Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "traumy" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 70
Tytuł:
„I czyje to wszystko?”. Fantomy pamięci i transfery traumy w Krótkiej wymianie ognia Zyty Rudzkiej
”Whose Is It, Anyway?”. The Phantoms of Memory and the Transmission of Trauma in Zyta Rudzka’s Krótka wymiana ognia
Autorzy:
Zając, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203237.pdf
Data publikacji:
2020-06-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Fantom
podmiot posttraumatyczny
postpamięć
transgeneracyjny przekaz traumy
Zyta Rudzka
post‑traumatic subject
Opis:
Artykuł stanowi próbę interpretacji powieści Zyty Rudzkiej zatytułowanej Krótka wymiana ognia. Dochodzi w nim do odczytania tego utworu za pomocą kategorii zaczerpniętych z myśli psychoanalitycznej Marii Török i Nicolasa Abrahama oraz z interdyscyplinarnych studiów nad pamięcią i traumą ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia transgeneracyjnego przekazu traumy. Autor przedstawia trzy podstawowe łańcuchy rzeczywistych i obecnych w porządku fantazmatycznym zdarzeń, które wpływają na skomplikowaną relację pomiędzy kobietami należącymi do trzech pokoleń tej samej rodziny. Krążący między nimi pamięciowy przekaz jest zaburzony i stopniowo wytraca jednoznaczną afiliację, stając się traumatycznym palimpsestem o charakterze sensualnym i somatycznym.
This article aims to provide a preliminary interpretation of Zyta Rudzka’s novel entitled Krótka wymiana ognia (A Short Exchange of Fire). It is analysed through the lens of interdisciplinary Memory and Trauma Studies as well as Maria Török and Nicolas Abraham’s psychoanalytical thought – special attention is paid to the concept of transgenerational transmission of trauma. The author presents three main series of events (which occur not only in reality but also in the phantasmatic order) which affect the complicated relationship between women from three generations of the same family. Shreds of memory that circulate between them gradually lose an unambiguous affiliation and become a part of a somatic and sensual traumatic palimpsest.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2020, 1; 149-162
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ja sama w coraz większym stopniu uświadamiam sobie kobiecą barwę tego, co robię”. "Transe – Traumy – Transgresje" i „Seria z Różą” w kontekście trendów autobiografii kobiecych
„My own awareness of the feminine hue of what I do keeps growing”. "Trances - Traums - Transgressions" and „The Rose Series” in the context of the trends in woman’s autobiography
Autorzy:
Piekara, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375353.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
woman’s autobiography
feminism
Maria Janion
interview
“The Rose Series”
autobiografia kobieca
feminizm
Janion
wywiad
„Seria z Różą”
Opis:
Artykuł dotyczy wywiadu-rzeki Kazimiery Szczuki z Marią Janion, w kontekście autobiografii kobiecych powstałych w XXI wieku w Polsce – książka ta jest częścią ciekawej inicjatywy wydawniczej, jaką jest „Seria z Różą”. W serii przedstawiane są biografie kobiet aktywnych, feministek, kobiet zasłużonych dla polskiej nauki, kultury, sztuki czy polityki. W artykule autorka stara się ukazać trendy charakterystyczne dla polskich autobiografii kobiecych, zestawić je z problematyką feministyczną oraz wskazać wyjątkowość przedsięwzięcia „Serii z Różą”, zastanowić się nad tym, czy można mówić o nowym sposobie konstruowania autobiografii kobiecej w Polsce. W tekście pojawia się także odniesienie do czegoś, co można nazwać „męskim punktem odniesienia” w konstruowaniu autobiografii, a także zderzenie wypowiedzi bohaterki książki (Marii Janion) ze stereotypami związanymi ze społecznymi i kulturowymi rolami kobiecymi.
The article focuses upon Kazimiera Szczuka’s long interview with Maria Janion, locating it in the context of women’s autobiographies published in the 21st century Poland. The book under study – Trances – Traumas – Transgressions – is a part of an interesting publishing venture under a collective title of “The Rose Series”. The series presents biographies of active women: feminists, women who have made a significant contribution to Polish scholarship and science, culture, arts or politics. In her study, the author endeavors to single out particular trends characterizing the genre of the woman’s autobiography in Poland in relation to the central concerns of the feminist thought. It is against such a backdrop that she proceeds to demonstrate the uniqueness of “The Rose Series”. Her argument leads to a reflection upon whether or not it is possible to claim the emergence of a new way of constructing a woman’s autobiography in the Polish cultural discourse. To answer such a question, the author juxtaposes the ‘masculine point of reference’ – determining the ‘traditional’ direction of the process of autobiography construction – against the network of reference central to the construction of a woman’s autobiography, and sets some of Maria Janion’s statements and observations against stereotypes concerning social and cultural roles of the woman in the Polish context.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 2, 1; 29-38
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ocalenie”, czyli o poezji mimo traumy. Afekt, wyobraźnia i wspólnota w twórczości Czesława Miłosza z lat czterdziestych
Autorzy:
Kopkiewicz, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639284.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Czesław Miłosz, afekt, trauma, zmysłowość, druga wojna światowa
Opis:
Rescue or about poetry despite trauma. Affection, imagination and community in Czeslaw Milosz’s works in the 40s. In the sketch, I try to highlight the uniqueness of thinking about creative passion and poetry of Czeslaw Milosz, especially the practical implementation of his worldview in the volume of Rescue. On the one hand I attempt to capture the development of Milosz’s reflection and artistic creation from late 30s to early 50s, by showing how he has struggled with two tendencies: transparency stemming from his left-wing youth and designed to enable communication with the community of ordinary people and maintenance of vivid imagination, in which manifests the indefinite affect of artisitic creation, the vital force. The second trend of his work in a particular way becomes present in Rescue, so that the poet has already at the time of war created a formula for going through trauma in order to allow the return to life, to sensory and diverse reality, as well as ethical opening to another human being.
Źródło:
Wielogłos; 2015, 1(23)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Odrodziły się traumy z czasów Zagłady”. Marzec 1968 jako narracja postkatastroficzna
“Traumas from the Holocaust Have Revived”. March 1968 as a Polish Postcatastrophic Narration
Autorzy:
Artwińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1389621.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
anti-Semitism
March 1968
postcatastrophe
remembrance
perpetrators
victims
witnesses
Opis:
The article discusses select literary images and presentations of March 1968, which are treated as an example of a postcatastrophic narration. The author states that the events of the years 1967-1968 are often depicted in Polish literature as a kind of a “recurring catastrophe” – predicting an event of the calibre of the Holocaust. Similarities and parallels can be noticed on the artistic level (ways of representation) and ideological (judgement of events). Consequently, the catastrophe does not fulfil its cathartic function and does not become a breakthrough, instead its characteristic features are repetitions and new configurations. Finally, the author asks whether, and to what extent, Polish remembrance of March overlaps with the remembrance of the Holocaust, and to what degree the struggle with anti-Semitism in 1967-1968 was simultaneously a struggle with anti-Semitism during WWII.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2015, 25; 187-208
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Trauma bez traumy”: współczesne przeżywanie traum na podstawie wybranych opowiadań Alda Novego
“Trauma without Trauma”: Experiencing Trauma Contemporarily on the Basis of Aldo Nove’s Stories
Autorzy:
Kobylska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520264.pdf
Data publikacji:
2022-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
trauma
disaster
Aldo Nove
Daniele Giglioli
Italian literature
contemporary literature
katastrofa
literatura włoska
literatura współczesna
Opis:
The article shows the results of the analysis of literary “trauma without trauma” concept by Daniele Giglioli, observed in prose pieces of Italian writer, Aldo Nove. The Autor of the paper explains the theory of the Italian literary scholar and searches for its reflection and its way of presenting in the newest Italian literature on the example of Nove’s stories: Ruanda and Vermicino from the collection Superwoobinda (1998) and Il giorno più bello della mia vita from Anteprima mondiale (2016). The aim of the examination is to respond to the question, what, according to the writer, is the trauma of the contemporary society and in which way is it presented in the contemporary literature.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 289-303
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ucieleśnienie” traumy w powieści historycznej Hägring 38 Kjella Westö
“Embodiment” of trauma in Kjell Westö’s novel Mirage 38
Autorzy:
Teperek, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/696951.pdf
Data publikacji:
2017-12-17
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Opis:
Applying close-reading the transdisciplinary article investigates the way in which trauma experienced by women during the Finnish civil war (1918) is presented in Kjell Westö’s novel Mirage 38. Focusing on the female body and working with the term “body memory”, it discusses symbolical literary representations of traumatic memories, which cannot be described verbally and are often hided from the other members of the community, as well as their destructive impact on the psyche and social relations of the traumatised person – in this case the main character of the novel Milja Matilda Wiik. The human body is perceived here as a place of embodiment of suppressed memories. Consequently, the body can be also seen as a medium of memory.
Źródło:
Studia Scandinavica; 2017, 1, 21; 64-78
2657-6740
Pojawia się w:
Studia Scandinavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
'I Had a Dream, Which Was not All a Dream': Viewpoint Metaphors in Personal Experience Narratives on War
„Miałem sen, który nie był wyłącznie snem”: metafory oglądu w narracjach osobistych doświadczeń na temat wojny
Autorzy:
Nikolaienko, Valeriia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394726.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
metafora oglądu
doświadczeniowość
metafora
punkt widzenia
narracja osobistego doświadczenia
narracja traumy
viewpoint metaphor
experientiality
metaphor
viewpoint
personal experience narrative
trauma narrative
Opis:
The article makes a case for a particular kind of conceptual metaphor, the viewpoint metaphor. The viewpoint metaphor is argued to be a tool employed by narrators in personal experience narratives in order to render their irregular perception mode. The viewpoint metaphor allows mapping on the narrated real experience the perception characteristics of other experiences such as watching a movie or having a dream. The research material consisted of a sample of 50 personal experience narratives (25 in English and 25 in Ukrainian) produced by the participants or witnesses, military and civilian, of hostilities mainly in Ukraine in 2014-2023 and in some other conflicts. It was found that two basic and most prominent viewpoint metaphors in this kind of discourse is EXPERIENCING THE EVENT is DREAMING OF THE EVENT or WATCHING A MOVIE OF THE EVENT. These metaphors are often reinforced by other viewpoint metaphors and they tend to repeatedly occur in the narrative. The function of the viewpoint metaphor is expressing the subjective experientiality, emotional condition and embodied perception mode at the time of the experience narrated. Viewpoint is therefore argued to be a part of the mental space’s construal. Studying the viewpoint metaphor allows to shed light onto the conceptual structure of viewpoint. It was found that the elements mapped from the source experience of watching a movie or having a dream include passive witnessing, reduced agency, hushed perception, unreality of events, timelapse, and slow motion.
W artykule przedstawiono argumenty za istnieniem szczególnego rodzaju metafory pojęciowej – metafory oglądu. Metafora oglądu jest narzędziem stosowanym w narracjach dotyczących osobistych doświadczeń narratorów w celu oddania niezwykłości tych doświadczeń. Metafora ta pozwala na użycie w narracji rzeczywistego doświadczenia projekcji cech percepcyjnych innych doświadczeń, takich jak oglądanie filmu lub sen. Materiał badawczy stanowił korpus 50 narracji osobistych doświadczeń (25 w języku angielskim i 25 w języku ukraińskim) wojskowych i cywilnych  uczestników lub świadków działań wojennych, przede wszystkim  w Ukrainie w latach 2014-2023 oraz w niektórych innych konfliktach. Stwierdzono, że dwie podstawowe i najbardziej widoczne metafory oglądu w tego rodzaju dyskursie to DOŚWIADCZENIE WYDARZENIA to SEN O WYDARZENIU lub OGLĄDANIE FILMU Z WYDARZENIA. Metafory te są często wzmacniane przez inne metafory oglądu i zwykle pojawiają się wielokrotnie w narracji. Funkcją metafory oglądu jest wyrażanie subiektywnego doświadczenia, stanu emocjonalnego i ucieleśnionego trybu percepcji w momencie doświadczenia, które jest opowiadane. Dlatego też punkt widzenia jest traktowany tutaj jako część konstrukcji przestrzeni mentalnej. Badanie metafory oglądu pozwala rzucić światło na strukturę pojęciową punktu widzenia. Z badania wynika, że cechy percepcji przejęte na podstawie doświadczenia domeny źródłowej (oglądania filmu czy snu) obejmują bycie biernym świadkiem, zmniejszoną sprawczość, wyciszoną percepcję, nierzeczywistość wydarzeń, klatkowość widzenia i zwolnione tempo.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2023, 8, 1; 52-70
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Affective Rhythms: Experience of Trauma in Alan Clarke’s Films from the 1980s
Afektywne rytmy. Doświadczenie traumy w filmach Alana Clarke’a z lat 80.
Autorzy:
Kosińska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24918700.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Alan Clarke
trauma
afekt
rytm
kino brytyjskie
Irlandia Północna
affect
rhythm
British cinema
Northern Ireland
Opis:
Alan Clarke’s films from the 1980s are usually characterized as radical tests of the boundaries of social realism and narrative minimalism. As such, they have been described as highly political, although their political potential relates primarily to form rather than content (plot or story). Clarke’s critical approach to current affairs in Britain leads not only to a stark and pessimistic diagnosis of the state of the nation and the country but also to an analysis of the national and social traumas of the 1980s. Specific formal and narrative strategies employed by the director are highly affective – he uses intersecting patterns of different, persistent, and repetitive rhythms, visual, aural, and temporal, not to convey an intellectual meaning but rather to affect the viewer, to immerse them in a kind of trance-like experience. The author uses Jill Bennett’s reflections on trauma and affect in art to analyse the rhythmic designs of two of Clarke’s films: Road (1987) and Contact (1985).
Filmy Alana Clarke’a z lat 80. zwykle postrzega się jako radykalne testy granic realizmu społecznego i narracyjnego minimalizmu. Traktuje się je więc jako szczególnie polityczne, choć potencjał ten odnosi się przede wszystkim do formy, a nie treści (fabuły czy historii). Konsekwencją krytycznego podejścia Clarke’a do bieżących wydarzeń w Wielkiej Brytanii jest nie tylko surowa i pesymistyczna diagnoza stanu narodu i kraju, ale także analiza narodowych i społecznych traum lat 80. Specyficzne strategie formalne i narracyjne zastosowane przez reżysera są wysoce afektywne – wykorzystuje on nakładające się na siebie rozmaite natrętne i repetytywne układy rytmów, zarówno wizualnych, dźwiękowych, jak i czasowych, nie po to, by wyrazić znaczenia intelektualne, ale by działać na widza afektywnie, wciągnąć go w pewne transowe doświadczenie. Autorka wykorzystuje refleksje Jill Bennett na temat traumy i afektu w sztuce do analizy rytmicznych układów w dwóch filmach Clarke’a – Road (1987) i Contact (1985). [artykuł opublikowany w języku angielskim jako: Affective Rhythms: Experience of Trauma in Alan Clarke’s Films from the 1980s]
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 123; 50-73
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksandra Gruszczyk, Czarne światło. Analiza zjawiska powojennej traumy społecznej w kulturze Stanów Zjednoczonych Ameryki
Autorzy:
Lasoń, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/556786.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2018, 2; 181-183
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
APPROACHING EMOTIONAL DEFICITS THROUGH THE LENS OF EPIGENETICS. THE SENSORY SUBLIMATION OF TRAUMA IN ANNA WIŚNIEWSKA-GRABARCZYK’S PORZECZKOWY JOSEF
Zmysłowa sublimacja traumy w powieści Porzeczkowy Josef Anny Wiśniewskiej-Grabarczyk. Deficyty emocjonalne
Autorzy:
Woźniak-Łabieniec, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036010.pdf
Data publikacji:
2019-04-28
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Anna Wiśniewska-Grabarczyk; literature and memory; postmemory; epigenetics; Shoah
Anna Wiśniewska-Grabarczyk; literatura a pamięć; postpamięć; epigenetyka; Shoah
Opis:
The article examines Anna Wiśniewska-Grabarczyk’s Porzeczkowy Josef (Currant Josef), which was nominated for the 2019 Witold Gombrowicz Literary Award, from the epigenetic perspective. The novel tells a story of coping with the difficult memories of a concentration camp. Those experiences and the anxiety that they produce were ‘inherited’ by the granddaughter from her grandmother. In the suppressed memories, love merges with hatred and the victim’s attachment to the perpetrator – with shame. As the article argues, what plays an important role in coping with this trauma are richly described sensory impressions (scents, flavours, tactile impressions).
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2020, 75; 191-209
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Beyond the Battlefields of Memory: Historical Traumas and Hungarian Literature
Poza pobojowiskami pamięci. Historyczne traumy i literatura węgierska
Autorzy:
Kisantal, Tamás
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/913153.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
collective memory
traumatic events
competitive and multidirectional memory
contemporary historical fiction
new realism
pamięć kolektywna
wydarzenia traumatyczne
pamięć rywalizująca i wielokierunkowa;
współczesna proza historyczna
nowy realizm
Opis:
One can describe the contemporary Hungarian collective memory as an interpretational field of some traumatic historical events of the twentieth century. The essay aims to sketch some important tendencies of the literary representation of these events after the millennium. At first, it outlines the wider social and political contexts of these literary works. Secondly, it models the current Hungarian cultural field as an opposition between two strategies of memory labeling them in Michael Rothberg’s terminology as competitive and multidirectional ones. These approaches to the past are also associated with different ideological implications and literary canons. Finally, with a brief overview of some recent novels, the essay demonstrates some pathways of representing multidirectional attitudes to the past in the Hungarian literary fiction of the 2000s.
Współczesną węgierską pamięć zbiorową można opisać jako pole interpretacyjne kilku traumatycznych wydarzeń historycznych XX w. Artykuł ma na celu wskazanie ważnych tendencji w reprezentacji literackiej tych wydarzeń w nowym tysiącleciu. Na początku autor szkicuje konteksty społeczne i polityczne utworów literackich. Następnie przedstawia współczesną kulturę węgierską jako przeciwieństwo dwóch strategii pamięci, posługując się terminologią Michaela Rothberga – rywalizacyjnej i wielokierunkowej. Takie podejście do przeszłości wiąże się z różnymi implikacjami ideologicznymi, jak również kanonami literackimi. Wreszcie, wraz ze wskazaniem wybranych najnowszych powieści, autor pokazuje kilka sposobów reprezentacji wielokierunkowego podejścia do przeszłości w węgierskiej literackiej prozie nowego tysiąclecia.
Źródło:
Porównania; 2020, 27, 2; 47-58
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cena słuchania. Czynniki ryzyka i ochronne wystąpienia traumy zastępczej u osób badających przemoc
The Price of Listening. Risk Factors and Protective Measures of Vicarious Trauma Among Researchers of Violence and Abuse
Autorzy:
Włodarczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1201136.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
Tematy:
dobrostan badaczy
zmęczenie współczuciem
wypalenie
badania wrażliwe
researchers’ well-being
compassion fatigue
burnout
sensitive research
Opis:
Artykuł przedstawia problem kosztów osobistych badaczy wrażliwych tematów i grup. Odnosi się do piśmiennictwa dotyczącego traumy zastępczej, zmęczenia współczuciem i wypalenia wśród badaczy oraz przedstawia czynniki ryzyka i czynniki ochronne na trzech poziomach: organizacyjnym, projektowym i indywidualnym.
The article presents the problem of personal costs of researchers who study sensitive topics and vulnerable groups. It addresses the literature on vicarious trauma, compassion fatigue, and burnout among researchers, and presents risk and protective factors at three levels: organizational, project, and individual.
Źródło:
Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka; 2020, 19, 3; 84-101
1644-6526
Pojawia się w:
Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy kino może uciec od wojennej traumy? Film chorwacki po 1990 r.
Can Cinema Escape the War Trauma? Croatian Cinema After 1990
Autorzy:
Gluba, Justyna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340606.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kino chorwackie
Croatian Cinema
Opis:
Transformacja ustrojowa w Chorwacji nierozerwalnie wiąże się z wojną domową, w zdecydowany i brutalny sposób kończącą jugosłowiańską erę. Nowa rzeczywistość wymagała stworzenia kinematografii, która stanie się niezależna i napisze własną historię. W latach 90. konserwatywna narracja partii rządzącej, na czele której stał pierwszy chorwacki prezydent od ogłoszenia niepodległości, Franjo Tuđman, spowodowała, że reżyserzy sięgali po patriotyczne i chrześcijańskie motywy. Było to między innymi potwierdzeniem specjalnej misji, co do której przekonana była elita rządząca, a która polegała na „ucywilizowaniu” swoich bałkańskich sąsiadów. Dopiero po śmierci Tuđmana twórcy filmowi mogli pozwolić sobie na większą swobodę, zarówno jeśli chodzi o środki wyrazu, jak i podejmowane motywy. Do głosu doszli reżyserzy, których młodość przypadła na moment wybuchu, a później apogeum konfliktu zbrojnego. W artykule wzięto pod uwagę trzy filmy powstałe po 2000 r.: Miłe martwe dziewczyny (Fine mrtve djevojke, reż. Dalibor Matanić, 2002), Kino Lika (Kino Lika, reż. Dalibor Matanić, 2008) i Przepraszam za kung-fu (Oprosti za kung-fu, reż. Ognjen Sviličić, 2004). Są to filmy, które wykorzystując narrację kontrastu: my (Chorwaci) kontra oni (Serbowie, Niemcy, Zachód), odchodzą od tematyki wojennej, wciąż jednak subtelnie do niej nawiązując. Dzięki podjętym tematom reżyserom udało się – choć nie kompleksowo – stworzyć przekrój społeczeństwa posttransformacyjnego, borykającego się zarówno z nową, kapitalistyczną rzeczywistością, jak i pokłosiem doświadczeń wojennych.
The political transformation in Croatia is inextricably linked with the civil war, in a decisive and brutal manner ending the Yugoslav era. The new reality required the creation of a cinematography that will become independent and write its own story. In the 1990s, the conservative narrative of the ruling party, led by the first Croatian president since the proclamation of independence, Franjo Tuđman, caused the directors to reach for patriotic and Christian motifs. This was, among other things, confirmation of a special mission, of which the ruling elite was convinced, and which consisted in “civilizing” its Balkan neighbours. It was only after Tuđman’s death that filmmakers were able to afford more freedom, both in terms of means of expression and motives. Directors came to the fore, whose youth fell at the moment of the explosion, and later the apogee of the armed conflict. The article takes into account three films created after 2000: Fine Dead Girls (Fine mrtve djevojke, dir. Dalibor Matanić, 2002), The Lika Cinema (Kino Lika, dir. Dalibor Matanić, 2008) and Sorry for Kung Fu (Oprosti za kung-fu, dir. Ognjen Sviličić, 2004). These are films that take advantage of the narrative of contrast: we (Croats) versus them (Serbs, Germany, West), and depart from the subject of war, but still subtly refer to it. Thanks to the topics raised, the directors managed to create – though not comprehensively – a cross-section of post-transformation society, struggling with both the new capitalist reality and the aftermath of wartime experiences.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2019, 105-106; 120-136
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 70

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies