Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "sądownictwo polskie" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 124
Tytuł:
Polskie sądownictwo pracy w okresie międzywojennym
Polnische Arbeitsgerichtsbarkeit der Zwischenkriegszeit
Autorzy:
Kotliński, Tomasz J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533050.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Opis:
1. Wprowadzenie; 2. Sądy pracy w rozporządzeniu z 1928 r.; 3. Sądy pracy w rozporządzeniu z 1934 r.; 4. Rola i znaczenie sądownictwa pracy oraz jego popularyzacja.
1. Einführung; 2. Arbeitsgerichte nach der Verordnung von 1928; 3. Arbeitsgerichte nach der Verordnung von 1934; 4. Die Rolle und Bedeutung der Arbeitsgerichtsbarkeit und ihre Verbreitung.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2010, 13; 167-181
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej a polskie sądownictwo administracyjne (zagadnienia wybrane)
Autorzy:
Rafał, Stankiewicz,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902621.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Supreme Administrative Court
preliminary rulings
Court of Justice of European Union
Naczelny Sąd Administracyjny
pytania prejudycjalne
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Opis:
Since 1 may 2004 Poland was obligated to adopt rules of the European Union law (acquis communautaire). Domestic courts must apply appropriate regulations two different legal orders . Cooperation with European Court of Justice (ECJ) could be the best solution to achievement accordance of treaties obligations and national law. One of the most popular method, provided for article 234 Treaty establishing the European Community, are preliminary questions. In according with european jurisdiction, polish administrative courts could use this mechanism to adjudicate . In many situations courts have to refer to the ECJ for a preliminary ruling a question on the interpretation european union law. On the other hand some cases should be decided by domestic jurisdiction, but even than ECJ is obligated to present his point of view. Although litigant party could not influence on court he can use regulations provided by domestic legal procedure, for example he can lodge a complaint against suspension of legal proceedings. Put preliminary questions into practice shows how consequences will bear a parties europeanization domestic law.
Źródło:
Studia Iuridica; 2016, 66; 355-370
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja i funkcjonowanie polskiego Sądu Obywatelskiego w Londynie
Autorzy:
Siemaszko, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923474.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
sądownictwo polskie na emigracji
rząd na uchodźstwie
emigracja
Opis:
The Civic Court in London was brought into existence on the strength of a Presidential decree of 8 September 1950 concerning Civic Courts in Exile. It consisted of a General and a Civic Department. Its main objective was to adjudicate on matters relating to acts that were reprehensible from the point of view of the Polish political exiles, but at the same time indifferent in the light of the British law. The most active period in the operation of the Polish Civic Court in London occurred in the years 1951–1954, that is at a time when it was headed by Stanisław Krause. After the rupture within the Polish émigré circles, the London court remained a presidential organ, although a considerable number  of its judges moved to the faction grouped around the Polish Council of Three. This had led to the organizational decline of the court and ultimately to is practical liquidation in the first half of the sixties.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 2
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie sądownictwo pracy w okresie międzywojennym
Polish judiciary of work in the interwar period
Autorzy:
Szynal, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443295.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
prawo pracy
sądownictwo
praca
okres międzywojenny
spory pracownicze
labour law
judiciary
work
the interwar period
industrial disputes
Opis:
Artykuł zawiera omówienie procesu tworzenia się polskiego sądownictwa pracy i jego genezy po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Zawarte zostało w nim omówienie funkcjonowania sądownictwa pracy na podstawie dwóch podstawowych aktów prawnych regulujących tę kwestię w okresie międzywojennym, tj. Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 22 marca 1928 r. o sądach pracy i Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 24 października 1934 r. Prawo o sądach pracy, a także podstawowe różnice w tych regulacjach prawnych. Poddana analizie została kwestia struktury organizacyjnej sądów pracy, ich kompetencji i trybu postępowania w sporach podlegających ich jurysdykcji. Przedstawiona została również ocena efektywności sądów pracy w okresie międzywojennym i wpływ ich utworzenia na możliwość egzekwowania swoich praw przez pracowników.
The article provides an overview of the process of the formation of Polish judiciary of work and its origins after Poland regained independence in 1918. It is an overview of the functioning of the judiciary of work based on two basic legal acts that regulate the issue in the interwar period i.e. Regulation of the President of the Republic of Poland of March 22,1928 of the labour courts and the Regulation of thePresident of the Republic of Poland of 24 October 1934 labour courts law as well as fundamental differences in these instruments. The issue of organisational structure of the labour courts, their competence and conduct disputes within their jurisdiction have been analysed. The evaluation of the effectiveness of labour courts in the interwar period, and the impact of their creation on the ability to enforce their rights by employees has also been presented.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2016, 16/2; 121-130
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo sprawdzenia prawomocnych orzeczeń sądów polskich (nieniemieckich) w Generalnym Gubernatorstwie w okresie II wojny światowej. Orzecznictwo Wyższego Sądu Niemieckiego w Radomiu
The right to review final judgments of the Polish (non-German) courts in the General Government during World War II. Judicial decisions of the German Superior Court in Radom
Autorzy:
Mielnik, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/917023.pdf
Data publikacji:
2020-08-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Generalne Gubernatorstwo
sądownictwo polskie (nieniemieckie)
prawo nazistowskie
II wojna światowa
Opis:
Celem artykułu jest scharakteryzowanie przebiegu postępowania o sprawdzenie prawomocnych orzeczeń sądów polskich (nieniemieckich) przed Wyższym Sądem Niemieckim w Radomiu. W artykule ustalono, jak interpretowana była przez Wydział Sprawiedliwości w Urzędzie Gubernatora Dystryktu Radomskiego przesłanka „interesu publicznego”, niezbędna do wszczęcia postępowania. Wskazane zostały także rodzaje spraw cywilnych i karnych rozpatrywanych w ramach tej procedury. Instytucja ta służyła realizacji szczegółowego nadzoru judykacyjnego nad sądownictwem polskim (nieniemieckim). Prawo sprawdzenia przysługiwało wobec wszystkich „rozstrzygnięć” sądu polskiego (nieniemieckiego), a więc także wobec postanowień (przedstanowczych) niekończących postępowania w sprawie. Analiza orzecznictwa Wyższego Sądu Niemieckiego w Radomiu wykazała, że omawiana instytucja służyła uchylaniu i zmianie tych wyroków, które były niezgodne z prowadzoną przez władze niemieckie polityką w Generalnym Gubernatorstwie. Wyższy Sąd Niemiecki w Radomiu w postępowaniach o sprawdzenie orzeczeń sadów polskich (nieniemieckich) nie miał autonomicznej, niezależnej pozycji w orzekaniu, lecz realizował cele polityki niemieckiej w Generalnym Gubernatorstwie.
The purpose of the article is to characterize the course of review proceedings of the final judgments of the Polish (non-German) courts by the German Superior Court in Radom. The paper ascertains how the premise of “public interest,” which was necessary to initiate proceedings, was interpreted by the Department of Justice in the Governor’s Office of the Radom District. Moreover, the types of civil and criminal cases which were examined under this procedure are indicated. The purpose of this institution was to implement detailed judicial supervision of the Polish (non-German) judiciary. The right to review was available in relation to all the “rulings” of Polish (non-German) courts. Consequently, it was alsoapplicable to non-final decisions which did not conclude the proceedings in a given case. An analysis of the judicial decisions of the German Superior Court in Radom demonstrates that the delineated institution had the purpose of overturning and changing those judgmentswhich were incompatible with the German policy in the General Government. In the course of the proceedings which verified the judgments of Polish (non-German) courts, the German Superior Court in Radom did not have an autonomous and independent position in its adjudication. Instead, it adhered to the German policy in the General Government in order to realize the policy’s objectives.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2020, 72, 1; 211-240
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tezy prawne z zakresu prawa karnego wydawane przez polskie (nieniemieckie) sądy apelacyjne w Generalnym Gubernatorstwie (1940–1943)
Legal theses in the field of penal law issued by Polish (non-German) courts of appeal in the General Government (1940–1943)
Autorzy:
Mielnik, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596884.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Generalne Gubernatorstwo
prawo nazistowskie
sądownictwo nazistowskie
druga wojna światowa
sądownictwo polskie (nieniemieckie)
prawo karne
Opis:
Celem artykułu jest analiza tez prawnych wydawanych przez sądy apelacyjne w obszarze prawa karnego. Tezy prawne były najważniejszymi wypowiedziami jurydycznymi sądów polskich (nieniemieckich) w Generalnym Gubernatorstwie. W artykule przedstawiono szczegółową statystykę dotyczącą omawianego zagadnienia. W rezultacie poszerzono wiedzę na temat stosowania prawa przez sądy polskie (nieniemieckie) w Generalnym Gubernatorstwie, przede wszystkim w odniesieniu do rodzajów spraw karnych rozpatrywanych przez te sądy oraz związanych z nimi problemów prawnych. W szerszym znaczeniu przeprowadzona analiza pozwoli odpowiedzieć na pytanie o rolę i aktywność sądownictwa polskiego (nieniemieckiego) i czy sądy te były wykorzystywane do prowadzenia nazistowskiej polityki w Generalnym Gubernatorstwie w sprawach karnych.
The purpose of the article is to analyze the legal theses issued by courts of appeal in the field of penal law. The legal theses were the most important juridical statements of Polish (non-German) courts in the General Government. Detailed statistics concerning the issue under discussion are presented in the article. As a result, knowledge of the application of penal law by Polish (non-German) courts in the General Government is broadened, mainly in relation to the types of criminal cases that were heard by these courts and to the legal problems connected with them. In a broader context, this analysis will make it possible to answer the question concerning the role and activity of the Polish (non-German) courts in the General Government. Moreover, it will provide an answer whether these courts were used to implement Nazi policy in the General Government in criminal cases.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2021, 73, 1; 99-116
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie sądownictwo w świetle danych statystycznych. Ujęcie porównawcze
The Polish Judicial System in Statistical Numbers. A Comparative Account
Autorzy:
Dębiak-Bartosewicz, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/518479.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
Opis:
In the article, the author attempts to diagnose the Polish judicial system, in the context of expected actual efficiency. The analysis avails itself of the following indicators: the number of incoming cases, the number of professional judges and non-judicial staff in courts, public expenditures allocated to courts, the clearance rate, average disposition time and overall efficiency. Polish data regarding the Polish judiciary has been compared with its international counterparts, particularly all EU members. This comparative approach is to make an authoritative and reliable diagnosis of the Polish judicial system, compared to other EU member states. The article is also an attempt to answer the question of whether critical assessments, that have dominated Polish public debate, are justified, and whether the Polish judiciary is as inefficient and ineffective as it would look apparent from the statistics.
Źródło:
Forum Prawnicze; 2016, 2 (34); 74-97
2081-688X
Pojawia się w:
Forum Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz sądownictwa i adwokatury w Generalnym Gubernatorstwie w okresie II wojny światowej w twórczości Karola Pędowskiego
The image of the judiciary and attorneys in the General Government during World War II in works of Karol Pędowski
Autorzy:
Mielnik, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945339.pdf
Data publikacji:
2021-04-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Generalne Gubernatorstwo
sądownictwo polskie (nieniemieckie)
adwokatura
Karol Pędowski
II wojna światowa
General Government
Polish (non-German) judiciary
attorneys
World War II
Opis:
Karol Pędowski był adwokatem, który obok działalności zawodowej, społecznej i politycznej zajmował się także literaturą. W okresie II wojny światowej zdał oficjalny egzamin adwokacki oraz prowadził praktykę adwokacką, udzielając porad prawnych, przede wszystkim w ramach działalności Towarzystwa Opieki nad Więźniami „Patronat”. W jego publikacjach znaleźć można wiele wątków dotyczących warszawskiego sądownictwa i adwokatury w okresie okupacji niemieckiej. Tematyka ta w twórczości Karola Pędowskiego pojawia się w sposób bezpośredni, na pierwszym planie, albo pośrednio, jako tło do prowadzonej fabuły. Celem artykuły będzie przedstawienie obrazu sądownictwa i adwokatury w Generalnym Gubernatorstwie w okresie II wojny światowej, jaki w swojej twórczości zawarł adwokat Karol Pędowski. Analizie poddano opublikowane przez niego artykuły, książki i opowiadania, w których znalazły się opisy i wspomnienia prawdziwych i fabularyzowanych wydarzeń z okresu II wojny światowej. W pracy przyjęto założenie, że nawet w odniesieniu do fabularyzowanych wydarzeń, autor ukazał prawdziwe realia odnoszące się do przedmiotowej problematyki artykułu. Artykuł, poświęcony kwestiom prawa i sądownictwa ukazanego w literaturze, pretenduje więc do opracowania z zakresu nurtu „law and literature”. Problematyka sądownictwa i adwokatury w Generalnym Gubernatorstwie, przede wszystkim w odniesieniu do sądownictwa polskiego (nieniemieckiego) nadal stanowi nieopracowany, i przez to nieznany, obszar badawczy. Ocena obrazu literackiego, jaki w swojej twórczości przedstawił Karol Pędowski, wskazuje, że ma on wiarygodny charakter, dzięki czemu uzupełnia znane fakty historyczne.
Karol Pędowski was an attorney who, apart from his professional, social, and political activities, also published several historical works. During the Second World War, he passed the official attorney exam and worked as an attorney, especially in the charity organization that helped prisoners. His publications contain many themes about the Warsaw judiciary and attorneys during the German occupation. These themes are shown directly, as a main topic, and indirectly in the Karol Pedowski works. The purpose of the article will be to present the image of the judiciary and attorneys in the General Government during the Second World War, which Karol Pędowski made in his publications. To achieve this purpose articles, books, and stories that contained descriptions and memories of real and fictionalized events in the history of the judiciary and attorneys during World War II were analyzed. In the article assumption was made that even in fictionalized events the author shown real and truth background, important for the topic of the article. The article, devoted to the issues of law and judiciary presented in the literature, pretends to be a study in the field of "law and literature". The issues of the judiciary and advocacy in the General Government, primarily about the Polish (non-German) judiciary, are still an undeveloped and therefore unknown research area. The assessment of the image presented by Karol Pędowski in his work shows that it has a credible character, thanks to which it complements known historical facts.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 119-140
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sąd Najwyższy dawniej i dziś
The Supreme Court before and today
Autorzy:
Gersdorf, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693766.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Supreme Court
Supreme Court
independence of the judiciary
Polish judiciary
historia Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy
niezależność sądownictwa
sądownictwo polskie
Opis:
The establishment of Polish courts in 1917, which took place even before Poland regained independence, was a manifestation of the will and intent of Polish lawyers to create their own statehood. This is the reason why it is worth talking about the imponderabilities related to the independence of the judges and the judiciary especially today, in the current political situation, on the first anniversary of the attack of the executive and legislative power on the judiciary, and the introduction of the ‘new order’ in the judiciary system, the aim of which is to limit, if not eliminate, the division of powers, hence implementing a significant dependence of the judiciary on the Minister of Justice, and consequently, in a long run, to implement a restriction of the civic right to have matters settled by an independent court.
Utworzenie sądów polskich w 1917 r., jeszcze przed powstaniem niepodległego państwa, było wyrazem dążenia prawników polskich do budowy własnej państwowości. Z tego też powodu warto mówić o imponderabiliach związanych z niezależnością sędziów i sądownictwa, w szczególności dzisiaj, w aktualnej sytuacji politycznej, albowiem w tę rocznicę mamy do czynienia z atakiem władzy wykonawczej i ustawodawczej na wymiar sprawiedliwości oraz wprowadzenie założeń nowego „ładu” w wymiarze sprawiedliwości, które w swych założeniach mają doprowadzić do ograniczenia lub nawet zaniku trójpodziału władzy przez znaczące uzależnienie sądów od ministra sprawiedliwości i przez to w dalszej perspektywie do ograniczenia obywatelskiego prawa do rozstrzygnięcia sprawy przez niezależny sąd.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 2; 25-30
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praworządność: idea demokratycznego państwa prawa czy legalnej korupcji?
The Rule of Law: idea of a democratic state of law or legal corruption?
Autorzy:
Walczak, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232223.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
praworządność
legalna korupcja
wartości konstytucyjne
prawa obywateli
Unia Europejska
polskie sądownictwo
porządek konstytucyjny
bezpieczeństwo wewnętrzne
rule of law
legal corruption
constitutional values
citizens’ rights
European Union
polish judiciary
constitutional order
internal security
Opis:
W artykule przedstawiono wielowątkowe i krytyczne analizy dotyczące szerokiego postrzegania i rozumienia praworządności w procesach decyzyjnych związanych ze sprawowaniem władzy publicznej. Na wstępie zwrócono uwagę na fakt, że toczne od pięciu lat dyskusje i spory na temat rządów prawa, koncentrują się na wybranych aspektach problemowych i sprowadzają się wyłącznie do postrzegania zagrożeń dla niezależności polskiego sądownictwa. W dalszej części pracy omówiono istotę praworządności w teorii polskiego prawa – art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wyjaśniono rozumienie praworządności w świetle przepisów prawa wspólnotowego, które odnoszą się do wartości wpisanych do art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Następne rozważania i wnikliwe analizy poświęcono praworządności w kontekście procesów decyzyjnych, a także wyjaśniono istotę i cele legalnej korupcji. W podsumowaniu sformułowano 10 ogólnych i uniwersalnych atrybutów praworządności, mających swoje odzwierciedlenie w praktyce zarządzania, które znaczącą przybliżają do właściwego zrozumienia niekaralnych form korupcji. Na koniec wyjaśniono, że aktualne dyskusje na temat praworządności mają związek z wyrokiem TSUE z 2 marca 2021 r., który tworzy struktury prawne pozwalające sądom na ignorowanie polskiego porządku konstytucyjnego.
The article presents multi-threaded and critical issues concerning the broad perception and understanding of the rule of law in decision-making processes tied to the exercise of public authority. At the beginning, attention is drawn to the fact that ongoing discussions and disputes on the rule of law, which have been conducted for five years, focus on selected problematic aspects, and come down only to the perception of threats to the independence of the Polish judiciary. Further, the paper discusses the essence of the rule of law in the theory of Polish law (Article 2 of the Constitution of the Republic of Poland) and clarifies the meaning of the rule of law in provisions of the Community Law which relate to values listed in Article 2 of the EU Treaty. The rule of law is also examined in the context of decision-making processes. The paper presents the essence and objectives of legal corruption, whereas – in conclusions – it formulates 10 general and universal attributes of the rule of law related to management practices. These attributes bring us closer to the proper understanding of the essence of unpunished forms of corruption. Finally, it is explained that current discussions about the rule of law are connected to the judgment of the Court of Justice of the European Union from 2 March 2021, which creates legal structures that allow domestic courts to ignore the Polish constitutional order.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 156-204
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opinion internationale. Polska: Konstytucja, Trybunał Konstytucyjny i obawy opinii miedzynarodowej
Poland: The constitution, the Constitiutional Tribunal and the anxiety of the international opinion
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2005113.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
polskie sądownictwo konstytucyjne
kryzys konstytucyjny w Polsce 2015–2016
Trybunał Konstytucyjny
opinia międzynarodowa o polskim Trybunale Konstytucyjnym
ustawy o Trybunale Konstytucyjnym RP
sędzia TK
orzecznictwo TK
Constitution of the Republic of Poland
Constitutional Court
Polish constitutional law
constitutional crisis in Poland 2015–2016
Act on the Constitutional Court of the Republic of Poland
Judge of the Constitutional Court
case law of Constitutional Court
Opis:
Inspiracją i tłem dla podjętych w artykule rozważań były wydarzenia, jakie miały miejsce w Polsce w latach 2015/2016 r., związane z wielokrotnym podejmowaniem przez nową większość parlamentarną zmian w zakresie składu, trybu postępowania i podstaw prawnych sądownictwa konstytucyjnego (ustawy o Trybunale Konstytucyjnym). Artykuł omawia trzy główne wątki funkcjonowania w Polsce Trybunału Konstytucyjnego (TK). Pierwszy ukazuje jego genezę, jeszcze w okresie realnego socjalizmu (1982), co jest o tyle istotne, że jego ówczesna koncepcja, mimo konstytucyjnej deklaracji o niezawisłości sędziów, zakładała pewien stopień jego pozostawania pod „nadzorem” parlamentu (czyli hegemonicznej partii politycznej), co tym bardziej uwrażliwia na wszelkie analogiczne przejawy politycznej interwencji już w państwie demokratycznym. Pokazuje też, jak mimo to TK umiał w tamtym czasie zdobyć niezależność i utrwalić swój autorytet, a także jak ukształtowała ten organ – już zaliczony do władzy sądowniczej – Konstytucja RP z 1997 r. Drugi wątek przedstawia w skrócie „kronikę wydarzeń”, w tym pięć kolejnych ustaw (nowelizacji lub nowych ustaw o TK) i sposób, w jaki usiłują one, nawet niekiedy fortelem prawniczym, zmienić na politycznie „korzystniejszy” skład tego sądu, zablokować jego swobodę orzekania lub unieważnić wyrok, z ostatecznym uchwaleniem trzech nowych ustaw: o organizacji i trybie postępowania przed TK oraz statusie sędziów TK (a także ustawę zawierającą przepisy wprowadzające), których negatywne konsekwencje pojawiają się na bieżąco. Równolegle ukazano opinie instytucji międzynarodowych (Komisji Weneckiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej) zaniepokojonych sytuacją w Polsce z punktu widzenia europejskich standardów rule of law. Trzeci wątek dotyczy kwestii może najważniejszej, a mianowicie konsekwencji doktrynalnych i konstytucyjnych oraz problemów, jakich polskiej nauce prawa konstytucyjnego oraz praktyce konstytucyjnej i politycznej wydarzenia te przysporzą.
The events that took place in Poland 2015 and 2016, concerning the actions taken by the new parliamentary majority, including changes in the composition, procedure and legal basis of the Constitutional Court (Constitutional Court Act) were an inspiration to the reflections presented in this paper. Discussed in the paper are three main points of the functioning of the Constitutional Tribunal (CT) in Poland. The first outlines the genesis of CT, starting with the period of real socialism (1982). This is quite important as the original concept of CT, despite the constitutional declaration of independence of the judges, assumed some degree of parliamentary supervision (i.e. a hegemonic political party). The text also describes how CT at the time able was to achieve independence and consolidate its authority, illustrating how this body – already included in the judiciary – was constituted in the Constitution of the Republic of Poland in 1997. The second point consists of a short chronicle of events, including the adoption of the five successive legal acts (amendments or new Constitutional Court Acts), and the way in which attempts were made, sometimes even by legal tricks, to change the composition of this court to a politically more favourable and to block its freedom or to revoke the court’s ruling. With the final passing of three new laws on the organisation and the procedure of the Constitutional Tribunal and the status of its judges, whose negative consequences continue to appear. At the same time, international institutions (the Venice Commission, the European Parliament and the European Commission) announced their opinions, expressing concern about the situation in Poland from the point of view of European standards of Rule of Law. The third point touches probably the most important issue – the doctrinal and constitutional consequences, as well as the problems brought by these events to the Polish constitutional law science and the constitutional and political practice.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2017, 9, 1; 32-62
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 124

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies