Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Wykaz czynszów i służb okręgu Barciany z około połowy XV wieku
The Register of Rents and Military Services in the District of Barciany of the mid-15th Century

Autorzy:

Kubicki, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1055013.pdf

Data publikacji:

2018-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

The Teutonic Order in Prussia
economy
settlement
economic sources
registers of rents

Opis:

The subject of the study is the edition of the list of rents and military services of the Barciany district, including a list of services of the then western part of the Pfleger’s territory of Giżycko. This source complements earlier lists of rents from 1422 and 1437, which were issued under the so-called grand book of rent (Das Grosse Zinsbuch des Deutschen Ritterordens). The basis of the edition is the account preserved in Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz (Secret Archive of Prussian Cultural Heritage) in Berlin Dahlem (GStA PK), as part of the collection of letters from the former archives of the Teutonic Order (Ordensbriefarchiv No. 28754). The data included in the list may be useful in further work on the reconstruction of the condition of the settlement of Barciany and Kętrzyn in the mid-15th century. Taking into account previous accounts, thanks to the source presented here, one may trace the changes in the village development and the type, number and distribution of service goods in individual villages.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2018, 83, 3; 159-171
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Kariera Michała Küchmeistra w zakonie krzyżackim w Prusach do 1410 roku
The Career of Michael Küchmeister in the Teutonic Order in Prussia until 1410

Autorzy:

Jóźwiak, Sławomir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1913220.pdf

Data publikacji:

2021-12-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Teutonic Order
Prussia
Michael Küchmeister
territorial authority
administration
late Middle Ages

Opis:

The analysis of primary sources presented in this article determines that the career of Michael Küchmeister in the administrative structures of the State of the Teutonic Order in Prussia until 1410 at certain points significantly differed from what the scholarly literature previously assumed. His first office to appear in primary sources was the castle commander of the Commandry of Rhein, newly established in 1394. After that territorial administration unit was dissolved in 1397, Küchmeister held other offices in the Commandry of Balga, such as the companion of a local commander and the Pfleger of Rastenburg. However, in 1400 he certainly was not the Schäffer of Elbing. Immediately before the end of June 1402, Küchmeister was appointed the Großschäffer of Königsberg. Most likely he held this office until the end of September 1404. From this moment, he was probably the Pfleger of Gerdauen for a year and then in September 1405, he was granted the office of a Vogt in Samogitia which had been re-conquered by the Teutonic Order. He stayed there until August 1409. In September 1409, by command of Grand Master Ulrich von Jungingen, he set out on a diplomatic mission to Hungary. Unfortunately, there is no record of his actions in the period of six months between August 1409 and April 1410. At the end of April 1410, he was appointed the Vogt in the Teutonic Neumark. The further steps in the career of Küchmeister, who eventually reached the office of the Grand Master of the Teutonic Order in January 1414, are well known.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2021, 86, 4; 55-69
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Die Visitation als Mittel traditioneller Ordensstruktur nach 1466
Inspections as the Means of the Traditional Teutonic Structure After 1466

Autorzy:

Arnold, Udo

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1194085.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

the Teutonic Order in Prussia
grand master
the Teutonic administration,
the reform of the monastic life

Opis:

The loss of the significant part of the territory by the Monastic State of the Teutonic Order after 1466 entailed structural changes in the state. Inspections constituted an important scrutinizing factor in various fields of life. They were a permanent element of the reforms undertaken in the Teutonic Order. The expertise of the inspectors originally were not precisely defined. However, with time they became more and precise. In the times of the rule of Grand Master Heinrich Reuß von Plauen we know only about one inspection from the Austrian bailiff in 1469. During the rule of the subsequent Grand Master Heinrich Reffle von Richtenberg (1470–1477) no inspection was recorded. During the times of Martin Truchsess von Wetzhausen (1477–1489) problems connected with the reform of the monastic life in Prussia were addressed. The discussion concerned the problem of poverty among Teutonic brothers. The great inspection was planned to take place in 1481 prior to the General Chapter. However, the General Chapter did not take place. The inspection of Livonia was postponed for 1488. In the times of Johann von Tiefen (1489–1497) the forms of inspection applied so far were discussed. One of the evidences of this discussion was a letter written by the secretary of the Grand Master’s chancery Dr Michale Sculteti, which included forms intended for the inspection. Friedrich von Sachsen-Meißen (1498–1510) at the turn of 1498/1499 issued a regulation concerning inspections and appointed inspectors. In 1502 a detailed catalogue of questions was compiled in the Teutonic chancellery as it had been earlier done by Sculteti. In the times when the Grand Commander was Simon von Drahe (1507–1510) inspections became an important tool of the internal policy of the Grand Master Friedrich von Sachsen. The decision of the General Chapter saying that an inspection should take place every year in the Teutonic Order was enforced. However, in the times of the Grand Master Albrecht von Brandenburg-Ansbach (1511–1525) inspections ceased to play an essential role in the internal policy. Only one inspection from this period is recorded – in 1519.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2017, 82, 1; 21-36
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

„Mentis oculos levavit”. Obrazowe aspekty mistyki Doroty z Mątów
“Mentis oculos levavit”. The pictorial aspects of the mysticism Dorothy’s of Montau

Autorzy:

Jakubek-Raczkowska, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2167814.pdf

Data publikacji:

2013-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

medieval art
women mystics
vision
image
The State of the Teutonic Order in Prussia
Dorothy of Montau

Opis:

The medieval iconography of Dorothy of Montau is exceptionally scanty. The oldest image of her is dating back to the late 15th century, and the possible reception of her visions in the art remains a hypothesis, despite of their creative suggestibility, that could have influenced the artistic creation. On the other hand, many of her visions reveal the dependence on earlier imagery sources, that with use of knowledge of artistic phenomena can be recognized. This is the task for art historian. Such research is of great potential, as the revelations of Dorothy include sensual aspect (characteristic of the Late-medieval feminine mysticism), sensitivity for pictorial details and evidences for her individual sense of beauty. The paper analyses visual aspects of Dorothy’s mysticism, above all basing on treatises of Johannes von Marienwerder: Liber de festis, Septililium, Vita latina. Discussed are types of revelations, their imagery elements and the way of their perception and description by the Prussian visionary. Considering those revelations against the background of sacral iconography demonstrates close associations between mystical experience and the experience of the image. It can be seen in the relations between the description of events, persons (appearance, attributes, garment), places, motifs and the popular iconography (Adoration of the Magi, Coronation of the Virgin etc.). The relationship between contemplation of the vision and the emotional reception of devotional images can be also reconstructed. The key for the interpretation of the sources and meaning of Dorothy’s visions is the consideration in context of scholastic epistemology and ars memorativa as well as from the point of view of anthropology of image (external image / sight – internal image / eye – mystic as medium). By this analysis the mental power and mnemonic function of religious imagery can be proved. The questions for character of revelations have to stay unanswered (supernatural mystical vision, appearing in the mind of visionary as the images that are easy to assimilate for her? Subjective realisation of the “dialogue with image” in her imagination through external images? Subconscious choice of those elements from the whole revelation, that were possible to recognize, understand and explain?). Thus, her religious experience, described using canonical sacral images, is a part of phenomenon of mutual relations of art and mysticism in the late Middle Ages.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2013, 14; 307-326
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Settlement in the South-Eastern state of the Teutonic Order in Prussia after Thirteen Years’ War (1466–1525)
Osadnictwo w południowo-wschodniej części państwa zakonu krzyżackiego po wojnie trzynastoletniej (1466–1525)

Autorzy:

Białuński, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1365882.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

settlement
State of the Teutonic Order in Prussia
great wilderness
osadnictwo
państwo zakonu krzyżackiego w Prusach
wielka puszcza

Opis:

W artykule podjęto próbę podsumowania aktualnej wiedzy na temat osadnictwa w południowo-wschodniej części państwa Zakonu Krzyżackiego w latach 1466–1525. Autor skupia się wyłącznie na wybranym obszarze Prus, tzw. Wielkiej Puszczy (Grosse Wildnis). W artykule została omówiona problematyka kolonizacji i zasiedlenia, a także towarzyszących tym procesom przemianom etnicznym i demograficznym, omówiono uczestniczące w nich grupy społeczne i prawo stosowane w czasie kolonizacji, jakim objęci byli osadnicy. Osadnictwo na obszarze Wielkiej Puszczy po wojnie trzynastoletniej odegrało bardzo ważną rolę nie tylko w kontekście omawianego terytorium, ale też państwa krzyżackiego. Był to okres bardzo intensywnego tworzenia nowych osad. Przełomowy był również intensywny napływ ludności polskojęzycznej, która przez kolejne stulecia kształtowała krajobraz etniczny i kulturowy tej części Prus, która później stała się Mazurami.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 294, 4; 659-675
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Techniki budowy zamków w typie kasztelu w państwie krzyżackim w Prusach
Techniques of construction of castellumtype castles in the state of the Teutonic Order in Prussia

Autorzy:

Wasik, Bogusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1927169.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

zamki krzyżackie
kasztele
zamki konwentualne
średniowieczne techniki budowlane
zakon krzyżacki
Teutonic Order castle
Castelle
conventual castles
medieval building techniques
Teutonic Order

Opis:

W artykule scharakteryzowane zostały techniki budowy zamków regularnych (kasztelowych) w Prusach. Wznoszono je od ok. 1280 r., kiedy to stabilizacja i rozwój państwa stworzyły podstawy do rozwoju monumentalnej architektury. Okres ten charakteryzuje ilościowy i jakościowy rozwój budownictwa. Wysoka klasa architektury szła w parze z rozwojem technik budowlanych i realizacją przemyślanych inwestycji. Nowsze badania wskazują, że zamki kasztelowe budowano według podobnych schematów, począwszy od wyboru miejsca budowy, przez projektowanie, porządek prac murarskich, po wielki nakład prac ziemnych. Cechy te, powtarzalne do pocz. XV w., wskazują na obecność ugruntowanej tradycji budowlanej w Prusach.
The article describes the techniques of building regularly-shaped castles (Castelle) in Prussia. They started to appear around 1280, when the stabilization and development of the state provided a basis for the development of monumental architecture. This period is characterized by rapid advances in architecture, both in quantitative and in qualitative terms. The development of high-class architecture was accompanied by progress in building techniques and the completion of well thoughtout investments. More recent studies indicate that castellum-type castles were built according to similar patterns, ranging from the choice of a construction site, through design, order of masonry work, to extensive earthworks. These features, repetitive until the beginning of the 15th century, evidence the presence of a well-established building tradition in Prussia.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2018, 2; 33-60
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Die Finanzpolitik des Deutschen Ordens unter Friedrich von Sachsen
Financial policy of the Teutonic Order under the rule of Friedrich von Sachsen

Autorzy:

Sarnowsky, Jürgen

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1194001.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Teutonic economy
finances of the Teutonic Order in Prussia
court ordinance of 1499
the court of the Grand Master in Prussia

Opis:

During the rule of the Grand Master Friedrich von Sachsen significant reforms were conducted, which were also reflected in the court ordinance of 1499. In this period of time detailed financial documentation was prepared. In earlier research various shortcomings and mistakes in the account books have been indicated. However, they still show the revenues of Teutonic economy at the central level. The most important sources of income were resources obtained from agricultural products, trade in amber, revenues from the judicial system and customs. Both incomes and expenditures started to take on a more regular form. Accountancy was conducted better after the office of Rentmeister had been taken over by Franz Buss in the years 1506–1509. The counsellors of the Grand Master Dietrich von Werther and Paulus von Watt contributed to the improvement in the quality of accountancy in the Teutonic State. The rule of Friedrich von Sachsen to some extent made Teutonic economy similar to that of other princely courts.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2016, 81, 4; 117-132
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Relacje arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława Bogorii ze Skotnik z zakonem krzyżackim w Prusach
Relations of the archbishop of Gniezno Jarosław Borogia of Skotniki with the Teutonic Order in Prussia

Autorzy:

Włodarski, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/694703.pdf

Data publikacji:

2019-12-17

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Opis:

The paper concerns the relations between the archbishop of Gniezno Jarosław Borogia of Skotniki with the Teutonic Order in Prussia in the years 1342–1374. The first challenge the new metropolitan bishop had to face was the conclusion of a peace treaty between king Casimir III the Great and the Grand Master of the Teutonic Order Ludwig König in Kalisz in 1343. His success allowed him to strengthen his position in the relationship with the Teutonic Order and, in consequence, led to the reorganisation of the “table estate” (bona mensae regiae) located on the territory of the Teutonic Order. In June 1349 Jarosław was, on the Polish side, one of the two negotiators of the delineation treaty concluded in Trzęsacz. He most likely went to Marienburg in the autumn of 1365 with the king. An interesting aspect, which should be viewed through the prism of the good relations with the Order, is that after Jarosław resigned from the position of archbishop, the property that was to be his sustenance remained in the territory of the State of the Teutonic Order.

Źródło:

Studia z Dziejów Średniowiecza; 2019, 23; 280-303
2544-2562

Pojawia się w:

Studia z Dziejów Średniowiecza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Damaging, Destroying and Rebuilding of Watermills and Windmills in the Late-Medieval State of the Teutonic Order in Prussia
Uszkadzanie, niszczenie i odbudowa młynów wodnych i wiatraków w późnośredniowiecznych Prusach Zakonnych

Autorzy:

Kubicki, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1997540.pdf

Data publikacji:

2020-12-15

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Opis:

Młyny wodne i wiatraki stanowiły ważny element infrastruktury miast i wsi w późnym średniowieczu – zapewniały bowiem możliwość przemiału odpowiedniej ilości zbóż i słodu potrzebnych do produkcji dwóch najważniejszych produktów spożywczych: chleba i piwa. W związku z tym były narażone na zniszczenia w czasie toczonych wówczas konfliktów zbrojnych. Oczywiście uszkodzenie i niszczenie młynów i wiatraków następowało też z przyczyn naturalnych: czynników atmosferycznych (wezbrania wody, przerwania grobli w wypadku młyna wodnego czy też silnego wiatru w wypadku wiatraka). Problem uszkodzenia, niszczenia, ale i odbudowy młynów wodnych i wiatraków został tu przedstawiony na przykładzie władztwa zakonu krzyżackiego w Prusach w późnym średniowieczu (w XIV i pierwszej połowie XV w.). Obok kwestii prawnych i gospodarczych związanych z tym zjawiskiem podjęto próbę określenia skali i rejonizacji występowania młynów pustych, zniszczonych lub tylko opuszczonych, uszkodzonych i później nieodbudowanych. W pierwszej połowie XV w. nastąpił dość wyraźny spadek wysokości ogólnego czynszu z młynów, jaki pobierał zakon krzyżacki. Wynosił on w wypadku komturstwa ostródzkiego 12%, bałgijskiego 7–8%, a elbląskiego 4%. Znacznie gorzej było natomiast na terenie ziemi chełmińskiej i na Pomorzu Gdańskim, które znajdowały się w zasięgu intensywnych działań wojennych, toczonych w ramach kolejnych konfliktów z Polską. W komturstwie kowalewskim spadek czynszu wyniósł 40%, brodnickim 25%, a w tucholskim aż 64%. Wprawdzie nie dysponujemy wykazami obejmującymi w tym czasie całe władztwo zakonu krzyżackiego w Prusach, jednak nawet na podstawie zachowanych przekazów można stwierdzić, że działania powodowane wojnami prowadzonymi przez zakon z Polską w pierwszej połowie XV w. przyniosły ogromne zniszczenia struktur gospodarczych na wsi, w tym i znajdujących się tam młynów wodnych i wiatraków. Nie wszystkie z tych urządzeń zostały później odbudowane, po części z nich zostały jedynie wzmianki w starszych wykazach czynszowych sporządzanych przez urzędników zakonu krzyżackiego.

Źródło:

Studia z Dziejów Średniowiecza; 2020, 24; 57-77
2544-2562

Pojawia się w:

Studia z Dziejów Średniowiecza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Organizacja administracji państwa zakonnego w Prusach do końca XIII wieku
The organization of the administration of the state of the Teutonic Order in Prussia until the end of the 13th century

Autorzy:

Grala, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1026462.pdf

Data publikacji:

2012-06-25

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

średniowiecze
Krzyżacy
historia
Middle Ages
Teutonic Order
history

Opis:

Formed during the crusading movement, the Teutonic Knights developed the internal structures in the Holy Land after the act of 1198, structures which survived several centuries and proved to be very useful in the process of building their own state in Prussia. The following work briefly presents the offices of the deputy of the Grandmaster and the chief of military affairs, the official responsible for all hospital affairs, the official responsible for dressing and armament, the treasurer and the castellan. All these officials, except for the castellan, formed the group of the great nobles in Prussia from the 14th century. The increase in property outside the Holy Land contributed to the vertical power structure. A pioneering period in the history of the Teutonic Knights ended during the reign of Grand Master Hermann von Salza; then a new period of building their own state on the Baltic began. Equipped with the imperial privilege, the Teutonic Knights came to the Vistula, where they received from Konrad Mazowiecki in 1230 the privilege conferring the land of Chełmn on them, the land which was the territorial base of their future activity in Prussia. Since then, supported by the knights from western Europe and Germany, they systematically had been conquering Prussia. In the early period of the conquest Polish dukes also helped them. The Teutonic Knights were the winners in the dispute with the Bishop of Prussia, Christian. After suppressing two Prussian uprisings and conquering the land of Jaćwież, the Teutonic Order reached the line of the Niemen and strengthened its reign in the whole Prussia. The organization of the formed religious state was of monarchical type. Dualistic, that is, theocratic and feudal character of the state affected administrative divisions introduced by the Knights. They built well-functioning administration, whose characteristic feature was the division into commandries. Although the number of commandries was not steady and the range of their influence would change, generally the primary administrative divisions survived until the fall of the monastic state in Prussia. Among the source material used in this work the chronicles included in Scriptores Rerum Prusicarum are of the basic importance. These chronicles are as follows: The Prussian Chronicle by Peter of Dusburg, The Chronicle of Oliwa by Abbot Stanislaus. In addition, the author used works by German and Polish historians such as: the works of Gerard Labuda, Marian Biskup, Sławomir Jóźwiak, the collective work edited by Zenon Hubert Nowak, S. Kujot, Hartmut Boockmann, Udo Arnold. The full list of the used sources and literature is in the footnotes.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 97; 73-94
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Dekoracja drzwiczek sakramentarium w Mątowach Wielkich jako przyczynek do rozważań nad pobożnością eucharystyczną ludu wiejskiego w średniowiecznych Prusach
Decoration of the sacrament house door in Mątowy Wielkie as a contribution to the research on the Eucharistic piety in the medieval prussian countryside

Autorzy:

Grabowska-Lysenko, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2154348.pdf

Data publikacji:

2014-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

Medieval art
art history
sacrament house
Eucharist
Cult of the Eucharist
Mątowy Wielkie/Groß Montau
Corpus Christi
State of the Teutonic Order in Prussia

Opis:

This paper is an attempt to show the main forms of the Eucharistic piety in the Prussian countryside in the Middle Ages on the basis of analysis of the sacrament house in Saint Peter and Paul church in Mątowy Wielkie (Groß Montau). This work will be compared with other objects from the area of the former Teutonic Order State. The iconographic program of the sacrament house door is known today from the historical description, archival photos and the copy of the door, which is kept in the church in Mątowy Wielkie. Originally it consisted of the picture of the Man of Sorrow, placed on the obverse, and the presentation of the priest with the monstrance on the back of the door. The analysis of the iconography of this object in the context of its function allows to draw some conclusions about forms of worship of the Blessed Sacrament widespread in the Prussian countryside: individual adoration of the Eucharistic Christ in the consecrated Host or in His images, as well as Theophoric processions, mostly related to the celebration of Corpus Christi. This work seems to be a testimony to the religious climate in the Prussian Church in the first half of the 15th century and to the role of the clergy in the transformations of the religiosity of the laity, taking place in this time.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2014, 15; 189-205
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Mendicant Friaries in the Dominion of the Teutonic Order in Prussia and in Royal Prussia after 1466 until the Reformation
Klasztory mendykanckie w Prusach Krzyżackich i Królewskich po 1466 r. do reformacji

Autorzy:

Kubicki, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1194037.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

new foundations of friaries
reform of friaries
mendicants’

Opis:

W artykule rozpatrzono problem warunków funkcjonowania zakonów mendykanckich na terenie Prus Zakonnych i Prus Królewskich w okresie od 1466 r. do początków reformacji. Zagadnienie to przedstawione zostało w trzech perspektywach: organizacyjno-prawnej, tworzenia nowych fundacji klasztornych po 1466 r., przemian dokonujących się w życiu wewnętrznym poszczególnych wspólnot zakonnych, nowych form relacji z zapleczem społecznym w miastach i poza nimi. W okresie po 1466 r. największym dynamizmem odznaczali się na tym terenie nowo przybyli franciszkanie obserwanci, którzy powołali pięć nowych klasztorów. Nieskuteczne okazały się natomiast podobne starania podejmowane przez karmelitów i bernardynów z prowincji polskiej. Obok organizowania nowych klasztorów istotnym problemem była potrzeba reformy życia wewnętrznego poszczególnych konwentów. W tym samym czasie ważnym kręgiem społecznym, stale rozwijającym swe kontakty z klasztorami mendykantów, stali się przedstawiciele znaczniejszej szlachty. Motywacją ich działań była nie tylko chęć zapewnienia sobie wspomnienia modlitewnego, lecz także ekskluzywne formy pochówku i pamięci (własne kaplice w kościołach klasztornych i msze wieczyste).

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2016, 81, 4; 83-99
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Castles in the Teutonic Order State in Prussia as Medium of Ideology and Manifestation of Power

Autorzy:

Wasik, Bogusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28408479.pdf

Data publikacji:

2022-12-07

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

castles
Teutonic Knights
Prussia
architecture
Middle Ages
ideology
power

Opis:

The article concentrates on an analysis of the forms of castles erected by the Teutonic Order in their conquered domain in Prussia, which were a medium of ideas and manifestation of symbols. The most significant forms were structures of the castell type. That type of fortresses, which had been built since the Antiquity, usually associated with strong centralized state authority and used as a sign of the power propaganda, was later adopted in Western Europe. The Teutonic Knights adjusted that castle type to their needs in the 1270s and 1280s as a sign of the state and the centralized idea of the knight-monks’ authority. Repetitiveness and perfect geometric archi- tectonic forms depicted the character of their rulership, modelled after the Divine Order, and their role as milites Christi, defenders of Christianity. Towers were another construction element with a strong semantic charge as a sign and symbol of feudal power. The beginnings of tower-type residences date back to the 10th century Normandy, from where they spread around Europe in the following centuries. Habitable towers were also used by the Teutonic Order, who built them in 14th century as residences of some lower rank officials. Erecting a palace for the grand masters in Malbork at the end of the 14th century, they also referred to the form of donjon as a symbol of a sovereign and a ruler seat. The castle in Sztum was a result of yet another tradition – a residence situated nearby the capital as a leisure and hunting place for the overlord. That was an expression of court culture and a sign of prestige of a ruler – in this case, the grand master.

Źródło:

Światowit; 2021, 60; 133-155
0082-044X

Pojawia się w:

Światowit

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Nierozpoznany graduał z kościoła świętojańskiego w Toruniu – przyczynek do badań nad księgami muzycznymi diecezji chełmińskiej w średniowieczu
An unresearched Gradual from St Johns’ Church in Toruń – A contribution to the study of music sources in Chełmno Diocese in the Middle Ages

Autorzy:

Jakubek-Raczkowska, Monika
Raczkowski, Juliusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28017469.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

państwo zakonu krzyżackiego w Prusach
liturgiczne księgi muzyczne
graduał
kodeksy iluminowane
diecezja chełmińska
the state of the Teutonic Order in Prussia
liturgical music books
gradual
illuminated manuscripts
diocese of Kulm

Opis:

Artykuł referuje wstępne wyniki badań kodykologicznych, zabytkoznawczych i technologicznych przeprowadzonych przy średniowiecznej księdze muzycznej ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Toruniu (nr inw. MDT-K-003) w ramach grantu 0122/NPRH6/H11/85/2018, Inwentarz Sztuki Torunia, cz. 1, Dziedzictwo sakralne, zespół staromiejski. W skąpej literaturze przedmiotu kodeks rozpoznany został jako antyfonarz, wykonany dla kościoła parafialnego pw. św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Toruniu, (do którego zasobów archiwalnych do niedawna należał), datowano go na przełom XV i XVI wieku.  W prezentowanym artykule księga została rozpoznana jako Graduale de tempore o uzusie krzyżackim: autorzy analizują zawartość kodeksu, omawiają zagadnienia kodykologiczne, związane z jego strukturą materialną i użytkowaniem, prezentują studium zdobień i nowe wnioski proweniencyjne. Księga wykazuje bardzo bliskie analogie – zarówno pod względem oryginalnej struktury, jak i charakteru dopisów – wobec niekompletnego woluminu Graduale de sanctis ze zbiorów Biblioteki Diecezjalnej w Pelplinie (sygn. L2). Oba woluminy pochodzą prawdopodobnie z kręgu kapituły chełmińskiej (co potwierdza także analiza porównawcza zdobień w pelplińskim antyfonarzu L5–L6 wykonanym na zlecenie dziekana kapituły w Chełmży, Iohannes Copetz w 1419 r.) i powstały najpewniej w 2. ćwierci XV wieku. Dokonana tu identyfikacja ważnego, ale mało znanego dzieła rękopiśmiennego, przechowywanego w zbiorach toruńskich, ma duży potencjał i w ujęciu porównawczym może prowadzić do wyłonienia konkretnego skryptorium, czynnego w I poł. XV w. przy katedrze w Chełmży.
This article presents preliminary results of codicological, historical and technological research into a medieval liturgical manuscript from the collection of the Diocesan Museum in Toruń (inv. no. MDT-K-003), carried out thanks to grant no. 0122/NPRH6/H11/85/2018, ‘An Inventory of Toruń’s Art’, part 1, ‘Sacred Art Heritage, Old Town Complex’. In the scant subject literature, this codex is identified as an antiphonary compiled for the parish church of SS John the Baptist and John the Evangelist in Toruń (in the archive of which it remained until recently) and dated to the turn of the sixteenth century. In the present article, this book is identified as a Graduale de tempore used by the Teutonic Knights. The authors analyse the contents of the codex, discuss codicological issues related to its material structure and use, present a study of its decoration and draw new conclusions concerning its provenance. The book demonstrates very close analogies, with respect to both its original structure and the character of the later entries, to an incomplete Graduale de sanctis held in the Diocesan Museum in Pelplin (shelf mark L2). Both these manuscripts probably originated in the environment of Chełmża (Kulmsee) Cathedral Chapter (as is confirmed by comparative analysis with the decoration in the Pelplin Antiphonary L5–L6, compiled in 1419 at the request of Iohannes Copetz, dean of the chapter, in Chełmża (Kulmsee)). The two volumes can probably be dated to the second quarter of the fifteenth century. Our reinterpretation of an important but little-known handwritten source from the Toruń collection shows considerable potential. Comparative studies may lead to the identification of a scriptorium operating in the first half of the fifteenth century at Chełmża (Kulmsee) Cathedral.

Źródło:

Muzyka; 2020, 65, 1; 95-111
0027-5344
2720-7021

Pojawia się w:

Muzyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Opisy granicy państwa zakonu krzyżackiego w Prusach z Księstwem Słupskim z XIV i XV wieku
Descriptions of the Boundaries of the Monastic State of the Teutonic Order in Prussia with the Duchy of Słupsk of the 14th and 15th Centuries

Autorzy:

Długokęcki, Wiesław
Simiński, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1075526.pdf

Data publikacji:

2018-06-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Prussia
the monastic state
the Pomeranian-Teutonic boundaries
the Late Middle Ages

Opis:

The edition presents the sources concerning the borders between the Duchy of Słupsk and the Monastic State of the Teutonic Order in Prussia of the 14th and 15th century. The basis for the edition are records included in the boundary book – the so called Grenzbuch B with the entry number OF 270a preserved in XX. Hauptabteilung in the Secret State Archive in Berlin-Dahlem. Among the published sources, texts no. 3, 6, 7 were edited by Reinhold Cramer, but they fail to include the dates (no. 6, 7) and the explanations of topographic names appearing in them. The remaining texts were not published (no. 1–2, 4–5, 8–12). The first group of sources (no. 1–4) was written in the period from the second half of the 14th century to the beginning of the 15th century. The second group of descriptions (no. 507) resulted from the circuit [Polish: ujazd] around the boundary by the Gdańsk commander Albrecht, earl von Schwarzburg of the end of 1405. They were included in the introductory Pomeranian-Teutonic border agreement of 14 October 1407, next in the sealed agreement of 23 September 1408. The creation of the third group of descriptions (8–9) should be associated with Teutonic preparations to the arbitration agreement in front of the Roman and Hungarian king Sigismund of Luxembourg, and with the activity of the sub-arbiter Benedict Makrai in the years 1412–1413. The last group of descriptions (no. 10–12) was created in the situation of the conflict concerning the establishment of the border between the Człuchów commandry and the Szczecinek land in the vicinity of Dołgie Lake in 1417. None of the published sources presents the whole Pomeranian-Teutonic border from the estuary of the river Łeba to the Baltic Sea in the north to Lędyczek in the south, but its individual fragments. Description no. 1 includes the description of the border between the Człuchów commandry / the Tuchola commandry and the Kingdom of Poland. In source no. 2 there is a list of arbitrators from the Pomeranian party and the Teutonic party negotiating the border between the villages of Oskowo and Siemirowice / Unieszyno. The information about informer and arbitrators may be found in source no. 3 (both the Pomeranian and Teutonic parties) and no. 4 (the Teutonic party). Each of the published descriptions is characterized by precision and plethora of topographic names. They should be used for the analysis of the problem of shaping and functioning of the border between the Duchy of Słupsk and the Monastic State of the Teutonic Order in Prussia in the context of the political and economic situation on the Pomeranian-Teutonic borderland in the Late Middle Ages.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2018, 83, 2; 169-206
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Rotacje osobowe w Zakonie Krzyżackim w Prusach między przeniesieniem siedziby Wielkiego Mistrza do Malborka a bitwą pod Grunwaldem (1310-1409)
Personnel rotations in the Teutonic Order in Prussia between the removal of the Grand Master to the Marienburg and the Battle of Tannenberg (1310-1409)

Autorzy:

Gotówko, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/29432014.pdf

Data publikacji:

2023-10-20

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

Zakon Krzyżacki
Prusy
rotacje osobowe
urzędy komturskie oraz Wysokich Dygnitarzy
zakaz tajnych ślubowań
Prussia
Teutonic Order
Personnel rotations
ranks of the Commanders and Highest Dignitaries
Prohibition of secret oaths

Opis:

Niniejsze badanie analizuje rotacje na urzędach krzyżackich na przestrzeni stu lat (od stycznia 1310 do grudnia 1409 r.). Wedle dotychczasowej opinii tenże mechanizm regularnej wymiany zakonnych funkcji, mający na celu zapobieganie korupcji, zdawał się działać do połowy XIV. w., następnie podupadając. Twierdzenia te są w świetle niniejszej analizy nie do końca prawidłowe, gdyż częstotliwość rotacyjna spadła już w latach czterdziestych XIV w., kiedy to młodym braciom stało się znacznie trudniej dotrzeć do tytułu komtura lub Wielkiego Dostojnika. Wyjaśnia to egzystencje tajnych ślubowań w celu wzajemnego wspierania się, zabronionych w 1354 r. W latach 60. XIV w. rotacje spadły jeszcze bardziej. Po śmierci długo rządzacego Winricha von Kniprode, gdy więcej młodych krzyżaków osiągało ważne funkcje, wezbrały one na krótko na sile. Kto jednak natychmiast nie skorzystał z nadarzającej się opcji, ten miał w następnych dwóch dekadach znów znacznie niższe szanse.
The following article examines the rotation on the offices of the Teutonic Order during the hundred years (January 1310-December 1409). According to the previous opinion, such a mechanism for the prevention of potential corruption seemed to have worked until the middle of the XIV century and ailed afterwards. That statement could have been not be entirely true, as the following research shows that the frequency of the rotations dropped already in the 1340s. In this decade it became for younger brethren more difficult to rise to a higher rank. It explains the existence of the secret oaths for the mutual career help which were banned in 1354. In the 1360s the frequency rotations decreased even more. After the death of the long -ruling Winrich von Kniprode it grew for a short period, as more young brethren were able to reach important functions. But those who did not take the chance immediately, had in the next two decades again much lower chances.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 322, 3; 463-502
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Förderungspräferenzen des Hochmeisters Winrich von Kniprode zu Beginn seiner Regentschaft
Electorial preferences of the Grand Master Winrich von Kniprode at the beginnig of his rule
Preferencje Wielkiego Mistrza Winryka z Kniprody w obsadzaniu funkcji zakonnych na początku swego urzędowania

Autorzy:

Gotówko, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28761669.pdf

Data publikacji:

2023-05-31

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

State of the Teutonic Order in Prussia
brethen from Rhineland
Ripuarian dialect
Kirsilie von Kindswulie
favoring politics
Państwo Zakonu Krzyżackiego w Prusach
Nadreńczycy
dialekt rypuaryjski
Kirsilie z Kindswulie
polityka wsparcia i protekcji
Ordensland Preußen
Winrich von Kniprode
Rheinländer
Begünstigungspolitik
Ripuarische Mundart

Opis:

Der im Januar 1352 erkorene Hochmeister Winrich von Kniprode stammte aus der Kölner Umgebung, sodass er Ripuarisch, eine der am Rhein benutzten Mundarten, redete. Obwohl sich das Rheinland bis heute nicht scharf eingrenzen lässt, versteht man darunter v. a. den Mittel- und den Niederrhein, wo man vier mitteldeutsche (Pfälzisch, Rheinhessisch, Moselfränkisch und Ripuarisch) sowie eine niederdeutsche Mundart (Niederfränkisch) hört. Das neue Ordenshaupt begann gleich nach seiner Wahl mit der Förderung der Rheinländer, insbesondere der Ripuarier. Sein neuer Arzt und sein neuer Kaplan sprachen sogar Kölsch. Unter den sechs Brüdern, die bis zum Frühjahr 1354 neu zu Komturen aufsteigen konnten, befanden sich ganze drei Rheinländer. Kirsilie von Kindswulie und Werner von Rondorf sprachen Ripuarisch, Dietrich von Brandenburg aus dem heutigen Luxemburg galt als Rheinländer im weiteren Sinne.
Wybrany w styczniu 1352 r. Wielki Mistrz Winryk z Kniprody pochodził z okolic Kolonii, posługiwał się zatem jednym w kilku nadreńskich dialektów, a konkretnie ripuarskim. Pod pojęciem Nadrenii, którego po dziś nie da się dokładnie zdefiniować, rozumiane są przede wszystkim tereny Środkowego i Dolnego Renu, gdzie w użyciu są cztery dialekty środkowoniemieckie (palatynacki, nadreński heski, mozelsko-frankoński i rypuaryjski) oraz jeden dialekt dolnoniemiecki (dolnofrankoński). Świeżo upieczony mistrz od początku swego urzędowania zaczął wspierać krzyżaków z Nadrenii, w szczególności zaś tych, którzy także mówili po rypuaryjsku. Jego nowy lekarz oraz nowy kapłan używali nawet tego samego narzecza kolońskiego. Wśród sześciu nowych braci-komturów wybranych do początku 1354 r. aż trzech było Nadreńczykami. Kirsilie z Kindswulie i Werner z Rundorfu mówili po rypuaryjsku, a pochodzący z ziem dzisiejszego Luksemburga Dietrich z Brandenburgii był Nadreńczykiem w szerszym tego słowa znaczeniu.
The Grand Master Winrich von Kniprode chosen on 6th of January 1352 came from the region of Colonia, so he spoke Ripuarian, one of the dialects from the Rhineland. Under this region, which can not be defined sharply till today, one understands especially the Middle and Lower Rhine, where the people speak four Middle German (Palatine, South Hessian, Moselle Franconian, Ripuarian) and one Lower German (Lower Franconian) dialect. As soon as Master Winrich was elected, he started favoring the brethen from the Rhineland, especially those from his Ripuarian home region. His new chaplain and his new doctor even spoke Colognian. Among six brethen who could newly obtain the dignity of a commander, there were three from the Rhineland. Kirsilie von Kindswulie and Werner von Rundorf also spoke Ripuarian, Dietrich von Brandenburg from the nowadays Luxemburg was a Rhinelander in a wider sense of this term.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 320, 1; 3-30
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Dienerzy w służbie zakonu krzyżackiego w Prusach w drugiej połowie XIV – pierwszej połowie XV wieku. Liczebność, utrzymanie, zakwaterowanie
Dieners in the Monastic State of the Teutonic Order in Prussia in the Second Half of the 14th Century – the First Half of the 15th Century: the Group Size, Maintenance, Accommodation

Autorzy:

Jóźwiak, Sławomir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1075898.pdf

Data publikacji:

2018-03-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

the Middle Ages
topography
Teutonic castles
Prussia
servants
the Teutonic Order

Opis:

In the late medieval Monastic State of the Teutonic Order in Prussia dieners were people who came from knightly families (not infrequently from beyond the territory of Prussia) and were maintained by Teutonic dignitaries and officials (they were provided with accommodation, food, clothes and pay) in exchange for the diplomatic, military-knightly and courtly service (the participation in military actions, the manning of castles, transporting information, the defence of envoys and guests, the examination of the territory occupied by the enemy, the participation in corteges, etc.). In the first half of the 15th century (the available data refers only to this period of time), every high Teutonic official, commander and Vogt had even a few dozens of dieners at their disposal, except extraordinary situations such as the manning of frontier castles in Klaipėda and Dybów. In the whole territory of the Teutonic State in Prussia there might have been about 450–500 dieners at that time. The source analysis conducted here which concerned the castles in Malbork, Świecie, Elbląg and Brandenburg allow us to state that dieners were provided with the accommodation in the buildings situated in the outer wards of the castles. They were given rooms (chambers) exclusively for their use or individual rooms in infirmaries of dieners/servants. As may be inferred from the relatively numerous sources in the Malbork castle they were accommodated on the ground floor in the southern part of the eastern wing of the first internal ward, in the infirmaries next to the Church of St. Lawrence (the southern wing of the first internal ward). In Konigsberg the solution was quite exceptional. Dieners residing there were allowed to have their residential space within the outer wards of the castle (which cannot be proved), but the infirmary where they resided was situated in the territory of the so called wolnizna [Burgfreihei], in the north of the north-east part of the outer ward.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2018, 83, 1; 7-37
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Johann Marschalk von Frohburg. Der erste Großgebietiger im preußischen Ordenszweig aus der heutigen Schweiz und die Brüder aus Elsass-Burgund
Johann Marschalk von Frohburg - pierwszy wysoki dygnitarz z dzisiejszej Szwajcarii w pruskiej gałęzi Zakonu Krzyżackiego oraz bracia z Alzacji-Burgundii

Autorzy:

Gotówko, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049387.pdf

Data publikacji:

2022-02-09

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

State of the Teutonic Order in Prussia
brother Johann Marschalk von Frohburg
his carrier in Prussia
Great Trappearius
fellow countrymen from Alsace-Burgundy
państwo Zakonu Krzyżackiego w Prusach
Wielki Szatny
drużyna z Alzacji-Burgundii
brat krzyżacki Johann Marschalk von Frohburg
jego kariera w Prusach

Opis:

Johann Marschalk von Frohburg (1320/1330-1391) came from Liestal in the far south-western fringes of the Reich, from an insignificant family who was looking after the stable of the Counts of Frohburg. The Teutonic Knights from his region hadn't played any role in Prussia so far. Very few written sources, the supposed dates of birth and the later carriercourses suggest that brother Johann gathered around him brethren of similar Alemannic dialect, in particular Werner von Tettingen and Konrad and Rudolf von Kyburg. At the same time, he began to forge an alliance with another crew from the south-west of the Reich, the Frankish. This cooperation paid off, because in 1387 brother Johann became the Great Trappearius. In May 1390 he was removed from his dignity. His countrymen from Alsace-Burgundy soon regained this office and gave it to the younger Werner. Johann Marschalk von Frohburg, who died in the following year, smoothed the way for other Aleman-speaking brethren in the Teutonic Order.
Johann Marschalk von Frohburg (1320/1330-1391) pochodził z Liestal w odległych południowo-zachodnich rubieżach Rzeszy, z nic nie znaczącej rodziny, która sprawowała pieczę nad stajnią grafów z Frohburga. Krzyżacy z jego regionu nie odgrywali w Prusach dotychczas żadnej roli. Bardzo skromnie zachowane źródła pisane, przypuszczalne daty urodzin oraz późniejszy przebieg karier pozwalają sądzić, iż brat Johann zebrał wokół siebie braci o podobnym alemańskim dialekcie, w szczególności Wernera von Tettingen oraz Konrada i Rudolfa von Kyburg. Równocześnie rozpoczął on zacieśniać więzy z drużyną Franków, również wywodzącą się z południowego zachodu Rzeszy. Współpraca ta opłaciła się, gdyż w 1387 r. brat Johann stał się Wielkim Szatnym. W maju 1390 został usunięty ze swej godności. Krzyżacy z Alzacji-Burgudnii odzyskali niebawem tenże urząd, obsadzając go młodszym bratem Wernerem. Johann Marschalk von Frohburg, który zmarł rok później, utrował w Zakonie drogę innym alemańskojęzycznym braciom.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 314, 4; 549-569
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Dwa przekazy źródłowe dotyczące testamentów z terenu władztwa zakonu krzyżackiego w Prusach (podszpitalnika w Pasłęku z 1453 r. i prokuratora w Lochstädt z około 1476 r.)
Two source texts regarding wills and testemants from the State of the Teutonic Order in Prussia (a spitler in Pasłęk from 1453 and a pfleger in Lochstädt from around 1476)

Autorzy:

Kubicki, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/694714.pdf

Data publikacji:

2019-12-17

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Opis:

The study includes an edition of two source texts from the Secret State Archives Prussian Cultural Heritage Foundation in Berlin‑Dahlem (Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz) regarding the wills and testaments of a spitler in Pasłęk Hans Osterreich from 1453 and a pfleger in Lochstädt Hans von Köckeritz from around 1476. Unfortunately, preserved source texts of this type are sparse. This is why historians’ research into last wills is focused mainly on wills and testaments drawn up by townspeople. Both texts illustrate both the very procedurę of drawing up a will and testament by people appointed by the Teutonic Order, which required the approval of the Grand Master (the spitler), as well as specific information about the personal assets of the Order’s officials and their social environment (the pfleger). Because of this they could be important for further research into the functioning of the lower offices of the Order and the changes in the way of enforcing the principles of the possession and management of personal property by people serving these functions.

Źródło:

Studia z Dziejów Średniowiecza; 2019, 23; 325-337
2544-2562

Pojawia się w:

Studia z Dziejów Średniowiecza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Der konflikt zwischen den Herzögen von Pommern-Stettin und dem Deutschen Orden in Preußen um die Besetzung des Erzbistums Riga in den jahren 1394–1403 im Lichte neuester Studie
The conflict over the archbishopric of Riga between the Szczecin dukes and the teutonic order in Prussia in the years 1394–1403 in light of the latest research

Autorzy:

Simiński, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591306.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Herzöge von Pommern-Stettin
Erzbistum Riga
Deutschorden in Preußen
Livland
Deutsches Reich
Swantibor I.
Otto II.
johannes von Sinten
johannes von wallenrode
konrad Zöllner von Rotenstein
konrad von jungingen
wenzel IV.
Szczecin Dukes
Riga archbishopric
Teutonic Order in Prussia
Livonia
German Reich
Swantibor I
Otto II
wenceslaus IV
książęta szczecińscy
arcybiskupstwo ryskie
zakon krzyżacki w Prusach
Inflanty
Rzesza Niemiecka
Świętobor I
jan von Sinten
jan von wallenrode
wacław IV

Opis:

30 IV 1388 r. w Świeciu nad Wisłą doszło do zawarcia układu o służbę najemną między książętami szczecińskimi Świętoborem I i Bogusławem VII a wielkim mistrzem Konradem Zöllner von Rotenstein i Zakonem. Dokument zobowiązywał władców pomorskich do udzielenia Krzyżakom pomocy wojskowej na każde ich wezwanie w ciągu dziesięciu lat. Zakazywał również sprzymierzać się z wrogami Zakonu w tym czasie. Porozumienie zosta- ło umocnione bezzwrotnym subsydium w wysokości 6000 guldenów i pożyczką w kwocie 2000 kop groszy czeskich przeznaczonych dla Gryfitów. Świętobor I był w tym okresie blisko związany z dworem króla rzymskiego Wacława IV, gdzie pełnił funkcję sędziego sądu na- dwornego. W 1391 r. dotychczasowy arcybiskup ryski Johannes von Sinten w wyniku kon- fliktu z inflancką gałęzią zakonu krzyżackiego opuścił Inflanty i udał się najpierw do Lubeki, a następnie do Pragi. Książę szczeciński wysuwając kandydaturę swojego syna Ottona II na funkcję metropolity ryskiego uzyskał początkowo wsparcie dla swoich zamierzeń u króla rzymskiego Wacława IV oraz króla polskiego Władysława II Jagiełły i wielkiego księcia litewskiego Witolda. Arcybiskup Johannes von Sinten został we wrześniu 1393 r. pozbawiony urzędu, a papież Bonifacy IX wskazał jako nowego ordynariusza Johannesa von Wallenrode, bratanka byłego wielkiego mistrza Konrada von Wallenrode. W listopadzie 1394 r. wierni Sintenowi kanonicy ryscy wybrali Ottona II na arcybiskupstwo ryskie. Księciu udało się dotrzeć do Inflant, gdzie 5 III 1396 r. jako koadiutor ryski zawarł układ z Witoldem. Wobec rozbieżnych celów politycznych sformowana ad hoc koalicja na rzecz Ottona II ostatecznie się rozpadała, a młody Gryfita został zmuszony do opuszczenia archidiecezji. Wydarzenia te doprowadziły pod koniec 1396 r. do wypowiedzenia przez księcia Świętobora I układu z Krzyżakami. Gryfita obarczył całkowitą odpowiedzialnością za niepowodzenie Ottona II wielkiego mistrza Konrada von Jungingena i Zakon. Konflikt szczecińsko-krzyżacki zakończył się zawarciem w dniu 2 IV 1403 r. w Czarnem porozumienia z wielkim mistrzem Konradem von Jungingenem.
On April 30, 1388, an agreement on mercenary service was concluded in Świecie on the Riv- er Vistula between Pomeranian Dukes Swantibor I and Bogislaw VII, Grand Master Konrad Zöllner von Rotenstein, and the Order. The document obliged the Pomeranian rulers to provide the Teutonic Knights with military assistance when need be, for a decade. It also forbade allying with the enemies of the Order for the same period of time. The agreement was strengthened by a non-returnable subsidy of 6,000 guilders and a loan of 2,000 three scores of Czech grosches intended for the House of Griffins. In this period, Swantibor I was closely associated with the court of the Roman King Wence- slaus IV where he served as court judge. In 1391, the then Archbishop of Riga, Johannes von Sinten, as a result of a conflict with the Livonian branch of the Teutonic Order, left Livonia for, first, Lübeck and, then, Prague. Submitting the candidacy of his son Otto II for the function of the metropolitan bishop of Riga, the Duke of Szczecin at first received the sup- port for his intentions of Roman King Wenceslaus IV, Polish king Władysław II Jagiełło and Vytautas the Great. Archbishop Johannes von Sinten was removed from office in Septem- ber 1393, and Pope Boniface IX appointed Johannes von Wallenrode, nephew of the former Grand Master Konrad von Wallenrode, as the new ordinary. In November 1394, the faithful canons of Archbishop Johannes von Sinten, elected Otto II Archbishopric of Riga. The duke managed to reach Livonia, where on March 5, 1396, as a coadjutor of Riga, he managed to make an arrangement with Vytautas the Great. Due to divergent political goals, the ad hoc coalition formed for Otto II eventually fell apart, whereas the young representative of the House of Griffin was compelled to leave the archdio- cese. These events led Duke Swantibor I to terminate, by the end of 1396, his agreement with the Teutonic Knights. The duke blamed Grand Master Konrad von Jungingen and the Order for the failure of Otto II. The conflict between Szczecin and the Teutonic Order ended with the conclusion, on April 2, 1403, of an agreement with Grand Master Konrad von Jungingen in Hammerstein.
Am 30. April 1388 wurde in Schwetz an der Weichsel ein Vertrag über den Söldnerdienst zwischen den Herzögen von Pommern-Stettin, Swantibor I. und Bogislaw VII., dem Hoch- meister Konrad Zöllner von Rotenstein und dem Deutschen Orden abgeschlossen. Dieses Dokument verpflichtete die pommerschen Herrscher für zehn Jahre, auf jede Aufforderung der Deutschordensritter ihnen militärische Hilfe zu leisten. Es verbot zudem jegliche Allianz mit den Feinden des Ordens innerhalb dieses Zeitraums. Das Abkommen wurde durch ein nicht rückzahlbares Subsidium in Höhe von 6000 Gulden und ein Darlehen von 2000 Schock böhmische Groschen zugunsten der Greifen bekräftigt. Swantibor I. war in dieser Zeit eng mit dem Hof des römisch-deutschen und böhmischen Königs Wenzel IV. verbunden, wo er als Richter am Hofgericht tätig war. 1391 verließ der bisherige Rigaer Erzbischof Johannes von Sinten Livland aufgrund eines Konflikts mit dem livländischen Zweig des Deutschen Ordens und ging zunächst nach Lübeck und dann nach Prag. Der Stettiner Herzog, der sei- nen Sohn Otto II. als Kandidaten für das Amt des Metropoliten von Riga vorschlug, erhielt zunächst Unterstützung für seine Pläne von dem König Wenzel IV., dem polnischen König Władysław II. Jagiełło und dem Großfürsten von Litauen Vytautas. Erzbischof Johannes von Sinten wurde im September 1393 seines Amtes enthoben und Papst Bonifatius IX. ernannte Johannes von Wallenrode, den Neffen des ehemaligen Hochmeisters Konrad von Wallenro- de, zum neuen Ordinarius. Im November 1394 wählten Stiftsherren, die Sinten treu blieben, Otto II. für das Erzbistum Riga. Dem Herzog gelang es, nach Livland zu kommen, wo er am 5. März 1396 als Koadjutor von Riga ein Bündnis mit Vytautas abschloss. Angesichts divergierender politischer Ziele brach die zugunsten von Otto II. gebildete Ad-hoc-Koaliti- on schließlich auseinander und der junge Mann war gezwungen, die Erzdiözese zu verlas- sen. Diese Ereignisse führten Ende 1396 dazu, dass Swantibor I. von dem Vertrag mit dem Deutschen Orden zurücktrat. Der Greifenherzog schrieb die gesamte Verantwortung für das Scheitern von Otto II. dem Hochmeister Konrad von Jungingen und dem Orden zu. Der Konflikt zwischen Pommern-Stettin und dem Deutschen Orden endete mit einer Einigung mit Hochmeister Konrad von Jungingen am 2. April 1403 in Hammerstein.

Źródło:

Studia Maritima; 2019, 32; 127-161
0137-3587
2353-303X

Pojawia się w:

Studia Maritima

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Kilka uwag o formularzu listów Szymona Maciejowica Ze Stawu na przykładzie korespondencji Oficjała Kamieńskiego i Pomorskiego z Wielkimi Mistrzami Krzyżackimi W Prusach oraz Radą Miasta Gdańska
Several comments on the format of the letters written by Szymon of Staw, the Kamień and Pomerania official, to the Grand Masters of the Teutonic Order in Prussia and Gdańsk councillors

Autorzy:

Włodarski, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/783830.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Prusy
Szymon Maciejowic ze Stawu
oficjalat kamieński
oficjalat pomorski
XV wiek
dyplomatyka
Prussia
Szymon Maciejowic of Staw
the Kamień officiality
the Pomerania officiality
the fifteenth century
diplomacy

Opis:

The aim of this article is to present the format of the letters written by the Kamień official and curate in spiritualibus et temporalibus (temporarily the Pomerania official as well), Szymon Maciejowic of Staw, to addressees in Prussia, namely the Grand Masters of the Teutonic Order and Gdańsk councillors. Unfortunately, only seven original letters from that church dignitary survive to this day. Analysis of these letters reveals that Szymon called himself a chaplain (cappellanus) when writing letters to the aforementioned addressees. This polite term was, in fact, a synonym for ‘clergyman’. It is also worth emphasizing that Maciejowic, in order to please the recipients and win their favour, frequently addressed the Grand Masters as dukes in his letters. It should be added that addressing the head of the Teutonic Order as a duke became a fairly common diplomatic practice in Poland only after the signing of the so-called Second Treaty of Toruń in 1466.
Artykuł stawia sobie za cel przedstawienie elementów formularza listów oficjała kamieńskiego i zarazem tamtejszego wikariusza in spiritualibus et temporalibus (chwilowo również oficjała pomorskiego) Szymona Maciejowica ze Stawu do adresatów w Prusach, a ściślej do wielkich mistrzów krzyżackich oraz rajców gdańskich. Niestety po dziś dzień, w oryginale zachowało się jedynie siedem listów tegoż dygnitarza kościelnego. Niemniej w świetle interesującej nas korespondencji rzeczą symptomatyczną jest, iż Szymon w stosunku do adresatów tytułował się ich kapelanem (cappellanus). Zwrot ten w swej naturze kurtuazyjny, de facto był synonimem osoby duchownej. Warto również podkreślić, iż Maciejowic niejednokrotnie, zapewne aby upodobać się odbiorcy i zyskać jego przychylność, w listach adresowanych do wielkich mistrzów krzyżackich używał w stosunku do nich tytulatury książęcej. Dodać wreszcie należy, iż w warunkach polskiej dyplomacji tytułowanie zwierzchnika Zakonu Krzyżackiego księciem staje się praktyką dość powszechną dopiero po roku 1466, a więc po podpisaniu tzw. II pokoju toruńskiego.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 453-463
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

The Relics of St Barbara at Althaus Kulm: History, Patronages, and Insight into the Teutonic Order and the Christian Population in Prussia (Thirteenth–Fifteenth Centuries)

Autorzy:

Leighton, Gregory

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1059251.pdf

Data publikacji:

2020-03-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

teutonic order
prussia
relics
st barbara
cult of saints
warfare
local christianity

Opis:

This article summarizes the history of the relics of St Barbara in Althaus Kulm (Starogród Chełmiński), a topic with extensive research in Polish and German circles, but only recently addressed by scholarship in English. It begins with an overview of the relics’ history and a summary of St Barbara’s vita, pointing out the quick rise in her cult in the Teutonic Order’s Prussian territory (Ordensland). Following this, it assesses the function of the relics through three lenses: warfare, daily life, and as a symbol of the Order’s power using three methodological frameworks. These are hierophany (manifestations of the sacred) for warfare, naming practices for studying the impact of St Barbara on the local population, and as a reflection of the Order’s territorial power (Landesherrschaft). The article ultimately demonstrates that the relics were a significant element of the multifaceted structure of religious life in medieval Prussia, both within and outside of the Teutonic Order. Appended to the text are two previously unpublished accounts of the relics of St Barbara and their arrival in Althaus, demonstrating the reputation of the shrine not just in the Ordensland, but within Christendom. It concludes with a summary of the research findings, and a consideration of these findings in light of more ‘recent’ interpretations of the Teutonic Order and the Prussian Crusades.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2020, 85, 1; 5-50
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

(Wild)haus w Bezławkach (Bayselauken, Bäslack) – uwagi na temat budownictwa warownego zakonu niemieckiego w późnośredniowiecznych Prusach
(Wild)haus in Bezławki (Bayselauken, Bäslack) – remarks on the construction of fortifications of the Teutonic Order in late medieval Prussia

Autorzy:

Kwiatkowski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1193954.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Late Middle Ages
late medieval Prussia
Warmia (Ermland)
castles
construction of fortifications
the military affairs in the Late Middle Ages
conflicts

Opis:

The article constitutes a collection of remarks concerning military aspects of the construction and functioning of the Teutonic Order’s castle in Bäslack (Bayselauken, Bezławki) in the last decades of the 14th century. Considerations included in the article refer to opinions expressed by the authors of the collective monograph about the late medieval settlement complex in Bezławki published in 2013. It presents the findings of archeological research in the castle and the village in the years 2008–2012. Remarks presented in the article concern three out of six problems which are considered the most essential. While it goes beyond doubt that the castle played an important defensive role and fulfiled function as a getaway spot, the hypothesis of it being a „fortified camp” for the army troops during military actions of the Teutonic Order against the Lithuanians and Ruthenians has been undermined. It is not possible to consider it to play a military role on a strategic level, as do the authors of the monograph of 2013. In the second part of the article the author undermines the hypothesis about the „system” character of the complexes of fortifications situated on the eastern outskirts of Prussia. If the castle in Bäslack was indeed part of some defensive system, this could operate only on the local level and consist of an insignificant number of elements including longitudinal fortifications constituting the so called „landwere”. The next issue addressed by the author was a problem of the typological character of the term „wildhaus”. As in the 14th century the term connoted the location of the fortification on the edges of the Wildniss-areas, the author shows a far-reaching morphological diversity of fortifications on the eastern outskirts of Prussia, which were or could be classified as „wildhaus”. Thus, a „wildhaus” cannot be classified as a morphological type of a fortification. The typology of fortifications based on the morphological criteria cannot be connected with the typology based on the administrative and terminological criteria. Archeological examination of the Bäslack fortification complex evinces its major cognitive potential and makes us aware of how little is known about the functioning of minor fortifications in late medieval Prussia. Further research in this research field belongs to one of the most important elements of historical science in the Prussian regional dimension and related humanities.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2016, 81, 2; 7-46
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

GOTYCKIE DEKORACJE MALARSKIE ELEWACJI KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO P.W. ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ W GOLUBIU Przyczynek do badań nad dekoracją maswerkową w architekturze Państwa Zakonnego w Prusach
GOTHIC PAINTED DECORATIONS ON THE ELEVATION OF THE CHURCH OF ST. CATHERINE OF ALEXANDRIA IN GOLUB. A Contribution to Studies about Tracery Decoration in the Architecture of the Teutonic Order State in Prussia

Autorzy:

Tuliszewski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/536670.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

CHURCH OF ST. CATHERINE OF ALEXANDRIA (GOLUB)
GOTHIC DECORATIONS
POLYCHROME
TEUTONIC ORDER STATE

Opis:

The Gothic painted decorations of the plastered blind windows and friezes on the elevation of the parish church in Golub have been mentioned at the end of the nineteenth century by German conservators and historians of East Prussian architecture (J. Heise, A. Boetticher) in the catalogues of historical monuments written by them. Nonetheless, it was not until the research, drawings and measurements of the roof truss construction were carried out in December 2004 by the employees of ROBiDZ (Torun), that the presence of the titular painted decorations was unearthed. The discoveries were made in a rather inaccessible spot, i. e. under the roof of the chapel of the Holy Cross, covering part of the eastern axes of the northern elevation. The second stage of the measurements performed next to the bell tower disclosed remnants of identical engraved tracery decorations at the level of the fourth storey of the southern tower elevation. The excellent condition of the preserved compositions engraved on a thin layer of lime plaster made it possible to reconstruct their original form. This material, together with photographic documentation, was used for making inventory drawings based on a CAD-type programme. The documentation produced by ROBiDZ (Torun) classified four types of the originally polychromed tracery decoration. With the exception of a plastered band on the cornice, the other compositions share an identical tripartite division of the lower lancet sphere as well as a band above it, featuring a carpet pattern with a recurring four-leaf motif. Moreover, a characteristic feature of the Golub tracery is the fact that the classical three-, four- and five-leaf motifs occur next to each other, and have been executed both from petals cut out of a circle and those which are enclosed within a lancet. The presented article embarks upon an attempt at defining the provenance of the forms of the discovered compositions. A formal analysis has been unquestionably facilitated by the studies conducted by specialists as well as the conservation documentation of similar objects by, i. a. M. Poksinska and E. Pilecka. Golub, located in the territory of the Teutonic Order state, only 40 kms from Torun, must have found itself within the range of the impact exerted by this cultural centre, the second largest in Pomerania, a fact decisive for a search for analogous decorations in the buildings of Golub and its environs. We cannot exclude the probability that the described tracery should be attributed to a group of artists working not only Toruń but also in the provinces. They included representatives of various nationalities and assorted West European trends, influencing art in the region of Chełmno, Kujawy and Varmia. It must be added that the imposing number of architectural solutions and decorative motifs in the land of Chełmno makes it impossible to indicate a concrete source of inspiration for the solutions encountered in Golub. Cited analogies prove that fourteenth-century ornamental motifs were popularised in Toruń and the neighbouring regions by means of the pattern books and construction complexes which appeared in these terrains as part of a cultural exchange augmented by the intensive trade contacts maintained by the Baltic towns. The presented study does not propose an ultimate classification of all types of the tracery decorations originally executed on the elevation of the parish church in Golub. Within this context, the documented examples comprise only part of the whole repertoire of the ornamental blind windows in the church. Initial results of the examination of the chemical composition of lime mortar in the blind windows and tower cornice made it possible to identify the pigments used in the decorations, i. a. iron oxide red, ochre and plant black. The execution technology of the painted tracery could be ultimately explained after complex conservation studies. With all certainty, the tracery discovered in Golub in 2005, both engraved in plaster and painted, confirms the great popularity of this decoration technique in the state of the Teutonic Knights, used not only on sacral edifices but also on secular and town buildings. In turn, the immense variety of the types of compositions attests to the fact that the basic purpose of such ornaments was to enhance the decorativeness and prestige of the embellished objects.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2006, 1; 39-51
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Ryt z zamku krzyżackiego w Toruniu. Przyczynek do badań nad średniowiecznymi projektami elementów architektury na obszarze państwa zakonu krzyżackiego w Prusach
The Architectural Graffiti from the Teutonic Knights’ Castle in Toruń. A Contribution to the Study of Medieval Designs of Architectural Elements in the Teutonic Order’s Territory in Prussia

Autorzy:

Szczupak, Dominika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/15582278.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

Toruń
architectural designs
Middle Ages
tracery
architectural detail
Teutonic Order
castle
projekty architektoniczne
średniowiecze
maswerk
detal architektoniczny
zakon krzyżacki
zamek

Opis:

Ryt z zamku krzyżackiego w Toruniu w świetle analiz czytelnych obecnie żłobków oraz fotografii sprzed kilku lat daje się odczytać jako przedstawienie maswerku. Na podstawie dotychczasowych ustaleń badaczy na temat faz budowy toruńskiego zamku oraz jego topografii i układu przestrzennego podjęto próbę ustalenia chronologii wykonania rytu i funkcji obiektu, w którym się znajdował. Istotne znaczenie dla wyjaśnienia przyczyn wyrycia przedstawienia maswerku miało niewątpliwie odkrycie reliktów detali architektonicznych w obrębie zamku wysokiego oraz odnalezienie pewnych analogii z kościołem św. Jakuba w Nowym Mieście Toruniu. 
In the light of analyses of the grooves that are now legible and photographs taken a few years ago, the architectural graffiti from the Teutonic Knights’ castle in Toruń can be read as a representation of a tracery. On the basis of earlier findings regarding the construction phases of the Toruń castle, its topography and spatial layout, an attempt was made to establish the chronology of the architectural graffiti and the function of the building in which it was located. The discovery of relics of architectural details within the upper castle and the finding of some parallels with the church of St James in the New Town of Toruń were undoubtedly crucial in explaining the reasons why the tracery had been sketched on the wall. 

Źródło:

Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 3; 473-485
0006-3967
2719-4612

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Sztuki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Piętnastowieczny kopiariusz OF 80a z terenu państwa krzyżackiego
Fifteenth-Century Cartulary OF 80a from the State of the Teutonic Order

Autorzy:

Dobrosielska, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1059132.pdf

Data publikacji:

2020-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

territorial borders
conflicts over borders
state of the teutonic order
prussia
cathedral chapter of warmia
bishopric of warmia
settlements in warmia
late middle ages

Opis:

This text comprises the first complete critical edition of eight out of twelve primary sources contained in the fifteenth-century cartulary from the State of the Teutonic Order in Prussia. The cartulary is currently kept in the Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz in Berlin and is marked with archival reference number OF 80a. The creation of the cartulary was connected with a dispute over the territory and the borders of the dominion of the Bishopric of Warmia (Ermland). It contains copies of the privileges issued by the bishop and the Cathedral Chapter of Warmia in the fourteenth and fifteenth centuries for the towns located on the border with the Teutonic Order territories. Some copies of the documents are directly related to this dispute and refer to the judgement of the arbitration court of 1374 and the inspections of the border between the territory of the bishopric and the Order of 1428 and 1449. In order to present the reader with the most accurate version of the source text, the content of the cartulary, which is the basis of this edition, has been compared with other preserved copies of the documents published here. These copies were included in fifteenth-century books containing privileges issued by the Cathedral Chapter of Warmia, which are currently kept in the Archives of the Archdiocese of Warmia in Olsztyn.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2020, 85, 3; 105-128
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Budownictwo warowne jako narzędzie intensyfikacji władztwa na obrzeżach kraju. Casus Bezławek w późnośredniowiecznych Prusach
Constructing Strongholds as a Means of Strengthening Territorial Authority on Peripheries: The Case of the Castle in Bäslack (Bezławki) in Late Medieval Prussia

Autorzy:

Kwiatkowski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1913066.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

late Middle Ages
Prussia
Ermland
Warmia
Teutonic Order
castles
territorial authority
fortifications
conflicts
colonisation

Opis:

The article concerns the chronological framework and circumstances of constructing a castle of the Teutonic Order in Bäslack (Bezławki). The research was based on written, mainly manuscript, primary sources. A detailed analysis has been made of the colonisation carried out by the Teutonic Order in the lower and middle course of the Dajna River, where this castle was built, in the region of Barten (Bartia). The analysis made it possible to date back the chronology of constructing the stronghold to the 1370s. It was also argued that the direct reason for erecting the castle was the conflict of the Bishop of Ermland (Warmia) Johann II Stryprock with the Teutonic Order, which had been escalating in the 1360s, and which ended only in 1374/1375. On the one hand, the construction of the castle in Bäslack was to symbolically emphasise the dominant position of the Teutonic Order in Prussia and its supremacy over the dominion of the bishops of Ermland. On the other hand, it was to serve as a tangible demarcation of the territory which was directly under the rule of the Teutonic Order in the region, where the border between the lands controlled by the Teutonic Knights and by the bishops of Ermland had not been firmly established, which was one of the causes of the aforementioned conflict.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2021, 86, 3; 81-116
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Zapiski w dawnych księgach inwentarzowych zakonu krzyżackiego m. in. o zasobach arsenałów i innych magazynów na zamkach krzyżackich na granicy prusko-mazowieckiej od XIV do XVI w.
Notes in the old inventory books of the Teutonic Order, among others about the resources of arsenals and of other warehouses in the Teutonic castles on the Prussian-Mazovian border from the 14th to the 16th century.

Autorzy:

Śliczyńska, Joanna Elżbieta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/685290.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Zamek krzyżacki
Prusy
militaria
produkcja
gospodarka
XV–XVI w.
Teutonic castles
Prussia
wrestling
military
production
economy
15th–16th century

Opis:

The chateau complexes, both those at the border with Masovia as well as others, in the depths of the Teutonic State in Prussia, were primarily defensive buildings, but also had administrative, economic, production, processing and storage facilities, and also military warehouses for the local members of the convention (knights) and armaments with military intervention equipment that could come to the castle from other nearby castles, or for the armies) and use those stocks for further warfare. There was a very strong connection between the castle's operation (here on the border with the Duchy of Masovia), the infrastructure in that economic and military castle complex, its reserves and the role it played in the defense system of the Teutonic Order in Prussia and its economic potential resulting from the economic and conglomerate infrastructure and stored any stock.
Kompleksy zamkowe, zarówno te nad granicą z Mazowszem, jak i inne, położone w głębi państwa krzyżackiego w Prusach, były przede wszystkim obiektami o charakterze obronnym, pełniły jednak również rolę administracyjną, gospodarczą, centrów produkcji, przetwórstwa i przechowalnictwa spożywczego. Pełniły jednocześnie rolę magazynów militariów dla miejscowych członków konwentów (rycerzy) oraz zbrojowni z uzbrojeniem interwencyjnym dla wojsk, które mogłyby przybyć z innych pobliskich zamków (lub dla wojsk zaciężnych) i używać tychże zapasów do dalszego prowadzenia działań wojennych. Istniał bardzo duży związek pomiędzy usytuowaniem zamku (tu na granicy z księstwem mazowieckim), infrastrukturą, w tym gospodarczo-militarną kompleksu zamkowego, jego zapasami oraz rolą, jaką pełnił w systemie obronnym państwa zakonu krzyżackiego w Prusach i jego potencjałem gospodarczym, wynikającym z infrastruktury gospodarczej i zgromadzonych oraz przechowywanych w nim wszelkich zapasów.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum; 2017, 2, 25; 13-26
0860-7435
2450-1336

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Von Preußen ins Reich. Der Burgdorfer Krieg und die Heimatreise der einfachen Ordensbrüder Rudolf und Konrad von Kyburg aus dem Jahre 1383
From Prussia to the Reich: The Burgdorf War and the Journey Home by Two Ordinary Teutonic Knights – Rudolf and Konrad von Kyburg in 1383

Autorzy:

Gotówko, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1058556.pdf

Data publikacji:

2021-03-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

journeys
travel expenses
Teutonic Order
Teutonic Knights
Prussia
Switzerland
Burgdorf War
late Middle Ages

Opis:

Not many primary sources document the lives of ordinary Teutonic Knights who were not among the highest officials of the Order. Therefore, the preserved mentions from the town of Burgdorf, modern-day Switzerland, prove to be of great importance. These refer to two Teutonic Knights, Konrad and Rudolf von Kyburg, who returned to their homeland during the summer of 1383. It is all the more interesting due to the fact that the older of the two – Konrad – was referred to in a document of 1375 as an ordinary Teutonic Knight staying in Balga. His younger brother is also likely to have served in the Teutonic Order in Prussia. The reason for their journey home was the Burgdorf War, which was started in November of 1382 by their nephew Rudolf II von Kyburg, who made an unsuccessful attempt at capturing the town of Solothurn. It resulted in a conflict with Bern, which was the most powerful city in that region. The return of Konrad and Rudolf to their homeland would not have been possible without the approval of their superiors, including the Grand Master of the Teutonic Order. The scarce primary sources that were preserved indicate that the two Teutonic Knights tried to alleviate the conflict by diplomatic means, however, without success. They were given a certain amount of time before they were obliged to return to Prussia. The issue of financing the journey is really interesting. Even though the presence of the two Teutonic Knights was certainly beneficial for the von Kyburg family, it is highly unlikely that the relatives covered their travel expenses, as the family had been impoverished long before the war even began, and it needed to allocate all the available resources for the defense of the ancestral castle. Thus, the Teutonic Order was forced, against its thirteenth-century rules, not only to approve but also finance the purely private journey of its two longtime members to their homeland.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2021, 86, 1; 5-27
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

U źródeł terytorialnego ustroju krzyżackich Prus –układ w sprawie podziału ziem pruskich pomiędzy biskupem Prus Chrystianem a zakonem krzyżackim z 1232 r.
At the origins of the Territorial Organisation of Teutonic Prussia – The Division of Prussian Lands between the Bishop of Prussia and the Teutonic Order in a Treaty of 1232.

Autorzy:

Dorna, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1365581.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

Układ w sprawie podziału Prus z 1232 r.
biskup Prus Chrystian
zakon
krzyżacki
legat Wilhelm z Modeny
Treaty on the division of Prussia in 1232
Christian
the Bishop of Prussia
the Teutonic Order
William of Modena
the papal legate

Opis:

In this article, the author attempts to establish the circumstances and meanings of the texts of the 1240s and 1250s, concerning the division of the Prussian lands, which the Bishop of Prussia along with the Teutonic Order had signed with the papal legate William of Modena. This agreement sub-divided the Prussian lands with a ratio of 2:1 in favour of the Order and according to the author’s findings came to fruition in 1232, during the forgotten Prussian mission of Wilhelm of Modena in autumn of this year. It was accompanied by a second agreement, in which, in exchange for the Bishop’s acceptance of the unfavourable division of Prussia, it was agreed to increase his property rights in the Kulmerland. This arrangement was the first agreement between Christian and the Teutonic Order to divide all the Prussian lands, for granting Christian of Rubenicht from the start of 1231, under which the Bishop gave the Teutonic Order a third of their Prussian lands, encompassed only the lands acquired by the Bishop, to come into his possession by voluntary means from the converts of Prussia and not on Prussian lands which were to become the targets of conquest. The partitioning of autumn 1232 proved to have far-reaching consequences in the history of the Teutonic Order State in Prussia, for it became a model for regulating the division of the Prussian territories between the bishops and the Order made by William of Modena in the Act of 28th July 1243.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2017, 298, 4; 547-567
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Symboliczne znaczenie ornamentów źródeł ruchomych z wybranych zamków zakonnych. Przyczynek do dalszych badań nad religijnością krzyżacką w średniowiecznych Prusach
Symbolic Significance of Portable Ornaments from Selected Teutonic Castles. Contribution to Further Research on Teutonic Religiosity in Medieval Prussia

Autorzy:

Szczupak, Dominika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2197791.pdf

Data publikacji:

2022-12-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Teutonic Order
Teutonic castle
the Middle Ages
religiosity
Malbork
Toruń
Elbląg
refectory
architectural detail
sculpture

Opis:

Medieval religiosity was manifested primarily through the worship of relics and individual saints, organisation of prayers, funding the purchase of candles, reading pious literature, and belief in miracles and epiphany. The knowledge on the subject has been provided through the studies of various medieval written sources and decorative elements in the representation rooms of Teutonic castles, which have survived to this day. Historical materials discovered during archaeological research, and renovation and maintenance works constitute equally important sources for exploring the issue of religiosity among the members of the Teutonic Order. Previously, they had not been analysed in this regard, which prompted the author of the article to put this topic under consideration, based on the example of selected discoveries made in several castles in the area of the former State of Teutonic Order in Prussia. Both the form and ornamentation of the archaeological materials may have referred to the piousness of Teutonic Knights, as indicated by the symbolic significance of the images in question, which are accepted by Christianity. Most depictions were found on the surface of architectural details from church interiors or refectories in high castles. The ornaments on their surfaces made references primarily to the figures of Mary and Christ, as well as to the apostles and parables from the Gospel of St. Matthew. At times, they may also have acted as reminders against the evil that threatened the souls of the brethren.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2022, 87, 4; 69-96
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

O strażnicy krzyżackiej w Jegławkach
On the Teutonic Order’s watchtower in Jegławki

Autorzy:

Białuński, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049858.pdf

Data publikacji:

2021-12-24

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

fortyfikacje
Jegławki
Prusy
Zakon Krzyżacki
fortifications
Prussia
Teutonic Order

Opis:

Ostatnio ponownie wprowadzono do literatury i potocznego obiegu istnienie zamku krzyżackiego w Jegławkach (Jäglack). Ów domniemany krzyżacki zameczek miał zostać zniszczony dopiero podczas tzw. najazdów tatarskich w czasie drugiej wojny północnej (1655–1660), a na jego miejscu powstał nowożytny pałac, którego obecna bryła pochodzi z XIX w. Ta w zasadzie pojedyncza informacja zaistniała już w historiografii, zwłaszcza popularnonaukowej, ale też naukowej, nie wspominając szerzej o Internecie. Można mieć jednocześnie poważne wątpliwości co do identyfikacji wspomnianego obiektu pałacowego w Jegławkach jako zamku krzyżackiego. Stąd zasadne wydaje się jak najszybsze zweryfikowanie tej informacji i ewentualne jej sprostowanie.
Recently, the existence of the Teutonic Order’s castle in Jegławki (Jäglack) has been reintroduced into the scholarly literature. This alleged castle was to be destroyed only during the so-called Tatar invasions during the Second Northern War (1655–1660), and in its place a modern palace was built, the present shape of which dates back to the nineteenth century. This single piece of information has already appeared in the historiography, especially in popular research, but also in academic works, not to mention online. At the same time, one can have serious doubts as to the identification of the aforementioned palace in Jegławki as a Teutonic Order castle. Hence, it seems justified to verify this information as soon as possible and correct it, if necessary.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 251-259
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Święci jako patronowie obiektów sakralnych w państwie zakonnym w Prusach – na przykładzie miast
Saints as patrons of the sacral objects in the cities in the state of the Teutonic Order

Autorzy:

Rozynkowski, Waldemar

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2154339.pdf

Data publikacji:

2014-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

patronage
saints
Teutonic Order
Prussia

Opis:

The author discusses the medieval practice in the State of the Teutonic Order of placing sacral objects, especially parish and monastic churches, cathedrals and hospital chapels, under patronage of selected saints. Though there was nothing exceptional about it in the Christian Europe, the choice of saints, dependent on their particular traits and popularity, is interesting. Among the most popular ones were, of course, the Holy Virgin Mary, venerated especially by the Cistersians and Dominicans, St George, St John the Evangelist and St Nicholas – the latter being the patron of merchants and sailors. It may be safely said that local cults correlated to a large degree with the presence or absence of particular religious orders in the area, with their preferences as to the patronage of certain saints over others. One of the most widely known saints in Europe was undoubtedly St James, especially along the popular pilgrimage route from Prussia to Santiago de Compostella. St Adalbert of Prague also deserves special mention, especially for his mission and martyrdom in Prussia.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2014, 15; 9-19
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Topografia i układ przestrzenny krzyżackiego zamku komturskiego w Toruniu w świetle średniowiecznych źródeł pisanych
Topography and spatial layout of the castle of the Teutonic commander in Toruń in the light of the medieval written sources

Autorzy:

Jóźwiak, Sławomir
Trupinda, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1193981.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

the Middle Ages
medieval architecture in Prussia
the Teutonic Order
Prussia
Teutonic castles
castle

Opis:

The information included in the medieval written sources enrich our knowledge about the Toruń castle destroyed in 1454. The construction of the part of the defensive walls (made from stone?) lasted at least from 1255. In 1262 the stronghold in its original form had been already erected. In the subsequent years (1263) works took place to construct its interiors (at least a chapel located on the first floor in the eastern part of the southern wing). The main octagonal tower situated in the northern part of the courtyard of the High Castle was frequently mentioned in the medieval written sources (starting from 1381). However, it must have been erected earlier. The information about buildings located beyond the space of the High Castle is particularly interesting. The buildings included the „gemach” of the commander (with a chapel, refectory and a kitchen) in the northern part of the western outer bailey, the „gemach” of the castle’s commander – probably in the vicinity (it was created later – after 1409) and the „summer house” („somerhaws”) with the „summer hall” („aula estivalis”) existing since at least the 1380s and situated in the southern part of the western Low Castle. Among other buildings recorded in the medieval written sources there were also the „gemach” of the Teutonic head of the mint („Münzmeister”) located next to the western defensive wall of the Low Castle; the „gemach” of the steward of Königsberg (Kaliningrad, Russia) mentioned from the end of the 14th century and situated probably in the western part of the Low Castle; the building of the infirmary which might have been located in the north-east part of the Low Castle. In the topography of the castle there were also outbuildings. For example, at least two mills were situated within the defensive walls probably in the eastern part of the Low Castle. To sum up, the medieval written sources present a picture of a complex construction of the Toruń castle.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2016, 81, 3; 7-35
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Identitätsmodelle in der preußischen Landeshistoriographie 1466–1525
Identification Models in the Prussian Historiography of 1466–1525

Autorzy:

Mentzel-Reuters, Arno

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1194076.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Royal Prussia
the Duchy of Prussia
Prussian chroniclers
narrative sources
the Teutonic Order
Prussian towns

Opis:

Until the beginning of the 18th century in Royal Prussia and the Duchy of Prussia there existed a shared consciousness of belonging to one country. This feeling is also present in the regional historical works. The common country “Preußenland” was founded on the territory of the former Teutonic state. Political changes taking place after the Thirteen Years’ War were not taken into account in this narration. Functioning as part of the Kingdom of Poland guaranteed certain regional freedoms. The characteristic feature of the Prussian historiography was the description of pagan times in a negative way comparing them with the Christian times. The rebellion of the Prussian towns was depicted as the result of the arrogance of the Teutonic Order starting from the times of the rule of Konrad von Wallenrode. The outbreak and development of the Reformation hindered the process of the creation of the rival regional identities. Historiographers did not use the sources to create one general narration, but they entwined various, sometimes contradictory, narratives in their works.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2017, 82, 1; 5-19
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

The so‑called “council of eight” in the summer campaign of 1410

Autorzy:

Wróbel, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/938088.pdf

Data publikacji:

2019-12-17

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Tematy:

history of wars
kingdom of poland
teutonic order in prussia
polish medieval magnates

Opis:

The paper presents the issue of the functioning of a narrow group of royal advisors – the so‑called “council of eight” during the summer campaign of 1410, about which Jan Długosz wrote in his chronicle. Several days after entering the Prussian territory, the king chose from among all his advisors eight trusted people led by Vytautas the Great. The circumstances in which this group was selected allow to perceive the king’s decision as a remedial measure against the difficulties in the realisation of the campaign plan. These people were chosen due to their influence with the nobility and their importance in the king’s environment. Other criteria – political allegiance, territorial origin – played a secondary role. The main idea of selecting this narrow group of advisors was to improve the efficiency of the decision‑making process in the time of war. Its functioning was visible in the key moments of the campaign (councils before and after the Battle of Grunwald, talks with Heinrich von Plauen, decision to stop the siege of Marienburg). Most of the members were given management over the castles won in Prussia from the king. This exclusive group was dissolved with the end of the summer campaign.

Źródło:

Studia z Dziejów Średniowiecza; 2019, 23; 304-322
2544-2562

Pojawia się w:

Studia z Dziejów Średniowiecza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Chronologia wznoszenia krzyżackiego murowanego zamku prokuratorskiego w Nidzicy w świetle źródeł pisanych
The Chronology of Erecting the Teutonic Brick Pfleger Castle in Nidzica in the Light of Written Sources

Autorzy:

Jóźwiak, Sławomir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2197805.pdf

Data publikacji:

2022-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Teutonic Order
Prussia
castle construction
administration
late Middle Ages

Opis:

The erection of the brick castle of the Teutonic Order in Nidzica (border territory of the state of the Teutonic Order with Mazovia), intended as the seat of the Teutonic pfleger, directly subordinate to the commander of Ostróda, began at the end of the 14th century. The castle has so far been studied almost solely by historians of art, who were not entirely familiar with the numerous medieval written sources that referred to it. The analysis of the records (documents, correspondence, bills, stock lists) carried out in this article provides answers to two key questions. First, the brick castle of the Teutonic pfleger in Nidzica, which has survived to this day, was built in the period of 1399–1409, contrary to the suggestions of previous researchers, who dated it about 20 years earlier. The main (western) wing was completed in 1405. In the following years, intensive construction work was carried out on the other three wings of the main castle and the surrounding defensive curtain wall (and possibly the outer bailey). In March 1409, the first mention of a Teutonic pfleger appeared in the sources, and the newly built castle became his headquarters. Secondly, the earlier wood-earthen fortress (probably erected in the 1350s) was placed in a different location, which is still unrecognized today.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2022, 87, 3; 5-22
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Seelbad (Balnea Animarum) – uwagi na temat praktyki stosowania pobożnej fundacji w Prusach Krzyżackich i Prusach Królewskich do początku XVI wieku
Seelbad (balnea animarum) – remarks about the practice of religious foundation in the Monastic State of the Teutonic Order and Royal Prussia until the beginning of the 16th century

Autorzy:

Kubicki, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1193592.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

medieval cities
Teutonic Prussia
Royal Prussia
charity
last wills
baths
hygiene

Opis:

Among the lesser known forms of burghers’ religious practice in the Late Middle Ages, there was the founding of the so called "Seelbäder” (balnea animarum) recorded mainly in the burghers’ last wills. Burgers bequeathed some sums of money to finance city baths for the poor. Sometimes they stated exactly which bath they wanted to support financially and when the baths were to take place. Sometimes the poor were also given food in the baths. What was curious about the bequest was the motivation behind it. It was not only an act of charity, but also a religious deed committed with the intention of saving the testatrix’s soul, which was often clearly stated in the text of the will. The commemorative nature of the deed consisted in the fact that baths were to take place after the testatrix’s death, usually on the anniversary of this event. The poor were supposed to pray with the intention of saving their benefactor’s soul. Sometimes they were to take place for a longer period of time (10 years), invariably on the anniversary of the benefactor’s death. The examples provided here come from the period from the 13th century until the beginning of the 16th century and reveal how such bequests were made in small towns such as Zalewo (the oldest record on founding baths for the poor dates back to 1326), Nowe nad Wisłą, Bartoszyce and Lubawa along with bigger centres in Teutonic Prussia and Royal Prussia such as Gdańsk, Elbląg, Toruń and Königsberg. In Königsberg, bequests to cover the costs of free baths for the poor happened so frequently that there was even a regulation issued by the municipal authorities which regulated the use of free baths. It should be underlined that financing baths for the poor on a particular day solved the problem of other inhabitants of the town using the baths who came from various social strata. Founding special baths for the poor and inhabitants of municipal hospitals meant that they used the baths separately and at different times than bathers from higher social classes.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2015, 80, 1; 7-20
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Zamki pokrzyżackie w województwie chełmińskim w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Post-Teutonic castles in Chełmno province in the times of Polish-Lithuanian Commonwealth

Autorzy:

Bogusz, W.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/218022.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

zamki
Prusy Królewskie
województwo chełmińskie
Krzyżacy
architektura
castles
Chełmno Voivodeship
Royal
Prussia
Teutonic Order
architecture

Opis:

Zamki dawnego państwa krzyżackiego w Prusach, jako wybitne pomniki architektury gotyckiej, budziły zainteresowanie od XIX wieku. Ich nowożytne przekształcenia były jednak traktowane na marginesie. W czasach, kiedy Prusy Królewskie były częścią Rzeczypospolitej, zamki te stały się jednak siedzibami koronnych dostojników i przez nich były rozbudowywane i modernizowane, aby sprostać wymaganiom nowej epoki. W niniejszym tekście scharakteryzowano nowożytne przekształcenia zamków na przykładzie wybranych obiektów z terenu województwa chełmińskiego. Można je podzielić na dwie zasadnicze grupy. W pierwszej główny nacisk inwestycyjny skupiał się na przekształceniu zamku wysokiego (dawnego domu konwentu) w wygodną rezydencję starościńską bądź biskupią. Do grupy tej zaliczyć można zamki w Lipienku, Golubiu, Starogrodzie i Lubawie. Modernizacje objęły przede wszystkim wnętrza piano nobile, ale także (w różnym stopniu) elewacje, np. przez ich otynkowanie i przekształcenie formy okien. Natomiast druga grupa zamków charakteryzuje się przebudową starych i wznoszeniem nowych budynków na parchamach i przedzamczach. W przypadku tych obiektów (Grudziądz, Brodnica, Wąbrzeźno) zabudowa poza zamkiem wysokim pełniła ważną rolę rezydencjonalną. Modernizowane w stylu renesansowym i barokowym zamki pozostały siedzibami starostów i biskupów aż do rozbiorów. Dopiero zmiana władzy państwowej przypieczętowała ich degradację i ostateczne opuszczenie.
Castles of former Teutonic state in Prussia, treated as outstanding examples of gothic architecture, have been within the researchers’ interests since 19th c. Their modern transformations were treated marginally, though. In the times, when the Royal Prussia was a part of the Republic of Poland, they became the seats of the Crown dignitaries and therefore they were expanded and modernized to fulfill the needs of a new epoch. The text presented above, characterizes modern castle transformations on the examples of selected objects from the area of Chełmno Voivodeship. They can be divided into two main groups. The first – the principal investment effort was concentrated on the transition of the high castle (former convent house) into a comfortable residence of a starost or a bishop. This group includes castles in: Lipienko, Golub, Starogród and Lubawa. The modernizations concerned mainly interiors – piano nobile, but also (in various forms), facades, e.g. plastering them and changing window forms. The other group is characterized by rebuilding old and erecting new structures in outer and inner wards. In case of these objects (Grudziądz, Brodnica, Wąbrzeźno) the buildings, except for the high castle, served very important residential purposes. Castles modernized according to renaissance or baroque styles remained starosts’ and bishops’ seats until the country partition periods, when the change of the state authority sealed their degradation and final abandonment.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 41; 20-35
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

The Second Peace of Toruń of 19 October 1466 in the Polish, Prussian and Teutonic Historiography of the 15th–16th Centuries
Drugi pokój toruński z 19 października 1466 r. w polskiej, pruskiej i krzyżackiej historiografii XV-XVI wieku

Autorzy:

Zonenberg, Sławomir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1194056.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

the Thirteen Years’ War
Polska
the Teutonic Order
Royal Prussia
the Duchy of Prussia

Opis:

Na sposób pisania o drugim pokoju toruńskim poważnie wpłynęło środowisko społeczne i polityczne, z którego wywodzili się kronikarze, cel tworzenia utworów, ale także gatunek pisarski, jaki uprawiali. Najobszerniej o pokoju pisała strona zwycięska, zwłaszcza w XV w. W dziejopisarstwie polskim nie przedstawiono całej treści traktatu, co w tym przypadku wynikało z założeń utworów i ich objętości. Wpływ na to mógł mieć też od pewnego momentu fakt opublikowania treści traktatu w Polsce. Co natomiast istotne, jeśli nawet nim dysponowano, nikt – oprócz Jana Długosza – nie ekscerpował go bezpośrednio. Relacje polskich kronikarzy z XVI w. są mniej szczegółowe, a ponadto nie zawierają występującego u Długosza emocjonalnego zaangażowania, poczucia triumfu i patriotyzmu oraz rozważań historiozoficzno-moralnych. Najpewniej z tego powodu, że kwestia ta – po likwidacji państwa krzyżackiego w 1525 r. – nie budziła w ich czasach, zwłaszcza zaś w drugiej połowie XVI stulecia, już większego zainteresowania. W dziejopisarstwie pruskim dwóch autorów – tj. Jan Lindaua i Hieronim Waldaua, piszących w XV w. – zaprezentowało całą treść traktatu. Wynikało to zapewne z tego, że ich utwory nie miały charakteru stricte historiograficznego. W całym dziejopisarstwie pruskim analizowanego okresu w przypadku relacji o pokoju występuje wyraźny podział na autorów pozostających w bliskich kontaktach z rządzącymi oraz piszących od nich niezależnie. Informacje tych pierwszych są obszerne i szczegółowe, natomiast drugich – skąpe. Odnosi się ponadto ogólne wrażenie, że dla dziejopisarzy pruskich drugi pokój toruński, który silnie wpłynął na losy ich ojczyzny, miał daleko większe znacznie niż dla kronikarzy polskich – zwłaszcza tych z XVI stulecia. W dziejopisarstwie krzyżackim i zwolenników Zakonu natomiast widać ewidentne dążenie do nieprzekazywania treści pokoju i jego bardzo negatywną ocenę. Można być przekonanym, że u przyczyn takiego postępowania legły czynniki polityczno-propagandowe.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2016, 81, 4; 47-67
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Prozopografia pruskiej gałęzi zakonu niemieckiego w pierwszej połowie XIV wieku. Uwagi krytyczne na marginesie książki Norberta Delestowicza
Prosopography of the Prussian Branch of the Teutonic Order in the First Half of the 14th Century: Critical Remarks on the Book by Norbert Delestowicz

Autorzy:

Krajniak, Radosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32388146.pdf

Data publikacji:

2023-12-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Teutonic Order
Teutonic Knights
Prussia
late Middle Ages
prosopography

Opis:

The book by Norbert Delestowicz on members of the Teutonic Order in the first half of the 14th century was highly anticipated within the scholarly community, and the research conducted by the historian from Poznań seemed promising. Until now, comprehensive biographies were prepared only for the representatives of the Prussian branch of the Teutonic Order, who appeared in primary sources up to 1309. In his endeavour to bridge this historiographical gap, the author of the reviewed book undertook an extensive effort to create a collective portrait of the analysed group and to construct several hundred biographies of Teutonic knights, priests, and sariant-brothers. However, the laborious task of accurately collecting and organising the vast amount of source material posed numerous challenges for the author, leading to evident shortcomings. This discussion article aims to highlight various errors that can be found throughout the book, including those in the general chapters, individual biographies, and the appended lists of Teutonic officials and convent members. Many of these errors suggest the disorder that prevailed during the creation of different parts of the book, as well as shortcomings stemming from incomplete or inadequate use of available primary sources and relevant scholarly publications. Regrettably, the extent of identified deficiencies prevents us from considering the reviewed monograph as a fully successful scholarly publication.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2023, 88, 4; 119-156
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Zamek w Bezławkach rzekomą bazą militarną Zakonu niemieckiego podczas letniej wyprawy litewskiej 1402 roku
Bäslack Castle as an alleged military base of the Teutonic Order during the summer Lithuanian expedition in 1402

Autorzy:

Kwiatkowski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1365788.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

późne średniowiecze
Prusy późnośredniowieczne
zakon niemiecki
wojskowość późnego średniowiecza
wojna
zamki
Late Middle Ages
Late Medieval Prussia
Teutonic Order
Military Matters
in the Late Middle Ages
war
castles

Opis:

This article supplements the information on the military functions of the castle of the Teutonic Order in Bezławki published in 2016 in “Zapiski Historyczne”. It refers directly to the perspectives presented in the monograph published in 2013 devoted to the late-medieval settlement complex in Bälsack (Pol. Bezławki), whose authors attributed to this fortified structure the strategic importance and role of a “mustering point”, “exit base” and “military camp” for the troops of the Teutonic Order during their campaigns against Lithuania (and Rus). This hypothesis has already been critiqued in the “Zapiski Historyczne”, where in this text a detailed analysis of the summer Lithuanian campaign of 1402, during which time the castle was supposed to play the aforementioned role, which was to be assigned by the Teutonic Order for the campaign associated with Prince Bolesław Świdrygiełło (lit. Švitrigaila). Meanwhile, this analysis indicated that none of the Order’s troops during the aforementioned campaign from Bezławki gathered the re, nor did they leave from there, nor did they pass through, and the decision to transfer the lease of the fortification to the Lithuanian prince was taken after the expedition, with the arrival of the prince taking place no earlier than in the second half of October 1402.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 292, 2; 203-211
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Nowe źródło do lokalizacji dworu urzędników krzyżackich w Mortągu
New Source for the Location of the Manor of Teutonic Order Officials in Mortąg

Autorzy:

Szczepański, Seweryn
Madela, Kazimierz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049654.pdf

Data publikacji:

2022-04-29

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

archeologia archiwalna
zakon krzyżacki
siedziby urzędników
folwarki
Urząd Konserwatora Zabytków Sztuki i Historii Prus Wschodnich
archival archaeology
Teutonic Order
headquarters of officials
folwarks
the office of Conservationist of Heritage and History of East Prussia

Opis:

Mortąg (dawne Mortung), to obecnie wieś położona w powiecie sztumskim (woj. pomorskie) wzmiankowana w źródłach po raz pierwszy w 1312 r. W XIV w. z Mortągiem związana jest siedziba prokuratora krzyżackiego (Pfleger / provisor) później mistrza rybickiego (Fischmeister). Urzędnicy krzyżaccy potwierdzeni są w Mortągu do 1455 r. Przy dworze urzędników w Mortągu funkcjonował także folwark, prokuratorom i mistrzom rybickim podlegały także wsie Stary Dzierzgoń (Alt Christburg), Monasterzysko (Munsterberg) oraz majątek i folwark Matule (Mothalen). W niniejszym artykule autorzy w oparciu o zachowane źródła wskazują potencjalne miejsce lokalizacji krzyżackich zabudowań związanych z funkcjonującym tu dworem oraz / lub folwarkiem.
Mortąg (former Mortung), is presently a village situated in the county of Sztum (Pomeranian Voivodeship) mentioned in sources for the first time in 1312. In the 14th century the seat of the Teutonic Procurator (Pfleger / provisor) and later of the Master of Fishery (Fischmeister) is connected with Mortag. Teutonic officials are confirmed in Mortąg until 1455. There was also a manor farm (folwark) adjacent to the officials' manor in Mortag; the villages of Stary Dzierzgoń (Alt Christburg), Monasterzysko (Munsterberg) and the estate and manor of Matule (Mothalen) were also subject to the procurators and masters of fishery. In this article the authors, on the basis of the preserved sources, indicate the potential location of the Teutonic Knights' buildings connected with the manor and/or folwark functioning here.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 316, 1; 146-163
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Folwark Neuhof (Biedaszki) w świetle źródeł z XV-XVI wieku
The Neuhof (Biedaszki) Folwark according the 15th-16th century sources

Autorzy:

Szczepański, Seweryn

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2050146.pdf

Data publikacji:

2021-11-05

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

folwark
zakon krzyżacki
prawo magdeburskie
gospodarka w Prusach
inwentarze
Teutonic Order
Magdeburg law
economy in Prussia
inventories

Opis:

Artykuł dotyczy folwarku Neuhof (Biedaszki) w XV-XVI wieku. W 1458 roku folwark został przekazany Wernhardowi Seyfersdorfowi, w XVI wieku stanowił na powrót własność krzyżacką, później należał do starosty z Kętrzyna (Rastemburga). O wyposażeniu folwarku informują inwentarze średniowieczne, które zostały opublikowane w zbiorze Das grosse Ämterbuch des Deutschen Ordens. Znacznie mniej wiadomo na temat folwarku Neuhof w okresie po 1525 roku. Opublikowany niżej inwentarz z 1532 roku wypełnia te braki. This paper concerns the Teutonic Orden Folwark in Neuhof (nowadays Biedaszki, district Kętrzyn). In the 1458 Folwark became a private property of Wernhard Seyfersdorf. In 16th century Neuhof has become the property of the Teutonic Orden and after 1525 Folwark Neuhof belong to the starost of Rastenburg (Kętrzyn). Its appearance and furnishings are documented in medieval inventories, published in the collection of the Das grosse Ämterbuch des Deutschen Ordens. Much less is known about the Folwark Neuhof in the period after 1525. The inventory from the 1532 which is published here aims to fill this gap.
This paper concerns the Teutonic Orden Folwark in Neuhof (nowadays Biedaszki, district Kętrzyn). In the 1458 Folwark became a private property of Wernhard Seyfersdorf. In 16th century Neuhof has become the property of the Teutonic Orden and after 1525 Folwark Neuhof belong to the starost of Rastenburg (Kętrzyn). Its appearance and furnishings are documented in medieval inventories, published in the collection of the Das grosse Ämterbuch des Deutschen Ordens. Much less is known about the Folwark Neuhof in the period after 1525. The inventory from the 1532 which is published here aims to fill this gap. Artykuł dotyczy folwarku Neuhof (Biedaszki) w XV-XVI wieku. W 1458 roku folwark został przekazany Wernhardowi Seyfersdorfowi, w XVI wieku stanowił na powrót własność krzyżacką, później należał do starosty z Kętrzyna (Rastemburga). O wyposażeniu folwarku informują inwentarze średniowieczne, które zostały opublikowane w zbiorze Das grosse Ämterbuch des Deutschen Ordens. Znacznie mniej wiadomo na temat folwarku Neuhof w okresie po 1525 roku. Opublikowany niżej inwentarz z 1532 roku wypełnia te braki.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 313, 3; 404-424
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Qui bona fide a non domino emit. Digesta justyniańskie jako prawny punkt odniesienia w sporze gminy miejskiej z władcą zwierzchnim w późnośredniowiecznych Prusach
Qui bona fide a non domino emit: Justinian’s Digest as the Legal Reference Point in the Conflict between the Urban Municipality and its Ruler in Prussia in the Late Middle Ages

Autorzy:

Kwiatkowski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1194315.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Late Middle Ages
Prussia
the Teutonic Order
Elbląg
towns
Roman law
conflicts

Opis:

The article addresses the conflict generated in the last decade of the 13th century between the Prussian branch of the Teutonic Order and the city of Elbląg. The analysis of the preserved sources allowed us to show the dynamics of the conflict, in which the authorities of Elbląg appealed not only to Canon law, but also to the norms of Roman civil law included in the Digesta (Pandects) of Justinian. It was an untypical conduct for then Prussian circumstances. On 16 August 1300 in Paris, the authorities of Elbląg obtained a legal interpretation concerning several controversial matters issued by two well-known lawyers – the advisor to King Philip IV of France, Pierre de Belleperche and Hugo de Besancon. The ruling was based on the interpretation of the sentence by Ulpian Domitius (Digesta 32,2,13). One of the problems addressed in the interpretation was the range of the military duties falling to Elbląg’s burghers regarding the Teutonic Order. The authorities of Elbląg endeavoured to find a legal explanation to support their negative attitude towards the Teutonic Order’s new practice of summoning new military contingents from the city of Elblag to take part in military activities undertaken by the Teutonic Order in the remote eastern edges of the Prussian Land. The legal opinion issued by both lawyers from Paris was favourable for the inhabitants of Elbląg, as it was stipulated that any decision about summoning was the jurisdiction of the Schultheiß (scultetus) elected by the city council. It is difficult to establish what the actual role of the opinion issued by the Paris lawyers was in the conflict between Elbląg and the Teutonic Order, but the mere fact that Elbląg’s burghers’ asked these lawyers in Paris for help indicates that the inhabitants of Elbląg at the end of the 13th century were not only affluent merchants, but also people with an ambition to exercise power. Such ambitions were supported by the authorities of the city, characterised by wide intellectual and cultural horizons. The actions undertaken by the inhabitants of Elbląg addressed in the article remain one of the very few examples of recourse to the ancient system of Roman law in a conflict concerning a particular local law (in this case the law of the city of Lübeck).

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2017, 82, 3; 7-30
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Tytulatura pruska, chełmińska, elbląska, królewiecka, sambijska i michałowska na dokumentach i listach Kazimierza Jagiellończyka. Przyczynek do intytulacji Jagiellonów
The titulature of Prussia, Chełmno, Elbląg, Königsberg, Sambia and Michałów in documents and letters Casimirs IV Jagiellon. Contribution to calling by title, name of the Jagiellons

Autorzy:

Grabowski, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1065262.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Archiwum Główne Akt Dawnych

Tematy:

Kazimierz Jagiellończyk
zakon krzyżacki
Prusy
Chełmno
Elbląg
Casimir IV Jagiellon
the Teutonic Order
Prussia
Culm
Kulm
Elbing

Opis:

The article is an excerpt from a larger work devoted to calling by title of the Jagiellonian dynasty in Poland in the years 1386–1572. In the previous article the author took up the Mazovian and Rutheanian titulary of the Jagiellonian dynasty, the present one is devoted to the Prussian and connected with this one of Chełmno (Culm, Kulm), Elblag (Elbing), Königsberg, Sambia and Michałów. The Prussian (Prussiae) titulature in Casimir’s Royal Chancellery appeared for the first time in a record from March 6th, 1454 in which he incorporated all of Teutonic Order lands to the Polish Crown. Full title of Casimir IV Jagiellon in the act of incorporation was as follows: nos Kazimirus Dei gracia rex Poloniae necnon Cracovie, Sandomirie, Siradie, Lancicie, Cuyavie, magnus dux Lithuanie, Russie, Prussieque, Culmensis, Konigsbergensis, Elbingensis et Pomeranie terrarum dominus et heres. The acts that were drawn up in German contained the following Prussian titulature: konig zcu Polan, groszfurste zcu Littawen, obirster erbeling in Reuszen und Preuszen Hertzog, and the privileges: konig zcu Polan, Crocawser, Czewdmischer, Czerischer, Lanksznyczer und Koyszer, grosforste in Littauwen, in Rewszen un in Prewszen, Colmischer, Elbinscher, Konigsberischer und in der lande Pomerellen herre und erbeling etc. Titulature of Chełmno and Elblag regions is to be found in the royal papers (since 1454.): rex Poloniae Nenon terrarum Cracouiae, Sandomiriae, Siradiae, Lanciciae, Cujauiae, magnus dux Lithwaniae, Russiae, Prussiae ac Culmemsis, Elbingensis et Pomeraniae dominus et haeres etc. As for the titulary from Königsberg (Konigsbergensis), we find it only in the years 1454–1464. Under the provisions of the Second Peace of Thorn (1466) Königsberg remained in the Teutonic Order. The restitutionary titulature from Königsberg disappeared. Following the incorporation of the lands of the Teutonic Order to Poland only in individual cases the titulature from Sambia (Samen) and Michałów (Michaleviensis) regions was present. Until the end of the Polish-Lithuanian Commonwealth, all Polish kings in their acts and privileges used the Prussian title. At the same time. The titulature of Chełmno and Elblag became irregular after 1572 too and finally disappeared in the Polish Royal Chancellery.

Źródło:

Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 127-137
0860-1054

Pojawia się w:

Miscellanea Historico-Archivistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

W sprawie lasów i leśnictwa w południowo-wschodnich Mazurach od XIV do początku XVIII wieku
On forests and forestry in south-eastern Masuria from the 14th to the beginning of the 18th century

Autorzy:

Białuński, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049829.pdf

Data publikacji:

2021-12-24

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

leśnictwo
Mazury
osadnictwo
Prusy
zakon krzyżacki
forestry
Masuria
settlement
Prussia
Teutonic Order

Opis:

Dzieje lasów w Prusach otrzymały co prawda fundamentalne opracowanie pióra F. Magera, ale nadal pewne szczegóły pozostają nie wyjaśnione. Uboga jak do tej pory jest polska literatura na ten temat. Najpoważniejsze okazuje się ostatnie omówienie T. Brzeczkowskiego. Niniejsza praca też nie stanowi kompletnego obrazu tej tematyki, raczej są to szczegółowe uwagi uzupełniające dotychczasową historiografię. Podstawą rozważań jest obszar dwóch starostw w południowo-wschodnich Mazurach – starostwo leckie (tj. giżyckie) i ryńskie. Uwagi obejmują okres od XIV do początków XVIII w., opierają się głównie na źródłach archiwalnych z dawnego archiwum królewieckiego.
The history of forests in Prussia was the focus of a major study by F. Mager, but still some details remain unclear. The Polish literature on this subject has thus far been limited. The last discussion by T. Brzeczkowski was the most serious. This study does not provide a complete picture of the subject, but rather includes detailed comments supplementing the existing historiography. The basis for the considerations is the area of two elderships in south-eastern Masuria – the Lec (ie Giżycko) and Ryn elderships. The notes cover the period from the 14th to the beginning of the 18th century, and are mainly based on archival sources from the former Königsberg archives.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 22-40
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Z badań nad polityką zagraniczną księcia wołogoskiego Warcisława IV (1309-1326)
From the Research on the Foreign Policy of Warcisław (Wartislaw) IV, Duke of Pomerania-Wolgast (1309–1326)

Autorzy:

Simiński, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591099.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Wartislaw IV
foreign policy
Teutonic Order in Prussia
Kingdom of Poland
Warcisław IV
polityka zagraniczna
zakon krzyżacki w Prusach
Królestwo Polskie

Opis:

Krótkie panowanie księcia wołogoskiego Warcisława IV w latach 1309–1326 stanowiło ważny okres w dziejach pomorskiej polityki zagranicznej, co dotyczy zarówno jej horyzontów, jak i metod oraz środków. Większość działań księcia podjętych na arenie międzynarodowej zakończyła się sukcesem lub zwiastowała sukces w nieodległej przyszłości. Warcisław IV włączył się w walkę o przejęcie schedy po margrabim brandenburskim Waldemarze. Udało mu się znacząco poszerzyć granice na wschodnich krańcach swojego władztwa. Przyłączył do księstwa ziemię słupską i sławieńską. Ułożył poprawne stosunki z zakonem oraz wynegocjował korzystny dla siebie przebieg granicy z państwem krzyżackim. Wykazał się inicjatywą w walce o przejęcie dziedzictwa księcia rugijskiego Wisława III. Objęcie ziem po władcach rugijskich nastąpiło w okresie późniejszym, to jednak Warcisław IV rozpoczął procesy, które doprowadziły do ich korzystnego zakończenia. Jego panowanie to również pojawienie się nowych metod i środków prowadzenia polityki zagranicznej. Książę zawierał dwu- lub wielostronne traktaty sojusznicze. Swoje stanowisko prezentował podczas zjazdów odbywanych na granicy swojego władztwa oraz za pośrednictwem delegowanych posłów. Z a rządów Warcisława I V można również odnotować udział społeczeństwa pomorskiego w polityce zagranicznej. Nowym produktem jego kancelarii była kredytywa, która w kolejnych dziesięcioleciach stała się standardowym dokumentem dyplomatycznym wykorzystywanym w relacjach międzynarodowych Gryfitów.
The short reign of Warcisław (Wartislaw) IV, Duke of Pomerania-Wolgast in 1309–1326 was an important period in the history of Pomeranian foreign policy, in regard to its horizons as well as its means and methods. Most of the duke’s actions in the international arena were successful or promising for the nearest future. Warcisław (Wartislaw) IV joined the struggle for the legacy of Waldemar, Margrave of Brandenburg. Warcisław (Wartislaw) IV succeeded in expanding the eastern border of his domain. He incorporated the lands of Słupsk and Sławno into his duchy. He established suitable relations with the Order and negotiated a favourable border with the State of the Teutonic Order. He showed initiative in the contest for the legacy of Wisław (Witslaw) III, Prince of Rügen. The Rugian lands have not been claimed until a later date, but it was Warcisław (Warstislaw) IV who initiated the processes which allowed for a favourable outcome. Under his rule, new methods and means of conducting foreign policy emerged. The duke would enter bi- and multilateral alliance treaties. He presented his views during congresses assembled on the borders of his duchy and through his envoys. During Warcisław (Wartislaw) IV’s reign, there was a noticeable degree of participation of the Pomeranian society in foreign policy. A new product of his chancery was the creditive letter, which in the following decades became the standard diplomatic document used in the Griffins’ foreign policy.

Źródło:

Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 2; 211-229
0552-4245
2353-3021

Pojawia się w:

Przegląd Zachodniopomorski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Rybołówstwo w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich (XIV–XVII w.) ze szczególnym uwzględnieniem starostwa ryńskiego
Fishing in the Land of the Great Masurian Lakes (14th–17th centuries) with particular emphasis on the Ryn County

Autorzy:

Białuński, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049839.pdf

Data publikacji:

2021-12-24

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich
państwo krzyżackie
Prusy Książęce
rybołówstwo
The Great Masurian Lake district
State of the Teutonic Order
Ducal
Prussia
fishing

Opis:

Historia rybołówstwa na Mazurach nie mogła być w pełni omówiona w ramach niniejszego artykułu, jego celem jest natomiast uściślenie niektórych zagadnień związanych z tym tematem. Przede wszystkim należy przedstawić ustępstwa na rzecz mieszkańców w przywilejach rybołówstwa, skupiając się na narzędziach służących do połowu ryb oraz kwestii zarzadzania rybołówstwem w poszczególnych starostwach. Przedstawione badania ograniczają się do Starostwa Ryńskiego w okresie do początku XVIII wieku. Artykuł nie pozwala na wyciągniecie ostatecznych wniosków czy sformułowanie ogólnych ocen dotyczących rozwoju rybołówstwa na obszarze Wielkich Jezior Mazurskich, może jednak być dobrym punktem wyjścia dla przyszłej monografii na ten temat.
The history of fishing in Masuria cannot be discussed in full within this paper, but its purpose is to clarify some issues related to this topic. Above all, it outlines the concessions provided for the inhabitants within the fishing privileges, focusing on the tools used to catch fish and the issues of fishery management within the individual elderships. The presented research is limited to the Ryn eldership in the period up to the beginning of the 18th century. This paper does not enable final conclusions or general assessments regarding the development of fisheries in the area of the Great Masurian Lakes to be drawn, but it may provide a useful starting point for a future monograph on this subject.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 56-93
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce