Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "renewable materials" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-20 z 20
Tytuł:
Emulsifiers from renewable materials: an eco-friendly synthesis and properties
Autorzy:
Szeląg, H.
Sadecka, E.
Pawłowicz, R.
Kuziemska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/778770.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
fatty acid esters
polyglycerols
nonionic surfactants
emulsifiers
renewable fatty raw materials
Opis:
The focus of this study was the preparation of novel bio based polyglycerol emulsifiers characterized by a one pot synthesis, thus by modified properties with respect to interfacial activity and effectiveness as emulsion stabilizers. The final products of the esterification process, carried out in the presence of carboxylates were used directly as emulsifiers (without purification or fractionation). Polyglycerol emulsifiers obtained in proposed conditions can be tailored to stabilize the defined emulsion system. The modification of the surface activity of emulsifiers may be obtained by programming the fatty acid acyl group in the polyglycerol ester as well as the hydrocarbon chain length in sodium soap and concentration of this compound in the reaction mixture.
Źródło:
Polish Journal of Chemical Technology; 2013, 15, 2; 128-135
1509-8117
1899-4741
Pojawia się w:
Polish Journal of Chemical Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Renewable materials as feedstock for energy production and other applications
Surowce odnawialne do produkcji energii i innych zastosowań
Autorzy:
Rogowska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835306.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
renewable sources
GHG emission
products of biological origin
surowce odnawialne
emisja GHG
produkty pochodzenia biologicznego
Opis:
In recent years increased interest in raw materials of biological origin have been observed. These products, including energy carriers, are perceived as friendly to the natural environment and human health, therefore societies with high ecological awareness have often chosen such products increasingly. In the oil and energy sector some factors stimulating the development of such products may also be distinguished. The main usage of resources of biological origin, was briefly discussed in the article. Legal, and technological aspects, as well as interaction with the environment of biomass being a part of RES (Renewable Energy Sources), were also presented.
W ostatnich latach obserwuje się zwiększenie zainteresowania surowcami pochodzenia biologicznego. Produkty te, włączając nośniki energii, są postrzegane jako przyjazne dla środowiska naturalnego i zdrowia człowieka. Dlatego też społeczeństwa o wysokiej świadomości ekologicznej wybierają takie produkty coraz częściej. Również w sektorze naftowym i energetycznym można wyróżnić pewne czynniki stymulujące rozwój takich produktów. W artykule przedyskutowano główne zastosowania surowców pochodzenia biologicznego. Przedstawiono również prawne i technologiczne aspekty a także i interakcję ze środowiskiem naturalnym biomasy będącej częścią OZE (Odnawialne Źródła Energii).
Źródło:
Nafta-Gaz; 2017, 73, 10; 793-798
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of contribution of biofuels derived from renewable materials in the fuel on the combustion process and toxic compounds emission of compression ignition engine
Autorzy:
Mikulski, M.
Duda, K.
Piętak, A.
Wierzbicki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/242841.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
engine
fuel
oil
lubrication
exhaust emission
ecology
Opis:
The use of liquid fuels as an energy source for internal combustion engines is unavoidable nowadays, further consumption increases with the development of industry and economic growth of the country. The abundance of the world in fossil fuels is a highly controversial issue; however, irrespective of forecasts concerning deposits of mineral fuels, undisputable fact is that these are resources, which will deplete. Economic, environmental and legislative issues also impose a limitation of use of fossil fuels. Under the problems associated with fossil fuels, an interesting alternative may be fuel derived from renewable sources. Biodiesel understood as a renewable energy source, used to feed compression ignition engines seem to be the ideal solution to meet energy needs, facing so called economic circulation era. Many research results confirm that combustion of pure biofuels in the currently highly advanced injection systems causes many problems. Different biofuel properties from diesel, such as viscosity or density directly influences on combustion process and emission of toxic components in the exhaust gases. Therefore, biodiesel blends with diesel fuel in all proportions; the combustion of such mixtures carries a number of benefits, from consumption reduction of non-renewable resources to reduction of harmful components in the exhaust gases. In this paper, the effect of doping methyl esters on the process of combustion and exhaust gases emissions in a compression ignition engine feed with mixtures of esters and diesel was examined. Tests were performed on four-cylinder, CI Andoria ACDR engine equipped with Common Rail fuel injection system. In order to investigate the combustion process, cylinder pressure and toxic components in exhaust gases steady state measurements were performed.
Źródło:
Journal of KONES; 2014, 21, 4; 343-351
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biomasa - surowiec energetyczny, instrumenty wsparcia, uwarunkowania prawne
Biomass - raw energy materials, tools support, legal considerations
Autorzy:
Jakubiak, A.
Rutkowska-Filipczak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1221543.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
biomasa
surowce odnawialne
regulacje prawne
rozwój energetyki
biomass
renewable materials
law regulations
energy development
Opis:
Artykuł opisuje dostępną bazę surowców odnawialnych na przykładzie biomasy pozyskiwanej z rolnictwa i leśnictwa. Uwzględniono też prognozy i zagrożenia dla tego sektora. Przytoczono aktualne regulacje prawne oraz zaprezentowano obowiązujące oraz zalecane instrumenty wsparcia rozwoju rynku biomasy w Polsce.
The article describes the available base of renewable raw materials as an example of biomass derived from agriculture and forestry. Included also forecasts and risks for the sector. Text takes into account current legislation and presents the existing and recommended instruments to support the market development of biomass in Poland.
Źródło:
Chemik; 2010, 64, 5; 337-343
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biological Processing of Renewable Raw Materials Resources with Regard to the Environmental and Technological Criteria
Autorzy:
Kudrin, Mikhail R.
Krasnova, Oksana A.
Koshchaev, Andrey G.
Koshchaeva, Olga V.
Ulimbashe, Murat B.
Konik, Nina V.
Shabunin, Sergey V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/123802.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
biological product
cattle
rearing stock
average daily weight gain
live weight
insemination
cow
manure
processing
culling
Opis:
The research was devoted to studying the influence of the Tamir biological product in the loose deep-litter keeping of the cattle on the indicators of rearing stock live weight, average daily weight gain, and withdrawal of replacement heifers, cows, and first-calf heifers due to the limb diseases. The study was performed at the stud farm for breeding the black-motley breed of the Integrated Agricultural Production Company (collective farm) Udmurtia in the Vavozhsky district of the Udmurtian Republic in the period from 2013 to October 2018. The report on animals culling from the main herd, and reports on animals weighing have shown that in 2013–2014, before the use of the biological product, the number of heifers withdrawn from the herd at the age of 10–12 months was 12 (in 2013), or 1.4%, and 13 (in 2014), or 1.4%; at the age from 12 to 18 months – nine (2013), or 1.1%, and 12 (2014), or 1.3%; at the age of 18 months and older – three (2013), or 0.6%, and eight (2014), or 0.5% of the total number in the age groups of the animals. In 2015–2017, i.e., after the use of the biological product, the number of heifers withdrawn from the herd at the age of 10–12 months was nine (1.1%), six (0.6%), and seven (0.6%); at the age of 12–18 months – seven (0.8%), five (0.5%), and three (0.3%); at age 18 months and older – two (0.2%), two (0.2%), and one (0.01%) of the total number in the age groups of the animals. Withdrawal of rearing stock due to limbs diseases was also analyzed. While before the use of the biological product, in 2013–2014, 26 animals, or 3.0% (2013) and 33 animals, or 3.5% (in 2014) had been withdrawn from the herd, after the use of the biological products in 2015–2017, this figure dropped to 18 animals, or 2.2% in 2015, 13 animals, or 1.2% in 2016, and 11 animals, or 1.0% in 2017. Thus, the percentage of the withdrawn heifers after the use of the biological product decreased from 3.0–3.5% to 1.0–2.2%, or almost three times. Analysis of the average daily weight gain by young animals in all age periods has shown that after the use of the biological product, the average daily weight gain increased, compared to the period before its use, which confirms the growth of this indicator. The live weight of the replacement heifers at first insemination before the use of the product amounted to 382–381 kg, and in 2015–2017, after the use of the product, it amounted to 385–388–390 kg, which also indicated the positive effect of the product on the growth. The percentage of the cows withdrawn from the main herd after the use of the biological product reduced from 10.3–15.4% to 5.8–6.1%, i.e., by 4.5–9.3%; of first-calf heifers – from 11.0–17.1% to 3.4–7.1%, i.e., by 7.6–10.0%, by the years of withdrawal, respectively. After processing the manure with the Tamir biological product, the fraction of manure became solid (crumbly) and lost the smell. Thus, the use of the Tamir biological product in the technology of loose keeping of cattle on deep litter increased the daily weight gain in heifers and their live weight at first insemination, and reduced the share of low-productive cows and first-calf heifers, as well as the incidence rate of limb diseases.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2019, 20, 11; 58-66
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surowce odnawialne jako alternatywa do otrzymania biodegradowalnych tworzyw
Renewable raw materials as an alternative to receiving biodegradable materials
Autorzy:
Folentarska, A.
Krystyjan, M.
Baranowska, H. M.
Ciesielski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/410310.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
naturalne surowce
surowce odnawialne
skrobia
kompleksy polimerowe
tworzywa biodegradowalne
natural raw materials
renewable raw materials
starch
polymer complexes
biodegradable materials
Opis:
Artykuł stanowi przegląd literaturowy dotyczący surowców naturalnych, odnawialnych, takich jak polisacharydy, białka, tłuszcze, mogących posłużyć jako alternatywa do otrzymania biodegradowalnych materiałów. Omówiono właściwości skrobi jako polisacharydu będącego surowcem biodegradowalnym i pozyskiwanym ze źródeł odnawialnych. Opisano kompleksy polimerowe oparte na skrobi jako przyszłościowe tworzywa biodegradowalne wykorzystywane w różnych dziedzinach przemysłu.
The article is a review of the literature concerning natural and renewable raw materials, such as polysaccharides, proteins, fats, which can be used as an alternative to obtain biodegradable materials. Properties of the starch as a polysaccharide which is a raw biodegradable material harvested from renewable resources were discussed. Polymer complexes based on the starch in the various systems as future biodegradable materials used in various industries were described.
Źródło:
Chemistry, Environment, Biotechnology; 2016, 19; 121-124
2083-7097
Pojawia się w:
Chemistry, Environment, Biotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of plasticizer type on properties of renewable engineering materials
Wpływ rodzaju plastyfikatora na właściwości odnawialnych materiałów inżynierskich
Autorzy:
Knitter, M.
Zembrzuska, J.
Dobrzyńska-Mizera, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94136.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Poznańska. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
Tematy:
natural polymer
starch
glycerol
polimery naturalne
skrobia
gliceryna
Opis:
Polymers and their composites are commonly used as engineering materials. They reveal a number of beneficial properties that allow their use in many industries. However, the main disadvantage of polymeric materials is their long degradation time in environment. For this reason, there is a need to replace synthetic polymers with renewable ones which are of plant or animal origin. Potato starch-based polymer was produced and characterized in this study. An influence of plasticizers on rheological, thermal and morphological properties of the plasticized starch was studied herein.
Polimery i ich kompozyty to powszechnie stosowane materiały inżynierskie. Mają one szereg korzystnych właściwości, które umożliwiają stosowanie ich w wielu gałęziach przemysłu. Podstawową wadą materiałów polimerowych jest ich długi czas degradacji w środowisku naturalnym. Z tego powodu dąży sie do zastępowania polimerów syntetycznych odnawialnymi polimerami pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego. W pracy wytworzono i scharakteryzowany polimer na bazie skrobi ziemniaczanej. Oceniono wpływ plastyfikatora na wybrane właściwości reologiczne, cieplne i morfologiczne materiału polimerowego.
Źródło:
Archives of Mechanical Technology and Materials; 2015, 35; 101-110
2450-9469
Pojawia się w:
Archives of Mechanical Technology and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biopolymers as renewable polymeric materials for sustainable development : an overview
Biopolimery jako odnawialne materiały polimerowe dla zrównoważonego rozwoju : przegląd literatury
Autorzy:
Srivastava, Abhinav
Srivastava, Atul Kumar
Singh, Ashutosh
Singh, Priti
Verma, Sangeeta
Vats, Monika
Sagadevan, Suresh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120222.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:
biopolymers
biocompatibility
biodegradability
biopolimery
biokompatybilność
biodegradowalność
Opis:
Based on the review of 115 literature items, the article presents biopolymers as renewable polymer materials for sustainable development. The types of biopolymers and their applications are discussed, including biopolymers based on starch, cellulose, bacteria, soy and natural polyester. It also describes the issues of biocompatibility, the principles of sustainable chemistry and sustainable development, as well as market trends and future application directions.
Na podstawie przeglądu 115 pozycji literaturowych w artykule przedstawiono biopolimery jako odnawialne materiały polimerowe dla zrównoważonego rozwoju. Omówiono rodzaje biopolimerów i ich zastosowanie, w tym biopolimery na bazie skrobi, celulozy, bakterii, soi i naturalnego poliestru. Opisano również zagadnienia dotyczące biokompatybilności, zasad zrównoważonej chemii i zrównoważonego rozwoju oraz trendy rynkowe i perspektywiczne kierunki zastosowań.
Źródło:
Polimery; 2022, 67, 5; 185--196
0032-2725
Pojawia się w:
Polimery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porous polyurethane plastics synthetized using bio-polyols from renewable raw materials
Porowate tworzywa poliuretanowe wytwarzane z udziałem bio-polioli z surowców odnawialnych
Autorzy:
Prociak, A.
Kurańska, M.
Malewska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947194.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:
bio-polyol
modification
polyurethane
foaming process
flexible foam
rigid foam
biopoliol
modyfikacja
poliuretan
proces spieniania
pianka elastyczna
pianka sztywna
Opis:
A literature review and own investigations have been a base for presenting various methods of the synthesis of bio-polyols from renewable raw materials as well as their potential applications in the formulations of flexible and rigid polyurethane foams (Table 1). A characteristics of selected bio-polyols (Table 2) and their effect on foaming process of different polyurethane compositions are shown (Fig. 1, Table 3). Examples of the influence of selected bio-polyols on cell structures and physical and mechanical properties of both flexible (Fig. 2) and rigid (Table 4) foams are also presented.
Na podstawie przeglądu literatury i badań własnych omówiono różne metody wytwarzania bio-polioli z surowców odnawialnych oraz możliwości ich zastosowania w syntezie elastycznych isztywnych pianek poliuretanowych (tabela 1). Zaprezentowano charakterystykę wybranych bio-polioli (tabela 2) oraz ich wpływ na przebieg procesu spieniania różnych kompozycji poliuretanowych (rys.1, tabela 3). Podano przykłady wpływu wybranych bio-polioli na strukturę komórkową i właściwości fizyczne i mechaniczne modyfikowanych pianek elastycznych (rys. 2) i sztywnych (tabela 4).
Źródło:
Polimery; 2017, 62, 5; 353-363
0032-2725
Pojawia się w:
Polimery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biotworzywa jako nowe materiały przyjazne środowisku naturalnemu
Bioplastics as a new environmentally friendly materials
Autorzy:
Malinowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297213.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
polimery biodegradowalne
polilaktyd
surowce odnawialne
biodegradacja
kompostowanie
biodegradable polymers
polylactide
renewable raw materials
biodegradation
composting
Opis:
Problemy zanieczyszczenia środowiska naturalnego odpadami z tworzyw polimerowych, wyczerpujące się zasoby surowców kopalnych, nowe regulacje prawne dotyczące m.in. odzysku odpadów tworzywowych, a także protesty ekologów ukierunkowane na wprowadzanie na rynek materiałów ekologicznych były głównymi powodami, dla których w wielu placówkach naukowo-badawczych podjęto prace badawcze w zakresie inżynierii materiałowej, recyklingu oraz technologii wytwarzania nowych materiałów użytkowych, przyjaznych dla środowiska naturalnego, a jednocześnie zachowujących właściwości klasycznych polimerów. W artykule omówiono wybrane zagadnienia w zakresie biotworzyw, tj. tworzyw biodegradowalnych i/lub wytwarzanych z surowców odnawialnych. Przedstawiono trzy główne grupy biotworzyw obejmujące tworzywa: (a) wytwarzane z surowców petrochemicznych i ulegające biodegradacji, (b) nieulegające biodegradacji oraz wytwarzane z surowców odnawialnych oraz (c) wytwarzane z surowców odnawialnych i ulegające biodegradacji. Scharakteryzowano właściwości wybranych tworzyw biodegradowalnych, a także procesy biodegradacji oraz kompostowania. Ze względu na niektóre wady tych tworzyw lub możliwość ich częściowej degradacji już na etapie przetwórstwa omówiono również wybrane metody modyfikowania ich niektórych właściwości.
Rapidly growing annual production of polymers which attained 288 Mt in 2012 causes the enhancement of range of their applications as well as problems with management of their wastes arising. The environment becomes more and more burdened by non-biodegradable plastics and also processing raw materials for producing plastics. The problems of environmental protection, new legal regulations, protests of ecologists are main reasons to take the new initiatives in material engineering, manufacturing new functional renewable and biodegradable materials for packaging purposes as well as their recycling technologies not affecting their basic properties. From the environmental point of view the greatest meaning have, so called, bio-plastics i.e. manufactured from renewable and/or biodegradable raw materials. In spite of still poor application compared to other plastics (only 1% of the total polymer production) they begin to be more and more competitive compared to classic polymers of petroleum origin. They may be divided into three main groups: (a) biodegradable plastics made of petrochemical raw materials, e.g. polycaprolactone (PCL), aliphatic – aromatic co-polyesters (AAC), (b) plastics manufactured from renewable raw materials, non biodegradable, often provided with the prefix “Eco” or “Bio” like e.g. polyethylene (Eco-PE), polypropylene (Eco-PP), poly(ethylene terephtalate) (Eco-PET), and (c) plastics manufactured from renewable and biodegradable raw materials like polylactide (PLA). At present the most advanced research tasks are conducted in renewable plastics. The problem concerns biodegradables (often called “double green”) like PLA as well as non-biodegradable plastics like Eco-PE. The greatest expectations concern application of “double green” because of their total bio-decomposition, renewability, and their ease in processability using classic processing machines. In spite of many valuable features some bio-plastics need to be modified regarding certain disadvantageous properties concerning their usefulness. To do it following modification, i.e. physical as well as chemical may be undertaken, e.g. by blending with other polymers, preparing composites with different fillers or copolymerization, grafting or cross-linking. Biopolymers in primary or modified form may be applied not only in medicine for tissue rebuild engineering but also in mass application because of their easier and easier availability and ever decreasing prices.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2015, 18, 2; 215-231
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polyols from recycled poly(ethylene terephthalate) flakes and rapeseed oil for polyurethane foams
Poliole z recyklowanych płatków poli(tereftalanu etylenu) i oleju rzepakowego przeznaczone do wytwarzania pianek poliuretanowych
Autorzy:
Paberza, A.
Fridrihsone-Girone, A.
Abolins, A.
Cabulis, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947117.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:
rigid polyurethane foams
rapeseed oil
PET waste
renewable raw materials
sztywne pianki poliuretanowe
olej rzepakowy
odpady PET
surowce odnawialne
Opis:
Bio/recycled polyols from rapeseed oil (RO) and poly(ethylene terephthalate) (PET) were prepared using a continuous, two-step synthesis method. The bio/recycled polyol properties were compared to RO and commercially available PET based polyols. Rigid polyurethane foams with a unified apparent density of 40—45 kg/m3 were prepared from these polyols. The thermal conductivity, thermal properties, water absorption and mechanical properties of foams were tested. The results indicated that the RO/PET polyols can be successfully used for preparing polyurethane foams as energy efficient thermal insulation material.
Otrzymano biorecyklowane poliole z oleju rzepakowego i poli(tereftalanu etylenu), na drodze ciągłej dwuetapowej syntezy. Porównano ich właściwości z właściwościami poliolu uzyskanego z oleju rzepakowego i dostępnego w handlu poliolu na bazie poli(tereftalanu etylenu). Z syntetyzowanych polioli wytworzono sztywne pianki poliuretanowe o gęstości pozornej w zakresie 40—45 kg/m3 . Oznaczono przewodność cieplną, właściwości termiczne, chłonność wody oraz właściwości mechaniczne otrzymanych pianek. Uzyskane wyniki wskazują, że poliole zsyntetyzowane z oleju rzepakowego i poli(tereftalanu etylenu) mogą być stosowane do produkcji pianek poliuretanowych przeznaczonych do celów termoizolacyjnych.
Źródło:
Polimery; 2015, 60, 9; 572-578
0032-2725
Pojawia się w:
Polimery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surowce odpadowe jako odnawialne źródło zasobów – potencjał odpadów
Waste materials as a renewable resource – the potential of wastes
Autorzy:
Siemiątkowski, G.
Nolepa, A.
Kiprian, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/392129.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
odpad budowlany
potencjał
wykorzystanie odpadów
surowiec
zasób odnawialny
zakres stosowania
construction waste
potential
waste utilization
raw material
renowable resource
application scope
Opis:
W artykule podkreślono potrzebę odstąpienia od korzystania jedynie z zasobów naturalnych na rzecz zastąpienia ich przez surowce wtórne pozyskane z odpadów. Wskazano możliwość poddania recyklingowi do 80% odpadów, co dowodzi, że mogą się one stać istotnym źródłem zasobów zwracanych w postaci surowców. W dalszej części artykułu przedstawiono potencjał odpadów w Polsce. Szczegółowej charakterystyce ilościowej poddano odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz z infrastruktury drogowej. Wskazano prawnie dopuszczone w Polsce możliwości wykorzystania tych odpadów oraz przedstawiono najnowsze możliwości ich zagospodarowania.
In this paper outlines the need to withdraw from the use of natural resources in favor to replace them with raw materials obtained from waste. It has been shown a possibility of recycling up to 80% of waste, which proves that wastes can become an important source of resources that can be returned as raw materials. The potential of waste materials in Poland has been shown in the following part of the article. Detailed quantitative characteristics of wastes from construction, renovation and demolition of buildings and road infrastructure has been given. Legal ways of reuse of waste in Poland and also latest ways of waste management has been discussed.
Źródło:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2016, R. 9, nr 26, 26; 128-140
1899-3230
Pojawia się w:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompostowanie przemysłowe jako metoda zagospodarowania odpadów z materiałów poliestrowych otrzymywanych z surowców odnawialnych
Industrial composting as a waste management method of polyester materials obtained from renewable sources
Autorzy:
Sikorska, Wanda
Musioł, Marta
Rydz, Joanna
Kowalczuk, Marek
Adamus, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947055.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:
recykling organiczny
polimery biodegradowalne
PLA
PHA
poliestry
zagospodarowanie odpadów
organic recycling
biodegradable polymers
polyesters
waste management
Opis:
Przedstawiono metodologię badań procesu biodegradacji prototypowych wyrobów wytworzonych z polilaktydu i jego kompozycji polimerowych z polihydroksyalkanianami w warunkach kompostowania przemysłowego. Próbki inkubowano w pryzmie kompostowej, systemie kontenerowym KNEER oraz systemie BIODEGMA na terenie Stacji Segregacji i Kompostowni w Zabrzu. Opracowana metodologia pozwala ocenić, czy testowane materiały i wytworzone z nich produkty końcowe o odpowiednich właściwościach użytkowych, po spełnieniu swojej funkcji, kwalifikują się do recyklingu organicznego.
This work presents a methodology for testing the biodegradation process of prototype products made of polylactide and its polymer compositions with polyhydroxyalkanoates under conditions of industrial composting. The samples were incubated in a composting pile, KNEER containers system or BIODEGMA system at the Segregation and Composting Station in Zabrze. The developed methodology allows the assessment of whether the tested materials and final products, with appropriate functional properties, are suitable for organic recycling.
Źródło:
Polimery; 2019, 64, 11-12; 818-827
0032-2725
Pojawia się w:
Polimery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Computer simulation and modeling of solar energy based on photonic band gap materials
Autorzy:
Aly, A. H.
Sayed, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/174792.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
photovoltaic
thermal energy
renewable energy
photonic crystals
anti-reflection coating
Opis:
In this paper, we have obtained theoretically a convenient way to improve the tandem solar cell efficiency by using one-dimensional binary photonic crystals in the anti-reflection coating and intermediate reflective layer. Also, we design and simulate our structure by using two different methods; MATLAB program based on a transfer matrix method and COMSOL Multiphysics software based on a finite element method. We have obtained the localization of the photons energy on the appropriate cell and then reduced the energy losses by controlling the photonic band gap. The present design is more convenient for cold countries.
Źródło:
Optica Applicata; 2018, 48, 1; 117-126
0078-5466
1899-7015
Pojawia się w:
Optica Applicata
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The EU’s demand for selected critical raw materials used in the photovoltaic industry
Zapotrzebowanie UE na wybrane surowce krytyczne wykorzystywane w fotowoltaice
Autorzy:
Guzik, Katarzyna
Burkowicz, Anna
Szlugaj, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173842.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
critical raw materials
renewable energy
photovoltaic industry
power sector
raw materials demand
surowce krytyczne
energia odnawialna
przemysł fotowoltaiczny
sektor elektroenergetyczny
popyt na surowce mineralne
Opis:
This paper presents the results of analyses of structure, volume and trends of demand for selected major critical raw materials (CRMs) suitable for the EU’s photovoltaic industry (PV). In order to achieve the EU’s goals in terms of the reduction of greenhouse gas emission and climate neutrality by 2050, the deployment of energy from renewable sources is of key importance. As a result, a substantial development of wind and solar technologies is expected. It is forecasted that increasing the production of PV panels will cause a significant growth in the demand for raw materials, including CRMs. Among these, silicon metal, gallium, germanium and indium were selected for detailed analyses while boron and phosphorus were excluded owing to small quantities being utilized in the PV sector. The estimated volume of the apparent consumption in the EU does not usually exceed 0.1 million tonnes for high purity silicon metal, a hundred tonnes for gallium and indium and several dozen tonnes for germanium. The major net-importers of analyzed CRMs were Germany, France, Spain, Czech Republic, the Netherlands, Slovakia and Italy. The largest quantities of these metals have been utilized by Germany, France, Belgium, Slovakia and Italy. The PV applications constitute a marginal share in the total volume of analyzed metal total end-uses in the EU (10% for silicon metal, 5% for gallium, 13% for germanium and 9% for indium). As a result, there is a number of applications that compete for the same raw materials, particularly including the production of electronic equipment. The volume of the future demand for individual CRMs in PV sector will be strictly related to trends in the development of PV-panel production with crystalline silicon technology currently strongly dominating the global market.
W artykule przedstawiono wyniki analizy struktury, wielkości i trendów zapotrzebowania Unii Europejskiej (UE) na wybrane surowce krytyczne wykorzystywane w technologiach fotowoltaicznych. Dla osiągnięcia celów UE w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i uzyskania neutralności klimatycznej w perspektywie 2050 r. kluczowe znaczenie ma wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych. W efekcie prognozowany jest znaczny rozwój energetyki wiatrowej i słonecznej. Przewidywany wzrost produkcji paneli fotowoltaicznych skutkował będzie zwiększonym zapotrzebowaniem na surowce, w tym zaliczane do grupy krytycznych dla UE. Spośród nich do szczegółowych analiz wybrano krzem metaliczny, gal, german i ind, jednocześnie pomijając bor i fosfor, wykorzystywane w zastosowaniach fotowoltaicznych w niewielkich ilościach. Szacunkowe zużycie pozorne tych surowców w UE w ostatnich latach zwykle nie przekraczało 0,1 mln ton dla krzemu metalicznego o wysokiej czystości, 100 ton dla galu i indu oraz kilkadziesiąt ton w przypadku germanu. Głównymi ich importerami netto były Niemcy, Francja, Hiszpania, Czechy, Holandia, Słowacja i Włochy. Największe ilości analizowanych metali zużywane były przez Niemcy, Francję, Belgię, Słowację i Włochy. Produkcja paneli fotowoltaicznych stanowi niewielki udział w łącznych zastosowaniach końcowych krzemu (10%), galu (5%), germanu (13%) i indu (9%). W związku z tym wiele sektorów przemysłu, w tym m.in. sprzętu elektronicznego, konkuruje o dostawy tego samego materiału. Wielkość przyszłego zapotrzebowania na poszczególne surowce krytyczne w sektorze energii fotowoltaicznej będzie ściśle uzależniona od trendów rozwoju poszczególnych technologii produkcji paneli, z silnie dominującą obecnie na rynku technologią wykorzystującą krzem krystaliczny.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2022, 38, 2; 31--59
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niekonwencjonalne źródła energii w IEl/OW - materiały i aplikacje
Renewable Energy Sources in Iel/Ow - Materials and Applications
Autorzy:
Paściak, G.
Chmielowiec, J.
Malinowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367739.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
Tematy:
ogniwa paliwowe
elektrolizer
SOFC
PEMFC
fuel cell
electrolyser
Opis:
The article describes the research area of Renewable Energy Sources Section of Electrotechnical Institute. It includes subject matter of fuel cell, particularly material science engineering and fuel cel implementation to various electrochemical and electrical devices. Two types of fuel cells were presented i.e. SOFC and PEMFC. Additionally, their exemplary, constructed applications were described.
W artykule przedstawiono profil tematyki badawczej Pracowni Niekonwencjonalnych Źródeł Energii, dotyczący m.in. ogniw paliwowych od opracowań materiałowych, do ich impementacji w urządzeniach elektro-chemicznych i elektrycznych. Zaprezentowano dwa typy ogniw paliwowych (SOFC i PEMFC) oraz możliwości ich wykorzystania na przykładzie własnych opracowań aplikacyjnych.
Źródło:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2015, 2, 106; 263-268
0239-3646
2084-5618
Pojawia się w:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza możliwości wykorzystania surowców rolnych na potrzeby produkcji biopaliw
Analysis of the prospects for using agricultural raw materials to biofuel production
Autorzy:
Grzybek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/239009.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
biopaliwo
energia
rolnictwo
odnawialne źródło energii
biofuel
energy
agriculture
renewable energy source
Opis:
Przedstawiono kształtowanie się popytu na surowce rolne uprawiane pod kątem wykorzystania w energetyce systemowej. Zgodnie z prawodawstwem polskim i UE określona ilość energii elektrycznej powinna pochodzić z biomasy, a w tym od 2008 r. z upraw rolnych. Uprawy te, głównie rośliny energetyczne wieloletnie o dużych przyrostach rocznych, będą uprawiane na ziemi rolnej. Obliczono, że na te potrzeby powinno być wykorzystane 1431 tys. ha ziemi rolniczej w 2008 r. i 30960 tys. ha w 2015 r. W 2015 r. surowce pochodzenia rolniczego na cele energetyczne powinny być uprawiane na 2,2% aktualnych gruntów ornych. Ponadto biomasa jest wykorzystywana w istniejących i przyszłych systemach ciepłowniczych; średniej i małej mocy. Zakładając równomierny przyrost mocy do 2010 r. oraz to, że 1 t biomasy odpowiada 15 GJ energii, zapotrzebowanie na biomasę wynosić będzie 6,22 mln t.
Author forecasted the demand formation for agricultural crops (raw materials) cultivated for the use in systematic energetics. According to Polish and the EU regulations, definite quantity of electric energy ought to be generated from biomass, since 2008 - from the field crops. These crops, mainly perennial energetic plants of abundant annual growth, will be cultivated on arable land. The forecasting calculations show that the acreage of agricultural land, necessary to cover these needs, will amount to about 1431 thousand ha and 30960 thousand ha, in 2008 and 2015 years, respectively. In 2015 the raw materials of agricultural origin for energetic purposes should be cultivated on 2.2% actual area of arable land. Moreover, the biomass is and will be used in existing and prospective heat energy systems of medium and small power output. Assuming a steady increase of the power until 2010, and 1t biomass equivalent to 15 GJ energy, the demand for biomass will reach 6.22 million t.
Źródło:
Problemy Inżynierii Rolniczej; 2007, R. 15, nr 1 cz.2, 1 cz.2; 163-170
1231-0093
Pojawia się w:
Problemy Inżynierii Rolniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of Using Various Cathode Materials (Carbon Felt, Ni-Co, Cu-B, and Cu-Ag) on the Operation of Microbial Fuel Cell
Autorzy:
Włodarczyk, Paweł P.
Włodarczyk, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314860.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
bioelectricity
microbial fuel cell
MFC
cathode materials
bioelectrochemical system
COD reduction
renewable energy sources
bioelektryczność
mikrobiologiczne ogniwo paliwowe
materiały katodowe
system bio-elektrochemiczny
redukcja ChZT
odnawialne źródła energii
Opis:
Wastewater has high potential as an energy source. Therefore, it is important to recover even the smallest part of this energy, e.g., in microbial fuel cells (MFCs). The obtained electricity production depends on the process rate of the electrodes. In MFC, the microorganisms are the catalyst of anode, and the cathode is usually made of carbon material. To increase the MFC efficiency it is necessary to search the new cathode materials. In this work, the electricity production from yeast wastewater in membrane-less microbial fuel cells with a carbon felt, Ni-Co, Cu-B, and Cu-Ag cathodes has been analyzed. In the first place, the measurements of the stationary potential of the electrodes (with Cu-Ag catalyst obtained by the electrochemical deposition technique) were performed. Next, the analysis of the electric energy production during the operation of the membrane-less microbial fuel cell (ML-MFC). The highest parameters were obtained for the Ni-Co and Cu-Ag catalysts. The cell voltage of 607 mV for Ni-Co and 605 mV for Cu-Ag was obtained. Additionally, the power of 4.29 mW for both cathodes - Ni-Co and Cu-Ag was obtained. Moreover, Ni-Co and Cu-Ag allow the shortest time of COD reduction. Based on the test results (with selected MFC design, wastewater, temperature, etc.), it can be concluded that of all the analyzed electrodes, Cu-Ag and Ni-Co electrodes have the best parameters for use as cathodes in ML-MFC. However, based on the results of this study, it can be concluded that all the tested electrodes can be used as cathode material in MFC.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2023, 33, 4; 95--105
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategia energetyczna Republiki Bułgarii do 2020 roku
Energy strategy of the Republic of Bulgaria until the year 2020
Autorzy:
Hebda, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952513.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
Bułgaria
strategia energetyczna
odnawialne źródła energii
zasoby surowców energetycznych
Republic of Bulgaria
energy strategy
renewable energy
energy raw materials resources
Opis:
Republika Bułgarii jest członkiem Unii Europejskiej od 2004 roku. Z tego wzglę- du od ponad dekady trwają intensywne prace na rzecz modernizacji bułgarskiej energetyki. W 2011 r. został zatwierdzony program o nazwie „Strategia energetyczna Republiki Bułgarii do 2020 roku dla niezawodnej, wydajnej i czystszej energii”. Jest ona podstawowym dokumentem normującym narodową politykę energetyczną, której założenia zostały dostosowane do polityki energetycznej Unii Europejskiej. Bułgarska polityka energetyczna jest w dużej mierze zdeterminowana wielkością własnych zasobów surowców energetycznych, niestety niewystarczających dla rosnących potrzeb. Duży wpływ na jej kształt mają również odnawialne źródła energii i projekty jej wykorzystania. Należy podkreślić, że geopolityczne położenie Buł- garii sprzyja dywersyfikacji źródeł strategicznych surowców, co potwierdzają planowane i realizowane inwestycje. W tym aspekcie warto odnotować wciąż znaczne uzależnienie od Rosji. Wzrasta również zainteresowanie Bułgarią ze strony zagranicznych inwestorów, zwłaszcza z punktu widzenia dystrybucji ropy i gazu ziemnego z Rosji czy Azji Środkowej do Europy. W artykule przedstawiono analizę sektora energetycznego Bułgarii wraz z strategią energetyczną tego państwa do 2020 roku. Opisano zasoby surowców energetycznych wyszczególniając źródła energii nieodnawialnej (ropa naftowa, gaz ziemny, węgiel) oraz odnawialnej (energia wodna, geotermalna, słoneczna, wiatrowa, biomasa). Zarysowano kluczowe kwestie dla sektora energetycznego Bułgarii, tzn. poziom produkcji energii elektrycznej oraz zakres produkcji i importu ropy naftowej i gazu ziemnego. Przedstawiono najważniejsze cele strategii energetycznej Republiki Bułgarii do 2020 roku. Zaprezentowano także najważniejsze bułgarskie inwestycje w obszarze energetyki, zarówno już realizowane jak i planowane (Nabucco, South Stream, AMBO oil pipeline, TBP Burgas-Alexandroupoli oil pipeline). W podsumowaniu dokonano próby oceny strategii energetycznej Republiki Bułgarii.
The Republic of Bulgaria has been a member of the European Union since 2004. Due to this fact, for more than a decade intensive work has been carried out to modernize Bulgarian energy sector. In 2011, the program called “Energy Strategy of the Republic of Bulgaria till 2020 for reliable, efficient and cleaner energy.” This strategy is a basic document regulating the national energy policy, whose principles have been adapted to the energy policy of the European Union. Bulgaria’s energy policy is largely determined by the volume of the country’s own energy resources, which, unfortunately, are insufficient for the growing needs. It is also significantly influenced by renewable energy sources and projects of its use. One should bear in mind that the geopolitical situation of Bulgaria promotes diversification of strategic raw material sources, which is confirmed by planned and ongoing investments. In this respect, it is worth noting a still significant dependence on Russia. Foreign investors’ interest in Bulgaria is also growing, especially from the point of view of the distribution of oil and natural gas from Russia or Central Asia to Europe. The article presents an analysis of the energy sector of Bulgaria together with the country’s energy strategy until 2020. Energy resources are described by specifying the non-renewable (like oil, natural gas, coal) and renewable energy sources (such as hydro, geothermal, solar and wind energy as well as biomass). Also, the article includes an outline of the issues which are key to the energy sector of Bulgaria, i.e. the level of electricity production and the scope of production and import of oil and natural gas. What is more, the most important objectives of the energy strategy of the Republic of Bulgaria for the period up to the year 2020 have been presented in this work. Another aspect that the paper describes are the most important Bulgarian investments in the energy sector, including those that are already being implemented and the ones that are planned to be introduced (Nabucco, South Stream, AMBO oil pipeline, the Burgas-Alexandroupoli TBP oil pipeline). The concluding part of the article constitutes an attempt to assess the energy strategy of the Republic of Bulgaria.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2015, 18, 2; 111-128
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prospects for the use of energy storage devices in the process of solar energy production
Perspektywy wykorzystania magazynów energii w procesie produkcji energii słonecznej
Autorzy:
Barsegyan, Anzhela A.
Baghdasaryan, Irina R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2177728.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
accumulators
batteries
thermochemical method
renewable energy sources
storage materials
akumulatory
baterie
metoda termochemiczna
odnawialne źródła energii
materiały magazynowe
Opis:
Every developing country is beginning to rely on “green” energy in connection with environmental problems, including the global warming of our planet. It is expected that in the future, the production of electricity using the conversion of sunlight would take the dominant place in the energy infrastructure around the world. However, photovoltaic converters mainly generate intermittent energy due to natural factors (weather conditions) or the time of day in a given area. Therefore, the purpose of this study is to consider options for eliminating the interrupted nature of the operation of a solar installation through innovative additional applications. To achieve this goal, issues of the prospect of using energy storage devices and the choice of the most efficient and reliable of them are considered, as are the environmental friendliness of accumulators/batteries and the economic benefits of their use. The results of the analyses provide an understanding of the factors of using existing technologies with regard to their technical and economic aspects for use in solar energy. It was determined that the most common and predominant types of energy storage are lithium-ion and pumped storage plants. Such accumulation systems guarantee high efficiency and reliability in the operation of solar installation systems, depending on the scale of the solar station. Storage devices that are beginning to gain interest in research are also considered – storage devices made of ceramics of various kinds and thermochemical and liquid-air technologies. This study contributes the development of an energy-storage system for renewable energy sources in the field of technical and economic optimization.
Każdy kraj rozwijający się zaczyna polegać na „zielonej” energii w związku z problemami środowiskowymi, w tym globalnym ociepleniem naszej planety. Oczekuje się, że w przyszłości produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem konwersji światła słonecznego zajmie nadrzędne miejsce w infrastrukturze energetycznej na całym świecie. Jednak konwertery fotowoltaiczne generują energię głównie w sposób przerywany ze względu na czynniki naturalne (warunki pogodowe) lub porę dnia na danym terenie. Dlatego celem niniejszego opracowania jest rozważenie możliwości wyeliminowania przerywanej pracy instalacji solarnej poprzez innowacyjne aplikacje dodatkowe. Aby osiągnąć ten cel, rozważane są kwestie perspektywy wykorzystania magazynów energii oraz wyboru najbardziej wydajnych i niezawodnych z nich, a także akumulatorów/baterii w aspekcie ich oddziaływania na środowisko i korzyści ekonomicznych z ich użytkowania. Wyniki analiz pozwalają na zrozumienie czynników wykorzystania istniejących technologii, ich technicznych i ekonomicznych aspektów wykorzystania w energetyce słonecznej. Stwierdzono, że najpowszechniejszymi i dominującymi rodzajami magazynowania energii są elektrownie litowo-jonowe oraz elektrownie szczytowo-pompowe. Takie układy akumulacyjne gwarantują wysoką sprawność i niezawodność działania systemu instalacji solarnej, w zależności od skali stacji solarnej. Rozważane są również urządzenia magazynujące, które zaczynają coraz bardziej interesować badaczy – urządzenia magazynujące wykonane z różnego rodzaju ceramiki, w technologii termochemicznej i cieczowo-powietrznej. Niniejsze opracowanie przyczynia się do rozwoju systemu magazynowania energii dla odnawialnych źródeł energii w zakresie optymalizacji technicznej i ekonomicznej.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2022, 25, 4; 135--148
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-20 z 20

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies