Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wierzbicka" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 403
Tytuł:
Bulgarian Evidential Forms and Wierzbicka’s NSM
Bułgarskie formy ewidencjalne i naturalny metajęzyk semantyczny A. Wierzbickiej
Autorzy:
Genew-Puhalewa, Iliana
Popova, Gergana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33315295.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
natural semantic metalanguage
evidentiality
dubitativity
inferentiality
Bulgarian language
grammar
naturalny metajęzyk semantyczny
ewidencjalność
dubitatywność
inferencjalność
język bułgarski
gramatyka
Opis:
Our focus in this paper is on the semantics of a particular grammatical category of Bulgarian, namely evidentiality. Our starting point is the account of evidentiality in Macedonian and Bulgarian in Wierzbicka (in Semantics: Primes and Universals. Oxford: 1996). We elaborate and expand on this proposal by suggesting semantic formulae for the renarrative, dubitative, inferential, and mirative forms, incorporating Wierzbicka’s universal semantic primitives know and think. Our aim is to provide a stepping stone towards precise intra- and inter-linguistic comparisons.  
Artykuł skupia się na semantyce specyficznego obszaru gramatyki języka bułgarskiego, znanego jako ewidencjalność. Wywód opiera się na dyskusji z koncepcją Anny Wierzbickiej dotyczącą ewidencjalności w językach bułgarskim i macedońskim (w: Semantics: Primes and Universals. Oxford: 1996). Autorki próbują określić znaczenie bułgarskich form renaratywnych, dubitatywnych, inferencjalnych i miratywnych, korzystając z proponowanych przez Wierzbicką uniwersalnych jednostek semantycznych ‘wiem’ i ‘myślę’. W rezultacie artykuł rewiduje oraz weryfikuje metodologię Wierzbickiej, ukazując jej przydatność w opisie kategorii gramatycznych oraz w badaniach międzykulturowych.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elie Nadelman. Kilka uwag i dopowiedzeń
Elie Nadelman. Some Remarks and Additions
Autorzy:
Wierzbicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15582215.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Elie Nadelman
Adolf Basler
modern sculpture
art exhibitions
art criticism
art collecting
rzeźba nowoczesna
wystawy sztuki
krytyka artystyczna
kolekcjonerstwo
Opis:
Artykuł dotyczy wystaw i recepcji twórczości polsko-żydowskiego rzeźbiarza Eliego Nadelmana, dobrze znanego przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, gdzie mieszkał od 1914 r. oraz w Europie Zachodniej, a zwłaszcza we Francji, gdzie przebywał w latach 1904–1914. Punktem wyjścia rozważań autorki stanowi wystawa Elie Nadelman – polski prekursor Art Déco w warszawskiej Wejman Gallery (2022). Ekspozycja przypomniała nie tylko postać rzeźbiarza, ale także promotora jego twórczości działającego we Francji, a pochodzącego z Tarnowa krytyka sztuki oraz marszanda Adolfa Baslera, który odegrał niezwykle ważną rolę w zaznajomieniu publiczności polskiej, francuskiej i niemieckiej ze sztuką Nadelmana. Na temat sztuki Eliego Nadelmana wypowiadali się też inni współcześni mu krytycy, których teksty zostały również omówione.
The article concerns the exhibitions and reception of the works of the Polish-Jewish sculptor Elie Nadelman, recognised especially in the United States of America, where he lived from 1914, and in Western Europe, above all in France, where he stayed in the years 1904–1914. The point of departure for the author’s analysis is the exhibition Elie Nadelman – polski prekursor Art Déco [Elie Nadelman – the Polish Precursor of Art Déco] in the Wejman Gallery in Warsaw (2022). The Warsaw exhibition brought to attention not only the sculptor himself, but also the promoter of his work, the art critic and art dealer Adolf Basler, born in Tarnów and active in France, who played a crucial role in acquainting the Polish, French and German public with Nadelman’s art. Nadelman’s oeuvre was commented upon by other contemporary journalists as well, whose texts are also discussed in the article.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 1; 145-184
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Experimental research on the thermal properties of innovative insulation boards made of polyurethane-polyisocyanurate (PUR/PIR)
Autorzy:
Prałat, Karol
Ciemnicka, Justyna
Jankowski, Piotr
Wierzbicka, Ewa
Plis, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2204141.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
polyisocyanurate
PIR
polyurethane
PUR
thermal properties
insulating buildings materials
aerogels
Opis:
In this work, the results of investigations of polyurethane materials were presented. Innovative materials based on polyurethane-polyisocyanurate (PUR/PIR) foam were obtained. Different types of additives (flame retardants, aerogels – additives that decrease thermal conductivity) are used in the composition of PUR/PIR foam. Foams are a type of composite composed of two phases: continuous (polyurethane polymers) and dispersed (composed of gases). All samples have been tested for thermal parameters: thermal conductivity, specific heat, and thermal diffusivity. Then they have been compared with each other and with a reference sample (RS) without additives. Based on the research, it was shown that innovative insulation materials were characterized by thermal conductivity λ in the range of 0.0254–0.0294 W/(m · K). The thermal properties of foams depending on the type and chemical composition of the material. Depending on the used substrates, their molar ratio, type, synthesis conditions, modifying agents and catalysts, a different polyurethane material is obtained.
Źródło:
Polish Journal of Chemical Technology; 2023, 25, 1; 40--46
1509-8117
1899-4741
Pojawia się w:
Polish Journal of Chemical Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Freight transport in the city and its impact on the lives of residents
Autorzy:
Wierzbicka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27313477.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
logistic
transportation of goods in the city
Quality of life of city dwellers
logistyka
transport towarów w mieście
jakość życia mieszkańców miast
Opis:
Purpose: Transport has an impact on economic strength, product availability and the quality of life and attractiveness of urban areas. Transport has an impact on economic strength, product availability and the quality of life and attractiveness of urban areas. The aim of the article is to present the importance of freight transport and its nuisance from the point of view of a resident. Design/methodology/approach: The document contains an analysis of the literature on freight transport in cities. In addition, GUS data on the transport of goods in Poland were analyzed and surveys were conducted in which respondents assessed the impact of goods flows on their quality of life. Findings: During the literature search, a correlation was found between the transport of goods in the city and the functioning of the inhabitants. It turns out that residents largely generate the flow of goods themselves using on-demand deliveries. Originality/value The study presents the results of proprietary research addressed to residents in order to learn their opinions about the transport of goods and deliveries carried out in the city. In addition, the article, based on the available statistical data, proves the relationship between the development of the e-commerce industry and the transport of goods in the city.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2023, 168; 485--495
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia o Magielonie, królewnie neapolitańskiej. Pytanie o podstawę polskiego przekładu
“The Story of Magielona, Princess of Naples”: The Question of the Basis of the Polish Translation
Autorzy:
Wierzbicka-Trwoga, Krystyna
Winiarska-Górska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14769789.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Magielona/Maguelonne/Magelona
Warbeck
Polish translation
Czech translation
text segmentation
early modern literature
przekład polski
przekład czeski
segmentacja tekstu
literatura wczesnonowożytna
Opis:
Artykuł dąży do ustalenia podstawy polskiego przekładu starofrancuskiego romansu o „pięknej Magielonie”. Polska wersja została przełożona w wieku XVI, lecz nie z francuskiego, tylko za pośrednictwem wersji niemieckiej lub czeskiej. Dotychczas brak było badań, które pozwoliłyby określić podstawę polskiego tłumaczenia, przekazanego w kilku wydaniach siedemnastowiecznych. Analiza przedstawiona w niniejszej rozprawie dotyczy delimitacji tekstu, czyli podziału treści na rozdziały w polskich drukach w porównaniu do niemieckich wydań z XVI wieku oraz do wersji czeskiej (poświadczonej dopiero z wieku XVIII), jak również porównania inicjalnych zdań rozdziałów. Pozwala sformułować wniosek, że polski przekład powstał najprawdopodobniej z wersji niemieckiej, z wydania zawierającego pierwotną segmentację tekstu niemieckiego, który w drugiej połowie XVI wieku wydawany był w redakcji wtórnej z drobniejszą segmentacją tekstu.
The paper seeks to establish the basis of the Polish translation of the Old French romance about the “beautiful Magielona.” The Polish version was translated in the sixteeth century, though not from the French, but via a German or Czech version. Until now, there were no studies on the base text of the Polish translation, transmitted in several seventeenth-century editions. The analysis presented in our paper concerns the delimitation of the text, i.e. the division of content into chapters in the Polish prints in comparison to the German editions of the sixteenth century and to the Czech version (transmitted from the eighteenth century), as well as the comparison of the opening sentences of the chapters. It allows for the conclusion that the Polish translation arose most probably from the German version, from an edition containing the primary segmentation of the German text, which in the second half of the sixteenth century was published in a secondary edition with a finer segmentation of the text.
Źródło:
Porównania; 2023, 33, 1; 403-422
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Woda jako pramateria współczesnej architektury znaczeniowej w przestrzeni zamieszkiwania
Water as the primary symbol of the sacred communication in the area of habitation architecture
Autorzy:
Wierzbicka, Anna Maria
Pabich, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27324186.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
woda jako symbol
narracja semantyczna
miejsce pamięci
obiekty sakralne
water as symbolic
semantic narrative
places of remembrance
sacred object
habitation architecture
Opis:
W poniższym artykule zaprezentowano zróżnicowanie rozwiązań architektonicznych uwzględniających wodę jako stałą część struktury obiektu, które reprezentuje wartości materialne i symboliczne. Do analiz użyto autorskiej metody badawczej narracyjnej w celu analizy współczesnych obiektów sakralnych, w których woda odgrywa rolę pramaterii. Analizę przeprowadzono pod kątem pięciu różnych aspektów: intencji autora, lokalizacji, daty powstania oraz opinii – idei projektu. Selekcja projektów została przeprowadzona po uprzedniej kwerendzie przykładów obiektów znaczonych. Obiekty zostały podzielone na cztery grupy znaczące: sztuczny krajobraz, nurt ekologiczny, przestrzeń pamięci, medium aksjomatyczne. Celem badań miało być wskazanie, że woda jako pramateria w obiektach znaczeniowych nie pełni tylko roli utylitarnej, ale również ma znaczenie symboliczne. Aktualny stan wiedzy wskazuje, że nie ma obecnie publikacji naukowych, które analizują „wodę” jako element pramaterii. Woda w architekturze badana jest zazwyczaj w aspektach utylitarnych i technicznych, rzadko w analizie brany jest pod uwagę semantyczny aspekt tej materii. Zagadnienie zostało zbadane za pomocą analizy projektów oraz obiektów zrealizowanych należących do współczesnej architektury znaczeniowej, których treści semantyczne maja zasadniczy wpływ na odbiór przestrzeni architektoniczny. W artykule została wykazana rola „wody” jako pramaterii w obiektach o imperatywie znaczeniowym.
In this article, we will show the diversity of architectonic solutions that include water in the permanent structure of the object, which offers its prominent material and symbolic role. The method used for this research is the inquiry and the analysis of contemporary sacral things in which water plays the role of prima materiel. The research will use the author's narrative method to analysed the architecture of meaning. This study of the architectonic piece will be led through five deliberate and narrative aspects, exploring the author's intention – location, creation date, and narration, among others -project ideas. After a previous search, the project was selected as an example of meaningful objects. The objects are divided into four groups of signifiers: artificial landscape, ecological stream, memory space, and axiomatic medium. The research aimed to show that water as crematoria in meaningful objects does not only have a functional role, it also has a symbolic meaning. The current state of knowledge indicates that, at present, there are no scientific publications that analyse 'water' as an element of parametria. The water in architecture usually is analysed in practical and technical aspects; the semantic part of the project is generally excluded. The question will be studied using projects or finished objects in contemporary sacral architecture.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2023, 42; 33--49
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adaptacja obiektów sakralnych na kolumbaria jako działanie na rzecz zachowania dziedzictwa religijnego. Przykłady wybranych realizacji z Nadrenii Północnej–Westfalii
Adaptation of historical religious buildings into columbaria as a contribution to religious heritage preservation: examples of selected projects from North Rhine-Westphalia
Autorzy:
Wierzbicka, Anna Maria
Arno, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171902.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura funeralna
metoda narracyjna
transformacja
kolumbarium
funerary architecture
narrative method
transformation
columbarium
Opis:
Obiekty sakralne to ważny element dziedzictwa religijnego Europy. Obecnie z powodu laicyzacji i sekularyzacji Europy adaptacja obiektów sakralnych staje się rozpowszechnionym zjawiskiem. Miejsca kultu nie powinny być traktowane wyłącznie w kategoriach funkcji użytkowej. Celem artykułu jest przedstawienie adaptacji budynków sakralnych na kolumbaria jako jednej z możliwości zachowania dziedzictwa religijnego. Taki typ rozwiązania łączy nową funkcję z tożsamością danego miejsca oraz jego wartościami: historycznymi, kulturowymi i sakralnymi. Zastosowanie metody narracyjnej przy analizie tego zjawiska może być jednym z narzędzi poznawczych i krytyki architektury transformacji, które pomoże znaleźć godne nowe przeznaczenie, nie powodując profanacji miejsca o szczególnym znaczeniu religijnym. Metoda narracyjna może być przydatna dla projektantów takich obiektów, gdyż jest narzędziem holistycznym, spajającym nie tylko kategorie estetyczne, lecz także filozoficzne, etyczne i semantyczne.
Religious buildings constitute an important element of Europe’s religious heritage. Due to the current secularization and laicization of Europe, the adaptive reuse of religious buildings is becoming a widespread phenomenon. However, places of worship should not be considered solely in terms of their utilitarian function. This paper aims to present the adaptation of religious buildings to columbaria as a possible method for religious heritage preservation. This type of solution links new function with the place identity and its values: historical, cultural and religious. The application of the narrative method in the analysis of this phenomenon may be one of the cognitive tools and critique of the transformation architecture that will help to find an appropriate new function without profaning a place of special religious importance. The narrative method can be useful for designers of such buildings, as it is a holistic tool that links not only aesthetic categories but also philosophical, ethical and semantic.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 71; 65--78
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza parametrów czasowo-przestrzennych chodu u słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku
The analysis of temporal and spatial parameters of gait in students of the University of the Third Age
Autorzy:
Wierzbicka, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145261.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
chód
starzenie się organizmu
akcelerometr
analiza chodu
walk
aging of the body
accelerometer
gait analysis
Opis:
Proces fizjologiczny, jakim jest starzenie się organizmu, rozpoczyna się stosunkowo wcześnie. Pierwsze zmiany w organizmie zachodzą już po 30 roku życia. Wizerunek osoby starszej w społeczeństwie charakteryzuje się nadmiarem wolnego czasu i niedołężnością. Jednak ten stereotyp jest coraz częściej obalany przez seniorów, którzy nadmiar wolnego czasu spędzają aktywnie. Osoby starsze mają do wyboru coraz więcej możliwości czynnego zagospodarowania czasu. Naprzeciw wychodzą im różne stowarzyszenia, organizacje oraz fundacje. Jednym z najbardziej znanych wariantów są uniwersytety trzeciego wieku zrzeszające seniorów, którzy chcą okres swojej starości spędzić aktywnie na rozwijaniu własnych zainteresowań oraz poszerzaniu swojej wiedzy. Badanie przeprowadzone wśród słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy Collegium Witelona Uczelnia Państwowa w Legnicy miało na celu analizę parametrów czasowo-przestrzennych chodu. Wprowadzenie do analizy chodu stanowił kwestionariusz osobowy, który poruszał kwestie aktywności zawodowej, ruchowej oraz przebyte urazy, operacje, a także występowanie dolegliwości bólowych podczas chodu wraz z ich ewentualną lokalizacją. Do badania wykorzystano protokół badawczy walk w akcelerometrze pomiarowym G-Sensor. Akcelerometr pomiarowy odnotował wartości parametrów czasowo-przestrzennych, takich jak długość kroku, szybkość chodu, kadencja, oraz analizował poszczególne fazy chodu. Otrzymane wyniki wykluczyły postawioną hipotezę, która przyjmowała wiek jako czynnik występowania zaburzeń parametrów czasowo-przestrzennych chodu u osób starszych. Analiza otrzymanych wartości udowodniła występujący w piśmiennictwie pozytywny wpływ aktywności fizycznej na układ ruchu osób w starszym wieku. Wśród badanych słuchaczy nie odnotowano patologicznych zaburzeń chodu pomimo ich wieku. Wydłużenie kroku, które odnotowano u większości badanych, wiązało się z wydłużeniem fazy podporu oraz niższą wartością kadencji i skutkowało zwiększeniem wydajności lokomocji. Aktywny tryb życia badanych znalazł swoje odzwierciedlenie w badaniu chodu, a późniejsza analiza otrzymanych wyników potwierdziła, że aktywność fizyczna u słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku wpływa pozytywnie na proces starzenia i utrzymuje układ ruchu w dobrej kondycji.
The physiological process of aging begins relatively early. The first changes in the body occur shortly after the age of 30. The image of an elderly person functioning in the society is characterized by excess time and infirmity. However, this stereotype is increasingly refuted by seniors who spend their free time actively. Elderly people have more and more options to spend their time in a more productive way. Their needs in that respect are met by various associations, organizations and foundations. One of their best-known choices is the University of the Third Age, associating seniors who want to spend their old age actively, developing their interests and expanding their knowledge. A study conducted among the students of the University of the Third Age at Collegium Witelona State University in Legnica aimed at analysing the spatial and temporal parameters of gait. The introduction to the gait analysis included a personal questionnaire, which addressed the issues of professional and motor activity as well as injuries, surgeries and the occurrence of pain while walking along with its possible location. The walk research protocol in the G-Sensor measuring accelerometer was used for the study. The measuring accelerometer recorded the values of spatial and temporal parameters, such as the step length, walking speed, cadence, and analysed the individual gait phases. The obtained results excluded the hypothesis assuming that age constitutes a factor influencing the occurrence of disturbances in spatial and temporal parameters of gait in the elderly. The analysis of the obtained values confirmed the opinion expressed in literary sources that physical activity has a positive effect on the human motor system at an advanced age. No pathological gait disturbances were observed in the examined students, despite their old age. The lengthening of the stride, which was observed in the majority of the subjects, was associated with a longer stance phase and a lower value of the cadence, and resulted in an increase in the efficiency of their motor systems. The active lifestyle of the subjects was reflected in the gait test, and the subsequent analysis of the obtained results confirmed that physical activity of the students of the University of the Third Age has a positive effect on their aging process and keeps their motor systems in a good condition.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Collegium Witelona; 2022, 4, 45; 59-71
2956-302X
2956-3208
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Collegium Witelona
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of caffeine intake from food and beverage sources among young women ®
Ocena spożycia kofeiny z żywności i napojów w grupie młodych kobiet®
Autorzy:
Wierzbicka, Elżbieta
Momot, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166368.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
Tematy:
caffeine
caffeine intake
assessment
coffee
caffeine-containing products
women
kofeina
spożycie kofeiny
ocena
kawa
produkty zawierające kofeinę
kobiety
Opis:
Caffeine is a purine-like alkaloid, a widely consumed psychostimulant, found in many plant species of which coffee beans, tea leaves, guarana, and cocoa beans are the most well-known. Furthermore, caffeine is an additive used in the food and beverage industry, it occurs in cola-type beverages and formulated caffeinated beverages or energy drinks, and in some dietary supplements. Due to the increasingly available offering of caffeine-containing products on the market, it is necessary to monitor the amount of caffeine consumed in the context of safety concerns for young women. The aim of this study were 1) to assess caffeine intake in relation to the dose considered by the EFSA as safe for adults in the general healthy population, and 2) to identify the main sources to caffeine intake among young women in Poland. The study was conducted from March to April 2021 in a group of 152 Polish young women aged 18 to 30 years (23.3±5.6). The study was carried out using the CAWI technique with the use of a 20-item food-frequency questionnaire to assess the frequency of consuming caffeine-containing products. The mean daily caffeine intake from all sources was 232 mg (95th percentile: 549 mg), which based on body weight (bw) was 2.88 mg/kg bw/day (P95: 7.62 mg/kg bw). The assessment of caffeine intake showed that in the studied group of women there is a risk of consuming excessive amounts of caffeine. In approx. 19% of women the dose of 5.7 mg/kg bw per day was exceeded, significantly more often in women aged 18-24 than in women aged 25–30 (23% vs 15%; p=0.036). In about 19% of women the daily intake was high (≥400 mg), in half of women (about 51%) it was moderate (200-400 mg), and in about 30% - it was low (<200 mg). Major contributors to caffeine intake were coffee (39%) and tea (34%), a smaller share included energy drinks and cola-type beverages and (12% and 9%, respectively). Approx. 20% of young women, whose caffeine consumption exceeded the safe level of caffeine intake, should limit the consumption of products which are the main sources of caffeine in their diet. In order to improve and shape the correct eating habits of young women, it is necessary to undertake educational activities aimed at the appropriate food choices of the assortment and the control over the amount of consumed caffeine-containing beverages.
Kofeina jest purynowym alkaloidem wywołującym określone efekty fizjologiczne, występującym w wielu gatunkach roślin, w tym w ziarnie kawy, liściach herbaty, guaranie i ziarnach kakaowca, także jest dodawana do napojów energetyzujących, napojów typu cola i jest składnikiem niektórych suplementów diety i środków farmaceutycznych. Ze względu na wzrastający trend rynkowej oferty produktów spożywczych zawierających kofeinę konieczne jest monitorowanie wielkości jej spożycia. Celem badania była ocena spożycia kofeiny w odniesieniu do dawki uznanej przez EFSA za bezpieczną dla ogólnej populacji oraz określenie produktów i napojów będących głównymi źródłami kofeiny w diecie młodych kobiet w Polsce. Badanie przeprowadzono od marca do kwietnia 2021 r. w grupie 152 młodych kobiet w wieku od 18 do 30 lat (23,3±5,6). Zastosowano technikę CAWI z wykorzystaniem 20-punktowego kwestionariusza częstotliwości spożycia produktów zawierających kofeinę. Wykazano, że średnie dzienne spożycie kofeiny wyniosło 232 mg (95-percentyl: 549 mg), co w przeliczeniu na masę ciała stanowiło 2,88 mg/kg mc. (P95: 7,62 mg/kg mc.). Stwierdzono, iż w badanej grupie młodych kobiet istnieje realne zagrożenie spożycia nadmiernej ilości kofeiny. U ok. 19 osób odnotowano przekroczenie dawki 5,7 mg/kg mc, istotnie częściej u kobiet w wieku 18-25 lat niż w wieku 25–30 lat (23% vs 15%; p=0,036). W przypadku ok. 19% osób spożycie kofeiny było duże (≥400 mg), u połowy osób (ok. 51%) na poziomie umiarkowanym (200-400 mg), a w przypadku ok. 30% - małe (<200 mg/dzień). Głównymi źródłami kofeiny w diecie młodych kobiet były kawa (39%) i herbata (34%), mniejszy udział stanowiły napoje energetyzujące (12%) oraz napoje typu cola (9%). Podsumowując, w przypadku ok. 20% badanych kobiet, u których stwierdzono przekroczenie bezpiecznej dawki, zalecane jest ograniczenie spożycia produktów będących głównymi źródłami kofeiny. Dla poprawy i kształtowania prawidłowych zwyczajów żywieniowych młodych kobiet konieczne są działania edukacyjne mające na celu zwrócenie uwagi na odpowiedni dobór asortymentu i ilości spożywanych napojów.
Źródło:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego; 2022, 1; 113--121
0867-793X
2719-3691
Pojawia się w:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Crystal Lattice Damage and Recovery of Rare-Earth implanted Wide Bandgap Oxides
Autorzy:
Sarwar, Mahwish
Ratajczak, Renata
Ivanov, Vitalii
Mishra, Sushma
Turek, Marcin
Wierzbicka, Aleksandra
Woźniak, Wojciech
Guziewicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2204945.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
wide bandgap oxides
zinc oxide
gallium oxide
rare earth
ion implantation
Rutherford backscattering spectrometry
low temperature photoluminescence
Opis:
Rare earth (RE) elements are important for the optical tuning of wide bandgap oxides (WBO) such as β-Ga2O3 or ZnO, because β-Ga2O3:RE or ZnO:RE show narrow emission lines in the visible, ultra-violet and infra-red region. Ion implantation is an attractive method to introduce dopant into the crystal lattice with an extraordinary control of the dopant ion composition and location, but it creates the lattice damage, which may render the dopant optically inactive. In this research work, we investigate the post-implantation crystal lattice damage of two matrices of wide-bandgap oxides, β-Ga2O3 and ZnO, implanted with rare-earth (RE) to a fluence of 5 x 10^14, 1 x 10^15 and 3 x 10^15 atoms/cm^2, and post-growth annealed in Ar and O2 atmosphere, respectively. The effect of implantation and annealing on both crystal lattices was investigated by channeling Rutherford backscattering spectrometry (RBS/C) technique. The level of crystal lattice damage caused by implantation with the same RE fluences in the case of β-Ga2O3 seems to be higher than in the case of ZnO. Low temperature photoluminescence was used to investigate the optical activation of RE in both matrices after performed annealing.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2022, 16, 5; 147--154
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Designer, Creator, Trainer and Mentor… or an Academic Teacher Online
Autorzy:
Wierzbicka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40570881.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
e-learning
kształcenie akademickie
nauczyciel
nauczyciel akademicki
kompetencje nauczyciela akademickiego
academic education
teacher
university teacher
competences of a university teacher
Opis:
RESEARCH OBJECTIVE: The objective of the reflections undertaken is to present the competences of academic teachers necessary for online teaching and the necessary changes of attitudes in this professional group. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: In the context of the specific objective, the research problem is included in the questions: What competences should an academic teacher have in order to teach online effectively? How should universities support academic teachers in acquiring those competences in their teaching work? The method used was literature analysis and interviews with academic teachers at the University of Łódź collected during online training within the project: “Scientific excellence as the key to excellence in education”. Operational Programme Knowledge Education Development”. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The introduction presents the development of academic e-learning in Poland within the last twenty years. This is followed by the discussion of the competences of academic teachers conducting online classes and the necessary changes in their attitudes. The participation of universities in this process is also shown. RESEARCH RESULTS: The presented reflections indicate that not all teachers were prepared for e-learning before the pandemic and that some universities failed to support them sufficiently in their teaching work. The pandemic showed that the preparation for remote teaching should be one of the goals of teacher and university development. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, RECOMMENDATIONS: Online teaching requires changes and systemic preparation of teachers for conducting classes in the digital reality.
CEL NAUKOWY: Celem podjętych rozważań jest prezentacja kompetencji nauczycieli akademickich niezbędnych w nauczaniu online oraz koniecznych zmian postaw w tej grupie. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W kontekście określonego celu problem badawczy zawarto w pytaniach: Jakie kompetencje powinien posiadać nauczyciel akademicki, by efektywnie nauczać online? W jaki sposób uczelnie powinny wspomagać w pracy dydaktycznej nauczycieli akademickich w ich zdobywaniu? Wykorzystano metodę analizy literatury oraz wywiady z nauczycielami akademickimi Uniwersytetu Łódzkiego zgromadzone podczas szkoleń online w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia” Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój. PROCES WYWODU: Wprowadzenie prezentuje rozwój e-learningu akademickiego w Polsce w ostatnich 20 latach. Następnie omówione są kompetencje nauczycieli akademickich nauczających online i konieczne zmiany postaw. Ukazany jest także udział uczelni w tym procesie. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przedstawionych rozważań wynika, że nie wszyscy nauczyciele byli przygotowani do e-learningu przed pandemią, a część uczelni niewystarczająco wspierała ich w pracy dydaktycznej. Pandemia pokazała, że przygotowanie do dydaktyki zdalnej powinno być jednym z celów rozwoju nauczycieli i uczelni. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Nauczanie online wymaga zmian i systemowego przygotowania nauczycieli do dydaktyki w cyfrowej rzeczywistości.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2022, 21, 60; 69-79
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determinants and effects of Poland’s road accidents in the context of the 2030 agenda for sustainable development – poviat level analysis for the years 2010-2019
Determinanty i skutki wypadków drogowych w Polsce w kontekście celów agenda 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju - analiza na poziomie powiatów w latach 2010-2019
Autorzy:
Romanowska, Aleksandra
Pangsy-Kania, Sylwia
Budzyński, Marcin
Wierzbicka, Katarzyna
Prystrom, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172328.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Tematy:
Agenda 2030
sustainable development
road accidents
fatalities
injured
poviat
zrównoważony rozwój
wypadki drogowe
ofiary śmiertelne
ranny
powiat
Opis:
The objective of the research was to assess how selected factors influence road safety in Poland's poviats. To that end, an analysis was conducted of road accident determinants and effects in the poviats in the years 2010-2019. The time horizon fits in with Goal 3.6. of Agenda 2030, which is to halve the number of global deaths and injuries from road traffic accidents by 2020. The article presents the analysis results for the following determinants: the rate of car ownership by poviat, poviat spending on transport and length of the road network, and quality of road infrastructure. The research problem was to establish which of the poviats are closest to achieving Goal 3.6. of Agenda 2030 and how likely it is, and, as a consequence, which of the poviats should step up their road safety policies to align them to the targets set out in the Agenda. To identify groups of poviats sharing similar characteristics, they were grouped using the k-means method. Five groups of poviats were identified and analeffecysed for how their road safety indicators changed between 2010 and 2019. The results of the analysis show that the highest fatality reduction (-40%) was achieved by urban poviats with the highest per capita spending on transport. The same poviats, however, have the highest increases in serious injuries (+30%). The analyses show that Polish poviats are still far from achieving Goal 3.6 of Agenda 2030. The research results presented in the article are original for the poviat level.
Celem prac badawczych była ocena wpływu wybranych czynników na poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego w powiatach w Polsce. Dla osiągniecia tego celu wykonano analizę determinant i skutków wypadków drogowych w powiatach w latach 2010-2019. Przyjęty horyzont czasowy wpisuje się w cel 3.6. Agenda 2030, dotyczący zmniejszenia do 2020 roku o połowę liczby wszystkich ofiar rannych i śmiertelnych w wypadkach drogowych. W artykule przedstawiono wyniki analizy dla następujących determinant: stopień zmotoryzowania mieszkańców poszczególnych powiatów, wydatki budżetów powiatów na transport oraz długość sieci drogowej, uwzględniającej jakość infrastruktury drogowej. Problemem badawczym była odpowiedź na pytanie, które z powiatów były najbliżej realizacji celu 3.6. Agenda 2030 i jakie są w tym zakresie perspektywy, a w konsekwencji, dla jakich powiatów należy zintensyfikować działania naprawcze, zbliżające do celu Agenda. W celu identyfikacji grup powiatów o podobnej charakterystyce, przeprowadzono grupowanie metodą k-średnich. W rezultacie badania wyłoniono pięć grup powiatów, dla których wykonano analizy zmiany wskaźników bezpieczeństwa ruchu drogowego w latach 2010-2019. Wyniki analizy wskazują, że naj-większą redukcję liczby ofiar śmiertelnych (-40%) osiągnęła grupa miast na prawach powiatu, które ponoszą największe wydatki na transport w przeliczeniu na mieszkańca. Jednocześnie jednak w tych powiatach odnotowano najwyższy wzrost liczby ofiar ciężko rannych (+30%). Wyniki analiz wskazują, że polskie powiaty są nadal daleko od osiągnięcia celu 3.6 Agenda 2030. Oryginalność wyników badań przedstawionych w artykule odnosi się do badania na poziomie powiatów.
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2022, 3; 173--193
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O semantyce, życiu i kulturze akademickie rozmowy z Anną Wierzbicką. Helen Bromhead i Zhengdao Ye (red.), Meaning, Life and Culture: In Conversation with Anna Wierzbicka, Canberra: Anu Press, 2020, xviii + 515 s.
Autorzy:
Głaz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670856.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2022, 34; 257-262
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optimization of the preparation process stages of the bioink compositions based on sodium alginate and gelatin to improve the viability of biological material contained in hydrogel 3d printouts
Autorzy:
Wierzbicka, Adrianna
Bartniak, Mateusz
Rosińska, Karolina
Bociąga, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172009.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:
hydrogel
bioink
3D bioprinting
sodium alginate
gelatin
tissue engineering
Opis:
Currently developing on a large scale, the opportunities for 3D printing represent more and more perspective solutions in the area of tissue engineering and personalized medicine. Due to their ability to reproduce the natural extracellular matrix and unique properties, hydrogels are popularly used materials to produce bioinks designated for 3D printing. Today, solutions based on sodium alginate and gelatin are frequently used compositions for this purpose. The high viability of the cells incorporated into bioink is the key parameter determining the application opportunities of printed structures. The parameters of the process used for the preparation of hydrogel compositions may have a direct impact on the viability of the cells incorporated within the printed structure. This study aims to develop a protocol for the preparation of hydrogel materials based on alginate and gelatin, providing the highest viability of the model osteoblast-like cell line Saos-2 incorporated directly into the bioink before the 3D bioprinting process. In the scope of this study, the analyzed process parameters of the preparation of the hydrogel bioinks are the method of combination of a polymer solution with biological material, the applied concentration, the cross-linking solution, and also the waiting time of the prepared hydrogel bioink for the 3D printing process. A key aspect of the study is the evaluation of the influence of 3D printing on changes in the survival rate of biological material directly after the manufacturing process and after individual incubation periods of the printouts in conditions reflecting the body’s environment.
Źródło:
Engineering of Biomaterials; 2022, 25, 165; 7--16
1429-7248
Pojawia się w:
Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 403

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies