Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Communist system" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-35 z 35
    Tytuł:
    Selected factors shaping the international position of Slovakia since the collapse of the communist system
    Autorzy:
    Terem, Peter
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951096.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
    Tematy:
    foreign policy
    democracy
    reform
    Czechoslovakia
    Slovakia
    integration
    EU
    Opis:
    Since 1989 there have been many internal and external factors which have shaped the international position of Slovakia. The Slovak foreign policy has come through many tests until today. The current international situation on the European and global level creates new challenges for the foreign policy of the Slovak Republic. Although many difficulties have come, the Slovak Republic has shown the capacity to create responsible positions in the dynamically changing international environment, in dialogue with its transatlantic and European allies. This paper has the ambition to identify the key political factors and turning points in the internal and external political development, which have shaped the international position of the Slovak Republic and have significantly affected the credibility of the Slovak Republic in the framework of regional (V4), European (EU) and global (NATO, UN) structures since 1989.
    Źródło:
    Journal of Modern Science; 2019, 42, 3; 157-172
    1734-2031
    Pojawia się w:
    Journal of Modern Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kryzys systemu komunistycznego w Polsce lat osiemdziesiątych
    Crisis of the Communist System in Poland of the Eighties
    Autorzy:
    Dudek, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478068.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Opis:
    The article depicts six main reasons, for which the crisis of the communist system in Poland in the eighties escalated. The most important factor were changes in the USSR after Mikhail Gorbachov’s accession to power and proclamation of “perestroyka”, the consequence of which was withdrawal from the Brezhnev doctrine. Among the internal factors the most important were: condition of the economy, which after the introduction of martial law was in the constant crisis; the phenomena of privatisation of the communist state, which in the last period of the PZPR rule led to the process of bestowing property on some people from the governing apparatus of the communist Poland; deregulation of the political system, the most important manifestation of which was impairment of the PZPR position, which had a hegemonic role in the political system of the communist Poland; evolution of mood of the public, which after 1985 became much lower; activities of hierarchy of the Catholic Church and political opposition, the main part of which belonged to the moderate stream seeking agreement with Wojciech Jaruzelski’s team.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2007, 1(11); 105-118
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekonomiczne aspekty kryzysów systemu komunistycznego w Polsce (1956–1980)
    Economical Aspects of the Crises of the Communist System in Poland (1956–1980)
    Autorzy:
    Kaliński, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477578.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Opis:
    The author describes economical conditions in which social and political crises occurred in Poland in 1956, 1970 and 1980. Repeated problems were caused by social ineffectiveness of the system which was based on the state ownership and controlled by political decisions. Since 1950, following the Soviet example, strenuous industrialisation and collectivisation of agriculture had been started. As a result the economy was not able to meet the basic consumption needs of the society. After the tragic events in Poznań in 1956 the authorities attempted to balance the economy and raise standards of living. Nevertheless, in 1959 they returned to dogmas of industrialisation. This effected in renewed economical problems and dissatisfaction of the society, which resulted in events of December 1970. Similarly, in August 1980 the economical policy of the seventies was over, the promising beginning of which was connected with foreign credits. In all the period of People’s Poland doctrinal justifi cation and preferences for machine industry led to insuffi cient level of consumption production. Negative effects in supply of market goods were brought by fi ghting private enterprises in the field of craft and small-scale production, and foremost – destructive agricultural policy which aimed at structural rebuilding of farming at cost of peasant’s economy. Polish economical situation and living conditions were constantly negatively influenced by excessive armaments, and in the seventies – speedily growing foreign debt. As a result a quasi-economical cycle could be observed, in which one could distinguish the following periods: acceleration based on accumulation growth (years 1950, 1959, 1971), overinvestment connected with lowering standards of living of the population (years 1953, 1968, 1976), fl ounder attempts of the authorities to correct economical policies (years 1954, 1969, 1976) and socio-political crises (1956, 1970, 1980). Each of the governments in Poland between 1950 and 1980 repeated this pattern, and the reason was reluctance towards deep reforms, which were rejected of doctrinal reasons or because of fear of unfavourable reaction of the Kremlin. Behind all these there was undisguised wish to keep the power given to Polish communists by Stalin.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2007, 1(11); 89-104
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postawy duchowieństwa katolickiego wobec systemu komunistycznego w województwie opolskim w latach 1950–1956. Zarys problemu
    The Catholic Clergy’s Attitude towards the Communist System in Opole Voivodeship between the years 1950–1956
    Autorzy:
    Stefaniak, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595529.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    postawy duchowieństwa katolickiego; lojalizacja ideowo-polityczna; województwo opolskie; lata 1950–1956;
    Catholic clergy attitude; political loyalty; Opole Voivodeship; years 1950–1956;
    Opis:
    Publikacja dotyczy problemu postaw duchowieństwa katolickiego wobec komunizmu w odniesieniu do województwa opolskiego. Od początku zdobycia władzy przez komunistów w 1944 r. duchowni poddawani byli różnorodnym procesom tzw. lojalizacji ideowo-politycznej w kierunku współpracy z władzami państwowymi. W wyniku podjętych badań wydaje się, iż lansowany przez ówczesną propagandę pogląd, jakoby w szeregach duchownych dominowały postawy pozytywne, nie wydaje się jednoznaczny. W diecezji opolskiej przeważały zapewne postawy bierności, wstrzemięźliwości i wyczekiwania. Nie do rzadkości należały też zachowania nieprzychylne, a nawet wrogie wobec nowego ustroju, władzy państwowej, wydawanych dekretów i rozporządzeń. Postawy pozytywne należały do rzadkości. Rok 1956 częściowo tylko ograniczył represyjną politykę władz wobec duchowieństwa.
    The present article concerns the Catholic clergy’s attitude towards the communist system in the Opole Voivodeship. From the beginning of changes to the political system in 1944 members of the clergy were submitted to various forms of forcing them to be politically loyal and ready to cooperate with the authorities. The research undertaken leads to a conclusion that the opinion promoted by contemporary propaganda presenting attitudes among the clergy as mostly positive does not seem to be so certain. In the Opole Diocese passive and moderate feelings certainly dominated, as well as those awaiting. Disapproving or even hostile attitudes towards the new system, authorities, directives and decrees passed were not uncommon. Positive attitudes were rare. In 1956 the repressive policy of the authorities towards the clergy was only partly restricted.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2016, 36, 2; 187-206
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja celów Ligi Kobiet w latach 1945–1989 w świetle jej statutów
    EVOLUTION OF THE AIMS OF THE LEAGUE OF WOMEN IN THE YEARS 1945–1989 IN THE LIGHT OF ITS STATUTES
    Autorzy:
    Bauchrowicz-Tocka, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561571.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    Liga Kobiet
    organizacja kobieca
    polityka w PRL
    system komunistyczny
    the League of Women
    women’s organization
    politics in the Polish People’s Republic
    the Communist system
    Opis:
    W 1945 r. została powołana Społeczno-Obywatelska Liga Kobiet (SOLK). Była masową organizacją kobiecą, która w latach 1945–1989, wyznaczających zmiany ustroju w kraju, dwukrotnie zmieniała nazwę i ośmiokrotnie statut. W 1949 r. kontynuatorką SOLK była Liga Kobiet, a w 1982 r. Liga Kobiet Polskich. Artykuł prezentuje ewolucję celów i zadań Ligi w latach 1945–1989. Do jej przedstawienia posłużyły kolejne statuty organizacji. Ich analiza prowadzi do wniosku, że Liga Kobiet służyła popieraniu ówczesnego ustroju i kształtowaniu politycznej świadomości kobiet, a jednocześnie zabiegała o ich szeroko pojęte prawa (podnoszenie kwalifikacji, warunki pracy, aktywność zawodową i społeczną). Ewolucja celów organizacji ukazana została na tle przełomowych wydarzeń w kraju.
    In 1945, the Socio-Civic League of Women (SCLW) had been established. It was a women’s mass organization which in the years 1945–1989 changed its name twice and the statute eight times. The mentioned period of time was significant for the changes of the political system of the country. In 1949, the League of Women continued the works of SCLW and in 1982 the League of Polish Women took this role. The article presents the changes in aims and tasks of the League in the years 1945–1989. In order to describe them, the organization’s statutes were used. Their analysis leads to the conclusion that the Women’s League was a tool to support the political system in the country at the time and to raise political awareness among women; at the same time it advocated for their broadly understood rights (improving qualifications, working conditions, professional and social activity). The evolution of the organization’s aims is presented against the backdrop of the key events in the country.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 1(8); 176-193
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między pielgrzymkami. Jan Paweł II i Stolica Apostolska wobec przemian w Polsce (1987–1991)
    Between Pilgrimages. John Paul II and the Holy See towards the Transformation in Poland (1987–1991)
    Autorzy:
    Kowal, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477243.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    John Paul II
    Holy See
    Polska
    collapse of the communist system
    Centesimus annus
    Tadeusz Mazowiecki
    round table
    pilgrimages of John Paul II
    George Bush,
    Ronald Reagan,
    United States
    Opis:
    Artykuł przedstawia politykę papieża Jana Pawła II i Stolicy Apostolskiej wobec Polski w okresie wielkiej geopolitycznej zmiany końca lat osiemdziesiątych i początku lat dziewięćdziesiątych XX w. Prezentuje postać papieża w omawianym okresie przede wszystkim jako decydenta mającego wpływ na politykę globalną, a także na sytuację w ojczystym kraju. Przedmiotem zainteresowania autora jest wpływ Jana Pawła II na sytuację w Polsce jako kluczowym państwie transformacji postkomunistycznej. Problematyka zaprezentowana została na szerszym tle historycznym z uwzględnieniem stosunku Jana Pawła II do ostatniej ekipy władzy komunistycznej w Polsce oraz pierwszego niekomunistycznego rządu sformowanego przez Tadeusza Mazowieckiego. W tekście można znaleźć odpowiedzi na pytanie o różnice pomiędzy polityką Jana Pawła II i Stolicy Apostolskiej, rozważania na temat przyczyn tych rozbieżności, a także na temat metod i mechanizmów wpływania przez papieża na sytuację w jego rodzinnym kraju.
    T he article discusses the policy of Pope John Paul II and of the Holy See towards Poland during the great geopolitical transformation of the late 1980s and of the early 1990s. It depicts the personage of the Pope during the period above all as a decision- -maker influencing the global policy and the situation in the homeland. The author is interested in the influence of Pope John Paul II on the situation in Poland as the key state of the post-communist transformation. The topic was presented against a broader historical background, including the attitude of Pope John Paul II to the last commu- nist government in Poland and to the first non-communist government led by Tadeusz Mazowiecki. The text answers the question about differences between the policy of John Paul II and of the Holy See, contains reflections on their reasons and on the methods and mechanisms behind the Pope’s influence on the situation in his homeland.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 33; 150-180
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Milovan Đilas – polityk, myśliciel, analityk systemu komunistycznego. Cz. 1: Buntownik i komunista
    Milovan Đilas – A Politician, Thinker, Analyst of the Communist System. Part 1: A Rebel and Communist
    Милован Джилас – политик, мыслитель, аналитик коммунистической системы. Ч. 1 Бунтарь и коммунист
    Autorzy:
    Zacharias, Michał Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2235068.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Milovan Đilas
    Karl Marx
    Joseph Stalin
    Josip Broz Tito
    communism
    Yugoslavia
    ‘new class’
    leftist bias
    1948 Soviet-Yugoslav conflict
    local government system
    party political bureaucracy
    Karl Marks
    Josif W. Stalin
    Josip Broz-Tito
    komunizm
    Jugosławia
    „nowa klasa”
    lewicowe odchylenie
    sowiecko-jugosłowiański konflikt 1948 r.
    system samorządowy
    partyjna biurokracja polityczna
    III Nadzwyczajne Plenum KC ZKJ
    Opis:
    W prezentowanym artykule została przedstawiona ewolucja postawy politycznej, przede wszystkim zaś myśli politycznej Milovana Đilasa w sprawie tzw. nowej klasy i systemu komunistycznego – jego powstania, charakteru i nieuniknionego zaniku. Zwrócono uwagę na poglądy i koncepcje „nowej klasy” w ujęciu jego poprzedników, od Nikołaja Bakunina poczynając. A także na zasadnicze różnice między myślą Đilasa i teoriami Karla Marksa, niezależnie od posługiwania się marksowską (marksistowską) metodą badawczą i terminologią twórcy Kapitału. Artykuł powstał w oparciu głównie o pisma Đilasa, z Nową klasą na czele, oraz o bardzo bogatą literaturę przedmiotu.
    In the article, Michał Jerzy Zacharias presents the evolution of the political stance, and especially the political thought of Milovan Đilas on the so-called ‘new class’ and the communist system: its origins, character, and inevitable collapse. The author draws attention to the views and concepts of the ‘new class’ as depicted by his predecessors, starting with Nikolai Bakunin. He also emphasises the fundamental differences between Đilas’s thoughts and the theories of Karl Marx, regardless of the use of the Marxian (Marxist) research method and terminology of Das Kapital’s author. The article is based mainly on Đilas’s writings, especially The New Class, and the subject’s wealthy literature.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 1; 93-121
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The League of Women (Liga Kobiet) – the conditions for functioning of the women’s organisation in the communist system of the Polish People’s Republic (in the first period of the organisation’s activity from 1945 to 1975)
    Liga Kobiet – warunki funkcjonowania organizacji kobiecej w systemie komunistycznym PRL (w pierwszym okresie działalności organizacji 1945–1975)
    Autorzy:
    Dajnowicz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834119.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    Liga Kobiet [League of Women]
    Polish women’s organisation
    Polish People’s Republic
    communism
    Eastern European women’s movement
    1945–1975
    gender equality in Poland
    Liga Kobiet
    polska organizacja kobieca
    PRL
    komunizm
    wschodnioeuropejski ruch kobiecy
    równość płci w Polsce
    Opis:
    The League of Women (Liga Kobiet), until 1949 operating under the name of the Socio-Civic League of Women (Społeczno-Obywatelska Liga Kobiet), was a mass women’s organisation functioning in the Polish People’s Republic. Throughout the whole period, one of the priorities set by the organisation was to build up its mass character and, thus, to influence different social, professional and environmental groups of Polish women, fitting into the general agenda of implementing the communist regime in Polish society. Most League of Women’s members were also members to the Polish United Workers’ Party. The League of Women tried to play a role of a “utilitarian” organisation, supporting in a genuine and diverse way the Polish women’s environment. The period between 1945 and 1975 was the first stage of organisation’s activity; in the communist Polish People’s Republic it was a period of “isolation” of the Polish society from the Western world and of a significant influence of the Soviet Union’s policy on the social relations in the country. The League of Women was an example of an East European women’s organisation in the communist era.
    Liga Kobiet, działająca do 1949 r. pod nazwą Społeczno-Obywatelska Liga Kobiet, była masową organizacją kobiecą działającą w PRL. Przez cały okres jednym z priorytetów organizacji było budowanie jej masowego charakteru, a tym samym wpływanie na różne grupy społeczne, zawodowe i środowiskowe Polek, wpisujące się w ogólny program wdrażania reżimu komunistycznego w polskim społeczeństwie. Większość członkiń Ligi Kobiet należała również do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Liga Kobiet starała się odgrywać rolę organizacji „utylitarnej”, wspierającej w sposób autentyczny i różnorodny środowisko Polek. Lata 1945–1975 to pierwszy etap działalności organizacji; w PRL był to okres izolacji polskiego społeczeństwa od świata zachodniego i znaczącego wpływu polityki Związku Sowieckiego na stosunki społeczne w kraju. Liga Kobiet była przykładem wschodnioeuropejskiej organizacji kobiecej w czasach komunizmu.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 2(9); 186-207
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Więzień skryty i obcy obecnemu ustrojowi” - komunistyczny aparat bezpieczeństwa wobec pułkownika Franciszka Studzińskiego „Rawicza”, „Kotliny ” (1893-1964)
    “A Secretive Prisoner and Alien to the Present System” – the Communist Security Apparatus Towards Colonel Franciszek Studziński “Rawicz”, “Kotlina” (1893–1964)
    Autorzy:
    Rogut, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154456.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Franciszek Studziński
    Armia Krajowa
    II Rzeczpospolita
    represje komunistyczne
    aparat bezpieczeństwa
    Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”
    NKWD
    obozy sowieckie
    represje sowieckie
    Home Army
    Second Polish Republic
    communist repression
    security apparatus
    WiN (”Freedom and Independence”) Association
    NKVD
    Soviet camps
    Soviet repression.
    Opis:
    Franciszek Studziński wstąpił w 1914 r. na ochotnika do Legionów Polskich, gdzie służył w 1 pułku piechoty, z którym przeszedł cały jego szlak bojowy. Działał także w konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. W niepodległej Polsce służył w 25 pułku piechoty, z którym przeszedł całą wojnę polsko-bolszewicką. Za bohaterstwo na polu walki został odznaczony Krzyżem Srebrnym V Klasy Orderu Wojskowego Virtuti Militari. Służył w Korpusie Ochrony Pogranicza na stanowisku dowódcy 6 Batalionu Granicznego w Iwieńcu, a następnie w innych jednostkach Wojska Polskiego. Jesienią 1939 r. przedostał się na Węgry, gdzie został internowany. Latem 1941 r. zbiegł z obozu i przedostał się do Warszawy. Od 9 grudnia 1941 r. pełnił obowiązki komendanta Okręgu Tarnopol ZWZ-AK. W sierpniu 1944 r. został aresztowany przez sowiecki kontrwywiad i osadzony w więzieniu w Kijowie. Później przewieziono go do obozów dla jeńców wojennych i internowanych NKWD 174-454 w Diagilewie koło Riazania, a w lipcu 1947 r. do obozu nr 150 w Griazowcu. 4 listopada 1947 r. wrócił do Polski. Pomimo niepowodzenia prowokacji ubeckiej, przeprowadzonej w październiku 1952 r. (propozycja przystąpienia do rzekomego Zrzeszenia WiN), został aresztowany w grudniu 1952 r. i skazany na prawie 5 lat więzienia. Wyszedł na wolność w 1955 r. na fali odwilży politycznej. Schorowany, żyjąc skrajnej biedzie, zmarł 23 maja 1964 r. Jego losy w okresie drugiej okupacji sowieckiej i kolaboracyjnych rządów komunistycznych stanowią egzemplifikację historii tysięcy jemu podobnych żołnierzy i oficerów WP, AK, Zrzeszenia WiN oraz innych organizacji niepodległościowych, którzy poświęcili swoje życie dla Ojczyzny.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 579-602
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pozycja prezydenta w systemach politycznych krajów pokomunistycznych a fragmentacja systemu partyjnego
    The Role of a President in Political Systems of Post-Communist Countries and the Party System Fragmentation
    Autorzy:
    Rafałowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427074.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    prezydent
    wybory parlamentarne
    fragmentacja systemu partyjnego
    powszechne wybory prezydenckie
    president
    parliamentary election
    party system fragmentation
    direct presidential election
    Opis:
    Szeroki zakres uprawnień władczych prezydenta i powszechne wybory szefa państwa to najważniejsze komponenty prezydenckiego modelu ustrojowego. Chociaż te dwa aspekty systemu rządów są ze sobą logicznie powiązane i ich występowanie jest empirycznie skorelowane, to mają one sprzeczne konsekwencje dla liczby partii w systemie politycznym. Hipoteza głosi, że silni prezydenci poprzez swoje nieformalne wpływy wspierają własne zaplecze polityczne, co prowadzi do koncentracji głosów wyborców. Z drugiej strony wybory powszechne to okazja do wyłaniania się nowych liderów i budowania przez nich politycznego zaplecza, co sprzyja powstawaniu nowych ugrupowań i prowadzić może do zwiększenia fragmentacji systemu partyjnego. Niniejszych artykuł prezentuje empiryczne potwierdzenie wymienionych hipotez wykorzystując ilościowe dane o wyborach, które odbyły się w krajach pokomunistycznych.
    The presidential powers and the direct elections of the head of the state are two crucial components of presidentialism. Despite the two elements being logically and empirically correlated, they can lead to contradictory consequences for the number of parties in a polity. Strong presidents may use their informal influences to support their own political milieu and to encourage the concentration of votes. On the other hand direct election of the president allows all the candidates to establish and promote their own parties and help them in gaining support in elections that might lead to greater fragmentation. In this paper I confirm the aforementioned hypotheses testing the independent effects of presidential prerogatives and the mode of election on the number of parties at the electoral level using data from post-communist countries.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2015, 4(219); 79-100
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Formation of Local Self-government During the System Transformation Period in Poland and the Former GDR: A Comparative Study
    Autorzy:
    Jarosz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594458.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Polska
    Germany
    post-communist transformation
    local self-government
    Opis:
    This paper presents changes that have occurred at the local level in Poland and new German federal states during the process of the post-communist system transformation. The stages of rebuilding the local self-government and its structures are analyzed. The experiences of Poland and Eastern Germany – two states where the system transformation took different courses – were compared. At the same time, both countries have different constitutional orders of the unitary state and federal state, and this context are interesting fields for a comparative analysis. This paper also confronts the two methods of institution building – the importing of well-established institutions and developing them in the evolutionary way, where in both cases path a dependency can be well observed. In Germany this is considered a special case (Sonderfall) of institutional transformation, in which the key role was played by the transference of institutions, personnel and financial means. This was also done much quicker and in a more structured and comprehensive way than in Poland. In the case of Poland, the creation of local self-government structures or shaping the political actors was a grassroots and evolutionary process. This article points out the most important factors that had a crucial significance in the course and results of the transformation and explains different ways of developing the system of democratic local self-government.
    Źródło:
    Polish Political Science Yearbook; 2018, 4 (47); 679-693
    0208-7375
    Pojawia się w:
    Polish Political Science Yearbook
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PARTIA KOMUNISTYCZNA WE FRANCUSKIM SYSTEMIE PARTYJNYM
    THE COMMUNIST PARTY IN THE FRENCH POLITICAL PARTY SYSTEM
    Autorzy:
    Godlewski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367010.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2011, 8; 87-105
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The communist world from dawn till dusk. A political geography perspective
    Autorzy:
    Solarz, Marcin Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035788.pdf
    Data publikacji:
    2012-11-10
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
    Tematy:
    Communism
    socialism
    world system
    evolution
    territorial shape
    Opis:
    The article presents the territorial evolution of the communist world from its beginning up until the present day. It argues that the communist world was created in 1917 and that it has survived the end of the Cold War. It shows various ways of understanding its nature in the past as well as in present times and shows the variability and ambiguity of the communist world, including its territorial dimension, thereby encouraging reflection and discussion.
    Źródło:
    Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2012, 16, 1; 17-22
    0867-6046
    2084-6118
    Pojawia się w:
    Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reformy dyktuje system – o naradzie oświatowej KC PZPR z 24 października 1958 roku
    The system dictates the reforms – on the educational conference of the Central Committee of the Communist Party on 28 October 1958
    Autorzy:
    Król, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956860.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    education
    education policy
    ideologisation
    secular school
    Opis:
    The subject of the article is the educational conference which was held on 28 October 1958. It is believed that this meeting, in particular W. Gomulka’s speech, designated the main directions of future educational policy. Gomulka’s speech contained the following conclusions: the extension of compulsory education, the development of vocational education, professionalization of education and ideologisation of teacher training. A very important part of Gomulka’s speech was the issue of teaching religion. Although Gomulka promised to comply with the agreement concluded with the Church on teaching religion, he on the other hand criticized the conduct of the clergy on emblems and religious practices. The participants of the conference were more radical than Gomulka and advocated the total elimination of religious education in school. Strangely enough, all of the main conclusions of the meeting were subsequently turned into legislation. The crowning achievement of the speakers of 1958 became the law on the development of the system of education in 1961, which introduced secular schools and socialist educational ideals. 
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2013, 30; 89-102
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przestrzeń medialna Ukrainy: postkomunistyczne doświadczenie
    The media space of Ukraine: the post-communist experience
    Autorzy:
    Havrylyuk, Viktoriya
    Jachimowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/489510.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe w Żytomierzu
    Tematy:
    information space
    media system
    communication
    television
    on line media
    social media
    Opis:
    Based on a review of the extensive related literature, the changes that have taken place in the media and information space of Ukraine since Soviet times for the first twenty years of independence of that state have been shown in this article. The authors of the publication try to show the multiple conditions affecting the shaping of these spaces: from historical, social, political and economic to technological. They also indicate global phenomena that also influence the processes that shape contemporary periodic media and mediated communication of Ukraine.
    Źródło:
    Studia Politologica Ucraino-Polona; 2018, 8; 132-144
    2312-8933
    Pojawia się w:
    Studia Politologica Ucraino-Polona
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specyfika bułgarskiego przełomu w kontekście typologii systemów komunistycznych Herberta Kitschelta
    The specificity of the Bulgarian breakthrough in the context of the typology of communist systems by Herbert Kitschelt
    Autorzy:
    Czernicka, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30097927.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Bułgaria
    system komunistycny
    transformacja polityczna
    upadek ZSRR
    partie polityczne
    Bulgaria
    communist system
    political transformation
    collapse of the USSR
    political parties
    Opis:
    W artykule podjęto analizę problemu transformacji ustrojowej w Bułgarii, która miała miejsce w latach 80. i 90. XX wieku. Powyższą problematykę przedstawiono w kontekście typologii systemów komunistycznych Herberta Kitschelta, wykorzystując pojęcie zależności od ścieżki. Ustalono, że zarówno narzucanie komunizmu, jak i wychodzenie z niego miało wpływ na szybkość i charakter przemian demokratycznych w tym kraju, a także na powstawanie i funkcjonowanie partii politycznych oraz systemu partyjnego.
    In this article, the problem concerning the political transformation in Bulgaria, that took place in the 80s and 90s of the 20th century, is analysed. The above mentioned issue is presented in the context of the typology of communist systems of Herbert Kitschelt, using the concept path dependence. It was established that both in imposing communism and in emerging from it had an impact on the speed and character of democratic transformations in this country, also on the creation and functioning of political parties and the party system.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2022, 29, 371; 3-12
    2081-3333
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół katolicki w latach przełomu (1987–1989)
    The Roman Catholic Church in the Breakthrough Years (1987–1989)
    Autorzy:
    Łatka, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478044.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Roman Catholic Church
    Polish episcopacy
    communist authorities
    Józef Glemp
    Wojciech Jaruzelski
    system transformation
    negotiations
    Opis:
    R ola Kościoła katolickiego w trzech ostatnich latach istnienia PRL była znacząca. Po trzeciej pielgrzymce Jana Pawła II wspomniana instytucja wystąpiła jako pośrednik i moderator dialogu między władzami a opozycją. Episkopat konsekwentnie odrzucał kolejne propozycje strony rządowej zmierzające do reformy systemu bez udziału dzia- łaczy zdelegalizowanej „Solidarności”. Zaangażowanie hierarchii kościelnej było nie- zwykle ważne dla doprowadzenia do rozmów „okrągłego stołu” oraz w czasie wyborów parlamentarnych w czerwcu 1989 r., gdy jej wsparcie okazało się kluczowe dla zwycięstwa Komitetu Obywatelskiego i klęski listy rządowej. W tym okresie Episkopat odniósł także bezprecedensowe sukcesy w zakresie relacji państwo–Kościół: uregulowanie swojego statusu prawnego i nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i PRL. Oba osiągnął na własnych warunkach, wykorzystując swoją silniejszą pozycję negocjacyjną. Artykuł przedstawia podejście struktur centralnych Kościoła w Polsce do sytuacji politycznej w ostatnich trzech latach PRL, gdy Episkopat był swego rodzaju akuszerem porozumienia między władzą a opozycją.
    T he Roman Catholic Church played a significant role during the last three years of the People’s Republic of Poland. Following the third pilgrimage of John Paul II, the institution acted as a mediator and moderator of dialogue between the authorities and the opposition. The episcopacy kept rejecting subsequent proposals of the government party to reform the system without involving activists of the delegalized “Solidarity” Movement. The involvement of the Roman Catholic hierarchy was hugely important for initiating the “Round Table” talks and during the parliamentary elections of June 1989 when its support turned out to be of key significance for the victory of the Civic Committee and for the defeat of the government party. At that time, the episcopacy also recorded unprecedented successes in the relations between the state and the Church, the regulation of its legal status as well as the Holy See and the People’s Republic of Poland entering into diplomatic relations. It achieved both on its own terms by leveraging its superior negotiation power. The article discusses the approach of the highest hierarchy of the Roman Catholic Church in Poland toward the political situation during the last three years of the People’s Republic of Poland when the episcopacy served as a kind of “midwife” for the agreement between those in power and the opposition.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 33; 13-40
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    POLITICAL CONDITIONS AND DOCTRINAL FOUNDATIONS OF THE TRANSFORMATION IN POLAND IN COMPARISON WITH OTHER POST-COMMUNIST COUNTRIES (Warunki ustrojowe i podstawy doktrynalne transformacji w Polsce na tle innych krajów postkomunistycznych)
    Autorzy:
    Guzek, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/416320.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    ECONOMIC SYSTEM
    ECONOMIC SYSTEM TRANSFORMATION
    SYSTEMATIC CHANGES
    Opis:
    The article presents a diagnostic assessment of the political and economic system transformation process in Poland. The author expresses an opinion that Solidarity as a mass social and political organization played a significant role only in the destruction of communism but not in the creation of a new political system. Its main leader, Lech Walesa, did not allow it to do so. And it was substituted in that role by the conservative - formerly communist - power after it had eliminated the orthodox communists' fraction. In co-operation with the Democratic Union and later the Union of Freedom, and Lech Walesa himself, it substantially contributed to the creation of a new post-communist system. In such conditions the economic system could not be formed following the model of fair capitalism but political capitalism based on the principles of pseudo-liberal ideology and propaganda and a contemptuous treatment of the academic science of liberal-market economics. The article also presents two forecast scenarios of future changes of the political system.
    Źródło:
    Myśl Ekonomiczna i Polityczna; 2010, 1(28); 77-92
    2081-5913
    2545-0964
    Pojawia się w:
    Myśl Ekonomiczna i Polityczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nasza Praca” – miesięcznik „wytycznych” do działań i praktyk Ligi Kobiet
    „Nasza Praca” – a monthly magazine of “guidelines” for the activities and practices of the Women’s League
    Autorzy:
    Zaniewska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834379.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    Liga Kobiet
    „Nasza Praca”
    organizacja kobieca
    system komunistyczny
    Women’s League
    “Nasza Praca”
    women’s organization
    communist system
    Opis:
    Artykuł stanowi analizę pisma „Nasza Praca”, wydawanego przez Zarząd Główny Ligi Kobiet jako wewnętrzny instruktaż do działania organizacji kobiecej w terenie. W latach 1947–1980 pismo wydawane było w formie biuletynu, którego treści przeznaczone były wyłącznie do analizy przez członkinie organizacji we wszystkich oddziałach na terenie Polski Ludowej. Natomiast od 1981 r. wraz z przełomem w kraju i w samej Lidze Kobiet „Nasza Praca” stała się ogólnodostępnym miesięcznikiem skierowanym do wszystkich Polek, w tym do niezrzeszonych w Lidze Kobiet. Poniższy artykuł koncentruje się wokół wytycznych Zarządu Głównego Ligi Kobiet dla działaczek terenowych na początku lat 80. ubiegłego wieku.
    The article is an analysis of the “Nasza Praca” magazine published by the Main Board of the League of Women as an internal instruction of women’s organizations in this field. In the years 1947–1981, the journal was published in the form of a bulletin, the content of which was intended solely for analysis by members of the organization in all branches of the Polish People’s Republic. On the other hand, since 1981, with the breakthrough in the country and the League of Women itself, “Nasza Praca” became an open monthly addressed to all Polish women, including those who are not members of the Women’s League. The following article focuses on the guidelines of the Main Board of the Women’s League for field activists from the early 1980s.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2021, 1(10); 143-286
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Case Study of the European Welfare System Model in the Post-communist Countries-Poland
    Autorzy:
    Golinowska, Stanisława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929549.pdf
    Data publikacji:
    2009-06-30
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Socjologiczne
    Tematy:
    European Social Model
    welfare state regimes
    Social Policy
    social dialog
    social protection
    transformation (transition from the central planed to the market economy)
    new member states of the EU
    Opis:
    The paper on European welfare regimes and policies presents common and shared features of the social development of the post-communist countries that are members of the EU today. This will provide a basis for an attempt to assess if there is a single regime for those countries that distinguishes them from the three classical (and later four) regimes of the Esping-Anderson classification, or if there is an affinity to one of those models en bloc, or if there is similarity to one of the regimes, but in a different way for each of the new EU members. This attempt will be made primarily on the example of Poland, but with salient references to other countries in the group. The basis of the thoughts presented here is that of a project on Diversity and Commonality in European Social Policies: The Forging of a European Social Model (Golinowska, Hengstenberg, Żukowski 2009). Considerations and analysis done in the paper lead into conclusions that social policy development in the new member states is characterized by a one social model distinguishing them differently than according to the Esping-Andersen classification, in spite of a some differences in the outcome of the social policy being pursued. Similarities are mainly of an institutional character, resulting from both the similar past and the similar challenges connected with the systemic transformation towards the democratic system and market economy. In the future this specificity may fade and integration within the EU will cause a Europeanization of social policy of member states, but now this process is not sufficiently advanced.
    Źródło:
    Polish Sociological Review; 2009, 166, 2; 273-296
    1231-1413
    2657-4276
    Pojawia się w:
    Polish Sociological Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wymieranie dinozaurów czeskiej sceny politycznej? Komunistyczna Partia Czech i Moraw w świetle wyborów z 2021 i 2022 roku
    The Extinction of the Dinosaurs of the Czech Political Scene? The Communist Party of Bohemia and Moravia in the Light of the Elections in 2021 and 2022
    Autorzy:
    Koźbiał, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32306376.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Czech Republic
    Czech political system
    Communist Party of Bohemia and Moravia
    political transformation in Czechoslovakia
    post-communism
    Republika Czeska
    system polityczny Czech
    Komunistyczna Partia Czech i Moraw
    transformacja polityczna w Czechosłowacji
    postkomunizm
    Opis:
    Komunistyczna Partia Czech i Moraw jest w zasadzie jedynym przykładem ugrupowania komunistycznego, które po transformacji ustrojowej przełomu lat 80. i 90. XX wieku przetrwało w systemie politycznym państwa w Europie Środkowej pod niezmienioną nazwą i tylko lekko zmodyfikowanym programie. Przez prawie 30 lat ugrupowanie odgrywało istotną rolę w czeskim systemie partyjnym, choć nie wchodziło w skład żadnego rządu czeskiego, wspierało jedynie od 2018 r. rząd premiera Babiša podczas poszczególnych głosowań. W wyniku wyborów parlamentarnych z 2021 r. komuniści po raz pierwszy nie znaleźli się w Izbie Poselskiej, rok później uzyskali słaby wynik podczas wyborów samorządowych. W opinii autora wydarzenia te są prawdopodobnie początkiem znikania tej partii z krajobrazu politycznego Republiki Czeskiej. W 2023 r. KSČM nie była w stanie wystawić własnego kandydata w wyborach prezydenckich, co dodatkowo pogłębia kryzys. Spadek poparcia jest spowodowany strukturą wyborczą głosujących na tę partię (są to z reguły ludzie starsi), brakiem interesującej oferty dla pozostałych wyborców, jak i kierowaniem swego przekazu głównie do niezadowolonych z transformacji. Znaczna część wyborców tej partii wybiera podczas głosowań inne ugrupowania, także prawicowe – jak SPD T. Okamury.
    The Communist Party of Bohemia and Moravia is basically the only example of a communist party that, after the political transformation of the late 1980s and early 1990s, survived in the political system of a state in Central Europe under an unchanged name and only slightly modified programme. For almost 30 years, the party has played an important role in the Czech party system, although it has not been part of any Czech government, only supporting Prime Minister Babiš’s government in individual votes since 2018. As a result of the 2021 parliamentary elections, the Communists did not find themselves in the Chamber of Deputies for the first time, and a year later they achieved a poor result during the municipal elections. In the author’s opinion, these events are probably the beginning of the party’s disappearance from the political landscape of the Czech Republic. In 2023 KSČM was unable to field its own candidate in the presidential elections, further deepening the crisis. The decline in support is due to the electoral structure of voters for this party (they are generally older people), the lack of an interesting offer for other voters and the targeting of its message mainly at those who are dissatisfied with the transformation. A significant proportion of the party’s electorate votes for other parties, including those on the right – such as T. Okamura’s SPD.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2023, 4; 91-105
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Political Prisoners in Poland, 1944–56: The Sources and Strategies of Resistance in the Authoritarian State’s Prison System
    Autorzy:
    Machcewicz, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601721.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    political prisoner
    social resistance
    social capital
    Stalinism
    authoritarianism
    post-war communist Poland (People’s Republic of Poland/‘People’s Poland’)
    Opis:
    This article seeks to reconstruct the resistance attitudes and strategies of survival among political prisoners in Poland in the years 1944–56, referred to as the Stalinist period. The introductory section reviews the literature on social resistance in authoritarian political systems, including Poland and covering political prisoners. Subsequently, a definition of ‘political prisoner’ is proposed and the socio-political context of the Stalinist period presented, in which prisons were assigned a strictly repressive function. The present analysis primarily seeks to answer the question whether the conditions in Stalinist prisons offered any room for opportunity to resist the authoritarian power – and, if yes, what sort of experiences and models the convicted resorted to. I also sought to see what forms rebellion against the authority assumed and what was the purpose of the adopted survival strategies. The article is based on documents generated by the Ministry of Public Security’s Prison Management Department and the penitentiary units reporting to it, as well as on memoirs and accounts of former political prisoners.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2018, 118
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    System władzy w ChRL w okresie reform: Ewolucja, wyzwania, sprzeczności. Część I: lata 1978-2002
    The Evolution of China’s Political System in the Reform and Opening-Up Era: Structures, Processes and Challenges. Part I: 1978-2002
    Autorzy:
    Pawłowski, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791124.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-08
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    system polityczny Chin
    era reform
    polityka otwarcia
    Komunistyczna Partia Chin
    jedynowładztwo
    przywództwo kolektywne
    China’s political system
    reform era
    opening-up policy
    Communist Party of China
    one-man rule
    collective leadership
    Opis:
    Autor artykułu analizuje główne cechy systemu politycznego Chińskiej Republiki Ludowej oraz zmiany w strukturze władzy Komunistycznej Partii Chin od czasu wprowadzenia reform i polityki otwarcia. Rozpatruje kluczowe elementy procesu decyzyjnego, instytucje, model zarządzania i przywództwo ChRL w czasach Deng Xiaopinga, Jiang Zemina, Hu Jintao i Xi Jinpinga. Od początku lat 80. chiński system polityczny przeszedł transformację od rządów jednego człowieka do „przywództwa kolektywnego”, stojąc przed różnymi wyzwaniami w zarządzaniu krajem i podtrzymywaniu procesu reform. Pogłębienie reform gospodarczych, które rozpoczęło się w latach 90., wymagało znacznego podniesienia zdolności państwa do sprawowania rządów i przyjęcia bardziej elastycznego podejścia do przewodniej ideologii partii. W rezultacie najwyższe chińskie organy decyzyjne zaczęły ewoluować w profesjonalne „rady nadzorcze”, wspierane przez wysoko wykształcone kadry, ekspertów i zespoły ekspertów. Koniec zasady „silnej ręki” Deng Xiaopinga doprowadził jednak do powstania wielu frakcji i grup interesów wewnatrz partii, z których każda ma odmienne poglądy na temat sposobu i zakresu, w jakim takie reformy należy przeprowadzić. W ciągu ostatnich dwóch dekad ta frakcja wywarła negatywny wpływ na transformację gospodarczą i społeczną Chin, a także zapoczątkowała proces wewnętrznego rozkładu partii. W obliczu rosnącej liczby wyzwań związanych z rozwojem Chin i braku politycznej jedności w Komunistycznej Partii Chin przywódcy starali się zmienić porządek struktury władzy i usprawnić proces reform. Mimo że udało mu się skonsolidować władzę polityczną i częściowo wyeliminować niektóre z najpoważniejszych problemów, takich jak korupcja, niezadowolenie wewnątrz partii przeważyło i wzrosło, co doprowadziło do widocznego spadku tempa reform w ciągu ostatnich kilku lat, a także do wzrostu liczby głosów domagających się gruntownej zmiany w systemie politycznym. Artykuł kończy się uwagami dotyczącymi dalszej ewolucji systemu politycznego w ChRL i możliwych zmian w kierownictwie partii.
    This paper examines the main features of the political system in the People’s Republic of China and the changes in the power structure of the Communist Party of China since the introduction of the reform and opening-up policy. The author analyses the key features of the decision-making process, institutions, model of governance and leadership of the PRC during the eras of Deng Xiaoping, Jiang Zemin, Hu Jintao and Xi Jinping. Since the beginning of the 1980s, China’s political system has undergone a transformation from one-man rule to a “collective leadership”, facing various challenges in governing the country and upholding the process of reform. The deepening of economic reforms, which began in the 1990s required a significant improvement in the state’s ability to govern and its adoption of a more flexible approach to the Party’s guiding ideology. As a result, China’s top decision-making bodies started to evolve into professional governing boards supported by highly educated cadres, experts and think-tanks. However, the end of Deng Xiaoping’s “strong-hand” rule led to the formation of a number of factions and interest groups within the Party’s establishment, each holding different views on the way, and the extent to which, such reforms should be pursued. During the last two decades, this factional struggle has exerted a negative influence on China’s economic and social transformation, as well as initiating the process of internal decay in the Party. Facing a growing number of challenges in China’s development and a lack of political unity within the CPC, the present leadership has strived to reorder the power structure and streamline the process of reform. Although it has managed to consolidate political power and partly eliminate some of the gravest problems, such as corruption, discord within the Party has prevailed and increased, leading to a visible decline in the reforms over the past few years, as well as to a growing number of voices demanding a thorough change in the political system. This paper concludes with remarks regarding the further evolution of the political system in the PRC, and possible developments in the Party’s leadership.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 9; 67-99
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    System of Party Guidance of Local Councils in the Ukrainian SSR (on the Example of Lutsk City Council)
    System partyjnego przewodnictwa rady lokalnej w ukraińskiej SRS (na przykładzie Rady Miejskiej Łucka)
    Autorzy:
    Bortnikova, Alla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2230825.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Soviet Union
    Communist party of the Soviet Union
    Volhynia
    local self-government
    Lutsk city council
    Związek Sowiecki
    Komunistyczna Partia Związku Sowieckiego
    Wołyń
    samorząd lokalny
    rada miejska Łucka
    Opis:
    The purpose of the article is to analyze the forms, mechanisms and procedures for exercising comprehensive control of the Communist Party over the activities of local governments, in particular the Lutsk City Council in 1939–1990. The source of the article consists of the dokuments from the State Archives of the Volhynia region, press publicatiions, and the memories of the events’ participants. It has been proved that the nature of activity, function and order of formation of local self-government institutions in the territory of Volhynia determined the totalitarian political regime of the Soviet Union with a one-party political system. Based on a study of the problem of political and legal consolidation of the institute of local councils, it has been found out that in the Soviet period it was actually implemented an undemocratic state model of local self-government when local councils at constitutional level were recognized by state authorities. Much attention has been paid to the specifics of the formation of local selfgovernment bodies. It has been shown that these were not elections in the ordinary sense, but in fact voting in advance of the candidates for election by the party bodies and at the same time a manifestation of citizens’ loyalty to the dominant political regime. The process of control of the CPSU over self-government institutions in cities was monitored through a system of measures and procedures that included: selection of candidates for deputies on political, social-class, gender grounds, etc., nomenclature principle of selection of city council leadership, their executive committees and other structural units, practice of holding joint meetings of party committees and executive committees, system of co-optation of representative government institutions, and seats of local representative offices.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 541-558
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    System bezpieczeństwa publicznego Chińskiej Republiki Ludowej : koncepcje bezpieczeństwa państwa i strategiczna rola Komunistycznej Partii Chin
    Public safety system of the People’s Republic of China : the state safety concepts and the strategic role of the communist party of China
    Autorzy:
    Mencel, M. T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/98622.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
    Tematy:
    strategia bezpieczeństwa państwa
    potencjał sił zbrojnych
    bezpieczeństwo publiczne
    organa bezpieczeństwa państwa
    state security strategy
    potential of armed forces
    public safety
    state security authority
    Opis:
    Wraz z rozwojem gospodarczym ChRL ewoluuje percepcja bezpieczeństwa publicznego tego państwa, ujawniając zarówno zmieniającą się rzeczywistość otoczenia międzynarodowego, jak również zagrożenia bezpieczeństwa dalszego rozwoju, dając impuls do modernizacji i unowocześniania Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej i redefinicji strategii obronnej. W niniejszej pracy podjęto próbę scharakteryzowania przemian zachodzących w chińskiej przestrzeni bezpieczeństwa inspirowanego decyzjami politycznymi Komunistycznej Partii Chin, oddziałującymi na potencjał ChALW i strategię rozbudowy jej zasobów oraz koncentrację na właściwych kierunkach oddziaływania, zwłaszcza obszarach Azji Wschodniej ograniczającej Państwu Środka bezpieczeństwo dostaw drogą morską, eksport produktów chińskiej gospodarki oraz dostęp do surowców naturalnych tego regionu.
    Together with the economic development of the PRC, the concept of the public safety of this country is being evolving. This reveals both: the changing reality of the international environment and threats to the safety of the continued development, which gives an impulse for modernization of the People’s Liberation Army and redefinition of the strategy of defence. This work constitutes an attempt to characterize changes that have place in the Chinese security space that is inspired by political decisions of the Communist Party of China and that affects the potential of the PLA, its resources development strategy and concentration on appropriate direction of influence, especially in the region of Eastern Asia that limits the safety of shipment by the sea, export of products of the Chinese economy and access to natural resources for the Middle Kingdom.
    Źródło:
    Przegląd Nauk o Obronności; 2016, 1, 1/2; 131-167
    2450-6869
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk o Obronności
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ustrój niepodległej Polski w publicystyce polityków Stronnictwa Narodowego na emigracji na łamach „Myśli Polskiej” w okresie PRL
    The System of Independent Poland in the Journalism of Politicians of the National Party in Exile in the Pages of “Polish Thought” During the Communist Period
    Autorzy:
    Koziełło, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339191.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Stronnictwo Narodowe
    emigracja
    „Myśl Polska”
    polski system polityczny
    National Party
    exile
    “Polish Thought”
    Polish political system
    Opis:
    Artykuł jest analizą poglądów politycznych polityków emigracyjnego Stronnictwa Narodowego na kwestię ustroju Polski na łamach pisma „Myśl Polska”. Ich celem było stworzenie podstaw ustroju politycznego dla przyszłej niepodległej Polski, wolnej od dominacji ZSRR. Polska miała być państwem narodowym, w którym naród polski miałby pełnię władzy i decydowałby o strukturze organów państwowych i kierunkach polskiej polityki. Władza państwowa natomiast miała dbać o bezpieczeństwo obywateli i tworzyć warunki do ich rozwoju społecznego, gospodarczego i kulturalnego. Uważano, że tylko taka Polska będzie państwem silnym, niepodległym, bezpiecznym i przyjaznym dla Polaków.
    The article is an analysis of the political views of the politicians of the National Party in exile on the question of Poland’s political system in the pages of the magazine “Polish Thought” (“Myśl Polska”). Their goal was to create the foundations of a political system for a future independent Poland, free from the domination of the USSR. Poland was to be a nation-state, in which the Polish people would have full power and would decide on the structure of state organs and the directions of Polish policy. The state authority, on the other hand, had to take care of the security of its citizens and create conditions for their social, economic and cultural development. It was believed that only such a Poland would be a strong, independent, secure and friendly state for Poles.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2023, 44; 97-117
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Laicyzowanie szkolnictwa a stan religijnej świadomości nauczycieli w województwie lubelskim na początku lat sześćdziesiątych XX wieku
    Secularization of the Educational System Versus Religious Consciousness of Teachers From the Lublin Voivodeship in the Early 1960s
    Autorzy:
    Wrona, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33903345.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    teachers
    communist party
    communist ideology
    Catholic church
    secular school
    secularization
    religiosity
    social attitudes
    nauczyciele
    partia komunistyczna
    ideologia
    Kościół katolicki
    świecka szkoła
    laicyzacja
    religijność
    postawy społeczne
    Opis:
    Przełom lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w. przyniósł w Polsce szeroko zakrojoną kontrofensywę ideologiczną w oświacie. Jej celem było przywrócenie kontroli partii komunistycznej nad wychowaniem dzieci i młodzieży. W latach 1958–1961 rozpoczął się proces, który historycy oświaty określają drugą bitwą o ideowe oblicze polskiej szkoły. W sferze szeroko rozumianej kultury zmierzała ona do wyeliminowania religii z życia publicznego. Laicyzacja była dla partii swoistym panaceum na wszelkie ideologiczne problemy. W propagandzie partii komunistycznej oznaczała postęp, wolność i nowoczesne myślenie. Doktryny i instytucje religijne miały zostać pozbawione wpływu na wychowanie, życie społeczne oraz na działalność polityczną i gospodarczą. Liczyły się wyłącznie świeckie zasady i cele socjalistycznego wychowania.Nauczyciele w zamierzeniach PZPR mieli się stać podstawowym narzędziem indoktrynacji młodego pokolenia. Ich zadaniem było kształtowanie wśród uczniów tzw. naukowego poglądu na świat, przyswajanie zasad tzw. świeckiej moralności, kształtowanie tzw. ludowego patriotyzmu i internacjonalizmu. Czuwać nad tym miały instancje partii komunistycznej w oświacie. Odpowiadały za zwiększenie upartyjnienia nauczycieli i objęcie ich ideologicznym szkoleniem. W 1962 r. nauczyciele z legitymacjami partyjnymi PZPR w województwie lubelskim stanowili grupę 28,3% ogółu pracujących w tym zawodzie (12 175 osób). Program świeckiej szkoły wymagał zdiagnozowania kondycji światopoglądowej nauczycieli. W województwie lubelskim w 1962 r. Zarząd Okręgu Związku Nauczycielstwa Polskiego na polecenie partii komunistycznej przeprowadził ankietę, która miała pokazać stosunek do religii i praktyk religijnych ponad 11 tysięcy nauczycieli w regionie. Ankieta dzieliła nauczycieli na trzy grupy: ateistów, wierzących niepraktykujących oraz wierzących i praktykujących. Jej wyniki pokazały, że zdecydowana większość nauczycieli jest religijna i nie są oni przygotowani do realizowania w codziennej pracy szkolnej zadań wychowawczych stawianych im przez władze państwowe. Nie nastąpiła pożądana przez partię rewolucja światopoglądowa. Wielu nauczycieli przejawiało religijne zaangażowanie. Przyjęli postawę adaptacyjną, by przetrwać i funkcjonować w rzeczywistości Polski Ludowej. Cechowała ich repulsja społeczna wobec oficjalnie narzucanych wartości i wzorców.
    The turn of the 1950s and 1960s brought a wide-ranging ideological counter-offensive in education in Poland. Its aim was to restore control of the communist party over the education of children and adolescents. In the years 1958–1961, the process began, which educational historians call the second battle for the ideological face of the Polish school. In the sphere of broadly understood culture, it aimed at eliminating religion from public life. Laicization was a kind of panacea for the party for all ideological problems. In the propaganda of the communist party, it meant progress, freedom and modern thinking. Religious doctrines and institutions were to be deprived of any influence on education, social life, and political and economic activity. Only the secular principles and goals of socialist education mattered.In the intention of the PZPR, teachers were to become the basic tool of indoctrination of the young generation. Their task was to shape the so-called scientific view of the world, assimilation of the principles of the so-called secular morality, shaping the so-called popular patriotism and internationalism. Institutions of the communist party in education were to supervise it. They were responsible for increasing the politicization of teachers and covering them with ideological training. In 1962, teachers with PZPR party ID cards in the Lubelskie Voivodeship constituted a group of 28.3% of the total number of people working in this profession (12,175 people). The secular school program required a diagnosis of the worldview condition of teachers. In 1962, in the Lubelskie Voivodeship, the District Board of the Polish Teachers Union, at the request of the communist party, conducted a questionnaire to show the attitudes of over 11,000 teachers in the region to religion and religious practices. The survey divided teachers into three groups: atheists, non-practicing believers, and believers and practitioners. Its results showed that the vast majority of teachers are religious and they are not prepared to carry out educational tasks assigned to them by the state authorities in their everyday school work. The worldview revolution desired by the party did not take place. Many teachers were religiously committed. They adopted an adaptive attitude to survive and function in the reality of the People's Republic of Poland. They were characterized by a social repulsion in the face of officially imposed values and patterns.
    Źródło:
    Res Historica; 2022, 54; 533-548
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w okresie nacjonalizacji rynku książki w Poznaniu (1946–1955)
    The Provincial Office for Control of the Press, Publications and Entertainment at the time of
    Autorzy:
    Nowak, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911553.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    History of Communist Poland
    History of the book
    Publishing system in Poznan
    Preventive censorship
    Historia PRL
    Historia książki
    Ruch wydawniczy w Poznaniu
    Cenzura prewencyjna
    Opis:
    Po przedstawieniu struktury i zasad funkcjonowania Wojewódzkiego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (WUKPPiW) w Poznaniu autor artykułu opisuje rolę tej placówki w procesie likwidacji spółdzielczych oraz prywatnych wydawnictw poznańskich. Udowadnia, że przez istnienie stalinowskiej cenzury prewencyjnej ówczesnym władzom udało się przyspieszyć nacjonalizację wspomnianych sektorów wydawniczych. W artykule wykorzystano bardzo obszerny zespół archiwalny pozostały po WUKPPiW w Poznaniu, przechowywany w poznańskim Archiwum Państwowym.
    Following the presentation of the organizational structure and the rules governing the performance of the local branch of the Central Office for Control of the Press, Publications and Entertainment in Poznań, the author focuses on the role of the office in the process of nationalization of private and cooperative printing and publishing sector in Poznań. The article proves that through the very existence of the preventive censorship imposed by the communists of the Stalin era, the communist authorities were in position to accelerate nationalization of the publishing sector. The source material for the article is provided by available vast and extensive records and files made at the Office for Control in Poznań currently held in the State Archives in Poznań.
    Źródło:
    Biblioteka; 2011, 15(25); 161-191
    1506-3615
    2391-5838
    Pojawia się w:
    Biblioteka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liga Kobiet w latach 1945‒1981 (na przykładzie kierunków aktywności organizacji okręgów gdańskiego i łódzkiego)
    The League of Women in the years 1945–1981 (based on its activity and direction in Gdańsk and Łódź districts
    Autorzy:
    Dajnowicz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2120103.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    Liga Kobiet
    gdańska Liga Kobiet
    łódzka Liga Kobiet
    działalność wśród kobiet
    organizacja kobieca w PRL
    system komunistyczny
    The League of Women
    Gdańsk branch of the League of Women
    Łódź branch of the League of Women
    activity among women
    women’s organization in the Polish People’s Republic (PRL)
    communist system
    Opis:
    Liga Kobiet, do 1949 r. funkcjonująca pod nazwą Społeczno--Obywatelska Liga Kobiet, była organizacją powołaną po 1945 r. w okręgu łódzkim i gdańskim. Jej działalność wytyczana była przez władze partyjnorządowe. W początkowych latach zarówno gdańska, jak i łódzka organizacja charakteryzowały się podobną aktywnością i zasięgiem oddziaływania na lokalne środowiska kobiece. Po 1949 r., już pod nazwą Ligi Kobiet, większą popularnością wśród kobiet i akceptacją społeczną cieszył się oddział łódzki. Spowodowane było to możliwościami budowania wpływów organizacji wśród łódzkich robotnic. Z kolei w Gdańsku Liga nie zbudowała silnych struktur organizacyjnych z powodu m.in. słabszych w porównaniu do łódzkich możliwości działań w środowiskach zatrudnionych kobiet, zwłaszcza robotnic. W Gdańsku również po 1980 r. narodził się jedyny w kraju ruch reformatorski wśród członkiń Ligi Kobiet.
    The League of Women, until 1949 operating under the name Socio-Civic League of Women, was an organization created post-1945 in Gdańsk and Łódź districts. Its activity was dictated by the party and governmental authorities. During their early years, both the Gdańsk and the Łódź organizations were characterized by similar activities and range of influence on the local women’s milieus. After 1949, with the organization’s name changed to the League of Women, the Łódź branch enjoyed wider popularity and social acceptance among women. This was caused by the possibilities of building the organization’s influence among female workers in Łódź. The Gdańsk branch did not create rigid organizational structures due to, i.a., comparably less opportunities there for activity among employed women, especially workers. Also in Gdańsk, after 1980, the only reformatory movement among the League members in the country was born.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2022, 1(12); 55-78
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Why Democracy in Poland Is Currently Impossible? Conditions For the Sustainability of The Liberal Democratic System
    Dlaczego demokracja w Polsce jest obecnie niemożliwa? Warunki trwałości systemu liberalno-demokratycznego
    Autorzy:
    Bartoś, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373378.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Post-communist culture
    tradition
    revolution
    uravnilovka
    uniformization
    top-down enforcement of uniformity
    class struggle
    class conflict
    bourgeoisie
    kultura postkomunistyczna
    tradycja
    rewolucja
    urawniłowka
    uniformizacja
    odgórne egzekwowanie jednolitości
    walka klas
    konflikt klasowy
    burżuazja
    Opis:
    Liberal democracy is the fruit of many centuries of evolution based on conflict between various interest groups. This struggle, or conflict, is the source of stability in state institutions, the law and the courts. It is a strange pitfall in which numerous strong entities are capable of enforcing their rights. The condition for a liberal democracy to be stable is therefore the existence of sustainable social stratification, opposing interests and forces among social entities. The destruction of social strata in post-communist states has become entrenched and created a new type of uniformized or groupthink society. The elimination of private ownership perpetuated over several generations, mass resettlements and the degradation of higher strata have created a new type of society devoid of genuine stratification, interest groups capable of engaging in conflict with efficacy. Many generations of evolution, including battles, disputes, perhaps of a revolutionary nature, are required for a sustainable structure of liberal democracy to be instilled in states belonging to the former Soviet bloc.
    Demokracja liberalna jest owocem wielowiekowej ewolucji opartej na konflikcie między różnymi grupami interesów. Ta walka lub szerzej – konflikt – są źródłem stabilności instytucji państwowych, prawa i sądów. To dziwna pułapka, w której liczne silne podmioty są w stanie egzekwować swoje prawa. Warunkiem stabilności demokracji liberalnej jest zatem istnienie trwałego rozwarstwienia społecznego, przeciwstawnych interesów i sił wśród podmiotów społecznych. Zniszczenie warstw społecznych w państwach postkomunistycznych ugruntowało się i stworzyło nowy typ społeczeństwa zunifikowanego lub „grupomyślnego”. Likwidacja prywatnej własności utrwalanej przez kilka pokoleń, masowe przesiedlenia i degradacja wyższych warstw stworzyły nowy typ społeczeństwa pozbawionego prawdziwego rozwarstwienia, grup interesów zdolnych do skutecznego angażowania się w konflikt. Wiele pokoleń ewolucji, w tym bitew, sporów, być może o charakterze rewolucyjnym, jest potrzebnych do zaszczepienia trwałej struktury liberalnej demokracji w państwach byłego bloku sowieckiego.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2021, 2(67); 9-28
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kardynała Stefana Wyszyńskiego troska o rodzinę w czasach komunistycznego zniewolenia (na przykładzie Listów Pasterskich Prymasa Polski z lat 1946 -1974)
    Cardinal Stefan Wyszyńskis Concern for the Family in the Period of Communist Captivity (Based on the Pastoral Letters Written by Primate of Poland Between 1946 and 1974)
    Autorzy:
    Doniec, Renata Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1196761.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-29
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Listy Duszpasterskie Prymasa Polski
    zagrożenia rodziny i społeczeństwa w PRL
    przezwyciężanie zagrożeń
    ?codzienna nadrzeczywistość?
    ?codzienna rzeczywistość?
    system polityczny
    propaganda
    analiza treści
    Opis:
    CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest pokazanie kondycji społeczno-moralnej rodziny w czasach socjalizmu realnego w Polsce, w tym grożących jej niebezpieczeństw ze strony państwa i ideologii w kontekście ówczesnych warunków życia. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule podjęto próbę przedstawienia poglądów Stefana Wyszyńskiego nt. sytuacji rodziny w Polsce w latach 1945-1974. Problematyka badawcza zawarta została w pytaniach: 1) Na jakie niebezpieczeństwa narażona była rodzina i młodzież w czasach realnego socjalizmu w Polsce? 2) W jakim kierunku powinna zmierzać polityka przezwyciężania zagrożeń rodziny? 3) Jakie działania i formy pomocy należało podjąć w celu ochrony rodziny przed wpływami komunistycznej ideologii i władzy? Badania przeprowadzono metodą analizy treści. Podstawą badań uczyniono Listy Pasterskie Episkopatu Polski z lat 1946-1974 dotyczące problematyki rodzinnej i społecznej. PROCES WYWODU: Artykuł składa się ze wstępu, opisu metody badań oraz trzech części analizy. W pierwszej przedstawiono niebezpieczeństwa dla rodziny i społeczeństwa w latach 1946-1974 na tle warunków ówczesnego życia. W drugiej ukazano kierunki przezwyciężania zagrożeń rodziny, a w części trzeciej formy działań i pomocy rodzinie w celu jej ochrony w czasach komunizmu w Polsce. W zakończeniu podkreślono sens i znaczenie nadawane rodzinie w badanym okresie. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Listy prymasa Polski pokazują zagrożenia uderzające w rodzinę, w tym proces stopniowanego zniewalania rodziny przez system komunistyczny, który posiadał cechy totalitarne. Ideologia marksistowska i związana z nią polityka oraz propaganda wypaczały sens i znaczenie rodziny oraz jej wartości. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Pomimo odmiennej sytuacji społeczno-politycznej poglądy S. Wyszyńskiego dotyczące przezwyciężania zagrożeń i ochrony rodziny wykazują zaskakującą wręcz aktualność, dlatego powinny być obowiązkową lekturą dla wszystkich, którym dobro rodziny polskiej leży na sercu. Są również świadectwem swojej epoki, jej kultury i warunków życia.  
    Źródło:
    Horyzonty Wychowania; 2020, 19, 49; 35-46
    1643-9171
    2391-9485
    Pojawia się w:
    Horyzonty Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja ideowo-polityczna Stowarzyszenia PAX w okresie pierwszych miesięcy „karnawału Solidarności” (sierpień–grudzień 1980)
    Ideological and political evolution of PAX Association during the first months of “Carnival of Solidarność” (August–December 1980)
    Autorzy:
    Sikorski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1943278.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    myśl polityczna
    publicystyka polityczna
    koncepcje ideowopolityczne
    system polityczny
    opozycja demokratyczna
    ruch katolicki
    reżim komunistyczny
    związek zawodowy “Solidarność”
    akcja strajkowa
    political thought
    political journalism
    ideological and political concepts
    political system
    democratic opposition
    Catholic movement
    communist regime
    trade union “Solidarity”
    strike actions
    Opis:
    W prezentowanym artykule omówiona została ewolucja ideowo-polityczna Stowarzyszenia PAX w pierwszych miesiącach tzw. „festiwalu Solidarności” (sierpień–grudzień 1980). Przedstawiono podstawowe założenia ideologii i programu ruchu katolików postępowych w okresie, gdy kierował nim nieprzerwanie do zakończenia II wojny światowej Bolesław Piasecki, i ich rewizję po jego śmierci. Skoncentrowano się zwłaszcza na lansowanych przez stowarzyszenie koncepcjach „socjalizmu całego narodu”, samorządności, demokratyzacji, poszerzenia „bazy rządzenia”, wypracowania płaszczyzn do porozumienia narodowego (od Ruchu Porozumienia Narodowego do Wielkiej Koalicji). Analizie poddano również relacje pomiędzy PAX a niezależnymi związkami zawodowymi (NSZZ „Solidarność) oraz aparatem partyjno-rządowym. W programie PAX „Solidarność” nie była typowym związkiem zawodowym, ale społecznym (ogólnonarodowym) ruchem rewindykacji praw obywatelskich, dlatego przewidywano, że powinien on uczestniczyć jako podmiot w podejmowaniu decyzji państwowych, tworząc nową „oś pionową” struktur państwowych. W okresie „festiwali Solidarności” z niezależnymi związkami zawodowymi związało się wielu członków PAX. Stowarzyszenie włączyło się czynnie w pomoc przy zakładaniu struktur związkowych.
    This paper presents political and ideological evolution of PAX Association in the early months of the so-called “Carnival of Solidarność [Solidarity]” (August–December 1980). It concentrates on basic assumptions of ideology and program of progressive Catholics’ movement under continuous leadership of Bolesław Piasecki until the end of World War II and on their modifications after his death. It also focuses on the concept of “socialism of the whole nation”, promoted by the Association, self-government, democratization, widening of the so-called “government base”, and development of common ground for national consensus (from the National Agreement Movement to the Great Coalition). It analyses relationships between PAX Association, independent trade unions (NSZZ “Solidarność”) and government apparatus. According to PAX’s program, “Solidarność” was not just a typical trade union, but a social, nation-wide movement for reclaiming of civil laws. Therefore it was supposed to participate in decision making at government level as an independent being, this creating a new “vertical axis” of state structures. During the period of “Carnival of Solidarność” many PAX members joined independent trade unions. The Association contributed significantly to establishment of trade union structures.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2017, 54; 99-136
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność Ligi Kobiet w latach 1945–1989. Obszary aktywności na przykładzie struktur gdańskich i łódzkich
    Activities of the Women’s League 1945–1989. Areas of Activity on the Example of Gdańsk and Łódź Structures
    Autorzy:
    Dajnowicz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28410051.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-15
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    Liga Kobiet
    gdańska Liga Kobiet
    łódzka Liga Kobiet
    działalność wśród kobiet
    organizacja kobieca w PRL
    system komunistyczny
    The League of Women
    Gdańsk branch of the League of Women
    Łódź branch of the League of Women
    activity among women
    women’s organization in the Polish People’s Republic (PRL)
    communist system
    Opis:
    Liga Kobiet była organizacją funkcjonującą w latach 1945–1989 pod nazwami: Społeczno-Obywatelska Liga Kobiet, Liga Kobiet oraz Liga Kobiet Polskich. Jej liderki poprzez wytyczne dla działalności, statuty oraz programy funkcjonowania miały za zadanie wdrażać wśród Polek przekonanie o nadrzędnej roli Ligii Kobiet jako organizacji reprezentującej interesy wszystkich kobiet, niezależnie od pochodzenia, statusu materialnego czy społecznego. W artykule przedstawione zostały poszczególne etapy działalności organizacji oraz obszary jej aktywności, tj. działania na rzecz aktywizacji zawodowej kobiet (m.in. poprzez organizowane szkolenia i zawodowe kursy dokształcające), wyznaczanie kierunków działalności politycznej dla kobiet, udzielanie pomocy o charakterze prawnym oraz związane z wychowaniem dzieci.
    The Women’s League was an organisation that functioned from 1945 to 1989 under the names: Socio-Civic League of Women, League of Women and League of Polish Women. Through activity guidelines, statutes and programmes, the League’s leaders had the task of promoting among Polish women a belief in the superior role of the League of Women as an organisation representing the interests of all women, irrespective of their origin, material or social status. The article presents the various phases of the organisation’s activities and its areas of operation, including activities for the professional activation of women (e.g. through training and professional further training courses), the definition of political activities for women, the provision of legal aid and child-rearing assistance.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 2(15); 89-109
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Piszę w imieniu mieszkańców…”. Życie codzienne w województwie leszczyńskim w świetle listów opublikowanych w „Panoramie Leszczyńskiej” w latach 1980–1989
    “I am writing on behalf of the residents...”. Daily Life in the Province of Leszno in the Letters Published in “Panorama Leszczyńska” 1980–1989
    Autorzy:
    Gendera, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46446455.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kryzys gospodarczy w PRL
    krytyka władz
    handel i system kartkowy
    przestrzeń publiczna
    problemy mieszkaniowe
    „Panorama Leszczyńska”
    economic crisis in communist Poland
    criticism of the party authorities
    trade and the ration card system
    public space
    housing problems
    “Panorama Leszczyńska”
    Opis:
    Celem artykułu jest prezentacja wiodących elementów życia codziennego ludności z terenu województwa leszczyńskiego w latach 1980–1989. Podstawą źródłową są listy czytelników, które opublikowano na łamach wojewódzkiego tygodnika „Panorama Leszczyńska”. Prezentują one tematykę kryzysu gospodarczego (wynikających z niego problemów socjalno- bytowych), stosunku społeczeństwa do władz lokalnych i pracowników handlu. Kreślą także obraz socjalistycznego społeczeństwa, w którym przejawiają się postawy: marnotrawstwa, alkoholizmu, nieszanowania wspólnej własności, niskiego etosu pracy.
    The aim of the article is to present main elements of everyday life of the population living in the territory of the Leszno Voivodeship in 1980–1989. The sources are readers’ letters published in the voivodeship weekly “Panorama Leszczyńska”. They show the economic crisis (in particular the social-living problems appearing as its result), society’s attitude towards local authorities and trade workers. They also draw a picture of the problems of socialist society: waste, alcoholism, disrespect for common property, poor work ethos.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2024, 115; 165-179
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Solidarność poznaniaków. Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych i jego kontynuacja w postaci akcji "rodzin zastępczych" (1956-1959)
    Solidarity amongst residents of Poznań the Student Help Committee for Political Prisoners and its continuation in the form of "foster families" (1956-1959)
    Autorzy:
    Noszczak, Bartłomiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478280.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Stalinizm represje komunistyczne więziennictwo PRL więźniowie polityczni PRL liberalizacja życia społeczno-politycznego (tzw. odwilż) Październik’56 opozycja i opór społeczny w PRL jezuici w PRL o. Czesław Białek SJ Poznań – historia po 1945 r. działalność charytatywna w PRL Związek Studentów Katolików Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych epoka Gomułki Komitet Obrony Robotników/Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”
    Stalinism communist repression prison system of the PRL PRL's political prisoners liberalisation of coscio-political life (so called thaw) October '56 opposition and social resistance in the PRL youth defiance in the PRL independtent student movement in the PRL Jesuits in the PRL Fr. Czesław Białek SJ Poznan - history after 1945 charity activities in the PRL Jesuits Biography Poland in the XXth century Catholic Students Association Student Help Committee for Political Prisoners "Patronat" association Gomułka's era Worker's Defence Committee Comittee for social Selfdefence "KOR"
    Opis:
    Na fali przemian społeczno-politycznych związanych z wydarzeniami polskiego Października jesienią 1956 r. z inicjatywy jezuity o. Czesława Białka powstał w Poznaniu Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych. Jego celem było niesienie bezinteresownego wsparcia materialnego, prawnego i duchowego osobom represjonowanym w PRL za przekonania polityczne. (Istnieją przesłanki, że Komitet był pierwszą w Polsce po wojnie i nie wykluczone, że w ogóle pionierską w ramach całej komunistycznej wspólnoty, oddolną inicjatywą społeczną o takim charakterze). Peerelowski aparat władzy, który przez pewien czas po Październiku ‘56 był osłabiony „odwilżowymi” perturbacjami, początkowo nie chciał wywoływać nowych konfliktów na linii władza-naród. Z tego powodu poznański Komitet otrzymał ze strony państwa formalną akceptację dla swojej działalności. Mimo to jego działacze napotykali na utrudnienia i szykany, które były animowane głównie przez Służbę Bezpieczeństwa. Komitet działał efektywnie do końca 1957 r., po czym związane z nim osoby rozwinęły pod patronatem o. Białka dalszą, tym razem niesformalizowaną akcję charytatywną. Z czasem tajna policja polityczna objęła poznańskich społeczników inwigilacją. Komunistyczne państwo dostrzegło w ich oddolnej inicjatywie społecznej formę kontestacji zagrażającej porządkowi ustrojowemu PRL. Przywołane działania aparatu policyjnego nieprzypadkowo zbiegły się w czasie z odchodzeniem ekipy I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki od wyłącznie deklaratywnej – jak się okazało – demokratyzacji i w 1959 r. doprowadziły do aresztowań; w ich wyniku zorganizowana w środowisku poznańskim pomoc ofiarom systemu komunistycznego ostatecznie ustała. W podobnej postaci odrodziła się w PRL dopiero dwadzieścia lat później, wraz z powstaniem Komitetu Obrony Robotników
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 80-121
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-35 z 35

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies