Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "social history of Poland" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 56
Tytuł:
„Byle dostatniej, byle nowocześniej”. Dylematy PRL-owskiej modernizacji i samofolkloryzacji w powieści Edwarda Redlińskiego Awans
“Prosperity and Modernity Now!” Self-Folklorization Dilemmas in Edward Redlinski’s Novel Awans
Autorzy:
Tarnowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344016.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
peasantry
people's history of Poland
social advancement
modernity
grotesque
Edward Redliński
nowoczesność
groteska
chłopskość
ludowa historia Polski
awans społeczny
Opis:
Celem artykułu jest rozważenie emancypacyjnego wymiaru samofolkloryzacji – kategorii zaproponowanej przez Ewę Klekot na określenie strategii odzyskiwania głosu przez podmioty podporządkowane, rozumianej jako jeden z ważnych elementów procesów nowoczesności. Materiałem do analizy procesów społeczno-kulturowych okresu powojennego przy użyciu tej kategorii jest powieść Edwarda Redlińskiego Awans (1973), przedstawiająca dylematy samofolkloryzacji mieszkańców fikcyjnej socjalistycznej wsi w kontekście powojennych procesów modernizacyjnych. Analiza tej powieści pozwala zadać pytanie, po pierwsze, o emancypacyjny wymiar samofolkloryzacji, a po drugie, o związki utworu Redlińskiego z przemianami społecznymi w Polsce Ludowej drugiej połowy XX w.
The aim of the article is to consider the emancipatory dimension of self- folklorization – a category proposed by Ewa Klekot to define a strategy of regaining voice by subordinate subjects, understood as an important element of the processes of modernity. The material for the analysis of socio-cultural processes of the post-war period using this category consists in Edward Redliński’s novel Awans (Advancement, 1973), presenting the dilemmas of self-folklorization of inhabitants of a fictional socialist village in the context of post-war modernization processes. The analysis of this novel allows us to ask questions – firstly, about the emancipatory dimension of self-folklorization, and secondly, about the connections between Redliński’s work and social changes in the Polish People’s Republic in the second half of the twentieth century.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 3-4; 101-113
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Economic, legal and social conditions for the development of dairy cooperatives in Poland: Historical implications and contemporary assessment from farmers
Autorzy:
Zuba-Ciszewska, Maria
Suchoń, Aneta
Urbanek, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519693.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
spółdzielnia mleczarska
uwarunkowania rozwoju
historia gospodarcza
członkowie spółdzielni
rolnik
dairy cooperative
conditions of development
economic history
members of the cooperatives
farmer
Opis:
The aim of the article was to assess the development process of dairy cooperatives in Poland over the last 150 years, with the economic situation and the impact of legal regulations taken into account, and to assess empirical research findings on how dairy cooperatives operate according to their members (benefits of membership, development opportunities and threats). Despite the long tradition and experience in cooperation between dairies and farmers, the period of the centrally planned economy and economic transformation brought many changes. Poland’s EU accession has improved their development opportunities. The cooperatives have a high share in the milk purchase and dairy product sale. The cooperation with farmers has improved. However, there are still areas that need to be improved in the real spirit of the cooperative idea because they concern the basic economic benefits of membership and the principles of function of coops.
Celem artykułu była ocena ewolucji rozwoju spółdzielni mleczarskich w Polsce na przestrzeni ostatnich 150 lat z uwzględnieniem sytuacji ekonomicznej i wpływu regulacji prawnych oraz ocena wyników badań empirycznych dotyczących funkcjonowania spółdzielni mleczarskich według ich członków (korzyści z członkostwa, szanse i zagrożenia rozwoju). Mimo wieloletniej tradycji i doświadczenia we współpracy spółdzielni mleczarskich z rolnikami, okres gospodarki centralnie planowanej i transformacja gospodarcza przyniosły wiele zmian. Wejście Polski do UE zwiększyło możliwości rozwoju spółdzielni mleczarskich. Spółdzielnie mają wysoki udział w skupie mleka i sprzedaży produktów mleczarskich. Poprawiła się współpraca z rolnikami. Wciąż jednak istnieją obszary, które wymagają udoskonalenia w duchu realnej idei spółdzielczej, ponieważ dotyczą podstawowych korzyści ekonomicznych członkostwa i zasad funkcjonowania spółdzielni.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2023, 84; 297-331
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Food, Housing, Work, Retirement: Resourcefulness in Everyday Life as an Element of the Functioning of Society and the Economy in the People’s Republic of Poland (Selected Aspects)
Autorzy:
Jarosz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234025.pdf
Data publikacji:
2023-07-21
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Poland after II WW
social history
shortages
pathology
everyday life
Opis:
The article attempts to determine the usefulness of the concept of resourcefulness for research in the field of social history of the People’s Republic of Poland. On the basis of examples concerning problems with provisions, housing, professional work and retirement benefits, an analysis of specific issues was made, where this resourcefulness manifested itself particularly intensively. The research shows that in many cases it was pathological. It meant a strategy of behavior consisting in achieving the assumed goals by individuals or various groups of people using means that are in conflict with the norms, rules, procedures accepted as appropriate in a given political and socio-economic order.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2023, 41, 1; 29-52
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia społeczna PRL filmem pisana. Kilka uwag na marginesie monografii Doroty Skotarczak, Stanisław Bareja. Jego czasy i filmy, Łódź 2022, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego („PRL. Biografie”), ss. 257
Social History of the People’s Republic of Poland Written by Film. Some Remarks on the Margins of Dorota Skotarczak’s Monograph, Stanisław Bareja. Jego czasy i filmy [Stanisław Bareja. His Times and Films] (Łódź, 2022, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, ‘PRL. Biografie’ Series, pp. 257)
Autorzy:
Domke, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234875.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Stanisław Bareja
visual history of People’s Poland
social history of People’s Poland
history of Polish cinema
biography
historia wizualna PRL
historia społeczna PRL
historia kina polskiego
biografistyka
Opis:
Tekst omawia publikację naukową Doroty Skotarczak z 2022 r., pt. Stanisław Bareja. Jego czasy i filmy. Autor artykułu recenzyjnego wpisał swoje opracowanie w kontekst historii Polski Ludowej.
The text discusses Dorota Skotarczak’s 2022 academic publication, entitled Stanisław Bareja. Jego czasy i filmy [Stanisław Bareja. His Times and Films]. The author of the review article placed his study in the context of the history of People’s Poland.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2023, 55, 1; 231-243
0419-8824
2451-1323
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W przededniu transformacji. Studium pewnego dziennika osobistego
The Day before Political Transformation. A Study of a Certain Intimate Diary
Autorzy:
Przeperski, Michał
Wicenty, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28694062.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
transformacja ustrojowa w Polsce
historia społeczna
dzienniki osobiste
społeczeństwo polskie i inteligencja w latach osiemdziesiątych XX w.
political transformation in Poland
social history
personal diaries
Polish society and intelligentsia in the 1980s
Opis:
Artykuł stanowi analizę dzienników Teresy Konarskiej, emerytki o ziemiańskim rodowodzie, a zarazem diarystki i obserwatorki życia politycznego. Wybrane tomy dzienników, powstałe między sierpniem 1988 a kwietniem 1989 r., dają sposobność do studium mentalności, wyobrażeń i emocji inteligenckiej wizji świata społecznego i politycznego. Autorzy wskazują jej kluczowe elementy: politykę jako domenę aktorów, dychotomiczny podział świata (partyjni vs. solidarnościowcy, ludzie na poziomie vs. głupcy), poczucie zagrożenia, beznadziei i schyłku. Konkludując, osadzają tę subiektywną wizję w kontekście wiedzy o polskim społeczeństwie lat osiemdziesiątych oraz antecedencji zjawisk, które stały się widoczne w latach dziewięćdziesiątych.
This article analyses the diaries of Teresa Konarska, a pensioner of landed gentry origins but also a diarist and observer of political life. The selected volumes of journals, written between August 1988 and April 1989, provide an opportunity to study the mentality, opinions and emotions of the intelligentsia’s vision of the social and political world. The authors identify its key elements: politics as the domain of actors, the dichotomous division of the world (party people vs Solidarity people, ‘up to the scratch’ vs fools), a sense of threat, hopelessness and decline. In conclusion, they set this subjective vision within the context of the knowledge of Polish society in the 1980s and the antecedents of the phenomena that became visible in the 1990s.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 245-273
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reformy edukacyjne i rozwój koncepcji dotyczących edukacji wczesnoszkolnej w Polsce w latach 1990–2017
Educational reforms and the development of concepts on early childhood education in Poland from 1990 to 2017
Autorzy:
Kinal, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340776.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
integrated education
education reform
concepts of early childhood education
history of education
education in Poland
kształcenie zintegrowane
reforma oświaty
koncepcje edukacji wczesnoszkolnej
historia edukacji
edukacja w Polsce
Opis:
Początkowy etap nauki instytucjonalnej jest ważny dla rozwoju dziecka ze względu na to, że jest to czas intensywnego rozwoju, nabywania wzorców społecznych, kształtowania nastawienia do nauki oraz oczekiwań względem instytucji oświatowych. Dla wielu dzieci przedszkole i szkoła są miejscami wyrównywania szans edukacyjnych i nierówności społecznych. Edukacja początkowa jest pewnego rodzaju rusztowaniem, na którym uczniowie budują swoje rozumienie pojęć w późniejszych latach nauki, jest także pierwszym etapem, na którym uczeń powinien zdobywać szereg umiejętności poznawczych, nie pomijając wzorców odpoczynku i zabawy. Od jakości edukacji, metod pracy nauczycieli, rozwoju metodyki nauczania zintegrowanego i popularyzacji wyników badań zależy przyszłość i jakość życia społeczeństwa. Analiza reform i idei oraz zestawienie ich z praktyką szkolną umożliwia przeprowadzenie ewaluacji i wyciągnięcie wniosków, w jakim kierunku powinny zmierzać planowane zmiany. Celem artykułu jest nieobecna w literaturze przedmiotu analiza zmian w edukacji wczesnoszkolnej związanych z reformami oświaty oraz z rozwojem myśli pedagogicznej. W artykule przedstawiono ewolucję poglądów na rolę edukacji. Zaprezentowano najważniejsze reformy i zmiany w edukacji wczesnoszkolnej oraz omówiono koncepcje edukacji zintegrowanej od przełomowych XX-wiecznych koncepcji dotyczących całościowego pojmowania edukacji, dostrzeżenia podmiotowości dziecka w procesie kształcenia w ideach progresywistycznych, aż do koncepcji edukacji zintegrowanej i sposobu jej rozumienia przez polskich pedagogów. W artykule p rzeanalizowano także korelacje założeń edukacji zintegrowanej z praktyką edukacyjną.
The initial stage of institutional learning is important for a child's development due to the fact that it is a time of intensive development, the acquisition of social models, shaping the attitude to learning and expectations towards educational institutions. For many children, kindergarten and school are places that give them the opportunity to equalize educational opportunities and social inequalities. Initial education is a kind of scaffolding on which pupils build their understanding of concepts in their later years of learning, it is also the first place where a pupil should acquire a range of cognitive skills, not to overlook the patterns of rest and play. The future and quality of society's life depend on the quality of education, teachers' working methods, the development of integrated teaching methodology and the popularization of research results. The analysis of reforms and ideas and comparing them with school practice allows for evaluation and the drawing of conclusions in which direction the planned changes should proceed. The purpose of the article is to analyse, absent from the literature, the changes taking place in early childhood education related to educational reforms and the development of pedagogical thought. The article presents the evolution of views on the role of education. The most important reforms and changes in early childhood education are presented, and the concepts of integrated education discussed – from the ground-breaking 20th century concepts of comprehensive understanding of education, noticing the subjectivity of the child in the process of education in progressive, to the concept of integrated education and the way it is understood by Polish educators. The article also analyses the correlations between the assumptions of integrated education and educational practice.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 24, 3; 65-82
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawczość w badaniach nad historią społeczną dziewcząt. Przykład międzywojennego Tarnowa
Agency in Research into the Social History of Girls. Interwar Tarnów as an Example
Autorzy:
Wilk, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14748466.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
girlhood studies
social history
interwar Poland
gender
agency
historical sociology
studia nad dziewczętami
historia społeczna
międzywojenna Polska
płeć kulturowa
sprawczość
socjologia historyczna
Opis:
Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób dziewczęta międzywojennego Tarnowa mogły być sprawcze. Analizę dyskursów określających ramy funkcjonowania dziewcząt, poprzedziła próba określenia struktury społecznej i jej przemian w międzywojennym mieście. Bazę źródłową stanowiły wybrane numery czasopism wydawanych w międzywojennym Tarnowie i dotyczących spraw lokalnych, protokoły szkolne, a także dane statystyczne oraz egodokumenty. W badaniach przyjęto perspektywę mikrohistoryczną i skoncentrowano się na wybranych aspektach życia codziennego. Ramę metodologiczną stanowiły studia nad dziewczętami (girlhood studies). Jakkolwiek w międzywojennym Tarnowie olbrzymią rolę w kształtowaniu wyborów życiowych dziewcząt i młodych kobiet nadal odgrywał świat wartości tradycyjnych, wyraźnie widać, że dziewczęta z różnych środowisk i warstw w coraz większym zakresie poszerzały pole autonomii. Sprawczość ich przejawiała się głównie w mikrodziałaniach, a istotnym kontekstem były procesy demokratyzacji i indywidualizacji.
The aim of the article is to answer the question of how girls could have agency in interwar Tarnów. The analysis of discourses framing how these girls functioned was preceded by an attempt to define the social structure and its transformations in the city between the wars. The source base included selected issues of periodicals published in Tarnów at the time, concerning local issues, school protocols, as well as statistical data and personal documents. The research adopted a microhistorical perspective and focused on selected aspects of everyday life. Girlhood studies constituted the methodological framework. Although the world of traditional values played an enormous role in shaping the life choices of girls and young women in interwar Tarnów, it is noticeable that girls from different groups increasingly expanded their scope of autonomy. Their agency was mainly manifested in micro-activities, while the processes of democratisation and individualisation were a significant context.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2022, 66, 4; 159-180
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość historyczna studentów Politechniki Rzeszowskiej na temat najważniejszych dla Polski wydarzeń XX wieku
The historical awareness of those events most important to Poland of the previous century among university students
Autorzy:
Moczuk, Eugeniusz
Ostasz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340762.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Historical consciousness
historical awareness
sociological research
history
sociology
badania socjologiczne
historia
socjologia
świadomość historyczna
Opis:
Świadomość historyczna jest zjawiskiem włączania przeszłości do aktualnej świadomości społecznej. Będąc sumą wyobrażeń o przeszłości i sposobem myślenia o niej, jest także świadomością istnienia przeszłości, teraźniejszości i przyszłości oraz poczuciem posiadania własnej, niepowtarzalnej i przynależnej tylko danemu społeczeństwu historii. W niniejszym opracowaniu zawarto wyniki badań dotyczących analizy świadomości historycznej respondentów na temat wydarzeń historycznych z ostatnich 100 lat, które były najważniejsze dla historii Polski i szczególnie utkwiły w świadomości badanych. Badania pokazują, że świadomość historyczna respondentów jest na dosyć niskim poziomie, a wybory dotyczące wydarzeń z przeszłości Polski warunkowane są medialną kampanią związaną z rocznicą odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 r.
Historical consciousness is a phenomenon of incorporating the past into the current social consciousness, being the sum of ideas about the past and the way of thinking about it; it also entails awareness of the existence of the past, present and future and a sense of having one's own, unique history, attributed to any given society. This study presents the results of research analyzing the respondents’ historical awareness of such historical events of the last century, which are considered the most important for Polish history and have particularly stuck with their consciousness. The research shows that the respondents’ historical consciousness is on a rather low level, and the choices of the events from Poland’s past are conditioned by the media campaign connected with the anniversary of Poland regaining independence in 1918.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 23, 2; 73-98
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ten obcy z pierwszej strony. Funkcje perswazyjne fotografii w prasie okresu Polski ludowej na przykładzie „Odry” w latach 1945–1950
The stranger from the front page. Photography as a carrier of persuasion in the press of “Peoples Poland” ("Odra" 1945–1950)
Autorzy:
Sarna, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340799.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
propaganda in the Polish People’s Republic
Western and Northern Territories
of Poland (Recovered Territories) cultural magazines
“Odra”
press photography
visual history
propaganda PRL
Ziemie Zachodnie i Północne Polski (Ziemie Odzyskane)
czasopisma kulturalne
„Odra”
fotografia prasowa
historia wizualna
Opis:
Fotografia prasowa w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej była narzędziem propagandy. Wprowadzenie w Polsce leninowskiego modelu prasy poprzedził kilkuletni okres planowania. Oprócz gazet mających charakter propagandowo-agitacyjny działały między innymi czasopisma określające się jako niemarksistowskie, jak katowicka „Odra”. Margines ich swobody z biegiem czasu coraz bardziej się kurczył. Świadectwem tego są między innymi fotografie. Obok przodowników pracy zamieszczano karykaturalne wizerunki Niemców, będące elementem dyskursu antyniemieckiego ukierunkowanego między innymi na uzasadnienie słuszności wysiedleń. W niniejszym artykule autor stawia pytanie o funkcjonowanie fotografii na łamach czasopisma stopniowo ulegającego naciskom propagandy.
Press photography was a tool of propaganda in the Polish People's Republic. However, the period itself was not at all homogeneous, and the introduction of the Leninist model of the press in Poland was preceded by several years of planning. In addition to the propaganda and agitation press, there were also non-Marxist magazines, such as Odra in Katowice. The extent of their liberty shrank over time. This is evidenced by, among other aspects, photographs: next to labor leaders, cartoonish images of Germans were published, being an element of the anti-German discourse serving to justify forced expulsions. In the article, the author investigates the functioning of photography in the pages of a magazine gradually succumbing to the pressure of propaganda.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 25, 4; 55-71
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W stronę nowej syntezy historii społecznej? Uwagi nad Ludową historią Polski Adama Leszczyńskiego
Towards a New Synthesis of Social History? Notes on the People’s History of Poland by Adam Leszczyński
Autorzy:
Wyżga, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105971.pdf
Data publikacji:
2022-04-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
serfdom
corvée
peasants
burghers
social history
economy
synthesis
poddaństwo
pańszczyzna
chłopi
mieszczaństwo
historia społeczna
gospodarka
synteza
Opis:
Celem artykułu recenzyjnego jest ujęcie popularnej syntezy historycznej Adama Leszczyńskiego pt. Ludowa historia Polski w kontekście zapotrzebowania na nową syntezę historii społecznej. Skupiono się przede wszystkim na partii książki odnoszącej się do okresu przed XIX w. Omówiona została przyjęta przez Autora oś narracji, skoncentrowana na wyzysku mas społecznych przez elity w długim, obejmującym prawie całe pasmo dziejowe Polski, okresie. Zwrócono uwagę na nie dość krytyczne wykorzystanie starszej historiografii, pominięte lub zbyt słabo zaakcentowane różne aspekty życia poddanych, jak również uwzględnienie pewnych istotnych pozycji literatury przedmiotu.
The purpose of this review article is to review Adam Leszczyński’s popular historical synthesis, Ludowa historia Polski (A People’s History of Poland), in the context of the need for a new synthesis of social history. The focus is primarily on the part of the book devoted to the period before the nineteenth century. It discusses the narrative axis adopted by the Author, focused on the exploitation of social masses by elites over a long period, covering almost the entire history of Poland. Attention is drawn to the insufficiently critical use of older historiography and the omission or underemphasis of various aspects of subjects’ lives. Also, the extent to which some important items from the literature on the subject have been included is also discussed.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 1; 195-229
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie kobiet w problemy społeczne w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce na wybranych przykładach
Womens involvement in social problems in the interwar period in Poland on selected examples
Autorzy:
Skotnicka-Palka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340745.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
women
Second Polish Republic
social history
Polish intelligentsia
kobiety
Druga Rzeczpospolita Polska
historia społeczna
inteligencja polska
Opis:
W artykule zaprezentowano sylwetki i działalność kilku wybranych kobiet, aktywistek społecznych z dwudziestolecia międzywojennego. Wywodziły się one z różnych środowisk, działały na wielu polach, kierowały swą pomoc do rozmaitych grup osób. Wszystkie łączyła praca wykonywana w poczuciu obowiązku, a nawet misji wobec potrzebujących. Ich możliwości działania były różne. Michalina Mościcka i Aleksandra Piłsudska były żonami polityków. Obie pracowały społecznie, zanim ich mężowie zrobili kariery polityczne, jak też w trakcie pełnienia przez nich funkcji publicznych. Olga Małkowska z Drahonowskich uczestniczyła w tworzeniu skautingu na ziemiach polskich, promowała ideę harcerską w społeczeństwie, a jednocześnie dostrzegała problemy, z którymi zmagali się Polacy tuż po odzyskaniu przez kraj niepodległości. Angażowała się społecznie, m.in. otaczając opieką niezamożne dzieci. Dr Justyna Budzińska-Tylicka była lekarką, pionierką propagowania higieny i zdrowia kobiecego. Dostrzegła problemy najuboższych kobiet związane z kwestią planowania rodziny, co skłoniło ją do zaangażowania się w działalność społeczną i oświatową w środowiskach wiejskich i robotniczych. Na tym polu aktywna była również pisarka Irena Krzywicka. Zofia Solarzowa potrzebę działalności na niwie społecznej wyniosła z domu. Wzorując się na aktywności swoich przybranych rodziców, czuła potrzebę kontynuowania ich pracy, angażując się na rzecz ruchu spółdzielczego, wychowując w ten sposób przyszłych działaczy społecznych. Ich aktywność można potraktować jako nową formę patriotyzmu, nie poprzez walkę zbrojną, ale przez szeroko pojętą pracę mającą na celu wzmocnienie odrodzonego po 123 latach niewoli państwa polskiego.
The article presents the profiles and activities of a few selected women, social activists from the interwar period in Poland. They came from various backgrounds, they were active in many fields, but also offered and directed their help to various groups of people. They were all connected by their work done out of sense of duty and even understood as a mission towards people who were in need. Their possibilities were different. Michalina Mościcka and Aleksandra Piłsudska were the wives of notable politicians. They both acted as community workers before their husbands ’political careers took off, and likewise while they were in public office. Olga Małkowska from the Drahonowski family participated in the establishment of the scouting movement in Poland, promoted its spread in society, and at the same time saw and reacted to problems that Poles faced right after the state regained independence. She was socially involved, inter alia, in taking care of poor children. Dr. Justyna Budzyńska-Tylicka was a doctor, a pioneer in promoting women’s hygiene and health. She noticed the problems of the poorest women related to the issue of family planning, which led her to engage in social and educational activities in rural and working-class communities. The writer Irena Krzywicka was also active in this field. Zofia Solarzowa, on the other hand, took the work in the social field from home. Following the example of the activities of her adoptive parents, she felt the need to continue their work, engaging in the cooperative movement, thus educating future social activists. The activities of all these women could be treated as a new form of patriotism, meant not through armed, military struggle, but through broadly understood work aimed at strengthening the Polish state, reborn after 123 years of captivity.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 22, 1; 80-101
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katolicki tygodnik społeczny „Ład” wobec przemian ustrojowych w Polsce w latach 1988–1993. Przyczynek do dziejów polskiej chadecji
Catholic social weekly “Ład” and institutional transformation in Poland in 1988–1993. A contribution to the history of Polish Christian Democracy
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130039.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
chrześcijańska demokracja
myśl polityczna
publicystyka
Stronnictwo Pracy
transformacja ustrojowa
tygodnik „Ład”
Christian democracy
political thought
journalism
Labor Party
political transformation
“Ład” weekly
Opis:
Artykuł przedstawia dzieje tygodnika katolickiego „Ład” oraz skupionych wokół niego środowisk chadeckich w latach 1988–1993. Prezentuje główne spory ideowe chadeków w dobie transformacji ustrojowej, przeobrażenia organizacyjne oraz ich stosunek do wydarzeń na scenie politycznej. Celem artykułu jest też wskazanie przyczyn klęski tradycyjnych partii chadeckich, które nie potrafiły utrzymać się na scenie politycznej, podobnie jak tygodnik „Ład”. Tekst dowodzi, że wynikało to zarówno z przyczyn obiektywnych, uniemożliwiających uzyskanie silnej pozycji przez partie odwołujące się do tradycji międzywojennych, ale i z powodu rozbicia ruchu chadeckiego i polskiej prawicy w ogóle oraz negatywnego odbioru społecznego rządów solidarnościowych. „Ład” i chadecy proponowali interesujące rozwiązania ustrojowe i gospodarcze, jednakże nie potrafili zająć wyraźnego stanowiska w konflikcie politycznym. Wiele ich koncepcji nie budziło zainteresowania opinii publicznej, te zaś, które miały potencjał na stanie się głośnymi, były „przechwytywane” przez inne partie. Pismo i jego środowisko pozostało zatem interesującym elementem historii polskiej myśli politycznej, jednak wobec zdeterminowania polskiej sceny politycznej przez inne kwestie nie zdołały przebić się ze swym umiarkowanym programem.
The article presents the history of the Catholic weekly “Ład” and the Christian Democrat circles gathered around it in 1988–1993. It presents the main ideological disputes of the Christian Democrats at the time of the political transformation, organizational transformations and their attitude to events on the political scene. The aim of the article is also to indicate the reasons for the defeat of the traditional Christian Democratic parties, which were unable to maintain their position on the political scene, as did the weekly “Ład”. The text argues that this was due both to objective reasons, which made it impossible for the parties referring to the interwar traditions to gain a strong position, and to the fragmentation of the Christian Democratic movement and the Polish right in general, as well as to the negative public perception of the Solidarity governments. “Ład” and the Christian Democrats proposed interesting political and economic solutions, but they were unable to take a clear position in the political conflict. Many of their ideas did not arouse public interest, while those that had the potential to become famous were “intercepted” by other parties. Therefore, the magazine and its milieu remained an interesting element of the history of Polish political thought, but due to the fact that the Polish political scene was determined by other issues they did not manage to break through with their moderate program.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2021, 20, 2; 127-166
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marki i produkty markowe branży spożywczej na ziemiach polskich w perspektywie historycznej
Brands and branded grocery products in Poland from the historical perspective
Autorzy:
Pacanowska, Regina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340552.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
brands
brand history
regional product origin
food brands
brands in the
socialist economy
marki
historia marek
regionalne pochodzenie produktu
marki spożywcze
ewolucja marek spożywczych – marki spożywcze w gospodarce socjalistycznej
Opis:
Współczesne marki są efektem kilkusetletniej ewolucji. Marki spożywcze, odmiennie niż marki towarów i przedmiotów trwałych, kształtowały swoją nazwę w oparciu o miejsce wytwarzania lub pochodzenia określonego produktu. Problemy z przechowywaniem i transportowaniem żywności powodowały, że produkty spożywcze wytwarzano w przeszłości przede wszystkim na potrzeby rynków lokalnych. Towary żywnościowe o wyjątkowych walorach smakowych sprowadzano z odległych regionów czy krajów. Ich odbiorcami w minionych wiekach byli przedstawiciele wyższych warstw społecznych. W drugiej części artykułu zwrócono uwagę na czynniki determinujące/określające kształtowanie się marek spożywczych na ziemiach polskich, tj. zmiany w technologii produkcji rolniczej, a także wzrost zapotrzebowania na przetworzoną żywność. Znaczący rozwój przemysłu spożywczego w Polsce przypadł na drugą połowę XX w. W praktyce do końca tego stulecia cechą charakterystyczną marek spożywczych była niska rozpoznawalność produktów i dominacja marek lokalnych. Słowa kluczowe: marki, historia marek, regionalne pochodzenie produktu, marki spożywcze, ewolucja marek spożywczych – marki spożywcze w gospodarce socjalistycznej.
Modern brands are the result of centuries of evolution. Branded products were produced in the past epochs primarily for the needs of the richest social classes. The system of trademarks played an important role in shaping them. The article highlights the specificity of brands in the food industry. This industry is dominated by products manufactured for a local market, and consequently also brands with little market recognition. Due to problems with storage and distribution over long distances, brands of food products shaped their name primarily based on the place of production or the regional origin of the product. In the second part of the article, attention is drawn to those elements determining the formation of food brands in Poland, such as changes in agricultural production technology, as well as an increase in the demand for packaged and processed food. The significant development of the food industry in Poland took place in the second half of the 20th century.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 18, 1; 58-77
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola społeczna aptek jezuickich w dawnej Rzeczypospolitej
The social role of Jesuit pharmacies in the former Republic of Poland
Autorzy:
Mariani, Andrea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408508.pdf
Data publikacji:
2021-11-03
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
history of pharmacy
Polish-Lithuanian Commonwealth
Society of Jesus
medical matter
history of surgery
history of medicine
Opis:
The article presents the social role of Jesuit pharmacies in the Polish-Lithuanian Commonwealth based on the sources of religious provenance and inventories of Jesuit colleges drawn up as a result of the dissolution of the Society of Jesus in 1773. In the first part, the author analyzes the ecclesiastical and secular legislation and its impact on the activities of Jesuit pharmacies. Canon law did not forbid clergymen to deal with medicine, but only limited the possibility of obtaining academic education in this field and conducting surgical procedures. By adopting these rules, Jesuit legislation placed the main emphasis on superiors’ control over the finances of pharmacies and limited the sale of drugs to protect the order from being accused of unfair competition by the townspeople. In the context of state pharmaceutical law, the privilege of June 30, 1662, which allowed for the liberation of journeymen by Jesuit pharmacists, was of great importance. In this way, a path of professional education in the field of pharmacy under the management of the Society, an alternative to the guild system, was created. The second part of the article discusses the social factors that favoured the establishment of monastic pharmacies. Particularly noteworthy is the uneven distribution of Jesuit pharmacies in the former Polish-Lithuanian Commonwealth. While in Royal Prussia the Jesuits did not run pharmacies to avoid conflicts with the Protestant bourgeoisie, in the eastern borderlands of the Polish-Lithuanian state, Jesuit pharmacies were often the only institutions of this type. The third part of the work presents the financial situation of Jesuit pharmacies. They had significant income, but also required considerable investments related to the purchase of raw materials and equipment in the Baltic ports. The fourth part of the article concerns the social scope of the activity of Jesuit pharmacists, who not only provided medicines to the poor, but also treated nobles, magnates and high church dignitaries. Not being obliged by guild regulations, apart from preparing medicines, they also diagnosed them, performed minor surgical procedures and assisted women during childbirth. The last part of the article discusses drugs and raw materials in terms of their availability to the broadly understood clientele. The offer of Jesuit pharmacies included both cheap products derived from the local flora, intended for the treatment of the poor, and expensive raw materials from abroad. Moreover, among the medical matter there were preparations for women and infants, as well as for people suffering from syphilis. In the end, the author emphasizes the centrality of pharmacies in the Jesuit pastoral strategy. Thanks to their high level, pharmacies not only corresponded to the ideal of mercy, but also contributed to gaining the favour and trust of representatives of social elites. In this context, the dissolution of the Society is an important turning point not only in cultural and religious life, but also in the history of medicine and pharmacy in the former Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2021, 37; 42-83
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów mniejszości niemieckiej w Polsce. Przegląd działalności politycznej, społecznej i kulturalnej od 1989 r.
Outline of the history of German minority in Poland. Review of political, social and cultural activities since 1989
Autorzy:
Piruta, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945345.pdf
Data publikacji:
2021-04-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
mniejszość niemiecka
Rzeczpospolita Polska
prawa mniejszości niemieckiej
największa mniejszość narodowa w Polsce
organizacje mniejszości niemieckiej
German minority
the Republic of Poland
the rights of the German minority
the biggest national minority
organizations of the German minority
Opis:
Niniejszy referat ma na celu przedstawienie, jak wygląda sytuacja mniejszości niemieckiej w Rzeczpospolitej Polskiej. W pracy zostanie dokonana analiza uwarunkowań tejże mniejszości, zarówno pod kątem prawnym, jak i historycznym. Artykuł można podzielić zasadniczo na dwie główne części. W pierwszej kolejności zostanie zaprezentowany rys historyczny. Po pierwsze zostaną przedstawione informacje na temat pierwszych osadników niemieckich na ziemiach polskich, jak funkcjonowali oni w społeczeństwie, czym się zajmowali, jakie prawa posiadali, czy asymilowali się z Polakami, czy kultywowali swoją kulturę, a także jakie stosunki panowały pomiędzy Niemcami a Polakami oraz wpływ zaborów i obu wojen światowych na te relacje. Następnie po omówieniu, jak wyglądały te okoliczności przed laty, dalsza część artykułu zostanie poświęcona czasom współczesnym. W tej części zrelacjonowane będą działania mniejszości niemieckiej obecnie, jak funkcjonują w społeczeństwie polskim, jak pielęgnują kulturę kraju pochodzenia, jakie relacje łączą mniejszość niemiecką z Polakami, czy przedstawiciele mniejszości niemieckiej działają w życiu politycznym, do jakich organizacji należą i jakie niemieckie wydarzenia kulturalne organizują. Zaprezentowane zostaną informacje dotyczące danych statystycznych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku, między innymi ile osób deklaruje się jako mniejszość niemiecka, jakie tereny Polski głównie zamieszkuje ta mniejszość. Nie zabraknie również informacji dotyczącej aktów prawnych odnoszących się do kwestii praw mniejszości niemieckiej w Rzeczypospolitej Polskiej.
This article aims to present the situation of the German minority in the Republic of Poland. The article will analyze the conditions of this minority in terms of law and history. The article can be divided into two main parts. First will be presented a historical outline. There will be information about the first German settlers on Polish soil, how they functioned in society, what they did, what rights they had, whether they assimilated with Poles, or cultivated their culture, and what relations prevailed between Germans and Poles and the influence partitions and both world wars on these relations. Then, after discussing what these circumstances looked like years ago, the rest of the article will be devoted to modern times. In this part, the activities of the German minority will be reported, how they function in Polish society, how they nurture the culture of their country of origin, what relations connects the German minority with Poles, whether representatives of the German minority act in political life, what organizations they belong to and what German cultural events they organize. Information on statistical data from the 2011 National Census of Population and Housing will be presented, including how many people declare themselves as a German minority and what areas of Poland are mainly inhabited by this minority. There will also be information on legal acts relating to the rights of the German minority in the Republic of Poland.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 47-67
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 56

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies