Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the crisis of civilization" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
A Letter in a Bottle: Conrad, Norwid and the End of the Age of Sailing Ships
Autorzy:
Ratajczak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638771.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
topoi, the crisis of values, Conrad, Norwid, the idea of progress, the decline of civilization, tradition, the era of the great sailing ships
Opis:
A perusal of Conrad’s novels and Norwid’s Civilization easily allows us to discern a similarity of ideas. Both authors analyse the social consequences of technological progress and are particularly disturbed by the illusionary feeling of security that it brings, coming from a conviction that the forces of nature have finally been subdued. Modernity deprives Man of his greatness - it “takes the spell away”. With the disappearance of the common toil that holds people together comes a loosening of social bonds. Norwid wrote his Civilization in reaction to the news of the sinking of the Pacific - a steamship on which he had once returned from America. Conrad for his part was fascinated by the greatest sea disaster of his times: the sinking of the Titanic. The reluctance of both authors to acknowledge progress as an absolute entity may be explained by their shared Romantic view of the world, which was incompatible with any order based solely on “material interests”.
Źródło:
Yearbook of Conrad Studies; 2013, 8
2084-3941
Pojawia się w:
Yearbook of Conrad Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura instytucjonalna a ryzyko krachu współczesnego systemu kapitalistycznego
Institutional architecture and the risk of the collapse of the modern capitalist system
Autorzy:
Zeman-Miszewska, Ewa
Miszewski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123380.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
system kapitalistyczny
kryzys globalny
cywilizacja
architektura instytucjonalna
instytucje nieformalne
capitalist system
global crisis
civilization
institutional architecture
informal institutions
Opis:
Cel – Wielopłaszczyznowy kryzys cywilizacyjny, którego jesteśmy świadkami, wywołuje w skali globalnej niewspółmiernie słabe reakcje obronne. Opracowanie zmierza do wykazania, że istotną przyczyną takiego stanu rzeczy jest architektura instytucjonalna, tworzona i tworząca się nadal w toku ewolucji systemu kapitalistycznego. Metoda badań – Dociekania wykorzystują analizę instytucjonalną kapitalistycznego systemu społeczno-gospodarczego, a w szczególności wpływ specyficznych dla tego systemu instytucji na jego ewolucję. Wnioski – Konkluzja wywodów dotyczy możliwych wariantów kroków zaradczych niwelujących lub ograniczających zagrożenia dla trwałości systemu. Oryginalność/wartość/implikacje/rekomendacje – Opracowanie uzasadnia wagę prób zmiany dotychczasowego systemu gospodarki globalnej i wskazuje potencjalne bariery na drodze ratowania cywilizacji.
Purpose – The multifaceted civilization crisis which we are witnessing, generates disproportionately weak defense responses on a global scale. The study aims to show that the essential cause of this state of affairs is the institutional architecture, designed in the course of the evolution of the capitalist system. Research method – The article refers to the institutional analysis of the capitalist socio-economic system, and in particular of the impact of institutions specific to this system on its evolution. Results – The conclusion includes arguments concerning possible variants of remedial measures to eliminate or reduce threats to the system durability. Originality /value / implications /recommendations – The study justifies the importance of attempts to change the current system of the global economy and indicates potential barriers in the way of saving our civilization.
Źródło:
Optimum. Economic Studies; 2022, 1(107); 15-33
1506-7637
Pojawia się w:
Optimum. Economic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy idea sustainable development ukazuje nową wizję rozwoju cywilizacyjnego?
Does the idea of the sustainable development show a new vision of the development of the civilization?
Autorzy:
Hull, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371511.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
rozwój zrównoważony
cywilizacja
kryzys
przyszłość
nowa wizja społeczeństwa
sustainable development
civilization
crisis
future
vision of new society
Opis:
Punktem wyjścia rozważań jest analiza obecnego kryzysu cywilizacyjnego i poszukiwań nowych wizji dalszego rozwoju „zglobalizowanej ludzkości”. W tym kontekście ukazane sa różne rozumienia postulatu zrównoważonego rozwoju i uzasadniana jest teza, iż dominujące obecnie w świecie polityki i biznesu pojmowanie sustainable development mieści sie w ramach dotychczasowego paradygmatu rozwoju cywilizacyjnego i de facto wyraża dążenie do kontynuowania (w zmodyfikowanej wersji) dotychczasowego modelu rozwoju. Zarazem zarysowuje sie możliwość takiego rozumienia zrównoważonego rozwoju, które moe stac sie punktem wyjścia dla nowej wizji rozwoju społecznego. Wymaga to gruntownego przemyślenia i rewizji filozoficznych (przede wszystkim antropologicznych i aksjologicznych), ekonomicznych (dogmatycznego neoliberalizmu w gospodarce i dominujacego modelu konsumpcji i własności) oraz politycznych (partykularyzmu w myśleniu zbiorowym i tradycyjnego pojmowania idei suwerennosci państwowej), podstaw dalszego rozwoju i włączenia do tresci sustainable development wszystkich sfer i aspektów ewolucji kulturowej ludzkosci.
The starting point of the consideration is an analysis of the present crisis of civilisation and a search for a new vision of the further advance of humankind. In this context different understandings of the postulate of sustainable development are exposed. There is a justified thesis that the meaning of sustainable development in the world of politics and business remains within the confines of the current paradigm of human development and, in fact, expresses an aspiration to continue, though somewhat modified, the previous model of the advancement of civilization. Simultaneously, it outlines a possibility of such understanding of sustainable development which can become a starting point for a new vision of social development. It requires thorough rethinking and revision of the philosophical, economical and political basis of further development including all spheres and aspects of human culture.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2007, 2, 1; 49-57
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja w kryzysie. Próba wstępnej charakterystyki i oceny
The Education in Crisis. The Initial Description and Assessment of the Phenomenon
Autorzy:
Szmyd, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16539501.pdf
Data publikacji:
2021-05-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Nauk Pedagogicznych PAN
Tematy:
scientific-technology civilization
economic growth
civilizational crisis
educational crisis
general and vocational education
Opis:
The contemporary education faces the worsening structural crisis. It is the real e d u c a t i o n a l c r i s i s – it’s being exposed at a scale not experienced before. This crisis is determined with the civilization and economy. It’s being invoked with expanded scientific-technology and information civilization and co-related new neoliberal socio-economic system. Thus, the educational crisis is global, as it’s determinants are. The article focus on the main manifestations of the educational crisis: 1) the excessive orientation of higher education programmes on the utilitarian (professional, vocational) knowledge at the expense of the general (cultural and humanistic) knowledge, which is driven by the economic growth; 2) the collapse of the great pedagogical narratives and ideas; 3) the regress of academic identity of the most of universities; 4) the increasing dysfunction of the classical models of school, teacher and upbringing; 5) the permanent decrease of the quality of the general education and upbringing. The contemporary educational crisis is the major threat to the comprehensive and harmonious human development, in a sense it’s the crisis of the man himself.
Źródło:
Rocznik Pedagogiczny; 2020, 43; 7-26
0137-9585
Pojawia się w:
Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekologiczny wymiar kryzysu cywilizacji współczesnej w świetle myśli Karola Marksa
Ecological crisis of contemporary civilization in the light of thought of Karl Marx
Autorzy:
Ganowicz-Bączyk, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944141.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
antropocentryzm
marksizm
kryzys ekologiczny
Karol Marks
anthropocentrism
Marxism
environmental crisis
Karl Marx
Opis:
The implementation of the modern postulate of scientific and technical progress is considered the main cause of the ecological crisis. This study aims to show that – despite the authors ecologizing Karl Marx's thought – his philosophy continues to call for the well-being of nations through the ruthless use of nature and justifies progress understood in terms of imperialist anthropocentric subordination of nature to man, contributing to further deepening the feeling of alienation from nature and the disappearance of any respect for it.
Za zasadniczą przyczynę kryzysu ekologicznego uznaje się realizację nowożytnego postulatu postępu naukowo-technicznego. Niniejsze opracowanie ma na celu wykazanie, że – wbrew głosom ekologizującym myśl Karola Marksa – jego filozofia kontynuuje wezwanie do tworzenia dobrobytu narodów na drodze bezwzględnego wykorzystania przyrody i usprawiedliwia postęp rozumiany w kategoriach imperialistycznego antropocentrycznego podporządkowania przyrody człowiekowi, prowadząc jednocześnie do dalszego pogłębienia poczucia wyobcowania człowieka z przyrody i zaniku jakiegokolwiek respektu wobec niej.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2019, 40, 2; 25-37
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryka Skolimowskiego krytyka cywilizacji zachodniej w kontekście kryzysu ekologicznego
Henryk Skolimowski’s critique of western civilization in the context of the ecological crisis
Autorzy:
Czekalski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470857.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
ecophilosophy
H. Skolimowski
civilisation
ecological crisis
Opis:
In this article the authors look at the topic of the crisis of Western civilisation in the context of the ecological crisis. In the opinion of a Polish ecophilosopher, the latter is a symptom of the failure of a scientific-technological civilization, which Skolimowski often contemptuously calls plastic. In the first part, the authors present Skolimowski's diagnosis of Western civilisation, in the second part they describe the postulate of a new ecological civilization. The Polish ecophilosopher is aware of the fact that this requires a new look at philosophy itself, a new science, new ethics, a new education and even a new ecological spirituality. The recurring adjective 'new' points on the one hand to the necessity of breaking with current philosophical tradition and on the other – to opening up to and looking for inspiration in present existential dimensions; this referring mainly to broadly understood spirituality. In the last part of the article the authors take a critical look at H. Skolimowski's civilizational project, at the same time holding in great regard his work and his engagement in relation to environmental protection.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2014, 12, 2; 47-66
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identity Based on Subjectivity: The Usefulness of Feliks Koneczny’s Statements for Research on the Contemporary Clash of Civilizations
Tożsamość oparta na podmiotowości. Przydatność tez Feliksa Konecznego do badań nad współczesnym zderzeniem cywilizacji
Autorzy:
Kutt, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597278.pdf
Data publikacji:
2021-05-17
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
tożsamość
podmiotowość
multi-kulti
Feliks Koneczny
cywilizacja arabska
cywilizacja łacińska
kryzys migracyjny
identity
subjectivity
multiculti
Arabic civilization
Latin civilization
migration crisis
Opis:
In Latin civilization, subjectivity and the associated identity are integral components of the human being. In this area, one person can fully update their potentialities – as Koneczny says. Other civilizations perceive the individual being differently; rather as an object than as a subject. These differences are particularly important in the face of the growing number of migrants coming to Europe from the Middle East and Africa.
W obrębie cywilizacji łacińskiej podmiotowość oraz związana z nią tożsamość są integralnymi składowymi osoby ludzkiej. Dzięki temu, zdaniem Feliksa Konecznego, człowiek może w pełni aktualizować swoje potencjalności. Pozostałym analizowanym cywilizacjom autor historiozoficznej teorii przypisuje przedmiotowe traktowanie jednostki. Rozróżnienia te dają dodatkowe narzędzia interpretacji zjawisk kulturowych i nabierają szczególnego znaczenia w obliczu rosnącej liczby migrantów przybywających do Europy z państw Bliskiego Wschodu i Afryki.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 32, 1; 189-202
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Increase in the Internetization of economic processes, economic, pandemic and climate crisis as well as cybersecurity as key challenges and philosophical paradigms for the development of the 21st century civilization
Autorzy:
Prokopowicz, Dariusz
Gołębiowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1976468.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
Tematy:
sustainable development
economy
economic crisis
climate crisis
digitization
Covid-19
Coronavirus
Opis:
During the pandemic, there was also an increase in the general social pro-environmental awareness of citizens and the possibility of accelerating the processes of pro-ecological transformation of the classic economy to a zero-emission, sustainable, green circular economy has opened up. Due to the growing importance of environmental policy and the increase in the scale of the implementation of the sustainable development goals, the probability of a global climate crisis that might appear at the end of the current 21st century has been reducing.
Źródło:
Journal of Modern Science; 2021, 47, 2; 307-344
1734-2031
Pojawia się w:
Journal of Modern Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótki wykład o podmiotowości
A short lecture on subjectivity
Autorzy:
Wielecki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903956.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
Tematy:
podmiotowość
kryzys cywilizacyjny
ontyczna natura człowieka i społeczeństwa
subjectivity
the crisis of civilization
ontic nature of human being and society
Opis:
Koncept podmiotowości może być pomocny w refleksji na temat statusu ontycznego człowieka i zbiorowości ludzkiej, a także relacji między ludźmi i społecznościami, znaczenia w nich człowieka. Koncept taki może i powinien być także początkiem refleksji o społeczeństwie, państwie, polityce oraz człowieku, zdrowiu psychicznym, tożsamości. Artykuł zawiera szkic propozycji teorii podmiotowości w czasach kryzysu cywilizacyjnego, kiedy w płynnej rzeczywistości gubią się często człowiek i wartości.
The concept of subjectivity can help in the reflection on the ontological status of the human being and his or her community, and on the relations between people and communities, as well as the importance of a human being within the communities. This concept can and should be the outset of a reflection on society, the state, politics, humanity, mental health, and identity. This paper drafts a theory of subjectivity at a time of the contemporary civilizational crisis, when humans and values often get lost in the liquid reality.
Źródło:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2014, 3(29); 86-95
1898-3529
2658-1116
Pojawia się w:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys cywilizacji zachodniej w teorii
The crisis of west civilization in theory
Autorzy:
Jaroszyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955745.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
kryzys
filozofia
socjologia
cywilizacja
crisis
philosophy
sociology
civilisation
Opis:
The aim of the article is to present the tendency to treat the problem of the crisis of humanity in terms of the function of the civilization crisis. . The crisis diagnosed in the civilisational sphere and the crisis threatening the human being using this sphere are non-homogeneous phenomena. The diagnoses of both crises, concerning their causes and consequences, were made from various philosophical and sociological positions
Źródło:
Studia Administracji i Bezpieczeństwa; 2019, 7; 95-108
2543-6961
Pojawia się w:
Studia Administracji i Bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys idei państwa
A crisis of the idea of the state
Autorzy:
Wójcik, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832087.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
państwo
władza
polityka
personalizm polityczny
cywilizacja
the state
authority
politics
political personalism
civilization
Opis:
W artykule zawarto zarys koncepcji państwa społecznego, opartą na personalizmie politycznym, którego tezy wyprowadzone są z uwarunkowań historycznych, kulturowych i religijnych Polski, mających silne związki z klasyczną, europejską myślą filozoficzną w kształtowaniu wyobrażeń intelektualnych na temat polityki.
The article contains an outline of the concept of the social state, based on political personalism. Its theses are derived from historical, cultural and religious conditions of Poland, which have strong links with classical European philosophical thought in shaping intellectual ideas about politics.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2017, 45, 3; 105-117
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miesto nášho veku v histórii civilizácie (Ch.S. Peirce a jeho filozofická diagnóza súčasnosti)
The Place of Our Age in the History of Civilisation (Ch.S. Peirce and His Philosophical Diagnosis of the Contemporary)
Значение нашего столетия в истории цивилизации (Ч.С. Пирс и его философский диагноз современности)
Autorzy:
Mihina, František
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497594.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
European civilization
crisis of philosophy
pragmatism
materialism
idealism
cywilizacja europejska
kryzys filozofii
pragmatyzm
materializm
idealizm
Opis:
The author takes up the question of the forms of the development of our civilisation. He analyses Peirce‘s philosophic debut from 1863 – „The Place of Our Age in the History of Civilisation“. Here he argued for the need of scientific orientation toward philosophy that would overcome the deficiencies of idealism on the one hand and materialism on the other. Acording to Peirce, materialism and idealism both err but opposite ways. Materialism fails on the side of incompleteness, idealism always presents a systematic totality, but it must always have some vagueness and thus lead to error. But if materialism without idealism is blind, idealism without materialism is void.
Autor podejmuje kwestię form rozwoju cywilizacji europejskiej. Analizuje debiut filozoficzny Ch.S. Peirce’a z 1863 roku – The Place of Our Age in the History of Civilisation (Miejsce naszego wieku w historii cywilizacji). Ch.S. Peirce argumentował potrzebę unaukowienia filozofii, co mogłoby pozwolić na prze-zwyciężenie słabości idealizmu z jednej strony i materializmu z drugiej. Według Peirce’a, zarówno materializm, jak i idealizm błądzą lecz w odmienny sposób. Materializm grzęźnie w niekompletności, idealizm zaś zawsze prezentuje systema-tyczną całość lecz kosztem pewnej ogólnikowości, co również jest błędem. Skoro jednak materializm bez idealizmu jest ślepy, to idealizm bez materializmu jest pusty.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2012, 12; 21-34
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na duchowych rozdrożach. „Nie-dualistyczne” podejście do zagadnień duchowych w prozie Olgi Tokarczuk
On Spiritual Crossroads: A “Non-Dualist” Approach to Spiritual Issues in the Prose of Olga Tokarczuk
Autorzy:
Mikołejko, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32358589.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Olga Tokarczuk
dualism
antinomies
civilization
crisis
spirituality
Enlightenment
rationalism
mysticism
messianism
magic
Podolia
dualizm
antynomie
cywilizacja
kryzys
duchowość
oświecenie
racjonalizm
mistycyzm
mesjanizm
magia
Podole
Opis:
The author attempts to reconstruct the spiritual structure that emerges from the literary work of Olga Tokarczuk. In his opinion, the direct context of this structure is a sense of a crisis or even the twilight of contemporary Western culture. For this reason, Tokarczuk seeks a paradoxical synthesis of antinomies which are tearing the modern world apart and which grow out of radically different intellectual, religious and civilisational traditions. Above all, she aims to combine the rational and empirical tradition of the European Enlightenment with prophetic and messianic currents, as well as elements of folk magic. For Tokarczuk, what has become a model of such a fusion is eighteenth-century Podolia, a region in the eastern borderlands of the Polish–Lithuanian Commonwealth, where numerous forms of Jewish and Christian mysticism and messianism were born in stormy historical circumstances.
Autor podejmuje – z perspektywy religioznawczej oraz filozoficznej – próbę rekonstrukcji struktury duchowej, która wyłania się z literackiej twórczości Olgi Tokarczuk. W jego przekonaniu bezpośredni kontekst owej konstrukcji stanowi poczucie kryzysu, a nawet zmierzchu dzisiejszej kultury Zachodu. Z tego względu Tokarczuk zmierza ku paradoksalnej syntezie antynomii rozdzierających współczesny świat, które wyrastają z radykalnie odmiennych tradycji intelektualnych, religijnych i cywilizacyjnych. Przede wszystkim Tokarczuk chodzi o zespolenie racjonalnej i empirycznej tradycji europejskiego oświecenia z nurtami profetycznymi i mesjańskimi, jak również elementami ludowej magii. Wzorem takiego rodzaju fuzji stało się dla pisarki osiemnastowieczne Podole – kraina położona na wschodnich rubieżach Rzeczpospolitej Obojga Narodów, gdzie w burzliwych okolicznościach rodziły się liczne formy mistycyzmu żydowskiego i chrześcijańskiego.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O historii absolutnej klęski – krytyka religii w eseistycznej twórczości Josefa Šafaříka
On the History of Absolute Failure: Criticism of Religion in the Essays of Josef Šafařík
Autorzy:
van Wissem, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32361714.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Josef Šafařík
criticism of religion
cultural criticism
crisis of civilization
Czech essay
krytyka religii
krytyka kultury
kryzys cywilizacji
czeska eseistyka
Opis:
The article presents the thought of Czech dissident and essayist Josef Šafařík (1907–1992). A characteristic feature of Šafařík’s texts is deep criticism of culture. The sharpness of this criticism is directed against technocratic civilization, although it is not only a criticism of widely understood modernity. Šafařík sees the source of mankind’s existential crisis in religion, which legitimized technological progress and eventually led to the loss of the metaphysical aspect of humanity. Although this view is not isolated in (post)modern philosophy, Šafařík expressed it in a rather radical way: not so much to undermine the very foundations of European culture but to provoke in the reader a profound reinterpretation of established truths. In spite of the insightful criticism of religion, Šafařík’s texts are permeated by the metaphysical dimension, but the relation between human beings and transcendence is in this case reversed. According to Šafařík, the transcendental horizon is present only in the essence of man, not in the outer absolute, regardless of whether it is an absolute understood as an Idea, God, or Progress. The article presents analogies in the thought of Josef Šafařík, Jan Patočka and Jean-Francois Lyotard.
Artykuł przedstawia negatywną ocenę religii wyrażoną w eseistycznych tekstach czeskiego dysydenta i eseisty – Josefa Šafaříka (1907–1992). Charakterystyczną cechą tekstów Šafaříka jest głęboka krytyka kultury, która choć jest wycelowana przede wszystkim w technokratyczną cywilizację, nie jest wyłącznie oceną szeroko rozumianej nowoczesności. Josef Šafařík upatruje źródła egzystencjalnego kryzysu człowieka w ukształtowaniu kultury europejskiej poprzez religię, która legitymizując postęp techniczny, stała się przyczyną utraty przez człowieka zrozumienia dla tego, co metafizyczne. Według J. Šafaříka to właśnie religia wytworzyła dyktat finalizmu prowadzącego do dehumanizacji osoby ludzkiej. Choć pogląd ten nie jest w (po)nowoczesnej filozofii odosobniony, u autora dzieła Cestou k poslednímu zostaje wyrażony w prowokujący sposób – nie tyle po to, by podważyć same fundamenty kultury europejskiej, ile po to, by skłonić odbiorcę do dogłębnej reinterpretacji ustalonych prawd. Mimo surowej krytyki religii, jej kulturowej i społecznej roli, w tekstach Šafaříka cały czas obecny jest wymiar metafizyczny. Autor dokonuje jednak przeorientowania układu człowiek – metafizyka. Według niego horyzont transcendentalny obecny jest jedynie w istocie człowieka, nie w zewnętrznym absolucie, niezależnie od tego, czy jest to absolut rozumiany jako Idea, Bóg czy Postęp. W artykule ukazane są paralele pomiędzy myślą Josefa Šafaříka oraz Jana Patočki i Jeana-Francois Lyotarda.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oblicza religii we współczesnej literaturze francuskiej: Jean-Marie Gustave Le Clézio i meksykańskie wierzenia prekolumbijskie oraz doświadczenie Afryki. Wrażliwość Innego wobec kryzysu cywilizacji
Faces of religion in contemporary French literature: Jean-Marie Gustave Le Clézio – Mexican pre-Columbian beliefs and experience of Africa. Sensitivity of the Other towards the crisis of civilization
Autorzy:
Pyzłowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964603.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
French literature
sacrum
Jean-Marie Gustave Le Clézio
crisis
Opis:
Article introduces the person and work of the French writer Jean-Marie Gustave Le Clézio in the context of diagnosing the crisis of the Western world. On the selected examples of writings (essays and novels) it indicates the sensitivity of the Other (found in cultures encountered in Mexico or Africa, but also in writer’s own family) as the proposal of cultural and spiritual remedy for the crisis.
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2019, 3, 1; 67-79
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies