiting oneself to this method of its utilization may significantly reduce or even eliminate lignite from the economy. The article presents the underlying assumptions of the “Hydrogen Energy Supply Chain” project as well as its milestones.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2021, 77, 7-9; 24--28
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relative Change in SI Engine Performance Using Hydrogen and Alcohol as Fuel Supplements to Gasoline
Autorzy:
Yamin, Jehad A.A.
Sheet, Eiman Ali Eh
Rida, Khalid S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2024183.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
hydrogen
fuel blend
ethanol
engine availability
engine performance
emissions
lean mixture
entropy
wodór
mieszanka paliwowa
etanol
dostępność silnika
osiągi silnika
emisja
mieszanka uboga
entropia
Opis:
A simulation study on the effect of hydrogen and ethanol addition as supplementary fuel for gasoline engine at lean mixture (equivalence ratio ϕ = 0.8) was carried out to reduce the gasoline share in the mixture, thus reducing the fuel consumption and harmful emissions. The effect of supplementary fuels on engine performance, emissions, and availability was investigated. This was done by changing the ratio between gasoline and the supplementary fuels in the fuel mixture to achieve the required equivalence ratio. The first part of the simulation consisting of the performance and emissions calculated using the first law, was conducted for all engine speeds. The second part consisting of an availability analysis was conducted at the rated speed of 2750 rpm. The simulation study was conducted using the data obtained from measurements of Ricardo E6/T engine parameters (variable compression ratio engine). The data was also used to verify the models. The study shows that the hydrogen addition reduced the carbon monoxide (CO) and nitrogen oxides (NO2) share at the lean mixture. The hydrogen addition significantly improved the heat release rate compared with pure gasoline; however, the heat released was close to the top dead center due to its fast burning speed. The ethanol addition improved the first law performance of the engine, e.g., power and efficiency; however, at the cost of increased heat loss. It also improved the indicated work availability in comparison with the addition of hydrogen.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2021, 15, 1; 144-145
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbiornik wodoru w samochodzie : realne zagrożenie w pożarze?
Autorzy:
Woliński, Marek.
Powiązania:
Zeszyty Naukowe SGSP 2018, nr 65, t. 2, s. 47-61
Data publikacji:
2018
Tematy:
Bezpieczeństwo publiczne
Bezpieczeństwo ruchu drogowego
Samochody
Pożar
Substancje niebezpieczne i szkodliwe
Wodór
Zbiorniki
Artykuł z czasopisma naukowego
Opis:
Bibliografia, netografia, wykaz aktów prawnych, norm na stronach 60-61.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zbiornik wodoru w samochodzie. Realne zagrożenie w pożarze?
Hydrogen tank in the car. Is it a real threat in the fire?
Autorzy:
Woliński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/136302.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Służby Pożarniczej
Tematy:
wodór
zbiornik
transport
pożar
hydrogen
gas tank
transportation
fire
Opis:
Katastrofa sterowca LZ-129 Hindenburg podczas cumowania na lotnisku w Lakehurst, NJ (USA) 6 maja 1937 r. była nadzwyczaj spektakularnym przykładem tragicznych skutków niezachowania warunków bezpieczeństwa przy wykorzystywaniu wodoru. Obecnie wodór stosowany jest w wielu gałęziach przemysłu i wraca również do zastosowań transportowych – jako gaz roboczy w ogniwach paliwowych zasilających w energię elektryczną silniki samochodów osobowych, autobusów, a nawet pociągów (jak Alstom Coradia iLint). W artykule przypomniano podstawowe informacje dotyczące właściwości wodoru, przedstawiono dane statystyczne jeżeli chodzi o zdarzenia niebezpieczne z udziałem wodoru i ich analizę. Celem artykułu jest wskazanie zagrożeń związanych z obecnością zbiornika gazowego wodoru w pojeździe samochodowym – zarówno w przypadku transportu tego gazu do odbiorcy, jak i w sytuacji, gdy samochód jest napędzany energią elektryczną pochodzącą z ogniwa paliwowego.
The LZ-129 Hindenburg airship disaster during moorings at Lakehurst, NJ (USA) on May 6, 1937 was an extremely spectacular example of the tragic consequences of not maintaining safety conditions when using hydrogen. Currently, hydrogen is used in many branches of industry and also returns to transport applications – as a working gas in fuel cells that supply electricity to engine of a passenger car, bus and even a train (such as Alstom Coradia iLint). The presented article recalls basic information about the properties of hydrogen, provides statistical data on dangerous events involving hydrogen as well as their analysis. The purpose of the article is to indicate the hazards associated with the presence of a hydrogen gas tank in a vehicle – both in case of transporting this gas to the recipient, as well as in the situation where the car is driven by the electricity from the fuel cell.
Źródło:
Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2018, 2, 65; 47-61
0239-5223
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An analysis of the effects of hydrogen addition to natural gas on the work of gas appliances
Analiza wpływu dodatku wodoru do gazu ziemnego na pracę urządzeń gazowych
Autorzy:
Wojtowicz, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835084.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
hydrogen
natural gas
Power to gas
wodór
gaz ziemny
Opis:
Investigation results of hydrogen addition to natural gas 2E on the work of selected gas appliances for both domestic (gas hob with burners equipped with adjustable combustion air aperture, gas-fired air heaters for space heating, air heater type balanced flue, gas fireplace) and commercial (gas stock pot range, gas-fired overhead luminous radiant heater) use have been presented in this paper. A brief description of gas appliances chosen for testing has been given. Gas burners and automation installed in the above mentioned appliances were prepared for natural gas combustion. The tests were carried out with three mixtures of natural gas with 10%, 15% and 23% of hydrogen. Approximate compositions of gases used in the tests and their energy parameters were provided. The following parameters were checked: combustion quality, ignition, cross lighting and flame stability, nominal heat input and thermal efficiency. The results obtained for each device, with consideration of all tested operational and safety parameters, were discussed. When analyzing the results, special attention was given to the matter of heat input of appliances, lowering with decreasing energy parameters of particular gases with hydrogen addition and to the effect of the above on thermal efficiency of the appliance tested. The results were presented on diagrams. The conclusions were formulated considering why, depending on the construction of a particular appliance, the decrease in heat input differently effected its thermal efficiency. By basing on the obtained results the following questions were answered: • Whether the safe and proper operation of domestic appliances might not be affected by hydrogen addition to natural gas; • What amount of hydrogen could be added to natural gas in order to ensure safe and not requiring any modification operation of appliances adapted to natural gas combustion.
W artykule przedstawiono wyniki badania wpływu dodatku wodoru do gazu ziemnego wysokometanowego 2E na pracę wybranych domowych urządzeń gazowych (płyta gazowa z palnikami wyposażonymi w regulowaną przysłonę powietrza do spalania, gazowa nagrzewnica powietrza do ogrzewania pomieszczeń, ogrzewacz powietrza typu balanced flue, kominek gazowy) oraz urządzeń do zastosowań komercyjnych (taboret gazowy oraz promiennik gazowy). W artykule podano krótką charakterystykę wytypowanych do badań urządzeń gazowych. Palniki gazowe oraz automatyka zainstalowane w wyżej wymienionych urządzeniach przystosowane były do spalania gazu ziemnego wysokometanowego. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem trzech mieszanin gazu ziemnego wysokometanowego z wodorem o zawartości wodoru odpowiednio: 10%, 15% i 23%. Podano przybliżone składy gazów użytych w badaniach oraz ich parametry energetyczne. Na wybranych do badań urządzeniach sprawdzano takie parametry urządzeń jak: jakość spalania, zapalanie, przenoszenie i stabilność płomienia, znamionowe obciążenie cieplne oraz sprawność cieplna. Wyniki badań uzyskane dla każdego urządzenia omówiono odnosząc się do wszystkich sprawdzanych parametrów użytkowych i bezpieczeństwa. Analizując wyniki badań, szczegółowo poruszono kwestię obniżenia się obciążenia cieplnego urządzeń w miarę spadku parametrów energetycznych poszczególnych gazów z dodatkiem wodoru i wpływ tego zjawiska na uzyskiwaną sprawność cieplną przez badane urządzenia. Otrzymane wyniki badań zobrazowano na wykresach. Sformułowano także wnioski na temat tego, dlaczego w zależności od konstrukcji urządzenia spadek obciążenia cieplnego ma różny wpływ na osiąganą przez urządzenie sprawność cieplną. Na podstawie uzyskanych wyników udzielono odpowiedzi na pytania: • czy dodatek wodoru do gazu ziemnego nie wpłynie na prawidłową i bezpieczną pracę urządzeń gazowych użytku domowego; • jaką ilość wodoru można zatłoczyć do gazu ziemnego wysokometanowego, aby urządzenia przystosowane do spalania gazu ziemnego pracowały bezpiecznie bez potrzeby ich modyfikacji.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2019, 75, 8; 465-472
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania interakcji zachodzących w układzie wodór–skała zbiornikowa–solanka w symulowanych warunkach złożowych
Investigations of interactions occurring in the hydrogen–reservoir rock–formation water system In simulated reservoir conditions
Autorzy:
Wojtowicz, Katarzyna
Steliga, Teresa
Jakubowicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343908.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
magazynowanie
reaktywność
wodór
hydrogen
storage
reactivity
Opis:
W artykule przedstawiono zagadnienia związane z magazynowaniem wodoru w wyeksploatowanych formacjach geologicznych oraz z możliwością wystąpienia interakcji w układach wodór–skała–woda złożowa. Badania kontaktowe prowadzono z wykorzystaniem: materiału skalnego (rdzeń A) o składzie mineralogicznym – kalcyt 99,6%, kwarc 0,4%; trzech rodzajów gazów o różnych stężeniach wodoru (wodór 100%, mieszanina metanu i wodoru w stosunku 84% obj. do 16% obj. oraz mieszanina metanu i wodoru w stosunku 94% obj. do 6% obj.) oraz wody złożowej opracowanej w laboratorium. Określenia interakcji mogących zachodzić w układzie wodór–skała–woda złożowa dokonano na podstawie przeprowadzonych symulacji możliwości wytrącania lub rozpuszczania się składników w układzie za pomocą programu PHREEQC, analiz chromatograficznych fazy gazowej, analiz pierwiastkowych próbek rdzeni z wykorzystaniem metody fluorescencji rentgenowskiej (XRF), analiz mineralogicznych próbek rdzeni z wykorzystaniem metody dyfrakcji rentgenowskiej (XRD) oraz analiz fizykochemicznych wody złożowej przed testami i po ich zakończeniu (metoda chromatografii jonowej oraz spektrofotometryczna). Symulacja możliwości wytrącania lub rozpuszczania się osadów w układzie wodór–rdzeń A–woda złożowa wskazała na wysoki potencjał do rozpuszczania się anhydrytu i gipsu w badanej wodzie złożowej pod wpływem wzrostu stężenia wodoru w układzie. Poza tym w układach: wodór(16%)–rdzeń A–woda złożowa oraz wodór(100%)–rdzeń A–woda złożowa po zakończeniu testów kontaktowych stwierdzono obecność siarkowodoru w ilości odpowiednio 1,74 mg/dm3 oraz 5,98 mg/dm3 . Przeprowadzone analizy elementarne oraz mineralogiczne rdzeni nie wykazały istotnych zmian w ich składzie w wyniku kontaktu z wodorem, natomiast analiza fizykochemiczna wody złożowej potwierdziła możliwość oddziaływania wodoru na materiał skalny oraz wodę złożową. Na podstawie przeprowadzonych testów kontaktowych stwierdzono, że wraz ze wzrostem stężenia wodoru w gazie wzrasta prawdopodobieństwo wystąpienia interakcji pomiędzy wodorem, materiałem skalnym i wodą złożową.
The article presents issues related to hydrogen storage in exploited geological formations and the possibility of interactions in hydrogen–reservoir rock–formation water systems. Contact studies were carried out using rock material (core A) with a mineralogical composition of 99.6% calcite, 0.4% quartz, three types of gases with different concentrations of hydrogen (100% hydrogen, a mixture of methane and hydrogen in a percentage ratio of 84% to 16 % and a mixture of methane and hydrogen in a percentage ratio of 94% to 6%) and formation water developed in the laboratory. The determination of interactions that may occur in a hydrogen-reservoir rock-formation water system was based on simulations of the possibility of precipitation or dissolution of analytes in the system using the PHREEQC program, chromatographic analyses of the gas phase, elemental analyses of core samples using the X-ray fluorescence method (XRF), mineralogical analyses of samples cores using the X-ray diffraction (XRD) method and physico-chemical analyses of the formation water before and after the tests (ion chromatography and spectrophotometric methods). Simulation of the possibility of precipitation or dissolution of sediments in the hydrogen-core A-formation water system showed a high potential for dissolution of anhydrite and gypsum in the studied formation water under the influence of increasing hydrogen concentration in the system. In addition, in the hydrogen(16%)–core A–formation water and hydrogen(100%)–core A–formation water systems, the presence of hydrogen sulphide was found after contact tests in the amount of 1.74 mg/dm3 and 5.98 mg/dm3 , respectively. The elemental and mineralogical analyses of the cores showed no significant changes in their composition after contact with hydrogen, while the physical and chemical analysis of the formation water confirmed the possibility of hydrogen affecting the rock material and the formation water. Based on the conducted contact tests, it was found that the higher the concentration of hydrogen in the gas, the greater the likelihood of interactions between hydrogen, rock material and formation water.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2023, 79, 5; 316-325
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piroliza metanu - wpływ wybranych parametrów na przebieg procesu
Methane pyrolysis – influence of selected parameters on the course of the process
Autorzy:
Wojtasik, Michał
Burnus, Zygmunt
Markowski, Jarosław
Żak, Grażyna
Lubowicz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343883.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
piroliza metanu
turkusowy wodór
dekarbonizacja metanu
methane pyrolysis
turquoise hydrogen
methane decarbonization
Opis:
Piroliza metanu jest metodą otrzymywania wodoru z metanu, która coraz częściej zyskuje zainteresowanie naukowców oraz inwestorów z sektora gospodarki. Technologia ta jest alternatywą dla reformingu parowego – obecnie najczęściej stosowanej metody produkcji wodoru. Pomimo wielu zalet reforming parowy jest procesem, w trakcie którego powstają znaczne ilości ditlenku węgla. Dlatego trwają poszukiwania nowej, wydajnej metody produkcji wodoru. Oprócz elektrolizy wody, pirolizy biomasy wydaje się, że to właśnie piroliza metanu jest najbardziej obiecującą technologią. Metoda ta ma wiele zalet, jest prosta, szybka, uzyskany wodór cechuje się wysoką czystością, jednak największą jej zaletą jest brak ubocznej produkcji ditlenku węgla, co korzystnie wpływa na ocenę zrównoważenia tego procesu. Rozkład metanu przeprowadza się w reaktorach rurowych w temperaturze 600–1200°C, w zależności od rodzaju procesu. W procesie pirolizy obok wodoru powstają proporcjonalne ilości czystego węgla o różnorodnej morfologii oraz różnym poziomie grafityzacji. W pracy przedstawiono charakterystykę stanowiska do pirolizy metanu zbudowanego w 2022 r. w Zakładzie Zrównoważonych Technologii Chemicznych INiG – PIB. Stanowisko pozwala na prowadzenie prób pirolizy metanu w temperaturze do 1100°C. Maksymalna teoretyczna wydajność tej instalacji to 400 ml H2/minutę. Przeprowadzono wstępne próby działania pieca rurowego, wyposażonego w rurowy reaktor kwarcowy o pojemności 6,8 dm3 . Opisano próby termicznego rozkładu metanu w zakresie temperatur 600–1050°C. Za pomocą metod chromatograficznych zbadano zawartość metanu, wodoru, azotu, tlenu oraz sumy węglowodorów C2 i C3 w gazach poprocesowych. Wytypowano zmienne mogące mieć wpływ na rezultaty pirolizy. Sprawdzono wpływ temperatury, czasu reakcji, strumienia surowca oraz składu mieszanki gazów procesowych w wybranych zakresach. Potwierdzono zależności pomiędzy temperaturą i szybkością przepływu substratu a wydajnością procesu.
Methane pyrolysis is a method of obtaining hydrogen from methane, which is increasingly gaining the interest of scientists and investors. This technology is an alternative to steam reforming – currently the most used method of hydrogen production. Despite its many advantages, steam reforming is a process that generates significant amounts of carbon dioxide. Therefore, the search for a new, efficient method of hydrogen production is underway. Apart from water electrolysis and biomass pyrolysis, methane pyrolysis is the most promising technology. It is method with many advantages; it is simple, fast and the hydrogen obtained by it is characterized by high purity, but its greatest advantage is the lack of carbon dioxide emission, which positively affects the assessment of the sustainability of this process. Methane decomposition is carried out in reactors at a temperature of 600–1200°C, depending on the process type. In the pyrolysis process, in addition to hydrogen, proportional amounts of clean carbon, with various morphologies and levels of graphitisation, are produced. The paper presents the characteristics of the methane pyrolysis installation, built in 2022 at the Department of Sustainable Chemical Technologies INiG – PIB. The installation allows for methane pyrolysis tests at temperatures up to 1100°C. The maximum theoretical capacity is 400 ml H2/minute. A furnace equipped with a tubular quartz reactor with a capacity of 6.8 dm3 was used. Methane decomposition, in the temperature range up to 1050°C, has been described. Using chromatographic methods, the content of methane, hydrogen, nitrogen, oxygen and the C2 + C3 hydrocarbons in post-process gases was examined. Variables that may affect the pyrolysis results were selected. The influence of temperature, reaction time, raw material flow rate and the composition of the process gas mixture in selected ranges was checked. The dependencies between the temperature and flow rate of the substrate and the efficiency of the process were confirmed.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2023, 79, 7; 484-489
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena szczelności stwardniałych zaczynów cementowych dla wodoru
Hydrogen tightness evaluation of the hardened cement slurries
Autorzy:
Wojnicki, Mirosław
Kuśnierczyk, Jerzy
Szuflita, Sławomir
Warnecki, Marcin
Rzepka, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343903.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wodór
cement wiertniczy
szczelność
podziemny magazyn wodoru
PMW
OZE
hydrogen
drilling cement
tightness
underground hydrogen storage
UHS
RES
Opis:
Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zwiększenie udziału energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (OZE) w miksie energetycznym stanowią ogromne wyzwanie dla większości światowych gospodarek, w tym Polski. Ze względu na specyfikę produkcji energii z OZE – jej rozwój na dużą skalę nie jest możliwy bez rozwiniętych systemów wielkoskalowego magazynowania i bilansowania energii. Wodór może być wykorzystywany w nieuniknionej transformacji energetycznej jako źródło, nośnik lub magazyn (bufor) energii, stąd też dynamika rozwoju technologii wodorowych stale przybiera na sile. Istotną kwestią dla zapewnienia bezpieczeństwa podziemnego magazynu i ograniczenia ryzyka związanego z ucieczką/stratą magazynowanego wodoru jest uszczelnienie otworów wiertniczych z wykorzystaniem szczelnego zaczynu cementowego, tworzącego dobrej jakości kamień cementowy. W niniejszej pracy podjęto próbę oceny szczelności stwardniałych zaczynów cementowych opracowanych do celów uszczelniania odwiertów w podziemnych magazynach wodoru (PMW) zlokalizowanych w sczerpanych złożach gazu ziemnego. W badaniach rejestrowano natężenie przepływu wodoru, co pozwala na ocenę porównawczą poszczególnych próbek w kierunku najniższych wartości przepływu, odpowiadających najwyższej szczelności. Pomiary wykonywano w różnych warunkach ciśnienia (wysokie ciśnienie porowe, niskie ciśnienie porowe, wysokie ciśnienie różnicowe, niskie ciśnienie różnicowe) i temperatury (60°C, temperatura pokojowa). Ustalenie przepuszczalności stwardniałych zaczynów cementowych jest problematyczne ze względu na specyficzny charakter ośrodka porowatego, który to cechuje się niestabilnością parametrów w czasie i w trakcie suszenia ulega trwałym uszkodzeniom.
Reducing greenhouse gas emissions and increasing the share of electricity from renewable energy sources (RES) in the energy mix is a huge challenge for most global economies, including Poland. Due to the specific nature of RES energy production, its large-scale development is not possible without developed large-scale energy storage and balancing systems. Hydrogen can be used in the inevitable energy transition both as a source, carrier or storage (buffer) of energy, hence the dynamics of hydrogen technology development is steadily gaining momentum. An important issue to ensure the safety of underground storage and to reduce the risk of escape/loss of stored hydrogen is the sealing of boreholes using a hydrogen tight cement. The present study attempts to assess the tightness of hardened cement slurries developed for sealing boreholes in underground hydrogen storage facilities located in depleted natural gas fields. Hydrogen flow rates were measured, allowing a comparative assessment of individual samples towards the lowest flow rates corresponding to the highest tightness. Determining the permeability of hardened cement slurries is problematic due to the specific nature of the porous medium, which is characterised by instability of parameters over time and is permanently damaged during drying.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2023, 79, 6; 385-397
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magazynowanie energii elektrycznej - marzenie czy konieczność?
Energy storage in a liquefied air - a dream or a necessity?
Autorzy:
Wilczyński, A.
Wojciechowski, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/267053.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki
Tematy:
renewable energy sources
electricity storage
power pump plant
energy storage of liquefied
odnawialne źródła energii
magazynowanie energii elektrycznej
elektrownia pompowa
magazynowanie energii w skroplonym powietrzu
wodór
Opis:
Układy technologiczne wykorzystujące odnawialne źródła energii do produkcji energii elektrycznej zwiększają swój udział w krajowym bilansie energetycznym. Produkcja energii elektrycznej w elektrowniach wiatrowych, fotowoltaicznych oraz wodnych cechuje duża zmienność, mająca najczęściej charakter stochastyczny. To sprawia, że bieżące bilansowanie popytu z podażą energii elektrycznej jest utrudnione. Do zrównoważenia popytu i podaży energii konieczne zatem jest jej magazynowanie. W artykule przedstawiono techniczno-ekonomiczną analizę porównawczą magazynowania energii elektrycznej w skroplonym powietrzu i w elektrowni pompowej. Do przechowywania energii na dużą skalę może być wykorzystywany wodór. Jest to czysty i bezpieczny nośnik energii.
The use of dispersed sources of renewable energy, has a growing share in the national energy balance. Production of electricity from wind power, solar or water depends on climatic conditions. Changes in this production are most often stochastic and hinder current balancing demand and supply of electricity. For this reason, that the number of renewable sources of energy constantly growing, there is the problem of their integration with the power system. For the current balance of supply and demand it becomes necessary to store electricity in distributed storage systems. In the case of such storages there are no restrictions as to the location, and the storage efficiency reaches the (60÷70)%. The paper will be presented technical-economic comparative analysis of pumping plant and storage of energy in a liquefied air (Liqued Air Energy Storage - LAES).
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2017, 53; 117-120
1425-5766
2353-1290
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wodór jako paliwo przyszłości
Hydrogen as a fuel of the future
Autorzy:
Wiącek, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/311495.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
wodór
paliwo wodorowe
biomasa
hydrogen
hydrogen fuel
biomass
Opis:
Wodór to najprostszy z pierwiastków a jednocześnie najobficiej występujący w przyrodzie, który można otrzymać z paliw kopalnych, biomasy bądź poprzez elektrolizę wody. Produkcja wodoru ze źródeł odnawialnych i użycie go w ogniwach paliwowych daje nadzieję na czysty transport i uniezależnienie się od importerów paliw. Paliwo wodorowe ma potencjał zrewolucjonizować nasz transport a być może nawet całą energetykę.
The simplest and most abundant element in the universe, hydrogen can be produced from fossil fuels and biomass and even by electrolyzing water. Producing hydrogen with renewable energy and using it in fuel cell vehicles holds the promise of virtually pollution-free transportation and independence from imported petroleum. Hydrogen has the potential to revolutionize transportation and, possibly, our entire energy system.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2011, 12, 10; 446-452
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe rozwiązania prawne dla biometanu i wodoru
Autorzy:
Wawrzynowicz, Adam
Iwicki, Kamil
Krzanowski, Marcel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31804074.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Nowa Energia
Tematy:
paliwa
energetyka
biometan
wodór
legislacja
fuel
power engineering
biomethane
hydrogen
legislation
Opis:
We wrześniu i październiku br. podjęto bardzo ważne decyzje legislacyjne, które mają przyczynić się do przemodelowania polskiego rynku energii i otwarcia go na gazy odnawialne, przede wszystkim biometan oraz wodór.
Źródło:
Nowa Energia; 2022, 5/6; 60-64
1899-0886
Pojawia się w:
Nowa Energia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numerical investigation of detonation propagation through small orifice holes
Badania numeryczne propagacji fali detonacyjnej przez małe otwory
Autorzy:
Vashishtha, Ashish
Callaghan, Dean
Nolan, Cathal
Deiterding, Ralf
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36446167.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa
Tematy:
detonation
propagation
hydrogen-oxygen mixture
numerical simulations
Adaptive Grid Refinement
detonacja
propagacja
mieszanka wodór-tlen
symulacje numeryczne
adaptacyjna siatka numeryczna
Opis:
Seeking to better understand the physical phenomena underlying detonation wave propagation through small holes (especially the phenomenon of detonation re-initiation or its failure), we investigated the propagation of a detonation wave along a tube filled with a hydrogen-oxygen mixture diluted with argon, in the presence of obstacles with a small orifice hole. Numerical simulations were performed in a two-dimensional domain using adaptive mesh refinement and by solving compressible Euler equations for multiple thermally perfect species with a reactive source term. A premised mixture of H2:O2:Ar at a ratio 2:1:7 at 10.0 kPa and 298 K was used in a 90 mm diameter tube with a detonation wave travelling from one end. We found that a single orifice placed at 200 mm from one end of the tube, with varying diameters of 6, 10, 14, 16, 18, 30, and 50 mm, showed an initial decoupling of the detonation wave into a shockwave and flame front. The detonation wave fails to propagate along the tube for orifice diameters less than λ, while it propagates by different re-initiation pathways for orifice diameters greater than λ, where λ is the cell-width for regular detonation propagation.
Dążąc do lepszego zrozumienia zjawisk fizycznych leżących u podstaw propagacji fali detonacyjnej przez małe otwory (w szczególności zjawiska ponownego zapłonu lub jego brak) zbadano propagację fali detonacyjnej wzdłuż rury wypełnionej mieszaniną wodoru i tlenu rozcieńczoną argonem, w obecności przeszkody o małym otworze. Symulacje numeryczne przeprowadzono w dziedzinie dwuwymiarowej, stosując adaptacyjne dostrajanie siatki i rozwiazując równania Eulera dla wielu termicznie doskonałych próbek z reaktywnym źródłem. Mieszaninę H2:O2:Ar w stosunku 2:1:7 przy ciśnieniu 10.0 kPa i temperaturze 298 K zastosowano w rurze o średnicy 90 mm z falą detonacyjną rozchodzącą się z jednego końca. Stwierdziliśmy, że pojedynczy otwór umieszczony w odległości 200 mm od jednego z końców rury, o różnych średnicach 6, 10, 14, 16, 18, 30 i 50 mm, spowodował początkowe rozdzielenie fali detonacyjnej na falę uderzeniową i czoło płomienia. Fala detonacyjna nie rozprzestrzenia się wzdłuż rury dla średnic otworu mniejszych niż λ, podczas gdy rozprzestrzenia się różnymi drogami ponownego zapłonu dla średnic otworu większych niż λ, gdzie λ jest szerokością komórki dla regularnej propagacji detonacji.
Źródło:
Transactions on Aerospace Research; 2021, 3 (264); 17-33
0509-6669
2545-2835
Pojawia się w:
Transactions on Aerospace Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 201

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies